장음표시 사용
231쪽
A cri mynationem coindicauit, Sc ipsius solutionem dixit, elixationemq; edocerit. Scribit quaedam 8c nihilo minus de coictione insequentibus: sed in praesentia tantillum hoc sermoni de ptissana adiiciam. Ptilianam sis plurimum coxeris, cibUm flatus expertem emcies: Et nos autem fabaceum cita C raeci dicunt)neq; si tribus coxeris diebuS, flatu Vnq uam orbatum reddideris: nempe ex propria subitantia, flatuositatem haber, non autem Ob diminutam costionem, veluti ptistana. Sunt, qui ab .iplius coctione OcyUS recedere consueuerunt, porissimumq3diiIitum coqui: rerunt liquidem crudam eam,atque deinde parum calfaciunt. non enim costam dominis offerunt. Sed decoctione piis sanae,ut dixi rLIrium dicetur. NUnc autem,posteaqua vires ipsis Us demonlita uir, deinceps usus distinetioncs docebit: ad qucm ego me conseram, Ubi me in sequentibus absoluturum sermonem de piissanae ad aq iam mulsam dc alia, comparatione, praemonuero.
1 s .micuns igitur in huiusmo i morbis'issana ututur, iis ne uno quidem die vasa,vt ita dica, inanira amittendissed utendu, nec desistendu, nisi vel stropter medicamenta veI cI er3 eos desilere opinsit. Soluere hoc in loco incipit, quod quaeritur. Sed, quoniam dictionem ipsam non exacte inter pretatus lit, ob id obscurum reddidit sermonem. Qtia propter, qUbnam maxime expolituS mo B do nihil obscuritatis habeat, referre conabor: sermonemq3 ab initio hoc repetam pacto. Quae nameitcausa discordiae, cur in acutis morbis alii quidem piissana hordPcea viantur, at a solo piissanae cremore, alii ne hoc quidem ad morbi usq; iudicationem et hoc sane est problema. Sed solutionem deinceps audi. QVi acutis laborant morbis, alii quidem a cremore solo, alq a ptistana ipsa, alq ab horum neutro iuuantur. Sed sane petulantius de Omnibus morbo acuto laborantibus tulit medi corum Unusquisq3 sententiam,non considerata ea, quae in omnibus esse debuit,experientia. Sed di ninguam ego, demonstraboq3, quinam a pilisana iuuantur, quinam a cremore solo, qui nam neutro indigeant. Tota igitur ptissana uti debent ex acuto morbo laborantes, qui neq3 alio quoin Piam ante viantur remedio, qUale Vel per secitam venam,vel ventris subductioncm, vel quippiam limites eri solet,neq3 etia eis insit, quod periculum minetur,symptoma Cremore autem,qui aliquetum fallacius, tu periculi magis particeps habent. Quos vero vel sanguinis missione,vel purgatio ne vacuare expedit,vel etiam dolores sedare, his non ante vel ptissanam vel cremorem dabis,quani quippiam eorum,quae dixi, feceris. Sane haec Hippocrate praescripsisse oportuit,ec ab unoquom singularium incepisse: atque hoc pacto sermonem sectisse, si sane clarus futurus erat. V crum, quo niam id non fecit,non abs 3 causa obscurus abiecto conueniente ordine est effectus. Nos autem di C ctiones ipsius secuti,reducamus unaquanq3 ad ea,quae ante dicta sunt,capita:atq; in primis diligentia adhibita praesentem exponamus dictionem. Quare mellatius cxplicantcmγHippocratis di etionem,simulq; re verba aliqua gratia perspicuitatis adiicientem audito. aicunq3 igitur aegrotantes piissana in his morbis utuntur dicam autem paulopost, qui nam ea viantur iis quidem nulla die Wasa inaniri ut ita dicam permittendum, niti desistere debeat vel propter medicamentum, vel propter clystere. His ergo si bis dederis, cum opus habuerint, bene facies,ato quantum corpo/ris tolerat virtus. Explicabo autem tibi scopos,quibus artentus Uel per Ucntrem Vel per Venas ipsos euacuabis, aut latibus cataplasmatis ue uteris. Haec si ita praedixisset, deinde Unuquodq; ipsoru seriatim resumens conuenienti exposuisset ordine, non obscurus tuis et sermo ipsius. N unc autem, quod interrepit,interlabiturq3,semper 'ad finem usqi, persequi cupies,ubi sermoncm diutius suspensum esse permisit,iure obscurum fecit. Vera aut me loqui deprehendes, si dictiones lingulas omnes clarasmanifestasq3 inueneris Orationem vero totam incompositam, oc ob id obscuram.
xo Proinde qui bis die cibari co ueuerui, bis piissana dare oportet: semel, semel de 'primo dieFdetur: deinde id essensimpaulatim si eripotess, bis quos detur, 'siquid putes adiicieG. D Bis cibandos ipsos inquit,qui bis cibari consueuerunt: cum vero necessitas fuerit eis, qui semel cibari consueuerunt,bis assumendi cibum, ptissanam bis dabis, ab ipso quidem scnaci incipiens, sed paulatim ad bis ipsum procedens: nempe ασι οσαγωγῆς, id est sensim, id declarat. Fitq; hoc paelo.Semel quidem dabis, quod satis sit: sed minimum sit, quod secundo exhibeas: deinde paula rim augebis: idq; essicies,donec ambas aequari alimonias continget. Sed nondum sermonis huius fides huic patet, qui librum hunc Hippocratis legit,q, neque ab ipso est praemonstratum, qui nam sint, qui commode piissana viantur. Uerum, cum paulo superius, eos qui mediocriter aegrotant, ab ipso ita cibari, praedixerim, paulo post 5c Hippocratem ipsum velle id demonstrabo. Atque hse tibi sit praesciatis huius dictionis expolitio. Sunt autem plerique, qui dictionem hoc scribant pa-eto. Qui semel cibari consueuerunt, semel quidem prima die dandum sensim paulatimq;: quod si fieri potest,bis quoque deiur,siquid adiiciendum pulcs. Sed mente caret dictio haec. Nam, quod prima detur die sensim paulatimq3,fieri non potest: cum sensim ipsum pluribus ingestionibus fieri natum silmon semel neque statim in prima.
232쪽
inii Hippocratem replere aegrotanteS asserunt his, qUi citra periculum agunt. lus qtrottitie pilissanam dare iubeat, si,quod indictione retulit,considerarentie ipsos condemnaicnt. Taifatu in si sorbitionis dari praecipit, quantum aliiUOniae corpori dc ob consuetudine di Ut non multa septimam usq; Vel nonam diem exhibetur, minoris esse iaculiari praesentia verbum hoclinter initiasquod Graeci dicunt 'τ αρχαρ, expola Vias ς vacuatiotadmini iurari conticnis. Stagitur pii Ianae OXybaphum, id est cotulae quartam par
multa si quidem dc subita tum repletione, tum Vacuatione, semperabitinuit Hippocrates. erum dandae sorbitionis qMntit. 1 are cuda hoc ob c ruabiturpacto. Nempe, si morbius ccior, quam
orbi principium id significat: scd ex eo generalius adhucδudi lignificatum. cmpc, cri in a, ro tans primum piissana egere Videbitur, tunc protinus neq3 multam, neq; admodum crassam dago a Di quis iam exictimet, fuerit, non multum dare sepol tet eic ante sorbitionem, vel musam Ῥelvinum, virum mags congruat, strosInare co uenit ἰ quod aretcm modis singulis congrua dicetur. Morbus liccior variis dignoscitur modis, quanquam Uniuersalem communemq3 rationcm ha heant candem Peripneumonia quidem, dc Piciariis S, alq3Omnino, qui tum pulmonem, tum aspe- Fram arteriam inicitant, morbi,cum nihil ab aste fitS CXpuitur partibus: lccinoris vero, vel mes araei, vel Ucntris, vel ieiuni, vel intestinorum, Uci lienis, Ubi aluus prorsus cohibita sit, aut pro necessitate
a iplis lanies em uat. de pius in Oculis Phlegmonae etiam siccae oriunttir nihil excernentes. Cerebri praeterea aegritudines, que neque pcr nareSileque per palatum expurgantur, iure optimo siccae dicuntur. Et sane superfluitatum nihil excernere, siccorum omnium morborum notam esse non ignoras. Non immerito igitur Hippocrates humecitantium aliquid ante pistianam assumitu hel ut vel aquam mulsam, Vel Vinum, tanquam haec,quam aqua, magis humectent. Sed, quoniam vires ipsorum sese enarraturum pollicetur, Ob id nOS eorum, quae ad aquam est,εomparatione,
ri, si, te 23 os marisiat, se, quae a pulmoNe expu tur,talias int, qualia esse oportet orbis tonsae qualitatem, Ut dicam summatim, augere convenat. Ne,quae citius magis si, madesunt, iudicatIonis denunciant Z - Ο leritatem quae vero tardius minus tardiorem Ani cant iuicationem. A morborum siccorum genere ad eos, qui contrario pugnant, modo conuersus, deinde memorato citra omnium adiectionem Vno, narrationem eiUS commune Omnium eiusdem generis exemplum ratus, non absque causa obscuritatem fecit. Nempe os madescere, Oc talia a pulmone expui, qualia oportet, morbi non simpliciter sint humidi notae, qui Omnino in omni sit corporis part c, sed cum cultis piam eorum,quae respirationi subseruiunt, instrumentorum affectione. Ob eam rem,ut dixi dictio Hippocratis Obscurior est reddita. Sed,quod ab eo en unciatur,vcrum omnino est,q,sci licet quae per sputa, qualia esse oportet,eXcreta eXpurgantur, celeriter iudicantur. Contraria vero alterum subctInsmcnas eatis in P ci nitiem,aut in logum finiuntur tempus. Ergo,qui pro be expurgantur, hiS ptilianam fare oportet,Vt roborata Virs Ubiis, quae per tusseSex pulmone fiunt, humidor uin expuitionibus suis clat. Nempe Uerba haec qualiacite oporteticoctionis habent no tas de quibus absolute diximus tum in iiS quoS de critibus, tum illis quos de temporibus ira orboru
, e . ' fecimus, comm cnsarii S. Prin Ie rea ZY in eXPOtilione a Phorismi illius, υbi Hippocrates, quo iam p I Oporteat modo cX apparentibus praenotioncs facere, Ostenden S, sermonis cxcmplum pleuritidem
scripsit hoc pacto: si Veluti in pleuriticis ii sputum inter initia protinus appareat, morbum breuiat: Hsi vero postea appareat, producis. Et haec quidem per se talia parte plurima existuot. Sed multa quosmana pero ortuna,quae praemomsrandasint,praetermittuiatur, qua posea dictantur Dixi ec ego sermoni huic deesse non pauca, quae ad distincte definitch; loquendum utilia existunt: de quibus Sc ipse agere pollicetur. Sed in praesentia de his solum vult intclligere, quae dicta sunt ea si quidem per sc talia sunt,qualia ipsc percurrit. Et quanto copiosio uerit expurgatist tantoplub ad iudicatione uris dare oportet,si maxime duos abiudicat Ione dies, quibin viis vel quinto, vel ptimo, vcl nono sieri debeat morbi iudicatio: quase dieru tu paritias tu imparitas neri asint. Post hoc aut mane sorbitione dabis ro aute ad cibaria tete coferes. , id est iudicatione, nunc dixit Vel perfectam morbi solutionem,uel permutationem eam, qu Ulqῖadeo insignis sit,Vt aeger periculum Omne euaserit. Duos autem ab iudicatione iubct ad notari dί es, ut di eos, qui diebus tum paribus tum imparibus fiant, accessionum circuitus obser uemus. Contingit liquidem interdum, Ut tanquam soluto exacte morbo aegri confidant, cibentini
233쪽
A deinde negligentius,& eius, quae per circuitum repetat,accessionis occasionem praebeant. Tutum 1gitur est,etiam si morbus iam Videatur sudicatus,ad duos usq; dies diligetem victus rationem, qua ager usus fuit,seruare. PraeteritiS autem abiudicatione diebus duobus, iam securum est plenius ci- . . , hare sic ut neq; mutationem eam, quς Vniuersim subitoq; fit,essiciamus: scd mane quidem Orbitio nem demus postea vero progrediente die iam frumentacea exhibeamus alimenta . Constat igit - asHippocratem languentibus ipisS neq3aliua quippiam ante praelinitum tempus nuper dictu dare, neq; panem, sed Plistana omnino contentum. Quod aegrum replentis no est,sed potius,siquis vitiose dvertere voluerit,tenuiuS,quam oportet,cibantis. Verum ita cibare neq; tenuius iusto est,neq; ple- nius,Φ oportet,sed exuperantiarum exacte est medium, re maxime laudabile. Quod aute ita ciba re sit medium,demonstrat& eorum,qui contraria vitio vertunt,contentio. Quo e numero Thessa Ius eiusq3 sequaces,tanli syrOS replentem accusant Hippocratem:Erasistratus verὀ, tanquam fame necantem. Nempe, que ab Erasistrato in primo de febribus aduersus Apollonium Dexippum cia Hippocratis discipulos dicuntur,calumnia habent eius, qui per famem si t cruciatus,qui ad Hippo cratem magistrii refertur.Sed sane Erasistrato ignoscendum magis, utpote qui verisimilia dicat: caeteros vero, qui Hippocratem aegros replere aiunt, viros Thessalo dignos esse est existimandit: qui B neq; aliud quippiam scriptorum Hippocratis, neq3 quae de Victus ratione proferuntur,noucrunt. Talia autem magna ex parte prosunt lys, quiprotinus tota utunturpissana. Sitie totam, siue hordeaceam, siue pilisanam simpliciter dixerit,unu S idem cx tribus his significatur vocabulis, ptissanam Uno quoq3 non colatam significante. N empe ii a decoctione quis ipsam colauerit,deinde cremorem separaUerit,dederitqῖ, is neq3 tota,neq3hordeacca, neq; simpliciter di cta,utiptistanad1cetur, sed solo petissanae cremore. Rursus autem impraesentia memorabo,qui nam . sint,qui pilli alia tota ab initio Uri debent: brevisq; erit memoratio,nisi segniter desidioseq3,qus prsd1cta sunt,audieris. Si ergo, quae expuuntur,utilia fuerint,aegerri; neq; medicamentonem clysteri in egere videatur, plisiana hunc cibare iubet. Sed rationem conlilii adiecit inquiens.
Dolores siqnidem pleuriticorum confestim onte desinunt, ubi aliquid statu dignum tum expuitum
expurgari coeperit. Nempe Cr purgationes lorie perriectiores existunt, misus purulenti ita fiunt,quam si quis aliter cibaret. Praeterea iudicatione; liciores citiores se minus reuerseriae. A. l. 3 s. 16. t. s. Probe autem haec Omnia a piissana fiunt,tum quod humectet,mediocriterq3 incidat, quae expui s/ hines, , , mis c. I .fol. 172.eu debent humida,tum demum qum Uirtutem roboret. Concurrentibus liquidem utrisq; ocytis ex
28 purgantur, qui respirationis instrumenta infestant humores: quos quidem & humectare dc secare potest ptistante modo aqua mulsa,sed Virtuti robur non addit.Contraria autem pollent facultate di panis 8c chondrus nempe virtutem quidem roborant,sed neq3 humectant,neq; secant. Quod neq; alteri cuipiam inest eorum,quae medici languentibuS dare consueuerunt verbi gratia,ovis,gallorutesticulis,alis, piscibus, iuuenibus columbis,Z quaecunq3 id genus sunt. Quare,qui lenticulam ex aceto confediam pleuritico morbo iam declinato,Vt nihil aliud, quam coctorum expuitionem desideraret,exhibuit,is non immerito languenti ipsi,qui sequenti nocte sutacatus est,mortis causa fuisse est visus. V erum lenticulam nemo,qui mentis compos fuerit,dederit. Quod si aeger aquam mulsam piissanamq; fastidierit,pisces saxatiles sunt maxime idonei,ex aqua scilicet oc porro,& anetho, re sale,& modico oleo parati:atq; ex non saxatilibus aselli S ed antea Oxymeli propinare oportet:ne sevi me Ni ra 'ique enim id stomacho aduersatur,nisi affectis in languente neruis, Sc in muliere, Utero. Quod si , ioxymelitis loco medicamentum aliud dare VolueriS,da bis eam, quae ex marrubiOWiride fit, conse , . . , --.ctionem. N empe haec etiam,si per secum mulsa bibatur,maturat probe,quae ium in thorace tum in pulmone sunt superflua, atque ad expuitiones prinpar x D ptisanam autem ex optimo confectam esse hordeo oportet, ais quamprobi ime coctam, se maxime
Probatissimum hordeum prius,* experiaris,ex eo solum,q, ct plenum sit, Jc nihil rugosum in
se habeat,iudicabitur. Sed experientia iudicatum per decoctionem deprehendetur, Vbi scilicet plu .rimuintum cscat di succu faciat plurimum: quod stabile ratuq3 virtutis ipsius est argumetum nem , pe,quod a plenitudine sumitur, id scientificum non est, neq3 perpetuo Verum, quanquam magna cex parte insigne egregiumq3. Plistanam autem perpetuo optimam est e lubet: sed maxime si non asilo uti cremore velimus, Veru Sc ipsa tota. Quare aut id praecipiat,manifeste declarauit, cum inquit. Nampraeter reliquabpti anae virtutes lubricit, eius, ne hordeum, cum deuoratur, noxam inferat, ef n - c
citenes enim adhaeret,nes in recto thoracis manet tramite, ξιν eum vocant. . . ι - 'Hippocratem ἴξιν magna ex parte quidem taθυωριαν, id est rectum tramitem: interdum autem ec φορὰν,id est lationem, dicere non ignoramus. Quod autem piissanae haustae per thoracem tum rectum iter tum latio ad ventrem Usq3, per stomachum fiat, liquido constat omnibus, vultq; Hip-POcrates in ea re nihil ipsi adhaerere. Nempe, cum multa in thoracis pulmonis que affectionibus
S eptima Classis. p p p p p p p existit
234쪽
xi sitit calici itas,qtiod adhaerct, arescitqῖ,atqῖ adeo pertinaciter obstruit,Vt vix ab selui possit, id cibo E. et uio fastidnim quoddam oc sitim facit. Lubrior sm et .iutem es,stab inferenda siti maxime aliena, facillime concoquitur: in firmissima ex iis Firme cocta erit: quibus omnIbus es opus. Piit Ianam probe costa non lubriciissimam modo,maximeq3 ab infercnda siti alicna, facillimae . . . V cococtionis et se altruXit, sed tande infirmissima esse adiecit. Ac quod quide maxime lubrica sit,si s robe coria fuerit,ia antea et enunciatu . Sed, ab iniereda siti maxime aliena tu, hic sp horci ci na
r iuram continuo ad Jcitur: cli aut hordcum temperam cto frigidum. Vera, quo num pacto substantia ipsam tu frigida tum calida iudicare Oporicat, inter alantia quidem in libris de temperamentis C dixi iratis inter ca vero, quae anima carens,in iis,quos dei implicium edicamenioru viribus fecimus, comentariis. immo S facillimae ait elie concoctioniSptillana huiusmodi, utpote quae dissoluta sit, neq; quippiam trabeat quod &duru lit, di didiculter cofici possit: atq; flatus expertcm ia propter A longam coci iii a cnec iacile. Quod vero iii dictionis finc os X it. ptillanam ita coctam,infirmis It matri nominans, si nihil de probissima iplius concoc tione praediXilici, promptum esset sermonem Hip-
POcrasis ad cana, quae in Uentre fit,conscctionem rcicrendum amrmarc: quasi infirmissimam dixiD Ffe quae in ventre di facillime Vincatur, re conficiatur, di permutetur. Sed, quoniam id piae dixit,infirmitatem illam intelligere oportet, quod Vel paucam praesici corpori alimoniam, Vel nullam ha- Abeat qualitatem Uchemcntcna Ut Uel ner UOS Uci mentemarriat, quo modo acetum vinum 43
t AILVi i uri igitur quis, quantum deest, contulerit Pt fit inaesorbitiosi cienter 8 etur, crebrii sene
ad iob Docere incipit hoc in loco, quae paulo ante se dicturu promisit, cum dixi timulta quoq3 alia per
H cili: οί opportuna, qua praemonis randa sunt, praetermittuntur, qua postea dicenti. Qi Iod autem verbusorbi tom piis τι iaci ρῆσm,i. conflarre, im apud antiquos, tum apud Hippocratem ipsum saepius pro βοηθῆσαι, i. I 'κ m d V , auxiliari dictum sit, dc monstratum Sc in altis libris per eas, quas in ipsbs confecimuS, enarrationes.
m ex fibendi 3 mibus enim cibu fatim inclusius qui, nonsubvacuato eosorbitionem dederit, dolorems ad ad n ni ratione, augebIt si non adess,protInus Inducet, cquentio; reddetur spiritus: quod malum es. Nempe pulmo- non de απ.ira nem exicca allat tumh ochondrium um ventrem imum,tumseptum transuersum.
s. his ,ὸ Cibum graece σῖτο dixit,quod ab eduliis hoc estu, το τιτι ΘQua intestinis ipsis cotinet excre Gla exsequemi mctu quod Graeci δύ σκυίαλον δύ κοπρον appellat. Si igie incluso eo, id est ex multo tae haudquasu innuesicit. clua electo, pilisanam quis propinauerit,lateri offensam fieri est necelle propter intestinorum oppi latione,qua ex collecto in ipsis litercore flatu l; propter oblata piis sanam haudquaqua pertrans et ias te,&demuob prauam,qad assectam partem fit,distributione,nacta sunt. Quo fit, ut exhausta pilisana, necessario dolorem,li lenitus fuerit, adaugeat Jc,si coquieuerit,generet. Nempe Uaporcs, flatuo
s sq; spiritus,&exhalationes scybalorum,cum adlatus pervcniunt,dolore ipsi pariunt,ada Ugciatq;: c ob cas causas & frequentior fiet respiratio. Vocauit autem totam respirationem spiritum di in pro' h cυ noe et L mi ostico, re in libris populariter Pagasa: tum morborum. Ocnsata aut frequensq3 Ped dira rcipiratio, , . respiratoriis in organis a Tiduu ob motu caliditatem ciusu maiore, qua siccantur sum piritano, tum
dictionis dr, bibus. n. cibus statim inclusus vocem hjcistatim ordine liet comu fato quae sim . su m peculiaremq; acceperit cocinnitatem copolitioncmq3, dicito ita habebit: Nisi praefato ptista
naccae sorbitionis modo suppetias tulerimus,frequentius otietur laesio statim liquidena, quibuScibus inclusus est nisis quis prius sub vacuato eo sorbitionem ita dederit,maximam afleret Osteia sum. HPraeterea i titeris dolor amidum es, cabris ometis no remiItitvrsut ab no 'cedit edint ταγλισ rara μεν ιν ασαπεωc d s summe citra cocytbilitate glutInso si visi quis dolore vel alui cmolatione velFcI a vena pro utriusvis exigentia solueri toti sanά aut Da assectis dederat , raecipite aget in morte, dii de pictaritide tanquam exemplo agat Hippocrates, memoria non cXcidat: feri autem Pleurit idem ipsam propter in damna a tioncm citis, quae coitas succingit, membranae OstendimUS . Si igitur,cum in vigore fueris innamatio, tilianam quis cicderit, aegrum grauiter Ostendet. Vigenti S autem In flamir lationis nota sunt, dolor aisiduus, d quod nullo pacto a calidi SsOmcnti S remit latur . Continuo aulcm ei alia adiicitur pleui iudis non magnae modo, Ucrum S morosae, nota, quod scilicet si ultim abunde glutinos uni ab euacuatione arccatur , infarctum aflcctis Pὰrtibus
dcient Um. Nempe hoc Vcrbu 1μπτανδις χρανε bditi plus aliquid indicat, dictione mata imam canie glutinositatem,iacta praepolitionis huius metes adiectionc. Satis igitur fuerit eta ipsiuramento quod ita glutinosum sit,ab co, quod concoquitur, diliinxisse. Nempe, que icCncoqui r Ur, mediocriter glutinosum ex Iisit, non tanaei κροτα Mτυπινετω ,i.n C Ie eXtrem enc 3 summe
id habet. Et, ne quis in ca re fati cretur, continuo Hippocnates verbo huic η ιτα γλο χθωνόμενον adverbium
235쪽
A adverbium hoc ι α τως adscripsst, quod ide cum α τε et τωc d est in coetibiliter significat. Ncmpe πταγλισχραὸνομενον en τα)c,id est cura coctibilitatem glutinositim, malum est. II gro aut ira ast e - ,- j/bi e ossi quis pullanam dederit, Priusquam dolore Vel sedia Ucna vel ventris euacuatione soluerit, ho- '' ' minem perinaci. Nempe in praesenti Jc tali pleuritide, postea si a calidis fomentis non remissum esse es 'ire. se dolorem dixit statim duo alia habet aduersus dolorem remedia, sanguinis misi ionem scilicet S purgationem. Nempe eorram, quae ex Opio, hyoscyamo,di mandragora conficiuntur, medicamens mi is obo ,- torum usus doloro ampleuritidis affectionem non fana sed sensum tollit cnecatq3. Nunc ergo se etionis venae meminit simpliciter Sc purgationis. Sed dcinceps super utriusq; vludistinguetur. '
obh mo die bel. Nigitur προφάσιας. io . , algobrii similes adhuc qui tota utunturpit ina , si ti-υel celerius moriuntur th, quidem mente L Galy vero ob orthopnaram Isterioremspraefocati. Quod saepius appellet causas προφα τω ,demonstratum quidem in iijs, quas in alios libros para Uimus,enarrationibus. Scd, quaS nam aliaS praeter dic ias Una celeriorem in erre mortem dicat, aducere sermoni oportet.Nunc si quidem sumptionem piissanae,prius quam soluatur dolor,recensuit, sputiq; obfrequentem respirationem glutinolitatem, Ob quam ec suffocantur. Sed laedi quoq3 asse ire B rit, si prius ut supposuisquam vacuati tint, vinum sumpserint, aquam item mulsam oxymcli . Nemo e de aliis omnibus neu; idiotis ipsis non constat. Onab S re initur ait alios mente IcsOS mori. . t ' i
Id enim contingere natum est, si vinum vinosaq3 intempcilluc sumpserint . Non perperam autem hos antiquis deratos esse existimauerunt, tum maxime ob id tum non minime, quod mortuis latus mi dum plagaesimile videretur. Veteres talis prehendit opinio tum propter necis celeritatem,tum quod non nullorum latus aD sectum liuore videreiur, Ubi scilicet inflammationis erat radix . Sanguine etenim in latus ob dolorem perueniente,quicquid in cute diuisum solutum 3 est, id in morte refrigeratum nigrorem contraxit,similiter illis, qui ita ex plaga affecti sunt . Rei huius causa quoniam prius, quam dolor luatur,pereunt. Celeressiquidem flant restrationes. Quod autem hoc respirent paeto,deinceps ipse ostendit,inquiens.
Nepe se utu,qσinim retinetur,prohibetsiritus ad interna latione, cogit ipsum celeriter egredi. No Ois spus in limoi affectionibus ad interna ferri prohibe Nepe,sis id fierct,hoiemptinus moia γ .ri essct necesse,no secus,si iis accidit, si stragulant. Veru,quod Vsui respirationis co ferat, intro ferri prohibctur quapropter ad tempus aliquod sum ciunt,sed tractu tilis aucta indigentia moriuntur. Et ita aduersitu malumssibi inuicem opitulantur. Nempe retentum utu requente 'iritum reddit: Gais expuiprohibet. ':
Prehendunt autem haec, non solumWipti ana intempestae viantur, verum se multo magos quippia m aliud, quod ptisana riteriussit, vel ederint vel biberint. 'Iam rci huius paulo ante mentio habita est, quando dixit, Ob has igitur causes,atq; ob aliaq Limiles magis . l namo eo in loco de Vino, aqua mulsa, di Oxymelite mentionem fecimus: hic autem Scalia intelligere est opus, quae ita asteotis non aliter pleriq3 medici exhibent: quae etiam, quam aqua
IBene igitur et it turtuum similia irent auxilia tum 's, qui tota utunturpissana, tum sys, qui cremore ipsem: berum, qui neutro horum, sic otion sola utuntur, his interdum diuersimode aux fiandum est. AuYilia inquit, similia sunt ei us,qui pilisana,eic ijs, qui cremore ipsius utunt tur. Sed qui potio ne duntaxat utuntur, his interdimi diuersimode opitulari oportet. S ed,qualis nam iit huiusmodi diuersitas in sequentibus Perdocer.
236쪽
2 P erum haec ad hunc modum facere oportet. Si nuperpauo cuipiam, se alui oneribm non dum ex E. purgato in s ris et I cnm Epore vel ne dolore inceperit, a rbitione tantifer in temperandum,Haec ci bum adins; nam intestinisartem descendisse coniectum erit. S ermonem lacerum frustatimq3 sectum, neq; continenter'conuenienti digestum ordine, se clisse se se deprchendit Hippocratcs: quapropter resumens ipsum,ad accomodum perducit princi pium. Hoc autem ideo ipsi accidis, 1 quaestionem super medicorum controuersia soluere conatus, in ca solutione de rationibus curatorijs mentionc fecit: qui sane re intelle fia atq3 his quid c pcrmulatis, set monem ab initio ali scr percurrere debuit. Nempe di ita mihi aliqn scclicius contingere est 'muna,vtpote qui iis, quae ante scripta fuerant, permutatis,alio de ipsis scripserim modo. Sed, quo nam paeto di quaeu tionem ab ipso proposita solucre R sermoni ordinem dare debuit,hs exponam ego, qui talia interpretari exponiq; desiderant,Viamq; dilucidabo. Iam ergo animum conuerte, scrmoncm ab Inlrso auditurus. Quare contingit,Ut interdu praestantes medici de curatione dissideat quod scilicet in non nullis expertum, conuenire Oibus putauerunt. Sic sane S in vistus ratione in morbis acutis fuerunt controucris, alii quide aegros ad iudicationem Vsq, ptissanae cremore seruan-ies,alii pulsata am ipsam exhibentcs,alij auic neutrum horum administrantes ex parte autem veru Fquidem dixerunt ocs, sed ex parte falli circum Ucntiq3 sunt. Nempe quidam ex eis, qui acule aegrotant,pti l Iana indigcnt,alq cremote,alii horum neutro ad iudicationcm Uscp: verum claritatis gratia)lo,si,ua de acuto morbo Uno, tanti si emplo, sermonem iaciam. Proponatur igitur pleuritidis curatio trade- Mati, h. ih da. Si lailguenti non nHillo ante tempore cibato,ncq3 Uentris oneribus expurgato,sebris inceperit, lue. hab)j, 5 sol bitioncm h Uic non dabis, donec, quae administrata est alimonia, penetratis plurimis intestinis,ad , , est o i, in ltima Us 3 eorum peruenisse Uidebitur. Principium litiiusmodi ubi quispiam sermoni fecerit,at- hydrome e D. que deinceps omnia proprio dotauerit ordine,do trinam in his haudquaquam obscuram pariet. m. bs sim δῖ autem dolor aliquis vexaverit, Oxymel, b bendum dabis hyeme calidum, aestate rigidum. Et od , ι nhis Asilis smVlta sit fuerIt, mesecrato urendum Gr aqua.': Siticuloso existente aegro, alioqui Oxymeli admodum multu deuitans, quapropter consequela. ume tith h d melicrati tum aquae mentionem iecit. γ Nempe, quantum ad morbum spediat,oxymeliten ita ima, Diagis est Viendum Uerum,si eger accepto multo oxymelite adhuc sitiuerit, melicratum insuper da j si ριὸ re opor tet. Iod si Nab hoc fitiuerit,aqua offerenda est: ncmpe aqua per se pota culpa non caret hanc ergo eo CausaS Uero, Ob quas aqua pota culpetur, in sequentibus in ca libri parte,quae de virtutibus ipsius G1us agis, Perdisces. Nunc autem, quod presenti apposuit orationi,considerabimus, qua scilicet praecipit 'Ha' ,' qua Oxym clite Utendum hyeme quidem calido,testate vero frigido. Nempe id ad ea,quae in acutis mordi erat οδερ bis' 'magno elladiumento. -nos hortatur gelidae aquae potione: quam Oino praetermisisse Videtur Hippocrares,atq; Ob eam rem a quopia culpari posset rcs cscnim doceri, non negligenter incurio B ' ά, ιν ιζι se 3 narrari dcbuit. Quam ergo opinionem habuit de aquae frigidae potione,ex hoc sermone intelligi potest. Nempe, si Hippocrates litientibus oxymeli frigidum ali in exhibeat, Q aquam datu rus sit, cit inanisci rum. Qtiam uis si quide non prorsus de trigidae potione id praeceperit,Ucrutamen dogmata sequitur i plius Vtpote qui fiat, re ex natiuo calore ignescente suscitari existimet,atq; coli ama contrariorum cile remedia. Cum aut ignis graece πυρ tum calidus, tum siccus sit,atq3Obidctichri S xl ccc πυρὶ τος, sane aqua febriS naturae aduersissima cit, corpus tum refrigerans, tu huiTic js. Et sane ab ea si tempestiue detur,febres protinus extingui videntur. Dictum sane abunde in libris methodi modendi sed ec nunc rei summa dicetur. Cu ergo febris fuerat, constante Virtute, tunc non sollim non ostendes dans frigidam, verum dc iuvabis abunde. Potio aut frigidae huiusmodi tanta 1 sit, quantum frigidae aquae aeger Zinspira n do haurire possit t. Xynaclitis Uero cxiguum datur, ncq3ξω, i. seruat. singulis oblationibus in ' plus dimidio P in hoc ergo exhibitionis scopus esit dissimilis. Nempe ad Hy t Hie addi febris extinctioncm frigida affatim atq; ad laborantis usq; satietatem bibitur: quae enim ita bibitur de mς δ Vin aqua,sanatiosa is gratia bibit hir. Oxymeli Vcrd aestate datur frigidum,nc laborantis adaugeat sitim:
λη Sediti e6,1 me ha NOVI ad Uers VS etiam colatrariUmcoferre pomis. Ob eas ctia causas frigidum oxymeliante mor liti, parum da hi coctioncm dari iubet: quali frigidam aqua ad salici lcmvsque in eiusmodi aiscetione dare aestatellaudquaquam debeamus. Ocnfatis quidem in flairimationem, si ex ea febrici liri, crudoSq3 refrigeratione ' i Eddit humores,ubi ex iplis morbum contra Xerint: i ' sed ab oxym clite rcducutur, secandi vim habeat. Nempe quod iccat pcnetratqr, id spissanti cogentiq3 corpora cli contrarium. '; dii iri' si Psea, si dolor qu 'iam et elpericulam comparuerat, orbstionem dare oportet necty multam Messi cras
s a vi dii tribu M, Olli Hippocratem tauros ει - τι τλαν, id e sit renicie dixerunt, ita enim verbo sunt Vii di sito
or,m,sitheon nem halac piae termittet e mihi Uidcntur: ut, qui fame necare ipsina dicunt, solam hanc lcgisser:ge: ur. ut id apparent. Quodsi Utrique animaduertissent, eorumq3, quae ab ipso bene enarrata sunt, memi- '''' , nil sciat, quo nam scilicet pacto naturae inter se Ualde disterant, forsan eos contraria Hippocrati im iiiio.' poner c puduisset, ecpoli mimum is reliqua animo volutallent, quae ipse demonstia uir, regiones a regionibus
237쪽
a regionibus magnopere differre Oilendens, dic anni tempora ab anni temporibus, & atates ab aetatibus, Sc consuetudines a consuetudinibUS, Jc proprios peculiares ἰὴ languenti unicuiq3 ante morobum vicitus o Si ergo in omnibuS, quae dicta sunt, contrario habentes modo inter se comparaue ris, maximas in vietUS ratione compericS differentias. QtlaS Ubi e regione inter se ordinaueris,lairi& hoc pacto, quam multas conii stere in medio exa 'e videbis. Sed de huiusmodi differentiis di eium quidem absolute in libris methodi medendi, dicetur quoque nunc rci summa . Statue igitur quempiam natura siccum quidem corporis habitu, superficie autem densum, latis Uenis, virtute vi tali valida, cibis qUe non multiS assuctum, aegrotare hyemcnon admodum frigida, in lo co tali,atque, prius qUam aegrotaret,Ocio deditum,insatiabiliter qUe ' ciborum varietate abii sum praeterea dc os ventris validum sit, quod re stomachum quidam appellant . Sit autem θύ alter comtrario affectus modo, humidus quidem dc mollis,& virtute vital1 imbccilla, Sc qui plurcs cibos in gerere consueuit: aegrotesque zeliatis tempore aestuoso, regione huiusmodi: statuamus que homi nem,antequam aegrotaret,ium curiS,tum assiduiSiaecessitatibus fatigatum, pauca praeter consuetudinem editse, ec oleracea,& quae haudquaquam nutriunt: ventriS item os non validum, sed natura imbecillum habere: atque his ita habentibus Vterque codem, si Volueris, morbo infestetur, ea sci-B licet, quam Hippocratcs veluti exemplum hoc in loco constituit, pleuritide. An ne una tibi vi eius ratio in utroque definienda videtur An posterior a prima die alendus: prior vero potu solo ad se primam usque gubernanduS, Vbi morbum non longius protra iurum se se sperauci is Ego sane, qui longa experientia Utrunque probauerim,optimam ita flare vidiUS formam ait ero. Nam, si vice versa feceris, priorem sciliceti principio nutrirc aggressus, posteriorem vero ad septimum Usque fine cibo seruare volueris, trucidabis sane ante quartUm diem Utrun ille: nempe alterum citistii me praefocando,altcrius vero UireS prosternendo. Caeterum adlice,si UeliS,aetatem Utrique contrariam, Priorem quadragenarium constituens, posteriorem puerum: nam hoc pacto citius adlauc ad moriem uterque properabit. Sed sane omnia haec, quae nunc dista inhad num reducuntur scopum, qui uno verbo ab Hippocrate eii declaratus. Quid enim ait Sorbitionem dare oportet post septina am,si validus fuerit. Verbum siquidem Unum est: sed ex omnibus,q uae nuper dicta sunt, inue nitur.' Si enim validus ad septimum Vsque diem fuerit, Oxymel Sc melicratum 8c aquam dare satis erit per quae, ut dixi,omnia tum liberabitur tum sanabitur. Quasi lane ex ipsis alia quidem prae sto sint,alia vero non,quorum Uires si Vice versa comparaueris, quot diebus sufficere ex tali victus specie aeger possit, deprehendes . verum haec nostris in tractationibus demonstrata sunt, quas liC legisti, memoriae mandes, Oportet: si non legisti, in eas te prius transfer, si sciatentiae Hippocratis veritatem cognoscere volueris. Omnia si quidem in Operibus omnibus dicta sunt a nobis, qui verissima Hippocratis dogmata sequimur. Sed, cum fieri non possit, Vt homo unus conuenientem methodum Sc singularia, quae in ea sunt, Omnia doceat,neque ideo ab Hippocrate singularia omnia auditurum te existimaueris. At potiUS culpa eOS,qui,cum ea, quae ab Hippocrate bene praeecepta sunt, elaborare conficere deberent, laudis appetentia ducti sectam aliam constituunt. Verum nos, qui veritatem honoramus, laudam US Hippocratem cum in caeteris omnibus, tum quod in unoquoque opere proprium scopum ita docuerit, Vt huic attentus omnino quispiam definitam certansque inuentionis auxiliorum habeat viam. Sic sane Sc cibandi scopum unum communem prorsus tum sanis tum languentibuS eis e demonstrauimus. Is autem facultatis vita I1s custodia est, quam nunc manifeste explicuit, cum dixit si Validus fueriti . Ob eandem sane facultatem sani edimus, Sc bibimus, at que Omnia Vitae munia exequimur: propter hanc candem 8 aegrotantes ad cibos potus que procedimus. Nempe morbus suae affcctionis indicat auxilia, phlebotomiam videlicet,clysma, cataplasma, purgationem,OXymeli, aquam mulsam,atqῖ aliorum unum quodque virilitis Uero custodia solam indicat alimoniam. Si igitur morbo fana affectione naD nullo pacto offenderet alimonia, nos Virtuti soli attendentes aegros, Ut sanos, aleremus: scd, A UO niam saepius noxam, uti Ostendimus, affert, ob id morbi assectionem,non tanquam cibi indicatri' cena, sed tanquam prohibitricem contemplamur. Vbi ergo non prohibuerit,facultas que praece' Perit, tunc nutrimUS. Nunquam enim cibUS morbosam affectionem sua ratione iuvabit. Id sane dixi, quoniam saepius materia una Uim tum cibi tum medicamenti obtinet, Ut ptiiIana. Nem Pe, quod virtutem roboret, id ea emcere tanquam alimentum nata est: sed, quoniam siccat& humectat, quae expui Oportet , ideo medicamenti obtinet rationem . Chondrus ergo pleuritico cibus tantum existit: oxymeli ver0 medicamentum. Sed virorumque facultatem ptistana obtinet , usum que langu cratibus ipsis exhibet: sed ingeritur Virium quidem conseruandarum gratia, tanquam alimentum: Ut Vero soluatur morbuS, tanquam medicamentum. Cum igitur Virtus ad morbi usque iudicationem sine piissanae sorbitione suffecerit,oxymeli Sc aqua mulsa satis sunt oxymeli quidem vim medicamenti solam habens, aqua 'mul a vero cibi pauciWimbecilli. Si igitur iudicationem septima die citius futuram speraueris, ut verbi gratia circa quartam Vel quintam, aegros sane multos sum cere citraptissanae sorbitionem posse comperies: quod si ad septimam us que protrahatur, paucos omnino: sunt que, qui di virtutem habent Valentem, corporis que habi tum tum durum, tum aegre transpirabilem,succos que vel crassos vel Viscosos,atque si ambiens aer
Septima Classis. ppppppp tu calidus
t In A. C. Grae. legitur, πολυ τροφοις μ ασι, idest ci bis musti nutriinenti.
graecis cocl. &tralatione vete
ex ijs omnib', quae dixi, inuesci poterit: quonia, si alia quide praesto sin
alia vero ab . si ni, vireS prae
sentiti cum absentiti viribus λη , c
238쪽
calidus non fuerit. Nempe,si nilail nostro efflueret corpore,alimento opus non es et: sed, quoniam E
effluit,ideo huius proportione cibi quantitatem definimus. Quibus igitur per cuticularcs mcarus parum exhalat, scri potest, Ut his summam consulamus inediam, Sc magis, ubi virtutem ab initio validam habuerint: quati velocitcr laboret, quae imbecilla,veluti senum,iuerit, ct si corpus parum exhalaverit. Quapropter Sc paulo ante quadragcnarii meminimus,wnon septuagenarii. s 77nuper cibato cibusprior non descenderit, viram, valida fuerit, or oruerit aetas subluere oporteis et ero virtus imbecilla erit,glande es utendum is aluussitas onteprobe deiecerit. Rursus Sc hoc in loco remediorum indicationem ab assediti corporis acccpit, simulq3 virtutem confiderauit, neq; tanquam remediorum Usum aliquando indicantcm,sed tanquam contrario indicantem modo,interdum autem prohibentem. Non enim, quod aeger valida sit virtute, ob id clysmate cli opus, sed clysmatis indicatio cx Ventris desumitur aliectu . Si Ucro virtus valida fuerit, vacuationi non reclamat quae,si imbecilla est,Vacuationem ipsam inhibet. Sed rursus ad Hippocratis e consuetudinem conuerte animum, qui in talibus aliquando de sola virtute mcntionem facit, sicut . in ante dicta videre est dictione, interdum autem adijcit aenatem. Pr ecipuus liquidcm est virtutis scopus: sed ad notitiam eius confert etiam aetatis cognitio, cito quid cm in pueris laborante propter F. copiam csfluuii virtute,in aetate Ucro florentibus abunde sum ciente. Caeterum,quo modo in pueris corporis substantia tum mollis tum laumida praecipua exolutionis virium causa essicitur, sic ocin regionibus di anni temporibus res habet nempe horum caliditas Velociter confestim que virtu rem vacuationis quantitate soluit. Iure igitur Hippocrates ex virtute interdum sola distinc tionunt huiusmodi docitrinam emcit: interdum Oc quippiam ex aliis adiicit, una cum ipsis Zc caetera
Tempus autem dandae sorbitionis tum per initia, tum per omnem morbi decursum, hoc maxime seruare oportet. Nam, spedes stigid uerint,non a orbiIione modo, verum quoque se maxime apotu tempe randum at, cum caliditas adpedes descenderit, tunc dare expedit. Sane tempus valere admodum putaudum cum in morbis omnibus,tumpraecipue in acutis, O potimimum quibuου febris vehementior suberit periculura ummum .
Quo modo dixi unum quidem esse alimoniae scopum custodiam virtutis, necessario autem simul morbi assectionem contemplandam esse, ita cibi onerendi tempus ex morbo non prohibente inuenitur. Quantum sitquidem ex primo virtutis scopo est, interdum Sc per accessionum initia ali Gmoniae existit necessitas sicuti & in fanis,ubi primum in naturalibus euacuationibus quis eo deue nerit,ut prope laborare incipiat,refocillatione est sibi opus. Sed,quoniam in accessionum tum principiis tum incrementis ingesta alimonia laedere admodum nata sit, ob id disserimus ipsius exhibitionem,quanquam corpus ipsum iam iam indigere videatur. Quod nam igitur optimum languentibus ipsis dandae alimoniae tempus r Sane,cum moderatissime habuerint tum thorax tum Uenter: deterrimum vero, cum ea deterrime habuerint. Deterrimc autem habent in accessionum princi P is moderatissime vero in declinationibus. Constat igitur optimum cibi ministrandi tempus in
regrotantium declinationibus esse. Accessionis autem principium fit calore omni toto ex corpore ad cor thoracemq3 concurrente incrementum, cum pati latim ad extremas corporiS partes sese ex t . . Pandit SlatuS,cum eX aequo corpUS totum cIccupat. Verum declinatio contrarium principio mo e OQ. Qui ad vim habet, perspirante scilicet caliditate atq; medium corporis relinquente, quod uno ostendit ver
ho inquiens,Cum ad pedcs calor descenderit. Neque enim idem est calidos ex frigidis fieri pedes, Sc caliditatem in eos defccndere: nam descendere commutationem caliditatis ex alia parte in aliam manifestat. Fieri autem potest ut pedes calfiant manente in corporis medio caliditate,quod in vigore ipso contingit. HAT In primis aut se maxime cremore, deindep ti ana vieris,praescriptis coniecturis diligenter attentis. Posteaquam Hippocrates praedixit, quando potu solo regere aegrotantcs oporteat, & quando Ptissana, nunc, quando cremore solo, Sc quando ptiliana ipla utendum fit, distinguit breui qui dem &conspicua distinctione. Nempe ad coniecturas, quas recensuit,animum conuertenS,qui, nam ex languentibus piis sana uti possit, comperies: sic tam cia,ut a cremore ipso exorsus ad ipsam sensim paulatim que te transferas. Dico autem sentim paulatim que, Ut primum quidem solo Utaris cremore: deinde cremoris q uidem plus exhibeas, ptisanae autem exiguum: deinceps aequaliter Utrunque, mox ptissanae plus, atque tandem eam solain: sciens piissanam ipsam ad corporis nutrimentum Virtutisqὶ robur exuberare, crcmorem autem ad concoctionem confectionemq; facilem esse . Cum igitur morbi conditione in Virtutisq3 robur Verge' re ad melius videris, auge dc iu pussanae oblationem.
239쪽
DE VICTUS RATIONE IN MORBIS ACUTIS
Exemplo doloris lateris agit de Vi ac Vsu Fomentorum,deinde de Repentina tum in victu, tum in reliquis rebus Mutatione fuse lateq; pertractat. teris autem dolore iue kper exordia at Lepo ea, tentare calidis quidem fomentis primum dissoluere, non abs re existi. Qtrod a me saepius est enunciatum, ad memoriam 8c nunc id reuocare est melius. Nempe quod explanatio fit indicctionibus, quae obscuritatem habeant: neque tamen expositores id tantummodo in commentariis faciunt, verum quoque dc ea, quae dicuntur in libris, in quOS commentaria parant, astruunt &demonstrant . Ob hunc igitur morem cogor cgo 8c illis consentire, quos non probo, atque saepe numero ad ea, quae explicatione egent,sententiam meam prode re,es efferre . Neque tamen eorum, quae in huiusmodi commentariis vera mihi apparent,dcmon strationes scribo, utpote qui de his peculiariter in eorum unoquoque scripserim: sed solas earum, quae caeteris in tra stationibus demonstra is sunt,rerum summas ad memoriam revoco quod ec hoc loco in dolore sum facturus. De doloris ergo generatione diximus quidem libro de clementis se cundum Hippocratis mentem: diximus etiam in libris, quos de symptomatum causis fecimus: quod dolor in sensilibus fiat corporibus,mutationem subitam in id quod praeter naturam est susci- . . pientibus: quod duplex est haec mutatio, alias quidem, dum ipsa tum subito simulque secundum qualitatem alteranturialias Uero, dum continuitas soluitur. Alterantur autem subito stimul G que ab essicientibus qualitatibus, cum oc calfiunt, ocrefrigerantur,dc siccantur,d humectantur: oio , corrumpitur autem eorum continuitas,Vbi illa Vehementer Vel distenduntur, vel comprimuntur . , Ad hunc igitur modum, dolor lateris fit in pleuriticis assedilbus, de quibus agit Hippocrates, dum quae illis in locis est phlegmone, tum multitudine caliditatis praeternaturam, particulas perdi stemperantiam contristat,tum etiam repletione corpora phlegmone laborantia distendit . Primo coravi mergo auxilio si dolor is vel sanari vel mitigari fomentis calidis possit, icntandum praecipit PIippocrates. Nempe fomenta calida cutim ipsam ad perspirationes rariorem emcere sangui ncm tum tenUare,tum per halitum digerere, consueuerunt. Quae si facta fuer1ntium sanguinis aliquid evacuabitur,Uerum quoque di astediar, quae minus distenduntur, partes mi
tius ex inde & mansuetius dolebunt. At, cum sanguis in phlegmone non diminuitur, vel etiam spiritus va porosus ex calore generatur, tunc dolorem augeri contingit . Sanguis autem non dimi- nuitur propter eam, quae in toto corpore est,humorum redundantiam . Nam pars, quae calore afficitur, plus trahit,quam evaporet:nempe,quae calfaciunt,suapte natura haec,Ut,quod vicinis continetur partibus,digerunt,sic,6c quod redundat, ex propinquis trahunt . Cum igitur flamenta cali da dolorem non soluerint,corpus totum insigni P aliqua Vacuatione praeuacuabis. Vacuatio D autem in lignis in morbis acutis,aut per ventrem,aut per venae sectionem fit. Quarum alteram assumi praecipit Hippocrates,scopos que eius, quae praesidio magis esse possit, edocet. Summa cr-go praesentis narrationis haec est:Verum, quae particulatim ab eo dicuntur, δέ quae multis obscura, existunt,in sequentibus explanabo. Multis dixi, quoniam qs, qui sese in dictionibus antiquis in telligendis exercuerunt, pauca omnino obscura sunt. At in hisce commentariis intentionem non eo tantum dirigimuS. Σ Fomentorum autem calidorum probatissimum est aqua calida, vel in utre, vel in vesca, velinva sculo aut aeneo aut tesaceopsita. Θ ερμασματα,i. fomenta calida, proculdubio Vocat, quae corpus quouis modo calfaciunt. Quorum alia prorsus humida, alia sicca, dc alia ex utrisque mista: mordentia praeterea alia, ct alia mordendi facultate carentia, ex iis commista tertia. Primum igitur horum genus, cuius in dictione meminit,morsu caret,atq3 humidum existit. Secundum ex utrisq; sicco 8c humido, mordenti remorsu priuato,commistum est. Tertium autem siccum quide, sed Vel mordens vel morsu carens, Quod ii ecasteoliones, quae unoquoque dieiorum generum egent, recensuisset, orationem pro
240쪽
fecto stram tanto perscctiorem melioremqῖ, qaanto legentibus ipsiss utiliorem,secisset. Sed qtria Enon recensitit, propterea neqi id recensere necessarium erit nobis, qui doctrinam alterius expiati a. Duis non nostram perscquimur. At Uero, quoniam partes meae sunt contra, tuam expositores caeteri,agerc nempe illi suis in enarrationibus sophi iti cas, que discentes ipsos ad tinem artis nullo pacto iuuare possit nisu per seminant quaestiones: ego autem semper, quae commodissima sunt, prosequi molior)ob id oc nunc do strinae Hippocratis pra termisi a quidem ab co, sed quae toti sententiae dogia latisq; atq; Uniuersalibus praeceptis quodana accedunt conseqUiO,adiicere non cunetabor. Qtianam igitur ratione fotus graece πυρια Omnis doloribus saepius cule adiumento sit, prius disium est. Di tum quoq; δύ de illis eit doloribus,qui a fotu nullo pacto, nisi prius Vacuato uniuerso corpore, iuuantur. Verum, cum haec foribus omnibus comm Unia sint humidi quidem phlegmonis iis, qusabilioliorc suceo diae sunt,opitulantur: sicci Vcro ijs, quae a tenui aquosoq; sanguine exortae sunt
Perpetuo si quidem contraria contrariorum ciste remedia meminisse oportet. Hoc igitur scopo, fotus in orsu carentes aduersit S mordentes siccOS prosimi mordentes Vero, quod tenuent, contra cras Os viscososq; valent humores. Eam ob rem quis nam in ea, qUae phlegmone obsidetur, parte euin i . c. Hac . x,ι-MU cas humor,ObseruabiS,ab ih S, quaeret Uli,auspicatus, elate scilicet laborantis, naturali temperatura,anini temporibus, locis, dc Vita antececiente di, si phlegm Onc Uideatur,ex i3s, quae ipsi tum in colore tu F, H in magnitudine, tum in duritie, tu in mollitie conligerunt: si pleuritidem vel peripnctimoniam is . ecce curaueris,cXIis,quae spuendo cxcernuntur. Vcrum,ctim praelata omnis dignotio coniceturalis sit, non sciciaritica,non certa comperta 3,pi aeter tim Vbi in corporis imo sita lit, quae dolore assicitur nisse, Particulta, abhS inchoare se oportet, I UAe, Illam caetera, magis auXilio esse tibi videbuntur. Qtiὀd si inhil prelidij tuleris,ad alia etiam te transferre conuenies. Dolore autem non sedato,ad totius corpolis accedc cuacitationcm. V idetur ergo HippocratcS ab eo incepisses tu, qui periculo omni va Ad cas. Sautem eli, qui minime mordet, humidUS J3 'existit. Nempe, tametsi nihil aduersus malum sece- - , ' is 1 is, non tamen magnum, insignea fieret detriment Um . Caeterum fortis, qui ex aceto, velorobo,' cisale fiunt, nili propriam convcniciat cm que consequantur asse 'tionem,non solum non salutares
G crunt,uerum quoq; dic malum augcbunt Utpote qui sortem essicacemq; habcant iacultatem. , Verum prius molis quippiam lateri, ut'mitior se iscundio otu at,supponere oportet.
Postea quam in utre, Vel vessica,Uel Uasculo aut aeneo aut testaceo,positam aquam lateri adhiberi Praecepit, hac in dictione prius molle aliquid supponi ijs, quae lateri tum quadrare tum cohaerere de Glicant, Ut nullo paelo angat, prorsusq3iuc Unda sis eorum,quae exhibentur applicatio, prscipit Hippocrates Cuiusmodi fuerit lana mollis,vel linteum multiplex, Vel quippiam corum, quae tum tenera tum mollia exilit unt. Sed paulo post de eo, qui per spongiam sit,fotu agens, nihil supponi iubet. Vtilas autem spongiae mosi is magnae ais ex aqua calida expressae applicatio. Sed mentum linteo vestiendum, ut viae eius plusculos uociat tempore permaneat O ato mul ne halitin ad laborant siritum feratur: ni forsan or i prodesse aliquando videatur, nempe Interdumprodeu. Caetera quid cna, luc in dictione contincntur liquida manifestaq3 exiitiint: sed de halitu est discit . tiendum : qui multum re laedit contristat, non Ipirandi dissicultatem caloris incremento solum piori lans, sed pulmonis angustiam, Lia Ob replentem,qui humidus csit, halitum a Dcitur. Solis igitur laterum doloribus tum liccis, tum quibus nihil expuitur, idonca est halitus si spiratio, plu, auxiiij quam noXae,asscrens. Hoc igitur in loco scriptum eit primum fotus geat s . Aiox ad secundum sese confercns inquit. 6 Praeterea or hordeum se eruum in aceto ita diluto υt paulo acidiussit,quam et i quis bibere possit, mari H ' facta perfusas se feruefacia ais in saccidos coniecta lateri apponuntur atq; adhunc modum fur. Hordeum eruum 43 non semina, quae integra sint, ex aceto a aqua excoqucre pracipit, sed prius concisa comminuta que constat que Hippocratcm velle id ex verbo hoc δ ντα, δ αι ii quidem madcfacio ec perfundo significat: γ atque aliter cx actione ipsa certior fies, ncm pe hoc patio tum blandior,tum efficacior erit solus. Furfur dcniq; Sc hoc pacto parare praecipit: fotus aulem huius modi priore eis cacior virtute accli redditur. Quod si & ex eruo parctur, conferct sane di id non Parum: nempe eruum crassos humores tum secare,tum conficere, tum c uaporarc potesti atque Ob id fotibus huiusmodi utemur, ubi crassos viscosos sue humores in ca , quae plegnaOnc obsidetur, parte collectos suspicabimur.Tibi autem sane id constabit ex antecedente vietu, si hum OrcS huiusnuti a nodi produxerit,anni t cmporibus, locis,& state. Praetcrca re si benevoli fotus mansuetiq3, quos Prius memorauimus,nihil praeli dij attulerint. Nam,ubi de corporis totius repletione distinxeris, cum videlicet neqὸ huius notae apparuerint neq; benevoli mitesq3 hi fotus quippiam iuuerint, succorum exili imabis crassitiem, quae in halitum soluitur flatuosum que spiritum, qui ob denegatum exitum contristat. Iriatum ergo hunc parientesq3 ipsum humores,praefati discutiunt fotus, ct po
tissimum qui ex eruo parantur. Praeterea Oc sermonem percurrens Hippocraics manifeste is multa optime