장음표시 사용
212쪽
larium Princeps Palatiorum est, quod soro maximo imminens, ρε ηβ Portae incumbit Regiae, & ab inclyto asylo ejus nominis vicino Talari Ali Lapi, i. e. atrium motae Aali, appellatur. Haec porta limen eXhibet marmoreum, Venerationi Regiae Maiestatis dicatum, quod ingredientium vulgus, atque etiam hospites Mali hammedani Regem veneraturi, si id coram non liceat, prostratis co poribus osculari solent, dc probe cavere transeunte' calcaneo in illud ne impingant; secus fuste plagas clunibus percepturi paratas, a proXimo, qui adstiterit, excubitore. Limine superato, ambulacrum ingredimur subdiale ducentorum passuum, sciso lapide stratum, utrinque clausum parietibus, ex albicante laterculo fassis, decenter , eum in modum fornicatis, ut ad considendum scamnorum seriem exhibeat. Dextrum ambulacri latus faciem Asyli, sinistrum, horti I Uileb constituit; finis portam objicit, qua, per domus quasdam minutulas,& conneXaS gynaeceo pergulas, inimus viridaria Regia, ex quibus primarii nomi- isuram nis simi, Tysi hi eluun, Chi et & geri iuun. De pre m/ME Uρὶ senti autem palatio ut dicamus, duo introitum decorant curules formidandae magnitudinis machinae bellicae, eX orichalco fusae, una mortarium, altera tubus octangulus, octo cum dimidio passitum longitudinis; quem tubi excipiunt diversi generis minores viginti tres supra centenoS; alii in occupatione Ormusii Lusitanis, alii Turcis in eXpu- gnatione Baylonica erepti, & longa hic Prie usque Ha- rami ante ingressium, ad ostentationem expositi, quamvis plurimi negligenter jacentes humi, sine scapis ix curulibus. Ipsum aedificium quadratae figurae est, ex laterculo structum, cancellis undique fenestrarum vice nitidissimis decoratum. Ima eius parS, amplis pervia fornicibus, populo concedit transitum, portam simul ostentans, quam dixi
213쪽
Regio honori sacram; quod superest spatii, conclavia refert pro conventibus Senatorum & judiciis exercendis. Media pars in plures cameras divisa est, quarum aliae Regiis quibusdam supellectilibus reponendis, aliae pro diurna quorundam ossicialium commoratione serviunt, quos aulae & eXcubiis praesentes esse oportebat. Sumrnae contignationis pars interior, quasi in theatri formam aptata,
dc per totius palatii, qua forum respicit, latitudinem eX- pansa, atrium exhibet plane augustum atque magnificum, quod publicae hospitum adminioni sacratum est, ei praesertim, quae sub novi anni aulicium ingruit, omnium solennissimae; praeterea consenibus patet aulicis, sive quid Regi cum Proceribus deliberandum, sive festiva in foro spectacula celebranda incidant: Hoc fine tribus omnino lateribus nudum est patulumque, cancellis saltem tripedalibus limine tenus circumductum, ut immunis a casu esset accubitus, quem superbissime opacant rosei coloris vela holo serica, superne pendentia. Lacunar planum est, nitide tabulatum, columellis nixum octodecim, in triplicem seriem dispositis, longis, tenuibus, ligneis, non qui dem ad Graeca architectonicae praecepta, ingeniose tamen sculptis, & una cum lacunari ac parietibus auro & ultra- marino Variegatis. Cisternam in medio habet aqua limpidissima bullientem, marmoream,quadratam,amplitudinis tantae, quantam capiebat intercolumnium. cetera omnia superbe eX genio artis Persicae elaborata atque disposita sunt. Posterior contignationis pars duplicem refert seriem conclavium, sed quae soli serviunt Regi dc spadoni-byas, quod ex iis prospectus pateat in aream Gynaecei. SU- premitas domus pavimento tegitur plano, in cujus medio indicula prominet, quam iunt hydraulicam esse. Bagiri tarde b,i.e. Hortus stabulationis; spa-
tium duobus ambulacris, uni, quod a foro ad gynaeceum, Z 3 alte-
214쪽
asteri, quod ad hortos ducit, intercalare occupat, adeoque latis angustum dc paucis areolis instructum. Ita vero dicitur, quod illo loco quondam stabulabantur equi illi,quos semper praestu esse pro Regio ascensu oportet. His nunc ad alterum gynaecei latus collocatis, acquissivit nitidissimi speciem viridarii, duplici praesertim opere superbientis: palatio nimirum Sc lacu hydraulico. Palatium pene ma-t i borem horti latitudinem ad finem occidentalem claudit.
Anterius ejus atrium, siveTa: Leto 'lacunari operitur tabulato, quatuor innitente columnis octangulis; marginem
pavimenti, tribus ab area gradibus elevati, sicut in Omnibus hujus nominis & structurae atriis cancelli limitant tripedalis altitudinis lignei; mediam Dus cisternam, quam dratam, amplam, marmoream, multis in medio radiolis stlientem, coronat candelabrum desuer pendens cristablinum, quondam Venetiis dono missum. Dorsum atrii fornicem elegantissimum, Elasaan & in eo Regiae sedis locum exhibet, cum admisso celebratur. Omnia hic, columnae, parietes, lacunaria, aureis flosculis, stellis, flexu-riS decorantur, quorum interstitia, vitreis speculis obducta, oeulos intuentium mirifice capiunt. In hoc palatio, cum Admissio haberetur, restituebat atrii angustiam prae- liminare solum; quod eo fine au is magnifice tegebatur,& considentes expanso superne velo,a radiis solaribus Vi dicabati Palatio lacus opponitur spatiosus, ex candidissimo marmore artificiose stritistus, dc per horti longitudinem tantum non omnem eXtensus, cujus mediam, qua
portam respicit, longitudinem diaeta dividit subdialis, marmorea, in margine clathrata, & paucis a solo gradibus eo fine elevata, ut salientium murmur di suavitates considentium sensus utrinque assiciat. Terni in lacu spectantur aurei tubulorum ordines, lympham vario lusu eiaculantium : quorum medius ex ipsa undae superficie emicans, Vim humoris modo in praeceps unico ejaculatur radio
215쪽
majori, modo radiis undique in orbem spargit innumeris ac subtilissimis: dum uterque marginalis densiori tubulo rum acie aquam obliquo arcu in sublime evibrat, nihil lapsu turbantem medios lusus, sed ante hos suavi strepitu depluentem. Asyli, quod Turcico aulae idiomate
Κυλ, i. e. Aesi portam, alii Asiah Has , i. e. Dei
tortam, honoris causa appellant, paucis Moque mem 11isse topographiae interest, quam hac damUS. Donasis Regiae locus est, in quem cujuscunque criminis insimulati,
homicidium excipio) refugere, dc a manu judicii possunt delitescere, quam diu ibidem vivendi remedia ipssis suppe'tunt. Area ejus licet angustior sit, passus nedum centenos in latitudine, ducentos in longitudine referens, profugorum tamen in usum, necessaria complectitur dormitoria ad si1nil tram, ad dextram vero hortulum paucis pubvillis ornatum dc pro abluendo corpore cisternam debitae mensurae, aquae recentis plenam, qualem & ante introi um in vestibulo exhibet. Media vero, sacellum ha bet octogonae figurae, alto fornice fastigiatum, cujus al-
terna latera patent ingredientibus, ascensu sine gradibus ct satis molesto, quia pavimentum tribus a solo pedibus elevatur. Latera singula decem passuum exhibent latitudinem, ex quo in proclivi est amplitudinem colligere. Servit devotioni cum ibidem delitescentium homitum, tum atriensium Sosi; qui eX majorum instituto diebus Veneris in eo conveniunt, preces pro incolumitate Regiae Domus declamatum, Voce cantantium non absi mili. Asylum intrare nemo armatus permittitur ; ego tamen gladio instructus in eo tertia Vice spectatum comparens, non aliud audivi indignantis verbum, nisi: msue -
ummi esse, gladio accinctuin, videre hospitem. Ambulacri finem pergulae A sornicatae quaedam do- Palae am
216쪽
a 84 Amoenitatum emticam ροhors,s inunculae librariae, Vinariae, penuariae utrinque excipiunt.
Quibus relictis devenimus in spatiosissimum viridarium, quod a pluralitate columnarum, quibus palatium ejus innititur, nomen sortitum est Tysihilsetuun, i. e.
quadraginta columnarum; licet octodecim saltem invenias : pluralitatem enim incerti numeri genius linguae quadragenariθ exprimit. Hortus amplius trecentOSPRDsus habet in longitudine, pauciores in latitudine. MaXimum ei decus est multitudo Platanorum procerrimarum, in totidem ordines per horti longitudinem directa, ut tria constituant spatiosissima ambulacra, dc aequali ramorum eXtensione magnifice obumbrent; praeterquam quod adhorti quoque limites, ut in plerisque ceteris, Umbrosa se rie decurrant. Gemina hic spectas palatia insigniora: Unum atque maximum in horti medio situm, quod hilsetuun vocant, Regiae magnificentiae opus est, lateritium partim,partim ex caeso lapide fabricatum: Arear insistit amplae, faxo polito stratae, cinctae in quadratum alveolo, multis fonticulis hic ibi salientibus gratioso; Figuram habet quadratam oblongiorem; structuram multis concamerationibus, pergulis, ostiis, cancellis, fornicibus intus extrinsecusque decoratam, plane ad indolem archi tecturae Persicae, nostris oculis peregrinae. Frons Orienti amplissimum opponit sive atrium apertum,tri plici columnarum octangularium seriei insistens in latitudine quadraginta quin passus coinplectens. Pavimentum aulaei 'Phrygia arte teXtis, constratum,triplicem prae 'bet ratione altitudinis distinctionem: prior enim pars acornmuni solo ad gemini pedis altitudinem elevata, instar 'a oris proscenti est, in Regiis conviviis receptioni dicata hospitum. In hac vides cisternam oes O passuum qua draturae, duplici gradatam limine marmoreo, candido,
pellucido, clus in medio unda luxuriose bullit, viis haud
217쪽
L Fasciculus I. . 18s conspicuis rursum evanescens: Altera pars ab illa quatuor gradibus eminentior, tricliniis sternitur Senatorum, sive Regni Procerum: Inde pavimentum uno gradu celsius, in ipsum quassi sinum aedificii protenditur ; craterem eX-hibens aquae salientis elegantiminum,ut ut pro loci conditione angustum; ac paulo remotius, Eiπaan, seu fornicem medium, artificiose structum, &ineo sedem discumbentis in convivio Majestatis. Lacunar,columna' parietes, fenestrarum clathras, i in alto conspicuos tot cancellos, pergulas, fornices, studiosa manus colore pinXit v rio, praesertim ultramarino, intersperssis ubi , aureis flosculorum ductibus. Magnificentiam auget lacus V inti passuum latitudinis, purissmus, palatii tum dorso, tum irontispicio oppositus, Sutrinque ad viridarii usque finem protensus; in quo permultas humoris limpidissimi
scaturigines, innatantium volucrium cohortes, ludentesque arborum imagines, trunco fuerit S stipite quovis du rior, qui sine voluptate aspiciat. Alterum ad meridiem habes structurae quidem minoris palatium,muro inte possitum vicini horti ChiIUet, utri ut decus altera sui parte tribuat. Pars huc prominens figuram praefert pentagoni, & aptatum eidem figurae atrium: in cujus tum aditu, tum ipso pavimento, hydraulici spes aratur crateres forma & ornatu multiplici: parietes, Ut cetera taceam, duas reserunt ingentes mappas, in quibus quaedam belIi Persici Iustoriae maximo ac inimitabili, non arte quidem, sed si dio & patientia depictae sunt. Reliquas horti domun las, muri ambientis ornatum, aquae ductus, opera topiaria, puvillorum denique nitorem, in iis varios Florae lusus omittimuS. Hortus hunc excipit GiISD, i. e. secretae ammi lo)iis, ducentorum non amplius passuum longitudinis, quam latitudo mensuram non attingit. Muri hunc Aa cin-
218쪽
186 aemtatim exoticarum Cingentes, ornatus gratia fictas referunt fornicum species, excepto australi, qui gynaeceum ut muniat Regium, in miram altitudinem educitur. Murus occidentalis media
sui parte aedificio intercipitur, &in fine, ubi gynaeceum attingit, valida munitur turri, ostiolo pertusa, per quod
soli fas est prodire Principi; ubi horto TIJihil fetuun connectitur, ejusdem figurae & roboris columbarium reperitur. Areolae & pulvilli lectissimis varii generis floribus nitent. Ambulacra lapide polito scite sunt tessellata; ornatum iis cancelli conferunt tetrapedalis altitudinis, ad margines positi, quia Platanorum decus ubique, eXceptis duobus horti lateribus, eXoleverat. Duo hortus talatia complectitur; primum & potioris notae est, quod cum superiori horto commune habet; majori enim sui parte prominendo, sive atrium, pandit Regio consessu
non indignum. Hujus tria patent latera, summum lac nar columnis octo sustinentia, nullis earum in medio postis. Parimentum, ex quadrato lapide stratum, quate nis a terra Gadibus elevatur,more gentis, quae humi considet, aulaeis culcitrisque magnifice opertum. Medium, cisternamsXhibet marmoream quadratam,ex qua humor
latiori exitu in solum horti devolvitur. Dorsum atrii, multis ostiis conclavibusque distinctum, medio hiat intervallo, designante locum sedis Regiae. In superna ipsius
parte pergulam Vides transversam, dc secundae contigia tionis conclavia quaedani, cum fornice uno medio, omnia
picta, sculpta, ct flosculorum bullis concinne incrustam. Alterum habet ad murum occidentalem, qui hortum limitat, Liguri uan. structura eius, a priori diversia, spatioso decoratur arcuati operis conclavi medio, ad quaternam aedificii faciem protenso, singulos ad angulos secludens triclinium pulchre concameratum. Ciste na in medio pavimenti, paucis a solo pessibus elevati,inarmorea, quadrata, Empidissimam exuctat, A ductu haud
219쪽
conspicuo resorbet aquam , iii crateribus, ante palatium positis, redivivam; Ex his insignioris elegantiae est, qui ante frontem aedificii meridionalem positus, gynaecei ostiolo proxime opponitur, quadratum primo ostentans marginem, inde Suplici gradu profundior, pulcherrimo flexu circumductus, qu lis strues urae & alterum habet ante faciem, . licatam in horto Engurifluun. Parietes aureis & ultra marinis decorantur lineis flosculisque, domappis aliquot ingentibus, patrio penicillo piistis. Utriusque palatii frontispicio ad elegantiam opponitur areola quaedam, in horti,&, qui eum di fidit, ambulacri medio posita, rotunda, peripheriae triginta passuum, quatuor a tellure pedibus elevata, margine cancellato. Telehtalia vocantur loca, eum in finem etiam in publicis viis exstructa ut serviant consesibribus ad otiandum, cum VO-luptate, dum & aura fruuntur libera, & eminus prospiciunt. Superficies venuste tessellata bullientem in medio craterem exhibet octagonum; basin a modico intervallo rivulus circumfluit, ab utroque palatio adductus; hinc porro per ambulacri longitudinem decurrens, sub horti exordium absorbendus. Drsuun, id est, vinetum , itadicitur hortulus a vite, qua pro usu adjacentis. gynaecei conseribtur, longis perticis in seriem alligata. Ad utilitatem igitur magis, quam ad voluptatem adornatus, eXteriorem nitorem ubique non refert; domuncularum tamen, aT-borum & ambulacrorum gratia, praesertim liquoris prae sentia & aquaeductibus, per interordinia decurrentibus, non destituitur. Austro - occidentalem gynaecei faciem moenia limitant decussatim exporrecta, &his adsociata quaedam pia lea, quondam publica, nunc in formam equilis redacta,
in quo equi stabulantur quadraginta, parati pro Regia de-
220쪽
8 Amoenitatum exθt Icarum ambulatione. Ceteri diversis in locis aluntur, ratione pretii, coloris & aetatis discreti. Ultra haec moenia possiti sunt horti terni, Regiae frequentationi patentes, pro
clivi per gynaecei posticum ingressu: quorum nomina sunt Gulὰ eh, Garga dc Bulbul. Proximus eorum est: Gilludi suun, i. e. Rofetum, ita dictus a Rostrum copia. Area eius, eX loci possim, figuram sortita
odi agoni; spatiosa quidem non est, angustiam Vero compensat nitore suo, & operum, quae exhibet, pulchritudine. Ambulacra in eo ad figurae totius normam circumjacent gemina: quorum eXterior, consitoS in utroque ma
gine Platanorum ordines, Scin medio aquam, incili lapse deo manan iam, belle circumducit. Medium horti palatio decoratur sedecim laterum dc contignationis geminae elegantissimo, ex laterculo partim albicante, partim incrustato & variegati coloris, intra ambientium Platanorum umbras exstructo. Cujus situm praecipue commeam darit ambulacra octo, undiquaque ab horti peripheria in illud, velut in horti aXem, directa. Utriusque, contignationis fornices sunt & triclinia, in tantillo compendio plurima,lepide distincta dc eXornata, quorum ordines & structuram eXteriorem vide sis in icone. Speculam in fastigio , velut tertiae contignationis structuram, gerit octogonam, eX lapide murrhino, qua arborum ad altitudinem aspirati Hypogea quoque habet ipso aedificio patentiora, in quae alternis lateribus per gradus duodecim descenditur, varie divisa, fornicata, paVimentata marmore, Scparietibus elegantissimis decorata, quorum ima superficies encausto crustatis laterculis contecta, reliqua auro ultramarinoque picta nitet. Cisterna donantur duplici ;una, quae aquam desuper eX horti superficie irruentem, altera,quae eXssinuIroprio ad lacunar usque scaturientem