장음표시 사용
401쪽
Ρ A R s V. serentium. Vidi enim saepe numero qui etsi non
communem elegerint pro menstruo aquam, ro Lem tamen ma)alem, nivem vel pluviam in Martio collectam, aquam e nostocli seu stellarum e cremento , vegetabilibus & animalibus destillatam elegerunt pro solvente, in quo oleum dc operam perdiderunt. Sicliti enim praedictarum rerum cum metallis impossibilis radicalis unio- ita etiam in aeternum
nihil boni producibile inde , ob nimiam illorum
discrepantiam. Merito vero tales comparantur
illis, qui altissimam multis gradibus praeditam
scalam adscensuri, statim ab infimo ad supremum Volare conantur gradum, ut quod impossibile:ita etiam fieri nequit conjunctio rerum maxime dis crepantium. Sed sicuti altissimam scalam facile ascendere licet gradatim, ita etiam extrema quod tamen non opus ) conjungere licet gradatim,
adjiciendo primum rem omnium proximam uni extremorum, atque huic denuo aliam sibi proximam, & sic consequenter donec perveniatur ad alterum , id quod longissimum requirit tempus dc sine lucro opus est. Et si res conjunguntur affinitatem habentes proximam,altera laetabitur altera, alteramque amplectctur altera, superabit &retinebit. Ex. gr. Datur sal quoddam certum &unicum, coagulans & in corpus sibi simile convertenS quamvis aquam communem 3 quod fixari potest una brevissimo temporis spatio cum δίper unicum solummodo aliquod minerale ad modum volatile. Possunt etiam mineralia fixari per
402쪽
α F u R N o R. P H I L o S Ο Ρ Η I c. per i ne talla,& metalla id quod nondum probavio per rem aliquam metalli praestantiorem, sine omni dubio. Sed propterea opus non est in mineralium fixatione ab aquae coagulatione incipere, qua illa convertitur in salem; de hunc postea inminerale; quod nimis esset taediosum; sed sufficit in rebus proximis incipere, in quibus natura laborare quidem incepit, sed imperfectas illas reliquit: tunc enim spes lucri, si res non contrariae conjunguntur, alias minime. Ecce quam praesto sit natura, juvare rem sibi administra iam , quam
juvare patest . ex. g. fac salem e tartaro calcinato
solutionis δc coagulationis beneficio sed noli illum accipere pro illo, cujus paulo ante si cha men tio, qui longe melior sale tartari cujus postquam calcinaveris illud, pondus observa; cui postea an fundς pondus dimidium aqua' pluvialis purissimae, destillatae propter suspicionem impuritatis; postea in n. vel arena leniter abstrahe aquam;
quam denuo rea si unde sali tartaro remanenti,ite' rumque abstrahe; atque id repete toties , quoties fuerit opus, usque nimirum ad omnimodam aquae consumptionem. Qiro facto exime salem,&libra prius in igne caiide factum, & invenies ipsum pondere auctum ς quod incrementum ab aqua, non aliunde proficiscitur. N B. Cohobatio illa aquae a sale tartari sepissime xeiteranda. Ecce hac ratione aqua in salem convertibilis est
per artem &c. Et si non credis conversonem rerum materialium dc corporearum , quomodo
credeo rerum immaterialium, utpote solis & ignia
403쪽
conversionem an substantiam materialem fixam; de qua re aliquid in Tractatu nostro de auro potabili &fusus postea tractabitur in Tractatu de Generatione metallorum, Deo volente. Scire enim te oportet Elementorum Sc Elementatorum circulationem , quomodo nimirum unum conve
latur in alterum ; & quomodo sese mutuo nutriant foveant. e. gr. Terra dat aquam , aqua aerem, aer ignem, ignisque denuo dat terram qui si purus puram quoque dat terram. Sed ut recte intelligas, quomodo res aliqua fixanda, ab alia ob assinitati m retineatur , sequens observa exemplum. Agricola semen in terram projecturus multiplicationis gratia non quamlibet eligit terram , sed multiplicationi convenientem, terram nimirum nec nimis aridam nec nimis humidam. Senacia enim in arena projectum germinare nequit dc perditur : similiter in aqua projectum pu tiescens perditur. Quicquid enim conservandum, conservari debet aequali temperie; quae quo aequalior vel similior, eo persectiorem producit substantiam. Requisita igitur ad germinationem vegetabilium humiditate aliqua necessario, sine qua crescere dc multiplicari nequeunt; semine au tem projecto in arena humida , solisque radiis agentibus in ejusmodi arenam , humiditatemque subito consumentibus , unde sequitur seminis in arena sicca sive arida combustio, quia nulla affinitas inter aquam δύ arenam , sine qua aqua ab arena retinere nequit, δί consequenter semen suo privatur nu Frimento; sequitur necessario quod
404쪽
16 Fu R N o R. P H I L OS o P H I c. requiratur medium aliquod, ceu vinculum copulans δc vinciens pluviam & ar nam; sal nimirum, cuius bcnc ficto aqua pluvialis ab arena retinetur, ne ita facile calore solis consit matur. Retinet igitur arena salem &sal pluvialem a quam nutritionis gratia germinis. Non autem quilibet sal huic convenit racgotio : Etsi enim Christus dicat Luc. c. I . v. ult. terram nimirum sine
sales erilem; non tamen commune aliquod sal in telligitur Salia enim nonnulla, utpote commune, vitrioli, aluminis &c .non modo non prosunt, sed etiam nocent vegetabilibus, impedientia ob nimiam siccitatem , germinationem & augmentationem. Salia vero urinosa promovent illam, id
quod cepe rustici melius intelligunt quam puta iiiij nostri Philosophi: illi cnim terram sterilem
juvare sciunt cxcrementis animalium, quae nil nisi sal urinosum cum sulphure mixtum , terram reddens pinguem & fertilem. Atque hac ratione
aquae pluviali administratur vehiculum potius vinculum quo minus solis calore consse mi possit: praeterea omne semen consistens in sale uri noso dc sulphure ) amat situm simile, a quo mu
tuat strum nutrimentum, quod a paucis tam doctis, quam indoistis observatur. Rustici merito excusandi ignorantiae suae causis, cxusia dc consuetudine laborantium; alij vero non item doctrinae xitulum gerentes quorum officii est reddere rationes germinationis, quos merito pudeat suae ignorantiae, rusticis indoctiores. Palam est terram
reddere fertilem fimum, sed quomodo & qua de
405쪽
P A Ris V. 1 causa non item; quod si careret sale nitros , uti
que non redderet fertilem terram , nec 'erminationem promoverct. Non enim ignoratur ni tri consectio ex animalium excrementis. Bonitas
igitur finii non nisi consistit in sale urinoso contento in ipso, non autem in stramine. At quaeres
forte , quidni aliud quoque sal adjuvare possit
germinationem vegetabilium Θ quare necessario sit fimi requiratur ad germinationem dc non aliud λ Respondimus supra similibus similia; uva ri, & contraria contrariis destrui. Testatur enim experientia quodvis in sale urinoso sulphure, non autem in sale acido consistere semen ; quare etiam suum simile appetit & amplectitur: Incredulus igitur faciat periculum destillationis, seminis nimirum alicujus vegetabilis, cujus libram unam pellat per retortam & re ipsa experietur, non spiritum acidum, sed phlegma una cum oleo copioso S sale volatili egressiarum, totum Recipientem albificante M id quod nulla radix neque caulis praestare potest potissima enim virtuS, Odor & sapor vegetabilium & animalium nec- non mineralium in semine reperitur, in qua re pro Virda natura optime fecit, dum semini attribuit potiores facultates, maximis injurijs prae caeteris ob noxio, quod a suo simili conservatur, nutritur &
Atque hic discursiis, qui alias omitti potuisset,
propterea fuit institutus, ut causa patefiat germinationis vegetabilium ; &ut eo melius percipiantur di cha de ait tactione & fixatione rerum omni
406쪽
28 Fu RNO R. PHILOs OPHI c. um. Oportet igitur germinationem & multiplicationem tam mineralium, quam vegetabilium& animalium esse spontaneam, non coactam, qualis est Pseudo chymicorum sterilis & frustra nea, utpote praeternaturalis. Quare cautus esto fixaturus rem aliquam in additione rei retinentis, sine qua nulla res fixari potest. Ignis quidem sempcr suum praestat ossicium, sed juvare nescit
rem aliquam praeternaturalem , quam totaliter perdit , destruit , contra quem nihil praevalere potest, nisi quod recte secundum naturam ordinatum. Atque haec tibi dicta sunto instructionis gratia,qui rem aliquam fixare cogitas, ne alias oleum ek operam perdas.
De praeparatione crucibulorum o A
Equisitis ad Fornacem Quartam optimis crticibulis, ubi vis locorum non repertis, Ope rae pretium esse duxi, ipsorum dare praeparandi modum: non enim me latet quomodo tape numero multi in horum defectu, inutilibus & ineptis contentos esse oporteat, & quidem multoties cum maxima jactura metallorum, dum franguntur in igne crucibula, & taediosa consequenter illorum cxtractione e cineribuS. In magno hactenus versati Chymici errore, nec non aurifabri, separatores aliique crucibulorum ope indigentcs, qui sibi persuasi nulli binisi in Hassi a reperibilem terram optimam
407쪽
crucibulorum praeparationi convenientem; ac propterea magnis sumptibus Hassiaca crucibula dc gibsensia adportari curarunt; non animadvertentes ubivis fere locorum in Germania terram talem reperibile, quae sane praegrandis hominum simplicitas. Non eo inficias terram Hassiacam esse optimam pro crucibulis , tegulis, retortis, aliisque vasis collocandis in igne maximo; cujus rei gratia etiam commendantur Gibsensia 3c X aldb urgensia crucibula ) profecta ex ignorantia terrae bonae ubivis fere reperibilis. Paucis ab hinc annis nonnulli crucibula sua aliaque vasa in igne maximo durabiliora confecere e terra, ex Anglia de Gallia allata in Hollandiam quae optime quidem in igne retinuerunt metalla, sed non item salia ; quia porosa nimis nec instar Hassiacorum compacta: quare Hassiaca etiamnum caetcris praeferuntur,retinentia melius & metalla & salia. . Sed etsi ejusmodi terra allata inde ad alia loca , quod tamen ex ea talia&tam fortia conficere potuerunt crucibula, cujus rei causa aeris &loci constitutioni fuit adscripta, sed falso; errarunt enim in praeparatione dc crematione. In Hassia enim habetur lignum in abundantia maxima, quare ibi non parcitur ipsi in cremandis crucibulis usque ad lapideam duritiem ; id quod praestari nequit igne cespitum
exiguo. Crucibula igitur sussicienter non cremata non omnia, uti Hassiaca, in igne retinere possunt. Similis error committitur cica cantharos alia que
408쪽
que vasa , quae conficiuntur Frechemii, Siburgi, aliisque in locis prope Coloniam, quae transpor
tantur fere per totam Europam 3 quorum boni tas solummodo terrae , non praeparationi illorum
adscribitur. Docuit vero nunc temporis experientia, quamvis serram bonam, lapidescere in igne violento, absque Omni loci respectu nativitatis suae. Quare Verisimile videtur ob possibilitatem talia aliquando etiam alibi praeparatum iri Vasa :quaelibet cnim terra cremata album retinens co
lorem, igne nimirum mediocri , cantharos &crucibula dat porosa, fortiore vero & longiore mora, vitri instar compacta, cumprimis si illis adspergitur copiose sal commune crematis igne violentissimo quod illis intrinsece exactissime crematis superaddit extrinsecam laevitatem vitream, ita ut ed melius in igne spiritus retinere possint. Quare nemo dubitet de praeparatione vasorum
praedictorum, e quavis alia terra albescente nimirum in crematione,beneficio ignis fortissimi; quae quo majorem in crematione adipiscitur albedinem , co meliora dat crucibula dc elegantiores cantharos. Et cum magna sit praeparationis dis inrentia crucibulorum in igne collocandorum, &cantharorum fendorum liquidorum retinendorum gratia, dabo praeparandi modum utrorum qile , cantharorum, nimirum ad Primam& Secundam pertinentium fornacem, & cruci bulorum ad cibaria; ut sequitur. Probaturus terrae albae & purae bonitatem, utrum nimirum lapidescat in igne, projiciat frustum magnitudinis Ο -
409쪽
P A R s V. gidii gallinacei terrae crudae in ignem ingentem, ob servans utrum cito vel tarde fatiscat & in parti culas frangatur: quae si non fatiscit nec abit in pulverem, etsi rimas contrahat, bona est de cremationi conveniens, si modo recte praeparatur mixtura, in qua latet artificium. Terra cremanda pro cantharis, recipientibus& lagenis ali, non opuS habet praeparationo, quam figulorum ρ quam quia plerumque nimia
pinguedine praedita; cum arena munda cribrata fusibili miscere, pedibus calcare, manibusq; tandem depsere oportet, antequam inde formentur Vasa quae solis calore, vel alibi in calido exsiccanda; exsiccata vehementissimo igne cremanda et q. vel 3O. horarum spatio ; quibus etiam salem interea temporis adspergere licet, si vis, quae sic
cremata instar vitrorum facile retinent quaevis liquida. Facturus vero crucibula, tegulas, testas, aliaque fortissimo igni desinata, majorem diligentiam adhibeat in praeparatione. Et primo quidem
oportet terram solis calore exsiccatam probe vel alibi, malleo ligneo minutissime contundere, contu iam cribrare per cribrum majusculum, &ad partem unam terrae cribratae admiscere partes
2.3, vel etiar q. habita nimirum ratione pinguedinis terrae terrae crematie in furno figuli no& pulveri alae, cum aquae sussicientis quantitate,
mixta pedibus calcare', tandemque manibus de-psere, & erit praeparata terra ad formationem va sorum. Facturus autem crucibula dc testas, prospiciat sibi de typis ma)oribus vel mi cribus ligneis
410쪽
ue a Fun No R. PHILOSbPHIC .gneis tornatione factis , quorum beneficio foramentur; formari enim non possitnt figulorum usitata arte vasa praedicta ; quia materia illorum macerrima esse debet, igne violentissimo destinata, quare communiter typorum ligneorum beneficio conficiuntur, sequenti modo. Applicatur nimirum manibus typo frustum
terrae praeparatae, quem una tenere oportet manu, eique altera applicare terram vel cruribus tenere, ut ambabus applicari possit terra mani bus. Oportet quoque antea typum optime affricare arenae mundae cribratae, alias enim terra typo
ligneo adhaerescet ita ut vix absque periculo posusit auferri crucibulum quo facto ulterius illud applicatur percussione nimiru lignei aliculus instrumenti convenient riae vigati, quo exactissime typo incumbat crucibulum , hac enim ratione fortiss1ma redduntur crucibula: quo etiam peracto auferatur a typo crucibulum collocandum super assere, & quid c ira in aere primo, postea ignis vel solis calore exsiccandum , cremand Umtandem vel in camera Prima Fornacis nostrae Quartae, vel in furno figulino. Et si solummodo intendis lique facere metalla, non autem salia non opus est crematione si mod inrite & exacte, exsiccentur crucibula. Haec autem cautela observanda in liquefactione crucibulorum beneficio instituenda non crem torum quod ignem paulatim adminiitrare Oporteat superne , propter periculum stactionis crucibulorum caloxe subitaneum percipientium. Opor-