장음표시 사용
21쪽
toedus & societas antiqua a Romanis reddita est. Qui in amicitia & fide populi Romani annos amplius CL. permanserunt. Verum quum Campanis, Sidicineis, &Aurunceis adiunctis bellum Sanitibus foederatis populi Romani movissent, atque a senatu Romam euocati,arma ponere iuberentur, feroci responso, Quo alterum consulem e Latio fieri petierunt, bellu Romanum in se conuertere Quos proelio ad cierim suuiu commisso victos T. Manlius cosul in deditionem acta cepit,atque de Latinis, Campaneis,Sidicineis, A urunceisque triumphauit. Nam eius collega P. Decius eo proelio se pro legionibus Romanis deuouerat. Post hoc bellum Latium omne biennij interuallo a MIn-blilio Philone dictatore L. Furio Camillo,& C. Maenio cos. domitu, deinceps perpetua atque egregia in Romanos fide semper fuit. In quo aliquot coloniae deductae,aliquot municipia etiam partim cum stafiragii iure, partim sine suffragio facta sunt, ut in ra aperiam. Paulo poli bellum Latinum,& Campanum con-iao sectum, Autones qui adhuc in armis erat, Calibus corum urbe a M. Valerio Corvo capta domiti, in populi: Romani ditionem venerunt.Liuius
Volsci, ici, Hernici, -- ιἷaἰ7: volsci, qui bellum cum Romanis sub L. Tarquinio Superbo inchoatum per ducentos prope annos incredibili pertinalia, & continuis motibus protra Xerant, de quibus supra xii. triumphi acti fuerunt, postremo anno urbis Coxxv diuturno bello sessi, Priverno cap-3o to, a consulibus L. Aemilio Mamercino II.& C. Plautio Deciano domiti, & subacti in ditionem populi Romani venerunt .Liuius
22쪽
Publilius Philo priruus proconsul anno urbis CD xxv m. Palaepoli capta,Opicos subegit. Hi populi
loca ubi Cumae,Baiae,Puteoli,& Neapolis sunt, coluerunt.Liuius Hernicos cum quibus populus Romanus T. Sicinio,& C. Aquillio cos. bellare coepit, variaque cu iis fortuna pugnauit, tandem anno Vrbis CDx LVIII. in Marcius Tremulus cos. Anagnia capta, debellauit.
Liuius Aequi quoque qui adiunctis Volscis multa bella cu i opopulo Romano post reges exactos gesserunt, anno urbis CD LII. a C.Iunio Bubulco Bruto dictatore non solum victi & subacti sunt, sed eorum etiam nomen ad internicionem usque prope deletum est. Liuius, Sabim γim Imperio populi Romani Campaniam versus prorogato , Sabini, & Tusci finitimi in deditionem redegendi supererant. Quum huic rei sors occasione prae-Duit.Nam P. Cornelio Rufino, & M'. Curio Dentatocos .anno urbis CD LXm .Populus Romanus post Latio a nos, gentem Sabinorum aggressus est: qui immemores factae sub T. Tatio affinitatis, populum Romanu sub regibus,deinde eis exactis saepe laces crant, triu-phatique potius quam victi fuerat, & postremo quodam contagio belli se Latinis adiunxerant Eos M'.
Curius Dentatus cos. intra eum tractum qua Nar ambit, fontesque Velini Hadriatico tenus mari igne ferroque yastauit. Qua victoria tantum hominum,tantuagrorum redactum in potestate, ut in viro plus esiet, ne ipse posset existimare qui vicerat.Et Orosius : Cum
sabinis Curio Cons. be tam gestum est, dbi quot miltabominum interfecta uot captatini, se consul ostendit qui quum
23쪽
Asenatu magnitudinem acquisiti agri Sabini ,'multitudinem cayti populi referre dent,numerum explicare non potuit. Et Frotinus libro i. M'. Curius aduersuέ Sabinos, qui ingenti exercitu conscripto reliἷlis finibus suis nostros occupauerant, occultis itineribus manum mi sit, quae desolatos agros eorum. icosque per diuersa incendit. Sabini ad arcendam dom 'cum Λ titatem recesserunt: Curio contigit adacuo infestare hostium fines, V exercitum sisne proelio atterio tere ,sparsum e caedereTx quibus verbis intelligimus Sabinos hoc anno omnino debellatos fuisse. Quod innuere videtur Paterculus , qui hoc anno Sabinis ciuitatem datam sine suffragio scribit. Quare hoc anno in magistatu M Curium ter triumphasse Omnies auctores sunt,de Samnitibus, Sabinis, er de Lucanis iis aliquot annis post diuitatem cum suffrigio datam scribit Velleius
Galli Senones, - Picenum in deditionem acceptiao Multas Gallorum manus, ut Insubres, Caenomanos,Boios, Gessatas,& nouissime Senonas, dulcedine frugum maximeque vini noua tum voluptate captos,
alpe trastisse, agrosque ab Etruscis ante cultos possedin eam Italiae partem tenuisse, quae postea Gallia cita pina appellata est, accurate a Liuio libro primo refertur. Ex quibus Insubres & Caenomani Tras. padum; Boii,Gessatae, & Senones Cispadum loca obtinuerunt. in his Senones aduenarum recentissimi ea partem Italiae Tuscis & Umbris antiquis incolis eripuerunt, quae inter amnes Rubiconem, & Aesii insita
SP est, quorum praecipua ciuitas Sena fuit. Hi & urbem Romam captam incenderunt,& multa post id tempus adi unctis Tuscis, umbris,Latinis, & Samnitibus bella
24쪽
vario Marte & periculosa gesserunt. De his victis post Camillum dictatorem T. Quinctius, C. Sulpicius, C. Poetelius, 1. Popillius, in abius cosules, & plerique
ali Romanorum duces triumpharunt. Postremo anno urbis CD LXXI. omnes eorum rei iuuias in Etruria ad
lacum Vadimonis P. Cornelius Dolabella deleuit
quem ob eam potissimum caussam Maximi cognomen inuenisse opinor ne quisextaret in ea gente, qui incensam a se Romam urbem gloriaretur. Ita ut hodienui Senonum vestigia supersint. Haec Florus. Seno- λ nious caesiis eorum prouincia in ditionem R omanam venit, tuac mari, Tuscia & Vmbria, amnibusque Rubicone & Aesi includebatur. Quo tempore etiam Italia , quae Aesim fluvium non excedebat, ad Rubiconem usque extensa est, Senonumque regio, ut inquit
Strabo, Vmbris attributa Tifci d bellati Post Senones Tusci,cum quibus tam inde a Romuli 2
tempore populus Romanus bellum gerere coeperat, perpetuoque temporum trami gesserat, ann urbis
CD Lxxi m.Vulsiniensibus & Vulcientibus Et corii forentissimis populis victis, per Ti. Corui maum consule Romano i imperio adiccti sunt, atque ea parte imperium ad Arnum usque propagatum. Neque enim post id tempus cum Tuscis iustum bellum ullum gestum fuisse mernoratur. Nam Vulsi iiij asseruis opprensi, xv. anno post a M. Fuluio Flacco cos. in libertatem
vendicati sunt. Iustum enim id bellum dici no potest, soquod cum scruis, & non pro acquirendo, sed recupe- rando imperio gestum est
25쪽
Samnii es, Tarentini,Frui: e Lucan iubacti
Cum Samnitibus Campanorum caussa populus Romanus primo bellum suscepit, quod triumphoruamplius xxx. materies annis LXX. perdurauit. Samnitico bello vigente, iis contra Romanos Tarentini se coniunxerunt. Vnde bellum Tarentinum dictum. Quod unum quidem titulo & nomine, sed victoria multiplex fuit. Hoc enim Lucanos, Apulos, Bruttios, ψ Picentes,Sallentinos, di caput belli Tarentinos, idem
totam Italiam,& cum istis omnibus Pyrrhum clarissimum Graeciae rege una veluti ruina pariter inuoluit,vivno tempore & Italiam con animaret,& tranc marino triumphos auspicaretur. Hoc bellum paucis verbis resert Florus in epitoma libri XII. Quum a Tarentinis cla ars Romana direpta es et, II. diroqiii praeerat Eoi occis lex iti ad eos a sienatu, t de iis iniuriis 3Is rimtur,mfit,pulsati .nino id beltam iis in illum est. Samnites
desecerunt. uersus eos Cr Lucanos, m Frusitos At his proeliis a C. Fabricio, d arcto, Ti. Corrincanio, in L. . e mitio, C. Iunio, in re te, M'. Curio, L. Cornelio, C.
o mna bene pugnatum est. P)rrbus Epirotarum rex , Pt auxilium ferret Tarentinis,in Italiam denit. Curius Dentatus
cos. Pyrrhum vicit,&Italia expulit. Postremo raritatinis, Lucanis . Samnitibus, Bruttiisque a I. Papirio Cursore N.& Sp. Carvilio Maximo I r. cos. Victis, pax data est. Quo anno bellum Samniticum & Tarentinuconfectum est Scribit enim Liuius libro xx I Iii. Papirium & Carvilium constites aduersus Samnite, Brut-3φ tiosque,& Lucanum cum Tarentino populum declaratos esse . De Tarento a Papirio Cursore capto mentionem facit Frontinus libro Iai. Papi-
26쪽
rium & Carvilium consulem de iis populis trium- phasi e fragmenta triumphalia Capitolina docet. Hac victoria omnis fere Italia in populi Romani potestatem redacta est,uietis praesertim Tarentinis,Samnitibus,Bruttiis,Lucanis , & paulo ante quoque Etruscis,N Senonibus. Soli tantum Picentes, Sallentini,& vmbri subigendi supererant. De triumpho M'. Curii de Pyrrho bello Tarentino acto sic scribit Florus: Nee
Gum 4 μ pulchrior in drbem, a st peciosior triumphi J --.btrauri, quum ante hunc diem,nrbit ni i pecora Volycori Igreges Sabinoriim,carpenta G,llorum, frusta Samnitium arma γidisset. Tum se captiuos aspiceres, Molosit, Thessali, Macedones,Bruttius, pulus,atque Lucanus. Sι pompo, aurum, purpπω, signa,tabulae, Tarentinaeque deliciae. sed mbti libentius populus Romanuι aspexit,quam i cs bel&ιas, 3Ias timuerat cum turribus1Dis,quae nolinesensis captitutatissub misis ceruicibus,)klores estos sequebantiir Picentes,Sallentini, in Vmbri domiti
Omnis Italia pacem habebat,quis enim domitis Tarentinis quid molire ausus esset y n: si quod ultro per- a sequi socios hostium placuit. Domiti deinde Picentes qui cum reliquis Italicis rebellauerant, x caput gentis Asculum a consulibus P. Sempronio, & Ap. Claudio Sallentini Picentibus additi, caputque regionis Bru-dusium inclyto portu celebre, a M. Atilio &L. Iulio cos.vexatum. Quos anno sequenti D. Iunius,& N.Fabius in potestatem redegerunt Soli omnium Italicorum Vmbri relicti fuerunt, ad quos arma Romana non pertinuerant : qui quum rebellassent ab iisdem consulibus a quibus Sallentini, Sassina capta, domiti sunt. Atque demum anno urbis
27쪽
CDXxcviii. Italia omnis a freto Siculo ad Rubicone,& Artium,Tuscosque extremos Liguribus co sines, in
populi Romani ditionem deuenit. Quae omnis fere foederata sine magistratu Romano suis legibus libere vivere Permissa est. Quae quamquam omnia foederata esset,variis tamen conditionibus foedera adepti sunt. Quidam enim municipia cum suffragii iure facti,quibusdam ciuitas sine suffragio dat Latinis ius, o quoddam quod ciuitati proximum fuit permissum,in , aliquibus coloniae Latinae, vel ciuiuise Romanorum deductae,quidam stipendiarij, quidamvectigales, quidam omnino liberi relicti fuerunt. Quae omnia accuratius paulo infra aperiam Ceterum quu a Rubicone amne Polam Istriae usque, item a flumine Arno ad Varum amnem Italia postea per Alpiu radices prolata fuerit, quae ante prouinciae Ligures,Gallia,Veneti, Carni, lapudes,&Istri fuerat, di omn es quae in ea quae postea Italia appellata fuit,
colonias,municipia,& praesecturas enumerare con-
λψ stituerint,comieniens esse existimaui ante singillatim demonstrare,quanam ratione in potestatem populi Romani hae gentes venerint, atque in prouinciarum formam redactae, postea Italiae attributi fuerint, deinde eas,quae in singulis coloniae fuerunt, ligerere Quo tempore Gallia cis Hina prouincia
Bellum igitur Gallicum Cisalpinum initum est an-3O no urbis D XXIX. C. Atilio, & L. Aemilio cos. Hoc lex C. Flaminii tribuni plebis excitauit, quam ille vel octavo, ut ait Polybius, ante anno M. Lepido, &M.
28쪽
Poblicio cos. vel quinto , ut Cicero, Fabio Maximod Sp. Carvilio eos. de agro Piceno,& Gallico, unde pulli Senones a Dolabellae fuerant, viritim diuidendo,tulit. Nam quum reliqui Galli, ac maxime sinitimi, Boij,Senonum casu perculii rebus suis timcrent , inita cum Insubribus societate, Gallos eos, qui ,
trans Alpes ad Rhodanum accolunt, atque a mercede qua ducti militant,Gessatae dicuntur,advocarui. Ita que quum reges eorum Congo litanus,& Anero ei rus
magnis inducti pecuniis cum ingentibus copii ,alpe i oin Italiam traieci flent, ac secum Boiis & Insubribus coniunxissent Veneti enim ac Caenomani a Romanis per legatos solicitati quieuerant) peditu ad quinquaginta millia,equitii ad viginti adducentes in Etruriam inruperunt, octauo,ut scribit Polybius,poli agri Piceni diuisionem anno,L. Aimilio,C. Atilio cos. in quem etiam annum bellum Gallicum Cisit pinum a M. Verrio Flacco in tabulis Capitolinis collatum est.
Romani autem Gallorum tumultu nutiato maximas, si quando unquam alias, copias compararunt. Tota 2 oetiam tum Italia enixe pro imperio Romano laborauit. Summa peditum Romanorum ac sociorum suit supra quingenta millia, equitum supra sexaginta, auctore Polybio. Itaque Plinius libro tertio, L. Me lio
P uti in C. Atilio Regulo cos. inquit, Italita nuntiato Gallico tumultu sola ine extern is distis auxili ,atque etiam tune sine Traspadanis,equitum LXXX. millia, editum DCC. armauit. Caenomanos autem & Venetos transpadanos
intelligit,qui ex Gallis soli pro Romanis stabant. Cuharum igitur copiarum parte,L. Aimilius consul Aria sominurri,ut Gallorum transitum impediret,contendit; alteram praetor in Etruriam, quod C. Atilius cos. al-
29쪽
ter iam in Sardiniam nauigarat,adduxit. Iam Clusum Galli perueneratu, praetor ad Fesulas collatis signis fugatus in collem editum se receperat: cuius quu Obsidionem Galli pararent, Aemilius consul Apennino superato improuiso aduenit. is igitur Gallos cli pra
da abeuntes ab una parte,ab altera Atilius iam ex Sardinia reuocatus adorti, ira pugnarunt,ut Gallorii quadraginta millia caeciderint, decem millia ceperint. Atilius in proelio,& rex Congo litanus occi ius est. io Anero estus semetipsum in fuga occidit. Aemilius vastato Boiorum agro Romam triumphas redii ac Capitolium armis,& torquibus Gallorum exornauit. ita
Polybius,Florus, & Eutropius. Anno sequenti ex re bene gesta Romani in spem adducti Gallos Italia expellendi non quieuerunt. enim Fulvium & T. Malium consules in Galliam cum legionibus miserunt, qui prouinciam ingressi, Boiorum gente deuieta, quuad reliquos Gallos bellum transferrent, imbrium vi, ac pestilentiae magnitudine deteriti sint. Ita Polyro bius. Hos primum transpadum legiones Romanas duxisse tradit Orosius. Altero anno C. Flaminius & P. Furius cosules Insubres transpadu in igni victoria devicerunt. Quarto eius belli anno Inflabres accisis opibus suis pacem petetes M. Claudius Marcellus,& Cn. Corneliu cosules e ductis repere a uersus eos copiis, ad arma capieta inuito scopulerant. Marcellus GalloruGessalarii exercitu rege illoru Uird amaro interfecto fudit, fugauit, 'c cepit, Acerras Gallorum oppiduoccupauit. Ambo confises Mediolanum, quod In- ' subrum caput erat. Gallis supremo proelio victis, expugnarunt : quo facto Insubres desperatis rebus suis, te Romanis dediderunt atque ita bellum con-
30쪽
iactum est. Marcellus in urbem reuersus de Gallis Insubribus triumphauit, spolia opinia regis interfecti tertius retulit. Ita Polybius,Plutarchus,& Eutropius. Hoc bello confecto Cisalpinam Galliam prouinciam primum factam fuisse a Marcello ex eo liquet, quod coloniae plures annis troximis eo deductae sint, &Romanis consulibusGallia deinceps prouincia in annum decerni solita. Hoc ipso tempore Veneti & Caenomani a legatis per Romanos solicitati quieuerunt, eisque sociis & foederatis Galli oppressi sunt. Bello I
Punico secundo confecto, cum Insubribus ,Comensibus,& Boiis rebellantes Coenomanos, aliquot duces Romani magnis cladibus affectos eos tandem in deditionem acceperunt,Galliamque omnem cisalpinam quietam habuerunt. Insubres, Caenomanos , &Comenses Gallos transpadanos cum cispadanis saepe rebellantes L. Furius Purpureo praetor, & C. Cornelius Cethegus cos. vicerunt, & postremo M. Marcellus cos. eius qui primo Galliam prouinciam fecerat filius, castellis duodetriginta in deditionem acceptis, eos debellauit anno urbis DLvii I. Boios, hi Galli ciDpadani sunt, qui Caepissime cum transpadanis iam victis rebellauerant, iidem duces ceciderunt,eosque demum magnis cladibus afflictos P. Cornelius Scipio Nasica cos. domuit, anno DLxiii. deque iis in magistratu triumphauit. Veneti diu in fide populi Romani permanserunt. Cum Carnis, Iapudibus,& Istris C. Claudius Pulcher consul anno urbis DLxxv II.bellum primo suscepit, quod Aetolis contra Romanos subsidia tulerant: cum iis vario Marte pugnatum; eos pO- 3Ostremo domuit, & in populi Romani ditionem C. Sempronius Tuditanus cos. ut auctor est Plinius, re