Pandectes de Justinien : mises dans un nouvel ordre, avec les lois du code et les nouvelles qui confirment, expliquent ou abrogent le droit des pandectes

251쪽

que t 'hvhnement sol l'esset 'uti vice decla pierre, ilis'en sera pasmo in solamis aci 'aclion decla location D. XXXVI. ous avons sussisam metit sat con Dalire les casisti leto calair es passibi de celle action , 'est a-dire, lorsque la cho, ea i perdue, si thriori hemia si truite. Mais datis totis es cas, i est tenu deci 'in thrh qu avait te pro priἡta ire Cependant 'it a perdit a cho se par a satile, i petit obleni que te propri silaire oursuive a se si ais elui qui possh dela cho se, ou dii mo in soli leni de tui co de se actions. Ain si 'enseignei absio D. Le oulon, dii ii a perdu vos hahils;

te Dire. Vous intente copendant l'action de a location contre te sola lota , et votis Oule satre juger si vo us p Ouve les recOU-vre en Oursui vant , se ilia is te Oleur. Si te juge estime que ccmoyen sol impraliquabie I) il le condam nera elaver VOus moisil votis orcera a lui cside vos actions D. Paul dit gale mense re i n oulo nisu uncia ille ur Jant perdudes abiis, a salis it a cet gurd te proprio latre de ces habit , elui-ci sera obligh de tui cede l'aclion et D sicessat re poli te re vendi quer. I saut rem arque que torsque te loca lalaire par malavais λὶ, ne rendiso intra cho se loti he, it 'est a condamn en a erseu lenient a valeur rhelle, mais bienes valeta que te propriseia ire aura affirm si par ferment en justice. 'est de ces cas u 'il auten tendre e qui est dit que celui , qui ori a tota uia Sclave, ouune a uire hos mobilia ire, et qui ne a renixpas 3), est con damno Dei payer la valeur assirm si en jugement M. Suivant a constitution de sinon, te localaire qui retioni lachos lo usi et refuse de a reni re usqu'au jugemeni sistitiis, est tenta , comine te serat te ravisseur, , re nil reci cho se , et Deupayercia Valeur.

252쪽

α34 LIB. at X. AN DECI ARUII TIT. II. Igitur propter quemcumque conductoris dolum, agi eum eo actione locati potest. Unum exemplum sufficiat remandavi tibi ut excuteres quanti villam aedificare velles. Renuntiasti milii ducentorum impensam

excutere certa mercede opus tibi locavi. Postea comperi non POSSe minoris trecentorum eam villaria constare. Data autem tibi erant centum, ex quibus quum partem impendis Ses, vetui te opus sacere. Dixi, si opus facere perseveraveris , ex locat tecum gere,

ut pecuniae mihi reliquum restituas I H. 60. . . Labeo , Pas terior lib. 5. a Ja Olen e immat. g. V. An oeniant in actione locali uxu tus qui in Peris exhibendi acti sunt, et restituli ejus quod conductor furti no niue

XXXVIII Quum quis rem, et circa hanc rem , Opera Sua locavit, non veniunt m actione locati sumptus quos in eis exhibendis secit magisque praesumitur convenisse , ut suis sumptibu loca lor haec exhiberet. V. G. Vehiculum conduxisti , ut omis tuum portaret, et Se

cum iter faceret a). Id quum pontem transiret, redemptor 3)ejus pontis portorium ab eo exigebat. uterebatur an etiam Pro ipsa sola heda portorium daturus fuerit ' Puto, si muli non ignoravit ea se transiturum , quum vehiculum locaret, mulionem praestare debere. d. io. g. 8. XXXIX. Is qui rem conduxerit, non cogitur restituere id quod rei nomine , surti actione consecutus est n. l. 6. Gaius,

lib. I O. ad Ud. VOV. ARTICULUS II.

Cum quibus actionibus actio locati soleat concurrere XL. Actio locati interdum concurrit cum actione legis Aquilis e pluribus abiis. V. G. conductor arbores in re conducta re ipse quoque si exciderit, non solum ex locato tenetur, sed etiam lege Aquilia , et ex lege XII abularum, arborum furtim cresiarum, et interdicto

1 Dolo enim secisti, pergendo impendere reliquum bulus pecuniae, me prohiberate. 2 Haloander legit, iterfaceres , quum PonIem, etc.

3 Publicanus. In hoc dissertis creditore cui pignus surreptum est.

253쪽

votis ave dἡpens hine partie, e votis a dos endia de satre 'otivi age, en Ous hclarant que si votis persἡvbrie a uouloi te satre, 'in tenterais contre voti l 'action decla location , po ur Ous satre rendi e leueste de moti argent I)n. g. V. 'action de ira locration compreni elle les, enses attespour 'exhibition de 'ouoriage, insi que a restitution de creque e locia tali ei obtent en jugement contre te uoleur de lachos Lia . XXXVIII. Lorsqu'on a lo usi ne hos et te ravat is sa ire parrapporto et te cho se , t 'action de a location ne comprendisas tesdhponse saltes potir 'exhibition de a hos et dii ira vati ov

XL. 'actio decla localion concolari quel ques is ave celle de laeso Aquilia, et avec plusleur 3 utre S. Par exemple , Me locataire qui a colapsi ui-mhme de arbi es, est Oumis non-seulementis 'aclion de la location , ais enco rea celle de laclo Aquilia a celle de douae abies, surrae arbres

254쪽

quod vi aut clam Sed utique judicis qui ex locato judicat ossicio

continetur , ut aeteras actiones locator omittat 1 v. 45. g. 5. Gaius, lib. 1 o. ad ed. V M. Similiter, si si vulneraveris servum tibi locatum , eiusdem Vulneris nomine, legis Aquilio et ex locato actio est. Sed alterutra contentus actor esse debet I . idque officio judicis continetur, apud quem ex locato agetur . l. 3. Paul. lib. II ad ed. Pro . Item concurrit interdum actio communi dividundo cum actione locati; ut e l. 35. g. I. h. t. supra Vidimus. n. 7.

Denique si locatum libi servum subripias, utrumque iudi etiam adversus te exercendum , locati actionis, et furti 3ho. I. cet. Paul. lib. I 3 ad ed.

De actione conducti. XLI. in conducto actio, conductori datur . l. 5. Ulp. lib. 32 ad ed. Circa hanc actionem potissimum quaeritur ex quibus causi S competat, et quid ex his singulis causis in hac actione veniat. Haec autem , ut Ordine tractemus , conductionum distinguemus species :scilicet conductionem rei ruendae , conductionem operis iaciendi

et conductionem Operarum. ARTICULUS I.

In conductione rei fruendin, ex quibus causis actio conducti comPetat, et quid in ea actione ex his singulis causis veniat XLII. re Competit autem ex his causis sere, ut puta, si res quam conduxit, seu ei non liceatu sorte quia possessi ei, aut totius agri partis non praestatur, aut villa non reficitur, vel stabuluna, vel ubi greges ejus stare oporteat vel, si quid in lege conductio

nis convenit, si hoc non praestatur, ex conducto agetur M. d. l. I .

g. I. Ulp. lib. I. ad ed.

1 Ex pluribus enim actionibus ejusdem rei persecutoriis , una electa Caeteras consumit ut videre erit infra, lib. έ. in de Oblix et aci Pura fra. a Vid not. praeced. 3 Sed acti of/ι1 Ii non consumita per actionem locati, nec eam consu mato quia diversa persequuntur.

255쪽

Cette actio conco urtinus si quelque is ave est 'actio en divisiond'une hos commune commeinde Oit parcia lot 35, . . . .

lo usi, on a contre Ous a do ubi actio de a location et du

XLII. si elles sonta peti-prh les auses Our tesquelles celle aclion est accordheri par exemple , siue locataire a pris en location in cho se doni ii ne petit pas o uir, Oit parce que la posses Sion de toti ou parti ne tui est pascitvrsies soli parce que a mais Oti Setro uve tre ei mauuais sitat Sol parce que se troia peau ne Peuventias rester dans les tables, o ensin parce qu'on ne tui apas remis Out e qui lait porte dans soniail, i aura alor i 'acti oti de la chos lovge n.

256쪽

238 LIB. XIX. ANDECTARUκ ΤΙΤ is Possunt esse adhuc et alis, causae. Me singulis sigillai magendum. g. I. Prima causa ex qua actio conducti com esse, nimirum quum re conductafrui non licet : ubi de D missione Pensionis colono iacienda ob sterilitatem. XLIII. Compelit actio conducti conductori, quum ipsi ei ve cui rem ablocavit, sevi re conducta non licet. Enimvero re nemo prohibetur rem quam conduxit ruendam alii locare si nihil aliud convenit n. l. 6. Od. h. t. lib. c. t. 65. Alexander. Intere Si autem per quem, et ex qua causa conductor prohibea tu frui. XLIV. Et 1'. si per ipsum locatorem prohibeatur, aut per alium quidem, sed ex causa evictionis quae tempore contractus jam existebat, puta , eo quod res aliena locata est, competit haec actio in

id quod interest frui non licere. V. G. u plane, si sorte O minus frui non patiatur, vel quum ipse locasset, vel quum alius alienum vel quasi procurator 1), vel quasi suum : quod interest praestabitur. Et ita roculus in procuratore respondit . IV. d. l. 15. g. 8. Hoc obtinet, quamvis localor uerit bonae si dei. Nam is si quis domum bona si de emplam, vel undum locaverit mihi, isque sit evictus sine dolo malo culpaque ejus, Ρomponius ait, nihilominus eum teneri ex conducto ei qui conduxit ut ei praestetur se ui quod conduxit licere n. l. 9. Ulp. lib. I. ad ed. . Hoc lamen temperamentum adhibet Ulpianus Plane, si dominus non patiatur, et locator paratus sit aliam habitationem non

minus commodam praestare, equissimum esse ait absolvi locato rem M. d. l. 9.

Et haec quidem de casu quo frui non licet, ex causa evictio uis quae tempore contractu existebat. XLV. ' Quod si ex nova causa frui non liceat si quidem sactum culpave Ocaloris argui possit, adhuc in id quod interest tene bitum; puta, si rem quam locaverat alienando , non cavit ut Staretur locationi. Hinc u qui landum fruendum, vel habilationem alicui locavit si aliqua ex causa sun dum vel pedes vendat, curare debet ut apud

257쪽

S. I. Prem sere cause Our D quelle 'actiori de la chose loti e estaecordis , 'est is dice , ct cas u le DCcitiaire ne Peutitis otiis de lichos , as dans eque nou traiierons de la remis desto re si faire aufermier, is aison de Lot illi . XLIlI L 'action de la location passive est a cord si au locata retorsque ui ou elui a qui it a s Ous-lo usi ne eulias oui de lacho se Orisie. En esset, u leni 'emphche colui qui a lovsicla ouis sancera uiae chos , de a code a uia aut re , aus convenit On contraire D. Mais it aut distingue par qui et poli quelle cause te loca latre est iro ubi dans sa Ouis Sance. XLIV. 1'. 'il est iro ubi parte proprisitaire, ou par un mire, en vertii 'une cause 'huic tion qui existat dbj. 1 l'opoque ducontrat, comme si ori a tota la cho se aut rui te loca latre a 'ac tion de la cho seriouhe, poti l 'inlὐrhi u i avait , o uir. Par exemple, si si e proprisitaire lui-m hine Memphch de ovi e parce qu'il avait hj, ou a uia aut re, ou parce qu' illa lota lachos illa utrui, Oit commoria leniae, Ou comine Procureli Ι),l 'action de la hos totide diei contre tui. Ain si ausi ponduiro cuius par appor is uti Ond de procuration D. Ce qui est en esset observsi , hieri que e proprisita ire sol debon ne sol. Caris si uncin dividum' toti uti soniis de terre u une maison uli avait acheth de bonne sol, et u 'it en ait hisi vincosans malivat se sol im aut de a pari, vivant Pomponius, 'en est a molns Oirmis a 'acti oti de la hos love , 5 'esset 'ensaire o uir e locataire D. Ulpien jo ut cependant et te modification re id proprisitaire em pdche de ovir mais que te principat locataire sol proth sournir Mne aut re mai Son non molns commode, i est trhs-juste, it ii, de libere ceraernier de 'action D. Ce principe est applicabie aia castu te localaire ne petitias ouira cause dune hviction qui existat a 'opoque de On contrat. XLV. 2'. Si te locataire ne eulias Oui en vertura' une causeno UVelle, et 'lu'On uisse pro uver qu'elle proch de dii sal ou dela aut de elui qui a lovo, elui-ci est enc Ore teni des doni mages et in thrhis elaver te locata ire, Omine, par exemple, 'ila vendi la chose 'lu'il avat lo usi sans charge est 'ac lusi reur de mainterii te bail. ζ' est potarquo u elui qui ayant lo usi a ouissance 'une mais On ou 'uri fonds de terre .les vend ensuite, doli vellier a ce que

258쪽

emptorem quoque, eadem pactione, et colono frui, et inquit Inoliabitare liceat. Alioquin prohibitus is aget cum eo ex Condueton. l. 25. g. i. Gaius , lib. I O. ad Ed. VOV. XLVI. Interdum tamen, etsi ex facto locatoris frui prohibeatur conductor, actio conductori non competet in id quod interest; sed duntaxat ut merces ipsi remittatur, ex quo frui prohibitus est: scilicet quum locator ustam causam habuit. Hoc est quod interdum ad hoc ex locat agetur, ut quis loca

tione liberetur , Iulianus , libro I 5 Digestorum , scripsit. Ut puta Titi sun dum locavi, isque pupillo herede instituto decessit: et quum tutor constituisset abstinere pupillum hereditate, ego sun dum pluris locavi i). Deinde pupillus restitutus est in bona a

terna. Ex conducto nihil amplius eum consecuturum, quam ut

locatione liboro lur I . Mihi enim justa causa sui locandi . l. 15. g. in Ulp. lib. 32. ad a. Quum eo tempore in pupillum actiones nullae darentur 3 ,, . l. 16. Jul. lib. 15 dig. Obiter nota re Tutelle tamen cum tu tore iudici, inquit aget c), si abstinere non debuit n. l. 7. Ulp. lib. 32. ad ed. In quo inerit etiam hoc quod ex conductione undi lucrum sacere potuit n. l. 18. Jul. lib. I 5 dig. . Sed adde hoc Iuliani sententiae, ut, si collusi ego cum tu-lore, ex conducto tenear in id quod pupilli interfuit . . I9. Ulp. lib. 32. ad ed. XLVII. Vidimus quando conductori qui frui prohibetur, compelat necne actio in id quod interest. Quomodo autem hoc quod interest, testimabitur ' De hac re ita Paulus Si tibi alienam insulam locavero quinquaginta, tuque eadem sexaginta Titio locaveris, et Titius a domino prohibitus

suerit habitare agentem te ex conducto, sexaginta consequi de bere placet, quia ipse Titio tenearis in sexaginta n. l. 7. Paul. lib. 32. ad ed. Tryphoninus autem os videamus ne non exaginta praes- i Alteri.

a Quamvis facto meo prohibeatur frui sun do quem pater eius a me conduxerat, et iii cuius conductionis ius successit. 3 Utpote , qui abstinuisset hereditate patris . qui sun dum a me conduxerat.

4 Pupillus scilicet.

259쪽

comme par exemple Morsque te proprietatre a eu de justes motisspou seire e qu illa sati. C est ce que re it Julien , qu 'on intente quel queso is lyaelion dela location Our qu' uti individi sol libsir de a location Par exemple , 'a toti uia sorid de terre a Titius , qui en suile est ἡ-ch de api h avo i in stilusii ou heritier uti pupille Le tutela ayant ni abstent de a succession te pupille , 'at lo usi mon sonds deierre plus cher Dun utre i . Ensuit te pupille 'est sat rhinlύ-gre dans la succession de son phre. En cereas, i ne e ut oblenirque d'hiro libύr de la location a) ayant eu moi-mhme unciuste

molis de love his auire . re uisqu'alor oti ne Ouvat me donne aucune actiora contre

t pupilles 3 ii,

Rem arque en passant que ura 'actio de la tutelle ourrat ira trecependant intento contre te tu leur s' i l 'avait mal-a propos fati abstent decla succe S Sion n. Dans laquelle acti ou enirer te sinsifice a Lire surda locationdit sotid de terre .

. Mais it saut .ajo uter Dia si cision de Julieri , que si a cet esset

Τitius, et que Titius ait id empe ho 'en o uir par te siritable proprisita ire, it a sitsi sic id que volas devie obteni de moi, pari' actio de la hos lovsie les Oixante cus que Titius doli ob

260쪽

I et LIB. XIX. PANDECTARUM IT II. tanda nec qui liquaginta sint, sed quanti interest perfrui conductione Tantumdem que On SPquatur medius I , quantum praeStare debeat o qui a se condii xit quoniam emolumentum 2 conduc tionis ad comparationem uberioris mercedi computatum, majore inefficit condemnationem. Et tarnen pri inus locator reputationem

habebit quinquaginta 3 , quae ab illo perciperet, si doni inus in

sulae habitare novissimum conductorem non vetuisset. Quo jure utimur n. l. 8. Tryph. lib. . disput. Circa hanc ejus quod conductoris interest testimationem , observa etiarn , quod re colonus, si ei frui non liceat , totius quinquennii nomine statim recte aget et si reliquis annis dominus fundi frui patiatur. Nec enim semper liberabitur dominus, eo quod secundo vel tertio anno patietur fundo rui. ain et qui expulsus

a conductione in alianu se coloniam contulit, non suffecturus duabus, neque ipse pensionum nomine Obligatus erit, et quantum per singulos annos compendii facturus erat Consequetur.

Sera es enim alientia fruendi, quini ertur e tom ore , quo frui colonus , tilii rebus illigatus, non Potest. Quod si paucis diebus prohibuit, deinde poenitentiam agit, omniaque colono iuintegro sunt, nihil ex obligatione paucorum dierum mora mi

nuet n. l. c. g. Aiaul. lib. c. id ed. XLVIII. Hactenus vidimus quando conductor qui frui prolii

betur aut per ipsum localorem, aut ex causa antiqua, competat actio in id quod sua interest necnon quomodo hoc interesSe

aestimetur.

2'. Jam vero quotiescumque conductori seu non licet ex causa post conductionem superveniente, et citra culpam locatoris, competit quidem ei actio conducti sed in id duntaxat, ut merces, ex quo frui non licet, remittatur aut, si praerogata erat, reddatur.

Hinc Alfenus AEdilis in municipio balnea conduxerat, ut eo

I Medius est, qui a priore locatore conduxit, et alteri ablocavit. Huius autem qui a priore comduxit, tanti interest, in quantum ipse tenetur secundo conductori cui rem ablocavit. sa Id est lucrum quod ex secunda conductione sentiebat, propter mercedem quam accipiebat, quae uberior crat illa quam ipse prior socatori pendebat. Hoc inquam lucrum quod prior conductor amittit, considerari de bet , ut in tantum ipsi locator condemni tur. 3 Scilicet, ex saxaginta quae prior conductor amplius a secundo con ductore non oti sequetur, deducentia sunt quinquaginta quae ipse priori lo catori pendere teneretur et sic prior locator ei in decem duritaxat condem

nandus est.