Casti Innocentis Ansaldi ordinis praedicatorum De sacro et publico apud ethnicos pictarum cultu adversus recentiores Graecos dissertatio

131쪽

historiae & ornatus caussa esse videbantur , fuisse adhuc , pro rece .ptissimo Ethnicorum ritu adoratas . Quasnam enim adorare Picturas pergebant Massilienses P Non alias , quam, historiae caussa, coloribus expressas, ut Gregorius Magnus ait apertissime. Id autem eos Ethnico praestitisse ritu facilius intelligemus, si in memoriam revocabimus allegata ex Ezechiele , Capite hujus Commentarii III. abominationes nempe pe simas ab Idololatris Israelitis factas , similitudinem omnem reptilium animalium , Idola domus Urael depicta in Templi circuitu per totum Septuaginta Viros stantes ante Picturas , cum thuribulis ex quibus vapor consurgebat . Praeter eas igitur quae mediis prostabant in Templis Imagines Deorum, illas quoque quas in Templorum parietibus conspiciebantur, Ethnicos esse veneratos, & Israelitae& Massi lienses in Idololatriam proclives suspicari nos cogunt. Nec enim ob stabat quod Imagines illae historiae caussa essent in parietibus eXpressae ejusmodi si quidem figurae animalium erant , ab Ezechiele etiam memoratae. Quid enim illae veteres apud Populos , nisi quaedam emblemata & hieroglyphica , naturam & historias Deorum repraesentantia Z Lucanus , Libro Pharsaliae M. Caesarem inducit Achorea Sacerdotem AEgyptium compellantem , ut expressas animalium figuris in

Templo insculptis Deorum historias sibi explicaret:

α - - Phariae primordia Gentis,

Terrarumque situs, Vulgique edissere mores , Et ritus formasque Deum e quodcumque vetui sis Insculptum est ady tis profer, noscique volentes

Quum igitur omnes parietes Templi, ut scribit Hieronymus in locum EZechielis mox citatum, quum, inquam, omnes Templi, de quo EZechiel, parietes disersis Idolorum Imaginibus pictae essent , ut nulla esset Aestia , quam non parietis pictura monstraret I illorumque figuras animalium Israelitas adorasse queratur apertissime Propheta , Verisimile videtur id alios praestitisse etiam Idololatras ' quum Picturas ejusmodi in Delubris Idolorum , Phanisque Gentilium se eo usque perspexisse Hieronymus idem fateatur.

Jam Vero in Veterum Elucubrationibus vix aliquo de Templo in-Venitur dictum , quin ejus parietes historiis Deorum , sine fabulis

coloribus eXpressis refertae memorentur . Exempla prostant apud Lucianum in Toxari , sexcentis apud Pausaniam , & Strabonem in locis. Heic Iovis facinora, illic Apollinis gesta, alibi Minervae nati-Vitas , alibi Diana gryphe praeclare effeto sursum subvecta. Ubique Deorum Essigies cum Heroum Imaginibus, horum gestis bellisque repraesentandis, expressae' quare & Virgilius aeneam lustrantem Picturas

magnifici Templi a Didone construsti, spectantem non modo inducit.

132쪽

I1 s triden , Priamumque, o saevum ambobus Azb Il/M.& alia plurima Trojanum ad bellum spectantia , sed Deos quoque illius belli Actores & Ρraesides , eisdem scilicet in Tabulis depictos;

prosequitur siquidem Libro meidos I. praestantissimus Vates: Interea ad Templum non aeque, Palladis ibant Crinibus Iliades pa)ses, peplumque ferebant Suppliciter tristes , o tunsae pectora palmis. Dima solo Mos oculos aversa tenebat Quae omnia in Didonici parietibus Templi, pro vere exstantium forima & ritibus Templorum , pictura & coloribus repraesentata . Quis Ethnicorum autem ita depictam illam Deam, transeundo saltem, non

religiose salutasset λFalleretur autem vehementer quicumque non alium publici cultus Imaginum fuisse aut esse potuisse imaginaretur locum, quam ad Aras, aut Templi in medio , vel juxta mores hodiernos . Recentiores imo

Graeci suas & ipsi pictas in Templis Imagines adorant , quin sint illae , Latinarum instar , super Aras erectae & sitae idque ex Thoma Smithio eruere est in Epistola de hodierno Ecclesiae statu , Londini edita, in qua de pictis loquens Imaginibus , quas δοξαγγ , τιμαν ,

Ud τροσ κυνῶν , hoc est , Graecos religiosissime adorare tradit , ita suam prosequitur narrationem . In celebrium Vesperarum ministerio , ex ordinatione Philothei Patriarchi Conisantinopolitani, Sacerdos nonnis potis tres reverentias s με νοιοις coram Imagine Chrsi , totidemque coram imagine Virginis Deiparae fa Ias, Sacrarium ingredittir ita in tem pore celebrandae Missae sunt f τρία προσκυνημοι tres adorationes coram iisdem Imaginibus , quas etiam pro diversa ossicii in Sacris faciendi ratione subinde pariter ille colit , m tbmiamate suspumigat I c μ

modi Imaginibus ornatur Tabulatum i ud , quo Rema a reliqua Eccl FG parte disyungitur , ut Populo introeunti magis obυiae conspicuae snt. At in celebrioribus Sanctorum festis , quo Populi reverentia aiversus illorum memorias magis accendatur, eorumdem Picturas in chartis

graphice praelo elaboratas in suggeso prope mediam Chori partem p stas s ideo G ονας τῆ προκυν μα ς dictas, ) producunt , quas , inclinoro corpore o genibus , honoris causa , unusquisque fere osculari gesit .

Quid mirum igitur , quod Ethnici pictas in Templorum parietibus

suorum Imagines Deorum adorarent λPorro , si quis recentiores Graecos , Imagines quae in Tabulato , aut ad latera altaris exstant , debito nunc honore prosequentes , dcthymiamate suffumigantes , cum Judaeis conferret in Idololatriam lapsis, de quibus Ezechiel querebatur, propterea quod stantes , 3c th ribula in manibus tenentes, sumtu adolerent Imagines Ethnicas Templi in circuitu depictas siquis, inquam, id imaginari pergeret, sum'

133쪽

II hia sane injuria id saceret , summoque iure queri recentiores Graeci possent, quum diversa adeo ab Idololatriae objectis ipsi Objecta venerentur. Verum, cur, eadem quum sit ratio, queri nos recentioribus de Graecis non debemus, cultum erga Statuas Sanctorum nostrum

Idololatriae postulantibus , quod Deorum Statuas Ethnici frequentissime adorarent. Si enim extima rituum similitudo, & Imaginum materia eonveniens esse satis debet similitudini erroris inferendae, haud video, qui se ab erroris nota vindicare possint Adversarii, adeo videlicet convenientes cum Gentilibus in cultu Imaginum pictarum. Sed de his satis jam enim tandem a diverticulo in viam. Disserebamus scilicet de Graecorum etiam veterum ritu qui numquam in Sacris Statuas admisere ' neque enim oppositum evincit objectus Ca-

non ille Apostolicus , quem retulimus , quemque primus in lucem edidit Franciscus Turrianus quis enim hodierna ignorare die potest, esse eumdem supposititium Θ Ostendit id egregie Petavius , Libro XV.

de Incarnatione, Cap. XIV. animadvertitque, Latinum Interpretem Synodi Septimae , verba Canonis allegata ῆν Θεανδρι; ήν ς' ην vertisse

quidem Dei mirilem Statuam: sed significare posse etiam , imo & debere, Columellam, aut Stativum, cui appicta vel appensa esset Imago Salvatoris' qua de re in superioribus satis actum. Et sane, similia pene habet Johannes Damascenus , quem tamen inter Statuarum Vindices nullus numerabit, juxta hodiernam interpretationem scribens scilicet, Libro de Fide orthodoxa IV. Cap. 13. suocirca in Psalmis, Η mnis, cantibus spiritualibus , in compunctione quoque m egenorum miseratione, quibus o Deus potissimum colitur , nos qui fideles sumus colere Sanctos oportet . Statuas eis Imagines , quae videantur , erigamus e imo virtutes eorum imitando hoc consequamur , ut vivae ipsorum Statuae, Imaginesque evadamus . Στηλας αυτοῖς ἐχεὶρωμεν , ἐρωμῶνας τε μ κονας, κώ αυτοὶ ψυχοι τῆλα αυτων Uu εἰλιονες , τῆ τωναρ των μυιμ ήσει γενόμιεθα . Quae , tametsi ita versa , nedum tamen Statuarum apud Graecos cultum illo tempore eVincerent , quum Sanctus Ρater metaphorice loquatur verum ς' ας male interpres reddidit Statuas , indicat enim heic Damascenus triumphales Veluti Columnas bonis operibus in honorem Sanctorum erectas . Euthymius reapse, initio Commentarii in Psalmum XU. monet, in Graecis Bi- liis , pro tituli ejusdem Psalmi inscriptione τηλογραψιαν legi , Columnae Videlicet Inscriptionem , quod quum mos Veteribus fuisset Columnas strenue militantibus Viris in perpetuam ponere memoriam ,

loco ejusdem Columnae, Victori Christo Psalmus ille inscriberetur. Porro si quis relegat, Acta Synodi Nicaenae , & loca quae sive oppugnando, sive vindicando Imaginum cultui in illis allegantur , di-8noscet apertissime , nullam fere , nisi Ρicturae mentionem ibi fieri ,

134쪽

ceu cultis , vix unquam loquutos illorum temporum Ρolemicos, fatentur universi . Qua tamen eX re nullo inferretur jure, Graecos veteres eodem quo recentiores & hodiernos errore laborasse, sacras scilicet Statuas eos odio habuisse. Non enim modo ex tot tantisque , Septima

in Synodo, hoc de argumento disputatis, Verbum adparet nullum probe intellectum , quo illius Orthodoxos temporis Statuas & Signa Sa cra aversatbs fuisse suspicemur ' Verum Elogia praestantissima , quae

sive veteres Graeci Ρatres , sive Patres etiam Nicaeni , Statuae contulere, quam mulier fluxu sanguinis laborans , Paneade Salvatori Christo posuisse dicebatur , satis & aperte quidem indicant, caruisse quidem

Graecos veteres usu Statuarum, nullo umquam tamen adversus eas odio

flagrasse . Ut ut enim Statua fortasse illa revera non fuerit erecta ,

id evenisse imaginati Patres illi , minime adhuc tamen factum illud Ethnicismi postularunt.

Neque vero heic Graeculus aliquis, pro ingenii levitate, Germani Patriarchae verba vellem mihi objiceret quae Astrone habentur IU Synodi Nicaenae, ejus ex Epistola ad Thomam Episcopum Claudiopolitanum, quibus , in medium adlata Statua Ρaneadensi , ita denique

prosequitur : Non autem hoc dicimus , aeneas ut Statuas facere sudeamus, sed ut insinuemus, quoniam illud gentilem secundum consuetudinem facitum, non renuente, sed volente Domino, ut m ipso demonis retur per plurimum tempus ipsus bonitatis miraculium , morem , qui apud nos obtinuit , magis pie , quodammodo fas non esse vituperare. ου τουτο δε λεγομεν ημεῖς , ωπε ς - καλκοῦ Πήλας ἐ'πιτηδευε ιν ρο εας , ἡ φαονον οτι το κατ' ἐθν μην συνήθειαν μιν ἀποπο Πησαμενου του Κυρίου , α ευδο- κόσοι τος ἐν ἀυτῶ ἐπιδακνυσθ, ε. Θαυριατουργίαν, το παρ υμύῖν ευριγξ - τερον πως κρατηταν εθος κακιζειν ουκ οσω. Nollem, inquam, mihi haec Graeculus objiceret, ceu Statuam a Muliere erectam dixisset Gera manuS κατ ἐθνιγο ν συνήθειαν pro Gentiliam consuetudine, quare inferre

Disputator pergeret , Statuas Ethnicismum redolere , aut non fuisse Patriarchae illi probatas , aut magis pium saltem esse usum sacrarum Ρicturarum . Nollem , iterum dico , mihi haec Graeculus objiceret , quum verbis illis κατ εθνιον συνηθειαν rite adversus ipsum interpretandis neque heic uterer aut Petavit, Viri Clarissimi , doctrina , Libro de Incarnatione XV. Cap. XIV. Num. q. contendenti Sphrasim illam, rem illicitam esse minime decernere, neque peculiare id Ethnicis fuisse, modum dicendi illum denotare adversus G culum non animadverterem, Germanum ita de p concepto illo Simulacro verba facere , ut diversam sane a recentioribus Graecis mentem

habuisse videatur, qui moderate scribens , magis piam , sobriamque magis pict rum consuetudinem Imaginum appellat , ast Paneadensem

135쪽

τabulam neque damnat tamen, neque erroris postulat, quin imo pro digiis fulgentem , volenteque erectam Domino candide fatetur : quare, quum & Latinus Ρopulus sua prodigiis fulgere imaginetur Si inu. lacra, eadem Deo accepta esse, possit praeconcipere . Haec, inquam , omnia adversus Graecos praetermitterem Verum Scriptorem Graecum magni nominis , ipsos adversus statim ferrem , eadem prorsus usum phrasi de Picturis loquutum Christianorum. Loquimur de Eusebio Ca, sariensi , qui Libro Historiae Ecclesiasticae VII. Cap. 28. eadem l*quutus de Paneadensi Statua Salvatoris , ejusmodi verba subjicit : Nec vero mirandum est , Gentiles a Salvatore no sero benesciis adfectos haec

praesitisse: quum Apostolorum Petri Pauli, Chrsique ipsus pietas

Imagines ad nostram usque memoriam servatas in Tabulis υiderimus . uippe Prisci illi absque ullo discrimine cunctos de se benemeritos, Gentili quadam consuetudine, tamquam Sematores colere hujusmodi honoribus

σωτῆρας δε ναῆ συ ηΘεια παρ έαυτοἰς ἀτον τι ι, ν ει ωθοπ)ν ' τροπον .Dicat nunc mihi Graeculus , quid differat ἐθνικῆ συνηθεὶ Eusebii , a κατ εθνιον συνήθειαν Germani J Ρlane nihil. Itaque si veluti Ethnicas damnavit Germanus Statuas , veluti Ethnicas seque damnavit Eusebius Picturas. Nonne pudere Graecos deberet ignorare, se quae Ρueri , prima etiam Cathechismi rudimenta docti , callent , complures scilicet ritus ab Gentilibus usurpari solitos, nullaque per se se labe &flagitio laborantes , jam tum ab exordio Ecclesiae , Christianam ad Religionem fuisse prudentissime traductos , nostraque ad Sacra relatos, turpitudinem exuisse pristinam, novamque induisse Sanctitatem JNonne tota haec erat vis orationis Leontii pro Sacris Imaginibus , quie insitione IV. prostat Concilii alteri Nicaeni J Itaque Germani Ρatriarchar ex verbis inferatur esto , Statuas Sacras in moribus Graecorum , cultus caussa , nondum adhuc tunc temporis fuisse inferri ex eisdem non potest tamen, illius Graecos temporis aliquo nimioque, uti recentiores, peccasse adversus easdem odio . Hisce autem praeconceptis, & statutis , inquirendum superest, quanam igitur de caussa recentiores Graeci Statuarum sacrarum usum &eultum adeo aversentur, eumque Ethnicismi postulare videantur Z Jobus Ludolphus , in Commentario ad Historiam suam aethiopicam , rationem ex Judaismo petit quare Christiani Orientales non admittant Imagines sculptas , sed tantum pictas . Libro siquidem illius Commentarii III. Cap. VI. Num. I . ubi de pluribus agit ritibus , qui a Judaeis ad Christianos migravere, scribit quoque: Ornatum Ima ginum

136쪽

g ιm s eonsideres, Iudaei Picturas olim admittebant, Sculpturas aserfribantis. Eandem disserentiam Habsint, ceterique Orientales adhue hodie obser ntu & paullo post ejusdem scilicet Capitis Num. 32. subjicit: Disserentia inter Imagines solidas atque coelotas, seu ex quacumque materia sculptas, pictas m vestibus intextas aut alio modo planas , cujuscemodi Orientales Chrisiani habent , jam olim apud Judaeos fuit observata I qua de re testimonium adfert Maimonidis ex Libri diaz I Uy Cap. IIL Ex quibus arguit Ludolphus, recentiores Graecos a Judaeis suum adversus Statuas & Simulacra derivasse odium 'quam propendere in sententiam Videtur etiam doctissimus Petavius, qui Libro XV. δε Incarnatione, Cap. VI. postquam ex Philone, Iosepho, aliisque plurimis ostendisset, Veteres Judaeos a quocumque Imaginum genere abhorruisse , demum subjicit : At recentiores Hebraei

multum de ipsa severitate remittunt. Primum enim existimant, non omnese ita interdicti Praecepto illo Decalogi , sed tantummodo prominentes , quas vocant , hoc eis, exsantes protuberantes. Deinde ornatus gratia licere putant quaslibet stigies habere rerum omnium, una excepta

hominis figura. Tertio, planas m depressas imagines, Me textoris opere 1 adtas, sue picitas , etiam humanas , licitas esse , dum tamen citra cultum Idololatriam habeantur. Quae quidem repetit idem Auctor, ejusdem Libri XU. Cap. XIV. Num. 3. scribens r Ex ntiquorum Scriptis obserCatione dignum eis , cum sint Imaginum genera duo, picta gies Statua I Sideri prius in usu magis apud veteres Chrisianos exsitisse o imo Gero quosdam ex sim se, tinum illud licitum esse ' altero, tamquam Gentilium proprio , reje Io. Huc υero referendum illud est, quod Dpra demonseravi, Hebraeorum Magispos existimare solas exsantes protuberantes Essigies Legis praecepto esse vetitas, non planas m pictas, sue textorio opere fa Ias . Quae omnia eandem in sententiam latius explicavit etiam Seldenus, Libro de Iure Naturae & Gentium juxta Leges Hebraeorum II. Cap. 6.

Ceterum , tametsi cum Judaeorum adversus Statuas odio convenire recentiorum odium Graecorum videatur , non adeo conVeniunt tamen, ut alterum ab altero derivatum esse definire debeamus. Rebus

siquidem probe animadversis patet , discrimina illa , quae Magistri

Judaeorum relate ad Imagines induxere , non cultum respicere pictarum Imaginum , aut sculptarum magis minusve protuberantium ' sed illo discrimine usos eosdem esse quare definirent quales facere Imagines, & domi retinere, secusve licuisset ' citra cultum tamen omneS, sive coloribus expressae, sive alia essent etiam materia conteXtae . Ast Graecorum recentiorum Quaestiones de usu non sunt , sed verius de cultu, quem aut Tabulis tantum pictis , aut textis Imaginibus , aut

εculptilibus anaglyptico opere efformatis , aut prostipis modo Imaginibus

137쪽

12 rvibus tribuendum ducunt, numquam vero integris Christi aut Divorum Simulacris . Quia enim Judaeorum pauci aliqui , Itali nempe , ut monent Leo Mutinensis , & Buxtorfius , Synagogae ritus describentes, aliquas sibi domi permittant pictas Tabulas profanum aliquid repraesentantes , Statuas vero praesertim humanas ceteris cum Recutitis aversentur , argumento esse non debet , recentiores Graecos , summis honoribus & publico cultu Picturas prosequutos, non autem Statuas, um a Judaeis aut ritum mutuatos esse, aut modum cogitandi .

Itaque sic ipse cogito , aliquod videlicet Graecorum errori dedisse

fundamentum Quaestiones Iconoclasticos , sive non rectam a Graecis factam Nicaenag Synodi secundae interpretationem' auxisse errorem illum vero, sive illam Statuas inter & Imagines pictas distinctionem , & in odium tandem commutasse, subsequutum inde Latinam inter ScEcclesiam Graecam Schisma , illa ipsa scilicet aetate , qua apud Nostros sensim sine sensu inductus fuerat Sculptilium usus & cultus. Re-Vera I cono clastae praecipua illa adversus Orthodoxos in medium producebant argumenta, Ρraeceptum nempe de non colendis Idolis & Scul.ptilibus, & veterum una , adversus Scalptas Imagines, Patrum testi monia . Nicaeni vero Patres , ceterique orthodoxi cultus Imaginum propugnatores , tametsi idonea & optima non omitterent responsa ,sive ex maxima diversitate cultus , sive ex maxima Objectorum di- Versitate , Deorum nempe inter Imagines , nostrasque intercedente ,

erecta, illud adjiciebant tamen, Mosaicae Praeceptum Legis de Idolis,

Signisque & Simulacris esse intelligendum, adversusque Ρatres VetereS disseruisse contendebant. Nempe nullae adhuc receptae quum essent in Sacris nostris Statuae, lunaque Picturae viserentur , notumque foret , Ethnicos suorum Statuas etiam coluisse Numinum' aut si quae reliquae tunc erant prophanae Ethnicaeque Imagines, Statuae profecto erant , &Idola dicta quare idolum Sc Statua , pro illorum opinione temporum , idem esset , quod nulla esset adhuc, in Ecclesia taltem Orienta li , Statua culta & consecrata ' inde est , Patrum Nicaenortim decreta legitima & verba adversus Statuas quascumque, quia nisi Deorum tunc Statuae non aderant , praepostero ab Graecis recentioribus intelle Ela sensu, de Statuis scilicet Deos etiam non repraesentantibus errori , quo de agimus, dedisse ortum & incrementum. Accedebant alia , quae recte quidenn fuere pronunciata, sed a rudibus Graecis male accepta in illius Synodi interpretatione. Ad illa pertinent verba Germani Patriarchae κατ ἐθνικήν συνηθειαν Panea densi de Statua adfirmata, quae quum receptam modo consuetudinem illius Gentis indicarent, posteriores Graeci Ethnico de more dicta accepere . Ad illa aeque pertinent Verba ejusdem Patriarchae , προδήλως του Σωτῆρος 'χ τλῆς is εἰ - χἀριτος is συγκα βάσει ποιουμενου, προς την πι ιν γυναίου Q. Ceu

138쪽

I 22,

ceu Servator, propter Mulieris fidem tantum, Statuam illam erigi s.

hi permisisset . Ad illa spectant Johannis Episcopi Thessalonicensis verba, in Dialogo cum Gentili , & Actione V. Synodi Septimae reis

lata : Nihil incongruum operamur pingentes Sanctos , quales fuerunt Ineque enim fuimus, ut Vos . Καὶ άδἐν απολος εργαζόμΘα γραφοντες ἀυτους , οιοι se γεγονα ν ' ὐδε γαρ πλαττομ ετα κατ υμας. Ad illa

denique aeque pertinent quae Stephanus Bostrorum Episcopus. Actione ΙΙ. illius Synodi ajebat: liud enim est Mago, aliud Statua , hoc es Simulacrum in formam Viventis . αλλο γάρ ἐτιν socων , αλλοαγαλμα, τουπτιν ζω διον. Quod recte & jure ab illo pronunciatum ,

quum tunc temporis nulla essent alia aut memorarentur culta humanae figurae Simulacra, quam Statuae Deorum. Ad illa etiam pertinent quae Actione V. Synodi Nicaenae adferuntur , in qua Ethnicus a Johanne inducitur Archiepiscopo Thessalonicensi vindicans adversus

Orthodoxos suorum cultum Numinum , his verbis : non Vos in Ecclesis υobis vesrorum Imagines pingitis Sanctorum 8 Ita igitur existima nos quoque foventes Statuas, eas non adorare , sed potentias incorporeas , quin per eas coluntur. υμῶς ἔν is ταῖς ἐκκλησίας λκονας ου γράφετε τοῖς αγίοις μῶν; ουτω ἔν νομι κω ς τά βρέτη περιθαλ- myWπις, ἀυτὰ προακυναν, αμα, τἀς δὶ αυτῶν θεραπευομενας ατωριατους δυναμεις . Quo in testimonio Ethnicus suorum Simulacra Deum non confert certe cum Statuis , sed solum cum Picturis Christianorum , quia tunc nullae a Christianis in Oriente praesertim colebantur Statuae ' ast Graeci recentiores , eo fortasse ex loco eruerunt proprium fuisse Ethnicorum adorare Simulacra . Uno verbo, plurima illa, quae Sexta in Synodo contra Statuas & Simulacra , non absolute quidem aut generali quadam acceptione, sed solum tamquam Simulacra Gentium denotantia Patres Orthodoxi protulere, plurima , inquam , illa recentiores Graeci de Statuis utcumque , absoluteque interpretati , solo Tabularum Sacrarum usu magis magisque apud ipsos confirmato , ita demum a Sacris etiam Statuis colendis alieni facti sunt, uti a colendis Idololatrum Simulacris. Remotam jam vero solum originem dedisse diximus odio Graec rum sacra adversus Simulacra Iconoclasticas Quaestiones , & sinistram Synodi Septimae interpretationem . Neque enim imaginari fas est , ipsam recentioribus cum Graecis convenisse . Nam tametsi pictas ad Imagines semper respexerint Nicaeni Patres , ita ad illas respexere tamen, ut consequi fas sit, colenda etiam Divorum Simulacra, quod

haec aeque ac Tabulae, non Daemonia, sed sanctissima Objecta repraesentent . Imo er empla quae Patres illi Imaginibus propugnandis adserunt , nempe Arca , Cherubim , Statua Paneadensis , & similia sexcenta , Statuis & Simulacris vindicandis apta potius, quam Tabulis

viden

139쪽

videntur . Corrigendus heic igitur Gravesonus qui Tomo Historiae

Ecclesiasticae III. hoc obiter de argumento Verba faciens, ita di sieri t: Septima isnodus Generalis, in ea quam condidit Fidei Confessione , meminit tantum Picturarum , ω admittit duntaxat in Religionis usum solas coloribus deinctas Tabulas , non vero Statuas, seu Auras exstantes .

Crediderim ipse , ideo tardius Statuas ae Chrisianis fuisse usurpatas , quod de Statuis seu Auris exstantibus intelligi potissimum debeat Dei

Lex , qua vetitum fuit omne Sculptile , quod etiam ea , quae super Imaginum usu scripserunt antiqui Patres in concertationibus cum Ethnicis , cadant praesertim in Statuas . Quo quidem Latini Scriptoris testi. monio nihil apud Graeculos hodiernos expressius posset reperiri . De

solis quidem pictis Imaginibus actum est in Synodo Nicaena ; quin

perinde inferri debeat , eandem ita ibias coloribus expressas Tabulas probasse , ut Statuas cultu prosequi vetaret . Falsum aeque est , ut multis demonstravimus , de Statuis plurimum intelligendum esse Mosaicum praeceptum , quod Similitudines teque , si ve Ρicturas, & insculpta respiciat Hieroglyphica . Fallum quoque, Patres, Deorum de Imaginibus loquentes in concertationibus cum Ethnicis , eorum praesertim respexisse Simulacra quum fuse adeo hoc fuerit in Syntagmate ostensum, vetustissimos Christianos pictas teque Numinum Tabulas fuisse aversatos . . Ex praecipiti igitur & confusa Historiae Iconoctasticae lectione , Ρatribus Synodi Nicaenae asserit allegatus Avehor quod proprium Graecorum fuit posteriorum , Synodum illam perperam interpretantium . Male siquidem si de Sculptilibus sensere Patres illi , adeo sane id fuit , quod non alite tunc cultae memorarentur Statuae , quam Ethnicae , adversus quas certe & Dei Lex de Sculptilibus non colendis, & Ρatrum exstabant in concertationibus cum Ethnicis querelae . Verum quae somniari unquam potest sinistra Synodi Septimae ad Versus Statuas sententia, quum nullae , aetate illa , adhuc sorent in Ecclesia Orientali in Templis Statuae λ Septimo solum Saeculo in Ecclesiarum aditu & portis , apud Occidentales , memorantur sculptae aliquae Imagines anaglyptico opere expressae, ut monet Mabillonius , Praefatione in Saeculum IV. Ordinis Sancti Benedicti III. Agobardiaetate alicubi cutite videntur etiam Statuae non ubique tamen eaSdem

cultas judicabimus, sed seriore aevo, circa Photiana nempe tempora, si ea animadvertemus , quae Gorius Vir Cl. de mitrato agens Jesu

Christi Crucifixi Capite, scribit, sculptam integra forma opere Christi Crucifixi Imrginem serius introduolam fuisse . Id vero antequam feret , primum pingi , vel grapbice delineari caelatura insculpi co pit ,

cui mox exstans Sculptura successit. XI. videlicet , vel XII. ut arbitratur Saeculo . Haud videtur autem verisimile , ceteras Statuas , ante

Crucifixi Statuam fuisse genesaliter receptas . Iam vero quum Schis Q. a malis

140쪽

I et malis Photiani caussa , illa post tempora , Graeci Latina ab Ecclesia maxime dissiderent, impotenti ipsorum adversus nos odio factum est, ut qui hoc etiam in ritu se a nobis diversos intelligerent , Statuas

iccirco a nobis recens receptas aversari pergerent , & male adeo adversus easdem assicerentur , ut Idololatriae demum atque Ethnicis mi earum cultum postularent. Quum Vero argumenta quaererent, quibus id jure aliquo praestare conarentur, ad Verba Mosaicae confugerunt Legis , & ad illa Ρsalmi in habent non loquentur oec. Quibus ex

omnibus, optime, ut arbitror, consequimur, in moribus quidem veterum Graecorum minime fuisse Statuas venerari , quas tamen , ceu sanctissimorum Imagines objectorum , nullo sunt odio prosequuti Schismati autem. Graecorum , eorumque male affecto in ritus Latinos animo asserendam eam, quam nune praeferunt, a Statuis Sacris ave sationem , quamque cum eo , quo Sancti Patres adversus Simulacra.

Gentium odio agebantur, nullo jure & stultissime confundunt

n prudenter Latini Statuarum ustim ltum denesque admiserint

T AMET Si recentiores Graeci Philosophiam magiis & ratiocinium

ostio habeant quam Statuas , placet adhuc tamen aliquo modo cum iisdem ratiocinari , ut uberiores ritus nostri Vindiciar absolvantur. Inquirendum igitur , an prudenter Latini Statuarum usum atque cultum denique admiserint λ Qua equidem in re animadvertendum est, Latinos absque dolo malo, absque errore Dogmatis solaque pietate & veluti necessitate actos , nil tandem de Sculptilibus Ethnicorum cogitantes, suarum induxisse usum Statuarum. Imaginum sacrarum siquidem usum & cultum quum Synodus Nicaena Secunda statuisset, illudquo Dogma Occidentales omnes demum recepissent, de Im ginibus itaque ubique erigendis , di pro facta potestate multiplicandis, cogitatum est. Uerum ubinam probatos Pictores invenissent ii , qui decimo aut undecimo Saeculo Imagines sibi fieri curassent λ o- nam pactoe ab inductis in Ecclesiam Imaginibus , ad renatas usque , imo propagatas artes idoneam saltem , quam Venerarentur , sacram Tabulam aquirere non dicam ruris , sed praecipuarum etiam Incolae Urbium potuissent λ Ut enim Pictoria ars summae est utilitatis , ita& dissicultatis, ut animadversum etiam Johanni Gerardo Vossio , de IV. inrtibus popularibus, Cap. V. cujus si quidem caussa est , quod ejus perfectio multarum adeo Disciplinarum auxilium requirat ' accipi denim a Geometria Ρictor lineam & Symmetriam, ab optica umbram& lucem , a mores & affectus I requiritur in Pictore demum