장음표시 사용
11쪽
credamus: Non tamen hoc infidelibus proponi potest, quia
circulum esse judicarent. Et quidem animadverti, non m do vos omnes, aliosque Theologos assirmareDci existentiam naturali ratione posse probari , sed & ex sacra Scriptura inferri, eius cognitionem multiS, quae de rebus creatis habentur , cne faciliorem, atque omnino esse tam facilem , ut qui illam non habent, sint culpandi : Patet enim Sap. I 3, ex his verbis: Nee his debet ensi ; si enim tantum potuerunt scire, ut possent aestimare seculum, quomodo hujus dominum non facitius tum nerunt ρ Et ad Rom. cap. I, dicitur illos csic inexcusabiles. Atque ibidem etiam per haec verba, tauod notum es Dei, manis sum es in illis, videmur admoneri, ea omnia quae de Deo sciri possunt, rationibus non aliunde petitis quam ab ipsamern stra mente possc ostendi. Quod idcirco quomodo fiat, &qua via Deus facilius & certius, quam res seculi cognoscatur, non putavi a me esse alienum inquirere. Atque quantum ad animam, cisii multi ejus naturam non facile investigari posse judicarint, & nonnulli ctiam dicere ausi sint rationes humanas persuadere illam simul cum corpore interire, solaquc fide contrarium teneri: Quia tamen hos condemnat Concilium Lateranense sub Leone Io habitum, sessione 8, &expresse mandat Christianis Philosophis ut corum argumenta distol-Vant, & veritatem pro viribus probent, hoc etiam aggredi non dubitavi. Praeterea quoniam scio plerosque impios non allam ob causam nolle credere Deum esse, mentemque humanam a corpore distingui, quam quia dicunt haec quoque a nemine hactenus potuisse demonstrari:Etsi nullo modo iis assentior, sed contra rationes fere omnes, quae pro his quae 1lionibus a magnis viris allatae sunt, . cum satis intelliguntur, vim demonstrationis habere putem, vixque ullas dari posse mihi persuadeam, quae non prius ab aliquibus aliis tuerint
inventae: Nihil tamen utilius in Philosophia pi stari possiseriistimo, quam si semel omnium optimae studiose quaeran-
12쪽
. EPISTOLA. tur,tamque accurate & perspicue exponantur,ut apud omnes constet in posterum cascsse demonstrationes. Ac dcnique quoniam nonnulli,quibus notum est me quandam excoluisse Methodum ad quaslibet difficultates in scientus resolvcndas, non quidem novam,quia nihil est veritate antiquius,sed qu1 me saepe in aliis non infeliciter uti viderunt, hoc a me summopero flagitarunt: Ideoque ossicii mei esse putavi nonnihil hac in re conari. Quicquid autem praestare potui, totv m in hoc Tractatu continetur. Non quod in eo diversas omnes rationes, quae ad eadem probanda afferri possent, colligere conatus sim: Neque cnim hoc videtur ope pretium csic, nisi ubi nulla habetur satis certa , sed primas tantam, & principuas ita prosccutus sum, ut jam pro certissimis, & evidentissimis demonstrationibus illas ausim proponere: Addamque etiam tales esse, ut non putem ullam viam humano ingenio patere, per quam meliores inveniri unquam possint. Cogit enim me causae necessitas, & gloria Dei, ad quam tintum hoc refertur , ut hic aliquanto liberius de meis loquar quam mea fert consuetudoJ Atqui quantumvis certaS,& evidentes illas putem , non tamen idco mihi persuadeo ad mmnium captum esse accommodatas: Scd quemadmodum in Geometria multae sunt ab Archimcde, Apollonio, Pappo, aliisve scriptae, quae etsi pro evidentibus etiam, ac certis ab omnibus habeantur,quia nempe nihil plane continent quod seorsim spectatum non sit cognitu facillimum, nihilque in
quo sequentia cum antecedentibus non accurate cohaerCanr,
quia tamen longiusculae sunt, & valde attentum lectorem desiderant, non nisi ab admodum paucis intelliguntur: Ita quamvis eas quibus hic utor certitudine & evidentia Geometricas aeqv are vel etiam superare existimem, Vereor tamen ne a multis satis percipi non possint, tum quia etiam longiusculae sunt, & aliae ab aliis pendcnt: tum praecipue quia requirunt mentem a praejudiciis plane liberam : &quae
13쪽
se ipsam a sensuum consortio facile subducat. Nec certe olla. res in mundo Metaphysicis studiis quam Geometricis apti
reperiuntur. Ac praeterea in eo differentia est, quod in Geometr1a cum omnibus sit persuasum nihil scribi solere, de duo certa demonstrat1o non habeatur, saepius in eo peccant imperiti, quod falsia approbent, dum ea videri volunt intelligere, quam quod vera refutent: Contra vero in Philosophia cum credatur n1hil esse de quo non possit in utramque partem disputari, pauci Veritatem investigant, & multo plures ex eo quod ausint optima quaeque impugnare, famam instenti aucupantur. Atque adeo qualescunque meae ratione: csse possint, quia tamen ad Philosiophiam spectant, non spero me Illarum ope magnum operae pretium esse secturum, nisi me
patrocinio vestro adjuvetis. Sed cum tanta inhaereat omnium mentibus de vestra Facultate opinio, tantaeque sit auctorita- IIS SORBONAE nomen, ut non modo in rebus fidei nulli
unquam Societati postfacra Concilia tantum creditum sit, quam vestrie, sed etiam in humana Philosophia nulli bi ma-Jor perspicacia & soliditas, nec ad ferenda judicia major integritas& lapientia esse existimetur: Non dubito quin si tantum hujus scripti curam suscipere dignemini, Primo quidem
ut a vobis corrigatur , memor enim, non modo humanitatis, sed maximh etiam inscitiae meae, non assirmo nullos in eo esse errores: Deinde ut quae vel desunt, vel non satis absoluta sunt, vel majorem explicationem desiderant, addantur, perficiantur, illustrentur, aut a vobis ipsis, aut saltem amri postquam a vobis ero admonitus: Ac denique ut, postquam rationes in eo contentae, quibus Deum esse, mentemque a corpore aliam esse probatur, ad eam perspicuitatem erunt
perductae, ad quam ipsas perduci posse confido, ita nempe ut pro accuratissimis Demonstrationibus habendae sint, hoc ipsum declarare & publice testari velitis: Non dubito, inquam , quin, si hoc fiat, omnes errores, qui de his quaesti
14쪽
nibus unquam fuerunt, brevi ex hominum mentibus delean tur: Veritas enim ipse facile essiciet ut reliqui ingeniosi &docti vestro judicio subscribant: Et auctoritas, ut Athei, qui scioli magis quam ingeniosi aut docti esse lent, contradicendi animum deponant,atque etiam ut sorte rationeS,quas ab omnibus ingenio praeditis pro demonstrationibus haberi scient,ipsi propugnent,ne non intelligere videantur: Ac denique caeteri omnes tot testimoniis facile credent, nemoque amplius erit in mundo, qui vel Dei existentiam, vel realem humanae animae a corpore distinctionem,ausit in dubium revocare. Cujus rei quanta esset utilitas, vos ipsi pro vestra singulari sapientia omnium optime aestimare potestis. Nec deceret me vobis , qui maximum Ecclesiae Catholicae columen
semper fuistis, Dei & Religionis causam pluribus hic com
15쪽
ωφiones de Deo se mente humana j- ame paueis aliis in Dissertatione de Methodo rene regendae rationis cr meritatis inficientiis investigandae, Gallieὸ edita anno I 637. Nonquidem ut ipsas ibi Meurate tractarem, si tantum ut delibarem, or ex sectorum judiciis adis remqua ratione pristea sererradian da. Tanti enim momenti mihi vis sunt,ut plis una vice de 'fis agem dum esse juricarem; viamquesequor ad eas explicandas tam parum
tritam, atque ab usu communi tam remotam, ut non ille putarim
ipsam in Gallico, ct pasiim ab Omnibus legendo scriptos ius Brere e debiliora etiam ingenia credereposent eam sibi esse ingrediendam.
Cum autem ibi rogasem omnes quibus aliquid in meis scriptis reprehensione dignum occurreret, ut uin me monere dignarentur, nulla in ea qua de his ruastionibuου attigeram notatu digna objectas terater duo, aequa hic pauciseriusquam earundem aecuratiorem explicati nem aggrediar, respondebo. Primum est, ex eo quod mens humana inst conversa non percipiat alis e esse quam rem cogitantem,non sequi, ejus naturam sive essentiam in re tantum eo sere,qώia sit res cogitans, ita ut vox tantum caetera omnia excludat quae forte etiam diei possint, ad anima naturam pertinere. Cui objectioni respondeo, me etiam ibi noluisse ista excludere in ordine ad ipsam rei meritatem sis quasilicet tunc non agebam) duntaxat in ordine ad meam perceptionem, adeo uis ud esset, me nihilplane cognostere quod ad effintiam meam si rempertinere, praeterquam quod ebsem res cogis m, e res in se habens facult em Gotandi: In sequentibuου uem ostendam quo pacto ex eo, gi d nihil aliud ad essentiam me mpe tinere cognoscam, sequatur, nihil etiam aliud remera ad illam per- 'Imere. Alterum es, ex eo, quod ideam rei me perfectioris in me habeam
16쪽
habeam non sequi ipsam ideam esse me perfectiorem; ct multo minus Egis quodper istam ideam repraesentatur, existere. Sed, respondeo hic Iubesse aequivocationem in voce ideae simi enim potes mel materialitu pro operatione intellictus, quo sensu me perfectior dici nequ/t, vel objecti pro re per istam operationem repraestentata, quae res etsi non supponatur extra intellictum existere, potest tamen me esseperfectior rationesiuae essentiae. auomoaeo vero ex hocsolo quod rei me perfectioris idea in mes equatur illam rem revera existere fuse insequentiabus exponetur. VHi quidem praeterea duo quaedamsicripta satis longa,
sed quibus non tam meae his a rebus rationes,quam conclusiones argu-- mentis ex Atheorum locis communibus mutuatis impugnabantur: Et
quoniam istiusmodi argumentanusiam vim habere possunt apud res qui rationes meas intelligent, adeoquepraepostera se imbecilli unt multorum jussicia, ut magis aprimum acceptis opinionibus quantum- vi apis, se a ratione alienis,persuariantur,quam a vera se firma, sed posterius audita ibarum refutatione, nolo his ad isti restondere,' ne mihisint prius referenda. Tantumque generaliter dicam, ea omnia qua vulgo jactantur ab Atheis ad existentiam Dei impugnandam, semper ex eo pendere, quod vel humani assectus Deo ab ingantur,vel mentibus nostris tanta vis se sapientia arrogetur, ut quidnam Deus
facereposit, ae debeat, determinare ct comprehendere conemur;adero ut , moiuo tantum memores simus, mentes nostras consederandus esse
ut finitas, Deum autem ut incomprehensibilem o infinitum, nusum isa dissecultatem sint nobis paritura.Iam vero postquam hominum ju-aecia semel utcunque sum expertus, iterum his aggressior easdem de Deo ct mente humana quaestiones, simulque totiusprimae Philosephiae initia tractaresedita ut nusium vulgiplausum, nu Emque Leclarum frequentiam exspectem: quin etiam nullis auctor sum ut haec legant, nisi tantum iis quiserio mecum messitari, mentemque asensibus, μmu ut ab omnibuspraejudiciis abducere poterunt, ac volent, quales non n si admodum paucos reperirisathscio. Euantum autem ad idos, qui rationum mearumseriem ct nexum comprehendere non curantes, insingulas tantum elausulin, ut multis in more es, argutaris e-. bunt,
17쪽
PRAEFATIO AD LECTOREM.bunt , non magnum ex hujus scripti lectione fructum suntpereepturarer quamvis forte in multis cavillandi oecasionem inveniant, nonθ-cile tamen aliquid quod urgeat aut responsione dignum sit, obicient. Puta vero nequidem etiam aliis spontaeo me in omnibus primafronte atisfacturum, nec tantum mihi arrogo ut considam me omnia posse praevidere qua alicui dificilia videbuntur, primo quidem in Galed
rationibus Agis ipso cogitationes exponam, quarum ope ad certam ct evidentem cognitionem veritatos mihi mdeor pervenisse, ut experiar an forte iisdem rationi π,quibus ego persuasim sum, alios etiampos impers9adere. Postea vero resondebo adobjectiones virorum aliquot ingenio se doctrina excellentium, ad quos hae Meditationes,ant quam Upis mandarentur, examinanda missa sunt. Satis enim multa er maria ab illis fuerunt objecta, ut ausim sperare non facile quicquam aliis, saltem alicujus momenti, venturum in mentem, quod ii nomdum attigerint; ideoque rogo etiam atque etiam lectores, ut non prius
de Meditationibus judiciu erant, quam objectiones ista earumque solutiones omnes perlegere dignati sint.
18쪽
Meditatio V. De sentia rerum materialium , ct iterum de Deo quὲd exisistat. . 3t MeditatiOV I. De rerum materialum ex otia, ct reali mentis a corpore distinctione. ues Objectiones Prima in precedentes Meditatio ι. 47 Responso ductoru ad primaι Objectiones. 32 Objectiones Fecunda. 'Responsio ad secundaι obiectiones. ' 68 Rationes Dei existentiam ct mima a corpore distinmunem probantes , mora Geometrico dispoite. 8 sobiectiones tertia cum responsionibuι auctoris. frobjectiones quarta. Io7 Eesto' ad quartia Objectiones. HoAuctoris d. Obiectionibuι quiniis monitum. IAI
Objectiones sexta. 249ms Uis ad sextia Obiectiones. 11 sin programma eaoddam, sub finem anni I 7 in Belgio editum , cum hos Titula: Explicatio meruis tam asin anima rat Amalis, ubi explicatur qκid
19쪽
obiectiones quinta. Responsioω Auctoris ad quintia objectioras. Objectines 'tim cum tu auctoru. Renati Des Cartes Epistola ad Patrem Diset. xjus m Epistola ad D. Gubertum Mettium.
20쪽
N prima causa exponuntur propter quas de rebuου omnibus, praesertim materialibus, posumus dubia tan quandisseilicet non habemus alias entiarum funiamenta, quam ea qua antehae habuimus. Esais em istius tantae dubitationis utilitas primastomte non αν reaA es t en in eo maxima quod ab omnibuspraejudicii nos is eret , miamque facillimam ternat ad mentem Uensibus aia, cendam e ae denique efficiat, ut is iis, quaeristia vera esse comperi muου, non amplius dubitarerissimus. Lusecunda, mens qua propria libertate utenssupponit ea omnia non existere de quo meristemiάvelminimum test dusiitare, animavi
et 'tisfieri nonposse quin ipse interim existat. videria ummae es utilitatis, quoniam hoc pactooriis distinguit quanam ad se, hoe
es, ad naturam intellicisalem, se quaenam ad corpuου pertineant. Sed quisforte nonnulli Milones de animae immortalitate illi in loco erissectabunt, res his monendas 'to me conatum esse nihilscribere quod non accurate demonstrarem sedeoque non alium ordinem sequipotuisse, quam usum qui es apud Geometrin usitatus, ut nempe omnia praemi terem ex quibus quaesitapropositio dependet, antequam de ima quidquam concluderem. Primum autem sepraecipuum, quo rarequiriarur ad cogno secendam animae immortalitatem, esse ut quam maxime fersicuum de ea conceptam, o ab omni cen: tu corporis plane H si umfrememus, quo trifactum est: 'aeterea vero requiri etiam Α ut