장음표시 사용
71쪽
Amaenitatum exoticarum tudinis, procera & gracilis; facies ut rotunda juveni erat, sic viro nunc oblongior, macilenta Sc pallidula, cute tenerrima dccandidissima; frontem habet altam & apertam; oculos ad Cyi cassae Matris imaginem magnos, caeruleos& ad hilaritatem modestiamque compositos; nasum modice aduncum; os compositum &sub tuberante labio decorum; mystaces rectae sunt, non nimium productae; barba,ab imo mento, lunari orbe emergens,inaXillaS Operit, curta-arte nigricans, depilato menti spatiolo, quod labio subtenditur. Moribus gratiosus est & mollior, Vo ce submissa, satis mascula. Cervicem gerit erectam; incedit graviter, equitat lente, creberrime circumspicit, ignotosque firmo lumine & verecunde intuetur. Vestimini M. t u gaudet simplici, nitido, molli, sericeo, coloris plerumque flavi vel rubentis, semper infra ministrorum pom- Α - - pam indutus. Solum tiarae pretiosissimo superbit Diade- ae8 37.) mate, quod, a tergo eX deXtro latere affiXum, Regiae Maiestatis index est. Hoc genus ornatuum, quod Pe-
plex ei est,& majorem thesauri partem constituit; plerumque adamantem in medio exhibet praegrandis pretii, ambitu unionibus, vel gemmis aliis resplendente; caetera vitro artificiose pictum. Tribus fastigiatur tubulis, quibus insistunt ardeae avis plumae; subtus in stylum desinens, tribus stipatum catenulis, in extremitate aduncis, ut harum ope firmius assigatur. Est etiam Taadn nomi- ν' se, nis pileus quidam singulari figura, Aulae Persicae dicatus, quo dc ipsum Regem coronari supra diXimus, & Magnates ornati in solennissimis conviviis Regi comparent, ex aureo panno consutus, & cimeliorum ordinibus magnifice obvolutus; quapropter Tad Di tom ir, id est, pileus circumligatus dicitur, ad differentiam simplicioris, quo ex Turcica tribu, delecta militia de qua suo loco dice mus)
72쪽
palatii custodes Regii teguntur, rubro S sine ornatu; figura ei circa frontem angusta est, inde amplior eXsurgens summitatem habet planam, duodecim plicis, ad
Imamorum numerum corrugatam, eX cujus medio stylus erigitur angustus, rigidus,longitudinis palmaris. Ferunt Imamum Aali hoc ornatu comparuisse VS Sche chHaidari, inde a filio Ismaele, fundatore Regiae hujus prosapiae, in aulicum habitum esse adoptatum. Qui inter Heroum tesseras T ad Pi Persarum enumerant, Ornamenti hujus usum& genium ignorasse videntur. Acinace femur Regis, nisi equitantis, non graVatur, sed ille praesto est manibus custodis. Idem tenendum est de siclopeto, arcu & sagittis; Tum de strophiolo, hydria, machina fumatoria dc pyxide medicinali ; singulorum enim singuli custodes sunt a latere Ephebi: Saltem dextrum latus pugio ornat cingulo infixus, tum eX cervice ante pectus pendet sigillum secretissimum, quo,atramento prius illito, ad obsignandum utitur.
. Haec est eisgies Regis, a me tutius expressa verbis, quam icone potuit. Hoe enim profanationem Sacrae Majestatis judicari, nuperum me docuit eXemplum cujusdam Mutthani. ita hic Indos, a finitima ejus nominis provincia,alii Berianos,a Secta Religionis, vocans qui Solymanna faciem pinxerat, mittendam magno Mogoli; Reproditaanterceptaque imagine, in carcerem detrusus est, ct dire habitus,una cum conterraneis circiter VicieS mille in urbe habitantibus, qui, ut personae, ita & criminis ocii, expiare culpam ingenti aeris copia coacti sunt. Addo impune indolem, dotes animi potissimas, & si quid praeterea eX Vita dc moribus seu laude, seu vituperio dignum, quadriennio excerpsi,quod partim in Aula, partim
73쪽
in provinciis exegi. De puerili nil dicam vis, nisi quod a matre Cyrcassa, & generota indolis nutrice Persitana, uxore scilicet Musai i umemasese, educanus ssit delicate, superbe & libere , cetera respondent iis, quae supra de Candidatis Regiis dixi in universum, ut eadem de Principe nostro in specie referre supervacaneum sit. Praesertim vero recenter creatus, & cum sceptro quodvis amdendi facultatem nactus, sic Veneri matri, sic Libero indulsit patri, ut extincto vitali spiritu contabescens, biennium pene sub Medicorum cura languidus, nunc aegrotus, nonnunquam morti vicinus fuerit. EX quo Vero, errorum paenitens, 11bi semperare studuit, melius quoque habuit, dc valuit hactenus satis commode. Lasciviae tamen illecebras nequaquam detestatus, crebras hactenus deambulationes instituit cum Haramo suo, seu COn
iugum grege. Cum his, dum se a praedio ad praedium
proripit, Interdictionibus Loruucli cives turbat frequentius , atque ullus fecerat antecessorum. Numerant ea-TUm amplius centum, quas primo regiminis triennio, etiam valetudinarius,celebraverat. Frequentissime omnium invissit praediolum in dorso montis Sophis, ultra S ub jam suburbium Armenorum s1tum, quod a se structore nomen habet Tachia Sobmam Id, sive repetat, 1ive de serat, non Mulfensibus tantum, sed accolis plateae maXbmae TDaharbaach, quae a Regia illuc protendit, Interdictionis publicatione molestias facessit intolerabiles. Haraam & 'eso Loruuch vocabula hic attinet eXponere. Haraam proprie id significat, quod spiritualiter interdictum, dc quod nefas est temerare dictu factuve; Inde receptum est,conjugum dc concubinarum coetus, de permetonymiam ipsius earum manssioneS vel gynaecea sic appellare, Velut loca omnium secretissima,in quae accessus nulli patet, praeterquam marito, castratis custodibus, dc inubtato
74쪽
lato medico. Quippe polygami Perta adeo sunt Zelotypi, lit Vulgaris etiam civis Reminam domo egredi non patiatur, nis1 linteo obvolutam, alia toto corporis ambitu non patente rimulae, nisi ad pupillam oculi. Principum autem uxoribus & concubinis, nec velatis quidem prodire licet, nisi longe a conspectu abactis e sexu masculo, qui jam septimum annum eXcesserunt. Haec abactio,
vel recessus publicatio, Loruuch vulgo appellatur, quod alioqui ex sua indole significat, quicquid politice interdictum est, Gallichles Contrebandes. Utrique Voci Oppossunt Halaal, quod spiritualiter, dc in Mobὰ, quod libertate politica licet. Liberalitate regiminis eXOrdium Rex mire illustrabat, nihil omnino petentibus renuens, & ultro in adulatores quoque munificuS. Dominii non exiguam partem donabat, aliis ti Juul, id est, in possessionem ad vitae tempus, aliis j juvetaal, id est, in bonum haereditarium i& aetiarnum:
quorum reditibus annuis nunc destituitur Regis aerarium, cum retractationem non ferat allistoritas Datoris. Pariter in convivia, ludos, pyrotechnica spectacula, argentum immodice profungebat: velut priscis regnasset seculis, quae Persarum immensas divitias proverbio jactabant. g. III. Excurrisset Magnificentia Principis in exitiosam prodigalitatem Camerae, nisi opportune de eXhausto aerario monitus, didicisset redituum annuorum imparem cum expensis rationem. Qua ReX territus, tantum abest, ut parce & frugaliter vivere voluerit, ut potiuS in contrarium. vitium subiti, transgressus, hactenus non vereatur plus justo, saepe etiam cum detrimento suo divitiis incumbere, & avaritiae infamia Imperatorum nomen inquinares
Acipio regiminis prodigalis. Geminus in Principe
75쪽
t Ammittatum exoticarum nare; alioqui Pius, Clemens & Optimus PrincepS. NΟ- vi matronam Regiae Stirpis, quae marito suo, sacro Antistite orbata, impetraverat ab Abasso Rege stipendium: Cujus auctionem cum senex a Serenissimo Successore peteret, ReX Camerae prodigentiam indignatus, adempto
ei beneficio, unicum pro sustentatione AB ASSUM, qui circiter uncialis quartarium constituit) dari in dies singulos jussit, cum hortatione: rem domesticam ad modulum privatae viduae dissoneret. Multo infelicitis supplicata est ex purpurato sanguine vidua alia, cui pro incremento, quod petebat, totum beneficium ademptum est, sine refusione alia. Ex officiis publicis, si quod vacare ex defungentis fato contingat, illud, si fructuosum fuerit,agre tardissiminue supplebit, sed vices alii obeundas demandabit, dum ipse emolumenta capit ; quemadmodum
testantur diutissime vacantes Syeich et flam, Mehter, dc Isist ago ba fi fructuosissimae functiones, ut minoreStaceam. Narratis fidem mihi fecit praepostera aestimatio rarissimorum munerum, quae, dum in Aula commorarer, a Variis Principibus mittebantur. Legatis praesentibus Rex promiscue omnia comi intuitu dignatus est,eminus in faelem adducta; dimissis e Convivio, ubi penitius eXaminaret, repudiatis caeteris omnibus, collaudavit quidem curiose fausta, sola tamen aurea, ob metalli pretium secrevit, dc domi suae retinuit. Orator Christianisssimi Regis
Franciscus Piquet, Episcopus Babylon. & Vicarius Apost.
missus, machinam tulit admirandi artificii, quae astrorumi notus & aspectus exhibebat ad hypotheses Copernicanas, Orienti hactenus inauditas. Novitatem rei, neut, quam operis artificium demiratus Rex, an ex obrygo factum sit, quasi id unice rebus pretium tribuat, prim0 omnium inquisivit; at vilioris metalli intelligens, mago'
rum de principiis judicium percunctatur: Qui,Solem vel Omnibus videntibus, orixi indies & occidere, stare terram
76쪽
immobilem, Sc jacere Copernicum, ubi ignominiose satis respondissent; reservari illico jussa est rarissima dc incomparabilis artificii machina suo loco, id est, in vetusto quodam urbis castello berruh, quod arcem benedictionis sonat custodiae armorum S rerum superfluarum dicato. . Hic ab aliquot seculis translata a Legatis munera, certe praestantisi1ma & perquam rarissima, pulvere, tineis, aerugine sepulta iacent, &ab omni conspectu &um, velut in Ponti exilium damnata. Parem fortunam experiebatur, quod a Serenissimo Suecorum inter alia obtulimus,Ηorologium, quondam Victori Gustapho Α- dolpho a Noxibergensi Republ. datum. Pyramidalis
structurae erat, altitudinis tetrapedalis, artis chronometricae perfectum eXemplar, quod planetarum omnium motus & varios temporum articulos, tum ex incluso G gano in horas singulas concentum musicum , gemini globuli decursu dirigebat. . At vero, quod aeneum, non aureum, esset, nec summa elegantia sua, nec eXcellenti motuum artificio, nec insolenti harmoniae suavitate V luit ab exilio se servare, tantis terrarum tractibuS operose adductum: quin postea obscuro in loco humi depositum invenerimus, passim deficientibus Daedaleis statuis ix coronidibus, quas fortasse aureas putaverat Violator.
. De altero naevo, libidine scilicet, quid dicami si modo naevus jure Perssico dici potest, quae, nulla Lege interdicta, universam occupavit nationem. Citabo tamen, quicquid in Purpura dedecens, non nationis sed Christiano Judicio adverto. Formarum Rex, in s Xu Remineo, nimius aestimator est. Auro citius desiderium , quam form um varietate libidinem expleas. Mittunt ceteri
Provinciarum Rectores strenaS aureaSδc argenteaS,mer
ceS pretiosas, equOS, mulos Sc camelos, quibus tamen omnibus a uiat acceptiora Regi contingere annua dona
77쪽
unius Archis atrapae Sitrvanensis, qui aeris loco puellas Scpueros lasciviae rius transmittit, formossissimos omnium, quos ex Circassia, Dagestana dc Georgia venales illuc ferunt venalitiarii. Nemo mortalium majori rei cujuspiam solertia agi potest, quam Ille curiositate ducitur possidendi variae pulchritudinis meretrices: Mittit quocunque exploratores eunuchos, qui quicquid elegantioris formae inVeniunt, petendum, emendum, rapiendum suo Principi produnt Sc pandunt. Sed id fieri dixeris ex antiqua Regum consuetudine; citabo potius Solymannicae luxuriae singularia. Hactenus Reges Christianum sanguinem Armenorum non incestaverant; nuper Vero anno 168 30 non abstinuit Solymannus: sed filias omnino duas& v, ginti uno spectaculo rapuit, totius suburbii .huse speciossisimas. Delator erat Lalentaar, sive Proconsul, homo sub Christiano nomine atheus, qui,eas citra strepitum ut sisteret, auctor Regi erat, ne imminenti Lustrationis festo quod omnium in Ecclesia orientali splendidissimum est, Armenis TZJirogneeh, id est, benedictio aquae, Persis GVJeh S ruun, id est, Crucis lotio dictum in flumine urbis celebrando, ipse Rex pro more suo compareret, sed Armenorum moniales,quibus sacra celebrare permissum sit, virginibus suae nationis stipatas accerseret, ad hos ritus prospectaculo foeminarum suarum in gynaeceo per gendos. Quibus sic institutis, eX centeniS-ampimS,auro cimeliisque ornatis, retinuit quas dixi, ceteras dimisit. Eodem proditore anno 168s viaimas suae libidini evocavit ex eodem suburbio Francorum puellas octo, simulans quassi a foemineo collegio desiderentur vestitus causa inspiciendae. Cui tamen injuriae strenue se opposuere demorantes in Aula Legati exteri, nec supplicando destitere prius, quam ex Malitiammedano Orco innocentes vindicaverint, octi duo sub Regiae Matris custodia intactas servatas, ut ipsae de sese testabantur reduces. Generosi
78쪽
do, quo hic obex quam maXime removebatur. Ducimur mortales nostris erroribus: quos in vulgo rigor Legis cavet, ne ingravescant, Vel umbrae operiunt, ut ignorentur ; in summis viris magis luxuriant indomiti, vel leviores gravitatem hoc ipso induunt, quod luci expositi sint. Vides quam nullam subeat lacera plebeii & conspurcata vestis censuram; Purpura Principi ex paucis maculis indecora sit ; & praeclararum atque inimitabilium ejus virtutum gloriam unius restinguat criminis turpi-
Enim vero si praeterea Celsissimi principis nostri vi- ' tam & mores excutio, genium in Illo optimum, dotes animi praeclaras, & congeriem invenio virtutum, quibus ille, velut illustre gemmis Diadema fulgens, educationis dispendia feliciter refundit. Jurare ausim, si geminam labena excludo, Asiam nostro Ieculo praestantiorem in to- Principem tutisse neminem. Paucas eX optimi Principis actionibus excerpo, ac primo quidem loco Comitatem sisto; qua felix Zodiacus, ut universam beavit nationem, sic inprimis eam soncessit Serenissimo Principi nostro, sed gravem, Majestate dignam, Sc singulari modestia, quam Tacitus omnis virtutis promptuarium Vocat,
egregie stipatam, ut de Eo mihi liceat, quod Ciceroni in Catone majord de Attico,referre: EIUS COMITATEM mn ne severitate esse, neque gravitatem sne facilitate.
Nemo familiarium alloquii benignitatem,nemo hospitum blandos nutus & salutationes humanissimas non depraedicat. Civium vero amorem sic conciliavit Comitate, ut strepitus tumultusque audiantur in Civitate, si unico
mense, quod raro evenit sanum se&incolumem publice non ostendat desiderio populi : qui suo Principi bene Volentia sua adversus invidiam asylum, & domi, fossis G i Val-
79쪽
s1 Amoenitatum exoticarum vallisque nudae residenti, arcem praestat munitam, satellitumque turmas insuperabiles: objicere se pro illo mucronibus insidiantium paratissimus,& substernere corpora sua,si per stragem illi humanam iter ad salutem struendum esset, ut verbis utar Senecae l. de Clement. c. 3. Subjungo laudem Clementiae in delinquentes ; ut antiqvum Aulae proverbium: Imperium Regis,mors subitat ex Solymannici regiminis moderatione deleam. Non loquar
sine eXemplis. Majestatis reus erat Tostsi bayssi, id est,
supremus armaturae magister: Capitis igitur jacturam merebatur, quae eX more patrio portendebat universae familiae , ubicunque degeret, inclementiam & bonorum, ut Vulgo loquimur,confiscationem. Verum, abstinens bonis dc sanguine Regia moderatio, mia placata est Praefecti custodia, & depositione patris, qui Candaharnm gubernabat, sertalitium,cum ejus nominis Provincia, magno Mogoli quondam ereptum. Delictum, ut ceteros erroreS praeteream, ex fita natum erat, quam ReX sequiori matrimonio sibi admissam, donabat ministro eXiguae dignitatis : cujus ignobilem societatem despiciens generosa foemina, concubitum respuit, dimoX importunius lacessita aufugiens, a genitore recipitur; qui in Majestatis opprobrium multa insolenter locutus dicitur. Nil mitius in summum rei monetariae praefectum statui debuit in quo tamen scelerosia argenti adulteratio sola luminum, quibus peccaVerat, eXpunctione vindicata est, intactis bonis & salva familia diis. Ut factum liqueat, addam circumstantias, quoniam valde declarant propositum. Anno 167o eX Usbecia Legato solvendi erant termille Tomani; Quae enim pecunia Legatis pro alimonia
solvitur menstrua, eam accipere recusaverat, dum uniVer
sam penderent abeunti. Id aliquando solent Oratores, ut ostentent se alienis subsidiis non indigere. Haud congruum Regni Praesidi videbatur, ut aerarium tanta argenti
80쪽
indignus hospes emungeret; Consulto Rege igitur
curavit monetam pro Nuntio cudi, tribus partibus adulteratam,quarta tantum argenti. Scytha compertam fraudem si1c delusit, ut acceptam summam in coemendis pannis aureis argenteisque collocando, vitiatos nummos
mercatoribus relinqueret; Λ quibus toto regno divulgati, tantam brevi accessionem passi sunt ab imitatoribus, qui cudendi jure gaudent, puta a Gubernatore Nahtfu-Gani, Erivant, Tabristi, maXime vero-Arserunensium Turcico, ut legitimi pene omnes infelici metamorphosi suffocati fuerint. Rex mense Februario anni 1684saurum pro sustentandis Nuntiis aperiens sic nobis referebat Mahmandaar ba si inter goooo Tomanos tantum
3 oo invenit legitimos. Haec moneta omnis, praeter CNvitatis solam adulterii eXpertem, anno I 68s mense Novembris abrogabatur, publicatione equidem ut inopinata,sic nimium praecoci; qua, nondum substit ta pecunia alia, cambia negotiatorum & commutationes rerum neces artarum, magno subditorum damno dccon- ω11one, subito sistebantur. In ejus locum igitur, eum nova nummorum vis assiduo funderetur, non veritus est nummariae rei praefectus Isphalianensis pretiosiam Lunae puritatem denuo Veneris admixtione stuprare. Miratus sum in hoc exemplo subitam Urtunae catastrophen. Nam palatium illius eodem mane praeteriens, in atrio Videbam phaleratos invisentium amicorum equos, & serVO-rum pro ministerio discurrentem turbam, imo lalconibus, quOS manu gestabant, ambulantes aucupes quod
in hoc Regno maxime ad pompam spectat & ad patrium
luxum omnia disposita. Post tragoediam reversus, sine custode adverti fores, inane vestibulum, & eo loco, qui paulo ante equinis ungulis magnifice resonabat, silentium& solitudinem; quasi cum oculorum luce amici, ministri& omnis fortuna occidisset. Suillianus magni Mo-