Johannis de Los ... Chronicon rerum gestarum ab anno MCCCCLV ad annum MDXIV. Accedunt Henrici de Merica et Theodorici Pauli Historiae de cladibus leodiensium an. MCCCCLXV-VII, cum collectione documentorum ad res Ludovici Borbonii et Johannis Hornaei

발행: 1844년

분량: 1007페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

De excom Discationa Leoriensium et appellatione eorum.

Non cessabant utrimquρ viri boni laborare fideliter per crebras diaetas et tractatus amicabiles, quomodo, discordiae nebulis dissipatis, pulchritudo pacis occurreret, et sol, qui erat in nubilo, lactior refulgeret. Cum autem tractatus omnis casso labore deficeret, resque pertracta in dies augmentum mali sumeret, partibus nimium induratis , ad notitiam Pii papae delata est. Ille autem ad requestam partium Petrum quomdam ambactator m ad territorium Leodiense transmisit, in utroque doctorem Ρctit ille pro divorticulo Aquisgranum, in domo canonicorum regularium faciens residentiam. Ubi ad se accitis partibus, earumque causis mature digestis, confugit tandem Tr verim procul a finibus Leoclii, veritus obstrepentis populi barbaricam ferocitatem. Quo Persequentibus partium commissariis, sedens in loco judicii tamquam judex, Leodienses tamquam profanos, rebelles et incorrigibiles excommunicationis vinculo innodavit. A qua tamquam indebita et injusta sententia illorum commissarii ad sedem apostolicam appellarunt. Appellationem et suspicionem reipsa dignam faciebant in oculis eorum, magistri Baymundi suspecta Persona, cujus manus cum legato fuerat, cujus quoque de consilio totus ipse pendere dicebatur; et erat non mediator bonus, sed partialis valde. Eliguntur itaque solemnes ambactatores, et a domino terrae, et ab occlesiis, et a nobilibus, et a communitatibus, et ad romanam curiam diriguntur, facta prius unanimi compromissione in dominum apostolicum , tamquam arbitrum et judicem summum, ut quidquid ille definierit de tota causa, ab omnibus .inviolabiliter observetur. Et hanc promissionem pro majori robore scripto firmant, vallant jurejurando, et sigillorum suorum appensione communiunt. Dominus papa Paulus succedens Pio defuncto, cum audisset o dinem rei gestae, sententiam latam per Petrum legatum approbavit tamquam justam. Nihilominus satis pius et propitius factus Leodiensibus decrevit, ut

ad spatium quatuor mensium hujuscemodi sententia suspensa maneret ac d bito careret effectu, quatenus interim mature super male coeptis resipiscerent

182쪽

144ΗENRICI DE MERICA

et cum domino suo pacifice convenirent. Alioquin sententia ipsa se noverint esse feriendos.

Do praevaricatione Leodiensium et tutore eorum 3. Anno Domini LXVtφ', Leodienses pessimum iniere consilium, ut causa adhuc in lite pondente, facerent undo nimirum fieret confusio et illusio iis qui iii circuitu Sunt, et emergeret opprobrium sempiternum super capita eorum. Nam Raso de Heers, et Bari Surielli, et alii nonnulli ex parte Leodiensium porgebant ad nobilem virum magistrum Marcum de Baden, germanum fratrem comitis de Baden, quem promissis illectum Leodium introduxerunt. Erant tunc festa paschalia ; at vero civitas tota ruit illi obviam, et pro jucundo adventu novi domini, non pro rosurrectione Iesu Christi, dies festos agunt illi. Laetabantur, sicut exultant victores, capta praeda, quando dividunt spolia ; sed extrema hujus gaudii luctus occupavit. Contigit autem eodem tempore et ambactatores a curia rediisse Leodium. Qui, ut a papa hahebant in mandatis, relationem et de mente papae et de iis quae causam concernebant, volebant quidem facere, sed sub poena capitis prohibebantur. Itaque homa-gium naso et complices sui magistro Marco faciunt, fidelitatem promittunt eumque in defensorem ac tutorem patriae suscipiunt; Ludovicum de Borb nia, electum et confirmatum, verumque dominum terrae, sic abnegant, Ut insignia armorum eius tibique locorum detrahi iubeant, et sub poena capitis nequisquis de caetero eum dominum Leodiensem nominet interdicant. Quid plura i Mittunt praeterea veridarios ad rectores oppidorum, ad nobiles et Vasallos patriae, et Leodium quantocius properare praecipiunt. Quibus impra sentiarum positis dicebant: α Facite quod et nos fecisse videtis, aut cum IRrditione bonorum incontinenti gladio feriemini. n Nonnulli vero, arcta necessitate constricti, reclamante conscientia, faciebant quod facere cogebantur, qui scilicet cxtra patriam unde viverent non haberent. Quam plurimi pluris cxistimanteS conscientiam quam substantiam, verentesque potius periclitari animam

183쪽

quam famam. dato loco irae, fiagno praesidia qua siero. Hos continuo tamquam traditores et schismaticos Proscriptione damnabant; horum bona per

filios perditionis, qui de Tridi Tentorio dicebantur , diripiebant, comburebant, abalienabant. Heul non fuit eis cordi quid promiserint, quid signaverint, quid juraverint, non cuique homini, sed vicario Christi, sed successori 1' tri barbaris in hac parte deteriores, apud quos violare fidem et juramenta frangere , est Ca Put amittere. Certe apud canonicas sanctiones, in qualibet actione triplex consideratio ad bibenda est. Considerandiam etenim est, quid liceat, quidd eat, quid expediat; liceat secundum aequitatem. d eat secundum honestatem, expediat secundum utilitatem. Ι'roh dolori Leodienses vertiginem capitis passi, aequitatis erant incurii, honestatis immemores et salutis exortes: unde omnia violabant, omnia confundebant, cuncta Profanabant, Deo et hominibus odiosi. Quis haec audiens non obstupescat p Vero, vere, nunquam ad hanc stultitiam, imo vesaniam proria pisset populus illo, si non fuissolvenumdatus facere malum, et datus in reprobum senstim, ut videns non viderset. et audiens non intelligeret, et converteretur ot sanaretur a Deo. Unis accidit, ut quocumque se vortisset de captoro, haliorset infortunium, discrimen incurreret, opprobria sustineret, sed et papa Paulus secundus, qui nunc Praesidet ecclesiae Dei, sentcutiam excommunicationis fulminaret super eum, nota quidem super Populum universum, Sed Sul Rr nasonem et complices suos, qui ecclesiam spreverant, Pacta solverant, et tantorum malorum fuerant incentores.

Denique non verebantur Leodienses malum malo addere, stultitiam stultiliae cumulare. Neque sufficit Dis in Perniciem salutis suae dominum papam habere contrarium . quin etiam in praejudicium Prosy ritatis suae oculos majestatis Philippi ducis tentarunt offendere. Quid enim p Ad ipsum tunc Bruxollae morantem mittebant nuntium . publicae diffidationis litteras perferentem , atque Petulanti animo diffidabant eum cunctosquo fautores ejus. Neque hoc

184쪽

146 ΗΕΝRICI DE MERICA

contenti, dissidabant et fili lim ejus unicum Carolum , comitem de Chari s

et omnes coadjutores rius. Is eo in tempore ducebat exercitum, bellumque movebat in ros one Franciae contra Ludovicum , regem Franciae, volens vindictam sumere de rege, et quidem satis juste. Rex equidem quaesierat mala et patri suo et sibi, et insidias posuerat cis non semel, sed iterum atque it rum , Conatus Pro bono reddere malum. Et certe comes idem, sicut in nullare regi fuerat Obnoxius, unde vel tenuis querela posset dari regi ad verisus eum, ita quoque Leodiensibus nunquam vel verbo noeuerat quin potius bene

favorabilis pro bono mutuae pacis semper, uti poterat, laborabat. Nolebant tamen illi credere pleni malis suspicionibus, et ad insipientiam sibi. Caeterum impleta videtur effectualiter in Leodiensibus deprecatio, imo potius impreca-lio Ieremiae, qua dicebat: u Duplici contritione contere eos, Domino. D Revera duplici contritione contriti et duplici plaga consumpti sunt, dum videlicet

interior homo ecclesiasticis censuris interiit, et corpoream vitam gladius martialis extinxit. Quam debili fiduciae innixi sunt talia pra umentest confid

hant etenim non in Domino Deo, quem ostensum habebant, quia vicarium ejus contempserant; non injustitia qua carebant, sed in collisione armorum quibus abundabant, et in virtute propria, quae tamen respectu contrariae majestatis permodica erat, quamquam ad resistendum omni populo et nationi vires sibi sufficere temerarie jactitarent. Propter quod verbum calumniae,

luod de populo Moabitico lsaias ait, do populo Leodiensi apposite videtur

intelligi i cisse : u Audivimus superbiam Moab : superbus est valde; superbia eius, Praesumptio ejus, arrogantia ejus plus quam fortitudo eius. n Sane levabant ipsi oculos in regem, et in eo maximam spem Ponebant; sed non venit eis auxilium ab eo, qui factus est eis baculus arundineus; nam innixi super eum Stare non potuerunt, sed ceciderunt in terram. Rex Promissione dives, exhibitione pauperrimus, rex sibi ipsi auxiliari et ante laciem Caroli comitis stare non potuit, vel in medio regionis suae; sed ab eo fugatus, victus, humiliatus est. Quantum aliis auxilium ferre posset, qui sibi praestare non posset Z Tu, popule stulto et insipiens, utinam saperes et intelligeres, ac noVissima Praevideres t Ecce enim fortior te superveniens vincet te; universa arma in quibus confidis, auferet a te, et spolia dividet in te. Ecce civitatem gloriae tuae, coronam patriae tuae circumdabit vallo; undique coangustabit eam; et ad terram Prosternet eam, et filios ejus qui in ea sunt, eo quod non cognoveris

culpam transgressionis tuae.

185쪽

Quod Leodienses coeperunt Primo fores cera et damna inferre

Pkilippo duci.

Post verba ventum est ad facta. Νeque enim se continere poterant a malefaciendo , qui non laesi provocaverant dissidando , non intelligentes quod cuncta male ministrat impetus. Primi ipsi verborum injurias irrogarunt, primi damna i erum intulerunt, primi ad laesionem corporum proruperunt. Mox e enim terram Brahantiae ultra Mosam ingressi, hostiliter rapina, ferro, incendio cuncta depopulati sunt. Terra de Dael hem plus aliis perditioni subjacuit. Perierunt a facie ignis castolla , nobiliumque domicilia , ac praedia iter maguinea, atque villae non Paucae, quae et Pulchritudine aedificiorum Et operum Varietate, et pluralitate plebium oppidis udaequari potuissent. Sed O rem nova mi rem detestandam i rem omni vilipendio dignami Feminoum genus in hoc itinere scelerato sese virorum a tui sociavit, induensque Et animum et liabitum masculinum , masculos ipsos crudelitate devicit. Quid vobis et armis, o mulieres fuligine tetriores Virorum Certe est, non mulierum . arma ferre, ad bella Procedere. Vestrae potius disciplinae est mauore domi, lanificio intendere, cibaria decoquere, Pulmenta praeparare. Quod si pugnare delectat, non inter mares, sed inter Amarones sortem accipite; harum, non illorum, Communionem habetote. Progrediuntur insuper et apud oppidulum de Vathen rcti , sortissimo castro praeditum , tentoria figunt.

Ubi dum moras facerent et Obstacula invenirent, ecce magister Marcus, tuim eorum, considerans execranda opera Protan um, quod scilicet non esset tiamor Dei ante oculos eorum, quod consuras e lesiasticas tamquam nihil et inane ducerent, quod in vano animas suas acciperent, quod non laedentes se

laederent, quod de amicis inimicoε constituerent, quod non ratione, sed impetra cuncta agerent, quod eorum malitia in dies aecresceret, quod mala initia pe simos eventus et infaustos exitus habitura forent, nimia poenitudine ductus et dolore intimo stimulatus, relicto thesauro suo, clam Cum fiuis aufugit 3. M lebat nimirum solum natale repetere, quam in capitis sui periculum et salutis

t CD. supra p. 27 et M.

186쪽

dispendium populo profano praeesse. Quo cognito, illi nimium attoniti et

confusi, vix cluid agerent et cluo se verterent discernebant. Sane prae turbatione nimia, morae impatientes, Cum scandalo. non sine damno i reliquerant enim Partem magnum armorum ante locum obsessu ui , Leodium mox repetunt, cauteriatam secum ferentes conscientiam et de eo quod acciderat inaestimat,ili confusione percellentes patriam universam.

De nimia insolentia et transgressione Dinaniensium. Exemplum civitatis sequuntur et oppida. Utinam exemplum bonum dedisset illa, quod ista aemulari potuissenti Oppidum Ηοyense majus fortiusque inter alia, sicut profanationis, ita quoque diffidationis seinper exlwrs fuit. At vero ministri scelerum oppidi de Dinanto in civilo quoddam in comitem

Carolum Perpetraverunt; et quia enormius Prae caeteris Peccaverunt, Praemeteris malitiae suae I enas luere sunt coacti. Famabant voce procaci illum esse spurium, et in fluta de domina ducissa ac Loodiensi episcopo genera-lum. Unde sumentes Menum atquct stipulam, veteres ac attritos Pannos, in

ludibrium nominis sui formam humanam estigiant, quale genus monstri in hortis satis ponitur ad abigenda volatilia, quale genus figmenti formidinem in cucumera Baruch propheta nuncupat. Ilancque confictam formam hominis sportae impositam sustollunt in altum ac sagittis aggrediuntur, insultantes et dicentes : irole , Carole, hastarde de Heynsbercti, ubi est potentia tua pEcce datus es in manibus nostris. Defende te et eripe, si potes. Μ Proh Pudor lDeinde convicinos suos terrae Namurcensis et isti conturbant. Et primo quidem impetu monasterium ordinis Cisterciensis dictum de Molinis igne copioso circumvallando , in favillas et cineres redegerunt. Ignis tamen jacturam evasit ecclesia et dormitorium. Strictae illic observantiae monachi sunt et adeo pauperes, ut non de redditibus, sed de manuum laboribus vivero compellantur. Sed quid p Non revocabat sceleratos a scelere loci reverentia , non humilis obsecratio monachorum, non paupertas fratrum, non bonitas Vitae. Utque mihi retulit viva voce abbas venerabilis, damnum per ignem illatum

187쪽

ultra tria millia rhenensium florenorum justo computo supputari potest. Sumptuosa erant aedificia, et domus grangiarum Plenae honis at tuo frugibus quas sponte gignit humus. Et hoc plene sciendum, quod inter inciviles stprofanos fuerant etiam viri cultores Dei, justi tenaces, sequaces honesti, qui

quae videbant mala abhorrebant, et quae corrigere non Pot rant, Corriper non audebant , ne substantia privarentur penitus et vita. Nam et militem quemdam in Dinanto juxta monasterium praefatum ribaldi, volentes ecclesiam

incendio dare, arguebant schismatis et proditionis, quod scilicet obstiterit iplod ratione eos induxerit et prece deflexerit ab immani sacrilegio. Sic in Dinanto, sic in Leodio, sic et locis in aliis.

De duce Clerensi et drossato Brabant e. Philippus autem dux, consectus senio et virium impos, misit ad duoem Cle-venwm consanguin iam suum, puta sororis filium, ut festinato veniret, contra Leodienses inimicos opem laturMA; siquidem robur exercitus et tota fere militia a comite Carolo detinebatur in Francia. Venit autem illo cum o sui tum peditumque multitudine non exigua , et in Thenis Brabantiae oppido se recepit. Verum brevem temporis moram faciens , nihil celebre operatus est. Insultum ipse in hostes nullum ostendit, nec congres sum ullum habuit; intulit tamen damnum ignis. Sed quaenam est illa virtus bellica domos incendere, opera manuum hominum comminuere, nemine repugnant 7 Unde Bruxellam valedicturus avunculo petiit, et, accepto stipendio , remeavit in sua. Eodem tempore, communi decreto ducis et Patriae, directus Orat drossatus Brahantiae , nobilissimus comes de Nassau, ad oppidum de Loivis. in extremis fininibus Brabantiae constitutum, ad tuendos fines terrae a facie oppidorum

odiensium quae in vicinia sunt, puta de Ilasseti et de Sancto I ruilone, oppida grandia, populo plena, reseria divitiis, sortibus portis, altis turribus,

densis moenibus in circuitu communita. Ipso autem oppidum Lex ense bene Communiens, et aggregans sibi copias vivorum sortium, inter quos et orat dominus Johannes de Hamalia, cujus supna secimus mentionem, ot Walterus

188쪽

Bau, miles, emeritus signifer, intolerabilis hostibus iactus est. Aon cessabant autem advorsarii Brabantiae fines etiam ad oceidentalem plagam impetere. Praedando, captivando, occidendo, incendendo. Sed non impune tulerunt, quia eadem mensura, qua imi metiebantur, remensum est eis.

De rictoria quam habuit dronati s de hostibus. Venit ergo vice quadam cum signis suis et ingenti str pitu multitudo magna oppidi satis magni de Hasseli, quod est caput terrae LOssensis, exagitatura furorem suum in Brabantigenas. Conserta pugna, et di Ossalo facti, superiore, Plures ad cimariorum ceciderunt in ore gladii; nonnullos rivus, qui Gheora dicitur, eos a tergo impellentibus Brabantigonis, deglutivit. Alii a Diona fuga 3 celoriori se commiserunt, reportantes ignominiam Pra sumptionis suae, Ut ipfii facere praesumerent ultra Gliceram transeundo, quod progonitiares sui scutiwr fueere timuissent. Verbum quippe Salomonis est: α Ne transgrediaris terminos qrios Posuerunt patres tui. is Unde recte isti confusi,

juste humiliati sunt, quod videlicet salutaris consilii fuissent incurii et patriis limitibus non contenti. Merito quidem extermisset habitatores oppidi de Sancto Trudone, quod est in pago Hasbaniae ad leucam distans a Le is,

tanta strages confinium suorum. Verum , sicut scriPtum est : Semper Praesumit saeva Perturbata conscientia, volebant et ipsi confidentes in viribus suis aliquid attentare, unde laudem consequerentur Penitus ei honorem. Et egressi fortiter agere impegerunt in drossatum, qui non Procul aberat. Proinde quasi jam victoria in manibus esset, resonabat vox una clamantium : Nullus evadat; nemo vivere permittatur; guttura cuncti perdant. At cum se inferiores conspicerent , humiliter precari coeperunt, qui Paulo aute tumide minabantur, multa offerre, plurima repromittere, si evadere sinerentur. Sed nemo eorum , qui in manus hostiles inciderunt, exauditus est; nemo vitam redimere Dot

rat, nemo diffugere. Et quidem satis juste; ut videlicet qui aliis cogitaverant inferre mala, ham et ipsi justo Dei judicio paterentur, tu eamdem, quam aliis

para erant, foveam incidentes. Reliquos terga Vertentes dr salus ipse cum

189쪽

suis ad portam usque oppidi insecutus est, oppidum ingressurus, si Porta clausa non fuisset. Erat autem et nunc est Montena ken forta litium et antemurale terrae Leodiensis ad australem plagam , de quo aliisque villis in vicinia siluatis pererat ecce in drossatum et coadjutores suos cuneus ingens hominum imbellium et agrestium populorum rem magnam , rem facturus egregiam.

Parturiunt Diontes, nascetur ridiculus mus.

In quos tanta caede debacchatus est, ut ex eis mille octingonios viros prostrasso reseratur. Fortalitium ipsum, ablatis bonis et occisis hominibus in eo repertis, ferro diruit, igne succendit. Contigit autem in cis tribus pugnis perpaucos ruere de parte drossati, cum caderent adVemsarii numero plures in multitudine copiosa. Et hoc quidem voluntate Dei factum esse credimus, qui servos semper adjuvat, cuique dissicile non est in paucis salvare acque ut in inultis. Sicque humiliati, sicque confusi illi de caetero oppida sua egredi timuerunt, delitescentos in illis a facie dros sati, sicut mures in antris a facie eatti,

et columbae in cavernis a facie mi in sese abscondere consueverunt. Sane super

interemptis, etsi in consolabilem fletum in propinquis naturalis extorqueretatactio, vis tamen doloris non minime lenitescebat consolatione suscepta, quod scilicet autumarent illos pro defensione iustitiae corruisse; quod automin anathemate Pipae perierint, quod nulla relinquentes contritionis signa defecerint, quodIn locis Profanis, instar pecudum, corpora putrida humata fuerint, cordi non erat, quasi pro nihilo ducebatur. O miram excaecati populi dementiam l Posuerat autem Philippus dux Iohannem de Curia, villicum inferiorem oppidi Lovanicusis in oppido Brabantiae de Halem , in extremis finibus constituto, ad tuendum illud a facie fortis oppidi terrae Lossensis do Herch, quod ad dimidium leucae separatum est, cujus quidem capitaneus erat I hannos de LolM M, vir procero corpore, sed Pa ido corde. Hic, quamquam multitudine populi longe fortior, insultum tamen facere vel conflictum inire cum adversario semper extimuit. Quin imo inter Portas suas sese recludens, adversarium et praedam auferre, et domicilia incendere ad portas usque Oppidi, malis suis gentibus, perpessus est. Oppidum illud de Herch forte et arrogans , Postea Per ducem Carolum sic humiliatum est, ut ligna et lapides de dirutis portis et muris suis oppidulo de ualem advehere, et vellet nollet, id corroborare cogeretur, quod pro murorum carentia, pro vilitate Portarum et populi rari rate, antea turgido animo despexerat et pro nihilo reputabat.

190쪽

Do reditu Caroli a Francia, et tractratu Pacis inter imum et Leodienses. Non multo Imst, habita victoria, Pace facta, retiumue eum rege comIη sitis, juxta notata, Carolus comes de Chariois r diro coopit a Francia. Neque

tamen mox ut re Ursus D st, terram inimicorum vindictam sumpturus adire

curavit, sed ad preces contilis sancti I auli distulit, et in Thenismonte oppido Brat,antiae aliquamdiu demoratus est. Siquidem comitem sancti Pauli ut fautorem, ut mediatorsem , ut advocatum Leodienses Suis Precibus Praevenerunt, Imstulantes Per eum, tu quo totius spei figebant anchoram, pacis antidota κihi dari. Comes hic, etsi fidelissimus Carolo, ut amicus tamen, clua Probat bona Leodiensi populo, et non ad insipientiani sibi. Interea autem diui. hah tur sermo, fitquo tractatus inter Parios de Paee com Ponenda , robur exei ilus Per terras Brabantiae, II annoniae et Ν amurci. quae sunt finitimae terrae Leodiensi, ubicumque diffunditur; quas aperiebat ot offerebat Carolus comes popularibus sitis, non ad illicitum abrasum, sed ad necessarium alimentum . illi aut m licentiae datae limites excedebant, et lyrannica delicta

reiectaque modestia, amicis, non ut amicos, sed hostes sese praebebant. Hostium quippe est non ad sufficientiam sumere, sed superflua extorquere, sequi impolum, Contemnere rationsem, movero seditiones, turbation alcro. innoxiis uocor , laedere insontes, nescire Pauperes, clam furari, rapere insolenter, sanguinem fundero, mulierculas deturpare. Et ad tanta facinora

ferventius rapiebantur , quod scilicet debita illis stipendia negarentur; nam a Fosio Paschao ad adventum has pie Domini, liuo haec fiebant, passi labores et innumeris Oxpositi calamitatibus in Francia, trium tantummodo mensium querulabantur se stipendia suscepisse. Est tamen verbum apostoli: u Nemo militat stipendiis suis unquam. is Et oppida devitabant illi, quod scilicet illic arcerentur ah iii solentiis, et sumptus exsolvere cogerentur. Quamobrem et villis, ut frangiis, locisque religiosis totum Onus incumbebat. Mirum autem ot valde mirandum, ut Carolus princpps inimicis Parcere vellet, terrasque Paternas omnis transgressionis expertes destinii, lacerari, exinaniri permitteret. Iterum in ipso tractatia pacis inventa est difficultas utique non exigua, ob magnitudi- nona petitorum. olebat imprimis Carolus comes , ut pro dam uo et injuria

SEARCH

MENU NAVIGATION