장음표시 사용
21쪽
rbatus , obfe at onum Libro I. Cap. XLI narrat , maeres repeis ρο α - eensis lampadibus in suis Templis Statuas atque picturas iussar Latinorum habere . Alio denique in loco , ubi nempe de Octava agit Synodo , scribit hic graecus Auctor : suid enim refert , si in tanta hominum
turba, O magno Fidelium numero idem sentientium, tinus aliquis sit adeo pertinax, perditae mentis , ut etiam Salvatoris Imaginem latinis taum eum inscriptam literis adorare renuat , oe a Sculptilibus tamquam ab Idolis abhorreat ρ Hucusque iterum Allatius , a quo Adversarios minime oppugnari intelligere imperiti etiam possunt. Sculptilia siquidem in lapide ipso, aut solido quocumque corpore incisa , non ab eo divisa tamen , sed ea tantum parte , quam videri voluit Artifex , plus minusve, ut ipsi placuit, protuberantia, ejusmodi, inquam, Sculptilia minime faciunt ad rem . Agitur etenim de Sculptilibus per se stam
tibus, omnique ex parte eXcaVatis, & suo corpore ab aliis rebus sejuncto commendabilibus' agitur de Signis, de Simulacris , de Statuis Divorum , cultu publico donatis , quas utique in medium adducere apud Graecos non potuit Allatius . Nam quod de Cruce adjicit , id Sculptilis genus non est cum Statuis confundendum; tum quod, notum satis est, fuisse Iconoctastas etiam nonnullos , qui sculptas nota solum , sed pictas etiam omnes omnino Imagines aversati sunt ,
Cruces tamen coluere , ut suse Ostendit Ρetavius in Libro de Incarnatione ς tum etiam quod Cruces non habent similitudinem viventis 'quae ratio non minima erat, cur a Statuis Graeci abhorrerent, &abhoro
reant; quare in aliquo fortasse loco consuetudo obtinuit illa sculptum Christi mortui corpus circumducendi & adorandi . Quum igitur Vexas Christi, Dei parae, Divorumque Statuas apud Graecos cultas memo Tare non valeat Allatius, cur grarea fide mentitum vult Chytraeum ceterosque , qui rem adeo notam & receptissimam testantur λReVera non caruere defensoribus Hottingerus & Chytraeus ; Elias
siquidem V ejelius , in opere praesertim , cui titulum fecit : Defensio
Exercitationis Historico-Theologicae de Ecclesia Graecanica hodierna adver sus Refutationem ejusdem a Sene Chio Romae adornatam ., Articulo IMq. a. scribit Silentio tamen non omnino praetereundae suae itiones δεσprima, an sculptas Graeci Uenerentur Imagines ρ de qua pro Chutro otia quid dicendum es, ut videar sdem me tibique liberis, e . Ex fide totium ioculatorum, tu oratione sua recitaverat C traeus e magna pars Vulgi &Sacerdotum , pietatis summam in cultu Mariae Virginis & Imaginum quas non sculptas, sed pictas solummodo habent) collocat. Hic nimius duo sculptarum Imaginum facit genera e unum quod per se , vel μ'
corpore jsat e alterum quod in solido corpore inciditur . Prius genus ipse' di A latius dicit esse rarum, in altero υero genere id aliter se habere
Uti Vivm I Cbtres , de quo supra , animum mentiendi ab optimo Vi ψ
22쪽
alieni simum fuisse, satis evincit. Si mentitus , est C traeus , cur Post eviis
maledicentissimus obtrectrator eum propterea non redarguit 2 Cur Ste- martius pag. 47O. - lec. post C t eum narrationem Cistri nam conis firmamit 8 cur Go , tot annos in Graecia vixit, diligenter omnia
scrutatus est, etiam post Libri tui lectionem scripst , Graecos a sculptis
Imaginibus, tamquam ab Idolis, abhorrere ' mediam tantum planamque Sculpturam , eo quod ad picturam accedat , eos admittere , non protuberantem, ut tu dicis 8 Cur igitur vel tu, Mevani, vel tu, Gar , audes tam aperte cum C traeo mentiri, asserereque Graecos non habere sculptas Imagines Z Vel cur tu , . lati , tam aperte audes mentiri , habere
Graecos sculptas m protuberantes Imaginest Tu fortasses loqueris de Italo Graecis tuis, de Statuis, non quas ipse n Templis collocant, sed quas unus alterve , paucique odeo privatim possident , vel quaesus gratia vobis divendunt . Sed pro C tram jam respondit Gar suosque Graecos bac in
parte consuetudinem Ecclesie veteris observire, satis aperte isnuit Cap.XV. Metrophanes Critopulus , Graecus aeque ac latius , diutius inter Graecos innutritus quam . latius , Patriarchalis quondam Proto Fngelus, quod in latius non est, Papa Alexandrinus, quod latius numquam fuit, ita scribens: ουν α ονας η λε λησἱα ἐποlsi ς γλυπτας , ουδε λα υτοἰς ιαλλά γραπτοις μονον &c. Horum itaque s Chrsi, Beatae Virginis,
velorum) imagines Ecclesia non sculptiles faciebat, neque excisas , sed pictas tantum quemadmodum addiscere licet ex Eusebio Iren o , Viris antiquissimis, nec non multis Sanctis Patribus Ecclesie primitivα Ita Vejelius , qui hac in re convenire profecto cum Viris omnibus horum rituum peritissimis videtur. Ab Allatii autem artate ad nostra usque tempora , nemo , quem noVerim, inVentus est, qui de Graecorum adversus Statuas odio dubita Verit . Verum en alterum e cineribus Allatii disputatorem , Josephum nempe Simonium Assem anum , qui in opere, cui titulus: Sa' lendaria Ecclesie unimersae , in quibus tum ex vetustis marmoribus ,
tum ex Codicibus, Tabulis parietinis, pictis , scriptis , scalptisque ,
Sanctorum nomina & Imagines, & festi per annum dies Ecclesiarum Orientis & Occidentis praemissis uniuscujusque Ecclesiae originibus, re Censentur, describuntur, notisque illustrantur , Tom. I. Cap, V. Pari, I adversus Sulcerum & Κi est inglum Imaginos tam pietas, quam sculptaS& exstantes egregie se ostensurum imaginatus , ita scribit : sviat
Κi lingis assertio e Graeci id Romanensibus vitio ponunt , quod illi sine omni discrimine & fusiles & ligneas addere debuerat & marmoreas) recipiunt Sanctorum Imagines, quum ipsi pictas tantum cO lendas esse statuant fusiles autem , & ligneas rejiciant . Eadem s iceri in suo Thesauro pag. 1 oret. in Sanctam Romanam Ecclesiam ca-t mnia , oe citat pro Graecorum quorumdam errore Metropbanem Critγους
23쪽
Ium . Haue iceri di gleslingis calumniam iam supra refutaυimus , producto pro Graecis .inlatis testimonio. Sed quid . Ilatio opus es, quum
idipsum Graeci Patres testentur , oe ipsi recensiores Graeci hac in re Patribus consentiant 8 Nic borus Patriarcha Constantinopolitanus, Antir-sbetico III. ahersus Lonomacbos scripserato Quae enim ab initio, & a Christianis tum in auro , tum in argento fabrefacta sunt , vocanturque Ρhylacteria, & quae in collo appensa, & per pectus demissa portamus nos Christiani ad custodiendam & muniendam vitam nostram,& servandas animas δc corpora nostra &c. Tertullianus in Libro de Pudicitia aMersus Ecclesam Orthodoxam Cap. 7. Procedant ipsae picturae calicum vestrorum , si1 vel in illis perlucebit interpretatio pecudis illius, utrum ne Christiano an Ethnico peccatori de restitutione conlineet. Et Cap. Io . Ille si forte patrocinabitur Ρastor, quem in calice depingis . Christum Dominum iu boni Pasoris , ovem perditam in humero reportantis , e te antiqui Fideles pingebant , idest sculpebant m sacris Calicibus o neque picturam istam , sed ejus ad paenitentes applicationem Tertullianus reprehendit . Hujusmodi piciturarum genus non modo inargento, marmore , aere , sed etiam in vitri fragmentis, frequenti mum, illuseratur a Senatore Bonaretio , in opere de fragmentis antiquo ram Vasorum vitreorum repertis in Cimeteriis Urbis a Severano rivbio in Roma Subterranea - ubi infinita producuntur exempla magianum Christi in forma gni, mel in forma pistoris ovem in humero pomtantis . Sed hunc pingendi , me sculpendi Imaginem Chrisei modum olim apud Graecos usurpatum fuisse , patet primo ex his Eusebii verbis . Libro IIL Cap. 48. de Vita Constantini Magni de Imagine Palloris in foro Consantinopolitano positae Videas etiam adhuc licet apud fontes in medio foro posita Ρastoris praeclara symbola, illis, qui sacris Literis eruditi sunt, satis cognita. Secundo comprobatur ex Canone LXXXI. Con-rijsi Trullani. In nonnullis venerabilium Imaginum picturis, Agnus, qui digito Praecursoris demonstratur , depingitur , qui ad gratiae figu-zam assumptus est , verum nobis Agnum per legem Christum Deum
mortuum praemonstrans: quibus verbis antiqui a consuetudo apud Gr*cos Chri tum in forma gni depingendi demonseratur ' quanquam ibidem Patres grαci eam depingendi consuetudinem in melius ut putabant ) formari volentes, mandarunt ut non amplius depingeretur Chrsus in fomma Agni, sed Chrisi Dei noseri humana forma chara terem etiam in Imaginibus deinceps pro υeteri Agno erigi depingi jusserunt. suare Claudius Taurinensis Episcopus posemodum blateraυit adversus omnem Latianam Ecclesiam o Isti perversorum Dogmatum Auctores , agnos ViVOS Volunt vorare , & in pariete pictos adorare . Tertio demum ostenditur Πρη pictas tantum, sed etiam sculptas Imagines in vases sacris apud Grae-
με IDisso ourpatas ex bisce Sandii Stephani Monacti Auxentiam ad Na
24쪽
tum Trisacabum , O' Constantinum Nacoliensem Episcopum, Pseudos noditionoclasarum sub Conisantino Coproumo Primates verbis r An non quum in Concilio vestro sederitis, libellus vobis a piis Viris oblatus est , qui Episcopum quemdam eo nomine deferret, quod lancem sanctam, in qua Christi & Dei Genitricis imagines sculptae erant, contrivisset δVos autem contritionis illius crimen Imaginibus adscribentes , ipsum quidem omni crimine solvistis , pios autem Viros ab Ecclesiae coetu proscri psistis , Idolorum vindices eos appellantes: An non sacram supellectilem sanctis Imaginibus exornatam contempsistis Θ En sacra apud Graecos vasa partim sculptis, partim picitis aut textis Imaginibus exornata . Celeberrima es ilia aenea statua , divinis po semodum miraculis illu-frata , quam Chriso Domino Caesareae Philippi posuit a Fr baenissa , te-sibus Eusebio Soetomeno e nec minus celebris altera fatua a Cosanintino Magno posita, de qua Georgius Corinus, de Originibus Conjuntino politanis pag. o. Editionis Pari enses. In Monaseriis Athoniticis praeter Imagines depictas , alias etiam sculptas , musivo sive plumario opere elaboratas recenset Joannes Omnenus do Monasteris Iberorum , apud Mon auconium in Palaeographia Graeca, pag. 473. his verbis: Habet intus in media Ecclesia quatuor maximas columnas, ac in Choro utrO-que tres minores: & in Ciborio proxime sito quatuor alias columnas Porphyreticas 3c crustationem in circuitu splendidissimam , & supra illam aulaea in muro opere plumario , ο os ἐλύαδεεν ταυτης τζἰνια ει S ν τοίχον Οὐρα&οπλύμυιπα: superius vero picturam perjucundam. In se nestris vitreae tabellae multae praegrandes sunt . Lampas istic habetur
spectabilis multorum luminum. Pulpita, postica, sedes , Hegument , tessellis osseis, & ex ligno sentephii ornata sunt. μιμα εἰς το ἀγωνἴζα εχ ρει κουβουλιον ἐπάνωθεν ής αγίας τραπέος γλυπτον γ, περαξ ρυ' σωμενον , supra sacranx mensam est coronis insculpta , ac deaurata .
Et pa . 465. de Monasterio Rat edis: Supra Narthecis portam est DGμ minus Christus musivo opere depictus , similiterque Annunciatio Dei Parae . Ut sileam Imagines Sanctorum , quas Athonitae Monachi concinno admirabili artificis in tabulis ligneis sculpunt, aliis communicanc ut demum nihil dicam de Sacri Concilii Nicaeni secundi Decreto a Gω cis Frobato, quo desnitum es, scut Auram pretiosae Hiscae Crucis,
ita venerabiles sancitas Imagines proponendas, tam de coloribus oe resesellis, quam ex alia materia . Hucusque Assemanus , cujus immensum
testimonium det mihi obsecro facilis Lector hanc veniam quod in
medium magna cum mea suaque molestia protulerim , quum eo nil inveniri evidentius posse credam , certissime ut intelligamus recenti res Graecos nullum habere in Sacris usum Statuarum. Proh Dei & hominum fidem l quae apud homines ejusmodi ratis disputandi l Ajuntiis venti praeclaxissimi Scriptores odio habita a Graecis sacra etiam
25쪽
Simulacra. Negant Allatius tantum & Asse manus . Sed quibus argumentis, quibus monumentis, quibus exemplis J Audistin 8 Imagines scilicet pictas adferunt , Imagines apud Graecos in Calicibus & Vasis sculptas, phylacteria, anaglypha, lanceas, tabellas, aut Statuas mediis in foris erectas J Haeccine sunt Statuae, quas Graeci recentiores colunt 8 haeccine sunt Statuae sacrae, de quibus agitur in praesens J Ejusmodine, quam habent suorum Graeci lectorum, ratio λ ejusmodi ne modus oppugnandi Eterodoxos Z Consequamur igitur oportet , stare revera odium; quod universi adfirmant, Graecorum adversus Statuas , falsosque esse Allatiuna & Asse manum , quum videamus ipsos de Sculptilibus verba facere opere anaglyptico concis natis, deque prostipis agere Imaginibus' ceteros ex opposito, qui Statuas ab Orientalibus odio habitas esse dicunt, ad fusa id referre Signa 8c si inulacra, quae per se stant , suoque sunt ab aliis corpore sejuncta. Cur enim Allatiis & Assemanis credemus potius , quam infinitis majorum Gentium Scriptoribus , qui inter Graecos versati sunt , aut Graeci fuere & ipsi , majorique quam Allatius &Assemanus sinceritate scripsere λ Si tot in libris suam
hac in re fatentur Graeci stiperstitionem , cur eos sine monumentis nos, & sine caussa liberabimus J En qua ratione fingunt ad Leone net Isauricum Imperatorem scripsisse Germanum Ρatriarcham recentiores Graeci: A'κουσον μοῦ , ω Βασιλευ κρατιτε , ἄλλο ῶναι τὸ εἰδωλον , ης, αλλο ου ει κων. διοτι δεδωλον ναι , Ν λεγεται το ξυγον , οπου Aναι γλυμ
. scito, aliud Idolum elise , aliud Lmaginem . Molum , illud dicitur oes , quod sculptum es ex ligno , similitudinem υiri habet θ' mulieris , pedibusque suis separatis dat . Imago contra , ea es , cujus manΗs pedesque membra cetera tuis complesti manibus non posse quare s vel Chrsi Beatorumque Imagines aliquae ita comparatae forent , ut Ieorsum
completidi manu nos possent eas sane, ceu figura forma Idoli praeditas , nunquam coleremus . Ita apud P. Ricardum S. I. in opere inscripto I ἀργα τῆς myεως, Κε p. 13. ceu ex Apostoli Ziglarae Compen dio Historico, aque ex Damascent Studitae Serm. XXV. sui Thesauri . Quae verba quidem , esto Germani Patriarchae non sint , opinionem & odium tamen Graecorum adversus sculptas Latinorum I magi
Sane quum vel ipse Allatius fateatur, aliquos esse Graecos , qui a Statuis etiam sacris, tamquam ab Idolis abhorreant, idque aliquorum Incenxiorum apud Graecos errorem appellet Assemanus ' ne cum rei. B inno.
26쪽
innocentes aliquos confunderem , animus mihi erat in fronte Libri adnotare , disserere me velle contra nonnullos recentiores Graecos ς qua tamen de re, antequam deliberarem, consulendum duxi Virum Sodalitii nostri eximium, celeberrimum videlicet Mamachium, ipsum quoque Graecum, qui me de hoc facto reddere certiorem posset . Quum ad ipsum vero meas hoc de argumento dedissem litteras , ille , qua est benignitate , Idibus Novembris MDCCLI. statim hoc passo respondit : Relate ad cultum Statuarum apud Graecos , quicquid . Ilatius ct flsemanus contra dicant, certo scias hodiernos Graecos s nisi triginta aut quadraginta vix tot inter riadas , illos quidem latinitantes , excipias) in ea versari sententia coli ut non debeant , nosque eas proseuequutos religioso cultu I Idololatras apertissime ab ipsis esse appellatos . Equidem a patria puer quatuordecim annorum discessi I verum quia oe aetate illa eram ad, hi eo preve liganda propensissimus, cum ab eorum Sacerdotibus , tum etiam a Monachis , a mulieribus , a pueris oe ab omnis conditionis viris semper audivi Idololatriae possulandos esse Latinos ob cuia tum Statuarum. illis sane hoc adagium , receptum prorsus atque fa miliare , nullam scilicet Imaginem colendam esse , cujus nasum duobus
posses digitis complecti . suo Ignificare Colunt Statuas m anagl ba
praesertim extuberantia venerari fas minime esse . Itaque s in fronte Libri scribere melis disserere Te adversus majorem Graecorum partem sper me licet . Ipse tamen satius censeo adversus Graecos omnes absolute disputandum . Haec ad me Mamachius , cujus sapientia & a -ctoritate moveri quam maxime & soleo & debeo . Revera infinitus essem , si omnes enumerarem Scriptores magni solum nominis, qui de ritu Graecorum a ritu diverso Latinorum , quod ad Imagines spectat , verba faciunt . Lexicon Universale Tre vultinum , ad Vocem Mago , Graeci , habet , adeo Imagines venerantur , ut ad eos relate profani dici possut Latinorum religiosores. Sculptilia damnant tamen , mul ba , quae ceu Idola Gentium respiciunt . Ipse Joannes Damascenus Imaginum Santilarum magnus Cindex , de Sculptilibus Chrisianis tamen, haud aliter quam de Simulacris Ethnicis verba facit. Et
sane Libro IV. de Fide orthodoxa , Cap. XVI. ubi Imaginum cui
tum sacrarum propugnat Sanctus ille Pater, haec habet tamen: Drui'na autem Scriptura eos insemulat , qui adorant sulptilia Η' δε Θειαγραν κατηγορεῖ των προσκ-ύντων τοῖς γλυπτοῖς . Ad quae ita etiam noster L equi enius in Notis : Cum Graecis quoad Imaginum reverentiam
conveniunt aliae Chrisianorum Societates. Ceterum nullae apud eos mTem
piis Statuae sunt, sed pictae dumtaxat e ita, Ῥel ad summum proseipae. Mabillonius Ρraefatione in Saeculum IV. Ordinis S. Benedicti, III.
qui de cultu est Sacrarum Imaginum, relato ea de re Nicaenae SynOdi Decxeto , haec subjicit : His omnino verbis continetur septimae F πραε
27쪽
Decretum de colendis Imaginibus , in quo multa oecurrunt obse an Primum, nullam in eo feri mentionem Statuarum, quas nondum usus ferebat I i,no is diem fert apud Griscos, planarum, seu intitarum, tessellatarumque Imaginum. Pompejus Sarnelius Episcopus Biseliae, Tomo VII. Epistolarum Ecclesiasticarum, Epistola I. 1cribit: Constans es Ecclesiae Graecae ritus in Imaginibus pingendis usque modo ad cingulum , ne ansam habeat mens humana aliquid minus decorum cogitandi . suin nec Statuis utuntur Graeci, sed solum anagly bis , quae tamen manibus contretitari non possent . Quae ad verbum repetit Dominicus Magrus in Notitia Vocabulorum Ecclesiasticorum ad vocem Eι- κων . Jobus Ludolphus , Commentario in Historiam aethiopicam , Libro III. Cap. s. scribit : Habusni Imaginibus tantummodo pictis Mariam colunt. In Annotatis ad Praeloquium Enchiridii de Statu hodierno Graecorum a Christophoro Angelo Graeco conscripti, curaque Georgii Feli lavit editi , haec de studio legimus Moscovitarum erga em-gies sacras: Imagines depereunt, A ejuso amore ornant, veneratione eas persequuntur , quas ideo' habent in Templis suis innumeras , easquepidias s sculptas υel fusas rarissme Sidebis, aut nullas. Olearius refert , se unicam offendisse in quodam Sacello Minouae ) Sanctorum denatorum , tit dicunt , imprimis autem Sanciti Nicolai , magni Russorum Patroni .
Alexander autem Guagninus, de Religione agens Moscovitarum omnium que Ruthenorum, Statuas nullas, scribit, in Templis benerantur, sed Divi molai m Mari e Virginis Imaginibus scrupos quosdam argenteos , cora Ha , alias exuυias dono dederunt . Has quoque Picturas , tamquam Numinis aliquid habentes, religiose colunt , quotannis in Dana fluvio bis abluunt, atque tandem cum magna pompa pristinum adducunt ad locum. Quibus ex omnibus intelligas eos omnes, qui Latini ritus non sunt, aut Graecorum ritu utuntur, a cultu Statuarum publico abstinere' quod de Graecis generaliter, ut ajunt, acceptis, confirmant aeque
Beausobrius , in Dissertatione de Statua Paneadensi , Tomo XIII. EDbliothecae Germanicae , & Ρetrus Zornius , in Hyloria Bibliorum pictorum ex ntiquitatibus Hebraeorum Christianorum illuserata , pag. 13 Q. Quid plura λ Cardinalis duirinus , ante non multoS annos Archiepiscopus Corcyrensis , in Praefatione ad Enchiridium Graecorum , Benedictum XIII. P. M. laudibus ob id quoque cumulabat, quod mi amet sua Airchidiaces s Beneventana ) egregie laboraverit , ut Graeci
ad eandem pertinentes , sacras Imagines anaglistico opere fabrefastas , quaS maxime abhorrebant , domi admitterent . Si tantae molis fuit essicere ut Graeci ad Latinam Dioecesim pertinentes , Imagines anaglyptico opere fabricatas domi admitterent, animadvertendum relinquo, an Orientales Graeci stantes per se Statuas recipere in Ecclesiis VO-luissent praesertim quod id contra eorum mores & ritum esse faten'
28쪽
tur etiam qui de eorum in Simulacra odio tacent, Stevartius pag. 72. ad Calec. Lequienius, Mabillonius, infiniti alii egregii Catholici Scri. ptores quoque . De mente utique Joannis Damasceni dubitandum non est, uti & Zachariae Cretensis, Metrophanis Critopuli , Zigla
que Graecorum. Pauca haec Vero subjecimus , ne errorem imaginari perperam videamur, quem sine caussa oppugnemus.
Recriminationis via statuir uctor Uptagnandos Graecos , o Iendendo , plinctas Tabulas aeque ac Simulacra in Scripturis vetitas fuisse, quod Ethnici suos etiam adorarent coloribus expressos Deos. TAMEΤsa, juxta Orthodoxorum sententiam, me non lateat, Imm gines omnes ex eorum per se es e genere , quae ἀδιάφορα appellantur, & in potestate esse Ecclesiae ut vel ea adhibeat, vel ableget, pro eo atque satius es e decreverit ' neque animus mihi umquam fuerit notandi graecum ritum, aut Statuas apud illos inducendi, dum rerum in essentia Catholica . cum Ecclesia convenientes, adlaphoro solum in ritu , quod ad factum spectat, Graeci dissentire videantur , de . quo litem agere puderet ast tamen, quum a maledictis adversuS nos abstinere iidem nolint docentes atque disputantes, heinc Ecclesiae nostrae Vindiciis elucubrationem hanc consecrandam decreVi , ea ratione tamen , ut novi etiam aliquid in medium adferrem. Itaque iis omnibus praetermissis , quae Polemici vindicando sacrarum Imaginum usui proferre solent, quum Graeci recentiores duobus praecipue se agrostendant argumentis , quo Latinorum Statuas aversentur , Scriptura rum verbis scille et Sculptilia prohibentibus, usuque frequentissimo Simulacrorum apud Ethnicos; ita eadem ipsa methodo procedens , sacrarum Verba Litterarum non minus quam Sculptilia , pictas vetare
Tabulas ostendam ; quae ad hominem erit disputandi ratio ; Ethnicosque , haud minus quam Sculptilia , suos pictis in Tabulis coluisse
Deos testimoniis certis hamis evincam quo , recriminationis Via , quae tutior & facilior apud indoctos est , tandem consequar , SimUlacra saera a nobis culta, haberi non posse Ethnicismi reliquias, nisi de sacris etiam Tabulis id affirmetur , quas Graeci impraesens Vehementer colunt . Cur enim Ethnicismum redoleat oportet Statuarum sacrarum noster usus , quum illum non redoleat cultus Imaginum pistarum ZΝum quod Statuae in moribus perpetuo Ethnicorum erant λ At in moribus Ethnicorum erant quoque Tabulae Deorum pictae , ipsaeque publico ritu cultae ; quare si mutato objecto idoneus haberi debet ha-xum cultus , cur idem dici non poterit de Statuis Catholico situ &
29쪽
sensu consecratis Τ Sed jam ad sacrarum testimonia Scripturarum ac
Celebre praeceptum Exodi prostat Cap. XX. his verbis : Non facies tibi Sculptile, neque omnem similitudinem , a naann , quae es in custodesuper , quae est in terra deorsum , nec eorum quae sunt in aquis subterra . Non adorabis ea , neque coles nan) quia ego soni Dominus Deus tuus . Posterius hoc divini interdicti membrum , animam esse , ut ita loquar totius interdiSti jam ostenderunt probatissimi Austores ; prohibemur scilicet praeter unum Verum Deum , aliud quippiam ceu Deum , adorare, sive ipsum per se se, sive ejus imaginem, emgiem, statuam, picturam, repraesentationem. Quin & ipsa ex littera id satis constat . Nedum enim prohibentur interdicto illo veneranda scilicet , ut Ethnici appellabant , Numina ,
expressae Imagines , ,Pu Sculptile quodcumque , s quamvis hvs quod
Vulgatus Interpres vertit Sculptile , significet Idolum siet e sculptum , sive conflatum , sue pictum , live dolatum sit , ait Cornelius a Lapide, suo in Isaiam Commentario, Cap. XL. IV.) , aut quocumque alio appellabantur nomine Idola, quibus de vocibus fuse Beyerus agit in additamentis ad Caput III. Prolegomenon Seldeni de Diis 5 Fris 'nedum , inquam , illa prohibentur allegato inter licto , verum &Πuvnn similitudinum quarumcumque, sive I VI lx quarumcumque Imaginum adoratio. Vocem autem illam ru ΣΠ picturam aperte, siVe pictas Imagines denotare , evincit ejusdem non modo additio ceteris Sculptilia , titulosque & lapides significantibus ; verum & Judaeorum Omnium interpretatio, vix aliud quam quod coloribus exprimitur, ipsa significatum esse cogitantium . Ut enim posteriores Judaeorum Magistros omittamus, parum fidei , uti apud nos ita apud Graecos etiam recentiores , habituros ' quid e teres Iudaei, quid Christiani Ρatres, praecipue Orientales, Mosaico de praecepto & interdicto senserint, primum videamus . EXodi verba XX. Non facies tibi Sculptile , na In neque omnem similitudinem ,
quae de pictura interpretatus ita vertit Philo, Libro de Legatione ad C jum : θι- αγα μα, μιή ξοανον , μη γραφην: non Efgiem, non Simis lacrum , non Picturam v quare inde subjicit: γρα ri, πλατικησεραὶ δι ιιουργοι'. Pictura Fictura noxiae Aiptifices. In Libro autem , Cui titulus : suis rerum diminarum haeres . & in Libro de Decalogo scribit, secundo Myss praecepto prohiberi manufacta Simulacra, Sta tuoS, universie quaecunque dicantur in templis, quorum Pictura Fictorrem ars noxiae sunt opifices. O' δἐ δεύτερον τροφα α ε ὶ ταντ ων 9σαπῆρ χ ροχμ ἡτ ιν ἐνοριοΘειτο , - ἀγὰ χατα , όανα , συνολως α φ PρVματος, ωγ γῖαφική s πλο Tn η βλασεραι διμ ιουργοι, καταγκε ἀγν
30쪽
,κ m. In Libro denique de Gygantibus scribit Moses ilias speciosis
magni pretii artes Statuariam Picturam a sua Republica exclusit. O' Mωσης τας δοκίμους γλαφυρας τέ ας γρα ιαν , ανδριαντο-ποιαν At f καθ' αυτον πολιτεία5 ἐξηλασς. Flavius Iosephus quoque praeceptum sive interdictum illud ita effert : ὀ δευτερο κελευη μηόενος
sἰκόνα ζωου ποιήσαν ας προσκυναν. Secundum praeceptum jubet nullius
animalis factam imaginem adorare quo ex dicendi modo arguit in Notis ad allegatum Exodi testimonium Joannes Clericus , aetate Josephi Getitas haberi Picturas a Judaeis , quod , ut idem animadvertit , sub animalium Auris Numina pingerent Gentiles sua , ut ex Plutarcho colligit, Libro de Iside &Osiride; γραφου - ἱερακι ρ Θεον τουτον πομακις , pingunt accipitre Deum hunc s Osirin ) saepe . Sed hac de re mox; nunc enim de divini interdita sensu, ex mente veterum Christianorum ,
Princeps omnium Origenes audiatur ita de Iudaeis loquens , Libro
contra Celsum IU Apud quos nullum aliud Numen erat receptum , quam Deus hujus rerum Universtatis Praeses , procul ablegatis omnis Imaginibus. Nam in Republica eorum nullus erat Pictor , nsque Statu νius e Lege illos ex ea ejiciente ne qua occaso praeberetur hominibuσι Os indoctis imagines fabricandi , quibus attraherentur , oe a Deo
του Θεου ας γῆν -ς οφθαλμους ῆς ψυχης. Clemens etiam AleXandrinus, Libro Stromatum V. ita loquitur , ut secundum illud praeceptum depicturis aeque ac de Sculptilibus intelligendum esse cognoscamus : PF- tbetoras , inquit, praecipiebat non gestandos annulos, neque iis inscribendas Deorum imagines , Aut olim Moyses diserte Lege sanxerat , nullam sculptam , aut con tam , aut fctam, aut pictam imaginem faciendam ne sensebilibus attendamus ad intelligibilia transeamus . Δακτυλιον
te , in quo transfiguratus erat Dominus, apparuerint Moses & Elias , fuerintque agniti a Petro ; quomodo enim , inquit , Moy sen Eliam cognovisset, nis in Spiritu Z Nec enim Imagines eorum vel Statuas Po- polus habuisset, θ' militudines, Lege prohibente. Qua usus animad Verusione est Euthymius quoque, in Commentario ad Matthaei Cap. XXXI