장음표시 사용
11쪽
ti . Quomodo ieri post, ut duarum 6 dem viri super ierum e ra aerebe Minvicemopponantum ibid.
De natura terrestrium corpo m.
id, actor inhoe tractatu propositum bi habuerit. Ia
Argumo tum primi capitis. ibid. 3. Am,terram, . terem, reliqua corpora quo nos circumstant , ex vari sparticulis componi. Pores esse in emuib Hiis corporibus ubtili quadam materia repletos. Particulas aqua esse longas, teretes leves. Aliorum corporum fere omnium particulas habere figuras irregula es gulosas oe ramorum instar expansas. Ex isti mad particulis simul juactis O implexis corpora dura componi. Easdem, sino ni implexa,nec tamen crassa quin a materia subiicipossint agitari, oleum vel aerem componere. 126 . Hanc mater amsuluilem inde mutermiseri. Ipsam solere celerius ferri)-ta terram, quam prope nubes; versus Equatorem,quam versus Potis, a- te quam eme ; ac die quamn Je. ib. . Ipsius etiam particulas esse inaequales. Oa minores sunt,minus virium habere ad alia corpora movenda. 127 .c. Crassiusculas praecipue inveniri in locis nA maxime sunt agitata. Idas mul-
torum corporum meatus ingredi nes posse; deoque i corpora esse aliis frigidiora. ibid.
do corpora dura calefant. Cur aqua si quida esse soleat, ac quomodo frigore durescat. Cur glacies eandem semper r=ψtineat frigiditatem cr duritiem quam Huglacies est, etiam in aestatvii necpavLlatim ut cera molliarum ibid.8. Qua sint alium particula ; qua etiam spirituum; sive aquarum ardentium. Cur aqua rare fiat dum congelatur, atque etiam dum incalescit.Et cur fervefacta citius congelatur. i agy. Panticulas de quibus hic Vimus, noti esse indit sibitis ; nec in hoc tractatu quidquam negari corum, quae in vulgari Philosophia traduntur. a zycAPuT II.
De vaporibus & exhalationibus. i. modo vi Solis corporum terr
strium particula nonnulla Iur- fumattogantur. r. use t vapor , cst quidexhalatis.Pl res vapores quam exhalationes s nera ri. suomodo crassiores exhalationes ex corporibus terrestribus egrediantur.
S. Cur aqua in vaporem versa valde multum lui occupet. ista . cuomodo isdem v ores magis aut mi. Dui H aripossint. Quare insolitus calor a ate interdum aere nullis senti tur. Et quidvatores calidos aut frigi dos reddat. ilis. Cur halidus eali ior emittatur Ore de operro, quampropemodum claus.
Et cur majores venii semper frigidi sui. 1326. Cur
12쪽
Cur vaporciinterdum magis, interdummium, radios luminisobtundant. Cur hesumoru magis videatur eme, quam aestate. Plures vapores leve es in aere, cumminime videntur, quam cum τι--ntur, ibid. T. Operci alii alta humidiores autheriorcidicipossint, ibid.
C A P u T III. De Sale. , sit naturaaque curiaeum ex corporibus eo madefactis sen tam facile egrediatur, quam aeuua. isset. Cur tantast in vapore disserentia inter salem aquam dulcem. Cur soc carnium corrupti em impediat, eatique duriores reddat: cur vero aqua dulcis eau corrumpat. alqCur aquas 'gravior sit, quam dulcis;
nihilomi ussalograna in aquam rinae super te formentur. Particulas falise munis elongas, rectas, S in utraque extremitate aequaliter crassu: quomodoque oti ponant inter particu- .las aqua dulcis: oem arem esse particu-Drum Vitationem in aru Esa, quam in dulci. ibid. . . Cursat facile humiditate solvatur: Ocur in certa ua dulcis quotitate e ra tantum ejus quantitas liquesiar:
Cur aqua marina petaeidisrsit Ouviatili, pauo major in ea fiat luminis refractio. issCur non tam facile congelatur: O qua m da aqua opes ululariem vertatur.
6. Cur di issime sal abeat is vaporem. aqua losfacigime. ibid. 7. Cur aqua maris arena percolata dulce-fat; ct aqua fontium O st,minum sit
dulcis. Cur minam marequentia Uin aquas nec morer, nec piosiores rei danti ass8. Cur re magissessumsit versu κρα torem, quam versmpolos. ibid. p. Cur aqua falsaminiu apta sit incendus extinguendis, quam dulcis: or cur noctu
dum agitatur in mari, lumen emittat. Cur nec maria, nec arua maris aeu in vas servata, sicisceari. cur non aequa
titer omnes Uus gutta sic luceant. ibid.lo. Curaqua in litore magis fusis quibu/dam minimeprofundis includatur, ad salem conficiendum: ct cum non farnisaer calido sicca. 137It. romnium liquorum supersicis, sit -- modum laediis : O cur aequa supersicissi ilitudividatur, quam ejus interio-rci partes. ibid.ir. Quomodos Aparticulae ina afupe sicio haereant. ibid. II. Cur c -que salis grani basis sit quadrata: cst quomeri basis ista sit aliquantulum eurva , quamvis plana videatum as8r4- Quomodo integrum saris granum istibasii, cetur. Cur si quadam cavitas in medio istorum granorum cur earum superior ra latisrsit quam basii O quid bas m reddat magorem via
i . Cur interdum particula falis aqua fundum petaui, priusquamis ran-ri
sint concrescere. cuomodo quatuor lare-ra c usquegrari modo maeis, modo minus inclinata O inaequalia redda ruri
13쪽
r e mi ra istorum laterum non sint admoLm accurata, factumque in ipsis, quo clibi ana frini murto cur cort- , qua in media est cortique smini, rotunda poti r quam quadra.
36. Curgrana ista in igni crepitent quum integra sunt , confra,ctamcum non re pilent. ibid.37. Undi oriatu edor I dis naturaliter a b, ct color nigri. 1 Oi3. Cursalsis friabile album vel trans arens, ct cur facibm liquescat quum rana ejus intetra sunt, qπam quum fuerunt cinifraisa lente lacara. Cur ejus particula minus siexi sint quam aqua dulcis; oecur tam hae, quam ista,reret cis t. ibid.ν'. modo olium quoddam sise potius aqua aridissima exsale extrahatur. Et cur magna' disseremia inser saporem tinus aqua arida, sal . ibid.c Ap UT IR
3. cmodo etiam inaere M. Ventospr cipue ex vaporibus oriri, sed non ex iis solis eomponi Et cur a vaporibuspolim, Mam ab exhalationibus oriautur. I424. Cur menti ab Orientesicciore sint,quam ab Occidente: ct cur mane potissmum ab Oriente. c uti rei ab Occidente ent
s. umdcat eris pardus venti ab Oriente fortiarei sint, quam ab Occidenter Ocur ventus Boreatu septius t de die,
ruamurnine. Cur fritim tanquam ex coeloversus terram, quam ex terra su fum versus: CT cur careris soleat esse
quam interdiu: cst eur et tanquam ex imo in alium. Cur soleat esse lentior e teris Odebilior, nec noncaltam humidus. ibid. 7. Cur meunte vere venti sint sicciores tunc aeris mutationes magis subitanea
s. Quid conferat terrarum marsum Z:ersitas ad ventorum troductionem. D cur saepe in lecti maritimis interdiustent venti amari, noctua terra.CMNque igne fatui noectu viatoria ad aquac ducam. ibid.
in terra: fleatque in qui bindam regi nibuι est siccus, in aliis humidus. Cur in Mypto ventim Meridio lusit si cu 'τιx unquam pluar. ibid. 13. Quomodo quatentu A baeo eram ad Meteora producenda. 47ia. Quidetiam ad i a conferam in umi, arcipartium terra. Undeque oriatur varietas ventorum particularium, O
quam scio is ipsos pradicere. ibid.
. Ventos generales facilius pransi: Spcur noriniis sis diversitas tinei moalitoribus in mari, quam Prope terram.
ibid.iq. Omnes seri aeris mutationes peniare aventu. Curque aer inter m sit θρο-
14쪽
Oetrasse disserentia inter nubem, n
juLim cst' vaporem. Nubes constare tantum ex aqua guttulis aut particu glaciei cur non : pel lucida. 14 2. Gamari vaporci in aqua guttas ver-tur. Et metuite aqua sint accurate rotundae. ibid. 3. Quomodo ni pa vae vel magnae. Iso . Quomodo va orta tu glaciei particulas m tentur. Cur ha glacies particulamant inter m rotunda is ansparentes interdum minuta oblonga; interdum rotundasealbae. Et eur hae ultima qui- .dam quasipilis per xiguisiectasit;
quidque mayores aut minores reddat, earum νιepilos risior; vel tenuiores.
ibid. i. Solumfrem nonfusere ad vapores in
aquam aut glaciem veniendos. Qua causa vaporo in nubes c ant , O qua idem in nebulas coner ent. Quare eteris tempore ures nebula appareant :plurci in aquosii locis, quam in sic-cu. ibid.
c. Ad rimas nebulas aut nuta oriri ex duorum vel plurium ventorum occursu. Aquaguttas, aut particulas aciei, ex quibu/ nebulae componuntur,non possemn es perexigua . Nurus in a
re inferiare nebulas e se solere ubi stat ventus, vel statim Q tolli. is i . Multa ope nubci unam supra aliam existere erasertim inlocis montosis.st,id.
R. O R. V M. I 8. Superiorci nnbci solis particulis faciei: constare flere. ibid.
. Nubiumsuperficio aventis prem Per poliris plenas reddi. In his planis fu- perficiebuι globulos glatres ex quiἱ
myonuntur , sta di oni ut unum quemquesex alii circumstent. IsaIO. Quomodo interdum duo venti diversi, in eodem terra locosimul stanto,unub in seriorem, ali superiorem Uu dem nu-
sit superficiem perpoliat. ibid.
II. Circumferentias nubium non idcirco ita perpotirisiastere es valde irregularci. 3 3Ir. Multas interedum elaciei particulas infra nubem aliaruam congregars, ibi rite in variis planis foliorum instar tenuibus ita di oni,ut unaquaequesex aliis aqui- distantistu cietatur. Saepe illa qua in
unoquoque sunt plano , separatim ab
AElii moveri. Nonnunquam etiam ιnt
gras stubo ix fatis glaciei particulis sic
dispositis componi. Aqua euitas in nubia ἱm eodem etiam modo disponip e. ibid.is. Urundam maximarum nubium anisitum seri atquando circularem, S crusta glaciei fato crassa circumregi.lsa CAPUT VI.
Uare nube sis acres uita ne cadant. i st. Quomodo calor, qui alia multaeorpora rarefacit, nubes condenset. ibid. s. Quomodo in nubibiti particula glaci εmulta simul in focos congregentur. Eo quomodo isti flocci in nivem, via I V am, vel grandinem cadant. 1 6 q. r se uia erod nis graua interdum sint peducida c G da: Curati quando
15쪽
pelluci istutis alba. Et cur fere tantram in assar. ricidas talisgrando. modo aba a do insta aechari alba generetur. ibid. . Cur e m grana interdum trotunda. O insupe Die quamve s- centrum rura. Cur
ae usguto tenuiores aut crassiores escio.is . 16. Cur interdum pluere incipiat, autequam ιι iocati appareant. ibid.i . Quo λ bula in rerem vel pruinam προ- tantur. Iss.ls. Quasit auraizavsertina, quaeret foena timeri solo. ibid.
ai. Cur si salmane lucor, eum nub In aererem iliciuntur, rumam etiam pravuncio. abi d. xa. Cur omnia uviasigna incertasint. u6.
CAPUT VII. De tempestatibias, fulmine, te ignibiis aliis
mam pranuncient, O, cur a quando cineres.aus
Duc . Iuxta focum in modum turbinus rent. ibid. 3. Qu modo vis majores ora ti, quaιτ o
D. Cinsonitu campanarum, aut bombardarum. et tempestatu minuatur. 17r.
16쪽
seni fulminu maxima. irax tun i qui iuxta imam gener tur , at quan iis urar pse; qui autem insummo a re, ce. re ι de re ex gui. Nec ido Cometas nec Obri per a quot diram eati iacentes, Cusmo-
De Iride. i. is vapori sus, nee in nubibus i sed torum in ar guttis Di emfri i 32. Quoi δε ej- caussa ope globi vitrei qua pom derui possis. ibid. c. Qad da ou. causa ope globi vitrei qua plim
. Dirim interioremst rimariam erisi ex ra iis, ina deradum perveniunt post dum refacti no unam reflixionem : exteriorem aurem sue secuniariam ex radiis, a. refractio 1 o Euatis .ctiones ad ortitumpervenionii. . ita, qua ar, ut i D sii δελιον. . Quomodo etiam ope vitrei prismatis colore: triae stiriantur. ibid.s N. auram corporis Mutati,nιι ν-.orum μ. Iolen , nec etiam mucii plum ν fractio sem ad eorum predum nem requiri: sed una fastim refractoue tamine, umbra opus
6. ri oria in colorum di restas. ibid. . In quo sita sit natura rubet eosiris. 6, 'avi, o viridis, caruiti, prout in primata vitrιο conficis ruri es quomodo ea utio rubetis milco νι unde sit Gotaceusve purpurrus. i731. D quo etiam Metiorum corporum colores consi
in inis pro cantri i quomodo ibi l .n ab Ambra tιrminιtur. Cur primariam issem iameter gradibus major esse ne. Mar. nee secundaria sim diameter sigradi- minor. Cur ur i ut puto etes exterior magis determinata sit quam int Miseri humi vcm con ra interior, quam exterior. ibid.
2. O. pars exterior primaria Iridis, cs, centra tuterio secundari. O rutra. ibid. 3. Quomodo possis conting. e. ut 6- arem non sis accuratν rotunam di is ur inversus appareae. ibid.i . Quomodo iras irides viiue i queant. a sinis. Quo G asa pro 's' a se ei, varias Duras habenter, possint arte exhiber . iss
st conbiciantur. Cur uiῖlurimum ait tantum tic. o.
17쪽
6. Cur in arva guttis instat Iridii non formentur. ibid. . Qua μ causa corona n, quas etiam inserdum circa flammarara carum cosuimus. ει quae ustransver orum rH rum, quos aliquando it .m videmus. Cur in hu coronis ex ει ιαν ambit tileν: contra quam iniit quaana Nutra castePar. Et eur refractiones, qua .ri humori ocu unt,nuis Iridis colores ubi e non hi ι . t. ibid.
De Patheliis. Vomedo Dous tantur ea nido. in quib-
δε appareant. Harum teranarum locum non penderoa loco ea inorum: 'farumque centra non acci are ora eo re cum centro solus; nec etiam centrum ius cum centro alι--. 19si Q. Qua sint caussa gener Hos aliarum insolitarum v x tionum, qua inter murora censenda
R. DES CARTES LECTORI SUO S. D. TT Eesserimina Gastice ἀμescripta, ct anno 163 et stata, pausio posta
LA --,eo in linruam Latinam ver6 fuere amico in linguam Latinam ver fuere, ac versio miti trotta, ut quicquidis ea minusplaceret,promesure mutarem. Quod variis in Actae feci:
si .rsan etiam alia multa praetermisi, hacque ab istas ex eo di noscentur. quod ubique fere sidus interpres verbum verso reddere conatus rut, ego vero sinit nias ipsa saepe mutari di non ejus versa ,sid meumsensuum emendare. uliquestuduerim. Vale.
18쪽
Ulla res aequabilius inter homi ncs est distributa r.
bona mens: ea eni unusquisque ita abundare selisi putat, ut nequidem illi qui maxime inexplebiles cupidita- tes liabent, & quibus in nulla unquam alia re Natura satis- fecit, meliorem mentem quam possideant optare consue- , verint. ina in re pariter omnes falli non videtur esse credendum ; sed potius vim incorrupte iudicandi, & vc ruma salse distinguendi, quam proprie bonam mentem seu rectam rationem appellamu0 1iatuta aequalem omnibus nobis innatam esse. Atque ita nostra rum opinio utina diversitatem, non ex eo manare quod simus aliis alii majrationis vi donati, sed tantum ex eo quod cogitationem non per easdem via ducamus, neque ad easdem res attendamus. Q spe ingenio pollere haud sed eodem recte uti palmarium est.ίExcelsiores animae,ut maiorum virtutum, ita & vitiorum capaces sunt: Et plus promovent qui rectam perpetuo viam insistentes, lentissimo tantum gradu incedunt, quam quis e aberran es celerius gradiuntur. Ego sane nunquam existimavi plus esse in me ingenii quim in quolibet evulgo: quinimo etiam non raro vel cogitandi celeritate, vel distinisu imaginulti facilitate, vel memoriae capacitate atque usu, quosdam alios aequare exoptavi. Nec ullas ab liis alias dotes esse novi quibus ingenium praesta mitis reddatur. Nam ratio arm quod attinet, quia perissim totam homines simus, aequalam in omnibus esse Acile credo: neque rue discedcre libet a communi sententia Philosophorum, qui dicunt inter accidentia sola, limatiteritater fornias substantiata inditari rum Umdems emi, plus&minus repentiri. Sed profiteri non verebor me singulari deputare felicitati, qad a primis annis in eas cogitandi vias inciderim, per quas non dissicile fuit pervenire ad cognitionem quarundami gularum sive axiomatum, quibus constat Meth diis, cujus ope gradatim auger. scicatum, illamque tandem, quam pro inge
19쪽
es, ram objectum propius aut remotimes; item prout e PD, atque/-go quainoe fundo depingitur mallormu mrnor est. ibid. 7. momodo capitamentorum nervi opum mulsitudo visionem distinctam reddat. 688. Curpararat diversis colorabiuvariegata,
eminm uni tantum coloris AEVareant, cur omnia corpora minus distincte eminusquam comtum conlpiciamur, πι-
ροιe maginis magnitudo visonem distinctu=rem reddat. ibid.
cuodintuemur, aut Uus quiadigito novis eminus moribatur. ibid.
non impediat, ne ole recta appar aint: cst cur id quod duobus Οιulu conspicitur, ut duabiis mam tangitur, non ideo plex appareat. II. suomodo motus qui immutant oculi p-guram, esciant ut objectorum distantia deprehendatur. ibid. n. Etiamsi motus istinobis insitu fant, nos tamen quid signisiunt agnoscere. ibid.
33. Amborum oculorum cons ratio, animadvertenda distantia inservit; nec non unitu oculi, si mo suo moveatur.
ibid.i Quomodo di in Pisaut confusio Rura,
cst majiu aut minus lumen, essciant ut d stantia animadvertatur. PolyOlciorum, quae intuemur,praecedaneam cognitionem, ipsorum distantiae melius dignoscenda inservire; idemque tumescere. Dis. si modo uniuscujusqueoliem magnitudo ct figura dignoscatur. ibid. 17. Cur nos aliquando visu factari, Ophrenetici, aut quidormium,putent, se via de re quodnon vident. ihil. i8.Cur aciquando obecta duplicia videantur; γ tactu. oias, ut obvium duplex esse putetur. ibisi'. r Hierus, aut qui per favum G trum conspiciunt, omnia qua vident, lava esseIudicent. Et qui sit Acm e gus uoicitur obIezltim per vitrum planum , c tu super ei non sunt para
tela ; per vitrum concavum, curque tunc olbulum minus, qu/m sit, Vpar at. Item, quid sit locu quo per vitrum convexum videtur; ct cur ιθι aliquando magus O remotius, aliquando veriminu propiui appareat quam reverasit, aut etiam inversum. Denique, quu* ἰομι imaginum, qua con furuntur in Dolu tam plenis quam convexis aut concavis cur ibi appareant
rectae aut inversa, majores aut mino es,
propiores aut remotiores, quam sunt in. Olicta. 7 ro. Cur facile decipiamur in judicando de distantia; quomodoque probari phst,
nos nσn Iolere distantiam ioci aut roo pedibiti m orem imaginari. 73 at Cur Sol O Luna magores videantur Hortet liproximi, quam ab eo remoth apparontemque obectorum magnis dinem ex angulo vision non esse meu- furanael m. 7
m. ora, quamsun appareant. ibid. 23. Cur omnia corpora vatiae parva aua valde remota , appareant rotunda
20쪽
e . . t e modis visionena perficiendi.
L in visione esse constare aia :A objecta, organa interiora, ct exteriora. 7s i. V uor tantum ad visionem perfectam reddendam requiri. 763. V moda natura primo istorumpo e. Aermi qui ispersis,quodarsici addar. ibid.
. Quod discrimen sit inter juvenum oesernam oculos. ibi Is o mado mederi oportea m pum fenum oculis. 7 d. Inter multatura, qua siti rei inservire possunt,faci impolitusunt deligenda: item ea qua melius e ciunt,ut obecta, ad etesipunctis manantia, vidcaurm aiotiim aliis a versis punctis procedere.
Ita Pupitam ocuis obstaretantium abest, ue
asuvet, cum quis ummodi tubulo utiatur. 8tu. Merefractionem Urri quodquam is tubulo continet,nee membranarum quiabus humores oeuli involvuntur , ura
consideratione esse dignari ibid.i4 Mi Mmaque peri posse tubulo ab ocula separato, atque conquncto. ibi Lis uda in re consistat inventis Telescopiis. 8a
om esse, alium hae in re delectum
habere, quam circumcirca; cst cur. 79
r. Imagis magnitudinem penderetan-rumabobjectorumdistantia, a loco ubi semita, qui in oculum in rediuntur, QO: scant, ab ipsorum ror Miane. ibid. Refractionem non essehli magna consideratione duram: ut nec Objectorum
accessibilem distantiam: O quid, ubi sis ilia Iunt, facere conveniat. . ibid. Io. quo consi et inventio perificiliorum
pulicarium, unico vitro constaurium,
quis D illarum Uim. 8oit Augeriposse imuines, esistendo ut radiiis. Quomari impediri post, ne vis radi
in oculos ingressientiumnimis ma
gna sit. 8sP7. Quomodo contra impediri post, cum nimis debitis est, accessibilia sunt. ibid.i8.Et quomodo, cum, accessibilia sunt, telescopis utimur. ibid.r9. Quanto mastu pupilia eri pessu harum eo licia rumor cium; cur majiu feri debeati ibid.ro. Obje lorum Me sibilium caussa, nonum es ita augere tubuli Orisicium. M. 2s. . ta dimi uendam radiorum sim cum utimur u iliis,praestare, illarum ori scium augustiu facere, quam id vitra colorata regere. Et ad id augustitu reddendum, praestare extrema vitri existrinsecus tegere q'am intrinsecus. ibid.ra Ad quid utili sit, multa objecta eodem temporevidere ; quid fieri oporteat, ne ea re opm'. sueu Usu acquiri posse facilitatem via nusolecta propinqua aut remota. ibid. .