장음표시 사용
561쪽
Lucii. du missus sum. Sicut enim Gabriel dignitatἴ suam Zachariae noleti credere declaravit,ita istis mulieribus quq no stati credideriit declarat Angelus dignitate sua. Sciuisse vero mulieres esse Angelu diu ex narratioe Cleophq apud Lu. patet. larc hoc mo, do legit Sicut dixit vobis ut clienim Angeliis AChristu dixisse,& se dicere proniiciatii Vt colirmaret mulieres in fide. Mysi ice explicat Aia. quo Chri Lib. l. de stus discipulos suos pret cessit in Galilae: Libi , visus
consen eua. suerit ab eis. Cur vero no surrexit videlibris disci- p Vlti pulis tractat Tho. Ex Ioa. manifestu est et M. Mag. 3- Parte qV, bis ad monum etiam tuerit, atq; postea duos ange F ur x. Ios in imonumeto sedetes viderit: sinio aut cu nacnarratione Ioanis cosonet reliqui Euagelistae,qu5etia inter se colentiat de angelica apparitioe de quoctia itinere mulierit loquatur,primo an secudo dis- ficultas est in quid nobis probabilius videtur paucis dicemus. In primo igitur itinere videriit mulieres angelu sedente supra lapide extra sepulchrii nainuitauit eas ad inti adii sepulchria,et sulgurate facie terruit custodes, g extra sepulcitru errat, audieria q; illi verba eius ad mulieres facta, queadmodii liquet ex narratioe ςustodia. Huius igitur angeli voce inuitatς mulieres ad intradu monum elu,introivertit,& corp'dni minime repererut,quare plurimuco sternatet fuere: Factum est aut du colternatet esset quod iuuene viderui, sedete I dextris corporis Iesu qui cu angelo altero sibi sociato surrexit ut eas alloqueretur,manum eis linteamina &sudariti demo strauit. Atq; hic sere eade cu priore locutus est. Verulame angelis no credidit Magdalena, no obstate quod verborum Christi, quibus seresiarrecturum praedixerat recordaretur , queadmodum ex Ioan
liquet ubi ipsa discipulis refert corpus Iesu esse ablatu. Nec mirili videri debet quod angelus sid si no. adhibuerit cu ipse Zacha. sacerdos in re multo mi
562쪽
nore angelo no crediderit,nec Sara angelo coceptu Lucir
Isaac annuciati imo nec ipsi Apost. Christo primu
viso eu resurrexisse vix crediceriit. Porro regressae mulieres ii. Apost. verba angeloria retulerunt, sepulchria vacuit inuenissent. Matio audito, Petr' de Ioan. cu mulieribus ad monumetu accurreriit atq; .no reperto corpore domu redieriat Apostoli. Maria Magaa. rursum in monum eiu cospicies vidit duos in monumeto sedetes. Quod aut in primo itinere, Ioan.Ioseu primo ad monum eiu accessu mulieres angeluviderint ex narratione Cleophe apud Luc. clarum est ait mulieres dixisse, se vidisse angelos,atq; ad eam nuctu Apostolos cucurrisse ad monum etU. Deinde si primo angelos no vidissent mulieres Apostoli per nunciu angelicii ad C isti nuctu recipie-du pparati nequaq sui stent,na per mulieres Vtruq; nuctu, Diti videlicet & angeloria simul accepissent.
Praeterea custodes post primu muliere accessu,seu post primu nuctu angeloru audita voce angeli recesserui: A post .aur nullatenus admonumentia venire ausi suissent, si custodes ibi adhuc delituissent,
simulatu enim esse custodia timore metu illent. De exter ut cito de monumeto. De primo itinere logiudhic
Math. e si timore. s. ne serti salsium foret angelicu nu- civ. Ex Ioan. enim costat Magdalenano credidisse Oibus angelis donec Diim vidisset, unde dicebatdno sibi appareti in Brma hortulani j: D ne si sustulisti eu dicito mihi ubi positisti eu. x t gaudio magno de nutio angeli. Et tarth Maria Iacobi,fidelior fuit, qua Maria Mag. &sicuti gaudiit fidei maius in ea suit,sic timor infidelitatis in Maria Mag. quet postoe nuntiu angelicu adhuc flebat ablatu esse corpus D ni. Curretes nubiare disHpulis e. m. seaquet audiuerat ab angelo,& γς Viderat. n t ee e lesus occurrit illa noquid E in hoc itinere cu cucurreriit ad Apost. sed curedijssunt ad sepulchru cu Apost. dc cu abeutibusus aliquan
563쪽
aliquamdiu mansissent iuxta sepulchrum etiar uerterentur: sicuti constat ex Ioanne:Occurrit autem illis Iesus ut iam secundo no angeli nuntium, sed suum deterrent ad Apostolos. Iaeo autem angelicum nuntium praecessit ut non omnino insperata esset Christi apparitio,sed praeparati essent per illud de Apostoli, de mulieres ad videndu Dominum. i icens: A vete,quod est verbum consolatoriit, ct amicabile. Ize autem aedesierunt sumpta audacia,&fiducia,non sunt amplius territae,sed appropinquauerunt ad Christum. N olite timere. Hieronumus. Et in veteri & in nouo testameto hoc semper obse uandu est,quod quando aliqua angustior apparuerit visio,primum timor pellatur, ut sic mente pacata,quae dicuntur 'ossint audiri. Rarius tamen inveteri testamento aicitur noli timere,frequentius
vero In nouo. Ite,nunciate fratribra meis,ut eat in o alii Da. er ibi m
ultibiis. Nuccos vocat fratres, quia per passione, scresurrectionem sua eos patri suo coelesti adoptauit in filios ; quos sibi cohaeredes fecit, cum omnia peccata eorum per passionem abstulit, & per resurrectionem ad nouam vitam reformauit. Ante mortem quidem occasione quadam sumpta vocavit eos statres sed regulariter discipulos appellabat nunc vero mutat illud familiare nomen &sratres suos vocat: sicut Psalmista praedixerat in persona Christi. Narrabo nomen tuum fratribus meis quod non solum de Apostolis undecim, sed de omnibus omnino christianis intelligi debet. Doctorum pleriq; inter quos est Augustinus putant Hanc apparitionem diuersam esse abea quam recensent Marcus & Ioannes,ac posteriorem esse , Matthaeo posita, priorem autem soli Magdalenae
esse factam, At in hoc posteriore dissentit Augustinus, putat enim hanc non soli Magdalenae sed pluria
564쪽
CAP. VIGESIMUM OCTA. 1 stpluribus esse factam . Posset sertasse quibusdam
Vna dc eadem videri apparitio cuius meminerant Matthaeus oc Ioannes.Quamuis enim dicat Ioan- nes, Conuersa est retrorsum, Sc Vidit Iesum stantem dcc. quod de Maria stante dc de Iesu non occurrente sed strate intelligi videtur,potest tamen 'intelligi de ea couersione qua se conuertebat & abire iam incipiebat. Simili modo quando Christus sedisse dicitur de illa statione intelligi potest qua
stetit ad saluta tum mulieres postquam eis Occumrisset. Sed parum refert eadem ne sit an diuersa a paritio quam describit Matthaeus .Quaxe saluo tuis 'dicio melius sentientium ponam concordiam Ioannis dc Matthaei. Tangere igitur siue tenere inscripturis propter nota significatione etiam significat ad hoc tangere ut aliquid accipiatur siue inpetretur ab eo qui tenetur vel tangitur: Quemadmodum Iacob luctans cum Angelo in persona ' ' 3 Christi apparente, eum tenuit ut benedictionem obtineret: Ait enim, Non dimittam te nisi benedixeris mihi. Sic dc Sunamitis 4. Regum A. in monte Carmeli apprehedit pedes Heliet i, nec dimisit donec petitione suam obtinuit. Vnde etiam in Canticis cap. 3. dicit sp5sa tenui eam nec dimi tam . Et Luc. s. dicit Christus tetigit me aliquis,
id est, apprehendit me aliquis ad aliquid a me impetrandum. In eadem significatione dicit Esaias propheta : Non est qui invocet nomen tuum,qui capsvicosurgat& teneat te: ubi tenere Deum nihil aliud significat quam csistanter eum inuocare.Quia igitur mulieres istae audierunt Christum dicentem:
Venite ad me omnes qui laboratis,& onerati estis uisue dc ego reficiam vos: Et: Si quis sitit veniat ad me oc bibat. Et qui credit in me, sicut dicit scriptura,
flumina de ventre eius fluent aquae uiuar. Item
Ioanne baptista: Ipse vos baptizabit spiritu sancto de igne.
565쪽
& igni. Et ipse satis clare dixerat se non missurum spiritum sanctum nisi mortuus esset & resurrexisset. Et Luc. H. Ignem veni mittere in terra,& quid
Volo nisi ut accendatur &ardeat. Hoc est spiritu meu volo effundere,sed prius debeo gustare mortem. Et verisimiliter stequentius promiserat spiritum sanctum .Quia,inquam,hqc audierant mulieres,' Christum resurrexisse sciebant, memores erat promissionum Domini post resurrectionem implendarunt quodq; ad pedes Domini consol tionem saepius accepissent praesertim Magdalena, statim prociderunt,& apprehenderunt pedes eius eos p tenuerunt quasi ipso facto dimitere nolentes vel etiam verbis dicentes: Domine promittere solebas ante mortem tuam,quod post resurrectione magna dolia acciperemus,nunc igitur nisi promisisa impleueris te n5 dimittemus. Porro Christus ad pium cotactum mulieria, Sc petitione Magdalenae, ct in ea caeteris resipodit Noli me lagere,id est,noli tenere Pedes meos ad hoc ut promissa facta obtineas,nodum enim lepus ea implendi aduenit, licet enim resurrexerim nodum is ascedi ad patrem
meum secura sis,& vade ad fratres meos,referest Iaetissimum nunci una resurrectionis meae,& asce-
sionis coplendet propedie enim ad patre meum ancendam dc patris promissium , de quo toties locutus sum tibi,& fratribus meis mittam. Nec de hoc dubitetis quom a pater meus per passione mea V bis nunc est reconciliatus de amicus factus , de itia Deus vester sicut Deus meus, dc pater Vester sicut meus. No igitur prohibet Christus simplice tactu sed tantummodo admonet nodu tepus adesie do i di spiritum sanct atq; proinde no ita urgendum
esse ut modo impetretur spiritus san. quae euabiissent. s. ab angelo,& sepulchro: Ecce quida de custodibus uenorat in civitate nuciauertit principibus
566쪽
CAP. VIGESIMUM OCTA. rtosa erdotu omula quae facta fuerat reuolutione lapidis. s. terr arotu, angeli descestim,dc terrore ei' prς terea nutiu quod mulieribus angelus detulerat. E t con gati cu senioribus, costlisaccepto tecuma copio iam militibus deder ut dia etes, dicite crv. Diuulgate apud oena popu-
tu istud videlicet quod discipuli eius venerint noctu,dc clana surati itini eu, sed apertu erat medaciueoru de ablatione corporis Claristi per ciscipulos eius nocte facta, na quo tanta militu multitudine praesente ausi fuissent Chri itii mortuit auferre quo prius oes vivii deserueriit. Deinde quit fures que cunq; possimi auferre n5 reliquiint,no sit lartu,nec linteamina in sepulchro reliquissent quq dissiculter a corpore Chri lii avelli poterant,quod murrhadcaloe corpora erat c6glutinata prodest nihilominusndea nostret mendaciu istud,na ex eoru cosessione cognoscimus sepulchrii suisse vacuit, neq; ibi cor- p Si iri i rem asisse. vobis domi cibus. Si dormiebat quo factu sit nesciebat,ut Aug.Quo vero nullus extata militu multitudine qui vigilijs erat assueti ad Lib. so.bo. reuelatione tali lapidis dcco cursu discipulorueui- Honso, et gilauit Cur salte mulieres no apprehenderunt, Vt II per illas innotesceret voritas'Si dicat quod videriit disciptilos curretes cu cadauere,& quodn6 potuerint hoes rudes & pugnae non assuetos,ac Imre mortuo grauatos assequi,cur iasi in domibus cli scipuloru qu aesiuertit corpus Iesu, ut Oibus demon-Hraretur figmentu discipulorum' cur hac de causa nullus di scipulorii captus es P a t se hoc fuerit auditu a praeme. Metuebant custodes ne mendaci si eoru deprehendepetur a Pilato: videbant etia suo medacio seipsos acciis ire negligentiae . Ideoq; sortE 4 Pilato puniri metuebat: Oculos aut supremi iudicis Dei no metuebat quod comune est olb' terrenis hol-bus. Conrra metu Pilati muni ut eos dicentes Et si
hoc dcc .s quod angelus Diu terruerit vos amoue
567쪽
ritque lapidem & dixerit ipsiam resurrexisse 'ad bimus ei quod falsium sit, heeuror uos satiemur. liberos ab omni periculo. Crediat enim se facila pe suasuros homini gentili non esse resurrectionem
mortuorum. O magnam mentis humanet coecita' tem, Non dixerunt,credamus nunc eum surrexiose a mortui s qui tam efficacia signa perspeximus: aut examinemus ea quae secit vitius& mortuus,respiciamus successiim discipulorum, anne aliquid ciuinum sit in his omnibus, sed omnibus conatiabus suis usi sunt, ut resurrectionis fidem impedi
rent. At illi accepta pecunia fecerunt fleui erant edocti.
Quod milites hi pecuniam veritati praeponat mi rari minime debemus, hoc enim ipsum secit qui reliquerat omnia & sequutus erat Christiim Iudas Iscarioth,quem pecunia optimi magistri suis cit proditorem. Et diuulgatum est verbum istud apud ru-Leos Aduerte quod dixit apud Iudaeos,non autem apud Christianos,nam Iudaei Christo mala affecti procliues erant ad recipiendos errores. Sed quod apud Iudaeos Iudaeus obscurabat auro , fide moFin toto mundo claruit. Adverte hic quam facile seducuntur,qui in timore Dei non Vigilant. Hique in hodiernum diem scilicet quo ego Matthaeus hoc Euangelium scripsi: non statim enim post Christi ascensum scripsit. Facila autem perieuerat apud vulgus quod ei persuasum est,quantumuis absit dum .Facti igitur int Iudaei haeredes huius memdacij,sicut facti sunt haeredes reatus esitisionis sanguinis Christi,quem sibi S posteris suis impie admodum imprecati sunt. Nystic. verum est ver bum custodum,quod dormientibus Iudaeis nocte infidelitatis & negligentiae veneriit gentiles Christiani,& fide apprehenderunt Christiam non mortuum sed vivunt & cum in extremo iudicio au
ditum fuerit a praeside Christo Apostoli, qui nos ista
568쪽
ista docuerunt securos nos sacient: quod pulchrε Hylarius,dc Hieronymus explicat, Hilarius enim sic ait: Emitur ergo resurrectionis silentium demendacium serti argento, quia honore seculi qui in pecunia est,& cupiditate Christi gloria denegatur.Hieronymus Vero in Commentari js omnes, inquit, qui stipe templi &his quae conseruntur ad usus Ecclesiae abutuntur in aliis rebus quibus suam expleat voluntatem, similes sunt Scribarum& sacerdotum redimentium mendacium, scilicet,
a militibus &salitatoris sanguinem scilicet a Iuda
Apostolo eius. via rim autem discipuli ab erunt in o
ri eam. Augustinus libro de consensu Evangelistarum ostendit istud contigisse post omnes apparitiones quae scriptae sunt in euangeliis ante ascensionem. Per hoc inquit cogimur intelligere post omnia factum esse quod eum in monte Galiletae discipuli undecim viderunt. Nam Ioannes dicit Christum tertio apparuisse discipulis suis ad mare tyberiadis, quod non ad numertim apparitionum seu manifestationum, sed ad numerum diem quibus apparuit reserendum est. Primo enim apparuit in die Pasche mulieribus Petro Cleophet,& socio eius decε itsi Apostolis. Octauo die apparuit undecim Tertio apparuit septem ad mare tyberiadis. Quod ergo hic dicitur apparuisse in monte undecim di. scipulis,in Galilaea,post omnes apparitiones sectas ct scriptas in Euagelijs ante ascensionem eius post tertiam illam contigit: Alioqui enim non te tio, sed quarto apparuisset ad mare Tyberiadis. Quidam putant hanc esse apparitionem illam cuius meminit Apostolus dicens , deinde apparuit plusquam quingentis statribus simul &c. sed hoc
non est certum. Verisimile etiam est multos alios cum illis undecim luisse.nam dictum erat ab Angelo h Christo ipso ut statres eius,scilicet omnes O O irent
569쪽
irent in Galilaeam, ubino soli intelliguntur Apostoli .Quando vero abierint in Galilaeam non satis constat, serte non improbabiliter diceretur quod postridie resurrectionis Domini, vel tertio die, itave apparitio facta in octauo die, contigerit in Galialga,reuersis iam discipulis domum, & absoluto itianere. In montem ubi costituerat illis resus. In scripturano exprimitur quem montem ipsis praescripserit. In montem autem apparuit eis Dominus, ut significaret quod corpus de communi generis humani terra nascendo susceptum, resurgendo iam super terrena omnia sublevarat ut admoneret fideles si illic celsitudinem resurrectionis eius cupiunt videre , hic ab infimis voluptatibus ad superna studeant desideria transire. Et videntes eum adorauerunt. Ipsi undecim & qui cum illis erant. Q sdam auie dubitauerunt. Graeci legul,Ηi autem di
bitauerunt.Quod dupliciter intelligi potest,uel de aliquibus aliis qui fuerant cum Apostolis undecim sicut dicimus;Homines in festis diebus Deulandant, hi autem inebriantur. Vel potest intelligi de undecim apostolis ut illud verbia dubitauerulino reseratur ad tempus istius apparationis sed acimius lepus,quasi diceret Euangelista: Nuc adoraverunt ipsi undecim no temere , sed cu benὸ pe spexissent quod esset ipse Iesus, nam ipsi ijdem ante
cubitauerant nec ipsium resurrexisse crediderat. Potest autem secundu hac expositionem istud referri vel ad omnes Undecim apostolos,qui mulieribus Angelicii nuntiu deserentibus credere noluerunt sicut dicit Lucas: vel ad multos ex ipsis undecim, sicut ad Thoma,& ad aliquot alios cie quibus dicit Lucas, quod coturbati & coterriti existimabat se spiritu videre: Data est mihi pot6las omnis in cocto erc. Hoc intelligitur de Christo secundu humana natura,sicut apud Ioan. dicit sibi datapotestate omnisi carnis
570쪽
carnis,id est,omniii hominu electorum vel iusto-m,ubi petit se secundu humanam naturi glorificari.Thomas intelligit istud de omni potetia Christi absolute,se dii qua Christus homo est &, vere dicitur omnipotens quia ille homo est Deus. Sed magis puto hic per potestatem intelligenda
esse praefecturam &Dominium,sicut apud Ioannem dieit Christus datam sibi potestatem omnis carnis, Paulus Christum dicit esse caput totius Ecclesiae, & praelatu costitutum super omnes Angelos, dc omnia stibiecta sub pedibus eius,Et Petrus Christum esse constitutum omnium Dominu ociudicem mortuorum N,iuorti. Omnis ergo potestas,id est,periecta& int grum seu plenu dominiit. In coelo et in terra id est,super omnes qui sunt in coelo,& qui sunt in terra,sive super omne omnino creaturam; nomine enim coeli, dc terrae, quae sunt extrema in corporali creatura,intelligitur uniueria
creatura. A principio quide coceptionis hoc dominium secundu humana naturam habuit Christus, unde dicitur natus rex Iudaeorum & angeli agnouerunt eu Diim omnium,Natus est inquit vobis
Christus Diis scilicet omniu similiter id ipstim Maliqui hoes c5sessi sunt, de in sanatione hominum
exercuit aliquantulia suam potestate; sed quia co- uersatio eius comunis erat& similis alioru couer sationi, atq; coibus hominu miserijs obnoxius,itavi modicii in coparatione humilitatis esset exercitiu istius dominij dc pauci agnouerit eudsim omni u. Post resurrectione vero ipse in seipso osteriit
potestate sua, donando corpori suo victoria coci a Dorte.& oem miseria: dc carpit extuc se paulatim subtrahere ab humili conuersatione: dc quia intra breuissimu lepus ascessirus erat super oes Angelos ab eis etia secudu humanam natura tanqua dominus glorificadus quia etia in inferno hac potestate