장음표시 사용
21쪽
De fgutis, quas pellucida corrora requirunt, ais detorquendos refractione radios, Omnivus modis visioni inservientibus.
r. T E quib/u Ruris hu agendum sit.
benda. ibid. 3. Demonstratis proprietatis Usis in refra dionibus. 884. Nuta. His adtabitis lineu, praeter circulos aut ellipses, post eri ut radii par- allati in unum purifiam coeant ; aut rut ii qui ab eodempuncto prodeunt,pa altili evadant. ibid. Quomodoeri pust, ut radii qui ab uno vitri latere sum paraltili, ab altero dii gregentur, tanquam si omnes ab eodem puncti exirent. 6. modo seri post ut eum ab utroque lateresunt para eli, in minus alium
ab uno quam ab altero latere contrahantur. 9O7. modo idem obtineri queat, esciendo mater ea, ut radi ni λυιυῖ. ibid.8. ratione feri post, ut omnes radii ab uno puncto procedentes, in alio functo congregentum pip. Et ut omnes ii qui ab al,quo functo exeunt, di regentur, quasi ab alis puncto promanarent. ibid. Io. Et ut omnes ii qui disgregatifunt quasi ad idem punctum tenderent, iterum
d Er g ntur, quasi ab eodem puncto prodirent. ibid.ri .Quid is h perbila, O eam discribendi
modus. 92ILDemonstraris proprietatis seperbolae quoad refractiones. 9; i;. Q modo ex solis uperbosis ct lineis rectus ri possint vitra, qua radias omniabus iisdem m dis mutent, atque illi quiessis ibiti in circulis constant. ysi Etiamsi multa Da itura sint, qua eos dem esse lim producere queunt, nulladtamen praecerint: biu ad conjicilia est a aptiores. 93rs. Figuras solis seps bolis O lineis rectis constantes delineatu esse facii orer. ibid.i6. .cunquesii vitri gura, non posse id accurate efficere, ut radii, a d versis punctis prodeuntes, in totidem aliis punctis congreFntur. 99i7. Vitra hyperbolica omnium optima es in hunc sinem. Io i8. Radios a d versis punctis procedentes, magis HJer vitro hyperbolico trajelcto, quam elliptico : quantoque ellipticum densius est, tanto minus Hud trasticiendodi ergi. ibid. . inantamcunque densitatem habea', non pilis id imaginem quam isti radii pingunt, nisi quarta aut tertia parte,
minorem reddere quam faciat hyperbo- .licum: O inaequatitatem tanto majorem ese, quanto major est vitri refra-
Elio. λ viam vitro figuram da ri posse,
qua imaginem istam majorem reddaeis perbolica aut minorem emptic. . 'Iolao. Quomodo intesticendum sit, radios a diversis pun lii promanantes decusari inprima super cie, quae licerepotest pin totidem aliis diversis pune tu congregentur. ibid.ri. V;tra Egliptica magis urere, quam Hyperbolica: cst quomodo metiri oporteae vim syec orum aut vitrorum urent um. Nusto posse feri, qua linea rectaurant intonitum. iostr. Miniora vitra aut Pecula ut radios
22쪽
. Dure re adurendum, inspatio in quo eos congrcg. π,MqMe m ima, qua figurin uim s Vtis similes habens, in uali spario, istaque maxιma nust tmali prerog-tivam habere, quam eos in latio mallario remotiors Uregandio atque ita 'ecula aut vitra valde 'a feri posse, qua tamιu magnam ,rendivim habeant. Speculum comb-rens cujus diameter non excedit Izo. partem distantiae ad quam radios con-rrerint, non posse e cere, ut vehementius m nraus calefaciant, quam icti qui directa a Mis procedunt. IC 23. Vitra elliptica plures ex eodem puncto radios accipere posse, ut eos pastopara letos re dant, quam ustim alterius fiagurae. ibid. xq.S e vitra 'perbolica estiplicis es. praeferenda, quiod uno tantumdem atque obus cstipossit. Ic CAPuT IX.
t. tu Hiienda sit per ficissorum materia : eur fere semper fiat aliqua res ioin corporum petao: Eorum superficier eurque rolixis istat abduγt in custalis quam in vitro. iis a. Descriptis eanificiborum qua προμ i erviunt, O iu qui tantum eminu videre possunt. ibid.
curno inecessciconi ciliorum quiabus utuntur fenes, figuram valde accu- ratam esse. 1o74. Quomodope Vicistis pulicaria ex unico titra feri debeant. Ioa
pulicaria, ut tperfecta. iI t7. -υ his peroici u: ndum, praestarti alterum oculum velo aliquo obscuro te . gere, quam eum musculorum ope claudere. Uriti quoque esse, visus aciem Quadebili sarciis loco valde obscura se continenda et inque etiam 1mui Donem di positam habere,quasiad res va de remotas ct obscuras intuendum. II 8. Quistat, ut minus antehac fesices ' rint arriseci in accuratis telescorsu commendis, quam inariispers ciam ibid. CAPUT X.
a. Quom is inveniantur puncta urentia crvertex hyperbola si vitrum ictud, enim refractionci cognita funt, figura aemulara debet: quomodo unctorum istorum Hstamia augeri aut minui eos sit. Iic
. si modo ope machina uno ductu has perbola describi queat. iis ς' Alia machina, istius bHerb. Iuram dat omni rei, qua ea ad vitra ps Muda iniget: quomodo illa sit
utendum. Hy7. Quid in vitris concavis; cst quid ineox xu 'emrim observandum sit.rara. ordo observandus adsistorum vitro.
23쪽
s. si a tam ' pracipua per ficilloram
ro. V modo ieripost, ut duarum ejuFdem viri super uterum centra iurectes tinvicemopponantum ibid.
De natura terrestrium corpor i.
Auctor in hae tractatu propositum ibi habuerit. Ir a. Argumoreum primi capitis. ibid. Aqua aestram, aerem O reliqua corporaquc nos circumstant , ex variis particulis componi.Poros est in emuibiuistis cor oribus subtili quadam mare ia repletes. Particulas aquae esse Angas, teretes O lites. Aliorum corporum fere omnium particulas habere guras sergularis Vtrissas ct ramorum instar expansas. Ex istiusmodi parriculi, simul Hactis O implexis corpora dura componi. Easdem, si nonsim implexa, nec tamen crasse quin a materia subtilipossint agitari, o eum vel aerem
. Hane materi subrium miseri. Ipsa olere celerius ferri bux-ra terram, quam prope nubes; et com AEquatorem,quam versus Polos, a- re quam 'eme; ac die quam noste. ib. . Ipsius etiam particulas esse inaequales. a minores sunt,minus virium habere ad alia corpora movenda. D7 6. Crassusculas praecipue inveniri in locis ubi maxime sunt agitata. Idas multorum corporum meatus ingressi nos posse deoque ista Nora esse aliis frigidiora. ibid. 7. Qiud calor; quid frigus. Quom do corpora dura causam. Cur aqualiquida esse soleat, ac quomodo seuore
durescat. Curglacies eandem semper retineat stigiditatem duritiem quamdiu glacies est,etiam in aestare; nec pavLLuim ut cera molliatur. ibi d. s. Quae sint alium particula : quae etiamsi rituum; sive aquarum ardentium Cur aqua raresiat dum congelarur, atque etiam dum incalesit. Et cur fers factacitius congelatur. iasy. Particulas de quibus hic a imus, noti esse indisi ibiles ; nec in hoc tractatis quidquam negari corum, quae in vulgari Philosophia traduntur. ic ApuT II.
De vaporibus & exhalationibus i. 'Fomodo vi Solis corporum terre striumparticxla nonnuila fur- fumatiotantur.
res vapores quum exhalationes gener ri. suomodo cratores exhalationes ex corporibus terrestribus egredantur.
s. Cur aqua in vaporem versa valde multum loci occupet. Is Gq. cuomodo isdem v Orci magis aut mi. nas densaripossint. Quare insolitus calor aestate interdum aere nubilo sentiatur. Et quid vapores calidos aut stigia is reddat. ills. Cur halidus ealidior emittarur ore et a de aperto , quampropemodum clauso.
24쪽
Cur vaporci interdum magis, interdum minim, rariam luminu obtundans. Cur haesumoru magis videatur heme, quam aestate. Murci vapores tire es in aere, cummmme vivitemur, quam cum vi-Aentum ibid.
sint varia exhalarianum natura ,
quomodo se ipsa a vaporibiu segre- m. ibid. APUT III.
eMm ex corporibus eo madefa- m. non tam facile egrediatur, quam arua. i3sa. Cur tantasit in vapore disserentia intersarem aquam dulcem. Cur sal camasium corruptionem impediat, ea que duriores reddat: cur vero aqua dulei, eas corrumpat. as
Cur aqua salsuravior sit, quam dulcis; nihilominnus salis grana in aqua marina supers cir forimemur. Particulas
faliscommunis esse longas, rectas, est in utraque extremitate aequaliter erasas equomodoque di ponanturinter parisculas aqua dulcis oem orem esse particu-
larum Vitationem in aquas Ua, quam in dulci. ibid. . . Cursor sariis humiditate si tur: Ocur in certa aqua dulcis quantitate, cerra tantum Uus quantitas liquescar:
Cur aqua marina petacidior' viatili, pauD major in ea far luminis refractis. Cur non tam facile congelatur: O qua πινοῶ arua ope salis inglaciem vertatur. ibid.
. O R. V M. 6. Cur di issime sal abeat in vaporem. ct aqua dulcis facissime. ibiae
7. Cur aqua maris arenis percolata dulce
scat; ct aqua fontium 2 si minum D
dulcis. Cur staminam marestuentia ellus aquas necdulcioret, nec copiosiores rei
8. Cur remetissessumsit versus aquatorem, quam versus polos. ibid. p. Cur aqua falsa mini apta sit incendiuextinguendis,quam dulcis: cur noctu Eum agitatu in mari, tamen mutat. Curmec maria, nec aqua maris diu in vase servata, sicisceat:ω cur non aquatiter omnes Uus gutta sic luceant. ibid.lo. Cur aqua in litore magis fossis quibu/dam minime profundis includatur, ad salem conficiendum: O cursia non farnissae calido sicca. 337ri. Cur omnium liquorumsupersi sit admodum lavis r cur aqua superficio dissolitudividatur, quam ejus interio-rci parto.
ir. Quomodo salis particula in arua supersicio haereant. ibi Las. Cur cujuque salis grani basis sit quadrata: ct quomeri Pasis ista sit aliquan
i si modo integrum fatis granum isti bini disicetur. Cur si quadam cavitas in medio istorum granor cureorum superurpars iatisrsit quam basii O quid basim reddat mastorem via
i3. Cur interdum particula salis aqua fundum petaui, prime mingrana possint nerescere. suomodo quatuor latera cujusquegram modo malis,modo nus inclunata O inaequalia reduamuri
25쪽
Cur e mmis rea i storum latrarum non sint admo in accurata, factumque in ipsis, qu- - ἀο igrana fra et . urto cur cavit*, qua in medio est cujusque
grani, Niunda Potit is liram quadra. ω ibid.16. Cingrana ista in igni crepitent quum integra sunt , confracta autem non crepitent. ibid.r7. Unrioriatu odor salis naturalitera H Arnigri. I Diz. Cursalsis hialuti risum vel trans a-rιns, ct cur facilim liquescat quum trana 6m intetra sunt, quam quum fuerunt crestalia oe lentesiacasa. Cur ejus particula minus siexit sint quam aquae dulcis , Ocur tam hae, quam ista, teretαμα liuid. '. Imodo oleum quoddam sive potius aqua acidiis exsale extrahatur. Et cur magna' disseremia inter saporem tinus aqua arida, saris. ibid. CAPUT IR
3. modo etiam inaeresiar. Inntosprecipue ex vaporib orari, sed non ex iis solis componi Et cur a poribusperitu, suam ab exhalationibu Muturi ut . r venti ab Orientesiccioressint, quam
ab Occidenter oecur mane potissimum ab Oriente ac se peri ab Occidente ent venti. 3 31. QMdcateris paribus venti ab Oriente fortiores ut, quam ab Occidenter cur ventus Borealis septim et ad dis,
Mamri nocte. Curicii tanquam ex caris versia terram, quam ex terras r-fum versio: cst cur carieris sileat esse
quam interdiu: ct cur et tanquam ex imo in alium. C rsoleat esse lentior ca teris s debitior , nec nonealiam cst humidi. ibid. 7. Cur meunte vere venti sint sicciores ; σtunc aeris mutatienti magis subitanea
a requentes flant. 3qss. Qui sint venti ab antiquis ornithia H Oi: Et qui sint Hessa. isso'. Quid conferat terrarum cst marium Zetersitas ad ventorum troductionem. D cur saepe is locis maritimis interdiu flent venti a mari, noctu a terra. que igno fatui noctu viarum ad aquas ducant. Eid. io. Cur sepe venti in more maris cum Uus fluxu refluxu murentur. Et cur ιdem Oentus sit multo validior in marι quam in terra: soleatque in quibubdam regi nibm esesiccus, in abis humidus. Cur in e gypto ventu. Meridionali sit si cuso τιx unquampluat. ibid. ii. Quomo quaseum Astra conseram ad Ieteora producenda. 347 Ir. Quidetiam ad i a conferant inaequa- Διπια partium terra. Undeque oriatur varietas ventorum particularium, O
quamigciositi uinadicere. Eid. II. Ventos genrraeci facilius praenosci: Dcur minor in iis sit diversitas lanei imι
litoribus in mari, quam Prope terram,
26쪽
BG. Mutat uci aeris amotu vaporum intrat terram et Mnpendere. ibid. CAPUT V. De nubibias. i. sit disserentia inter 1 rubem, ne-
con mare tautum ex ari a guttvlu aut particulugiaciet: cur nonstat fel lucida. 34 a. Ouomodo vaporci in guttas veratitur. Et curgutteaquami accurate rotundae. ibid. 3. Quomodo fiant parva vel magnae. Isocuomodo vaporci in glacie particulabn tentur. Cur ha glacies particula fant interdum rotunda c Eransparentem inter dum minuta oblonga; interdum, Munda O albae. Et cur hae ultima quia
dam quopilis per xiguis ie Iasint
quidque se massoro aut minores reddat, earumquepilos ausorci vel tenuiores.
ibid. . Solum frigus non fuscere ad vapores in
aquam aut glaciem veniendos. Qua causa vaporo in nubes c ant , O quaesidem in nebulas con recent. Quare eteris temporeplures nebulae appareant:
plurci in aquosii locis, quam in Acciri ibid.
c. Ad senas nebulas aut nuta orira ex duorum vel plurium venim um o cursu. guttas, aut articulasgi cui, ex quibus nebula componuntur, nonnis non esse perexiguas. Nul7M in a re inferiore nebulas esse solere ubi stat ventus, velflatim ipsas tolli. t Ii 7. Multa Iape nubti unam supra aliam cxisse eraesertim inlatis montosis. ibid.
R. o R. V M. I 8. Superiorci nubti solis particuli I constare flere.
p. Nubiumsupersicis aventis premiter poliri'plenas reddi. In his planis D perficie bim globnus glacies ex quibu/
Nonuntur , ita diJoni ut unum, quemquesex alii circumstent. IIa Io. Quomodo interdum duo venti diversi, ineorim terra locosi mulsantci,unus inferiorem, aluti superiorem Uusdem nu-
ρ/1 superficiem perpoliat. ibid.
I. Circumferentias nubium non idcirco ita perpolira,sed solere esse valde irregula rci. 333iz. Multas interdum eluciei particulas infra nubem aliquam con regars, ibi πολ variisplanisfoliorum in far tenuibus ita di poni,ut unaquaequesex aliis aquν- distantibus cingatur. Saepe ita qua ιπμ quoque sunt plano, separatim ab
μθυ moveri. Nonnunquam etiam integra stubo ix falis glaciei particulis sic dispositis componi. Aqua euitas in nubia
hus eodem etiam modo is ni posse. sollis. Vuarundam maximarum nubiti amburum serj at quando circularem, crustaglaciei fatis crassa circumtegi.II CAPUT VI. De nive, pluvia & graadine.
dant. 1 Is a. Quomodo calor, qui Hia mina torporariare facit, nubes condenset. ibid. s. si omodo in nubibus particula glacie/multa simulin focos congregentur. Dquomodo isti flocci in nivem, velf, am, vel grandinem cadant. 136 Cur singula transsinis grana ιnterdum sint peducida ct i da: Cur aliquaudo
27쪽
Io. Et ali , qua tanquam res, vel demata hora Daiorum rota. est morantiam ex crevis, mmodum simi circuli rem aris me Mnt. ib. II. Cur quadam exipsis punctum quoddam album in eιntra habrant: bina inter umsuo ex suo te unia. t, u ad a malorem ess
is. Quomodo piario x nubsim cadat, se quid
tus gutta tenuiores aut crassiorer esciat.i 6 .16. Cur interdum pluere ιnc ξιat, aue quam nub 1 tueatu appareant. ibid.r . Q ao nebula in rorem vel pruinam ver
is. Qtia sit sera ira vessertina, qua corios renatimeri se l. ibid.
De tempestiitibus, fulmine,& ignibus aliis
iis tempessatis manu tur. III.
a 3. Quomodo generenturissi ignes, qui feta -- dentes dicuntur. ibid.
28쪽
tantum in aqua aut uiridem rei i set. Quomodo om causae e globi vitrei
6. de oria αν colorum dii Gras. ibid. . In quasi: A natura rubri coloris, flavi, oii tuis, O, carulei, pretit in primate virero consumatur; s. quomodo e rutio rubetis mi oatur, undesit violaceus τι purpureus. i7S di quo etiam aliorum corporum colores consisti. ni : es xussit falso s. i79ς. Quomodo in i iri pro cantur; γ quomodo ibi lumen ab tim ratermittur. Cur pr Artar, is simiaiameter a gradibus major es ne. 'at . me secundaria sim diameter si gradibus minor. Cur uι i&ur stupeoseisi exterior magis determinata sit quam int/riori hujus Iem contra intcrior, quam e teriori ibid.
io. Quomodo issa Martimatior demenstrent .
De nubium colore; & de halonibus seu colo- . nis , quae circa sidera interdum apparent.
a. Cur carum appareat carutium aere puro; c, aDum aerentibiloso: Et eur mare, ubi elusa-
29쪽
Et veritatem inscientiis investigandZ
Ulla res aequabilitis inter homi ncs est cistributa
bona mens: ea enim. unusquisque ita abundare se
putat, ut necluidena illi qui maxime inexplebiles cupidita- ιμμιν M. Ites liabent, &quibus in nulla unquam alia re Natura satis secit, meliorem mentem quam possideant optare consue verint. ina in re pariter omnes falli non videtur esse erodendum ; sed potius vim incorrupte judicandi, & ut rumi. Dis, distinguendi, quam proprie bonam mentem seu rectam rationem appellamu natura aequalem omnibus nobis innatam esse. Atque ita nostra rum opinionum diversitatem, non ex eo manare quod simus aliis alii ma i rationis vi donati, sed tantum ex eo quod cogitationem non per easdem vias ducamus, neque ad eas dein resattendamus. Quippe ingenio pollere haud Liscit, sed eodem recte uti palmarium est.ίExcelsiore saniar ut majorum virtutum , ita & vitiorum capaces sunt: Et plus promovent qui rectam perpetuo viam insistentes, lentissimo tantum gradu incedunt, quam qui saepe aberiantes celerius gradiuntur. Ego sane nunquam existimavi plus esse in me ingenii quim in quolibet evulgo: quinimo etiam non rard vel cogitandi celeritate, vel distincte imaginandi facilitate, vel memoriae capacitate atque usu, quosdam alios aequare exoptavi. Nec ullas ab liis alias dotes esse novi quibus ingenium praestantilis reddatur. Nam rationem quod attinet, quia perissim solam homines sumus, aequalcm in omnibus es sicile credo: neque lue discedere libet aconi muni sententia Philosophorum, qui dicunt inter accitientia sola, non autem
inter formas substantiata inuti duorum Umde emi, plus & minus repe- riti. Sed profiteri non verebor me singulari deputare felicitati, quod a primis annis in eas cogis uadi vias inciderim, per quas non dissicile fuit pervenire ad cognitionem quarundam rcgularum sive axiomatum, quibus constit Meth dus, cujus ope gladium augur. scientiam, illamque tandem, quam pro inge-
30쪽
nii mei tenuitate & vitae brevitate maximam sperare Iiceat, aequirere posse confido. Jam enim ex ea tales fructus percepi, ut quamvis de me ipse satis demissὸ sentire consueverim; & dum varias hominum curas oculo Philas phico intueor, vix ullae unquam occurrant quae non vanae & inutiles videantur ; non possim quin dicam, me ex progressu quem in veritatis indag tione jam fecisse arbitror , summa voluptate perfundi; talemque de iis quae mihi quaerenda restant spem conopita , ut si inter occupationes eois rum qui meri homines sent, quaedam alita bona & seria detur. oedere ausim illam eandem esse quam elegi. Me vect senasse fallit opinio, nee aliud est quam orichaleum & vitrum, quod pro auro dc gemmis hic vendito. Novi quam pmclives simus in eri rem cur de nobis ipsis iudicamus, de quam suspecti etiam esse debeant amiacorum sesturionia, cari nobis favent. Sed in hoc libello deelatare institui quales vias in quaerendi veritate sequutus sim, & vitam omnem meam tanquam in tabella delineare, ut cuilibet ad reprehendendum pateat aeceia sis, & ipse post tabulam delitescens liberas hominum voces in mei ipsius emendationem exaudiam, atque hune adhuc discendi modum, caeteris quibus uti soleo adjungam. Ne quis igitur putet, me hic traditurum aliquam Methodum, quam unusquisque sequi debeat ad recte regendam rationem; illam enim tantum quam ipsemet sequv.us sum emonere decrevi. Qui aliis praecepta dare audent, hoe ipsi oriendunt, se sibi prudentiores iis quibus ea praescribunt, videri r ideoque s vel in minima re sellantur, magna reprehensone digni sunt. Cum autem hic nihil aliu i promittam quam historiae, vel, s malitis, fabulae narrationem, qua inter nonnullas res, quas non inutile erit imitari, plures aliae fortasse erunt quae fugiendae videbuntur; spero illam ali quibus ita profuturam, ut nemini interim nocere possit, & omnes aliquam ingenuitati mea gratiam sint habituri. Ab ineunte aetate ad literarum studia animum adieri; &quoniam a Praeceptoribus audiebam illarum ope certam&evidentem cognitionem eorum
omnium quae ad vitam utilia sunt acquiri posse, incredibili desiderio discendi flagrabam. Sed simith c illud studiorum curriculum absolvi, quo deeurismos est in eruditorum numerum cooptari, plane aliud coepi cogitate. Tot enim me dubiis totque erroribus implicatum esse animadverti, ut omnes discendi eonatus nihil aliud mihi profuisse iudicarem, quam quod ignorantiam meam magis magisque detexissem. Attamen tune degebam in una ex celcberrimis totius Europaestholis, in qua, sicubi in universo terrarum orbe, doctos viros esse debete eogita bam. Omnibus iis quibus alii ibidem imbuebantur utcunque tinctus eram.
Nec contentus scieatiis quas docebamur, libros de quibuslibet aliis malit