장음표시 사용
41쪽
inde tamen conclusum nolumus, Naturam providam, quae aliis omnibus succis conspicuos oc patentes ductus largita est, tam nobili ac tanti momenti succo, qualis est nutritius, quique tam copiosus esse debet, ut inde omnium corporis partium dispendium refundi possit, caecos tantum M inaspectabiles meatus
Nutritionis inaequalitatem in Rachitide ita Morbum puerilem Angliae familiarem appellat) non, ut Gldsmus, in nervorum quorundam ad noritionem prae aliis ineptitudine, sed in earundem obstructione collocamus, cujus merito partibus quibusdam mar- .cor supervenit propter abl.tum tactus sensum , sine quo nec alimentum attrahere, nec
recrementa expellere, proptereaque noc nutriri possunt, ut in Argumenti sexti solutione dictum est. An vero ut ait Glison- Rachitidis sedes sit in medulla spinali, quaestio est alterius loci. Quod ultimo dicit, 'parum aut nihil sanguinis ad testes transmitti, est contra κυπ-dίαν, quum copiosae arteriae de venae eo ferantur: imo & experientiam , quum compertum sit salaciores Zc nimia Venere utentes, post eX- haustum semen, sanguinem in coitu Hacu latos fuisse. Musto tamen plures nervos eo ferri fatemur, non ut nutrimen una, sed ut
uberem spirituum animalium copiam illis impertiantur, quorum nimiam profusidnem sequitur moestitia a coitu , dc Cerebri debilitas, intemperiesque frigida totius.
42쪽
JAΜ succi nervosi figmento satis, ut a bitor, discusso, ad Musium denuo revertamur, & sciscitemur cur haematoseos mu- . nus ipsi Sanguini attribuat Verum ille, ut video , pleraque quae obtrydit paradoxa sup- Ponere mavult quam probare ; quae nobis e dem qua obtruduntur facilitate liceret rejice- re, nisi Gisilielmi Har υaei obstaret authoritas,in qua plerique .veteris Medicinae demolitorese α'βα-νι t acquiescunt: Cujus idcirco mirabilem de Sangu me Discursum cum nostris in illum animadversionibus hic exhibere operae pretium existimo, ut quid nudae illius assertioni tribuendum sit, aequus Lector judicet. Ipsum audiamus. Harmaeus de Gener. anim. Exerc. I. p. Edit. ao2. Si Sanguis secundum totam ejus subsumtiam, prout in Venis se habet , consiliaretuν, - - 'nil vetat quo minus alimentum ιn se converterect concoquere, partibukque apponere dicamus; eandemque rem it.sumptam tum alere tum ali, tum materiam etiam corpora/ ct Orientem eau.
Anima esto. Quomodocumque Sanguis consideretur, quum non sit pars Corporis o ganica , chylum certe hec poterit concoque-
43쪽
re, nec in sanguinem convertere, proindeque nec sibi assimilare: non enim potest fieri laudabilis chyli concoctio citra impuritatum quae in eo plurimae insunt exclusionem, quod Sanguis neutiquam etficere potest, . quum vasis buic muneri peculiariter destinatis sit destitutus: recrementa autem a chylo in sanguificatione secernenda sunt, Bilis &Melancholia, quibus alliciendis & expellendis ex Naturae instituto inserviunt Umica fellea&Lien, quae, cum nihil agat frustra, organa tanti momerii non construxisset, si id muneris a Sanguine ipso fieri potu isset. Si dicatur chyli impuritates post aliquot inter circulandum circuitus in Vesiculam felleam Lienemque deponi : Ego repono, contra Naturae providentiam esse, chyli impuritatibus sanguinem in spiritu qui tales dc animales iturum inquinare, quas in promptu sit eliminare priusiluam in cordis thalamos ferantur. Sed nec Sanguis alimentum partibus apponere potest: nam quum chylus ab Har o supponatur sanguini assimilari priusquam partibus apponi possit , ac saoguis genitas ejusdem sit rationis cum eo qui gemu it, cumque illo confusus, tum vel una pars aliam apponet, vel unaquaeque se ipsam; quorum neu- trum dici potest. Non primum; quia non est major ratio cur illa hanc, quam haec illam apponat. Non secundum; quia cum nutrimentum in nutriti substantiam transire de-
at, idque fieri non possit sine substantiali
nutrimenti mutatione & formIe ejus cor-
44쪽
ruptione, non potest fieri ut ulla pars sanguinis seipsam partibus nutriendis apponat, quum nihil sui ipsius interitum appetat vel causet. Ρraeterea, si in partium nntritione de alimenti appositione Sanguis haberet rationem agentis, proculdubio partes potius assimilarentur sanguini quam sanguis partibus, quum quodlibet agens naturale qualitates suas in patiente producere, idque sibi quantum potest simile efficere, soleat. Concedimus quidem singuinem corpus nutrire: id tamen intelligendum non est active & efiicienter, sed passive materialiter,
quatenus passivam habet aptitudinem , ac dispositiones partium temperamento symbolas, quarum ratione, sed piarum partium nutriendarum virtute, apponitur Ecassimilatur. Quod vero eadem Causa ejus dem Effectus possit esse Materia & Εfliciens, in philosophia hactenus inauditum est.
Neque hic dilutandum censeo, ut ιm partis Definitio Sanguini propriὸ conveniat. Animadversio. Ad quid ergo duas Exercitationes prolixaucontexuit , ut probaret Sanguinem non soliam esse partem. CorpUTis,
sed primogenitam & principalem y aut ubi
hanc controversiam magis apposite ractandam censet y Sanguinem autem non esse
Partem proprih dietim, constat ex Partis.. Definitione ab omnibus Medicis recepta, quum non sit pars toti cohaerens ; qua D s finitionem vel admittere debet Har--,vcl
45쪽
melioreire saltem assignare; quod nondum aggressus est. Harvaeus, Exerc. eadem, p. I9D Lianimmo ex maris ipsus sanguinis ) motu in celeritate I aut tarditate, vehementia aut debilitate,cte. eum ct irritantis injuriam ct fomentis commodum persentiscere manifestum est; ideque
concludimus Sanguisemperse tavere ct nutriri, nulloque mori ab alia aliqua corpori parte priore velpraestantiore pendere.
Anima ersio. Sanguis ad quamlibet comporis partem injuria aliqua graviore laces.sitam accurrit, non propria vi, sed iacuit iis corpus regentis imperio, spiritu vitali impellente. & stroso humore vehente; ut illato vulneis ad partes laeses, in paroxysmo febrili ad vistera & Cor acribus aut venenatis humoribus stimulata, in passionibus Animi ad facultatis irastibilis 3c concupiscibilis sedes: unde bene sequitur Corpus sentire Sc vive re , non autem Sanguinem: in passionibus enim Animi in quibus sanguinis accursus Zc recursus maxime est conspicuus, quid commodi aut incommodi sanguinem sentire credibile estpAd voluntatis item imperium hosti vel oc- eurrentis vel eundem fugientis, si moveatur, motum sibi intrinsecum non arguit ; sicuti
nec qu4ndo a calore attrahitur, vel frigus aut aliam quamlibet qualitatem molestam retr cedendo fugit:quod provenit a pugna contrariarum qualitatum,vel amicarum prosecutio- .ne s quorum exempla in inanimis sunt obvia;
ut in fuga plumbi ex fusione candentis a frigi- .da,
46쪽
da,in antiperistasi,fermentatione,antipathia iasympathia ; ut in magnete ferrum, heliotropio Solem sequente, quae tamen ideo movere vel sentire non dicuntur. Male igitur Har- meus motum animalem cum naturali lc vi lento confundit. Sanguinem item, cum a se non possit generari, semper autem generetur, ab aliqua certe corporis parte in generatione pendere manifestum est, partemque unde itis dependet illo esse priorem. Nec obstat quod, ut ait mr ineus, in pulli fabrica ante reliquum corp- sanguis existere videatur; quod damus, non Concedimus, quum, ipso Harvaeo teste , Exe Cit. s. vesiculapulsansseu macula alba,cum quihusam circulis albis, quae proculdubio sunt
Partium lineamenta , ante punctum rubrum appareat ) nam non solurn sanguis iste, sed dereliquae partes in ovo ex albumine θc vitello, in foetu viviparo ex parentum semine formantur , ae plastica facultate vel vi formatrice, quaecumque tandem illa ia, sive matris anima , sive ipsius foetus, seu facultas uteri, seu i vis plastica ipsius seminis. Nulla autem pulli aut foetus pars aliam ex compartibus emcit. At in formato jam dc edito foetu, quum pamtes a Cunis ad extremum usqile spiritum, imo longe post, existant, Zc nunquam iterum generentur, sed tantum nutriantur, si dentes exceperis) sanguis vero in perpetuo fluxu sit, de identidem in partium alimentum s cessat, ac perpetua generatione opus habeat.
nec a seipso, ut dictum est, possis generari ; r
47쪽
stat ut ab aliqua partihm generetur, Mab illa
dependeat. Hamaeus ibidem pag. I 9α. An vero totum 'corpus ab illo Sanguine) pe eat , cui ιllud post genitum , a junctum quo si adnascendas'pensum cernimuου , non es hujus loci deter
Anima Mersis. Mirabilis profecto Conjectura . cujὼs elucidationem, utpote arduari & dimulem, fatis ridicule in alium locumrejicit Hai Mu : scilicet Hominis , anim
lium nobilissimi , hujusque Univerit post
Omnipotentem Deum Principis ac Domini, stupendam fabricam non nisi fortuito conditam , 8c Sanguini velut ad nascendo appensam. Equidem Sanguis in ipso corpore generatur, omnes ejus canales, poros & spiracula permeat; illi intime di secundum Omnes fere dimensio nes immiscetur, dc in substantiam ejus convertitur: quomodo igitur Sanguini ad nascendo appenditur pHarvaeus, Ext. c. FO. pag. Φ9O. Et quoniam vesicula pulsans , indeque deducia fibrae
sanguineae, ante alia conssiciuntur, credIderim rationi cos sentaneum esse, ut Sanguis receptac
lis sivis prior si: ue Contentum scit. suo Contia
Anima mersio. Quum triplex sit apud Philosephos Prioritatis acceptio, se. TemporiS, Naturae, dc Dignitatis; hic prioritatem Temporis debet intelligere Harvaeus , qui Contensi languinerin ante reliqua4 partes CXistere, easque fabricare. At quum continens ec
48쪽
Sc contentum sint correlata, relata autem sint simul tempore, ut ex Logica potuit meminisse Hamaeus; fateri debet sanguinem vasis continentibus non esse priorem tempore.
erC. i s Concessit Hesiculam pulsantem seu maculam albam cum quibu am circulis albis ante sanguinem existere. OVesicula autem ista pul- . s proculdubio Cordis est rudimentum ;Circuli albi sunt Venae 3c Arteriar: Cor autem , Venae 3c Artesiae Sanguinem factum continent : Ergo Sanguis extra relativi no- tionem consideratus tempore posterior est si ist receptaculis Quod autem omnes corporis partes Natura priores stini Sanguine, inde patet, quia Finis Sanguinis est nutritio partium : natura autem prius est partes esse quam nutriri. Item quum Sanguis nutriendarum partium causa sit factus , suamque naturam debeat exuere, ut partium naturam
induat, sequitur Sanguinem esse partibus Dignitate posteriorem, ut & singulae partes dignitate sunt posteriores composito cujus gratia facta sunt, quum Finis sit Mediis prae-- stan or Tandem frustra Sanguinem ante sua receptacula produxisset Natura , quia cum sit consistentia liquidus, proprios non habet terminos quibus ab effusione conse
Harvaeus , EXerc. I o. pag. I92. Crebra enim , ut dixi, vivorum dispectione expertus sum, moriente Iam animali, nec ampliusfrante, Corimnen aliquamdiu stirare, vit mrue in se retinerer
49쪽
tinere : quiescente autem corde motum vi eas in auriculis superstitem , ac 76yremo in auria uia dextra, ibique tandem cessante omui pulsatione, in im S ugmmo undulationem quandam ct Obscuram trepiάationem , exo vitae indicium reperias ; ct cuilibet cernere es. sanguinem ultimo in se pulpus vitaeque autho-
Animadversio. Solent obsessarum Urbium p pugnatores subterraneos hostium cuniculos pelvibus aqua plenis in terrae superficie disipositis explorare : Similiter Medici vascula aqua plena aegrorum syncope laborantiympectoribus applicant, sumpto ab aquae undulatione h1c vitae, ibi cuniculi indicio. Quid hic Hamaeus 3 Istamne undulationem intestino' cuipi am calori aut vitalitati in aqua latitanti ascribet 3 aquamne suopte ingenio moveric contendet immoto vasculoῖ an non potius eoncedet aquam moveri ad vasis motum, licet inconspicuum pCur igitur dem in moribundo corde contingere neget y si ej usmodi motus 8c pulsus redintegrario non cordis sed 1an- suinis opus est, cur idem sanguini in venis a corde remotis non contingit 8 An non meminit Harvaeus Doctrinae a se stabilitae, in Libro de Motu Cordis 8c Circulatione Sanguinis, ubi Sanguinis in extremis refrigerationem praecipuum constituit circulato. riae necessitatis fundamentum, quam ideo perenni circulationis motu identidem ad Cor revehi contendit, ut ibi novo caloris
50쪽
mmaeus, Exerc. 7o. Sanguinem ait eorpus .aDud divinius participare , ac supra Eumentorum vires agrire, esse Elemento Stellarum analogum. Sed operae pretium est audire
qyid per supra Elementorum viret agere Iintelligat. Liri igitur inquit, p. 3λ .
rem nullam ex Etimentis compositam supra i lorum Ures agere posse autumant , nisi corpus aliud, idque divinius, participet, me Hirationes suaae male subduxisse mila videntur. . A ιι pe vix ullum corpus elementare invenias , quoa in agendo vires proprias non superet. Misve quaeram quod ubique obmium vi , -κO' Aqua , dum nam tu ad extremos Indoso circumcirca Orbem terrarum , sepequestimul in contrarias partes, deferκnt , cum molunt , pinsunt, cribrant , puteos exhauriunt, bina secant, ignem suscitant , quaedam vehunt , alia obruunt, M. an non corpus auud praeter Elementa , idque divivius ν participare videntur'
Animadversio. Hic , Candide Lector . .
Magni illius Philosophi ac Medici quidli
bet ex quo ibet deducentis nervosum ratiocinium attente considera & mirare. Aerem dicit agere supra suas vires , quia navigia circa. rbem terrarum di in contrarias simul partes defert. Sed ut omittam uon Aerem , sed
Ventum id praestare, quid aliud praestat navigiis ventus quam impulsum' quedi supra ejus vires esse quis, praeter Harmemn, dixerit 3 Quod autem in contrarias partes id agat, hoc diversae velorum di reliqui apparatus nautici*ppli-