장음표시 사용
61쪽
foetui communicatur , ad augmentum Rnutrimcntum partium solidarum . quarum lineamenta jaciuntur ante appulsum sanguinis.
Σ. Ratio: Sanguifieatio fit per assimilationem, estque actio similaris; pars igitur sanguificationi idonea debet esse sanguini omnifariam similis: Cor autem di Heparsanguini sunt dissimiliae, ac Venae adhuc magis; Sanguis autem sibi ipsi simillimos est. Sanguificationem esse actionem similarem probat, quia chylus ex quo,. & sanguis qui fidsunt similaria, chylusque in ianguinem transit non separatione alicujus partis ab ala, sed exaltatione quadam spiritus naturalis in vitalem.
Respondeo primo, negando Singuifica-- tionem fieri assimilationem , quae prima pars est Antecedentis: Assimilatio enim, quae Perfecta est& absoluta nutritio, sive ultimus nutritionis gradus, sanguini non competit, sed
potius generatio, cum res sit inanima: nutritio enim dc accretio solis viventibΓs competit, ut ex Physica clarum est, dc zonditiones accretionis Si nutritionis ab omnibus Philosophis traditae, nec non drscrimen inter generationem, accretionem & nutritionem plane evincunt; in hoc enim disserunt generatio , accretio 8c nutritio, quod Generatiost motus ad substantiam sin pliciter, Nutritio ad nbstantiam sub fornu praeexistente, dc Aecretio ad substantiam auctam sive quantitatem. Horum motuum solus primus
62쪽
inanimis competit P omnes autem tres viventibus. Conditiones item accretionis dinutritionis solis viventibus, non inanimis conveniunt; quae tres sunt: I, ut quod crescit de nutritur, idem numero maneat; Σ , ut non solum totum , sed singulae ejus Partes augeantur di nutriantur; ' , ex
materia intus recepta, non extrinsecus accedente, fiat augmentum εἴ nutrimentum. Haec autem inanimis non competere perspicuum est: nam quamvis m Orem molem acquirant, crescere tamen aut nutriri non dicuntur, quia id fit per juxta sitionem,
non per intus receptionem, quae fit per organa de ab interno principio: quemadmodum animalia dc plantae, nutrimento CX uno principio seu radice per canales manifestos, vel ratione saltem comprehendendos, singulis partibus inter sedistinctis communicato, eadem numero manentia , nutriuntur & augentur; tritici autem acervus plurium granorum accessu augetur, non autem cre ere dicitur.
quia 'singulis granis nulla fit additio, ipseque
acervus idem numero non manet: ita peradditionem aquae nova numero fit aqua, ac 'tota augetur, non autem crescit 8c nutritur,
quia singulis ejus partibus nullum fit incrementum ; quod de Sanguine omnibusque liquidis assirmandum est, cum sint i rganica, partiumque distinctione careant, quibus ab uno principio vel radice possit acced
63쪽
partem Antecedentis, id est, Sanguificationem esse vel fieri per actionem similarem: uullam enim actionem similarem in Corpore agnoscunt Medici praeter Nutritionem: jam autem probavimus sanguificationem non fieri per nutritionem. Ad priorem Ant cedentis obationem dico, ad hoc ut actionissimi ritas dignoscatur, non tam considerandum esse an quod generatur, vel ex quo aliquid genematur, simplex sit vel compositum sted an agens per quod fit similare sit, an organicum : ad hoc autem ut sit organicum, non seuaper requiri partium heterogeneitatem , sed iussicere certam conformationem dc figuram determinatam. Ad posteriorem Antecedentis confirmationem dico, sanguinem ex chylo fieri per ulteriorem concoctionem , 8c complurium recrementorum separationem, ut sunt bilis Mmesancholia,quorum exclusioni Hepar dc Lie-' nem Natura dicavit, luculento indicio Sanguificationem non esse similarem actionem , quae sine tot operosis organis non potuit fieri.
Addo, sub j udice adhuc litem esse, an dentur, spiritus aliqui naturales, quos, si dentur, non ex chylo ; sed sanguine fieri eorum assertores contendunt : ut mirum sit Glissonium passim tam promiscue de siue ulla probatione plerisque terminis abuti.
Denique, Gus nil in gratiam admisibinon concesib Antecedente quoad partem posteriorem, nego Consequentiam: Simila ritas enim dc Similitudo toto coelo differunt; quum
64쪽
quum similaritas tantum notet partium homogeneitatem, vel carentiam certae ac deteris
minatae figurae, quatenus similare opponime Organico , Similitudo autem etiam qualitates k consistentiam aliaque comprehendit.Vi igitur argumenti non sequitur. effectum debere
esse agenti similem ,.quia fit per actionem
3. Ratio: Si Cor 3c Hepar aut Venae -- guificationis ossicio se accingerent, chylum .ad suam speciem suaequesubstantiae similitu- . dinem tantum deducerent. ibique subsiste-' rent,neque ad formam sanguinis introducendam progrederentur, quum nihil agat ultra sphaeram suae activitatis. RGpondeo, argumentum suppQnere, uLteriorem elaborationem requiri ad haematosin quam ada artium solidarum ex sanguine reparationem sive homotosin: quod falsum esse quis non videt Z quum e contra sanguinem prius confici, ac deinde multiplici alteratione in partium substantiam converti, manis stum sit, ut progressus iste ultra propriae a vitatis sphaeram chimaerica sit suppositio. Verum quidem est , quodlibet agens naturale cssectum sibi quam potest similem producere , nec infrisubsiluere, di consequenter organum sanguini conficiendo destinatum non in sanguinis confectione desistere, sed chylum in suam substantiam convertere debere,nisi impediatur multa autem impediunt. Inprimis, M or materiae copia iam insanguinem conversae quam quae organo ipsi nu-C 6 trie
65쪽
triendo sussiciat, quam idcirco alio amandari necesse est. 2, Continuus novae materiae in sanguinem convertendae appulsus, quae priorem ulterius impellit. 3,Reliquarum partium attractio finguinem continub ad sui repa rationem rapientium: ac tandem , facultatis corpus regentis imperium in partem ossici lem dc publicae totius Oeconomiae inservien
testi. Caeterum si quid valeret haec Gligsnii
ratio, ventriculus cibos non converteret
in chylum, qui suae substantiae non minus' est dissimilis quam Sanguis Hepati.
4. Ratio: Ex Galenicorum sententia haematoseos organum ideo sanguini impertitur ruborem, quia ipsum rubrum est, Cor Puta aut Hepar: Atqui Sanguinis rubor mluratior est quam sit Hepatis aut Cordis is imo haec ante accessum sanguinis in foetu pallidastini, Sc si exanimalis recenter demortui hepate sanguinem calida elugs, non rubfi, sed furvi coloris apparebit: Sanguinis igitur rubor aliunde accersendus est quam a corde aut hepate, quum nihil alteri commurcare
possit illud quo ipsum destituitur.
Respondeo, Quamvis Galeniet vere dicant Hepar esse sanguificationis organum , posse
tamen contingere tit alimae eorum rationes
emcaciter non concludant , ac satis esse si quaedam sint essicaces: fateorque ruboris in sanguine causam adaequatam non esse ruborem hepatis , sed concurrere ipsius chyli conditionem ad ruborem ex ultetiore concoctione contrahendum dispositi; imo non esse necessa
66쪽
cessarium, ut quod alteri quampiam qualitatem communicat, ipsum eam actu habeat, sed sufficere ut habeat aliquas qualitates actu, quae concurrente patientis dispotatione aptae sint aliam ab utrisquemrte dive sam producere;ut contingit in spiritu vitrioli, qui lices ctu nullius sit ruboris particeps,alios tamen liquores saturato rubore tingit, quidquid enim recipitur, ad ndidum recipientis recipitur. Quod ulteritis confirmatur Lactis exemplo, cui si paululum fellis incoxeris, illico pulchrum ruborem cquiret ; idque eXpinriuntur, M prodigii loco habent, mulierculae casei confectrices, quae vaccis febricitantibus, ideoque lac m uitabile perfusum praebentibus, illud inter coquendum sanguinis instar tinctum non sine terrore conspiciunt. Laeti autem analogus est chylus, bilisque nonnihil in
se continet, ac prbpterea, accedente ulteriore in hepate coctione, saturato rubore tingitur.
Nisum autem est hic Glissonium fateri cor 8cta hepar ante productum sanguinem extitisse, qui nuper illa ab haematoseos officio excludere voluit, ideo quia sanguis in stetu appareat ante illorum fabricam. . Ratio: cimus O sanit is intiis com- . missi manent, Meo necesse est ue in se mutuo' alant: Corpora' nim naturalia ji xta se pasiata se inutia alterare satagum: Ergo ei sanguis mole quidem dempsi, Utritis aurum emis alvosuperet ch Am, illa ibi as itabit. Respondeo: Glissonio priuς probandum fuit sanguinem chylo misceri, quia hoc est quodnOS negamus. C 7 Ul-
67쪽
Ultimo objicit Glissonius, Chylum intimὸ
sanguini commisceri s is venisi autem ct cordis ventriculis non nisi superficιaliter lambi hepar vero e tum nullatenus iniret, vel, si ingrediatur eonfisim egredi, nulla ad amnia lationis opus mora concessὸ ι proptrreasanguinem c lo domando. θcaciorem esse saltessiratione
Respondeo: Statim negavimus chylum sanguini misceri. Quod autem ad festinatum ejus ex hepate vel corde egressium attinet, illam nondum probavit Glissonius: supponit tamen, credo secundum Iuniorum quorundam calculum, circulatorium sanguinis m tum hepar confestim dc continuo deplentem, sanguinemque in cor & arterias veloce impetu exonerantem, adeoque ad singulos dispulsus nescio quantum sanguinis effundi in arterias, ut necessie sit totam massam paucarum rarum,si non quadrantum,spatio integrum absolvere circuitum , ut nullibi mininpatiatur. Verum, pace illorum, ego cum mtania Liceto dixerim, nec semper tantum sanguinis quantum illi afferunt, nec ad singulos pulsus ex sinistro ventriculo in Aortam deponi: sed sanguinem ea temporis & copiae mensura quae totius indigentiae conducit ab auricula in dictum cordis sinum effundi, in-. deque in auriculam denuo refundi, Sc perpe- . tuo Euripo remitti ad periectam usque elab
rationem,tum demum per Aortam in corporis refectionem abiturum. Nec Neotericorum Experimenta contrarium evincunt,
68쪽
quippe quae corpus in statu non naturali ponunt, quem a naturali prorsus diversum eL se, aliamque considerationem mereri, fatendum est. Quis enim sanguinem dixerit tam celeri motat in statu naturali ad Cor ferri, ac inter miserabilem vivisectionis torturam Rationes experientia confirmat Gefinius ;&uia homines post profusas haemorrhagras, h pate ct corde iliasiis ιncidumt in hydropem, cacheriam, ab inrue morbos frigidos, ias nimirum fautreficatione propter sanguinis jacturam, em Ius copia novo chylo domandos ciens non serpers. Respondeo, Hydropem & cachexiam ideo consequi profusas haemorrhagias, quia deficiente nutrimento partium tonus de facultas concoctuc debilitatur, ac spirituum tum insiti,qui proximum est animae instrumentum, tum vitalium reparatio & generatio cessat. Instat Glissonius, Or, hepar ct visas esse partes si dida*, proptere uesubito immuttiri non a posse , praesertim gau ab haemorrhagia nihilρω-
Respondeo, Cor, hepar & venas, quamvis partes solidas, spiritus tum insiti tum vit lis radiis orbatas, genioque defraudatas, cito deficere, eartimque functiones labefactari, proptereaque pati aliquid omnino praeter na
Regerit adhuc Glissonius, Hoc iamnum esse solummodo privativum, defectiam scilicet vitalis caloris prοιndeque nobis fatendum esse,vitalem calorem in sanguine esse unicam Ianguifcaxionis causam. ' Re-
69쪽
Respondeo, concedendo hoc damnum esse privativum, sussiciens tamen ad productionem effectus privativi , cvj usmodi est frustratio sanguificationis: bonum enim ex integra
Causa, malum vero ex quocumque defectu.
Non capio tamen qua Logica concludat hinc nobis fatendum esse, vitalem calorem in sanguine esse unicam sanguificationis causam. His in communi contra hepatis cordisque haematosin rationibus a Glissonio praemissis, is alias utrique membro peculiares subnessit: ac inprimis, Hepatisanguini abricam abjudicat, Pecqueui observatione de distributione Lactea.
rum thoracicarum, per quas chylum insubclavias deferri, nusioque modo ad hepar pertingere contendit. Sed mequetrum redarguunt Aselli, mater, &Bartholini observationes,qui insertionem lactearum mesentericarum in hepar
oculatis manibus viderunt; de qua licet albquando dubitare visus sit Barthotinus, in ul- . tima tamen operis Anatomici editione eam astruit, di aereis Donibus exprimit. Addorio, non parum suspectum esse usum lactea
rum thoracicarum a Pecquetio assignatum rNam quamvis dubitandum non sit duos ramos a receptaculo mequestriano ad subclavias ferri, eosque nonnunquam visos chylo refertos; id tamen perpetuum esse necesse non est, cum inter diros empsycholmaias cruciatus succi omnes confundantur,di ad cor qua possunt commodaes pergant, naturit omnibus,' .ctuantumvis irritis, machinis parti tam nobili
suppetita larre conante. Unde ueri potest ut' tum
70쪽
tum temporis etiam succus chylosus hoc iter, Iscet alteri usui in animali recte valente destinatu m , praeoccupet. Cordi vero vim languificam hac ratione eripis Glissonius. Cor, inquit, omnem vitalemeaurem ct inimitatem a sanguine vitali mutuatur , sine quo non miniss torpida pars esset quam alia giae is totius corporis. HOcreatum nobili experimento confirmat : Emede s inquit, protinus sani animalis cor, sanguinemque
ride omnem elue, ac mox, dum etiamnum calet, chylum aut lacri ventriculos ejus infundiato , visums numnam liquor Ide sanguinis aliquam faelem induturus sis: Experieris prinem
eundem neutiquam immutatum nr . V tamen ,
inquit , juvat enim in praeclaro hoc eraperimento paulo diutius immorari) es, inquit , cor pars solida, ct minus verismile videtur actionem iEam , quam 'haeioris substam
ris suae ratione exequitur , momento temporis intercipi. . Haec Glissonius: Atqui ego eodem conficiam experimento, nec ventriculum chyloseos, nec oculum visionis, nec pedem ambulationis, nec manum apprehension is organa, este. Evelle enim protinus sani animalis ventriculum ; eum, dum adlluc calet, elue; et quantocyus cibum quantumvis eu peplum
ingere, visurus' nupa chyli aliquam faciem sit indutuus. Experieris profectd illum neutiquam immutatum iri. Erue quantocyus oculum, brachium aut pedem abscinde: pr fecto nec oculus videbit, 'nec pes ambulabit,1 f nec