장음표시 사용
31쪽
arbitrium St, nec resistere morarive deiecta potiuerunt, sed consilium 0mne et poenitentiam inrevocabilis praecipitatio abscidit et non licet
quo non ire licuisset ita nimUS, si in iram, amorem aliosque e proie-dit adfectuS, Onpermittitur reprimere inpetum. rapiat illum ΡΟΓ-tet et ad imum
agat pondus Humet vitiorum naturn procliviS .
nec reperit locum consistendi. Quam ob rem nihil interest utrum Oderata perturbationes approbenta moderatam iniustitiam, modern- tam ignaVinm, Oderatam intemperantiam. Qui enim vitiis modum 9-p0nit, i partem suscipit vitiorum. Quod cum ipsum
quia i quia tuae sunt in lubrico incitataque Semel proclivi labuntur
p. 373 q. Cum igitur, ubi assectu Sint, ratio esse non OSSit. optimum esse Annaeu putat prim irae irritamento at- quo initio obsistere cf. II, 7, 2 8 l. p. 85 9. 10; 16, 3), quia prius assectus e Sedari non inerent, quam quod e terunt Xssecuti ossent aut alii assectibus repercussi, ut ira metu inertia ira, timor cupiditate Sen. I, 10 l. 8. 7). Neque vero mittenda SSo puto, quae apud Philod0mum i Peripateticorum Epicureorumque affectuum tilitat disputantur. Nani 0tum est, Epicurum contra Stoicorum 2 ccci ειαν assectu laudasSe cs Brandis. philosoph. histor. III*, p. 46 eisque voluisse actiones institui es. Diog. Laert. X, 34. Irricti di λέγουσιν ειναι di O, do νγ ν κάαλγηδόνα, ἱστ si εν rερι T 0ν 0 0ν καὶ si ἐν οἰκεῖον,τνὴν di U retor, se usi κρινεσγαι ας αἱρέσεις καὶ φυγας. Atque ut ipsum illum t Metrodorum modicam retinuisse iram Philodemus testatur p. 149, 5, cum dicit: καὶ a. E L - κουρος ἐν ταῖς Ἀνας υνι σεσιν cassaget O Lε θνsi 99 1 σεσθαι καὶ si εχ os υς. καὶ ὁ Μ τρύδέωρος εἰ κυρμυς λέγει του σοφον γυιιος σννεsticha νεεαι λίαν βρ&χέ 0ς Phili domus autem magis receSSisso ab ipsius scholae placitis videtur quantum quidem e ruinis libri 1rερι οργι ς intellegi licet), et impugnat Aristotelem, cum negat ipSe iram neque ad fortitudinum neque ad castigationem neceSS QSSe. rem
32쪽
Stoicorum rigida Secta ei Optime cogno Scitur, quae Seneca deinde . XI Peripateticis, ut videtur cf. p. 30)opponit. Virum bonum ne tum quidem iraturum S Se si patrem caedi, rapi matrem vidiSSet, Sed Vindicaturum tantum et tutaturum, nam irasci r Sui non esSe ii animi, sud infirmi ). Contra illud SSo ulcitrum dignumque pro parentibuS, liberiS, amici8, civibu prodire defensorem ipso officio ducente, Olentem, iudicantem, providentem, non ira impulsum rabidumve o. - Ultima verba comparanda Videntur cum CiceroniS, quibus de Peripatulicorum assectuum doctrina agitur. Qua etiamsi partim iam attigimus p. 42i, tamen ne pigeat iterum repetere et ea addere, qua similitudinem labent cum Senecae Sontentiis. Cicero igitur hoc modo TuSc. disp. IV, 43 di Sputat trimum multis verbis iracundiam Peripatetici laudant, cotem sortitudinis ussu dicunt, multoque et inlio Stomet in
improbum civem vehementi Ore iratorum impetus e S Se te Ve autem ratiuncula eorum lui ita cogitarent proelium rectum Si hoc feri, convenit dimicare pro legibus, pro libertute,pro patria'. Capito XIII Annaeus denuo illam Peripateticorum opi-Τ Initium g 3 cum hoc dicis, Theophraste' nescio quomodo quis interpretetur. Nam quo reseratur pronomen hoc non video. Videtur igitur aliquid excidisse, scilicet dictum Theophrasti. Aemihi luidem persuasi, post dolet' gra inserenda esse verba, rascuntur boni viri pro suorum iniuriis', quae init. iterantur. Haec verba periisse confirmatur illis, quae gra leguntur . Iuia unusquisque in eiusmodi suorum casu irascitur et sit Bis igitur per anaphoram positum fuit idem dictum, ut Saepius apud Senecam inveniemus. cf. I, 20 4 oderint'. I, 3, 4 6, Sed quidam sq. - .at irati quidam sq. cf. Hause vol. III, p. XXIII.
47nionem impugnat qui contenderint, iram SSe utilem, UIR pugnaciores reddat gra), et dicit neminem irascendo fierisOrtiorem, nisi qui sortis sine ira fuerit ); capitibus
XIV XV XV id iudicat, non esse iraScendum peccantium erroribus, Sed veniam dandam, Si qui cogitaVerit, quam Saepe ipSe contra alio peccaverit, neque quemquam inveniri, qui e possit abs0lvero XIV, 2, 3 cf. Plut VII, p. 8l ου c0λλὴ χρι σετ α HG07ιον ρμ προ δεερ0υς, Γ0H ς ορ υν ανιον συγγν osci ς ε ostενον). Corrigendum, qui peccaverit, non in castigatione, Sed in ira XV I). Nec quidquam minus quam irasci uni sentem ducere XV, 3 et eo magi poenam proficere ad mundandum, Si iudiciolata sit. Nam cum ira delictum animi Sit, non oportere secenta peccantem corrigere XVI, I). Cum his postremis Verbi conseras velim, tuae apud Plutarchum VII, p. 817)
αλλα b GHoν ε ιτείνοντες καὶ reo σεχ raetii ευντες. VideSigitur, quam utrique inter Se consentiunt. Ne qui iratus puniat, Seneca Socratis exemplum a seri, qui, cum ob Servum peccantem ira esstatus e SSet, hunc non ipse punivit dicens: caederem te, niSi iraSCerer' I. 15, 3 . Eundem historiolam et Platoni et Archytae et Plutarcho attributam videmus. Platoni enim et ipse Seneca et Diogonus et Plutarcinis et Stobaeus vindicant, Archyta Cicoro amblichus Luctantius i), Plutarcho auru ap. Gell. I, 20 5 Sqq. Quod Saepe fit, hac in re quoque accidisse videmus, ut idem insigno laetum aut SalSe
33쪽
dictum pluribus hominibus, qui Sapientiae magna gloria antiquis temporibus floruerunt, tribuatur et difficile sit primum auctorem indagare. Quod si uno a sub finem c. XVI dicit, Sapientem affectibus illis quidem carere, sentire tamen SuspicioneSquasdam et umbras affectuum et assert senonis dictum: ,in Sapienti quoque animo, etiam cum Volnu Satinium St, cicatri manet', ha0 o Stoico suo fonte fluxisse, primo obtutu conicere debemus. Similo quid vide apud Ciceronem Tusc. diSp. III, 3): Hoc detracto, quod totum est voluntarium, aegritudo erit Sublata illa maerenS, OPSUS tamen et contractiunculae quaedam animi relinquuntur.' cf. Galen. . . t 9. Porgit Annaeus c. XVII Aristotelem impugnare, quem dixisse fert: adsuctus quosdam, si quis illis bene utatur pro armis QSSO ). Quod salsum OSSO cenSet: nam cum illi se in potestate posuerint, non ut arma bellica Se deponi Sinere, Sed pSOS er Se pugnare. Ceterum nihil aliis in-Strumentis opus osso satis hominibus instructis rationen in tantum ad providendum, sed otiam ad res gerenda. 2). Nam si quid iudicaverit saliendum, in eo erSeVerare n-tionem set Stare semel constitutis iram Saepe repelli mi- Sericordia, cum non habent Solidum robur, Sed vanum tumorem et, cum inceperit magno impetu, deficere ante tempus fatigatam. Perb0n hoc quoque Phitarchus in libro SUO Vrεo Oer ς XpreSSit, cum haec eum ScripSiSSe Stobaeus auctor est flor. XX, 70) λυγον is πεM0να χρ o
Sub nom c. XVII sit initio c. XVIII hao duindo disputantur a seneca Iram sibi instulgor et ex libidino
iudicare, ne suo Velle audire et detegere Veritatem, sed Stinare, ne tum errorem mittere, Cum Verita oculis ingeratur. Ilationem vero tempu dare et advocationem
sibi petero, ut veritati excutienda locus sit, et id iudicare velle, quod sit aequum. Idem Philodemum, quantum ex fragmontis cognosci licet, cenSutSSe pauca minus dilacerata et muti verba p. 96. 15 4 1 0Stantur dικεiν,
Quod si porro I, 9, 2 Seneca dicit, rationem, Si pus sit. Silontem quietumque notas donni. funditus evertere, familius rei publicae periculosa cum coniugibus liberisque perdere, et hoc sacere neque frendentem neque plaSSantem caput Ili fronymi vortia ali 0rt ille quibus supra iam monui . ) ibiti OpuS St, cum Veli caedere alii suem, tua prius hibra mordorus, liceat Plutarchi quendam locum conferre, sub legitur VII 97 P λλ tρυς
34쪽
c. XX patici si in loci qui collutione aliorum auctorum illustrari possunt o sontem communem conicere permittunt. Utinim Seneca I, 20 3 animum Saepe indolescentor et irascentem cum corporibu exulceratis et aegris, quae ad levissimos tactus dolent, componit es III, 10 1 nunquam Sine querela aegra tanguntur . ita Philodemus quoque eadem imagine utitur p. 71, 17 Sq.) et a x et Adi I 0ν ἷλκ. 0ν
θ ἐς ἰσχυρον cf. Plut Vol. II, p. 124 47 a doκε doaστικὸς ὁ υ&ονε ενος I, p. 207, Sen. III, 5. 7 indice, quod cum indignatio eius nimio Sui Suspectu veniat et animoSavideatur, HSilla est et angusta'). Tum I, 20, 8 Caesaris exemplo allato, qui caelo obiratus, quod pantomimi ObStreperet, VerSum Homericum exclamavit: Il. Φ, 24)
magnificum dixisse eum negan Solam virtutem sublimem et excelsam Sse affirmat. Extat etiam Philodem locus aliquis, quo eadem Superbia vituperatur. Legimus enim
apud eum p. 54, 20 Sq. σιροάγεται δε καὶ ἀσεβῶν εἰς
5l Lib. II. Primo libro postquam enuca dissoruit quid sit ira
utrum sit utili necne, quae Sint eiu CauSae, quanam in parte corpori eXOriatur, num Sapienti conveniat, qui quotque eius sint essectus, libro alter primum accuratius quaerit, utrum proficiscatur ira a nostra Voluntate, an uapte ponte Xi Stat, tum repetit ea quae multa iam
do utilitato ius allaci in primo libro disputaverat multaque addit, quibus Peripateticos Theophrastum resollere Studet, tum de ducatione pauca profert et quaestionem instituit de iratorum natura atque indole, qua diverSaSeSSe docet, prout elementorum mixtura ad maiorem minoremve assectum inclinet. Causas deinde pertractat, quae iram moveant et Peripatuticos de integro impugnat c. 32 et 33), qui ira voluptatem aliquam immistam esso praedicent et ultione peracta alios deterreri putent. Signa poStremo c. 35 Sq. iratorum iterum cs. I l. atris coloribus depinguntur. Jam oro ad singula inspicienda accingamur. Ac primis quidem lib. I capitibus quaeritur, num ira Oluntate o iudici fiat. Qua de quaestione quamquam antea iam pauca sunt monita p. 26 Sq.), tamen hoc loco non alienum mihi esse videtur, accuratius inquirere. Iudicio atque voluntate assectus Suscipi ex Stoicorum Sententia Supra iam Vidimu cs. p. 26 Sq. Cic. TuSc. III, 66 IV, 14 76 et saepius). Qua in se cum ceteri Stoici nobis
deSint ad recentiores maximeque ad Senecam recurrendum
est. Solis in animis assectus concipi, iam inest in definitione, quam attulimus, grύθος εἶναι ἄλογον καὶ παρ φνσιν q/υχ ὶς κίνν σιν et confirmatur loco Stobensi ecl. eth. II, p. 166), qui legitur: εἶναι δε τέθλη et o γένει χῆς φυχῆς, cum ictHS corpori siclyn SSe Stoici negent. Motu Sane quOSdam esSe animi, qui concitentur, Si quid improVisum atque necopinatum viderimus quos, quia non voluntate nostra fiant,
35쪽
invictos et inevitabiles esse neque ideo assectus habendos of Sen. II, 2, ), Sed principia proludentia assectibus. Iram non tantum moveri debere Sed Xcurrere, cum Sit impetus Sen. II, 3, 4). Cum autem ira specie allatae iniuriae moveatur Sen. II, 1, 3), tamen primum eius motum, qui Sit agitatio animi, quam Specie iniuriae incusserit, nondum iram eSSe putandum Verum illum Sequentem impotum qui speciem iniuriae non tantum acceperit, Sed approbaverit, iram SSe ducendam . . concitationem anim1 ad ultionem voluntate ac iudicio pergentis cs. Sen. II, 3, 5). - Quae eum Sic Seneca disputat, hanc tripartitam affectus naturam sine dubio intellegi voluit: pucium g avrastav), SSenSionem Glγκατάθεσιν), impetum modum ratione praeScriptum praetergredientem Ορsιν ν ιλεονύζο σαν, s. Heinge . . . H q. Zeller III. 1, p. 38. Sext. Empir adu mathem. p. 417 Sq.). Ipse Seneca hanc divisionem luculentis verbis profert c. IV: Et ut Scias quemadmodum incipiant adfectus aut crescant aut esserantur, est primus motu non Voluntarius, quaSi praeparatio adfectus et quaedam comminatio i). alter cum
Voluntate non contumaci, tamquam oporteat me Vindicari cum laesus Sim, ut oporteat hunc Oenu dare, cum SceluS
fecerit tertius motus Si iam inpotenS, qui non, Si portet, ulcisci vult, Sed utique, qui rationem evicit. Quae X- positio tota clara est et optime omnia Sese Xcipiunt. Sed tamen est, quod me offendat. Nam DStquam . IV, tria illa assectus momenta philosophii enumeravit, ergit dei nil uniuscuiuSque naturam atque Vim accuratiuSeXΡOnere. Primum illum quidem motum evitari non posseratione, cum fiat invitis nobis, aliorum, cum iudici naScatur iudicio tolli posse. De tertio vero motu nihil comperimus. Atqui portuit de hoc quoque o inStitui, quem ad modum actum vidimus lib. I, 7 8 sq. Quod si re8picio, id reliquum esse videtur, ut liheunam statuamu inter . Vet . qua exciderunt verba quibus de altero illo motu
λ es. Sen. ibid. g. 2 Calv. Taurum p. ello nocti ait XII. 5.1l, qui de Stoicorum παλι libellum composuisse videtur, ibid. g. b.
etiam quaedam addubantur ut tertius accuratius describebatur. Huc accedit, quod caput . quo agitur de tyrannorum sa0vitia et crudelitat ex ira Duqenti et multa exercitatione prosecta, omnino non cohaeret cum eiS, quae . IV praecedunt. Qua c. V iSputuntur, cum non, unde habeat Seneea, inVenerim, enarrare supersedeo et statim ad id inquirendum accedamus, num ira sapienti conveniat se V Sq.). Non SS Verum, quod quidam si e Theophrastus dixerit: ,Virtutem, ut honestis rebus propitia sit, ita turpibus iratam esse obsere'. nam nunquam virtutem id commiSsuram eSSe, ut vitia, dum coerceat, imitetur . ). Gaudere laetarique naturae virtuti proprium SSe irasci non SSee dignitate ius, non magi quam maerere. Atqui iracundia tristitia comos est, et in hanc Omnis ira vel post
poenitentiam vel post repulsam revolvitur . Cum hoc dicit Seneca, Socium habet Aristotelem, qui rhet. II, 3. p. 1380bi prodit: h 'oori era Drri: set rhet. H. . . t 382 13:
s e ror Oργι Os ιενος λυ ζεtrat. Atque, Si deinde pergit: , et si sapioniis est peccatis irasci magis irascetur maioribus et saepe irascetur sequitur, ut non tantum iratuSSit Sapiens, sed iracundus' - liceat conferre Philodesmum, qui e contrario sapientem iraturum Sse Secundum Epi- Curum contundit, cum ei iniuria sit ullata, sed tantummodo, quantum animi tranquillitatum araραξίαν non perturbet os. p. 32 sqq. . Hic deinde Seiungit Osιον et υργι ν illum sortiorem esse hanc leviorem assectum Significans. Hac saltientem tangi et naturalem eam SSe, illum non osso naturatum nec eo Sapientem Surum C p. 149). Totum igitur hunc Seneca de Sapientis cirra9εία Vel ἀοργλ σι locum ex Stoico neque Epicureo sontefluxisse sumamus. Sed cum non habeamuS, cum quibuSconferamus, pergamus inde a capit XI pauca ad dispu
,Utili est, inquit ira, quia contemptum effugit, quia
malos terret'. His verbis Seneca denuo adversarium Suum
36쪽
tetur. Primum ira, si quantum minatur valet, ob hoe ipSum, quod terribilis est, et invisa est periculoSiuS Stautem timeri quam despici. Si vero Sine viribus St, magiSexposita contemptui est et derisum non effugit'. g. 3: quid, quod semper in auctores redundat timor nec quisquam metuitur ipse Securus occurrat hoc loco tibi Laberianus ille verSH - .XeceSSe S multos timeat quem multi timent'. Quam irae causam aliquam affert Seneca, contemptumh0minum ourc0ριαν), hanc praecipue iram OVere cenSet
Plutarchus, qui VII, p. 805 ἀλλ' afri γε ν ς ργῆς, inquit,
Quodque ad refellendam eorum cogitationem, qui credant irato Se minu contemni, profert et contra perpetuo metu ipsos teneri dicit, hoc etiam Philodemus exprimit his verbis p. 90 10 Sq.): τί γαρ ετ αικροιερεν cυν οργιD0ν, καθ' HI
ipsi necesse est' cf. b. 23).Cap. XIII os vituperat seneca, qui dicant iram utilem esse aut inevitabilem ut Philodemus facit p. 131, 29
Deinde pergit c. XIV: numquam itaque iracundia admittenda est, aliquando Simulanda, Si Segnes audientium animi concitandi sunt cf. lib. I, 3, 4), Sicut tarde con-
Surgente ad cursum equos stimulis facibusquo subditis eXcitamus aliquando incutiendus est ii metus, apud quos ratio non proficit cf. lib. III, 39, Si vehementior erit
aut pudorem illi, cui csmaas vol. III, praef. XXIIIJ non
resistat, incutiet aut metum'.). De simulanda ira, quam interdum suadet seneca, infra ad cap. XVII accuratiuSVidebimus Metum autem nonnumquam iratis incutiendum eSSe, hoc etiam Plutarchus praecipit. Is enim dicit VII, p. 782 εωρων ὁ Ου si ονον φυχρου κατασκεJaννυμένου λήγουσαν ργλην, ἴς Αριστ0τέλL. ιστορυκεν, λλα και φοβου cροσαχθέντος rLO σβεννΓsιένην. Sequitur deinde x0mplum athletarum, qui ictu doloreSque patiantur, ut vires caedenti adversarii exhauriant, neque eum ira uadeat, seriant, sed occasione data. Simili modo etiam Philodemus de his loquitur p. II 3, 36 q. , quem locum Buechelerus Zetis chris sit ostreichische GymnaSien 1864, p. 87), o dicit Seneca respecto reStituiSSe:
ωιτων κραυγαῖον ζων ad liquidum vero demum rem duxiSSemihi videtur Gompurgius, qui adjutore Bue cheler et papyro denuo examinato sic Antipatri Tarsen Si puto, non Ut Buech vult Tyrii cs Athenae. 14, 643 fragmentum legendum esse monet: ὁ δ' Apri careo εἰ a gερος et θν ρια
ἀλειαιων ea Dracoντων ἄνευ θ Ds oh s. SitgungSb. d. h. h. Academ. . . u Wion 876 p. 583 qq. Deinde Pyrrhum, maximum certaminis gymnici praeceptorem assert, qui discipulis id primum praecepisse dicitur, ne irascerentur. Nam iram perturbare artem et id tantum parar0, ut noceat. Itaque ratione patientiam Suaderi, ira vindictam, ut, qui parva mala perpeti noluerit, in maiora devolutus sit: quosdam unius verbi contumelia non aequo animo lata in exilium proiecit et qui levem iniuriam silentio ferro noluerant, gravissimis malis obruti sunt, indignatique aliquid ex plenissima libertat deminui Servile in Sese attraxerunt iugum'. Etiam Philodemus auctor St, iratos homines saepenumero Xili punito eSSe
cf. p. 53, 26: τοιε ὁ φυ; at ἐκ των raτρίδων et pro levi iniuria summas poenas luissu Hoc enim Platonem
37쪽
Homine natura fortes iracundia indulgent et quodammodo irati saepe magnas res offecerunt sod nisi illam domant, in audaciam temeritatem quo proni sunt et, ut imperari e non inunt, ita imperaro non possunt c. XV).a einde salSum esse, pergit Seneca, Si qui ut Suam Oe- trinam firment, animalium exempla attulerint et contenderint, ut animalium generosissima iubeantur, quibu multum sit irae, ita homines generosissimo et sorti SSimo eSSe, quibus hirimum ira innatum sit. Animalia idcirco non esse TeSpicienda, quia non ratione, sed impetu utuntur. Si quis exemplum desideret niundum oum quo intueatur, quem imitetur. Neque id Verum simplicissimo omnium esse iracundOS. Non enim simplicos esse nominandos, sod incautos es. Sen. de ira III, 4 5). Omnia hase contra Peripatuticum dicta SuΠt, qu0d apparet se locis aliquot Aristotelicis. Hic nimbi St. nim. p. 608m 3 q. dicit: a 'Gρρενα ναντι sicit si υ-
Imii ob eth Nicom VII, p. 11494 4 ὁ si ἐν Di θυρ εὐ- δης υκ cίβουλος oi δ' ὁ θυιιός, λλα εφανερός in). Capito duindo XVII nogat Annaeus oratorem iratum aliquando meliorem SSe, Sed tantum imitatum iratum. Nam, ut histriones non irati populum moveant, sed iratum bene agentes, ita otiam apud iudices et in concione, ut modo ira modo metus modo misericordia aliis incutiatur, iram 8Simulandam esse. Qua de re Aristoteles quoque in rhet. agit o iram oratoris laudat dicit enim III, 19 p. 419b24 Sq.: ετ δε avet a dei ον ρ τορα εἰς Tot recto M. αγε ιντον κροαTν ν' at et a 'εστὶν ἐλεος κ a Jείν υσις καὶ eri καὶ sit σος - φθόνος καὶ λ λος καὶ ρές. Illa autum Seneca disputat sontem suum Stoicum Chrysippum secutus, cuius rei Ciceronem testem habeo. Qui quidum odem modo de orator disputat atque Seneca, quin fiam histriones oden sententiarum ConneXu Commemorat TuSc. di Sp. IV, 55): Oratorem vero iraSci minime decet, Simulare non dedecet. An tibi irasci tum videmur, cum quid in causis acrius et vehemontius dicimus quid γquum iam rebus transactis et praeteritis orationes scribi-mUS, Dum irati scribimus r. Ecqui hoc animadvortis vincite . num iudi igisse unquam iratum eSopum aut scripsisso existimamus iratum Accium et q. s. de oratore L 220.
38쪽
80tioni supra p. 11 tribuendum censuimus, idem e communi fonte Stoico, Chrysippo, sumptum SSe Videtur ). Accedit deinde Seneca ad remedia irae, quae duo SSe Vult, unum, ne incidamus in iram, alterum, ne in ira peccemus. Ne incidamus providendum Sse primum educatione, deinde ordinandis sequentibus aetatibus. Priusquam autem de ipsa educatione praecepta sua dat, inSerit locum insignem ad phySiognomoniam, quam Vocant, Per tinentena. Qui, nisi fallor, ex ChrySippo Sumptu eSt, cuiUS cum Seneca consentientia fragmenta aliquot apud Galenum RSServantur. Cogitabam etiam do Posidini Stoico, qui primo libro operis Sui αερι παθέων commentatiun Culam de eruditione inseruit, qua nonnulla ad phySiognomoniam pertinentia peroravit, quae similitudinem haboni cum loco Annaeano Galenus enim . . , p. 463 sq. haec Scribit: συναγετε ὁ εἰκό1έως τοῖς λογοις τοι Tot ὁ Ποσειδ υνιος τα
ψυχροτερα, δειλοτερα es. Sen. II, 19, 2 eadem animalium hominumque discrimina Sunt reseri, quantum qui Sque humidi in se calidique contineat cuius in illo elementi portio praevalebit, inde mores erunt, iracundos fervida animi natura faciet est enim actuosus et pertina igniS.
frigidi mixtura timidos facit i. facieti pigrum St
Sed tamen Posidonium hoc loco fontem non fuisse inde apparet, quod et hic nimis a Stoicorum de affectibus doctrina abhorruit et excepto illo apud Lactant ad Senecam reserendo loco cs. p. 29 nulla alia eius vestigia in hoc dialogo existunt. Immo Seneca aut ex Chrysippo pS haec omnia hausit aut e recentiore aliquo, fortaSSe e Sotione, qui sine dubio veterum philosophorum placita in sui de ira libris collegerat. Qua de Chrysippo e Galeno comperimuS, ea Subinde apponemus. Ille enim etiam de elementorum in hominum ingeniis mixtura in quarto libro Lερὶ cadoυν i. e. in θερα ιευτικtu Sive 1 θικ o locutu8 St, quod Galenus testatur V, p. 439 his verbis: Tot ro 'oἰdi et To at τὴ ai
moveri in pectore circa cor Sanguine efferve Scente, hoc
Chrysippum docuisse ex Galeno eodem diScimus, qui illius verba sic assert V, p. 268): κοινὴ δέ tot δοκουσιν οἱ coλ
39쪽
cf. p. 29 et p. 343. Idem autem iam veteres philosophi docuerant, cuiuS rei inter alios tostimonia idem Galenus attulit. De Platone quidem id doco V, p. 82 his verbis: II λύε 0ν - φν Giν
p. 283) V, p. 292, ubi dicit Chrysippum, cum iram circa cor na8ci contenderit, veterum Sententiae adstipulatum
Eandemque selinitionem physicam apud ristotelem invenimus duobus locis, probi. II, 26 καὶ γαρ ὁ θυμος
I, 1, ubi aliter physicum, aliter dialecticum iram definiturum esse dicit, quem locum supra p. 30 iam XScripsimuS. Ac multis aliis locis alunus iram circa cor sedem habere auctor est, qua sententia apud veteres divulgata fuisse videtur. Praeter alia conferas Galen. Ol. VII, p. 4
σκευῆς in rameri necd. XOD. III, p. 25 κ cc ἐκ ἐν του θυμικου ὁ Γιιὸς γεννῆται εστι di i sis ἱέσις του ιερι--ρδίου cod. C. ιερι κ&ρδίαν assiaTOς Γρος ofξέν νT - λυγα σεως In his postremis definitionibus illa duas ristotelis de anim. I, 1 coniunctae Sunt. Causam cur voluerint corporis illo loco iram nasci, eam esse dicit Seneca XIX, ), quod in toto corp0re calidissimum pectus sit. Quibus autem plus humidi insit, eorum iram paullatim crescere, quia illi non aratus sit cal0r, Sed motu adquiratur. g. 4 .itaque puerorum seminarumque irae acres magi quam graVe Sunt levioreSque dum incipiunt. - senes difficiles et queruli Sunt, ut aegri et convalescentes et quorum aut lassitudine aut detractione Sanguinis exhauStu est calor 5 In eadem cauS Sunt
siti sanie tu tabidi sic erig rabidi Hause et quibus
eXSangue corpuS Si maligneque alitur se deficit' cf. Sen. I, 13, 5 iracundissimi infantes SeneSque et aegri Sunt in- calidum Omne natura querulum est). Idem apud Plutarchum V, p. 792, 793 legimuS: to καὶ γυναι κες ἀνδρευν
Quae deinde apud Senecam sequuntur c. XX et XXI praecepta continent educationis liberorum. Sed cum inois nihil inven0rim, quod ad fontem Suun redigam, Super- Sede ea enarrare et tranSe Statim ad c XXII, in quo est quod moneamuS. Praecipit enim auctor, quomodo adulti homines iram evitare possint. Cum cauS iracundiae pinio sit iniuriae, optimum 8Se, ei neque indulgere neque
40쪽
credere. Dandum SSe Semper tempus, ut Verita aperiatur. Criminantibu non Sse credendum, cum hoc humanae naturae Sit, ut libenter credamus, quae inviti audiverimus et irascamur, antequam iudicaverimuS. Quid,
quod non criminationibus tantum, sed suspicionibus inpellimur et e voltu risuque alieno peiora interpretati innocentibus irascimur γ' Simili modo Plutarchus quoque VII p. 78 loquitur: ντως ὁ γ isto grροσεχων ε αρχὴ καὶ
κατε ε ανσε καὶ ra TO I Γ ὁ ira raρασχ υν Γλλην σβεσε καὶ 6ργλην ὁ λ θρεχ ας ἐν α ρχὴ και εἰ φυσησας αυτ ον, ἐφυλαξ aro καὶ καθελλεν ibid. νδε cr Ωρχας ἔχει μεγαλα αεὶ και ἰσχυρ ις, αλλα καὶ κ 0s Ma καὶ gra διακαὶ ο γελ agat τινα a To dia νευ sat a froλλα τοιαύτα Γολλους εἰς ργγην aθίστησιν. Etiam Philodemus p. 89 eodem modo vituperat, iracundo saepe vultum et risum aliorum male interpretatos salsam SuSpicionem capere, quam rem ubique Vitam invisam reddere et omne gaudium tollere. Neque enim spectatuli gaudere neque balneis neque conviviis neque itineribus nequo alia ullare, quae alios delectet, sed omnia invisa ipsis fieri, quia irritentur ια νενιι καὶ il/ιθυρισμὸν καὶ γελ 0Ta a των
Quae deinde apud Senecam disputantur, praetereamUS et c. XXV, inspiciamus. Ubi animum et corpus voluptates corruperint, nihil hominibus tolerabile vi dori. Quid est enim, cur tussi alicuius aut Sternutamentum aut muscuparum curio Se fugata in rabiem agat aut Obversatus canis aut clavis ci Galen. Vol V, p. 22 neglegentis Servi manibus elapsa γ' Idem apud Philodemum exemplum muscarum inVeni
63 Est etiam ut . XXV aliquo loco cum Phil0demo
Seneca consentiat, quo eorum inSania castigatur, qui bilem in res et animalia effundunt qua iniuriam illis lacor aut
non potuerunt aut non oluerunt, quia Sensu et ratione
carent, ut lapis et equus. Ibi haec verba inveniuntur: ad ultimum quid est dementius, quam bilem in homines collectam in res effundere Atqui ut his irasci
dementis St, quae unima Carent, Sic muti animalibus, quae nullam iniuriam nobis faciunt, quia Velle non OSSunt: non est enim iniuria nisi a consilio prosecta'. pud Philodemum p. 90, 3 sq. eandem Sententiam RhemUS ....
rat θύρ/0ν x et saλλο et 0ν τοι0υτ00ν, A in Buechele l. l. p. 85 GOmper καὶ Ουχ τι ἀνθρω=cους ἀλλὰ καὶ α λογαίου καὶ ψυχα καὶ με κρου δεῖν πάντα . . . . Qui loci cum mirum in modum inter se Simile esse eluceat, ni fallor, ex communi fonte Stoico sive primario sive derivato
Tum pergit Sunuca stultitiae eorum illudere, qui cum equi haerere non possint, si aliis hos obsequentes viderint, illis irascantur, quia ibi tantum contumaceSesse putent neque sciant illud fieri ipsorum artis equitandi imperitia. Eadem comparation ii, qui de assectibus