장음표시 사용
191쪽
164 Amoenitatum exoticarum more asperstina, rubiginem non contrahere; intentasque te studinis chordas puritatem toni diutissime servare: quod tamen de parte urbis orientali non aeque affirmaverim. Salubritatem induisse aiunt Abasi I. tempore, eamque debere Platanorum inultitudini, qua Rex vias publicas, & coloni hortos certatim Monseverint; cum antea Isphalianensis aura squalido terrae halitu quem nunc arbores pro nutrimento absumant inquinata fuerit. Sit fides penes philosophantesi Certum est,solum civibus hic sitis aquam eXhibere purissimam,dc nullius expertem bonitatis notae; ut fluentem ei ne quisquam praeserat. Ex suburbiis, quibus in tantam molem accreVit civitas, praeceteris memoranda sunt, ad occidentem Abasabaad, ita a conditore suo dictum; ad austrum, intercedente flumino Sulpha, sive Gulsa, ita a patria urbe Armeniae, unde cives idem Rex eduXit, nomen sortitum; utrumque
magnitudine sua dc plateis amplis longissimisque conspicuum. De Sulphd addo, illud saltem habitari a Christianis Armeniani Schismatis, animabus ruti supputant ditatum
3 oooo, templis tredecim,& Sacerdotibus plusquam centenis: quibus 1 Per Regni Praeses onuSimposuit Eoo tomanorum,pro ReIigionis libertate quotannis redimenda. Ad austrum connexum habet vicum Gaberorum, i. e. antiquorum Persariim, qui ignem colunt, versus Solem adorant, dccum ritibus antiquissimae Religionis Zoroastris nimirum, sed quam Abrahamitanam vocant) etiam antiquum corpori S cultum retinent. Familias numerat pene coo, merOS agricolaS. Moenia antiquae urbis, fleXuose& in orbem quodammodo circumducta, ubique conspicua non sunt; ita novissima aedificiorum connexione absorbentur. Materia fateres sunt quibus civicae quoque domus constant) noli in furnis cocti, sed solis ardore saltem exsiccati. Octo Ghabet portas ; nona Vel
192쪽
vel mortis dicitur, quam superstitio abolevit, eo consilio, ut pestem grassantem sisteret: perVia tamen moenia & perserata Qriolis nonnullibi inveni, in quibus basim metitus, decem passuum deprehendi crassitiem, ex qua sensim graciliora,in incredibilem eXsurgunt altitudinem. Nullis moenia ornantur suggestibus, propugnaculis,aut eribus militaris artificii ; tantum aliquibus in locis festa conspicitur, aliquibus etiam Vallaris agger antiquitate dirutus &inutiliS. Meridionale urbis latus flumine clauditur Senish ruud, i. e. lamne vitae dicto, cujus rapida unda tridui intervallo inde a jugo occidentali montium emoria, ri
pis haud profundis quidem, sed latissime disjunctis pro
fluit. Haec omne civitati ad commoditatem Vitae momentum tribuit. Cataractis enim longe ante urbem intercepta, varieque divisa, tum per campos suburbanos irrigata di causa circumducitur, tum in ipsam urbem multis distinctionibus diffluens, aedificiorium impluvia atque intima ci-Vium gynaecea penetrat, in aliis ad voluptatem tubis hydraulicis saliens, in plurimis ad necessitatem stagnans, crusternis eXcepta ; quia his pro eluenda corporis illuvie in Legis observantiam opus est quotidie. Dicunt, hIc ViX annum elabi, quin tantum non centeni infantes incaute in iis suffocentur. Derivationes fluminum certis gaudentiquibus dignoscantur, nominibus. Prima namque divisionis crura, quotquot fuerint, appellativo nomine Maadi, horum ramuli Di fessisti dicuntur: quarum demum surculi varie multiplicati agros domusque civium prisatorum communi canalium, vel aquae ductuum,vocabulo subeunt. Sin guli Vex b,cum primar,tum secundae divisionis rami,suis insuper notantur nominibus propriis, eX locorum, quos perfluunt, appellatione, vel quavis alia conditione petitiS. EX quo Praefectis amnium operosum non est distinctam
193쪽
tenere omnium aquae ductuum notitiam, & aquae distri-biationem, quae perpetuus iurgiorum inter vicinos fomes est) promptius dirigere. Non enim venas unda jugiter influit, sea certis diei,vel septimanae, horis in eas parca saltem manu dirigitur. Depauperantur derivationibus pleraque Persidis flumina, adeo, ut quae meridiem versus labuntur, mare, sit dulcia sint, neutiquam contingant, sed
paucorum dierum tractu eXarescant.
Ais,M. Tribus flamen superbit pontibus: Primus ad occiden tem extra suburbium positus,antiquior est & simplicioris strues urae, ex latere partim, & rudi lapide tempore Regis Thamasi conditus. Septendecim pandit arcus grandiores, & duodecim quassi intermedios minores, factos saltem in pedamentis ad elegantiam, & ad fundum usque non demissos. Structorem ferunt habuisse viperarum quendam investigatorem; a quo dc ipse Dii Marbusn, di pagus etiam vicinus, qui modo cum sit buctio coaluit,nomen obtinuisse dicitur. Veritatem ex Inscriptione non satis asse secutus sum,quia leviter sculpta & exesa erat. Alter pons, inde 6o decempedarum intervallo diss1tus, ab A ali Uerrichami heros erat, inclyti ex Lari occupatione nominis)ex scissis lapide coct isque laterculis, uno ab hinc seculo exstructus est; viam Regiam TZJahar ba ch, quae ab Aula ducit ad hortum Regium Halar D serib, magnifice connectens. Opus est eximiae artis,triginta tribus subtentum arcubus latimmis, paucis eorum angustioribus. Pavimentum rudibus struitur fracturis lapidum; cujus latera muris limitantur trium orgyiarum altitudinis artificiose fabricatis, is angusta porticu in longitudinem perviis, qua pedestres ire & recedere,iuti ab equitum occursu possim tis, ostiolis eum in finem numerosissimis patula. Raris iidem muri pertunduntur ostiis foras spectantibus, quibus gradatim per fulcimenta pontis descenditur in ipsum flumen; quod per aestatem sere inane est, & equis, neglecto ponte,
196쪽
pervadari solet, nonnunquam sicco etiam pede transiri. Externa facies muri ejusdem lateralis, fictas arcuum figuras pro Ornatu eXhibet,eo numero, ut singulis, subtus pontem, arcubus geminae,intersi itiis verb,sive pedamentis,sngulae respondeant. Ρodia quaedam, praesertim in fine, habet, in quibus pro otio & recreatione considere liceat. Latitudo pontis duodecim passus, longitudo quadringentos refert; vel potius 49o, si appendicem addas, quoias j duobus clauditur columnis cono similibus. Utroque hoc ponte adiSuhylia uitur, Chris ianorum, quod dixi, sub urbium, quod ultra flumen urbi oppositum , tantam pene exhibet in ripa fluminis longitudinem, quanta utriusque pontis
intercapedo est. Tertius a priori bis mille passibus dissidens, oli Hassenabaad a loco urbis dicitur, conditus a Rege Abassio II. Opus est rarioris elegantiae,eb quod parietum superficies ex porcellano obditista egregie niteat, ut
cetera taceam Ornamenta. Ducit is Viatorem eX orientali urbis parte,per amplissimam plateam besoricum ad hortos quosdam Regios, tum in viam, qua itur Sili rasum, & ad mare Persicum Indicumque. Structuram ceteros artificio superare judices, si coronidum, si laterales
utrinque porticus, si ostiorum arcuumque varietates respexeris; tum, quibus singulariter superbit, menianorum elegantiam in medio & utroque fine positorum. Arcus habet viginti quatuor, ex lapide quadrato politoque factos, in medio valvis ligneis interceptos, quibus sisti flumen potest, ut in horto adiacente Regio, bagi Seharitabaad, i. e. horto beatitudinis, in altitudinem lacus extumescat. Non minorem profluens unda aspicientibus voluptatem parit, dum per arcus elapsa, mOX, per saXea graduum superbissimorum impedimenta, in profundum praeceps cum graVi murmure deVolvitur, velut ex anneXakone ad oculum patescit.
197쪽
63 Plateae in mole urbana, aliae latiores sunt, rectae dc longissimae. sparsis arboribus rivisque in medio defluentibus non raro Venustae; quales ut plurimae sunt novissimi suburbia Abassabaad, paucae in SyuMδ, paucissimae in ipsa urbe
antiqu/; aliae vero sunt angustiores, torta incurvae, non raro desuper magno ambulantium commodo fornicatae:
Harum rursus aliae in incredibilem longitudinem, quamvis flexuose, extenduntur; aliae implicata angiportuum multitudine labyrinthorum speciem reserunt; adeo, ut difficile mihi fuerit, acu magnetica indies obambulanti, omnium adumbrationem, sive planographiam urbis, trismestri spatio assequi. Solium ubique planum & aequale est, nisi forte flumen versiis paulo declivius; nec lapidibus stratum, sed genuinam retinens fundi limosi superficiem, unde impluvio hoc coelo valde pulverulentum, nisi quod in usu est civibus) crebro irrigetur. Ex aedificiis publiciS unum cives admirantur, judicio suo, inexpugnabile castellum, in orientali urbis parte situm, quod vocant ἰάhi berusi, i. e. arcem benedictionis, asser-yando thesauro destinatum, ut 3c varii generis utensii libus, imprimisque apparatui bellico: ex quo etiam appellari gaudet Iebbe choneh, id est, armamentarium.
Europaeorum oculis peregrina & rudis ingenii structura est; quippe robur ejus muris absolvitur duobus parallelis, ex luto in miram altitudinem aggestis, & in figuras lunares, quibus aggerum qua si & suggestuum vices exprimerent, crebro inflexis. Fastigium utriusque interior enim longe prominet) coronamenta habet fissuris divisa, per quas hostis eminus peti sagittis possit; Sub iis rara mectatur series foraminum figurae triquetrae, per quae fer-Vens arena, vel aqua, demitti, & pronus arceri hostis valeat. Haec ne jaculis pateant, suggrundiis superne clau
198쪽
dunttur s1n ilis, formam nasi humani reserentibus: ea enim ubique muniendi ratio est, quae armis & hostibus respondet. Nos comium habet unum; Templa & Collegia publica amplius centena; Balnea & Xenodochia pene
innumera: quorum Lector praecipuorum in IIodcuporico meo descriptiones inveniet: Haec ipsa vero, & si quae praeterea eXtant opera publica,plus referunt nitoris, quam artis & magnificentiae. Saltem quae utrinque Principis . mansionem claudunt, forum maXimum, dc platea Tysaar-bach superbam faciem & Regii sumptus specimina eXhi-hibent, quibus tota Persia nihil spectatur pulchrius, nihil
insolentiuS. Plura urbs ostentat Fora, inter haec illustriora duo: Ν, au- antiquum in media urbe Veteri, & novum, sive maXimum, in eiusdem austro occidentali fine. Meldaan Kohonta, seu forum antiquum, quadratum est, passus longum trecentos, latum centenos, ambientibus variorum operum, artium , & mercium eXposit
rum ossicinis, pandochiis, ruderibus palatii olim Regii, & Vicinis quoque tribus templis illustribus, conspicuum. Horum primum , D fumata , vel cathedrale est, Templa, quod re fornicis amplitudine &,quibus innititur,columna-xum pluralitate insolenti in templis spe staculo per aenigma Tagi maallist, sive fornix suspensus, dictitur. AIterum murrhinis laterculis, eX caeruleo pictis, insuperficie obductum, extus intusque micat; eX quo unius quasi faciem lapidis referen' aenigmatiS non minUS prae conium meruit Sengi πυι narpidis accuratissime conamissi. Haec Aaronis, summi Israe-Ιitarum Sacerdotis, mausoleum essse creditur, vel ex eo faltem, quod illius numeri referat, dc sepulchrale praeter tria
199쪽
alia in vestibulo) ignoti Sancti foveat, quod a Christianis
aeque ac Musulmannis,sive Mali hammedanis,ab omni memoria colitur. Unde sedens in aditu aedilis custos, ingredi me humaniter permisit, velut in aedem symbolicae devotionis. Tertium.oppositum nomine inscribitur, decantatum eX lateritia turri, quam eXhibet, urbis totius altissima; tum ex tribus, molis haud contemnendae, lapidibus molaribus, in vestibulo ex summo lacunari ingredientium vertici imminentibus; qui admirabili non mimis arte, quam robore infixi, signare dicuntur historiam alicti jus facinoris.
Meldaan booet, sive forum in us, ab
Abasib Ι, una cum adsita Domo Regia, & productione urbis Abas abaad alia taceob nondum uno abhinc seculo conditum est; splendore, magnitudine, ac mereantium frequentia priori antecellens, imprimis vero illustri situ suo, quo Regiae Sedis quasi vestibulum constituit, adeolnon sine uberiori inspectione praetermittendum. Figura areae quadrata est, passuum in longitudine squae a septentrione in meridiem extenditur) 66o,in latitudine aret. Porticu circumducitur eXcelsa lateritia, duplicis contignatio niS, utriuSque concameratae. Superior in cellulas distin .cta est, pro cubiculis vario hospiti elocatas, etiam meretricibus. Inferio tum pro pergula servit deambulantibus, tum imprimis quod valde spatiosa sit, institores & opifices fovet omnis generis, qui ibi Varia fabricaniux, & venumeXponunt opera; non confuse &pro arbitrio sedentes,sed pro cujusque professionis societate ordinatim, & quasi per classes, distincti. Mirum foro decus haec pergularum series tribuit, circumquaque uniformis, praealta, Candida, & arcuatis cubilium frontispiciis, nitideque cancellatis, insolenter ornata. Hanc aedificia quaedam excelsiora magnifice interrumpunt: ad latus occidentale frons Palatii