Commentationes theologicae ediderunt Ernest. Frid. Carol. Rosenmuller ..., Gottlob Henr. Ludov. Fuldner ... et JOs. Valent. Dominic Maurer ... Tomi primi pars prima Tomi secundi pars altera Tomi secundi pars prima

11쪽

n s rationem quum in servo quoque esse potuisse appareat, Parabolae ratio non minus quam littera του οικ. Conditio cauSa esse potuit, ob quam hic non co redactus delatione fingeretur, ut T. διχοτομησιν timeret. - Non magis dirimi controversiam puto, Si quis nominum τ. κυριου et T. οἰκο- ωosmu delectum habitum commemoret. Schula. Ieber d. Parabol V. VerWalter P. Q4. οἰκοδεσπο- της enim nequc illo I c. 12, 42. vocatur, Cui Oικονόμος fuisse traditur; fuit autem οικοδεσιπότνὶς, Non tam ob v. 59. quam PrOI ter rei Daturam. Ne

quoadici oικοδεσποτ=im eum potissimum, Cui ressit cum servis suis, id ex eodem V. 59; 25, 25. al. intelligitur. Et κυριου nomen, cui oppositus

est GHος, cum nomine οικοδεσπότomommutatur: 14, II. 2 5. Ac ne οἰκονομου quidem nomen a

Semo alienum, II, 42, quia Leo ipse non decet enim id afferre, quod Matthaeus, 24, 45, δουλον

Pro οἰκονομευ scripsit) v. 45. τω ἐπὶ T. θεραπείας λαθεσταμένω οἰκονομω nomen douλob imposuit. Est quidem noster ὀ Οικ. ampliore munere Praeditu

e sere, quod II, 44 commemoratur: sed dicitur tamen ibidem servus ti oc nondum adeptus quo

. neque libera conditio, neque amplissima illa potestas nostri colligi, potesti soυλου nomen quare hin impositum non sit squamquam V. IS. Cap. I 6. οἰκετης Scriptum est, coli. 5 Esr. 5, 19. et Wetati ad nostrum l. , id ex hoc apparet, quod, cum nomina οικοδεσπ. et οἰκονομου ad ossicii rationem, κυμου ct dorλου uomina ad locum, quo οἰκον. ab

12쪽

οἰκοδεσπ. habetur, speetent, posteriore hoc appoIIandi modo cxve. τον οἰκονομον, priore illo Oικ.)auCtorem Parabolae uti, Consentaneum fuit. Οὐ 'δ-ῆση δουλευε ιν autem Sellula. 5 i) non dicit herus, quia dominus iratus se Mi abrogationem muneris quidem, haud faciIe vero servitutis sinetiae indixeriti - Neque .manumissionis huiusmodi οικονομων, veIut Thaumasti ap. Ios. Arch. 18, 6, 6, exempla afferrem: neque enim deSunt, quae δουλους traditae οἰκονομία quoque δουλων Ioco haberi consuevisse doceqnt Arch. 12, 4. 8. Lc. II, 46. Coll. 42.) ; quod quam consentaneum sit illarum 'terrarum moribus, non est quod dicam. IIabotigitur dubitationem, an servus ille Lc. Iu, 44. Ita

hertatem quoque nacturuS fuerit; atque noster 'δ oia. ne dicitur quidem πασι τ. υπάρχουσι Prae sectus οἰκονορος unus. Ut honestiore quodam

loco habitus, ampliore quadam agendi libertates

ne antea quidem servili conditione usus Luc. 12, 44. coli. 45. ei tantum noster videri potest, qui hunc de plebe fuisse propterea negat, quod timendicitatis infamiam fossorisque Iaborem horruerit. Gam. II. At quantum pudoris et

molestiae habeat memoria prioris miserae Terυm conditionis, sἴ quis ad hanc a diuinrita honorisicentioris opulentiorisque vitae consuetudine quasi Tepeliatur, id omnes norunt; atque nostri, omnium

Terum suarum ruinam in se, o ταν ν Im

pendere consessi, sortuna omnis agi, tota In alienarum opum usu posita fuisse videtur. Potuit igitur esse .

tuin de plebe, tum e libertinis.

13쪽

- 10 instructus fuerit huiusmodi servus necesse est lai- 'dem: scd utrumque. hoc in Servos etiam Cadit LC. II, 42. coli. 4b. 19, 15. Gen. 24, 2. 59, 5); qui tale munus adepti a servis, quales vulgo habentur, eo disserunt, quod his Continuo, singu- Iarum rerum gestarum ratio reddenda est, illis . autem tempore quodam interiecto. οἰκονομοι igitur libere agunt, non sunt autem necessario liberi. Alinus etiam recte ex Pauli more vocem ad. I OS divinas transscrendi atque adeo ex eo, quod ad Iaas easdem tota collatio spectet Scitulg. 45), amplior illa α Οικ. libertas existimari mihi videtur. sIn transscrendo enim ab eius rei iam generis, eX quo vocab. eSt, rationii us multum Saesie recedi

tur v. δουλου . Hic mos verba transferendi pariter atque illud, quod praecipitur, ut ne uimium tribuatur exempli e rerum huius terrae genere dclecti rationibus, in interpretatione huiusmodi narrationuri non valet, quia parabola ad verita tem ficta censeri, itaque, dum in hac interpretanda Versaris, quodcunque sagitare huius Da iura videtur, id teneri mensque ab iis, quae in disputatione de usu exempli retinenda sint, Plane sevocari debet. Hoc posterius enim illic nondumin doliberationem cadit. Immo quorsum SCri- Latiar lex illa interpreti, si interpretando sublata iiiiminutave sit Nativa uti iusque inter se collatao

causae dissimilitudo Z vel cia haec tollatur, ιεiscripta illa sit' .

Hae igitur omnes. quas eXPOsui, causae, 'at

14쪽

gem I me non commovent. Movet autem hoc, quod servus munere Privatus haud sacile apud alios refugium sibi comparandi consilium animo suscipere Potui . Ilotionem officii του οικονομεῖν Schula. 44. 46. A. L. Z. 18o I. No. 36 hanc fuisse arbia

tror, ut esset reddeuda eius ratio: nam haec a nomine οἰκονομου ct quocunque huiusmodi munere mandato ) secerui non potest, neque, nisi

rem ipse impedias cistincndlicho Schreiberct, VONund Nachreclineret, milhselige Vollendung des

ContrOlenmeseus, ab aetatis cuiusquam moribus

aliena fuit, denique verbis ἀποδός τον λόγον ma nifesto significatur. Ut enim hanc orationis domini sartem his verbis sequod profecto non pol eris 'suppleam Schulg. 5o), duobus illis certa locis, Act. I9, 4o. ML 12, 56, adduci non possum' . At Schtag. 47. 48 herus non expe-5ὸ Pro arbitrio rem gerendi potestas omni tempore aliena ab istoc munere habita est. In modo quidem utilitati alterius prospiciendi licebat dispensatori romano arbitrio et fide sua uti; hau tamen Iege, ut illi prospiceret, semper cautum erat, PO- testasque ita definita, ut pro sua uti non posset realiena. Ac ne in illos quidem, quos Paulus dicit, Iκαυθμοια ista immunitas cadit. GJ Neutro in loco articulus voci λέγου praepositus est, aut necessitas rationem reddendi eo tollitur, quod non possint illi rite et sic, ut incolumes dis- reda ut, reddere rationem: hoc enim est οὐ

15쪽

mans, dum reus reddat rationem, de rebus huius decernit, et hic valde aequo animo id accis,it. Et recte quidem ille: in homine enim, cui omnia tua Commiseris, suspecta fides est nulla fides; et rationem tamen rei gestae reddere istum iubet, quia illo iam tempore in more institutoque --iorum positum fuit, ut, qui munere decederet, aeum rationem cius reddere, consentaneum habe retur , et quaestio, si illud tempore constituto sie ret, sidci probandae L. 39, 15 , siti ante illud Propter Suspicionem exortam, perfidiae demonstraudae gratia institueretur. Causa autem cri μεταστασις; alicui ut Mi. 9, 26. 17. alioquin osse visum est essectum, ut dicu0t, τ. απολογισμOH nunquam sustulit. Quemadmodum criminis reus non ideo, quod impar est ratior recte reddendae, ab hoc ossicio liberari potest: ita neque dominus aut tuique aut inepte agere videri debet, si, quem imparem iudicat muneri gerendo, eum hoc decedere iubet, ac rem ad liquidum perduci, suam Sententiam Cousirmari, quantum

λογον αποδουναι. An quod non poterunt Broδ., ideo non te ποδωσουσιυ ἁπαιτχθησονται) Τ Tutu vero C a, ut non possis. Et ὁ γραμματεῖς quidem in metuerat, Iicet ipse negaret, suturiim esse ut posset; ita igitur de exitu rei dicit, ut necessitatem non tollat. Altero in Ioco, a quo, sicut a nostro, abest negatio inficiatioque facultatis, agitur de ipsa. iIta necessitate subeundi iudicii im, ex quo utrum incolumia an condemnati discessuri illi sint, nihil

16쪽

damul acceperit et quo modo; demonstrari' vult.

Inmio quam ob rem Iterus noster hominem eriminis convictum non illico munero decedere iussit 3 secutus illud, quod ap. Cic. est Q. Fr. I, 4: iis si quis est, in quo iam os cnderis, de quo alia quid senseris, huic nihil credideris, nullam Pa

tem existimationis tuae .commiseris. Ut muneris denuo capessendi gratia animum ad φρονησιν revocaret, ad hoc tempus illud inoque herus dede rat ου distic ii , nequo ὁ Οἰκ. datum sibi putavit soταν μετασταθῶ - nisi sorte, qnod doct. Mi l Iero: Neue An sicliten otc. p. 225. 1224. placuit, orι et orαν in dubia ro potissimum poni 'ninei is . Ut pro licriculo deprecaturus Mi. 18, 25. 26 lenitatem heri implorarct, non opus filii temporis intervallo. - O Oικονοριος autem non affert Promte tabulas, quia hae ad ipsum ex culpa eximendum non satis idoneae, ut, donec in manibus sint, Sinon ad Poenarum vian ab ipso propellendam, ad leniendam tamen suturae vitae acerbitatem aliquid conducant, ad hunc usum accommodaudae vi dentur 7).7 Cum hoc fraudulento v. elu. consilio quaro usus rationum tabulis perscriptarum non pugnet, de hoc infra aptior erit disputandi locus. Schulgius autem. Vir S. V., alteram eamque praecipuam dis a Putationis p. suae partem, qua usum eundem cum honesto etiam, quod ipsi a j. Οἰκ. initum Videtur, consilio pugnare ostenderet, praetermis t.

Cuiusmodi cqngilium quoniam mandeato necessitati

17쪽

- 14 Donique a Peliationis Οικονομου lati e delectus ita fieri debet, ut procuratoris', dispensatoris , villici munera inter se et eum inuise N siri contendantur. Et primum qiadem

Tationes asserendi aptum est, illa viri docti disputatio valet ad consilium Daudulentum, non ad n Cessitatem illam tollendam.

8 Cato R. R. Cap. a: orationes putet argentariam, frumentariam, ' Vinariam, oleariam, quid henierit, quid exactum siet.is Cp. 5. alieno manum abstineat - amicos domini eos habeat sibi amicos. Iniussu domini credat nemini. Quod dominus credidini, exigat. Ne quid emisso Velit insciento domino, neu quid dominum celarisae velit. Luc. 16. Ibid.: isDisciplina bona utatur. Familiae mala ne sit. Sobrius siet semper. Luc. 12, 42.45.) Vario R. R. I, a ' isVillicus agri colendi causa constitutus princepQ atque appellatus a villa, quod

ab eo in eam convehuntur fructus et evehuntur, cum veneunt. Colum. I, 7: liberi coloni opponuntur villicis servis. Agri cura his tradita plus redditura dicitur, nisi maxima Vel negligentia servi vel rapacitas intervenerit: servos enim cum aIta per fraudem et negligentiam 'agere, tum nec conditum cum fide rationibus inserre. C. 8: sepotest villic.) etiam illiteratus, dummodo. tenaci maesit memoriae, Tem satis commode administrare. Eiusmodi villicum Celsus ait saepius numos domino quam librum inerre, quia nescius literarum vel ipse i minus possit rationes confingore, voΙ etc. Ne vo nogotietur sibi, Pecuniamque domini - occupat. Luc. 16. Tum, qualem in conservos se gerere

18쪽

anomen Vulgata , si Noster servus fuisse videri. posset, Ne ab hoc quidem nam de altero L. Iu, 42. nulla est dubitatio) alienum iudicarom: trit

cum oleumque prae CeteriS Commemorantur . e genere rustico delectum ab eo vocab. σκαπτειν, ut

solet fieri ab iis. qui ruri vivunt-τὰ υπαρχοντα, Iiacet ne dicatitur quidem παντα, Saepe numero Praediis solis continentur - rationes cum villico etiam computari volunt Cato et Colum. , et Celsus re hunc eo ipso, quod illiteratum etiam villicum j se posse concedit, Iiterarum cognitione imbutum haud raro eum suisse docet. - De dispensat risu et Nostri similitudine inter se non est quod

9 Cie. Att. II, T, a. sede domesticis rebus) amictor, quod Eros , qui eas dispensavit, neque adest etc. Atque dispensatoris huius officium ' spectabat tum ad pecuniam Iocandam et reddendam, tum ad reditus exigendos, alia: I5, 15 : 'sprofectionem meam , Erotis dispensatio impedivit: nam cum etc. Ιbid. te seid scripsi ad Erotem, ut redderet. Ibid.: sequod. Hi i innuum sumtund ei filio scit. Eros nume-17: isVelim ab Erote quaeras, ubi sit m rces insuIarum. II, 2: oin quos sumtus abeantis tus praediorum. Ibid.: HErotis rationes et o.Tirone cognori et vocavi ipsum. - 16, 15. 1in. Alios, Iocos v. ap. Forcell. Idem ex Pomp. Dig. comprobat, .. Tiasticis etiam rebus ipsis praefuisse disp.; attamen in B. B. acriptoribus et ubicunque Cic. do hoc' rerum genere dicit, dispensatorum mentionem fa- clam non vidi, procuratoris autem, Villico Prae-. secti, V. COIum. Ii 6. Servi nonnunquam, liber x

19쪽

seorsum disputem. - De V. Procuratoris usuco quidem, qui non ultra Praediorum et pec inlac, res familiaris, rationem pertinuit, qνm is admodum late pateat, ita dicendum, ut germana

Et legitima tantum vis vocab. spectetur. De hac prae ceteris Omnibus locis Gsm. so) ex eo existimandum, qui est ap. Cic. Caec. C. cto: isDeliberis quisquis est, procuratoris nomine appelletur; non quo omne Sint aut appellentur procura torcs, qui negotii nostri aliquid gorunt. Non alia ratio iuris, - utrum me tuus prOCura tot deiecerit is, qui Iegitime procurator ditatur, omnium rerum eius, qui in Italia non 'sit, absitvo reip. causa, quasi quidam paene dominus, h. e. alieni iuris vicarius. - Ex eorum genere, qui, ut is gerant aliquid negotii nostri, non sunt tamen procuratores omnes ii suisse videntur, qui amia citiae magis et pietatis quam muneris Causa, ultro potius quam ex pacis, Fingula quaedam separatim

mandata aut sua sponte Suscepta negotia Cura hant, non cunctas negotiorum rerumque alicuius

Partes cura sua complectΦaratur, qui igitur nequo domino utebantur eo, a quo mandata acu pissent, neque rationes conficiebant , neque villico aut dis pensatori praesecti orant δ' . Haec amicis in si 'tini plerumque fuerunt: Suet. Oct. 5. Vesp. 23. Octav. 67. Dispensatoris, hominis ingenui, exomis plum asperi Foro. ex Μurat. Vet. insor. P. 9 7. N. S. Io Cie. Divers. 14,. 14: hhis de Tebus Velim cum Pomp., c. Cam.i cum quibu. Vobis vid*bitur, conis

20쪽

gulis gravioribus causis tributa potestas pariter atque Id, quod unus Compluribus procuratoribus utebatur cCic. Q. Fr. I, u, 5θ, ostendit, et de

trahi nonnunquam ConSueviSse a potestate Procu ratorum, in hanc .ipSam saepe non ad universam rem pertinuisse Fam. I S, 72 ivit. Attic. 6, 1 procuratores - Degotiatores), nomen igitur latius patuisse quam singulorum potestatem U). Multi

sideretis. Ep. 5. de hereditato Praecianar

Poimp., aut si is minus Poterit, Cana. nostrum Negotium Curet. Nos, cum salvi venerimus, reliqua Per nos agemus. Ac si huic verbb. delectui minus tribuas, vides eandem rem Attico mandatam, 9. CL Att. I, Io eo animo etc. Ibid. I 8: appellat Cic. Atticum suum in privatis omnibus conscium et germanum negotiatorem; et vicissim: I, I 6. 5, IJ. 25, 15. Interdum enim, ut praetor villicum et dispensatorem Att. 15, II. 15, 35. I 2, 2I. 11, 1. I. 5. 36, 1. 2 , ita praeter Procuratores rei, Dominum, possessionum, alii, amico, res quaedam

committitur Att. x, 5. Erat aulem Acutilio suus quidam procurator, cf. I, 8. Di V. 33, 72. I 2, 24 Ised ita, ut supra dixi. IIine Eros Att. 12, u I. Non cum Attico, scit. praesecto sibi. sed cum Cio. agere voluit; hic ab Erote,' dispenaatore, I 5, 17, Tationes exposcit: an ab amico quoque 2 ArchaeoI. Ios. 16, 8, 3: Andromach. et Gemeli. φίλοι. a1 Ip3i praediis solis praesecti vocantur ProCuratoreE: C. de Orat. g. 249: senum igitur, si cui fundus inspiciendus, aut si mandandum aliquid Proeuratori de agricultura, aut imperandum villico sit,

etc. Colum. R. B. 1, 6: hvillico iuxta ianuain III. 2