Orkneyinga saga sive historia Orcadensium a prima Orcadum per Norvegos occupatione ad exitum seculi duodecimi. Saga hins helga Magnusar eyia jarla sive vita Sancti Magni insularum comitis

발행: 1780년

분량: 627페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

601쪽

INDEX VOCUM.

Techmia, quae tamen significatio apud nos dudum obsoleta Germanis hodis frequens est; Etenim veteres ut pellibus corpora a frigore defendebant, ita iis loco tentorii utebantur. ino modo Romanis pelies saepius denotant tentoria ex pellibus constructa; sub pellibus e se, talibus tentoriis uti; Constructis demum domibus alia ex materia, nomen idem mansit; Het da Wisieramo, mansio, domus, sedes est; hinc Germanorum hiitte. Et multa sunt ad Bremam adhuc loca, quae ab hullde nomen certum trahunt, ut Blux-tehi de , FHeherhειδε , Ridderhi de , hisdemblen; Vid. Versuta emes Bremisch Nederderιsthen Morter buchs. Plura ad hanc vocem pertinentia habent annotationes Dni Gramiari Parιli ad Dissertationes D. Ioh. Petr. Ancherbenis de Tributo coriorum Norvegico & Hida veterum Anglorum scriptae, sed anecdotae, quas amicus nobis auctor aliquando misit, dignas, quae ab interitu vindicatae, oportuno hocce loco inserantur:

ιd in genere, nostra o: Istandica) lingua, quamvis 1 Cutem vel pellem significare videtur, qvod ex sequentibus manifestum set. . a Specialius pellem quamlibet crassiorem s. corium. vid. Dn. Anchersensi Distari.' de Tributo coriorum NorVeg. pag. IO, 3 Specialissime corium bovinum; cum corium equinum usitate dicatur pellis' ursinausellam; Lam hi agnina, ovina, vitulina squanqVam hoc η quoque vocabulum est generale); caprinasal a& iterum Ovina fit pingetlr vi Per metaphoram de variis crustis adhibetur, ex. gr. de politura serri & metallorum, V unde ad huta jsn o: serrum expolire. Et ex hac significatione dicitur' hudlaus sor, quasi excoriatum dicas mare, Vehemenriore Vento eXaspera- η tum, cum per malaciem Veluti leVigatum S quasi cute quadam contectum η spectetur. α' 1) Significatio probatur Jobi et v. q. Hud fyrer hi d; ubi de cute

humana sermo est, manifesta vocabulorum convenientia. In legibus' nostris pio Abdias Cap. I. Dyse hild fina ill mbrhism di. redimat fur)cutem tribus marcis & saepius ibidem. Item in Giulabo sivi matheria hud y mani N. servo cutem flagellando detrahere. Hinc derivata; flagello, virgis vel flagris credo. ll. Gulath ingenses. Sh I fa drottinu hasa Ddt fyrer fuit M. dominus ante quintum diem virgis caedat; se. servum vel ancillam. Vid. Nobilisis ac doctiss. Dni Ioh. Erui Dissert.' de Expositione Infantims p. 12. α' a) Per metaphoram trudo propella; quemadmodum se. vestes i. cutis ν homini, qui sagellatur, abstrahuntur & quasi detrahuntur. E e e e Hinc

602쪽

INDEX VOCUM.

Hinc g) per Ellepsin Accusativi reciproci, vel, ut vulgo loquuntur,' absolute; v. gr. hami Diae V ad se. Ig) abripuit sese, celeriter abiit' Sed harum duarum significationum exemplum ex veterum monumentiSI Unc certe non Occurrit. Hinc verbale, Hyding flagellatio & quidem' fere vehementior ; proprie qua cutis aufertur l. certe haud parum v laeditur. α' Eg ofudi, compos idem quod simplex eg hyde, occurit in Gret-tissaga Cap. 6 I. ce)' Hanc Danam significationem του Aud respiciunt composita, Q huis' vehementer flagello vid. hist. Pass. Christi) Hudfrystior devehementior flagellatio; verbuim eg tryhi, significat qVidem flagellare l. potius virgis caedere, quemadmodum parenteS liberos castigant, a verbo eg srgh, quod significat leviter demulcere, Velut eX. gr. feles contrectamus, unde potius dicitur hyditur bio ur quam siry tur' bibur, fures enim, quam pueros vel infantes, durius tractari notum est.' Hildar bselmir, flagrio, nequam, homo pessimi ingenii, dignus qVisub flagris cutem amittat. Nisi sorte euleo dignum malis interpretari &η ad significationem secundam vocis mes res erre, per Meton. Mai. Hud setur dictio ut videtur recentior) homo dolosus & malignus Vulgo dicitur, quemadmodum phoca st. Selar) animal satis callidum η habetur, nec minus scedum ac saeVum. a' missi a v. V lmo quod, inter alia, amittere significat, idem quod η hyding l. hujsroha. V I hud π hdr proverbialiter dicitur 5: intus S in cute, ut: fro mur' madiιr vir probus , fetair I hud π h r. Eq becki agnosco η hominem) hama s hud Og hisqv. ad extremas usq ve partes &e. Et hinc, ΠΟΠη minus quam ex antedictis, dici hudarserimis , item har, hac V2hiis η pili cutis humanae.

ficat vestem, vel quicquid tegit aut velat, detrahere. 'Ex significatione ada deducuntur. HudarhHr , equus senio consectus, Cujus sic. solo in corio pretium consistit & cujus had macie & lab0ren incrassatur.' Hud erhur instar eorti durabilis, dicitur de pannis S aliis ejusmodi. Nec minus; hue satis commode reserri potest,

603쪽

INDEX VOCUM.

' HI Reipur , navis sutilis l. si mavis) navis corio obducti vel circum' data, vid. Disteri. de Hida p. 28 Ores. D m. p. 87 sqq. Nam pho - carum ad hunc usum pelles adhibere Groniandos notum est , quorum' naves h dhei par in plur.) nostratibus olim sunt appellatae. ἁη Ad vocem autem heipitr, qVae posteriorem hujus vocabuli partem constituit quod attinet, significatio illa non equidem scalmum secundum' nostros Nomenclatores) sed υπο σκαλμιον l. σκαλμοΘῆον , lignum,)Τ cui scalmus immittitur l. imponitur. Scalmus vero eis lignum illud mi- η nutulum steres,) ex hyposcalmio prominens, ad quod renaus alligatur & ' inter remigandum sistitur; Germ. KAder-Nagel, Dan. Poer- iniri nobis Kei es 1 re quasi nasus kalmi. Est igitur in voce Hidhej r Synecdo- doche Partis: h1ιHejur qu. hAdb tur, l. hi dorsis. V1d. Gra Eans' j v Cap. IO, p. 36- ας Ηιdynt , lectus nauticus portatilis, quales in historiis passim memo- η rantur, qvos per Etymologiam) e corio olim fuiste oportet. α' Hyde, exuvium: ut hoggorma hyde, spolium serpentis. a) Perme- η taphoram, mittimentum quidem fere vilius, ut hmm for tir olla lydinus 5: exuit omnes ves es l. indumenta totius corporis. 3 Ita veterum

p casas corio intectas, squalium in fida p. 28 fit mentio) dictas fuissen opinor, vel etiam tentoria pellicea, cujusmodi in militia Romanorum η memorantur, unde Danorum hyte l. hytte di Germ. hiitte deducta existi,

η mo. 4 Ab hujusmodi vili aedificii genere l. similitudine jerartim)Τ dicta videntur Hyde, ut; Biarnarhydis: ursi cubile & DdbiIrn, ursus

in lustro recubans; quae satis trita: Vid. e. c. Grditis ga Cap. 23. Et haere' quidem de voce μιd & inde derivatis. Hactenus ille. i. Hufrm. p. II 6. Ungula, i c. carina, qVae naVis, ut ungula pedis, pars insima est;

Hugnaz p. Ι38. placet, Verbum Impers n. Honfrὀn n. p. 282, balaenarum terra a: mare, a lilyola balaena. A. S. hirmi. Theotis c. wasirim. Bahenae sunt immensae magnitudinis bestiae. Caetae urat sunt ingentia genera belluarum & aequalia omnium corpora l. Equi marini prima parte sunt, postrema solVuntur in piscem. In Glollario Theotisco subjuncto M. Gerberti itinerario Alamann. Jtal. & Gai L p. O. Ang. D in Belg. wac Dan. & SVec hVal. Gall. halalae. Graec. Hispuataena. Ital. halena. Vid. Ihre in hac voce. E e e e a

604쪽

INDEX VOCUM

HV stadagar p. 3 6. Albi dies O: septimana in albis, hebdoma festum

Paschatos proxime excipit. Ab hvstr albus, candidus, niveus. Al. init, Angl. white, A. S. hwile, Germ. meta, Dan. hvid, Su. kwit; & Ogr dies.

Ratio nominis hebdomadi huic impositi est petentibus eo tempore olim datus baptismus ' conjun, cum illo albae, in signum promisis puritatis& innocentiae, ab iis inducendae, vestes, qui sonte sacro lavabantur. Vid. dii Cange in voce Alba Ioh. Olavii in Diatribe de Baptismo p. 97. 98. Hvoptr m. p. 228. myίfax, hami hasii tirahada hi optana Oh hech bar fist Uan, mystaeem intonsum habuit & promissa dependebat inde barba. a) Gena. si a Plurιm a hNoptinn, alapam alicui infligere. 3) Os, rictus. Ea a sh vopthm ori injicere. Sunt autem hi optr et hiaptur hodierno usu synonyma &, sere dixerim, ejusdem originis. De hac voce vid. Pre in Myst. H Gint iis p. 88. facile credens, credulus ab hmgr facilis. a) Modestus; &timis parti c. pass. verbi at grua credere.

Iardarmen n. p. 298 Terrae torques, poet. , I: mare, quod, ut torqVeS collum, terram cingit. A jord terra dc meu torques. Vid. Inre in hac voce.

In Boit n. p. 9O. Gens domestica s: satellitium, familia; ab inne, domus, domicilium. Angi. ima diversorium; & droti vide supra.

quodvis navigii genus eodem 'jure ae latinis apud Lyricarum Patrem lib. Odar I. Ode IV. Trahuntque siccas machinae carinas. In Glosiario Ger-berti Theotisco p. io ι. Inter naves Oeeurrit hist, 'Ibi rates hieI majoreSct firme naves. Trieris, latine, dicitur. A. S. ce0LmViε major, navis longa, lat. bacb. edola, trula. 3) Summa montium juga, ' ιι

605쪽

INDEX VOCUM.

petunt radicem a Gr. κοιλος cavus, alii a καλον lignum, sed Mathffrtis a KHlen cavare omnia haec deducit. Somnero celox thema est idni κελεοι celeriter curro. Ego laoIa hsi, AL EDI, cuneo dc communi utrique negotio derivaverim; etenim cuneo diiundimus ligna, maria vero carina sulcamus. Favet huic conjecturae declinatio plur. hnis naves, ut in quibusd. vett. Mss. scribitur.

1 1 Mir p. 96. iniete se gerens, quietus. 2) Modestus a Tyrr, Al. K r, Dan. stabilis , mansuetus apud I citer , qvi hoc ab herem naturam mutare ducit; & partic. Mir, se gerens, Verbi, lata se gerere Se. Ayrrserti n. p. Ioq. inies. 2) Immunitas ab expeditione bellica tributisque in expeditionem faciendis. Occurrit sepe in diplomatibus Nor 'egicis, ahyrr de semii sedes. a) Actus sedendi.

Mnrr m. p. 44. Lucus, Virgultum. Knechia p. 88. Debilitare Al. echen terere, conterere, attritu rumpere. Dan.

eche debilitare. Al. Kniea ruptura fissura. Knathhnich ictus, pulsus. A. S.

MIAttr p. ao8. In vertice pilis carens, a EOAr Vertex, cujus pars postica alle occipiat& , 5llatir Cambro Bx. riosi. Dan. & Suec. Galli inde ter. a) Caput. hami hefer Nit k0sie, capite ingenioso gaudet. at raha eLmιmhosi, caput alicui radere. QVae rasura olim ignominiosa erat, servis aliisque in paenam facta. m. p. 76. Strues, ab st jacere, ab Struere. Miggr p. 238. Navigium mercibus ferendis construitum, in Gerberti Glossar. p. 1Οη. tho vocatur navigium currum. Caetera vide apud Isre in voce Kogre de Versuch eines Brem. Nieders aclis. Worterbuclis in voce Kogge. Mahia 3oa. Inuncare, a Kr0 r. I) Uncus δ' quicquid aduncum est :) Ha mus. 3) Angulus. q) Ambages. Angi. cr00k. Dan. SVec. Erog. Beloe. Trooh. Gall. eroe. A tiri milit heia d dromund ιm oh Dar propht mmmmd hordit; Anchora ingens a Dromundo dependebat, orae navis inuncata.

606쪽

INDEX VOCUM

Lavi linir m. p. Soli desiderium, ab And. I Terra, regio, solum, Ulph. MVd. a) In oppositione ad mare, continens. 3 Res pectu urbium) rus 4) Respestu villarum) sundus. Hanu selidi land oh lausa a ra, fundum& mobilia vendidit; S mimirna. desideria, ab singui. munx, sorsan a miunt

memoria.

Landyylιω f. p. a 4. Debitum quod locator fundi domino debet a lanii & futudebitum.

Lattar n. p. 278. Spuma. Angi. Ather spuma saponacea. alida laridi i falliin I: unda spumis velata. l. c. Lare r m. p. 278. I) Herba, olus. a) Porrum. A. S. Dac. Dan. Isq. Teotis c. lath apud Gerberi. Al. hιoth. Angi. DPh. Belg. D0h. Germ. Hlich. Gr. λακανον Olus. Ut vero cepe apud majores, ob insignem in medicina usum, magni aestimatum fuit, ad optimum ex pluribus designandum relatum est nomen. Hinc mitarisiιhr vocatur vir familiae suae honor & Ornamentum. Lerar m. p. 3O2. Os, ostis. a) Tibia, crus. Dan. . armis rfotisVer crus, tibia. Ρer metaphoram inde duilam quicquid re um est &tibi e similitudinem habet. ex. gr. DRqr dir si caulis. Dan. ensi .drartesserpars remi manubrium inter & medietatem. Acheris Ierar l. e. trabs illa serrea cui unci s. hami adferruminati sunt. sastidire. a) Taedio assicere. hv51 sub eir Didita Nihi rim risu, qVomodo piratas ulterius praedari satigarent. Didi taedium , nausea. Dan. oed. Suec. led turpis, taedium movens, adversuS, malUS, impers. pertaesus. Synderier mignaue Ded, peccatum mihi jam nausea est Brem. Ded dolor. Germ. Did, traaer. BoXHORN in Origg. Gall. alaeth luctus. Gr. fatigare. Scol. lethe taedio assectuS. Leirm s. p. Isa. Argillosa, lutosa loca. Angi. Drroth locus lutosus. Sing. s. terra argillacea. Su. terra, a Dir m. argilla. Dan. SVec. Dr. Lentis malis p. as 8. Terris donatus homo o: sevdatarius, vir cui lavdur N. scindi insevdum dabantur. - se collatio sevdi olim nobilitatis erat signum &hinc. a) Lendis menti nobiles denotant, compos . a parti c. ler Idr terras in possessione habens, terris auctus, a landa territorium, funduS, regio, plur. kndur. Observante illustriss. D no P. ΚoFOED ANRER quem evergetam meum dii diu silvum & incolumem servent) in Dan He Lehusrei p. 4. uti hola verit ustilandatir homineta d norisDudum X. KNuTUS terras latiores qVam quisqvam alius in septentrione dominus, habuit a: latius imperavit. Enyil.

Alii

607쪽

INDEX VOCUM.

Alii a len commodatum, seudum, vocem deducunt, sed tunc participium emergit, non vero leniis sevdo investitus. Ut taceam indeie1minatam rei, qVa commodatum constitui potuit, notionem, quae, si ab lenta derivetur, omino certa manet. EDDA nodum solvit. I emo lavdi ero morgherob, oh er histr hone a atsetia bur retiarn sfer sva morρ herod sem han hJr bar tit valda, oh heita heir hersor e se tendir menn d D fa t1 ngo in regno multa sunt territoria; mos autem est regibus judices retturi proprie notat judicem, virum qui causas componit, deciditque) singulis dare, civi Hersar duces) & lendis menti lingva Daniea vocantur. Leita ά p. 99. Irritare. Letia p. 39a. Fatigare, dehortari, impedire, to leti. Lia p. a O. Solvo, absolvo, liis ham Gιm, causam, negotium absolvere.

Lim n. p. III. Rami arborum. 2) Sarmenta. Gr. virga vitea, flagellum, palmes. Suec. lima. Lim 'r p. 38. Ramorum, sarmentorum helluo I: ignis poet. a sim re do r. Lismi m. p. I 8. Fulgor, splendor. A. S. Doma lux, globus. Angi. fulgor. Lipting L p. 8o. Thronus, turris in navi, ab at lypta elevare, in altum ferre. Erat talis thronus s. turris apud nostros majores in puppe solum struictus. Sed Appiano teste de bellis civilibus scribente πυζγοις εχτι των νεων κατατε πζοοβοεν--τα π:εριναν. Turritae hinc naves dicebantur a Virgil. In. VI H. L filiarii n. p. 1OO. Humanitas, a V P parvus, a) submisitis, comis. Angl. litto. A. S. Hel & 0fel. Gr. λιτος tenuis. Dan. Eden. Su. Eteu. Ulph. Ditiis, Artigestio, modus se gerendi, Huic virtuti opponitur fortati superbia. Litverpr p. 3O8. Colore nativo destitutus, alifr color es Dan. Su. let. Scol. Offer vocatur tinctor. Angi. to B tingere & jacere , projicere, mutare.

Lod f. p. 342. Pallium hir satu ira, villosum . hirsutus &-s pallium de quo vid. Ihre in voce ha e. Lolleon f p. 284. NUgae. Lopisvalir. f. p. 36. Hypaetna ambulatio, subdiale, tabulatum ante sedes, pensile:

a Dpt quicquid elevatum est. at ele 'are. 2 Tabulatiam, con

608쪽

INDEX VOCUM .

Margieitr f. p. II 6. Valde laetus, a multus & testi laetitia. Megini a n. p. II . Angi. matuland , terra primaria, in oppositione ad minores aecontinens, am*iu, m*u robur, potesti S. Al. magen, A. S. moeg n. Menia rir p. 2I4. Cimeliorum perditor a: dator, & duila inde metaphora. 2)Vir generosus, qui opibus utitur ut aliis benefaciat; a men torques A. S. menni, torqVes, monile. a) Pretios, reliquiae, item res pretiosae. myrderm . proprie Πόtat homicidam clandestinum, a morti caedes occultata. Vid. Dre in voce mord. Midh I p. 31 . Mediocritas, a medium & hU, modus, decentia. Mihilh Ur p. Ι 8. Elatus, arrogans, nihili magnus, multus A. S. myccis, mycel, mycle. Dan. megeu. Graec. ριεγαλος & parti c. hia r , ab at hasu habere. rhvoissa p. 22 O. Tenebrarum aedes I: custodia, carcer, a tenebrae, Dan. mlirhd Suec. mbrh obscurus, Gr. ριαυζος. Srq is aedes, camera. Ibi0da p. Ι9O. Iniqua offerre, si particula adversativa inseparabilis. AS. mis, SVee. mniso', lat. I Sensum auget verborum desedium significantium.

a) Deseelum xei notat. 3 Errorem. 4) Pravitatem. S) Infortunium. 6 Diversitatem vel varietatem indicat. Missari n. p. 18. Itineris discrimen a niis&far iter. Misgavga p. 2O8 Vicissitudo, a mis & . anga ambulatio, accidentia, casus. Mis moesi n. p. 74. lapsus lingvae, cum aliud lingua effertur qVam mens VOmit, a mu' Dissi sermo, loquela. Muniis p. 266. 1ὶ Donum. 2) DOs.

609쪽

INDEX VOCUIM

N. dicte n n. p. 3o6. Ensum inalter, a nais serpens, aspis, anguis, vipera, ALnadet, naten A. S. nodis acus. a) Metaphorice ensis, qui per corpus vipereo serpit morsu. A. S. natare. S. regu imber, pluvia. Noesn m n. P. 28. Captura, praedatio in promontorio sacta, a noes, nos nasus. Angi. A. S. nase, noes, Nose. Al. Va, Dan. Niase, Gall. nes. His p. naris It. naso, Suec. Nasa. 2) Promontorium cujus ins significatio hodie tantum apud nos superest, nam grynasus, nos, Nasus nares appellantur. vid. WACHΤER & IHRE in Voce M=n, Dan. nsim, captura, Occupatio, ab at nenia capere, AL & .A. S. mman, Germ. Nehmen. Graec.

daa d p. a s 6. Damnum inferre alicui ; a nia n. invidia. 2 Damnum. Ulph.

oris f p. s6. Infelix iter, infortunium, ab H particula privativa &for iter. yrerisitinii p. a 3 o. Petulans, ab o priv. & ieita Dris investigare; a) providere. O ryni r p. 3 8. Amico absimilis, dissimilis d: torvus, truculentus, ab o ct frandi frater, amicus. A. S. frynd. Germ. fremit styniali amicus. O 0yamois p. 6. 96. Vir insolens, ab ossopi insolentia S mais.

Oguor is m. p. 26. Terroris accelerator z: Vir strenuus, ab f. horror, terror.

a) Terror panicus. A. S. Wha. 3) Spectaculum quidvis s. spectrum, phaenomenon mali ominis & bris, celer. v inprir m. p. Terroris auctor suffaminator I: vir sortis qui aliis terrorem injicere potis est, ab lan &surris magnum faciens, augens, promovens, a sor magnUS. 1Vrerir p. 3O4 Terrore Validus, pollens d: qui viribus pollet validis ad terrorem aliis incutiendum, ab d n &ferhr, 1) soriis ; a) robustus, validus, potens.

610쪽

INDEX VOCUM.

verb. eh yrhe loquor ; hanu orti ille locutus est, ut erudite monet Dnus Inre. Convenit Latinorum ordior loquor, orsus locutus apud Virgil. AEn. IX.

bo at sapa formare, creare. Otr m. p. 216. Lutra. AL Otter A. S. ster , styr sussus. P. Palla m. p. IJ . Ι) Scamnum. 2) Hodie ita vocatur tabulatum per transversam domum structum, duabus a pavimento ulnis plerumque elevatum. Hic sedes &lecti faeminarum frequentes. Antiquum hujus usum dat G nlaugi Orinstringoe suga. Pining f. p. 284. Poena, inflictio, assiictio, a pisa, lat. poena. Graee. ποιν .

PAgland n. p. 228. Aratri terra, mensura agri apud vetustissimos populos Schytas, Sueciaeque& Germaniae universae incolas, alias dicta plagr, Dan .pAN, Germ. Ung, ct jucheri, jugerum, Lat. Barb. arathrum, jochisy, juchris, pictus, Gall. chartie. Vid. Du cinge & Henr. Chr. Sentheriberuit Script. Alamann. TOm. I. p. I O. Hic definitur esse spatium agri quod juncti die boves arare possunt; sed differre pro varia natura soli & numero junctorum aratro boum aut eqVorum certum est. Sic Gesona quatuor junxit aratro boves quo describeret jugerum quod 'sus illi dabat vid. Saorre Sturisson Tom. l. p. 9. SelaVis, Hebn0 ', l. I. Cap. 12. 14. aratrum par h0um aut ullus c0njicit eqUus & Cap. 88. illi id perstitur duo hur bobus re totidem equis. Cum nostris in remotiores mutato res nomine migravit; Etenim leges Wisiogothorum libr. X. Cap. Xi T. Italicos partiuntur tali modo fundos, partes aratra voeantes, & Gallorum char eqVid aliud esta Scoti, .patriarum consuetudinum tenacissimi, ploughuid mi ne diem agrum vocant, qVi jugero respondit. Denique monendum mensuram hane olim suis e realem seu veram, hodie vero imaginariam tantum eise, qualis in Holsatia vicinisque terris est.

SEARCH

MENU NAVIGATION