장음표시 사용
51쪽
inprimis ut emendatissime expressa essent ab operis omnia. Cum in contextu poetae inductam ab Heinsio scribendi rationem nollem deserere, qua de re Postea diCetur, retinui in notis alteram sollennem, quae et ipsa interdum pro illustratione esse Potest sa). Induxorat in animum librarius, honestus vir, ornamenta addere huic oditioni figuris aere expressis. Non soleo equidem huic librorum pretia excandefaciendi consilio multum tribuere; omnino enim a luxu hoc typographico, in quo nostra aetas sibi placet, Parum utilitatis ad ipsas litoras et literatores proficisci video; quandoquidem non nisi opulentis hominibus talia parare licet; et punt autem illi studio vano, ut in pulpitis et cancellis pretiosas has opes, ne inspectas quidem, Occludant; nolui tamen deesse librarii votis, utque aliqua saltem lectori cum voluptate pararetur utilitas, diligenter conquisivi et delegi monumenta antlia qua, quae cum Ve u aliquo Virgiliano forte convenirent; saltem ut lusui ingenioso locus esset. Subjoci Volumini
ultimo fontes horum ornamentorum, unde petita sint. Id quidem cavere volui, ne in eadem argumenta artificis
opera incideret, quae jam in editionibus per Knapion et Sandby, Edeo Pine et Henr. JuStice Curatis prostant; PIeraque parum aut nihil ad Virgilium facientia , nisi quod
i Λt sunt alia levioris momenti, in quibus nolui nimia se
verus esse, quia tanti rem Doli csse
Putabam; V. e. quod s3llabarum divisio et nexus ab operis librariis eo modo iactus est, quem pro Vero ac iusto habere non possum; Cum
. C. scribitur in extrema linea auc- in altera tummis; armen, et sic porro. Aut si interpunctio ad calcem Parentheseos Ponitur, et sie alia. Nominibus virorum doc torum, quos comm moravi, inprimis vita defunctorum, uolui ubique adjicere honoris caussa e Vir CI. aut quo non se mutuo honore compellant kis Ili. Totum
hunc morem facetum , seu veriti ineptum, quo credimus et totidem plagis consumimus hostem , utinam sublatum esse vellet aetas nostra.
Non ex lo o et ordine ac dii:nitate, verum ex ingenio, doctrina et meritis, viri litera i sunt censendi ; et nomine cujuspiam audito assur Ieiadum est, non titulo et honore prouuntiato.
52쪽
oculos sorte legentis teneant. Iucundius auditu fuit, quod librarius recepit, chartae et literarum nitore se virorum elegantiorum, inprimis exterorum, votis esse satis factu-HIm; nam nostrates, qui literas amant, do internis librorum dotibus magis solliciti essct solent si). Cum in priore editione lectionem Hei lanam a Bum manno constitutam reddere decrevissem, nihil mutare v I ueram, nisi in manifestis erroribus; in posterioribus tamen 2 eidis libris intelligebam ab eo consilio mihi esse dis mdendum, cum in iis Burmannianam editionem viderem haud satis Emendate expressam esse; maxime an scriptum seu orthographia, forte quod operis aliud Exemplar excudendum traditum fuerat. Bedii itaque ad recensionem Heinsianam. Omnino tamen, quicquid seu in lectione, seu in interpunctione mutavi, in Var. Leci. notare haud neglexi. Verum, cum semel in hoc incidi, omnino quaedam
ea de re ut interponam, Consultum esse videtur.
Quam incerta et Iubrica res et sit et osse dchoat scripturae ratio et mos in omni lingua, neminem fugit, qui animum in haec adverterit; in primis tamen Romanus sermo hac parte multo magis laborat, quam Graeca lingua, quoniam ad grammaticam subtilitatem serius fuit revocatus et quia seriore aevo, e quo pleraque monumenta ad nos umere. temporum hominumque barbarie illo fuit com prus. Nullus itaque rectae ac verae rationis fundus est inus fidus, εive etymum sequaris, quod nullus populus in omnibus retinet, sive auctoritatem; nam antiquiorem in numis et marmoribus videmus fluctuatine, seriorem autem ita coni minatam esse, ut vix habeas quod sequeture. Persuasum tamen sibi habuero passim viri docti, priscam scribendi
rationem revocari posse uut a se revocatam esse. Etiam
Nic. Heinsius auam Virgilio orthographiam restitutam
Curatum tamen est, ut hujus cuderentur sine istis extemis Dr- quoque editionis exemplaria e namentis, eaque Parabilia; R. 3Τ.
53쪽
Piitaliat expressa scriptura codicis Medicet. Verum ante- qnam id assiliares, docendum erat, hunc ficripturam esse veram illam antiquam Virgilianam. Nisi id feceris, hoe Unum ConceMero, esse lianc fieri pluram ejus aevi, quo lex ost exaratus; atqui fuit illud ab Augusteo saeculo valde romotum et multis sermonis vitiis contaminatum. Dicat aliquis, antiquiorem saltem scribendi rationem in illo e dico soruauian esse. Atqui ne hoc quidem satis tuto amrmos; nam Fragmentum Vaticanum, quod hoc Mediceo antiquius habetur, vulgarem nostram rationem exilibet. attrahere, illustris, coliresias. Ilo manus autem, qui et ipse Mediceo antiquior est, modo hoc modo illud sequitur. Quid Z quod ne ipse quidem Mediceus certam et ConStantem rationem servat, sed in eadem interdum voce modo ad hoc modo ad illud aberrat Z Plus enicias, si rationem certam adhibeas et hunc in modum argumenteris: antiquiorem rationem haud dubio sui se duriorem ad auremot severiorem; succedente tempore molliorem et leni rem; quemadmodum untiquissima aetato rudis suerat. horrida et aspera; Maronem media illa ratione esse usum. etsi nonnulla ex asperitate prisca aspersa habuerit, ut olli
pro illi; si modo Macrobius et Gellius non sibi imponi
Passi sunt, cum antiquos codices pro Virgilii manu sibi obtrii di non animadverterent. Verum tam n sequamur hoc et relinquamus Maroni scripturam illam, quam antiquiorem esse Putamus : an vero putabimus nos illam ha-horo satis certam 3 et Medicet in codicem esse fundum, cui, ut ad ejus morem omnia rosingas, satis inniti possis pHoc vero nihil videas magis lubricum, omninoque tota ratione nihil inconstantius, si quidem ad coria principiarem revocavoris. Praecipit illa ratio, ne praeposita in verbis compositis colliquescant cum verbo, utque adco A ribatur in loro, non illudere; consudore, non colludere; a DAP U, DOD uccipCro. Cur tamen non eodem more irim Mut Scribitur Z ct, si iverat, cur non et in orium ' cur non z
54쪽
ώω--, MPonem, ob remem p dirim interea Ohfero, oh- ibi ςιt, seribitur; cur non subce Di θ' sub timeres' uod si in his auri obtemperatum esse patet, quo fideiussore COD- tondes, hoc idem non eodem aevo factum esse in ceteris' Volgus, et ostias, Volcantis, et inus, Notius , pro antiquiore
scriptura haberi solet; quid si illa pronuntiationi, medior inter suscam et liquidiorem sequente litora liquida I, d
betur, quam ex vitigari usu nonnulli in scripturam male traduxerunt; ut alii in linquont, Mol ontur. Sic fragm. Vat. mittitit. Simili modo sequente litora m ct r sonus τοῖ uabierat in O, in diom, Ar Dom; aut, quod aliundo doceri potest, O in tali positu tam sitisco sono pronuntiatum fuit, ut pro tu haberi possct et scribi. Fac hoc tantum in secundo
An locum habero, ni eoque non pariter mMom, i Domscriptum esse: etsi quom pronuntiarunt; at Cur non aequecquom pro equorum I n. VII, 69i p et orto, et nox, OOdommodo Pronuntiatum. At Medi c. vortex, Mortitur. Si maxumus , Uttimus: debebat etiam esse Pltimimus: si innianis, Ureges, inmunis: Cur non et conmiraris p conniodus' si sublet: cur non Sunt alia, in quibus manifestum mihi sit, deteriorem rationem pro antiquiore vulgo liphori. Veteres Romani τοῦ ο extulerunt per u breve, Pronunt intum it Gallorum v, gratia uiatici intulere 3 , indocti, aut sorto qui docti sibi csso videt, antur, ut in nostro SDrmono Pr-naculo, scripsere i: inclutus vera scribendi ratio est, non inclytus et inclitus; Momniis, non lacryma' t lacrimae.
Porro non modo deterioris aevi, verum jam Catulliani, ut o Quintil. l, 5, 2o constat, pronuntiatio o in ch mutavit in plerisque : scribi adeo coepit trichroma, anchora, Pulcher, Pulchrior, s Pulchrum. Recte adspiratio in his ostoxpulsa; codem tamen jure scribi debuerat Pulcor, et si
serum antiquam rationem servare volebas, mistor, iit Aia thra . Veteres Romani titi nunquam pronuntiarunt ut cia:
quo jure uti ius, Procium, ot similia scribimus 3 scilicet
xx seriore pronuntiatione. Iterum certam rationem Demo
55쪽
sequitur in literis geminandis: litus, Mera, scribimus
forte; at cur non et belua y colap M' Voleros omnino Gmeci et Romani una litera scribebant, pronuntiatione eam seminabant: quod si semel antiquam rationem sequeris, ea sequenda erit in omnibus, adeoque, si haca, est iam Maca, hucina. Si poetae literas geminant, ut syllaba Producatur, scriptum videas promiscue Uurantior, relli oet . imitor, hoc alterum etiam perperam, nam Primam in. Pitor nusquam correptam Vidi, et est contracta vox ex
Jovispater. Rottulit indocto scribi, docuit Io. Schrader. ruantopere fluctuat scriptura in Sequentibus: sequor, scincutus: Cur noti aeque sequutus' quram Pro cum, et cujus exquis; qua tandem ratione obtunsio scribendum dixeris, si confusus scribitury aut Pro Jas, si conjunx' Grammatic rum et seqHic ruin artatu in ludibria in his esse video, rati nem desidero. Pr clara illa est a Denticio primum prodita Observatio, Veteres nunquam non protulisse Iinperi, negotI, consill : adeoque sic l .avini et alia. Quid tamen si ex Ennio lati dare possum: Tarquinii coimus bona semina mouet unxit ' Accedit quod ipse poeta ad aurium judicium i,oncre potuit ullis locis id quod in 'aliis spreverat aut rojecerat; cujus generis nonnulla crodita sunt ab antiquis Maronis judicio deberi. Apud Gollium XIII, 2o a Probo
si ammatico in libro manu ipsius poetae correcto suisse traditur Ge. I, 25 urbisnct in Asem GPsar, non, urbes: contra aen. III, i 6 Centum urios habitant. AEn. II, 46o Turrim in Princoiti stantem. II, 22 incertam secussis corrico securim. X, 349. 35o Tnos quo H Threicios - Letris quos Idus. Adeo nihil satis certi et tuti est in omni hac subtilitato grammatica; qim in equidem, Si primus auctor constituendar lectionis Virgilianae fuissem, jure ac meritonii communem usum CODstitii uim reliquissem; qua enim
in re nihil satis ad liquidum perduci potest, inpriinis si
magni per se momenti non est, quorsum multa moliaris, quae consilio cx Parte tantum respondent Θ Locuui enim
56쪽
hic habet illud Terentianum: Nore, quin res in se ne vi consitium neque modum Habet uiliam, eam consilio regere
In prima editione, cum, quod supra dixi, expressam
esse vellem lectionem Burmannianam, multa mox turbata esse vidi propterea, quod operae non ea, sed alia editione ad Burmannianam emendata, usi erant; innumerae itaque aberrationes emendandae sit re in altera editione minore; tum vero nec ipsa Burmanniana recensio in operis tenore satis sibi constat. Nunc vidi ad certas regula 8 rem esse
constituendam; amplexus itaque id sum, quod probabilius esse videbatur: retinui ad , in , con, adeoque scripsi ad-rigo, inrisce, in iane, coin exus; dedi vero operam quantum potui, ut lectio haec ubique sibi constaret; operam molestiae ae taedii tam plenam, ut iii pistrinum abdi malim; etsi vel sic fieri potuit, ut interdum operae serrarent; ut colligit alicubi relictum osse memini. Quandoquidem auri aliquid in his tribuendum esse videbatur, eligendumque
adeo, gravius ac sonantius quod esset: retinui maximum-OPtiamus, quum, conjunx, Duntinis, commmis, Obsero, Vulsi, OPPonem , omnimem, submonere, sum ero, quia su MEx tenendum erat. Reliqui auctoribus Iracri--ri, minita, coelum, numitis, truaereo, kMis pris. BeViS, cincus. Ad meliorem morem revocavi so trum, sia sit, Sia culum, Irentura, Iemina et fotus a feo, letum, obscenus, cratus, et formas nonnullas antiquiores, ut tω. Scripturam quarti casus, is et cis et 'vidiviso tam incertam, ut nossem quicquam in ea movere Foum pudet in his operam com Sumere quae apposui, ea do caussa monenda fuere, ut ex
caussis ci rationibus haec dijudicare discunt studiosi, intelli sunt lite, non omnino ca OSSe contemnenda, neC tamen magnopere Commondanda.
Multo gravioris momenti res mihi visa est interpunctior qua emendata vidi sexcenta loca molius constitui posse, Dec quicquam magis ab omni ratione et consilio alienum
57쪽
esse, quam interpungendi rationem in ex mplaribus scriptis et in plerisque editis. Librorum ita quo auctoritas in
interpunctione omnino esSe potest nulla. Nec majorem tamen curam aut certam rationem, ad quam interpungerent, tonii re oditores. Atqui ad sentontiam constituendam otexpediondam in plurimis locis omne auxilium est ox intemPuta tiorio; ut altera ex parte sensum nihil magis turbat quam prava interpunctio: quandoquidem hujus ratio et principitim quίPrendum est in hoc, ut exacte respondeat illa onuntiationis partibus cum majoribus tum in inoribus; quo podem modo etiam Proni uatiatio regatur; ut adeo ianum idemque sit ro te Cossit aro, P citaro et scribere; distinctio enim justa interponi non potest, nisi enuntiatione
in partes sua A rito resoluta; si non calamo, saltem monteot animo. Ad interpunctionem itaque primum in altera minore editione major in curam adhibu oram, tum multo
magis in hac tertia adhibere studui. In lectione mutanda nunc paullo plus mihi indulsi, quam in edd. priori hias; si enum tamen et hic injeci imp tui rationibuA cortis apud animum propositis. Possunt inrita mora cum specie aliqua mittari, pauca Crim rationP.
qt ae vincat, ita scriptum suisso: nec tamen, si acre j iidicium adhibens, alia in contextum roci pisenda osse judirn-hiq. Plurima in hac criticos parte sunt, quae ad ingenii lusum revocare soleo; in plorisque ne quid sin ingeniosum satis. Nari , cum sint in umera, inprimis in poetis, in qui-ὶ
bus Perpetua esse sol at scripturae varietos, ut sonsui tamen Parum inde seu decedat seu a codat, quae tando mlaus illa esse potest, ut ubique nullo ad scriptorem fructur,rO ait Oro ulterii iii inculcos P Porro in poetis sunt certa Phantasmato, vorba sollennia, Ppith tu Communia, quae, si semel momoria complexus sis, Promtum est, Ubiquetis ferre, ol itide ε eu emendationis seu conjectitra , in tot dui a valdo insevi osse, materiem qui aerere. Aliae conje tur UProficisci solent ex sermo De poetico, quem quis ad uoi
58쪽
niam aliorum restituere fitudet, aut auctori suum morem vindicare. Pleraque ex his in marginem aut in loctionem variantem ac criticum reiicere salius est: in colat xiiim
nihil admittendum, nisi quod tam liquido constet, ut nulla dubitatio, nodum cavillatio, illud infringero possit.
In alio criticos senem sevcrior sui, in eo, inquam, quotlad ulcera detegenda, ad vorsus adulterinos et si apposititios, spectat: quandoquidem nimis alioni ab ea suspicione sucro editores. Erexit animum Briinckii auctoritas, qui suspiciolies hujus generis a me communicatus pro judicii acumino admodum probavit, ot in oditione sua vorsus ocit. Nolui tamen auctoritatem sequi in hoc quoque, ut,
quae suspecta essent, rescinderem et ex contextu PxCern
rem ; nam primum id mihi vid obatur imperiosius lactum
quam meum quidem ingenium serrot: iram vorsum quo rontibus et librum evolventibus valdo molestum ost, si vorsuum numerum turbatum esse videant. Loctionis varietatoria, partim ex Bi irinuriniana haristam,
parii in ex Pieriatiis, 3Iari in ianis, aliisque codicibus et edd. dimidio auctiorona, non modo intactam reliqui, verum tiam emendatiorem reddidi ot novis a cossionibus, de quibus post dicam, locuplotavi: crina semel id agere instituissem, ut, quotquot quidem lectiones variantes alicubii Ppertae essent, in hoc saltem pocla in unam editionem Ssent congestae: iit hoc exemplo proposito adolescentes studiosi omnino variantis in codd. et edd. lectionis moremot usum ad discoroni, soli titiosque lapsus et alluctuationes libi oriorum sibi tam illaros redderent. Curavi tam n simul hoc, ut hoc ipso exemplo proposito omnino do toto hoc
genere recte statu Dre assuescerent. Done cnim cx prima; tote recordor, quam Parum cxplicitus et justas notiones do lectiones variatito imbi hcrim : cum non modo eruditi nis liberalis summam in critica, verum etiam critices sumniam in lectionis variantis diligontiore studio et in clicion-da utiqua felici omendatione vel conjectura, conti Eri u
59쪽
diroin . Atqui major hujus curae pars ad solum editorem spectat, ad lectionem et interpretationem Parum aut nihi1, nec nisi in locis dubiis, obscuris et corruptis. Vorum et ipse editor ex omni illa sarragine perpauca tollere potest;
quorsum enim pro lectione variante sollennia et ad sensum obvia vitia librariorum, errores et stupores manifesti,
sexcentios obtruduntur 3 inprimis tibi melior jam lectio in bonis editionibus tibique vulgata est. Subtilitato majore in scriptoribus parum perpolitis aut in locis corruptis opus
es . Est alia Varietas, quae nec in sententiae nec in orationis nitore quicquam mutat; ut parum aut nihil referat, utro modo logas. Ubi lectionem receptam et ipsam bonam esse
videas, Cur eum mutes eaque mutatione majorem mole
tiam inseras, quam utilitatem p Est alia, ubi in utramque puriem rationes possunt memorari idoneae: quo jure vulsatam deseras, alteram amplectaris p Sunt innumera, in quibus vora scriptoris ratio, mens et usus, non, nisi ipso Ructore proniantiante, Constare potest: nisi eum ex inseris evocatum audire licii prit de se pronuntiantem, quis tibi jus in eum dedit, ut tu pro eo pronunties p. in relinquis id, quod semel volumina occupavit et cui longo usu et lectione assuevimus 3 omnino minutis his ot exilibus, in quibus major harum rerum pars versatur, animi et ingenii acumen et impetum frangi et alteri molestum est. Quo ipso
factum est, ut magni Critici ad ver Im summam et argumenti tractationem tructationisque artem, ga Pe ad sing Ius sententius, tam Paraim attonderent; utque emendationes de verbis singulis afferrent, cum rerum ac sententiarum Summum non assequerentur. Non nisi vitiosa extirpanda sunt; si modo substituere possis vera, saltem satis
probabilia. Reliqua, quae nihil interest, utro modo legantur, relinquorct intacta sutius est. Nain, ipsam manUm VP- toris poetae in singulis et omnibus redhiberi posso, nemo prudens opinetur. Contra molestisSima res est, Si, quod Pro suo scnsu Heinsius decerat, Pro suo sensu Bumanuus
60쪽
receperat, idem Pro mcto senau itorum ejicio, ut alius Pro sensu suo hoc itidem expellat. Verum de toto hoc genere aut plura dicenda sunt, quum quae hiC locus capit, aut, Si Paucis rem expedias, divorsa statuentium his de rebus judicia, si modo judicia sunt, vix refinxerig. Copiis criticis, unde huic novae editioni aliquid ornamenti accederet, usus sum haud contemnendis. Primo
quidem schedis A. Sehraderi, viri doctissimi, cujus subtile in rct critica ingenium ex Emendationibus in lucem editis perspectum habebam. Schedas ejus in Virgilium, ita
auctione supellectilis librariae veneuntes cum suis copiis hujus generis inferre posset, maluit usibus meis permittere vir humanissimus et amicissimus, Lauri Dan MntEn, I. V.
D.; eas itaque in Bibliotheca tiostra Acadmica reposui. operam adhibendam esse vidi valde molestam ac difficilem
extricandis innumeris, quae in chartam conjeceiat, modo memoriae caussa, modo ut Varia tentaret, diversis quidem temporibus repetitisque Vicibus, ut exquirerem ac seligerem id quod vir doctissimus probatiustus fuisset ipse et in lucem proditurus: injurius enim esset in Manes viri docti, qui omnia ejus meditata vulgare ex schedis postumis vellet. Apposui igitur illa, in quibus ingenii acumen et poeticae elegantiae sensum deprehendere mihi viderer, ne quid, quod delectare posset, arbitris harum rerum inviderem, nee in cassum tot viri docti conatus ingenii rocidere Paterer. Alia, quae frustra tentata ESSO viderem, salintem utilitatem mihi praestiterunt hanc, ut interdum vulgatam, modo interpretatione adjeCin, Cum eam a docto quoquo viro male intellectam viderem , illustrandam, modo usu poetico probato firmandam esse intelligerem. Aliam s7mbolum grato animo accepi a Viro doctissimo Iacobo Bryant, qui humanitate et amore suo ad omne
officii genus provocavit me; misit idem ad me SD icturas in Virgilii loca eo cum acumine et perspicacia Scriptas, ut, tu multis ei adstipulandum esse, viderem, in aliis, cum