장음표시 사용
61쪽
46 , Mcdo proretandi ineris vitia, ex quibus fami liae aestim alio perdit) m culatur: Sed cum plurimar sint in hac re dissiculta 'tes, primo loco sese osteri ea discutienda: Cum cria men manifeltirin sit, persona i tamen lateat ; po sit ne inquisitio institui t Petrua de Palude in A. lis I9'. q. assentiturq; Tabienς Summς authoi verbo inquisitioinu. 8. sentit, id posse merito fieri idque te-
net Spec. in tit.de inquisitione,*. r. num. T. &in titu denotorijs criminibus, j. i. in fine. Nam quamquam 1 peccator lateat, S sit occilliuS, peccatum tamen manifestum est, ut de occultis quod iuro cauetur mini-
me inquisitio haberi videatur. Quod quidem ut intelligatur, exemplis illustrandum est. In Coenobio si contingat quippiam surripi, aut infamatorium libellum aduersum aliquem assigit, nec tamen de essecto, reconllet. Id quςritur modo, liceat ne,excommunicationis sententiam de veritate aperienda, aut intendi, aut prorsua serri, inquisitionemque ijs de maleficijs adhiberi r Supradicti aut horea alentem partem
tuentur. Quibus mirum in modum aduersatur catein tranuS 2.2.qu st. 19.art. r.& Sotus lib. s.de Iust.& tu. q. s. art. 2.cOl. 3. grauissimis quidem,& clarissimis rationibus utentes. Nam & inquisitio institui nullo iure potest,nisi peccator,aut in funia. aut expressis indi cijs sese prodat , quod tamen in elusinodi euentis abesse dicitur, & excommunicatio nisi monitione praerimissa ferri prorsus non potest,c. sacro,de sent. excoriuc. I. de seat. exco. in 6. idem in c. qualiter & quan do,el a.deinquisitionibus, omnino fieti prohibetur.
Neque eorum sententia probanda est Ut quaquam
62쪽
sigillatim inquisitio confici nequeat, uniuersim Nero nihil obest,quo minus fiat. Quid i nonne eodem res . ipsa reuoluitur, cum examinandis testibus dicimus.
quis admisit rate, vel tale t illi respondendo, ad singularia Proseiri, descendent. Quod sane abhorror a Cap.inquisitionis,de accusat.Nam si duo iurati restes ut ibi dieiturὶ aliquid se vidisse affirmarent, non ta mes inquisitioni lorus aliquis datur: secbalia via in grediendum est. Quanto id euidentius in occulto pescatore curandum erit Quocirca etsi in more positu miit, in huiusmodi inquisitiones constituere, ut omne rm np, p sertim Spe in tit.de noto cri. F. i. in s.ob quod dicit non esse a tali consuetudine recedendum, per tex. in luminime,ffde leg.c.cum dii istus,ta con sueti videan t tamen,q ui sic sentisit, num potius sit eliminandas abusust, quemadmodu Omnia refurando argumenta peritissime Solus explicauit. Animaduerto tamen duo, ex quibus veritas mirifici
elucescit. Primum libello it famatorio Noscripto εσvulgato, licet de re ipsae inquisitio conficinoo possit,
quod author occultus siti, tamen signa,vi locum,tempus: anacterum formas, cςtera eius generis inue
stigari, non abhorret alum. Quod si ea his, aliquis
peculiariter notari contigerit, tum inquisitione adhibita, aduersus eutvrcaulam instituere ratio suadet. Deinde norma traditur generalis, cum crime in perniciem publicam, terti eve person damnum vergit, neque est emendatum, sed in futurum pedet, inqui- scio omni iure constitui debet ; si autem emendatione fuerit abolitum, tum nullo modo inquinemne
63쪽
48 et L De Modo procedendi ' 'utendum est. Etenim si ista bona senobii diripiuniatur, ut in dies semper id sceleris serpat, potest inqui
sitionis haberi ratio. Quod etiam de caeteriSin ea ramdem rationem cadentibus intelligendum est. ita Sotus, ubi supra. Nec contra obtinet quicquam peruulgatum illud, multa ex hoc inulta crimina remantu ra. AnactetuSenim respondet in cap.si omnia,6.q. Io multa elle Diuino iudicio relinquenda. Quit itaque horum criminum aut effector est,aut conscius, si in terrogetur,iS fateri veritatem cogi non potest. Malo enim suae existimationi consuleret, si in proborum numero habriuS, nunc ore proprio, se ut improbum proderet , nulla necessitate ruris. Atque etiam qui- cunque peccalle eoS shumi, interrogan ti proderenon tenentur , quod si contra faeiant, Commaculatς alie 1 nae existimationi crimen incurrunt. Quae t quidem in omnibus rata sunt , praeterquam in crimine haere sis, issaeque maiestatis, quodque in Rei p. perniciem impendet. Solus lib. . de Iust Em. q.6.art. Σ. Alio et
i In iudisjs couuisendis curanda en iunitia conse
64쪽
In erasis Tegularium. Asia ρῆuictus de crimine, ct indierrogatus de conscient x,
3 Interrogatus de conflaniti's in crimime haeresis, atque Umimaris , tenetur eos prodere, ist is cri- mure publico , quam de eo , predet iu sum
4 De criminibus occultis non fit inquisitii nisi cum Mum
ess indicium, Vcircunsta vita alterius . 3 Litterae infamatrices incerto autbore, an habeant vim ' ' accusationis , ad effectum inquirendi. 6 Denuntiatio alia Euangelica, alia iudicialim. 7 Purgatio canonica quando indicendata, I H I L ita in iudicijs constituendiς curandum ' est, ac iustitis conseruatio: idque eo magis monachis prouidendum es quo tran quillitatis,ta pacis maiorem pre c teris rationem habere debent: iam vero iustitiam si dimittant, nullus locus superest pacis, sacris literis dicenti b. Psal. 8 . Iustitia,& pax osculatae sunt Quadere id modo ad- dubitandum est. An quispiam de uno quoda criminea conuietus, & interrogatus t de conscientiis, aut impulioribus prodere eos obstringatur. At vero si usu parum morem spectemus, in promptu est, cla facilis explicatio. Nam simul ac alicuius criminis iudicium
quiS su stinet, acerbissimae ei accedunt interrogati neSanfliguntur tormenta dirissima,ut conscioSpate faciat. Sed si delectu quodam iustitiam administremus, errore , au t crudet i tale m in i m e con ta m i nabi- mur. Cum namque expressa quaedam indicta , aut D ini
65쪽
so D Modo rocede i , infamia antecesserint, quibus conscij notati erunt iure de illis interrogatio potest consti tui, e que prodere Reus merito tenetur: Quod si neque expressia indici js, neque infamia conscii detegantur nec licet nec debet de eis quaeri, secus si fi t nihil imu sinis cum ea re soci j exi stimationem per vim fere violemus. Quod egregie explicatum stat ita cap.Cum m nasterium, de confessis, in cap venien S,de testamel in c.nemini, I I .q. s. in l. fimcide accus. l.repeti T.de:
3 quaestionibus. Excipitur ii resis crimen, t lςisque
maiestatis; hanc sen tentiam complexus est Caieta
tic. 2. Nec tamen positet conditionea in superiori Castulo excludendae sunt i Nempe, ut si crimen sit pulicum, & in ipsius boni publici exitium immineat pendeatque in futurum, tum quςta de ipso potest,tametsi occulto: pari ratione, de conseija habere qumstionem nihil prohibet.. At si hae absint, taullo iure permittitur, praeterquamduplici euentu. Primo, si 4 quia i de eo est crimino nuictus , quod est alterius indicium. Verbi causa, si quis adulterii crimine se datus deprehendituri adulter que coniux in eius lecto necatuS reperiatur i, tunc a ratione alie um non
est de homicidio occulto, inquisitionem aduersuSadulterum conficere. Quod alio etiam exemplo illustrius facimus. Interemptus si fuerit qui siquam, ac vestibus spoliatus,penes quem lip vestes reperiuntur , homicidi j causam is dicere cogatur. Deinde quando unum crimen est alterius ut aiunt) circumstantia, ut si quia eumcetur de cosuetudine cuna pue -
66쪽
eSceptiS euentia, neque ooculta crimina indisquisi, tiouem venire se , est, neque latentes conscios pro ducere quisque obstringitur. Quod quidem mognompere nobis xeligiosis seruandum est; ne ferarum gen. tium more, non Christiana pietate scelera vindicam vide ntur. Verum enim id magna in ambiguitates versatur 3 An litterae infamatrices,t & delatoriaein, certo authore scriptae, vim ha beant ut aut accusatiG. nis, aut inquisitioni. , aut denuoeiationiaratio ex ei possit con stitui. E i quidem de accusatione, reS πω spicua, de euidens est: cum enim pinna inlimis purniri accusator debeat,si delatum crimen non pro is colligitur plane elusinodi litteras, ex qui bM aecus tor, siue scriptor minimo scitur, nullius Meroboriλsi quidem scriptore ignorato, in quem esset talionis poena imponenda, netaretur. De inquisitione metem reS in ambiguo est, verun me facile veritas elucescit. Quoniam cum aut sine infamia, aut exprecsis indicijs, siue signis precedentibus instita inquis γ sitio non possit; & hae delatoriae litterae , neque os migm queant inducere, neque expressorum signatum vim sibi Mendicare scuique enim illas pro libo dine scribere integrum est patet ni bit ex eis probri : Accedit etian quod Ponti fietis sanctioni o a
uersatur. Nam in eapit.inquisitionis, extra, ct accusatio. expresse prohibetur neri inquisitionis ad e
itionem, qui eum schedulaa in alteri infamiam proferunt : vique ido ferinan pomst, it
67쪽
De Modo procedendi 'quoniam schedulae infamiam minime asserunt, ut habetur in cap. fin .de accusat. Quo magis id de dela torijs his litteris ineerto scriptis authore intelligendum erit. Est nanus, regula generaliS, ubi par exem-
Ilum deest, progrcdiendum est a similibus ad simi
a iudicanda, ut in cap.cum dilecta,de confirma. uti.
vel inut. In postremum-Institutis nostris sancitu est ut eiusmodi litterς explodantur primae parti ordin. lcap. 6.dc modo scribendi Capitulo generali. Neque eos aliquio vero similius afferre arbitror , qui senti ut, si in eiusmodi litteris testes,qui interrogari pos- snt,explicentur,nihil obstare, ut inquisitio fiat. Nam quam futilis haec sententia sit, aperte conuincitur. Nisi enim indicia expressa, aut infamia antecedat nullus est inquisitioni locus, iuribus supra adductis Bart.in l.congruit, E de officio presid.glo. in cap. primo,de ossic.ordin.inglos prima. Nunc quid valeant in Denunciatione dicendum est. Iam vero hoc dubij facile eluditur, si denunciationis. bipartitam ra-5 tionem complectamur: Quarum unat Euangelica
appellata cum.trina antececientem monitionem exi
gat,nullo modo ius silii ex illis litteris obtinet, quo niam factane.sit, an secus, prorsus obscurum est; Altera vero, quae dicitur iudicialis, certar cuiusdam personae debet esse, cui possit iudex merito fidem adia hibere, ac ex eius testimonio excitatu ad inquisitio nem aggredi. Reijciantur itaque turpes illsede infamatriceS. litterae: neque de prouocatione ad Romanam Curiam patreS timeant, quonia in hoc tantum, ' abest, ut ab qua culpa sit, ut. summu in si potiuSi
68쪽
di lausis Regularium. ' initi cultus. Cum vero facta inquisitione,nihil e plorati,nihil certi,atq; firmi collectum est,tu cano- nica t purgatio indicendaest. Vt hi qui temerὰ, ae inordinatu sese gerunt, nec Apostoli hortationi obsecuti, abomni etiam mali specie abstinendu putant;
De Denuntiatione, stes eius partitionen ', disserentus Pip. XIII.
x Denuneiatio alia fra terna,alia iudicialis. a. Denunciatio faterna trinam monitionem requiris, strucus iat de iudidali. i 3 Denuntiatio- Euangelica necessias cessat, mendato
4 Pervicaciaeccusationispartes sustinet. 7 Crimen cum probari non potest, im est i dioisilite di, s
6 crimen,quod vergit in publicam perniciem velint retia . perso incommodum,denunciari potest. '. a7 Vnus testis omni eneptione maior, facit semipleno
De aeriatio iudicialis, etiam fratre emendam perseu- .
69쪽
TtRTiA , ac postrema iudiciorum ratio est
Denunciatio. Estque haec ipsa ' bipartito. modo disium ita una fraterna, siue eitange- Iica nuncupatur; Altera Veisi iudicialis. De prima dictum est: Si peccau erit in te frater tuu , corripe, &C. De secunda eodem in loco habet Euangelium: Si te non audierit, dic Ecclesiae: quae verba eo spectant, ut Doctores asserunt in ut pratam ad fratrix einen dationem denunciatio fiat. Pluribus autem nominiabus hae differunt. Primum fine. stenim Euangeliaca asi fiatris emendationem spectat, iudicialis verbad ipsius temperatam vindictam. Deinde ex impellent . Nam prima charitatis ex fonte manat i Se cunda verb,ex iustitiae Zelo proficiscitur. Postea pruestare primam generaliter omnibus necesse est. Extat enim ore omnium trita sententia,quod unicuique de isto proximo mandauit Deus. At secunda eorum tantum est,qui sua id referre iudicant. Demum pria ma suo ordine, ae rite non fieret, ni si trita ' monitio . antecederet. In secunda semper ea necessaria non videtur. Innoc.&Doe .in cap.nouit,de iudic. Adde 3 etiam,quod illa fratre t emendato cessat,nisi contuom ax.esset et ut neque Praelati tanquam Patri climen fateri vellet,cum probabiliter timete minime posset,
ne ad eius vindictam, ut iudex progredi Abbas deincreuisset. Tales enim petulcax homo, potest ad cau- sam dicendam cogi, & iudicio subijci; Si quidem 6 euismodi r pervicacia, accusationis partes egregidiustinebit . Quod sane animaduertant Praelati di etit
70쪽
enim latis effinx ad petulantiam coercendam remedium. Ex Soto lib. F.deius sciure,quist.6.artici 1, . ac ibi asseritur pervicacem illum, posse adaperien xja in veritatem compelli, communiter ex sancto Doctore, secunda secundae, quaellio. 3 Cainano ibi, oc Pet.de Palude in quarto Sententiarum,distin. I9. Quamquam id omne, duobus limitibus intelligen- .ue dum esse ijdem dicunt. Primum,' si adhibitis imiti bus in secreta monitione, contumacia probari potests Deinde si emendandi fratris locus liquis si perest .. Nam si duo illa non adsint, a iudicio ab stianendum est, idque si peccatum priuatum est. Nams si stelux in perniciem i publicam, aut in tertiς perlomnae incommodum serpit, utcunque frater non eme detur,acpotius in turpiora delabatur, & boni publiaci eversio consequatur,tum iudicio velit,nolit, subii ciatur , ac in eum inquisitio intendatur. Cuius quidem ratio est , quod cum sit monitus inter duos t stes, is,qui adhortationem adhibuit,ac si esset tertius valebit, ut habetui in capiti in omni, de testamentis. Cum vero omni sit is tertius exceptione maiori vim semiplem probationix, eam adhortationem h here grauissime, & perite Sotus sentit. Sediudici Iis denuciatio usque ad vindictam manet, atque per sitit, ut bene docet Specular in titurie denuncia tio ne, j. primo. Mota de eorum forma videamus, at i id distriminis inter eam . & euati γα