장음표시 사용
51쪽
33 c α Tabula L . t ' rentiola. Buxetum, Pusseto. Fanum S. Domnies, Bomo S. Dom- ningo. Caesaria, CaaZara. Malcspina Idem. Est Ducatus hic uisum Pontificium vel Caesareum, de quo liatigant multi, a Paulo III. Pontifice Farnesiorum stemmati conreselam, ex quo descendit etiam Parmensum Dux hodiernus, cujus proventus annui superant aliquot centcna florenorum millia, sit men rite divinarunt illi, qui quorumvis sere Ducum ac Regum diavitias metiri haud veriti sunt. Hid. Gων.
IN DUCATU MUTINENSI SUNT URBES i ii
Mutina, Ital. Modena, Regium Lepidi, Reggio. Brixellulis vallis Berselitan, Beriello. Corregium, Corregio. Castri n vum, Castet novo. Nonantula Idem. Canusium, Canossa. Casepium, Carpi &c. Hoc tempore Principatus Mirandolanus Duci Mutinensium a nuum tributum solvit, postquam Caesar eidem Duci accepta pincumae lumina jus suum vendidit; unde Atestinus, qui modo dominatur Mutinae, quinque Principatuum dicitur Dux, scit. Mutine sis, Regiensis, Carpientis, Corregiensis & Mirandulani, qui una sis niui copiosiores proventus, quam Ducatus Parmensis pariunt.
IN DUCATU MANTU AN C URBES SUNT i
Mantua, Ital. Idem. Guardistaleuin, Guastalla. Luceria,LuZara. Bogolum, Bogolo. Castillio Stiverorum, Castiesione delle stive. Gongaga Idem. Novellaria , Novellara. Saouloa
Ducatus Mantuanus Romani Imperii Feudum sua longitudines. latitudine vero I s. milliaria Germanica adaequans, extinc Ras. ferinis per quatuor ad nostram usque aetatem Secula parui taliae Viris Principibus nomine & stemmate Gonnagis, qui testibus msemanao ct μι D ab anno I 328. Capitanei Mantuae t dein vero an. . . - 43
52쪽
- . Chorographia totius Italiae. st as. I 33. Marchiones, & demum m. II 3 o. Duces a Carolo V. Caesa re creati sunt. Omnium Ducum horum ultimus Carolus IV. ai no I7o8. fatis concessit. Idem maxime inter bella de Hispaniae Sc ptro suscepta Gallorum partes secutus causam dedit Caelari, quod& ipse, & ejusdem haeredes sanguine proximi, omni spe seccessionis fuerint destituti, Ducatu Mantuano propcmodum universo pace Bastadiana Romanorum Imperatori asserto. Ducatus Mantuae haud modicos reditus solvere consuevit suis quondam Ducibus, & m do solvere promittit Caesari: id enim vcl ex eo etiam colligere tiacet, quod an. I 63 o. exercitus Caesareus expugnata Mantua in aer rio Ducali sat multos florenorum milliones invenerit victori militi solatium. His superioris Italiae Ducatibus accense I. Principatum Novellariar. II. Princi Sulphurini. III. Princ. Masierant. IV. Princ. Monoeci. V. Ducatum Massar. Primus horum est in Ducatu Mutinensi. a. In Ducatu Mantuano. 3. Inter Mediolanum & Pedemontium. in Genuensi Republica prope Nietam. s. Inter Genuam & Luccam.
DE TRIPLICI SUPERIORIS ITALLE REPUBLICA. DE RE PUBLICA VENETORUM.
In Venetorum Republica sunt I. Venetus Ducatus. Item a. 'netia Longobardica. 3. Marchia Tarvisina & q. Forum J lium, nec non 3. Istria. In Ducatu Veneto est urbs fica nempe Venetiae Ital.
IN VENETIA LONGO BAR DICA SUNT URBESi',
53쪽
IN MARCHIA TARVIS INA SUNT URBE si
Tarvisum , Treviso. Felirium, Feliri. Ceneta, Ceneda. Bellunum, Belluno.
Utinum, Utine. Palma nova Idem. Forum Julij, Cividia de Friuli. Portus Naonis , Pordenone. Cadubrium, Cadorta Tolmetium, Tolmerao. Aquilda Idem.
Justinopolis, Capod'Jstria. Pola Idem. Parentium, Parenzo Vivitas nova, Citta nova. Tergeste Austrice Principatus, Trieste. De Neupacto, Dalmatia ρ usque Provinciis quondam ad Venetos pertinentibus dicendi locus erit suo loco. Venetorum Respublica jam stetit ac floruit per annos I 3oo. ea methodo, ut diversis seculis diversiim placuerit Regimen; nunc e nim Monarchia Democratiae, nunc Democratia Aristocratiae, nunc Aristocratia Monarchiae praevaluit nunquam penitus omissa ex tria plici regnandi methodo mixtura. Inter nobiliores Venetorum Familias si Hiisnu, vera referat eminucrunt sequentes : I. Magnates Contarini. a. Morosioni. 3. Badovari. q. Tlepoli. s. Micnieli. 6. Sanudi. 7. Gradenichi. 8. Memmi. 9. Falteri. Io. Banduli. D. Polani. II. BarOZZi. Horum numerus cum sit duodenarius, duodecim Apostolos dia
His accessere I. Giustiniani. 2. Conari. 3. Bragadii. &4. Benabi, quos quatuor Evanselistas vocarunt: Atque ex tox diaversis Familiis electi fuere omm propemodum tempore Supremi in Republica Principes ultra Ioo. Plures Venetorum familias vide
in Laurentio Schradero in monumentis Italia.
Victorias de Turcis relatas numerant Venetii permultas ; ut viactoriarum numerum augerent, Optarunt multoties nostra tempora,
amissimi Peloponesum dolentia.'; l . . Trigi
54쪽
Chorographia totius Italiae. ' iviginta armatorum millia aluit crebro Venetorum Respublica ; hinc quanti steterit sumptuum & redituum copia Venetis, conjeeturis facile est assequi rerum peritis.
In Genuensium Republica sunt urbes: Genua, Genova. Savona Idem. Naulum, Noti. Albigannum, Albenga. Aintimilium , Viatim lia. Portus Delphini, Porto sino. Rapallum, Rapallo. Sevesta Tiguliorum. Sestri di Lipante. Portus Veneris, Porto Venere. Spedia , Speraa. Sermana, SaraZano. Fianarium, Finate. Brunetum, Brugneto. More maximarum in Italia urbium etiam Genua numerat Viatos in state Ecclesiastico constitutos quamplurimos, qui a Magistra tu potentissimo etiam auxiliis & consiliis adjuti Ecclesiam conservant & augent domi sorisque. Genuensibus sane plurimum debent insulae Corsica & Sardinia Saracenis jam pridem liberata . In eodem statu eminet Archiepiscopus Genuensis, cui suffragantur Episcopi complures. Monasteria etiam plurima eundem revere
Genuensium Respublica numerat Primores qoo. inter quos eminet Supremus Dux a Primoribus electus, cujus proventus annui facile adaequant socooo. Coronatorum, ut vocant. Mercimoniis conservandis & promovendis ingentem dant peram Genuenses; unde lucri ac commodorum causa si sint parum constantes sibi & aliis inter diversos Belli tumultus & discrimina, minus ipsis vitio vertendum est; nam & Reges varios varias in partes pertraxit saepe mutata Belli alea & fortuna sociorum minus vel magis proipera: quidni igitur nova agitare consilia cogat Rempublicam mercimoniis intentam merx & merces, lucrum & damnum nimium audax proin videri potest criss , quam vel suo concepit,ves Eoilorum ingenio male conceptam descripsit HAneras P. III. in Genuens Histor. quae ita habet: Genareses sunt geni fine fide , mare fluerisce , mons me arbore , malier sine pudore. Unde de Genuensibus lom R. P. M. Compind. F
55쪽
o, . ' Tabula II. ge diverso scripsit calamo Christian. Funncius P. III. a num. 7 . ubi huius Reipublicae plurimas calamitates refert, & mores longe magis laudat, quam vituperat. s. XI.
In Luccensi uin Republica sunt urbes paucissimae scit. Lucca Idem. Portus Moranus, Borgo MOEZano &c. Caeterum Respublica haec tam paucis vocabulis dcscripta jure, dicitur & ab Italis, & ab aliis populis indu biosa; otium cnim in eadem locum sibi haud vendicare valet; unde procul ejus finibus arcentur mendicabula , quae si veniant ut suo victu ac vestitu non . careant, jubentur quantocyus manus admovere arti & operi; qua sane industria id cificiunt, ut viri sceminael , pueri ac puellar m nibus inter sele certent: victoriam reportat is, qui lucrum fert ma- imum , quod tantum tantillae Reipublicae. esse fertur, ut I8ooo. armatorum hosti opponere, & haud modico tempore alere queat. Hujus Reipublicae stam industriae praemium alterum tertium dicitur esse linguae peritia excellens , & ingens castitatis pretium. Princeps Reipublicae Luccensis lateri suo assidentes in sua cuiaria numerat novem Senatores, quorum consiliis & responsis ut tria buat plurimum, necessitatem sibi impositam novit. Consultores in consilio majore, uti vocant, sunt viri nobiles
36o. Poc ius numerat dunt at I6o. Nillo autem 2 o. Iu consilio minori numerantur 3 6.
TABULA II. . 'DE PARTE ITALIAE MEDIA
ΡArs Italiae media commode sint,dividitur in tres partes, nimirum in I. Magnum Hetruriae Ducatum. II. In Ditionem Romani Pontificis. III. In Status Minores.
56쪽
sDe partae Italiae media. '' I. L
Ducatus Hetruriae longitudine sua juxta me tum numerat milliaria o. latitudine 16. cui multum contrarius est GHerus, annumerans longitudini 3 I. latitudini 28. ex quo apparet, quam dive simode regna ac regiones dimetiantur Geometrae aut Geographi.
IN MAGNO HETR URIAL DUCATU SUNT
Florentia, Florenga. Aretium, Arego. Pila, Pisa. Pomtus Liburnus, Livorno. Volaterra, Volterra. Sena, Siena. Clu- sium, Chiusi. Pientia, PlenZa. Mons Alcinus, Mont cino. Perilianum, Peti liano. Cortona Idem. Fesulae, Fiesole. Mons Politianus , mnte Puliciano. Grossctum , Grosset . inbrtellum i , Θ ri e . . s Orbetello.
Pistoria Idem. Pratum, Prato. Magni Hetruriae Ducatus fasces ad nostram aetatem tenuit Cos. 'mus III. 8o. circiter annorum senex omni honore ac veneratione dignissimus. Nunc filius ejusdem unicus superstes Joannes Gasto annos aetatis y3. numerans, cum infirmae sit valetudinis, nec non prole careat, 'vim metumque creat non uni duntaxat Virorum ius
Europa Principum, qui nobilissimum hunc in Ducatum jus sibi vel
jure formant, vel cum injuria fingunt. Reipublicae methodum seculis prioribus custodiebant Hetruriae Magnates, inter quos cum authoritate & divitiis emineret maxime Mediceorum Familia, multorum aemulorum crebro incurrit odium & invidiam tantam, ut nunc Mediceorum nonnulli proditorie occisi, nunc alij in exilium ejecus, alij alio persecutionis modo fuerint exagitati. Familiam hanc tot malis pressam & pcnc uppressam in altum erexere duo Romanorum Pontifices Leo X. de' Clemens VII. uterque stemmate Mediccus. Majus adhuc incrementum addidit Carolus V. Imperator, qui M. I 3 I. seditiosorum Fa Hetr
57쪽
Hetruscorum contritis viri s Alexandrum Mediceum Dialem miri ria primum creavit, data eidem in sponsam Margaretha filia. Anno demum I 369. Cosimis I. annitente plurimum Pontifice D. Pio V. Hetruriae Dux Magnus est dictus, quem honorem denique non negarunt Romanorum Imperatores Maximilianus II. Rudolphus II.&c Hetruriae Ducatus Magnus lucratur Duci suo annis stre singulis ex multorum opinione florenorum milliones facile septem aut plures: quae redituum summa vel ex eo etiam confirmatur, quod Co mus I. 4o. scutatorum, ut appellant, milliones variis aedificiis erigendis insumpserit; Io. milliones in causas pias expenderit, & tamen in aerario suo ultra duodecim aureorum milliones suis haeredibus reliquerit. Ita habet Hubneras, ex quo authore, incessum est. Longe plus asserit Pochus P. III. n. 139. Caeterum Glarivias in sua Geographia sequentem in modum lcribit de Italis: Itali sectamur ν
luptates s prac ue avaritiam. Amant Mathesin, Musicam, Rhetoricam, Pori titicam &c. Sunt latui, iracundi. furiose, vindicta cupidi r medium 'tenera civis didicerant ἔ unde noveris reI esse admodum probos, vel admodum improbos.
. Haec de Italis Scriptor Acatholicus, cui si probaretur Religio Ro. mana & natio Italica, quemadmodum sua, plus sane laudis tributia set Italis majori encomio dignissimis. De proventibus diversorum Ducum annuis subjungit idem author sequentia : Dux Sabaudiae
dicitur annis singulis colligere 3 oooooo. aureorum. Dux Parmensis 3 oo ooo. coronatorum. Dux Mutinensia 3sao oo. Scutorum. Dux Mantuanus 3 oooo. coronatorum. Dux Florentinus I 8ooooo. aureorum. Venetia duodecim librarum milliones. Genua Sooo . Luca II oooo. coronatorum. I. II.
STatus Ecclesiae Romanae teste rabino sua longi'dine 16 millia.
ria Germanica, latitudine 28. excurens, intisque mare Adri licum & Thyrrenum medius , ex parte Septentrionis & Occia dentis tangit territorium Venetum, Mantuanum, Mutinense &
58쪽
De parte Italiae media. In Statu Ecclesiastico mari Adriatico sex minores Provinciae sunt propinquae, quatuor aliae Provinciae sunt mari Tyrrheno seu Mediterraneo proximae. Priores sunt: I. Ducatus Ferrariensis - - Ferram. IL Ducatus Urbinas - - Urbino. III. Ducatus Spoletanus. - - SpOlcto.
IV. Teritorium Bononiense - s Bolognese.
Marchia Anconitana - - Marchia d' Ancona.
VII. Patrimonium S. Petri VIII. Ager Sabinensis - - Sabina. IX. Campania Romana - - Campagna di Roma. X. Ducatus Castrensis - Castro. L In Ducatu Ferrariensi urbes sunt Ferraria, Ferrara. Coma tum, Comachio. Argenta Idem. Fusinianum, Fusignano &αα In Ducatu Urbinati Urbinum, Urbino. Pisaurum, Pesaro. Callium, Gagli. Eugubium, Eugubio. Forum Sempronij, Fossombrone. Fanum Fortunae, Fano &c. Senogallia, Siamgaglia. A um In Ducatu Spoletano Perusia, Perugia. Spoletum, Spoleto. Assisium, Assisi. Ameria, Amilia. Fulginium, Fuligno. Mons Falconis, Monte Falcone. Narnia, Narni. Reate, Rieti. Interamina, Terni. Tudextum, Todi. Tiburinum, Citta di Castello. IV. In Teritorio Bononiensi Bononia , Bologna. Castrum in banum , Forturbano. Bentivolium, BentiVoglio. Castrum .- inricum , instet Franco &c. V. In Roniandiola sunt urbes Ravenna Idem. Ariminum, Ri mini. Cervia, Idem. Petra Honorij, Bertinoro. Cesena, Caeseno. Favcntia, Faenra. Forolivium, Forti. Forum Cornelii, Mola &c. Recinetum, Recaneti.
59쪽
In Marchia Anconitana Ancona Idem. Ascoli. Aestum, Jesi. Firmum, Fermo. Macerata Idem Lauretum, Loret . Auximum, Osimo. Mons Altus, Mon talio. Septempeda , S. Severino. Tolentinum, Tolentino. Camerinum, Camerino. νVII. In Patrimonio S. Pctri Viterbium , Vitessio. Urbs Vctus , Orvieto. Aquuta, Aquapendente. Centum Cellae , Civita Vcchia. Mons Flasconis, Monte Flascone. Nepete, N pi. Hortanum , Orti. Sutrium , Sutri. Balneorcgium , Bagnarea &c.
In Campania Romana Roma Idem. Tibur , Τivoli. Tusculum , Frascati. Velitrae, Veletri, ostia Tiberina, ostia. Praeneste, Palestrina. Anagnia, Anagni. Privernum, Piperna. SeFnia, Segni. Sulmo , Sermoneta. Anxur , Terracina. Albanum , Albano. In Ducatu Castrensi Castrum, Castro. Roncilio, Ronciglione Inter Ditiones Romani Pontificis numeratur etiam Beneve tum in Regno Neapolitano, & A venio in Regno Francico. ANque haec , quanta quanta est, bonorum possessio, majori certe odio& invidia flagrant A catholicorum plurimi in Romanum Pontificem, vel ipsam hanc etiam ob causam , quod divitiis non sit destitutus, veluti destitutos novimus primos D. Petri Successores: hinc eoru
dem libri Historici, quin & Geographici sellis & aceti habent
plurimum , ubi mediam Italiae partem offendunt, Ecclesiae Romanae partem optimam. Turcae si pridem rapuissent, aut si captam ac raptam tenerent hodie mediam Italiam Gottii, Longobardi, Vandali aut quivis barbari, tunc enimvero positus esset dolori modus ac remedium. His vero adversariis respondenti hocIocd non est locus, nec animus. Abunde respondit C. Bellai minus & ce tum Scriptores alij. Tam amplas Provincias Romana Ecclesia primum coepit se- is cure possidere, cum bene coepit unperare Constantinus Magnus seria
60쪽
De parte Italiae media.culi, Christi quarto, qui an donationem inter vulgus etiam Potissimam fecerit D. Sylvestro Pontifici, parum, quin nihil omnino Ecclesiae interesse norunt illi maxime, qui Pontificis & Imperat ris jura rite penetrare & componere didicerunt.
Omnium prima sedes stabilis ac publica Romanorum Pontia
ficum Romae fuit domus Plautij Laterani, Patriiij Romani, quem Nero in odium Fidei occidi jusserat ejusdem domo vendicata fisco; Constantinus vero Magnus D. Melchiadi Pont. cesserat futuram deinceps Domum Dei & Pontfficis. Ante interregnum tribus seculis in occidente longum,bonorum in Italia possessionem Ecclesiasticam ratam habuere verbis & faetis Constantinus M. Constantinus II. Jovinianus, Valentinus I. Gr tianus , Theodosius M. Theodosius II. Valentinianus ILL Monorius. Post interregnum Carolus M. Ludovicus Pius, Lotharius II. S. He riuus IL Henricus v. Fridericus I. Rudolphus I. Alberius I. &c. Sc. Imperatorum Cyholicorum reliqui vix uspiam in Ecclesiae bona jussibi quaesiv crunt armis , si tamen nonnullos Caesares Seculo X. XI.& XII. excipias , quorum plerique Vitiis magis , quam virtutibus
insignes fuere. Vide Seriem Roman. Pont. 9 Roman. Imperat.
Exarchatum Ravennae aliasque Status Ecclesiastici ditiones vi vendicarunt sibi Imperatores Orientis complureS; eas tamen omnes Ecclesiae dedit, vel potius restituit Carolus M. ad finem Secuti VIII. Beneventum D. Henricus Caesar an. Io 3. obtulit Pontifici D. Leoni IX. natione Alsatae, ut Bambergensium Ecclesiae & Epi scopo amplissima impetraret privilegia, atque ab omni propemo- .
Status Ecclesiastici proventus annui haudquaquam cedunt illi proventuum summae, quain quot nis colligit Magnus Dux Here
riae. Ps jus namque P. I. n. 38. afirmat, Pontificem ex suis Prcs vinciis colligere quotannis Io. milliones florenorum. Tantarum
ita a divitiarum copiam dum malevoli summe invident Romanae Ecclesiae, omnes boni eidem gratulantur ex animo, quicquid bonorum possidet, quin & Migmentum identidem majus optant, ut