장음표시 사용
401쪽
26 , . Tabula Chorographim . Quantis vero tumultibus fuerint subjecti, aut verius sponte sua se subjecerint Bohemi a UencesIai hoc nomine ultimi Regis sui aetate ad annos usque Ferdinandi IL Imperatoris & gloriosissimi Bohemiae victoris, dum apprime norunt plurimi, avent fortassis
multi alij paucis intelligere.
Kencestaus Bohemorum Rex, & denique Romanorum Impe,.
lator haudquaquam Carolo IV. patri par filius, dum Norimbergae
P est natus, omen multiplex prodidit, Copronymo similem natumcise Successorem. Pubes factus Joannem e Bavariae Ducum sanguine natam duxit conjugem, cui mori fidem servavit parum. Re*inae multis virtutibus ornatae a consessionibus erat D. Joannes N pumocenus,quem de ponte Pragensi in Muldavam dedit praecipitem, squod Reginae labes divini sigilli sacramento munitas Regi sacrilego
non prodidisset. Defuncta anno 1388. ex animi verius, quam comporis dolore conjuge prima, duxit alteram e Bojorum gente natam Principem Sophiam , quam inter histrionum greges ex Bavaria in Bohemiam transtulit. In Aula Regia alere solebat praegrandes motitas , qui incondito latratu & canino dente hospites terrebant, &mordebant, cacchinnos addente UencesIao. AEdificium quoddam aulae propinquum extrui super praeterfluentem aquam curavit eo Mne , ut illuc introducti viri foemina 3 undis immergerentur, &cum aquis luctantes Regi risum moverent. Carnificem sibi pro liaberis Regiis in patrinum deligebat, quem lateri Resio adhaerere mandavit, ut obvios multos etiam non aicta causa capite plecteret: quin uno eodemque equo vehebatur saepe& Rex & carnifex,spectatoribus multis spectaculum hoc inauditum risu prosequentibus, plurimis vero lacrymas affundentibus. Aliquando parieti dum inscripta legie
verba: Irincestias alter Nero, mOX ipse Verbis verba addidit: f ho. sunt, adhuc ero. Cum hac ratione & verbis & factis ferocire non deastitisset tyrannus, an. I 329. conjuratione facta a sexdecim simul asematis captus in carcerem est datus. Mensibus sere quatuor cum
inter custodes dclituisset, simulatis yrecibus impetravit e custodia. educi, &sordibus ablui ; sed dum ita lusit, custodum oculos & manus, effugit, ut in Moldavam descendens Opera ejusdam ancillae flumen,
402쪽
'interceptus Viennam usque perductus venit, ubi cum multo tempore inter custodias fuisset servatus, piscatoris cujusdam consilio &ope evasit, sub cujus fimeto diem alterum latuit, ut exploratorum, insidias eluderet. Eodem piscatore comite in Bohemiam clam rediit, quo ubi pervenit, nihilominus, quam antea saeviit, demessis multorum nobilium capitibus; piscatorem vero Bohemiae nobilem creavit, Joannem Grundet de Vienna cognominatum. ' Uencestat tempore Pragae numerabantur e studiosa juventute' quadraginta quatuor millia, inter quae cum Germanorum pars magna floreret, & inter dissidia literis & armis crebro vinceret, ea de causa Joannes Huis in Academia turbator verius cluam Doctor, popularium suorum , scilicet Bohemorum partes plus aequo defens rus, opera Sophiae Reginae a Rege extorsit sententiam literariae juventuti permolestam : igitur eadem die excedere ex urbe sunt visa
quadraginta juvenum millia ; qui sinis rerum Lipsiensi Academiae: in Milnia, sed & Riclestianae haeresi initium fecit ; eadem enim aetate libri Uictessiani in Bohemiam ex Anglia translati, susque deque
vertebant omnia , Kenc lao malum vel promovente vel permi tente, & inussitata identidem gaudia tyrannorum veterum more ad ornante I evenit namcdie is etiam inter multos Rege indignos rerum eventus , nimirum cum carnificum & lanionum amicus Rex nullo
non tempore sanguinem sitiret, & ipse experiri vellet, quo maxime modo se haberent illi, quibus mors carnificis infligenda manu immineret, vocavit mox patrinum suum gladio armandum, ut RG si amputaret caput; patrinus itaque ad obsequia paratus, cum abiaque mora Nenceslao oculos obligaret, & vagina duntaxat collum - eriret, tum vero Rex gravi periculo deiunctum se ratus, jussit a
quali periculo defungi percusiorem suum, cui ita ligavit oculos &
caput gladio percussit Rex factus carnifex, ut in proverbium abi ' rit: cave ne ludas cum encestaO, sed nec rem seriam agas. Ta 'dem anno IAI9.apoplexiae morbo prostratus Kencolaus inter qui tus vitam finiit, postquam pluribus abhinc annis ab universis Inse:
perh Statibus Imperatoria Majestatς est privatus, suffecto in Imp
403쪽
rij solium Sigismundo Uencestat fratre; qui cum Constantiense Co cilium qua consiliis, qua auxiliis constanter suffiit ci1sset, simulque
Joannem Husi & Hieronymum Pragensem e medio sustulisset, Bo- hemorum inde plurimorum adeo incurrit odium, ut passini Regi
Sigismundo obedientiam negarent; quin an. I 6I8. in apertas flam- .mas erupit non unius duntaXat haeresiis incendium maximum. Ha
reticorum &.seditiosorum dux supremus Joannes Zisca monoculus intra sex annorum spatium 33o. Monasteria solo aequavit. Haud satis erat rebelli populo saevire in BOhemos suis partibus contrarios, sed in Misniam, Silesiam, Lausetiam, Austriam, Bavariam &c. st quentes tentarunt impetus , ubi urbes & oppida non modo spoliarunt, sed magnam earundem partem demoliti sunt, nec incendiis, nespraedationibus, nec lanienis ponentes modum. Ultimo vitae suae triennio orbatus erat utroque oculo Zisca, supremi tamen ducis munus non relinquebat, non semel tantum copiosorum exercituum , quos Germania misit, haud caecus Victor. An. I Iq. per Pragae viciniam grassante pestilentiae morbo plurimi cadebant: eodem com reptus malo Lisca decumbebat; igitur rogatus in agone, qua rati ne sepeliretur, respondit: pellem meam corpori demite, & eam in tympani modum extendite: carnes vero meas feris & avibus inpabulum projicite. Brevi moriturus munus suum cedebat suo ex sc rore nepoti Procopio, qui cum Munculo ter supra decies contra v rios hostes victoriam reportaVit, & solus deinde victoriarum numerum auxit Miseiae, Franconiae & BaVariae maxime infestus, unde aliquando in Bohemiam reducem victorem sequebantur equitumet et Ooo. peditum Ia OOO.plaustru auro, arginio allisque rebus pretiosissimis gravata trecenta, quorum singulis quatuordecim equi su runt alligati. Sileo plura Victoriae testimonia suo tempori moestissima. Anno demum 1 3 inter Procopii exercitum, & hujus hoste, Nobiles Bohemos amicitia & armis conjunctos acre certamen commissum fuit, in quo Hussitae victoriam, & horum dux Proc . pius atriisit vitam plurimorum malorum compendium & fere termianum; nam paulo pqst ad incitas &augustias redactiHussitae, nec au-rum, ut antea, comparare, Des Vmm LoMucyta valebant amplit , 3 t. o
404쪽
probe & ipsi illius dicti memores, quod adhibere solebat Bohem
rum Rex Sigismundus, nimirum tunc denique vincendos esse Bo- hemos Hussitas, quando vellent vincere Bohemi non Hussitae. An- . no I 37. absque haerede masculo valedixit Imperio & Regno Sigismundus, & stemmati Luxenburgico imposuit finem , alium Iibi haud deposcens Successorem, quam Albertum II. Austriae Archi- , ducem generum suum , de quo saepe dicere solebat: Regna Dre is
ra, quibus talis Princeps imperaret. Imo ratis immaturis extinctum pros quebantur universi his encomtis : mandus in maligno positus tanto Cas τι ct Rege dignus haud erat.
D Egnante brevissimi temporis spatio Alberto Rege, res multaxa , in Bohemia compositae, eodem mortuo sunt dissolutae continuo ; unde denuo diversia sacra, & diversa capitalartes in diversas traxerunt sententias, quarum alia hunc, alia alium tibi Regem postulabat, nullius damno majore, quam illorum, qui ita decernebant. Anni circiter nonaginta fluxerunt ab Alberti I. obitu usque ad Fesdinandi I. annum in regno Bohemiae primum, quo temporis intem vallo haec fere rerum erat facies emberti L filius posthumus Ladislaus multis placuit, multis dis. plicuit ; unde pars alia Fridericum IV. Imperatorem, pars alia Albertum Bavariae Ducem desideravit Regem, verum ab utroque re'. pulam tulit, ut La distam in solio staret firmior. Tum vero tres Duces a partibus delecti inter sese de regno Bohemiae decertare sta- tuerunt, nimirum Birchensteinius, Mainhardus, & Georgius Podi bradus, quorum ultimus dum Ladlalaum posthumum in throno collocare, vel collocatum conservare videri poterat, permultis subi to morte Ladislao est praehabitus aemulis coronam Bohemiae qui . armatis, qua deauratis precibus avide poscentibus. Inter arm los tunc denique numerabantur Fridericus Imperator, Albertus Sigismundus Austriae Archiduces, Carolus VII. Gallorum, & - , , status Polonorum Rex, Ludovicus Bavariae Du Albertus Brand - - ' bu , 0 by Cooste
405쪽
burgicus, Nilhelmus& FridericusMiseiae MarchIones Rex Georgius Humtis aperte favens expertus in merito hostes in suomet Regno Bohemiae subditos, quorum pars potior elegit Regem Uladrilaum Casimiri Polonorum Regis filium , cui hostes armati Occurrerunt Mathias Corvinus Hungarorum Rex, & Nilhelmus Thuringiae Marchio. Tandem ita pax inter Ulassislaum & Mathiain est firmata, ut usque ad vitae terminum Bohemiam Uladislao cesserit Mathias, Mathiae vero Moraviam, Silesiam & Lausetiam Uladislaus. Mortuo citius Mathia, Uladisiam a Bohemis confirmatus, Hungaris pariter Rex placuit, cujus denique filius Ludovicus simul Bonemorum &Hungarorum Rex in flore juventutis prope Moliatium in praelio c
Ludovici sororem dum duxit Ferdinandus I. Imperator & B hemorum Rex, felicissimo vinculo Bohemiam junxit Austriae, a qua
deinceps nusipiam est avultum Bohemiae sceptrum ; nam perpaucos unius hyemis menses, quibus Fridericus Palatinus regnare magis desiderabat, quam regnabat, haud attendendos esse putamus. Ferdinandus nimirum a tribus Bohemiae Regiis Statibus, Ecclesiastico , Equestri & Urbium consensu unanimi Aectus Bohemorum Rex partim cunctando, partim properando restituit rem, sollicitus maxime de Bohemorum Ecclesia Romanae servanda. An. I 38. dum Pragam triumphantis more est ingressus, occurrerunt Regi triplicis Si
tus tria hominum millia ex nobilitate potissimum desecta. Civium octo millia eodem tempore in armis stabant Regi placitura, mille ruinquenti parvuli albis induti vestibus dum occurrerunt Ferdinano, spectatorum maxime in se rapuere oculos: parvulorum duces erant octo pygmaei. Hos iecuti mille senes omnes canitie vene rabiles. Senibus proximae erant octingentae pauperes viduae, &denique agmen clausere duo millia virginum honestissimo cultu oris nata, quarum princeps Latina eaque eleganti oratione Ferdina dumRegem excepit inter festiva urbis,quin Regni universi gaudia.Ρ
eis Opratissimae seu diibus frui poterant sub Ferdinando I.Rudolpho ILMatnia & Ferdinando II. Regibus Bohemi, nisi libertatis & relusionis novae larva cxterius speciosa, interius Dedissim. ad seditio-
406쪽
, eoqua Bohemyae. 33tnem denuo concitasset plebem maxime, cujus serios duces Caesaris& Regis sui ministros Iarolaum MartiniZium , Uilhelmum Stavatam, & Ph1lippum Fabritium ex editiori loco dederunt im,rofundum praecipites, ut bello triginta annis longo & alias difficillimo
moesta darent initia. Libertatem itaque dum anhelarunt nimium, libertate pristina magnam partem haud immerito privati sunt, municipii nomine mutato in mancipium , quale nimium non respuit Christianum nomen. Hoc ipsum nomen & jugum non grave nimium, Bohemiae accid1t maxime salutiferum I ad Aras enim Romanas & obedientiam Resi debitam sic reducti plurimi , prae ulla alia natione Germana serviunt in pace Deo & Caesari jam ultra S culum , incrementum accepturi, uti speramus, identidem majus,
DE DIGNITATE AC POTESTATE REGIS BOHE
MORUM.L Rex Bohemorum inter Electores Imperij Seculares principem
tenet locum. 'IL In electione Romanorum Imperatoris aut Regis suffiagiunt
m. In Adtibus ad Curiam Imperij pertinentibus praecedit Augustae Imperatrici N. Vocatur Archipincera Romani Imnerij; unde V. Imperatori mensae publicae accumbenti scyphum argenteum vino aqua mixto plenum porrigit. VI. Quamvis Coronam Regiam, dum potum Caesari porrigit, aut Feudum ab eodem accipit, capiti impositam non serat, fert tamen eandem in iunctionibus publicis alib. VI. Sedentis super thronum Caesaris occupat dexteram. VIII. Conveniri in judicio non potest, nisi in regno suo a Statibus sibi subditis. IX. Iisdem suis in Bohemia Statibus potest concedere copiam cudendi aureas & argenteas monetas, & quidem cudendas etiam Hebraeorum opera. T i s X.hm
407쪽
33α Tabula Chorographica rX. Imperatori Romam petenti &c. tametsi copias suas numero 'definitas mittat, non tamen obligatur ipse eue perpetuus Caesaris comeS.
XI. Rex Bohemorum a Romanorum Imperatore insignibus propriis indutus , eadem insignia restituta tibi recipit integra. - , XII. Insignia haec non extra, sed intra limites Regni sui petere & 'induere potest. - XIII. Si Rex Bohemorum necdum annos majorum , uti Vocamus , attigerit, curatores Regis non alios, quam Bohemiae Status habet. XIV. Si de Bohemorum Regum sanguine nullus supersit haeres se piro idoneus, iisdem Regni Statibus competit libertas eligendi Regem. XV. Liter insisnia Regni hujus eminet leo duplisi eatida in altam erecta insignis tanquam eximiae Qrtitudinis testimonium , quam Fridericus Mnobarbus & Imperatores Successores multi multis encomiti & privilegiis exornarunt. Vide plura in rurisperit
Ρ Roxime, uti dictum, adjacet Bohemiae Malchionatus Mor viae, qui quoad maximam sui partem cingitur Suesia, Hungaria & Austria. Milliaribus Germanicis sere 3 o. est longus& quindecim latus. Urbes nobiliores sunt in Marchionatu rolmutium. Brinnum. Hraduca. Znoimum. Iglava. . Urbes
408쪽
Urbes his minores sunt Sternberga. Neostadium. Tribo via. Gewitium. Prosnitium. Austerlitium. Godinga. Stratis . nitium. Fratinga. Eviantium. Trebitium. Masermum. Potina. Mumlovium possit let Princeps Lichtensteinius. Nicolob stum habet Princeps Dictrichsteinius. . Marchionatus Moraviae fertilitate per aut superior est Bohemiae Regno, pene nullius rei inopiam patiens I unde merito numeratur . inter Marchionatus totius Europae nobilissimos, ditissimos & m i 'ximos, fructus sane ex hoc Marchionatu annuatim collecti super runt fame Ducatus in Romano Imperio a proventuum copia per magni aestimatos; namque tres florenorum milliones vel iam saepe solverunt, vel solvere potuissent facile in annos singulos supremo suo Domino, nisi tamen spes anni, quod saepe solet, decipiat multos. Alia Moravorum propria fere sunt communia cum Bohemis; unde si hos laude dignos censeas, illos encomtis dignissimos dicas.
Silesiae Ducatus secatur Viadro fluvio in partes propemodumaeo uales, numerans longitudine sua maxima ferc Io. & latitudine summa ro. milliaria Germanica. Boream versus lungitur. Marchionatui Brandeburgico; Versus orientem Polomae; verius Me- - ridiem Moraviae & Hungariae; versus occidentem Lutatiae&Boli iniae. Fluviis minoribus rigatur admodum multis, qui rara abui
''' silbs .i Due,tus dividitur in duas partes, quarum Superior una, . Inferior altera dicitur: haec pars Lusatiae & Marchionatui Brand
409쪽
Tabula Topographim burgico, illa Moraviae & Hungariae est proximior. Atque partes hae geminae comprehendunt XVII. Principatus & VI. Dynastias a nimirum in Superiori Silesia sunt
beluncha. H. Princip. oppaViensis, in quo oppavia. Engelberga, & alia' huc pertinentia subjacent Equitibus Teutonicis. III. Carnoviensis, in quo Carnovia. IV. Ratiboriensis, in quo Ratiboria. Sora. odemerga &c. V. Oppoliensis, in quo Oppolia. Rosmberga. Κoselium. Gl kavium &c.
VII. Munsterbergensis, in quo Munsterbersa. Franckensteinium. Quibus accedunt Dynastia Plessensis, in qua Plesita. Dyn stia Bethaniensis.
IN SILESIA INFERIORII. Principatus Wratistaviensis, in quo Kratistavia. Namslavia. II. Schweidescensis, in quo Sch eidnitium. Strigavia. La dishutum III. Jauraviensis, in quo Jauria, alijs Javera. Leoberga. Hir berga. Vallis amoris. Bolestavia. Gryphimontium &c. IV. Lignitiensis, in quo Lignitium. Goldberga. Lubena &cis V. Brigensis, in quo Briga. Olavia. VI. Oelisensis, in quo Oelisa, alijs Oelia. Bernstadium. Juli . burg a . Uohaviensis, in quo Wolavia. Leobustum. Stet via. H stadium &c.
IX. Saganensis, in quo Sabanum. Prybusium. Princeps Lobh micensis est in possessione. X. Groseensis , in quo Grosna. Zullichavia. Sommerseidia. Principatibus accedunt L Tartesiergensis Dynastia. II. Militiensis. III. Trachmbergensis. IV. Bettiaviensis. Tot
410쪽
Tot Principatuum & Dynastiarum summam multi aurifodinam aut tina piuguedinem dixPre non pauci, qui cominus naturam Silesiae explorarunt; affrinarunt enim, quamvis nostro tempore auri &argenti fodinae non ita venas auri feraces sorte aperiant, ut quondam , adesse tamen metalla alia multa minoris pretij. Quin inter fluvios minores reperiri riunt uniones non contemnendi pretij. Est etiam lini, Ianae & canabis in Silesia ingens copia adeo, ut tam via cinae, quam remotiores etiam Provinciae exinde lucrum quaerant non modicum. Pecorum variorum armenta in campis herbiferis cernuntur numerosissima, quibus deest minime pabulum, sicut nec homianibus frumentum. In Silesiae montibus scaturiunt sontes saluberriami. Paucis multa. Locorum natura est talis, ut bonitate sua plurimos faciat non bonos; certe Silesiorum multi in Ecclesiam Romanam & Romanorum Imperatorem dicuntur esse fide nuspiam
constanti: id ipsum experientia testis docuit majores nostros, & nos paucis abhinc annis, dum imperavit Ferdinandus II. & Josephus An gustissimi. Non iniquo proin animo serendum cst, si jugum imponatur gravius, & tributorum pondus exigatur in annos quosvis Imperatori solito majus; nam ferendis septcm florenorum millionibus Silesia est par, tametsi nunc partem de Silesia vindicarit sibi Rex B russiae. Seculo primum X. orthodoxa Sacra dicuntur admisisse Sit sj. Sat sero; nec sat bene: clapsis enim Seculis incolarum non paucis dum non diplicuit Lischa & Procopius, placere coepit Nicietas, Hussus, Calvinus, Lutherus & UDertinus. Cum Bohemis nimitum Silesiorum pars coepit desipere; utinam cum ijsdem resipisce
rent. Caeterum inter Catholicos tamen est tanto major constanti quanto major in adversariis pertinacia. Ita testati suar Silesi inter H-wos Dperstes. Caeterum de Regno Bohemiae universo videatur I Ierus, Forsius, Abner, Mambimur o Poc rus G.