장음표시 사용
51쪽
applicationi tribuendum est. Aqua omnia se graviora obruit, nisi cava vel porosa sint, ideoque aerem includan, se vero leviora vehit , multaque alia essicit secundum machinarum diversimode applicatarum varietatem ; quae tamen uni ejus gravitati & impetuoso cursui propter humiditatem propriis terminis incoercibilem accepta .referri debent: & quid hic mysterii est, quid occultum aut intellectu arduum, ut corpus aliud divinius coelo sit deducendum y .
Harvaeus, ΕXerc. y I. p. IO L. Sanguinem ait, eandem naturaliter consitutionem habere,
quam Aristoteles in parte primogemita necessariam ce stit, nempe ut sis partim similaris, partim dissimilaris constitutionis ι ita enim -- soteum loquentem introducit, sed locum non assignat: Et quum mis movendi ct vissentiendi in eodem membro stil. primario) continenstur , fit necessarium ut membrwm quod ,
mum principia e Umodi tenet , ct simplex existat , ut omnium sensebilium sis capax, ct
dissimilare, ut moveat 9 agat. Et non multd post addit mretaeus , p. 2 3. Sanguini vero ut primum conspicitur , ctuscus comprehensus pulsat, constitutio iL lla quam Aristoteles parti principi neτέμ-riam judicavit; manifeste mes: quippe Sanguis dum m. corpore naturaliter se habet , similaris ubique constitutionis apparet ; qa-- primum autem extra satur, caloremque naturalem exuit, protinus ceu dissimilare quiddam in diversaspartes abit. Ani
52쪽
Animaduersior Sanguis igitur ex Hamaeo qui, renitente Aristotes, ut ipse fatetur, id muneris Cordἴ abripit) similaris est, ut omnium sensibilium sit capax, dissimilaris, ut moveat de agat. 4rgo si Sanguis invenis est similaris, extra venas dissimilaris, in venis
erit sensus author, extra venas motus: At quum eXtra venas corrumpatur & calorem
nativum eX-t,nec prius sit dissimilaris quam extravastetur,sequetur sanguinem tum solum motus. authorem esse quum corrumpitur di
Nec lassicit dicere dissimilaritatem actualem non requiri, sed potentialem seu ad sensum dictam sufficere ad hoc ut aliqua pars
statuatur motos organum : nam liset adsensum, qui in passione consistit, sussicere possit
constitutio similaris ; t en ad motum animalem, qui consistit in actione, requiritur organum partium actu diversirum , quumon ine illud quod se ipsum movet, debeat essedi visibile in partem per se moventem & partem per se motam: at soc de Sanguine dioi non potest, cum non siit actu dissimilaris, partes mitem quibus potentia constare supponitur confusae sint indistinctae ac informes, quod etiam est contra rationem organi deteria minatam conformationem Sc figuram requirentis. Et hoc videtur sentire Aristoteles ab Hamaeo citatus, qu i instantiam facit in Corde, quod revera dc ad ssensum constat partibus diversi generis , proindeque morus esse principium potest: ratione autem alic ujus partium simi-
53쪽
similarium ex quibus componitur,potest esse principium sensus, qui in passione consistit: At propterea similare dici deutiquam potest ;similare enim di di ssimilare sunt contradidi
ria, quum unum includat alterius negationem, Sc e contra; similare vero Zc organicum minime , cum ad rationem organi simplicia ter lassiciat, ut pars habeat figuram certam &conformationem, verbi gratia aervus, qui facultatem sensibilem & motricem defert, se tamen non potest movere nisi appellat ad musculum. Harvae , Exercit. 7o Sanguis quoques ramires Elementorum agit, cum jam parS primogenita, ct calor innatin existens, ut fit in semine Ospiritu, re qu- totiuου corporis partes ordine fa- ricat , dcc. imadversio. 'o jure Harminus paulo post in eadem Exercitatione Sanguinem ait esse hominis Animam, dem jam,sed minore impietate, Calorem nativum appellat; de quo statim erit dicendi locus: interim fateri debet' Sanguinem in pulli generatione ex ovo ab agente aliquo a se diverso fabricari, qu um nihil seipsum generare possit.Quid igitur impedit quo minus illud iplum agens etiam reliquas partes fabricet y aut quo argumento inducitur Harmem ut d muneris loli Sanguini vendicet 8 Quid sunt Vesicula illa pulsans, remacula alba, dccirculi albi tamquam circino ducti qui punctum album pro centro habent nonne est verisimile partium solidarum esse rudimentat quod etiam agnoscit Harvaeus
54쪽
Exerc. 2 Is.p. 6 o. A UO agente productasu ni Non a Sanguine, cum Sanguis ipse nondum existit, ut fatetur Hamaeud in inspectione ovi secundo incubatus die, Exerc. 14 p. f8. Cum
que quarto tandem die sive tertio inspectionis linea exili purpurascente rutilantem ac- ν T. Cedere testatur. Ergo ab aliquo alio. Ergo Sanguis Omnes partes Ordine non fabricat. M ulta alia his non absimilia nec minus absumda congerit Harvaeus, resque dc functiones longe disjunctissimas confundit & invertit; quae omnia minutim prosequi nostrum non est consilium.
Ejusdem Controversia Prosecutio; contra Glissonium.
CAPUT RS Anguinis facultatem sanguificam, quam
Harmeis nudo propriae authoritatis fulcimento munitam exhibuit, Glissenius 'etiam ratione stabiliendam suscipit, Lib. de A nat. Hep. Cap. 3s Sanguinem tamen considerat non nudum, sed vitalem, qui scit. vitalem spirivum in se continet,adeoque sive Spiritum sive Sanguinem dicat , perinde esse, proque onymis habenda asserit.
Porro supponit spiritum quendam sive liquorem vitalem in prima seminati materia, unde pullus in ovo ct foetus in utero formatur , hospitantem, ipsi imum esse Sanguinem, ruborem tamen nondum adeptum , qui se 2 reliquis pari bus, quibus promiscue commiscetur , segregat
55쪽
' O in rivulos quosdam excurrit. Hoste as Tit tu unum pindrum Cor postea dictum
ire et ex hoe rivulorum confluxu murgere
tantam liquoris Utalis sagnationem , ut loci angustis nequeat contineri r eumque Propter . a entes novos ὀ tergo gurgites eodem quo a cessi itinere non pint remeare, alio viam pemi ni, novosque canales fabricari necesse μ; unde contingere circumgTrationem , ductusque
priores in venas, posteriores in arterias abire. Interea liquorem hune vitalem, accedente ex incubatu novi caloris incremento , in Duu nem rubefera, caloris enim ac motils excessum compluribus rebus ruborem concillare: atque suf-
modi liquorem vi alem hoc modo in sanguinem rubefactum, haemarseos deinceps ni 'tu formato authorem constituit. Ita praefidenter philosophatur Glsonius, non aliter quam si, uti Antion Dianam, Naturam nudam & sine veste conspexisset. Verum enimvero quam vana sint haec somnia, haud arduum est ostendere eX partium foetus formationi inservientium structura, nulliimque Husinodi spiritum aut liquorem vitalem in materia seminali praeexistentem in singuinem abire, sed partium foetus solidarum lineamenta ex materia seminali fieri, nutrimentum autem di vivacitatem illis ex utero materno per vasa umbilicalia accedere per sanguinem & spiritus inde delato. Cujus rei argumentum evidens illud est,quod vasa umbilicalia in Aetu nondum excluse, perforata sint M pertusa, signo in apisino Na
56쪽
turam, quae nihil frustra molitur, alicujus lia quoris per illos canales accessum destinasse. qui nullus alius esse potest quam sanguis maternus : in foetu autem excluso dc adulto impervia sint di. solide dc ex vasis in suspensoria Vesicae de Hepati stabilieudis destinata degenerent, usu stil. cui antea inserviebant, ces.sante: Unde necessario conficitur, primum sanguinem in foetu inter formandum conspicuum non generari vel in foetu ipso, vel ab aliqua ejus parte, sed aliunde in scelus nutrimentum Oc augmentum suppeditari. Quod ulterius confirmatur, quia in ovo, ex cujus historia Harmeus ec post illum Gliss/nim tot paradOXa deducunt. .non in ejus centro, sed in limbo exteriore, ut habet Harseus, vel chorio membrana, ut Glsaus, primus sanguis linea exili purpurascente compreis hensus conspiciatur, ab extra stilicet ad foetum adumens per vasa umbilicalia d pullum vero ex vitello facultatis plasticae virtute in sanguinem elaborato, sicut ex albumine si mr a credimus) pullus ipse sermatur. Hinc apparet non candem debere esse foetus nondum formati aut absoluti, ejusdemquejam exclusi dc adulti conliderationem actiones que naturales juxta ac vitales, quae a partibus
imperfectis ac tantum in fieri .nstitutis nodpossunt produci, ideoque necesse sit illas ab alio produci, sive illud aliud siit uteri aut se minis vis plastica, sive Anima ipsa) a partibus tamen perfecte formatimn foetu jam manu misso, ec sui juris facto, posse ac debere
57쪽
produci. Quocirca Glissonii confidentiam satis mirari non possum , ejusmodi mercem, quae non nisi caute su it exponenda, tam audacter obtrudere non ambigentis, quae licet Iuniorum animis minus attentis fucum facere possit. Doctiorum certe perspicaCiam nullatenus effugere potest. Ut quid enim liquorem quemcumque in organicum moetus localis authorem, ipsorumque organorum opificem constituit ' cur liquorem Cum spiritu , res toto coelo diversas, confundit 8 Nam quamvis Chymici liquores ex mineralibus vel vegetabilibus vi ignis elicitos appellent spiritus, id tamen abusive faciunt, ideoque solummodo quia clim in organo distillatorio
in vaporia.consistentia ascenderant. Unde probat ductus illos priores in venas potius, i posteriores in arterias abire debui sse, quam econtra priores in arterias,posterioria in venast Et, quod omnium caput est, cur spiritum illum vitalem dicit sanguinem gignere , Cum potius, ut ibidem ait ab externo incubatus C, lore in sanguinem excoquatur Uude in animalibus viviparis, ubi incubatus locum non habet, externum eliciet calorem ad liquorem vitalem in sanguinem excoquendum y Unde
colligit spiritum illuni vitalem esse sangui-mem, antequam fanguinis ideam acquirat tvel si ipsissim is est sanguis,quomodo seipsum gignit Quo autem jure vitalem spiritum cum sanguine confundos, dicatque hunc illum in se complecti, expendemus in primi Argu
58쪽
Quidquid primum fanguinem in foetus
formatione producit, id sanguinem toto vitae spatio producere credendum est ; ident asenim es ius cauis identitatem supponit: At in foetus formatione Sanguis vitalis phimum sanguinem efficit. Minorem probat, Quia nec Cor, nec Hepar, neci Venae id muneris exequi polliunx: aliud autem ab his versum praeter Sanguinem vitalem assignari
non posse asserit. - εRespondeo, verum esse, quidquid primo
sanguinem in foetu generat, id toto vitae spatio isnguinem producere: primum autem sanguinem in foetu inter formandum con i-cuum non in foetu, sed extra illum produci, pavilo antea diximus, di ex vasorum 1tructura
probavimus, di quomodo id fiat in oviparia
explicuimus: proindeque argumentum talso supposito nititur, sanguinem nempe , unde foetus nondum absoluti partes incrementum capiunt, a foetu ipso, vel ab aliqua ejus parte produci: ac propterea concessa Majore, Minorem nego. Si vero de sanguine in foetu adulto V excluso argumentum intelligatur, Glisonis explicandum restat quid per singuinem vitalem intelligat. Quum enim, ut paulo antea vidimus, sanguinem dc spiritum pro synonymis habeat, vel hujus spiritus vitalis naturam ac definitionem debuit exhibere, vel ejus receptam inter Mediclis definitionem admittere: ac proinde debet intelligere vel spiritum vitalem communiter a Medicis di ctum, qui in Cordis ventriculis ex natorali
59쪽
spiritu & aere per inspirationem attracto in pulmonibusque praeparato generatur; vel spirit tam insitum, aut influentem ex illo productum) qui proximum 'est animae instru- me tum, quod videtur intelligere, cum illum dicat in prima seminali materia hospitari ; vel denique virtutem plasticam univeoi Corporis opificem. Si primum, manis ste errat, cum spiritus iste vitalis ex naturali, hic ex sanguine fieri supponatur, proindeque sanguinem unde ipse fit conficere nequeat. Si secundum, perinde est ac si nihil dieat : Nam spiritus insitus sive influens nillam functionem particularem obit a partium quibus implantatur actionibus distinctam, sed
in agendo a privata singularum partium Ccm-stitutione determinatur: ita in Ρede v. g. ambulat, in Manu apprehendit, in Ventri niochylum, in Hepare sanguinem conficit, non ut propria dictarum functionum causa, sed tamquam vis dc energia partibus impressa, ut proprias quaelibet actiones, pro privata Cu justibet crasi & conformatione, non proprii ossicii ratione exerceat. Et quamvis partium virtus absque ejusmodi spiritu ad proprias
functiones obeundas inessicax sit; nemo tamen, ut arbitror, illum ambulationis aut apprehensionis aut chyloseos organum appellaverit, quorum nihilominus par est achaematoseos ratio. Hinc sequitur hunc spiritum ad hoc, ut haematoseos sit opifex,
in parte aliqua huic muneri peculiariter destinata itamquam propria idoneo organia, re
60쪽
sidere debere, eamque quasi informares quod de Sanguine, qui omnino inorganicus est & inlarmis, assirmari non potest. Si denique per Spiritum vitalem intelligat virtutem plasticam quam non nisi inepte di erronee Sanguinis appellatione exprimeret) licet
concederemus, quod concedere non possumus , primum sanguinem in istu conspicuum per illum dieri, id tamen toto vitae spatio non essiceret, quum partibus absolutis, adeoque cessante facultatis plasticae usu, ipsa cessare debeat. Caeterum quod
antea in m are, hic in Glismia non notare non possuma Illum notiones ta acceptiones rerum elegantes ic emphati eas a
Medicinae parentibus posteris relictas, nullo emolumento aut doctrinae compendio, sed cum insigri discentium abusu, invertere dc .
Minoris probationem duplici rationum apparatu misit: alias enim Cordi, Hepati dc Venis communes ; alias Cordi 8c Hepati peculiares adducit. De Uenis enim minua vi detur sollici us. Prioris ordinis sunt istae. I. Ratio: Necesse est primum sanguinem fieri ab aliquo agente: Non fit autem ab aliqua pla tium solidarum , quia illae non formant ar nisi post natum sanguinem, quum nihil agere possit priusquam existat: Restat ergo ut fiat abieso Sanguine. Jam responsem est, falsum in aegumento
supponi, sanguinem sc. priniis conspi umin ipso foetu coafici, qui manifeste aliunde