장음표시 사용
61쪽
litate servire quam propter sacros ordines vel iteraturam ceteri praeesse. Hoc quia Saepius in rdine c0ntigit, ita ut de c0nversis serent m0nachi, ante li08 quatu0 ann08, ne de
ceter fieret dissilitum est in Capitulo generali, ut tali modo
c0nVerSi manerent inter conver808. Eodem anno quidam veniens, ut puto Diaconus, laicum se simulanS in OnVersum susceptus est. Cuius Abbas cum postea ), nescio quo pr0dente, ordines intellexisset, in sequenti Capitulo casum eundem ' pr0p0suit. Et quia viris discretis videbatim omnino absurdum ut quis in tam sublimi ordine p0situs, oret sine
Pharactere coronae et Sine astrorum ordinum XSeeutione Sententiam mutaverunt. NOVICIUS: Non mir0r, si aliqui celant su0s ordines in c0nversi0ne, eum legamus priscis tem-p0ribus seminas ), ut sui beata Eugenia et saneta Euphr0syna atque beata Marina, et conversionis i sexum virilem simulasse. MONACHUS: Quid h0 miraris laetum temp0ribus priscis, cum recentiori tempore ' in ordine nostr eontigisse solamus NOVICIUS: Hoc omnibus modis seire desidero, videlicet a qua pers0na, ubi, Vel quom0do tam mirabilis saeta sit c0nversi0. MONACHUS: Femina, de qua dicturus sum, quae uerit, Vel quom0d ad ordinem Venerit, Seu quomodo in ordine uerit, vel ' e0nsummaverit, sicut 0bis retulit m0naehus quidam, qui cum ea n0vicius fuerat in pr0bati0ne, fila tibi pandam relati0ne.
De mirabili conversione beatae Hildeyundis virginis, quae
In civitate ussia, quae quinque milliaribus ' distat a C0l0nia civitate magna civis quidam habitavit, iliam habens
larmosam a dilectam, n0mine Hildegundem ). Quam uxore defuncta, cum adhuc esset in aetate tenera, rationis gratia secum er0solymam duxit. In reditu ver infirmatus pater ),
62쪽
apud Tyrum diem clausit extremum. 0riens autem filiam et mnia quae habuit ministri sui dei 0mmendavit. Sed
fidem n0n servans servus domino, neque misericordiam exhibens demneto, eum esset impius et avarus, puella n0cte ind0m relicta, clam navigaVit, multi illam miseriis exp0nens.
Quae mane urgens cum ' intellexisset, tut0rem ' infidum cum patris sui substantia navigasse, Vehementer d0luit, et quid ageret Vel quo se Verteret, penitu ignoravit. Non intelligensidi0ma terrae, same coepit tabescere mendicand tamen Sch0las in eadem civitate anno uno requentavit. Post haec peregrinis de Alemannia adventantibus calamitatem suam X- posuit, et ut sui misererentur, lacrimabiliter ex0ravit. Ex quibus unus ceteris diti0r, Vir 0nus et nobilis, c0 80lans deS0latam, SSumensque in navim suam derelictam, datis necessariis, ad patriam reduxit peregrinam. 0dem tempore cum orta suisset 0ntroversia in Ecclesia Treverens inter du0selectos, 'V0lmarum scilicet eiusdem celesiae Archidiac0num, et udolphum mai0rem Praepositum, dominus Papa uetus priori favebat parten alterius Fredericus Imperator defensabat. Et quia nulli erat tutum, apices ad Ap08t0licum, qui tune temporis apud Ver0nam morabatur deserre, pr0pter i sidias Imperat0ris, Ecclesia Coloniensis cum uni partium laveret, et ob hoc literas ad iam letum Papam destinaret, aiulus ear dem vitae suae timens, praefatam puellam propter t0nsuram et habitum adolescentem aestimans, prece simul et pretio, eo quod minor suspieionis n0ta laret hin pedite quam in equite elausa in baculo teras, ut p0rtaret 0btinuit. Quae cum iuxta Augustam devenisset surem 1sendit. 0gata ab eo, ut socius eius esset itineris, nihil mali suspicans, libens
annuit. Cumque pauli ilium pr0eessissent, et sur quasi 80num persequentium XcepiSSet, Onus eum furto penes puellam reposuit, ipse Vero ad secessum se ire simulans, inter frutecta se abscondit. Quid m0rer Illa a persequentibus comprehenditur, eum Saec ad iudicium trahitur, et per sententiam laqueo adiudicatur. Quae cum ob furti praesentiam nullam sibi prodesse emeret allegationem, nullam ex uSationem, Sacerd0tem peti ut et obtinuit. . Cui excessus Iu0M 0nfitens,
1 C cum ima ne surgens. - ad suum. - BC uno anno. - in navi sua. - foret in C. - DBC venisset D mox ac durem obviam labuit.
63쪽
satis simplieiter exposuit per ordinem viae suae causam, suris etiam ' ii equitiam. Et ut sacerdoti verb0rum' fidem astrueret, arundinem, literas p0ntificales continentem, ostendit; et adiecit: Si fuerit sur quaesitus, eius invenietur. 0 ad consilium neerd0tis nemus retibus et anibus ambitur, sur quae-Situ comprehenditur, ad iudieiuna uterque trahitur. Cumque 'miser ille ad eriminis consessionem crueiatibus c0mpelleretur ), ait Iniuste compello c0nfiteri quod n0n dei iste cum surt0 deprehensus secundum ius civile damnandus est. Ee0ntra eum puella diceret, sibi nus d0lose suisse c0mmi88um, et restituere vellet dep0sitima respondit ille Onus istud meum esSe nego; vox unius testim0nium est nullius. Ad liaste virg0 obmutuit. Tunc accedens sacerd0 pro ipsa allegavit, et qu0 esset innocens doloque hominis cireumventa, satis affirmavit. Et si minus, inquit, Verbis meis reditur, Xamine ferri candentis, qui reus it quis inn0eens, facile e0mprobabitur. Quod cum omnibus placuisset, manus suris adusta eSt, puellae ver manu illaesa apparuit. Tunc sure celerius SuSpenso, e0nsessor et liberat0 virginis gaudens illam in domum Suam reeepit. Et ecce, diab0l instigante, qui allati virginis invidit, e0gnati suris, de tam turpi morte eius surens, inn0euam et Dei iudici liberatam de domo sacerd0tis extraxit, eoque deposit0, 0 eo illius' illam suspendit. Mox angelus D 0mini astuit, qui et virginem, ne laquei sentiret an-gUStias, Sustentavit, et miriste vultus sui odore resecit. Et cum nihil sentiret doloris, imo maximis se putaret interesse deliciis, in ipsa n0ete tam suavem audivit melodiam, Symphoniam tam diversam, tam ' loeundam, ut nullus ch0rus, Sive e0rp0ralis, sive instrumentalis, tantae dulcedini posset 0mparari. Seiseitante ea, quid h0 esset resp0ndit angeliis Anima s0r0ris tuae Agnetis cum hoc concentu angelico in eoelum desertur, et tu p0st biennium feliciter sequeris. Sic beata illa per biduum pendente'), past0res in Viein paScenteS, miseric0rdia m0ti 0ndixerunt, ut 0rpus dep0nerent, atque Sepulturae commendarent. Ineis Vero laqueo, non, ut OnSuetudo est cadaverum, cum pondere cecidit, Sed paulatim, angelo 1 DP et suris. - verborum in C. - que ad BC.
64쪽
sustentante, ad terram demissa ' stetit. Quo vis territi past0res fugerunt. Dixitque ei angelus Domini: Ecce libera es, vade quo libet. Respondit illa Domine mi Veronam ire
pr0posui. Statimque in m0mento translata est iuxta Ver0nam δ). Et ait angelus Verona in distat tribus milliaribus. Intor Augustam veres' et Ver0nam Septem dietae numerantur. NOVICIUS: Videntur mihi in hae puella antiqua iust0rum miracula ren0Vata, Videlisset sanet Benediet Abbatis et Abacuc Prophetae ex quibus pri0 cum absens esset, Vidit germanae sua Seh0lasticae animam in specie c0lumbae e00liseeret penetrare alter Vero, Propheta selli et de udaea in momento in Babylonem M translatus est. MONACHUS: Verum distis, nec minus miror, qu0 audire meruit animam s0roris' cum c0ncentu angelie tanto l0c0rum spatio inter-p0sit deseri' in c0elum, quam quod beatus Severinus Col0niae p0Situs, animam sanet Martini eum consimili' e0neentu ascendere cognovit ad 0minum . Adhuc alia duo magnae gloriae benefleta sunt ei exhibita, sellidet qu0 angelo Sustentante, eeulei dol0res non sensit, et quod finem suum tam longe '' ante praescivit. Prospere ver apud Veronam neg0ti '' peracto, cum rediens Dioecesim inti asset ' W0rrnaeiensem, non ingrata divinae miseric0rdiae, prece et ope cuiusdam venerabilis inclusae obtinuit, ut a d0min The0bald Abbate Se0naviae in n0Vicium susciperetur. Est autem Seonavial0eus amoeniSsimus, n0men trahens a re Putans eam idem Abbas ' esse adolescentulum, post tergum Suum in e0dem equo sedere iussit. Quae eum loqueretur V0e seminea et grastili, di xit ei Abbas Frater J0seph, nondum mutasti vocem tuam Respondit illa Domine, nunquam illam mutabo'ε . Ad0lescentem se Simulans, n0men sancti Joseph ibi imposuerat, ut eum quem Vasidas tentationes vicisse n0Verat, e0ntra duplicem h0stem pugnatura, earnem stilicet et diabolum, memoriae suae arctius imprimeret, et per nuXilium plenius sent C dimissa. - Domine mi in C. - translata
est in Veronaria D translata est Veronam C posita est iuxta Veronam. Forsitan scripsit auctor transposita est, ut in D VI, 10 transpositus est iuxta Castrum.
4 vero in C. - Gregor. Dialog. II, 34. - BD abyloniam Dan. 14 35. - ad suae. CDP simili. 9 Sever Epist ad Bassulam de transilii S. Iarlini. - diu, misso ante. - 1 BC ad suo. - 2DP intrasset Dioecesim. - 13 C Abbas idem. 14 C mutabo illam.
65쪽
tiroi. Et videtur in ea illud Sal0m0nis impletum Mulierem fori in in inveniet Non est inventum simile in ordine
nostro, et ideo sine exemplo. Mulierem, inquit, eae λὶDiabus non mi cni I. Ingressa pr0bati0nem ' manum suam misit ad sortia ε). Inter viros ornatuit, cum viris c0medit et bibit iuris i ad disciplinas dorsum suum nudavit. Et cum esset iuvencula multae gravitatis, tamen ne SeXus eius n0taretur.
quand0que suis 80ciis in pr0bati0ne signa aliqua ostendit levitatis; nam absente magistro, m0nachum, qui haec nobis retulit, Hermannum nomine, tunc Uerum quatuordecim annorum, ad Scypluuii Suum ducens, ait Consideremus in hoc vitro quis nostrum sit larua08i0r. Et cum relucentes in eo facies attenderet, iterum aiebat Hermaniae, quomodo placet
tibi adies mea Respondit ille Videtur mihi mentum tuum disp0situm sicut mentum mulieri8. Tune illa quasi indignando recessit. P0stea r neglect0' Silenti ambo vapulabant.
NOVICIUS: Miror, si aliquas in ordine habuerit tentati0nes '. MONACHUS: De eius tentationibus nihil audivi; sed qu0d
aliis fuerit causa tentati0nis, satis intellexi. Cum appropinquaret tempus resolutionis eiu ' , 0epit infirmari. Et cum prae nimia debilitate ad lectum Suum p0rtaretur '), monaehus quidam eam intuens, iuxta ' Se tantibus clara v0ce dicebat: Η0mo iste vel semina est vel diabolus, quia ' nunquam illum respicere potui me tentati0ne. Et Satis probatur ex h0e ideo ' , qu0d 0rtis sit vi naturae. Vocansque Priorem, cum ei decata quaedam levia c0nfiteretur, et ille interrogaret, si unquam ' aliquam c0gn0vi8Set mulierem, resp0ndit illa: Nunquam, domine, reus ' ' sui alicuius mulieris , sive viri q); hoc adiiciens propter sexum. Deinde recitavit et V per ordinem
e m0do quo praedictum St, miVerSa quae circa se aetasunt, tacito SeXII. Pri0re Stilpente, ae dicente Frater, quae loqueris fidem excedere videntur, et u argument probare p0ter illa esse vera resp0ndit puella Hodie iemitum es-1 Proverb. 31, 10. - Εccles. 7, 29. - ad probationem, C in probationem. - 4 Proverb. 31, 19. Ccum viris et mox disciplinam. 6 BD vino cons. IX. 3 paulo post C Ormosior sit. - postea autem pro fracto. cons. III, 33. VII, 37. - eius resolutionis te napus. - 10 C deportaretur. - 1s C coram.
66쪽
fluxit, ex quo angelus D0mini pendenti mihi diem res0tu60nis
meae praedixit; ei cui credidi, idem servaVi, cursum c0nsummavi de reliquo reposita est milii corona iustitia i . Si ea seria, qua praediXi, ante obitum meum non deposuero officium linguae, Vix pati unius missae legendae, non mihi credatis. Et adiecit Cum deiunctus uero apparebit in memide stupeatis, et divinae virtuti gratias merit reseratis. His dictis, quarta seria hebdomadae paschalis, du0decimo Kalendas Maii, anno D0mini millesimo centesimo et0gesimo octaV0, 80le tendente ad occasum, sancta illa anima de c0rpore virgineo egressa, migra 'it ad 0minum. Percussa tabula, cum tam Abbas quam ceteri fratres ' ad eius Xsequias conv0lassent,et 0rpore exportat ε ad lavandum detectum fuisset, sexus
semineus apparuit. Tunc Omnibus in stuporem versis miraculi 110vitate, nuneiatum est Sacerdoti commendationes legenti. Qui cognit SeXU, teXtum mutavit, et pro monacho monacham et pro fratre sororem Ominavit. 0stea cum brevia pro ea Scribenda es8ent, et nomen eius ign0rarent, sub tali 0rma
scripta sunt Duodecimo Kalendas Maii biit andilla Christi
in Seonavia. Elapsis aliquot diebus, eum ratres n0men illius beatae scire disederarent, miserunt in Vicinam 4 C0loniae,imile se ori imitam diXerat, et cum studi0s eircumquaque de eius cognati0ne investigarent, nutu divino inventa est quaedam anus, quae e eius β cognatam sui88 7 diceret, asserens eam Hildegundem a 3 0eatam. Cum ante hos annos consecrareturn0vum ' orat0rium in Seonavia, ex diversis provinciis ad dedicati0nem populi 0nfluentes, et praedietas beatae Hilde-gundis virtutes audientes, tumulum eius requentaVerunt, matronae maXime, saneti eius Orationibus Se commendantes,
Deumque super tantis mirabilibus gl0riseuntes. Et nos fratres eum illis gratias reseramus Salvatori n0stro, qui haec ' seri voluit 140stris temp0ribus in ordine nostro, ad gl0riam suam et aedificationem nostram, qui viri et regnat cum Patre et Spiritu Sancto in saecula saecul0rum Amen.
Omnis homo miretur, homo quid fecerit iste J,
Haec, cuius Ossa cinere inclusit et ossa. 1 Tim. II 4, T. . - BC des uncta. - ratres in C. - portato. - viciniam. Cons. VII 58. IlI 47. 6 C illius. - suis se ni C. - CD il degundam. 9 novum in C. - 10 C hoc. - 11 C ista.
67쪽
DE CONVERSIONE. 53Visens a paret, moriens sed femina taret. Vita fefellit, morsqite refellit rem simulatam. Hildestim dicta, ita est in codice cripta. Maii bis senis est haec defuncta Kalendis.
NOVICIUS: De hae puella 'ndetur intelligenidum illivi Sal0m0nis Midierem fortem quis ines niet 'λγ MONACHUS:
Tanta est sertitud mentis in quibusdam deminis, ut merito laudetur ).
De vidua Coloniensi, quae in cappa conver8 egres8a Stile civitate. Honesta quaedam matrona de Colonia, divitiis pollens taetate florens, cum post mariti mortem Christo nubere vellet, tim0re amic0rum a quibus eius deSiderium impediebatur, ia-bito consili d0mini aroli Abbatis Vitariensis, cappam Onversi induit, sicque per illum de civitate dueta in Monte sanetae alburgis m0nialis est est eta. NOVICIUS: De 0n- UerSione Viduarum seu maritatarum ), quae de sidce saeculi'
gustat erunt, non mulium miror Virginum Vero contra parentum olimtatem se c0m ertentium constantiam satis admi-
r0rq). MONACHUS: Quasdam ex iis pro exemplo tibi p0nam .
De co)iversione Methil lis magistrae in f tinnich. Domina Mothildis magistra h0die in Fusinnieli, eum haberet parentes ditissim0s, et ad saeculi nuptias nutriretur, adhuc in aetate tenera constituta, Se 80l Christo esse desponsari, monialisque' fieri qu0tidie protestata est. Cumque blanditiis Sive minis non posset averti, die quadam vestibus purpureis c0ntra olimtatem' induta matri respondit: Etiamsi feceritis
me auream, non p0teriti mutare propositum meum. Tandem 1 Proverb. 31, 10. Verba De hac, inveniet Monachus abstinia codice . - tuu dentur. - 3 DP maritarum. 4 C saeculi saece satis admiror cons Pan Lia m. - quasdam tibi de his per exenipla ponam, quasdam pro his in exemplum tibi pro p Onam. - monialemque. - DC ad suam.
68쪽
taedio flecti parentes eius, cum eam l0eare vellent in praedicto m0nasteri sanctae alburgis, ne esse 908Set, e quod e0mpletus suisset statutus numerus 80rorum, in Fusinnieli eo Versa est, ubi adeo prosecit, ut non multo p0st, iste adhuc ad0lescentula, magistra efficeretiar. Quam post anno paueOS Aleidis s0ror eius earna ES, marit viduata, et ipsa adhuc ad0lescentula, secuta, in e0dem e00n0bi ' saeta est Priorissa. Quarum Xenapi quaedam earum cognata tim0re parentum
de Di 0000si Traieetensi, in habitu virili egressa, apud sanetum Th0niam, quae est domus ordinis nostri, et ' in Episc0patu
Treverens posita, se c0nVertit. Hanc cum s0r0 imitari vellet, a parentibus apta est et vir tradita. per autem qu0d Deus tam serventem conversi0nis V0liuitatem non relinquat
De conversione miswiridis Abbatissae de Porcet0. Laudabilem, im satis mirabilem, d0minae eis nilis Abbatissae de Porcet e0nversionem tibi replicabo. Haec cum esset et adhuc sit Arnoldi eulteti' Aquensis, viri p0tentis divitisque, filia, sic ab ineunte aetate servebat et e0nversi0nis, ut matri frequenter diceret Mater, ac me monialem. Solita enim erat cum matre ascendere M0ntem sancti Salvat0ris, in quo tunc manebat e0nventus 80r0rum 3 de P0rceto. Die quadam per senestram c0quinae latenter intrans, dormitorium ascendit, et puellae cuiusdam cucullam induens, cum ceteris chorum intravit. Quod eum matri abire volenti per Abbatissam innotuisset, illa putans iocum 8Se resp0ndit: Vocate puerum, Op0rtet 0s ire. Venit illa intrinsecus ad seneStram, distens Monialis sum, n0n ibo tecum. Mater Vero timens maritum, respondit: M0d tantum Venia mecum, et ego patren tuum rogabo, ut te saeiat 0nialem. Sicque exivit Matre vero taeente, 0ntigit iit iterum m0ntem ascenderet, filia d0rmiente. Quae eum surrexisset, matre in ecclesia quaeSita, et non inventa, in monte eam SS SUSstea S, secuta est sola, et per ρ praedictam senestram ingre8Sa, rur-l P loco. - et in P. - sculteti ni C; mox D silia,
Λ lii ensis viri pote litis divitisque civis, hic. - soror urn in C. - per ni C.
69쪽
sum habitum induit, matrique r0ganti ut exiret, resp0ndit: Amodo me non decipies verba sibi pr0missa replicans Matre vero ' cum multo tim0re recedente, pater cum fratribus luribundus ascendit, ores effregit, iliani vocis erantem eduxit,c0gnatis, qui eam averterent, e0nunisit. Quibus illa, nondum, ut put0 ), OVen annorum, tam sapienter resp0ndit, ut mirarentur. Quid plura Episc0po 00diensi patrem et e0s a quibus educta suerat Xe0mmunieante, 000 restituta St, et p08 annos pauc0s ibidem in Abbatissam eleeta. Haec dec0nversione dicta sint q). Multa huiusmodi Christus in sui operatur electis, ad gl0riam ut 0minis 3 , eui eum Patre et Slpiritu sanet li0n0 sit et imperium per infinita saecula sae- eul0rum Amen.
De contritione, quid sit, unde dicatur, im sint eius Specim. quis fructu8. EX superi0ri distinctione declaratum est, c0DVerSionem aliquando praestedere contriti0nem, aliquand Sequi, et Xemplis probatim q). Nunc vero de ipsa e0ntritione, prout 0- milius donare dignabitur, dicere prop0no, atque eadem Uaedicturus sum exemplis confirmabo. Et ho seire debes, qu0d contritio sit magnum bonum, et perseetum, quoniam ' Dei donum, desursum descendens a Patre luminum, in quo non est transmutatio, neque vicissitudinis obumbrati ' . Quan-
d0que addit ' perseeti0ni, quia minima contriti maXimam delet culpam, persecta vero eulpam simul t0llit it Ῥ0enam.
I vero in C. - uri puto in C. - sussiciant prosint. - noni in is ona C. - est probatum. - )iluoniam in B; DP autem habent quandoque. - Jac. l.
t T. - addi, D addidit, P additum.
70쪽
NOVICIUS: Ut plenitis intelligere valeam contritionis Virti
tem, primum milii debeS Xp0nere , quid sit contritio, unde dieatur, utrum gratis infundatur, seu ab i0mine mereatur, qu0 sint eius species, Vel quid operetur in peeeatore. MO
peccatis, partim urgen e tim0re gehennae, partim evam0re
coelestis patriae. NOVICIUS: Estne aliqua disserentia interp0enitudinem et p0enitentiam 3 MONACHUS: Etiam; 0enitudo d0lor est ' interior, tollens ulpam ); poenitentia Satissaetio exteri0r, peceat delens poenam. NOVICIUS: Quae est disserentia inter culpam et p0enam MONACHUS: Culpa est ipsum pesteatum; 0ena' praemium peccati. Si culpa
est 0rtalis, debetur ei pro praemio poena aeternaq). Hanc Deus per cordis p0enitudinem in poenam convertit temporalem. Hanc, si insus seiens merit c0ntritio delet exteri0r satissaetio. Haec est p0enitentia, quasi p0enam tenens dicta.
NOVICIUS: Unde dicitur e0ntritio MONACHUS: Contritio
dicta est quasi simul triti0; 0mp0nitur autem a con, qu0d est imissi, et triti0, e quod de innibus peceatis 0r simulteri debeat per d0l0rem. Qui ' de peceat un0 0let, et non de altero, nequaquam' c0nceditur, quod in e0rde huius sit conti filio. Non debet peccator dividere culpam, quia Deus non dividit indulgentiam simul enim totum debitum dimittit . NOVICIUS: Si simul conterendum est de nutibus, quid Stqu0d saltatista dieit Laviabo per instulas noctes ecimn mirum ' γ Lectum, siqui 110bi exp0ner 80les appellateonScientiam, Singula n0ete Singuli peccata Si per singula desset, ut si interpellatim ' abhiantur, quom0d pro innilius simul c0nteritur MONACHUS: Una debet esse generalis contritio, quae deleat culpam deinde singulis, si fieri p0sset, siebus aerimandum esset eum Thaide ad abhiendam p00-nam. Unde .EZechias dieit: ecogitabo tibi omnes ann0s meo in maritudine mimae meae I NOVICIUS: Unde oritur c0ntritio Insun sturne gratis, Vel meretur ab h0mi
1 C ad cordis. - est dolor. 3 C peccati minuens culpam. nili est. - aeternalis. - peccatis in C. - ad autem. - adit ei. - Ddimittit obitum. - 10 Psal. 6, 7. - 11 cons uomit. II. p. 46. 21. Mox appellas P appellunt. - 12 BD interpolatim mox C sciantur pro abluantur. - 13b Isai. 38 15.