Publii Ovidii Nasonis Metamorphoseon libri 15. Cum notis Thomae Farnabii

발행: 1748년

분량: 532페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

511쪽

Et Iro divillis rumulos ostendit avorum; 42 si Clara fuit Spartes magna viguere Myceni Necnon is Cecropis s necnon mphionis arces r ile solum Sparte es, alta cecidere M cenas

Oedipodionia quid Iuut, nisi nomina , Theba Κuid Pandionia restant, nisi nomen, Athena λ 43o

a Lacediemon , Mycenae , Α-thenae , ab Amphione eonditu , Thebe Oedipodae regnatae , Ur-hes :quondam florentiis mae , nune prostratae & dirutae , urbium cadavera projecta iacent , ut Sulpitius epist. s. lib. q. a lCiceronimo

' Roma ab aenea landata, & quod carnibus

non est omnino vescendum.

Une quoque I Dardaniam fama es conoete.

re Romam,

Apenn nigena quae proxima Tybridis tindis Abia sub ingenti rerum fundamina ponit. Hac igitiar formam crescendo mutat s is olim mmensi captit orbis erit: sic dicere vates, 4; sFatitivasq; ferunt scri es. quantumqs recor or ,

Dixerat AEnea, cum res Trojana labaret,

Priamides Helenus senti, dubioque saltitis rmee Dea, si nota fatis praesagia nostra Mextis habes o tota cadet te Io Oile Troja . 44α3 Flamma tibi semimque da lunt iter: ibis, una Pergama rapta feres ψ donec Trojaque , tibique

Externum patrio con ingsit amicius arvum. Urbe su etiam cerno Phr gios debere nepotes, Ruanta nec es, Nec erit, nec visa prioribus annis . qqsuane alii 4 proceres per secutu longa potentem , Sed dominam rei um s de sanguine: natus Iuli Uciet, quo, cum tellus erit usa, smentuνa A mrdanidis e filiam Romam , uuam alluit Tybris eae Apennino medio profluenς. di Fictionem huius pr dicti nis apposite imputat ό- ενε- σει sue Py'hagoras , qui se temporibus Troi .nis Fuphor-hum fuisse delirav t. sed videnuae AEneae Helenus, Vir.3. En. li Deos patrios , patremquctierenti ensis ci ignis cesserunt. infra a 4 Reges, Consules , alii toga& fago clari .s Octavius ougustus, Iulii Cesaacloptione filiiιs, qui maternum genus ad Ascanium , qui & Iul a , urauear silium reserebat .

512쪽

AEtherea fosses, egiumque erit exitus illi.

Hac Hele , rum eecinisse. 1 Penatigero AEnea Io Mente memor refero, cognataque moenia iator Crescere , γ 2 titiliter PDrygibus vicissa Pe asios . Ne tamen oblιtis ad meram tendere longe

Expatiemur equis: Coelum. quodcunque sub illo est, Immutat Demas;tellusque., quicquid in illa est. ssNos quo Ve pars mundi quoniam uon eorpora solum, Verum etiam 3 volucres anima sumus, inque sorῖnasPo sumus ire domos, pecudumque in pectora condiJ Corpora qua possunt animas habuisse parentum, Aut fratrum, aut aliquo junctorum federe nobis, soAut hominNm certe ; tuta e se , ct hanes asinamus: η μυe Thyesteis cumulemus viscera mensis. Muam male consuescit, quam se parat ille cruori Impius humano,' vituli qui guttura cultro Rumpit, immotas preber mugitibus aures Aut qui vagitus similes puerilibus Badum Edentem Jugulare potest, aut alite vesci,

Cui dedi ipse cibos i stuantum est quod desit in istis Ad s plenum facinus Z Quis transitus inde paratur r

Eos aret, aut mortem senioribus imputet annis: ε σHorriferum coutra Borean Ουis 6 arma ministret risera dent fatura manibus pressanda capella. Retia cum pedicis , laqueosque, artesque dolosas Tollite, nec volucres vilicata fallite virga, Nec formidatis cervos includite pennis; qNec celate cibis uncos fallacibus hamos. Perdite si qua nocet:verum hac quoq;perdite tanιum:

et Repete quae ex AEliano ad. notavimus ad V. σ2s. 2 Jastura iitinue Phrygihns utili , utpote in honum cedente, e Troja cineribus Roma, urbium prinei pe & orhis capite , renata. 3 Adeoque eκ alio in aliud corpus migrantes. 4 Ne itaque vim ireseramus yeeudibus, in quarum corpora

migrarunt sorte parentum nonrorum aut eognatorum anima et nec viscera eorum in nostra condamus, impie Atreum elimitati, et mensas Τhyesteas . ι de quibus vide Seneeae Τhye

stem . & quae nos ad illum .s Ultimae erudelitatis tonsum mationem, idest homi eidium gedapes Cyelopeas, ae Τhyesteas .is Lanam ad vestes. Formidinibus, idest lineis,

quibus plumae versicolores interteXtae , eaedemque ustularet suspenduntur, quae cervos visa& odore territos in veras plagas impet ant . Pu1Nee.eυe utram pavidos formidine penna . Virg. r. Georg. Senec. Hippolyt. V. ιγ. &Lucan. l. 4. V. II.

513쪽

86 METAM ORPH.

Ora Macent epulis, aliment metue congrua cavant.

Numa Deorum culm m instituens ,& Egeriae luctu'. F A B. . LXIV. - :TAlibus, atque aliis i instructo pecZore dictἱs, In parriam remeasse ferunt, 2 ultroqseeitum Accep se Numam popnii Latialis habenaa: c AgaCom Me qui feliY Θmpha, ducibusque Camaenis Sacris eos doeula ritus, gentemque fereta Assuetam bello pacis traduxit ad artes. Rui ρostquam senior regnum ue Avumqs peregit, q8 sExtinctum Latiaque nurus , populusque, patresque

B eυere Numam . nam conjux , urbe retiola,

Vallis Aricing densis latet abdita θlvis , Sacraque 3 Orestea gemitu quesuque Diana pedit. Ah quoties Nympha nemori s lacusquo, qso Ne faceret, monuere, se consolantia verba ,,' ' Dixerunt' quoties flenti A Theseius heros, si e modum , dixit nec enim fortuna querenda Sola tua es: Similes aliorum respice castis; Mitius ista feres. Utinamq; exempla dolentem,q9s Non mea te possent relevare e Sed se mea possunt.

a Vide qui adnotavi ad V. 7. Di. σ. aeneid. huius lib. fiunt tamen qui a- 3 Diani Seuthlee simulaehrum Iium a Samio Pythagora , La- di saera eκ Tauri ea in Italiam celemonium scit . fuisse Numae tulisse sertur Orestes eum Iphi- συνγρονον autument, quem genia sorore, M in nemore Α- in Italia exulantem audiverit.jricino statuisse. Vide Lil Girald. x De imperio Numae delato, Syn ag. Iv. ex Last iit. l. I. e.1t. religione is pace ab eo institu- - Hippolytus Thesei filius, vistis, Egeria nympha , &e. con- tap ab insculapio restitutus , Nsulendi historiai, Livius, Dio- templo Diane in Aricina siqvanyfius , Plutarehus, alii, Vir - pretaestus, ut infra .

Hippolytus in Virbium, q. d. bis virum. F A B. XLV.

TAndo aliquem Hippolytum υsrassi contigis aures α Credulitato patris, scelerata , fraude noverca incubuisse neci, mirabere , vixque probabo. 6993 Zabula notissima ut notior i polyti apud Euripidem Sc Sene- Πώegentum argumentum Hiin cam , ad que ipsς traginate.

514쪽

L I B E. R XV. q. , Sed tamen ille ego sum . nee i Pasiphaei' quo et im

aeentatum fusera patrium temerare cubile, Nuod υoluit, finxit voluisse , o crimine verso , Indicine metu magis, 2 offensaυe repulis Arguiι; immeritumque pater pro)ecit ab urbe,3 Hostilique caput prece detestatur euntis . se ' Pittheam profugo curru Troezena petebam, Jam que Corfnthiaci carpebam litora ponti,s Cum mare surrexit, cumulusque immanis aquarum Io montis speciem curvari , is erescere vijus, Et /are mugitus , summoque cacumine Audi. si

Corniger hine taurus ruptis expellιtur undιs, Pectoribusque tenus molles erectus in curas . Naribus , , patulo partem maris eυomla ora. Corda paυent comisum e mihi mens interrita manust Exiliis conoenta suis . Tum colla ferores si s Ad freta conυertunt, arrectisq; auribus horrent&uadrupedes, monstrique metu turbantur, a It is Pracipitant currum scopulis: ego ducere 6 Nana Frgna manu spumis albentibus oblita luctor, Et retro lentas tendo resupinus habenas. vis Nec vires tamera has rabies superasset equorum, rota. perpetuum qua circumvertitur axem ,

Stipitis occursu fraeha ct disjecta fuisset.

Excutior curru, lorisque tenentibus artus

Viscera viva trahi, nervios in stirpe teneri, fas Membra rapi partim, partim reprensa relinqui, O sa gravem dare fracta sonum, fessamque videres

Exhalare animam, nullasque in corpore partes, Noscere quas posses r I unumque erat omnia vulnus Num potes, aut audes eladi componere nostra , s ΤΟ Nympha, tuam Z vidi quoque luce care utia regna,

et Phaedra Pasiphaeo & Minoia filia , xigor Thesei , Hlypolyti

noverca.

de eadem phaedra . 3 EX trihus optatis , inquit Cie. I. Osr. hoe erat ultimum , q-od de Hippoluti interitu iratus Optavit. sir Θ γοι , Ποσειδον , ο ς ω -εγχος

τοῦ ε suων MN τευ uel των a& Sen. Hippol. V. D O. 4 Τrςauna urbem Peloponne si , ubi echhcatus fuerat Hippolytus a Pittheo rege .s Audi nuutiunt hae reserenis rom apud utrimque Tragicum, Eurip. 8L Seu. I Frustra retinere equos tetritos laboranti. 7 Omnια plein Membpa fruens

515쪽

488 METAM ORPH.

Et lacerum fovi Phlegethontide corpus in unda. Nec nisi i Apollinea valido medicamine i prilirReddata vita foret: quam postquam fortibus hirbis , Atque ope a Paeonia , Dite 3 indignante, recepi, S 33 Tum mihi, ne presens augerem muneris huj s=υidiam, densas objeeit 4 Cynthia nubes: Ut qua forem tutus, possemque impune videri, Adidit atatem; nec cognoscenda reliquirora mihi, Cretenque diu dubitaυit habendam sqGTraderet, an Delon: Delo, Cretaque relictis ,

Hic posuit, nomenqsis simul, quod possic equo rutra Admonuisse, jubet deponere ; s Quiquὸ o sit

Mididiosistis. dixit, nunc idem Virbius esto. Hoc nemus inde colo, de diisque minoribus unus Numine sub domina lateo, atque assentior illi.

Vers. 7Is. Namque ferunt fama Hippol rum, &e. ia Lactantium.

l. I. c. I S.

x Medica . Paean nomen me. dici apud Hom. a quo curatus Pluto. quia & Paean , Apollo medicinar in V ntor.

a Minui sibi imperium, Vio lari regni foedera , vite restiis tutig qui interierant. 4 Diana, ut Apollo Cunthius, a Cyntho monte Deli, ubi nati.s Qui primum fuerat Draωσ-phon ; deinde ab equis imperium solventibus dilaniatus , t Hippo6 - ; nune vitae restitu tus , Vi ὀμι dictus.

Egeria in amnem.

F A B. XLVI.

Non tam n Egeria tactus aliena leυare Damna vale ut ς montisq; 'isens radii us imis Liquitu in Iacrymas; donec pietate dolentis Mota soror Phebi gelidum de corpore fontem 'o

Fcc t, ateruas artus tenuaυit in undas.

Gleba in puerum Tagen , qui futurorum apud Hetruscos scientiam invenit.

F A B. XLVII.

AT vmphas t tigit noυa res I Amatoue natus Haud aliter Quit,qua cum 2Tyrrhenus aratori Hippolytus.1 ΤΨusto euidam aranti emersit subito e terra sub vomere pressa se .ier , cui inde nomen in- dirum Tiges . D Etruscos R- msse rin iocuit. Cie. lib. L. de Divinati e . Lucan. l. I. V. σισ. Marcellin. I. 2 r. Arnobiugl. 2. Crinitus lib. Io. cap. I. ecl. I s. E. I. Gyrald. Sunta Im. t. Obscurum hune aliquem ,

516쪽

Fatalem glebam motis aspexit in arυis Sponte sua primum uulloque agitante moυeri, Sumere mox hominis, terraque amittere formam , Oraque venturis aperire recentia fatis. Ddigena dixere Tarene quι primus Hetruscam Edocuit gentem casus aperire futuros. Lancea Romuli in Cornum arborem.

F A B. XLVIII.

UTque Palatinis harentem coli bus olim s6o Cum subito υidit i frondescere Romulus hastam,

Lua radice nova, non ferro Rabat adactor Et jam nou telum , sed lenti vimiuis arbor Nou e eotatas dabat admirantibus umbras.

x Meminit hujus laureae eor- ζ statum imperii Romani armianeae Plutarchus iuvita Romu- l lare florentein. ii , quod prodigium significavit 1

Cippus cornutus factus, & regnum respuens .

F A B. XLIX. A Ut sua staminea eum vidit i Cinus in unda s 6ς

Cornua: vidit enim Alyram quin imagine credens Essa fidem , digitis ad frontem sape relatis , Qua vidit, tetigit: nec jam sua lumina damnans Restitit, ut υictor domito veniebat ab hoster Ad cglumq; oculos, ct eodom cornua tollens , Ruicquid, ait, Superi, mons o portenditur isto, Seu latum est aliqv.d patria , popuιoque aeuirini, διυe minax, mihi sit: viridique e cespita factas

Placat odoratis herbosas ignibus aras, Vnaque dat 2 pateris, maolatarumq; bidentum

3 Ωuid sibi Mniment trepidantia confulit exta. Mur simul aspexit 4 Drrhςna gentis aruspex,

x Genitio Cippo Pretori paludato portam egresso in capite subito veluti cornua emerserunt, inquit Valerius Ma . l. s. e. o. responsumque est : eum redem fore , si in urbem reverintisset: quod ne aeeiderer, via Iunt ir ut e P rpetuum sibimet indiκit egilium . ru E pateris vero vinum inter victime eornua , α in aram laniere moris erλt. 3 Vide quae uos ad r. Lueani

4 Etruscos a Tage aruspiei uam accepisse , modo di stum. ad vers. s s I. Accitos eκ Etruria aruspices a a lustrationes de proligia procurandE . quin eceκ Romanorum principum

517쪽

qso . MET AMOR PH.

Magna quydem rerum molimina vidit in illis: Non manifesta tamen. cum vero sustulit acre A pecudis fibris ad Gippi cornua lumen, Sta Rex ait , o salve: tibi enim , tibi Cippe, tuisque

e locus , Ox Latia parebunt cornibus arces: Tu modo rumpe moras, portasqne intrare patentes

Aorepera , sic fata jubent. Namque urbe receptus Rex eris, , sceptro rutus potiere perenni 33s Rettulit ille pedem, orvamque a menibus urbis Avertens faciem, Procul O procul omina , dixit, zalia dii pellant: multoque ego justius a Num Exul agam , quam me videant capitolia regem. Dixit extemplo populumq; gravemqssenatum 9

Convocat'. ante tamen capitis nova I cornua 1 ronde

Velat, ct aggeribus factis a milite forti Insistit: priscoque deos de mora precatus, i , ait, hic unus, quem vos nisi pellitis urbe I Rex erit: is qui sit, signo, non nomine dieam. 9 s1 Cornua fronte gerit, quem vobis indicat augur , Si 'Romam sntrarit, famularia jura daturum . Ille quidem potuit portas irrumpere apertas sSed nos obstitimus: quamvis conjunctior illo Nemo mihi est . vos urbe virum prohibete aeuirites, Vel, si dignus erit, gravibus vine te catenis, o GIAut sinita metum fatalis morte, ranui.

Mualia x succinctis, ubi trux insibilat Eurus, Murmura pinepis sunt: aut qualia fluctus AEquorei faciunt, si quis praeut audiat illos Gos Tale sonat populus ue sed per confusa tremςntis Verba tamen vulgi vox eminet una , Lais ille es ZAε spectant frontes, praedictaque cornua quarunt. Rursus ad hoc Cippus aeuem poscitis, inquit, habetis .

Et dampta capiti, postrito prohibente, eorona o Io Exhibuit gemino prasignia tempora cornu. Demisere oculos omnes, gemitumque dedere et

gulis Etrurie vopulis , notum radiara Cornua, inquit Plinius, ex Cie. I. a. de Divinar. cuadrupedum gencri tantum a Coronam regium gestamen a t aara. Athalonem euim , ta C. Cornu dictam volunt , ut habet I pum etiam tu Latina historia Pierius i. 4 i. Hieroglyph. ciuem , sabulosos reor, L i I. c. II. adi. Bacchus eur cornutras fuerit Pinus enim , tereti trunco , dictus . vide quae nos at Senece i alte quari suectusta , prope cλ

Atque

518쪽

Atque illud meritis clarum c quis credere posς ξ

in υiti υidere caput: nec honore carere

Ulterius pasi, festam imposuere corouam . . si is

proceres, quoniam muros intrare vetaris , ,

Ruris honorari tantum tibi Cippe dedere , L .i Laeuantum depresso subjectis bobus aratra . . Compleὸii poses ad finem lucis ab ortu οῦ . c. Cornuaque I aratis miram referentia formam 61 o Postibus insculpunt, longum mansura per L Uum.

I meatis habent scripti & eu- si eodires . praetulisim tamen in ras ductiis ratione iustae historiae , quam habes apud Ualer. 1 Rim. l. s. e. σ. Cujus restauiae rei gratia, capitis i. Eis

pi) effigies aereae portae , quaeκeesserat, inelusa est , di haque Raudusculaim; quos olim Rauda gra dicebantur . Item -- stus , & Varro .

ZEsculapias Romana m cersitus , de la

i'Andit e nunc Musa, presentia numina υβι- , . c Scitis enim, nee υos fallit spatiosa υetustas Unde 2 Coronidem circumflua Dibridis alti ii uIa Romulea sacris arcesserit urbis. 6 I s3 Dira lues quondam Latias vitiaverat auras , Pallidaque exaugui squaliebant corpora morbo. Friueribus fessi , postquam mortalia cernuue Tentamenta nihil, nihil artes posse medentum , Auxilium coelese petunt ό 4 me ira nq, tenentis ob Orbis humum Delphos adeunt oracula Phoebi: Utque salutifera m feris succurrere rebus Sorte velit, tantaque urbis mala finiat orant.

Et locus, is laurus, quas habet ine pharetraμ ,

c. 8. -

Farnassum mantem , sura quo Delptii opp. Apollinis oraculo clari , umbilicum orbisso xuunt strabo l. s. Lucan. l. s. V. l. Claudian. praefar aa Maulii Theodori conlutatum.

Intret

519쪽

Intremuere simul, I cortinaque reddidit imo 6Is

Hanc ad ro vocem, pavefactaque corpora movIt δ&uod petis hinc, I propiore loco Romane pet Ues , Et pete nunc propiore locor nec Apolline vobis, aeui minuat in tus, olus est, sed Apolline varo. Ite bonis aυibris , prolemqne accersite nosram . 6qo Iussa Dei pruuens postoliam accepere Senatus,mam colat, explorat , juvenιs Phebeius urbem :&uique a petant Dentis Epidauria tit ora m ttunt .ssiua simul incurυa m Ai tetigere cariura, Concilium, GrajoAιe patres adiere , siare utq; 64 Oravere Deum, qui praesens Iunera genris Finrat Ausoniae . 3 certas ita dicere Iortes. Disidet, o, variat sentent ia s par que negandum Non putat auxillum: multi retinere , suamque Nou emittere opem , nyc numina tradere suadent. 6 IODtim dubitant, seram pepulere ereptiscula lucem , Umbraque telluris tenebras induxer .at orὼi :

Cum Deus in Iomnis Α σφεr consistere vistis Ante tuum , Romane, torum s sed ' qualis in adeL Ie Iolet: ' baculumquo tenens agreste situ ira si s s

, Casuriem longa dextra deducere barba, Et placido tales emi tere pectore voces :Pone metus , veniam , simu acraq; nostra relinquam. Hunc modo serpentem , baculum fui nexibus ambir, Perspice , pr a sq; nota , visum ut cognoscere postsi s. odio Vertar in istinc , sed major ero, tantusque videbor , In quantum verti caelestia eorpora polunt.

a oce ἰχPvthone tripodis eu- sole, inquit liii. Sca per, inracillum sui im feeit: Cu us e rio oba aus tripus, inde etiam cortina fuit appellatus . vide luae NOS . H Virg. r. 'neid. γ

er aci dueeu Oedip. V. II. &ad Lucan. l. s. V. St. Σ A Roma tamen hrevior est navig* . o per Corinthiacum si-Imm ad Delphos, quam ad Epidaurum in peloponneso , ut recte H. Glareanus. Sed λApollo , interdum ci vates ipsius a Sie 11s. mei, & alii, uiane

Nat. Deorum. Macrob. Sat. I. cap. Io. Pier. Hierogl. l. 1σ. Natal. Com. l. 4. C. O

O Demulcere sibi barbam : que cur Asculapio sit Pronrassa , Vi de apud piet: cian. l. iv. Hierocia Iacis Coc le

520쪽

Ex emplo cum voce Deus , cum voce Deoque

Somnus abit: somnique Iugam lux alma secuta est . Postera bile reos Aurora iuga Uerat ignes: obs

Incerti huid agant I proceres, ad templa petiti Conventu ut 2 operosa Dei, e quaque is se morari Sede velit, signis c euibus ιud cet, oraui. Vix bene desierant, eum cristis aureus altis .

In serpente Deus prauuncia sibila moυit, 6 o Adυentuque suo signumque , ar que , foresque cMarmoreumque solum , fastiliaque aurea movit Pectoribusque tenus media sublιmis ro ad

Constitit, atque oculos circum xul t que micantes. Territa turba pavet : cognovit uumina cajus 67 sEυinctus vitta crines albente sacerdos.

En Draeses, Deus est , auimis , liriusque favste , Qui quis adest, dixit: Sis, io pulcherr me, visus

Utiliter , populo'ue 7M ver tua sacra colentes. Muij qciis adess,visum veneratur numen:, omnes68o Rerba s sacerdoris referunt gemmata, piumque t

uea ja praestant , voce , oe mente favorem. Annuit his, moti, que Deus rata pigmora crisiis , Et repetita dedit vibrata sibila lingua . Q

Tum gradibus viridis elabitur, ora 1 γε retro 68s Flectit, ct antiquas abiturus respicit aras,'

'metasque domos , habitataquo templa si Ialutat e lude per in ectis a. opertam goribus ingens Serpit humu/n ectiq; bisur , Z meaiamque per urbem

Tendit ad incurvo munitos arcere portus. οὐ oΓ qisit hic : agmen que Iurrem , di turbaque sequentis G sicium placido υous dimittere vultu , C 'ur ira Ausonia posuit rate. Numinis itim Se sit ouus: pressaque Dei gra Uitate carina Eneadae gaudent, 9 cascytae in litore tauro, 69s

m Magnificis operibus eXtr l-cta, instructa, ut moX V. σ72. Q-stigio aureo solo marmoreo ,&c. 3 Epidauri , an Romae . 4 Animo ad sacra attento , praes ale sacris si lentium , pia Vota concipite , bona verba di-erte , mori V. s d. prae tant tavisce ta mea te favi en .s Praeeuntis se. Verbis conect-ptis . as Diique rei in enda , &e. Elis Iri u αεἰ tempus in omne mi

hi . i. Tristi eL 3. 7 Lege que Val. Mai. I. I. C. 3.& quaa Pierius L aσ. Hierogia 3 Epidauriorum Deum abeuta

tem Proscquentium .

SEARCH

MENU NAVIGATION