De studio literarum recte et commode instituendo, ad invictissimum & potentissimum principem Franciscum, regem Franciae Gulielmo Budaeo Parisiensi ... auctore

발행: 1532년

분량: 66페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

XXXII

tibiis,facessit amor acrimini rerum immortalium,qui an Iasdemaecordiis aemulum non admittit in diuersum homine ab se te abducentem. Quare qui hoc facere non verentur,mirum esti nuncium ipsi remittere sustinent philosophiae: id quod sine perfidia vix fieri posse videtur.nec id tamen tam rarum est qhalcyonem videre.Quid autem solidae religionis intus seu D re eum putemus,qui studii diuturni dc sacrosaneti segete,iam

venturam ad me stem in uber inarare denuo non vereatur Meuertere nimirum qui ita consulto oc meditato faciat, eos co silii dc propositi vitae summa,nec composite nec c5stater institutam habuisse oportet: quo ni hil est turpius ec damnosius Quo accuratius videre ii debent dc attentius,ii quibus adhuc sulere integru est do expilicatu,ne in eande fraude incidant. Siquidem e ratione male putata, dc vel temere vel oscitanter subducta,fieri vix potest,ut summa dclivetiis homini constet aetatis contritς,vel in literarum studio,vel in alio quocunque instituto vitae commode dc feliciter agetid . At eo tere omniauspectare hominum videtur intentio,iaborum, contentio, W- commode vitam ec salubriter agamus inisi si ludere nos vita, non agere serio fatebimur. Quid autem miserius est, quam post tot labores excolendis moribus ani moj componendo

exhaustos, poenitendam sene mitem frugis dam, philo

phiam esse Quid damnosius ac lamentabilius, quam oleum ec operam florentis aetatis vergentisq; perderes Noxam por xo inexpiabilem admittere ob negleetiim cultum aestari, obfoccincta sapientiae monita ecpraecepta,ob immortalitatis adipiscendae disciplinam desertam aut obliuione transmisesami cuius propter inanem imaginem consectandam nul inlum non saxum mouit oc voluit antiquitas ingeniosissima, dirum id vero atque abominandum. Denique quid potius, quid salubrius, quid porro oblectabilius senecta saltem a tas do emerita agere potest, interim dum tanquam animam

agite quam sublimia meditari ec suspicere,sperata immor

62쪽

talitatis pollicitatione c5mentando sibi reprςsentare Et quiadem aduersus appetentis mortis tumultus, qui imperitos ho mines fere territant,lucisq; q par est cupidiores, septum esse oportet vallo philosophue,quq mortis est cometatio ut Masecus inquinTiulius d a Platone mutuatus.Tum vitae aetemqcontemplatio in exhedris p imae philosophiae, spem non eua Hantem efficit,omnia mox hinc digressis loge uberiora eve tibilioraque futura .la summa hoc habeamus: huius philo phiae studiu,doctrina inspiratam, veram, dc salutare cosectari sapientia. Quae cu olim ipsa per vaticinioru ambages,ora. cula figurata coelitus demissa esset,ati prodita tantu mPstice ec symbollic dei filius tande inter homines mortali specie,sub carnass verae integumento versans,interpres eius es

se voluit. ui cu ipse praecepta multa monita dedisset, homanae sapientiae fastigio multu excelsiora, ardam etiam paradoxa,acipe regione prudentiae mortalia opposita,in popolos omneis nationesque promulgasset incredibili assensu si plurimorum:eὁ amplius craterem inexhaustum beatricis sa

pientis reliquit in medio mundi posituiexeos singulis tantuhauriendu doctrinς dedit,quantum ciui satis est ad immortalitate sempiterna id beatissima consequenda.Ipse vero pro uincia sibi mandata perfunctus,ac suo tepore inde decedens, legatis suis quos alias inprouincias dimissurus eraticum imperio dc potestate inusitatis, moerotis poculum laboris* eo dem e vase propinauit, unde ad faece as idem ipse hauserat. Ita no modo mortalibus se magistru sapietiae,aerumnarus viis exhauriedam prςmostratore,sed etia praeitore viae ad coeluseretis,qua discipulos suos atlsamentis no ire modo docvit, sed venire praecepit ec hortatus est. Proinde omnes disciplinam longe cesenda est princeps sacra illa philosophia qua theologia vocat,eis ea ob causam submittere fasces omneli alias professiones inuti est. nosj literarum bonam cupidissimi cude ea loqui institerimus,caput adaperire cotinuo debemus, c

63쪽

INsTITUENDO XXXIII est in prouerbi . Hoc igitur pietate imbuti midiosi teneatu, quasi musam elegantium simul dc piarum oraculu:adolescentis ut animi paedagogon Philologiam,ita senescentis philosophia gerontagogon esse debere.ipsum porro nomen philoso

phio,ita demum venerandu 5c augustum esse, si commenta tionum suam sanetariu in arce theoriς collocauerit: quam nobis prouidentia humania generis cupida dc evocatrix,in monumetis sapietiae architectata est, quos libros sacros vocamus.

Nequaq aut ad auspicandu phialosophiae studiu,expectadum

esse donec emeritos iam oculos,effcetanis speculationem homo Hidiosus habeat.Et vero homini studioru h beraliu curriculii ita ingresso, ut inde ad prima summam, philosophiam transitu sibi munitat,phem 3 satis esse debet,si id quod Gr cidicut γ da assecutus sit artius singulam professoribus re tu, a reliqueri ne ad Sirensos scopulos tande ipse haereat,oblitus sibi sede esse propria dc perpetua petenda.Non eniam doetiam esse cotinuo prcclam est ec optandii,sedsane quoi doctu essedc salubriter oportet. Quandoquide multi filerui egregie viri docti,quos sinistras literas,n5dextras,inusς docuisse dictitur, ut inquit Athenaeus .Musae aut Qq liberales ingenuae,voci bus tamen suis lactare primu ammos iuuenu solent,ati ducere.deinde magis ac magis trahere ac rapere. postremo agere

ipsos ut aluo ac ferre studiosissimos sui.omnibus fortunis

interdu euertere dc spoliare.Cu interim ita ingenio suo quis eoru indulgeat M obsequatur,vicu genito proprio belligeret, ut utar verbo comici.Vnde fit ut literς specioso nomine bonς εο elegates didie,sepe tamen male audiat ut ingratae ali da mnosissimae.Cum aut aetas imperii tui aequalis princeps bens gnissime, ad lacerna ia plane illustrem recognoscere institerit in Francia antiquς doctrinς relliquitas tu latinas,tum graecas,

tuς posthac liberaitatis erit,obstrictri fidei is nost0 dc boneficetie,spei bonae re grauidς donatiuo hominu vere literato

64쪽

eliae, tametsi legi V soluti sunt,nec ciuili tenentur actioneau noratia tamen ipsi in iussiciu famae vocari possunt,atin etiam periclitati.Liberales aut disciplinς,quas nostra complueti turvno hodie nomine Philologia,libertate ut ita dica liberaliueando perpetua poscunt,cu illς quς ad quςstu instituis sunt

aut certe moribus Iadiu coparatae, Saturnaliu libertate intutepora iacv egeant. Quare illa: h berales re ingenuae ab obseruantia: ec ramulatus mancipio apud tuae maiestatis aequitate

quasi apud maximu praetore asserendς sunt,eoru suffragatio nibus, qui apud ipsam maiestate magna pollent auctoritate. Ita aut tere natura,vt ' quisl maxime ad colenda Philologia feliciter natus est,ta ille ab obseruantia illiberali: ec sus operqvenditatesce,maxime alienus sit. At id organu est ipsum praecipuli cu gnava impudentia illius hominu industris,qua ops sce fortunae fictrice vnescuit,vulso homines esse dictitant, auctrice 3 fortunam.Haec habus fere,quae scribenda nite ducere de bonam literarusudio instituedo,tuedo,dc moderado,

sub tuo Francisce Rex fausto Mici, literis nomine in publi/cu proditura. A te enim expectatur cu meo,tu alioru no paucoru excplo,ut Philologia diu in Mineruae ludo eo quo diciti est modo exculta, deinde honoris officinis pro cuiust captu de ingenio perpoliatur,contra a moribus Franciae ante te re ceptu erat. Id quod si facere constanter in animu induxeris,lutibi nouo excplo maiestate constitueris,no regia modo ec a gusta,appellantius identide sermone contrita,ec quasi obstu Iete,sed maiestatis ipsius primordialis germana aut similem ivt ia dicere Ovidii verbis possimus,F inc tibi maiestas, quaa regnu teperat omne.Quass die per te est edita,magna stat. Assidet illa duci,ducis est fidistima custos .Et prςstat sine vi sce .ptra tenere duci.No em tibi minore gloria dignu erit liter m decus in Francia,ingeniorus honorem restituisse, Q Olim . . Romae fuit Augusto,parthica signa tanto interuallo in urbe retulisse Nihil autem Philologiae tantum obfuit ante re M.

65쪽

gem,ia cum posita sit in oculis maxtae gratia,illa audi a ta cum fuit fando in aula: ids obscura fama ait malignis lima. Nunc autem non tantum acroamata philologica primas gratiae partes,in conclaui regio, super epulas tuas obtinet: sed etiam generosissima tua proles,excellentissimis ingeniis dita,incredibili sub oculis tuis profectu,nobilissimi cuiusque

studiu aut fauore,ad causam literam tuenda ec exornanda accedit. Cuius rei reputatio ancipite me tenet,inc Petem in antea semper ipse affirmare, palas perhibere soleba, vim te omnino adnotasse me, no rege tantu, no principe, non corpo is inculpata beatas constitutione prGatu, sed homine omnino equestris ordinis,cstera no infeliciter auinatu aut sortim, cuius ego omnes animi dotes exopiadas mihi ducere ad

elatitate nominis adipiscenda.Nunc aut in eo sum post co tu Iiberoru tuom ingemit ad literas discendas increvitale,cueximia volutare,igniculis gloriae in ista aetatula extimulata, ut quasi ex Thetide eos tibi natos esse celiari paretis quo pluminibus ea parte gloris olim obstruetiati sint,deo beneuolete. Adeo in primaria naturς ossicina re Promethei summi h. olim,eacu perangusta cin qua te fletu esse omnes no imperiti iudicant qui propius re satis ςstimauerut 5 cadidissimo lutotatu,sed etia cadidissimo cadidiore dc pimore, vasa linetur, animorula coceptacula cofigurantur. Coparadς aut a lite oloris immortalis subsidium unum lam habes in um. bienim facere perseueratis id quod iandiu no obscurimme semper tesisti, ut doetissimorum hominum decutias, iudicum aliorumq; magistratuum,in omni regni tui parte suppleuisse me ito dictitere, id quod mox futurum esse speramus, Aum maioribus tuis loge insigni sotia praestitisse:tum vero posteris tuis face praeluxisse amplificanis eiusde gloriae videbere.

FINIS

Sub prelo Ascensiano N.D .XXXIII ense Nouembra.

SEARCH

MENU NAVIGATION