장음표시 사용
531쪽
autem bibere ad ostendendum se non imbibisse
venenum antiqui serpentis,prauam scilicet concupiscentiam,sed tantummodo poenam peccati, sine sum psit 1nterna macula assumpsisse pro nobis. Pro sensti mystico consulatur Augustinus. Postquam aute crucifixeruut ewmEuangelistae non describunt modum crucifixionis Christi Jed tantum crucifixum esse, Iudaeis memorant, quia tunc temporis cum haec scriberent, notum omnibus erat lupplicium crucifixionis sicuti nunc nota est suffocatio suspendij. Aflixerunt autem eum cruci clauis transfixis permanus & pedes , sicut clarum est historia resum rectionis a Ioanne descripta ,& Luca, & ex hoe Psalmi Foderunt manus meas,& pedes meos, quo etia describitur quod Christus fuerit valde extensus in cruce Dinumerauerut inquit oia ossa mea.
No potuit melius inquit Augu. describi extensio
Christi in ligno,qua dicedo:Dinumerauerunt oce. Quam autem acerba sit mors crucifixorum tr a. r. d. s ctat Tho. Vbi simul habet, quod crux longὶ Chri- .rt.6. sto suerit acerbior,quam caeteris,quia scilicet co pus eius optimae & tenerrimae complexionis utpote formatum per spiritum sanctu in utero Virginis, essicacissime percepit omnia laedentia, tum etiam quod seipsum consolatus no sit nec mitigauit dolorem per redundantiam rationis ad partes
9 iores,sed permisit unicuiq; virium quod enat Aprium. Maximus etiam dolor non sic stupe-ε.DM. 6 fecit eum ut minus perciperet dolorem minorem er . . quod fit in alijs. Vnde non minus siti amictus est, xi. ago. quam si nihil aliud passiis suisset. Quam couenie-ebri 'citi. ter etiam Christus sit passiis & per crucem morer ri .er de tuus ostendit idem ,& B. Augustinus Atq; praeter trin. cap. s. eius rationes, possitnt&istae adijci, quia scilicetersequent. concupiscentia nostra clauis timoris Dei est traffi-
Lu8 genda dicit enim Pialmographus.Confise timore
532쪽
earnes meas&c. Vt autem hoc praestaret nobis
Christiit, clauis cofigi voluit unde dicit Apostor:
Vetus noster homo simul crucifixus est cu Christo,quia virtute crucis comprimitur concupiscentia nostra, sed semper cum labore , & ignominia opprimi, dc contineri debet, donec plene per morte corporis extinguatur quicquid enim in hac vita agitur nihil est aliud quam crucifixio carnis. De quo vide Augustinum de sacratissimo triduo cru- Ap .rr . ei fixi sepuIti, &resuscitati .Rursum, maximὸ con- cap. I .ilenit illi expansio manuum, quia amore nimio omnes attrahere volebat, iuxta id quod promiserat: Ego si exaltatus fuero a terra ola traha ad me io .ii ipsum. Theophilactus: Extedit manus,ut in ulnas suscipiat & congreget filios Dei dispersos. Similiter exaltatio in altu & expansio manu una illi conuenit ad quem de toto mundo in profundo peccatorii demersi,pro sanitate clamaturi erant. Vae
ritur inter doctores quomodo Christus sit crucifixus nudatus, an velatus ; Ambrosius dicit nudu Dr Lue . Christum pependisse in cruce, qualis erat Adam H om. 88. in paradiso,& quales nos nascimur: sic Chrysosto- in hi atth. mus dicit quod denudaverunt Christum. Hinc sa Lib.ta.cotitis consonat figura de Noe nudato, quam pulchrὸ F a tam tractat Augustinus: Consonat etiam figura de Da- cap l.πDide inridu ex nimia deuotione nudaretur a Mi- seqvent. chol sterili,id est,svnagoga Iudaeorum irrisus est. 3 RV sSic iussit Domini nobilis vir Esaias nudus incessit: Examinandum relinquitur, anne psalmista dum dicit:Ipsi veris considerauerunt,& inspexerunt me dc stat ni siubdst: diuiserunt sibi vestimenta mea Sc. quod omnes Euangelistae studiose annotau runt esse completum irespexerit ad inadudicam Iudaeorum inspectionem,qua pudibunciam nuditatε castissimi corporis Domini viderunt. Quamuis autem Dominus non haberet carnem peccati, vel rebel-
533쪽
rebellem spiritui & pudor nuditatis inde sit ortus quia caro rebellat spiritui, tamen aequE. erubuit Christus imo amplius quam quilibet nostrum de
ipsa similitudine carnis peccati. Cum enim Vere cundia sit timor vituperij, & inhonorationis, cu-que quo ad hominum ignorantiu aestimationem nihil disserant malii apparens,& quod vere existit, dc malum false apparens, non minus oritur vere cundia de specie carnis peccati,quam de ipsa carne peccati Nudatus est igitur Christus, & erubuit,ut nos ad eum statum reducerer, in quo nudi no erubescebamus, quia ante peccatum nihil rebellionis contra spiritum erat in carne humana. Erubuit ite ut ad salubrem pudorem reduceret, Nudatus est, vi spiritalem vestem qua spoliauerant latrones, id est daemones,Adam eiusq; posteros, ipsis restitueret nudatus est deniq; , Ut pudibunda peccata nostra quae omnia aperta sunt oculis Dei) sua nuditate tegetet. D uiserunt uestimenta eius. Milites interiora eius vestimenta in quatuor partes diuiserunt, Vt quisl partem una acciperet, s ortem mittentes. super tunicam superiorem quisna videlicet eam haberet integram,quia non erat consula,sed a Maria contexta quapropter diuidi commodi non poterat. Passus est Christus ablationem rerum suarum vi in huiusmodi iniurijs nobis patientiam tribueret,' cupiditatem alienorti a nobis auferret . Ex- isto loco constat non esse simpliciter necessurum, unicam tantum vestem habere etenim unam superiore quasi talarem, & multas inferiores habuit Christus . vi impleretur quod dictu est per propheta. No- videtur esse istud de textu Matthaei sed ex Ioanetrassatum esse in Matth. unde in multis codicibus no reperitur,nec Hieronumus nec Augustinus le-qui. Cyrillus in Ioane mystice 'nterpretatur,intelliges per η .parus vestimet u AE partes orbis quae
534쪽
ad salute reductae indumetu verbi . i. came Christi impartibiliter anter se partitae sunt. Similiter Augustinus nili quod per tunica incosutile caritatem
telligat,quae sorte obuenit quia gratuito dc misericorditer infunditur. x t sedetes seruabat eu diligentia militii,& sacerdotu nobis profecit, Vt maior & apertior resurgetis virtus appareat. Sedentes igitur scilicet milites seruaban id est,custodiebant eum, donec copleretur sentetia omnia Pilati, & moreretur Christus , ne aliquis eum de cruce deponeret. 1 timposuerunt ipsi milites ex iussu Pilati c ausam*fuysor tam titulum seu asterculum in quo erat crimen ipsius scriptum,propter quod fuit criicifixus. Hic est Iesus rex Iudeorum. iste est crucifixus,quia ipse est rex Iudetorum. Scripsit Pilatus titulum hunc ut sciretur quare crucifixus esset, neue putaretur crucifixus tanquam latronum socius,vel princeps sicut cupiebat hoc credi Itidaei impetrantes 1 Pilato, ut cum Christo crucifigeretur duo latrones. Quamuis ergo Pilatus in gratiam eorum permiserit Christum suspendi in medio duorum latronum, voluit tamen quodammodo honore Christi defendere per hunc titulum. Rursum scripsit illum in derisionem Iudetorum sicut ante per risum
vocavit eum regem Iudaeorum, Ut qua si per iocudiceretur a Romanis, Iudaei rege suum crucifixerunt, nunc igitur Romanis parebunt,quia non vltra iactabunt regem illum ex sua stirpe venturum. Narrat Ioannes,quo modo acri turbati inuidia ipsi
pontifices dixerit Pilato 1 Noli scribere: Rex sum sudaeoru , sed quia ipse dixit rex sum Iudaeorum, quasi videlicet verbii Christi arrogas medaciti sitis. . Hic aduerte quod potisices reuera metueritne Christus crederetur rex Iudaeo , quia etsi malitia excaecauenat eos ut eu occidere tot in habebat
argumeta quibusipse esse coprobabatur, ut penitus
535쪽
non possent remotium conscientiae extinguere, quamuis vehementer omnem scrupulum , extinctum cuperent: alioqui saluum erat metuere ne in veritate crederetur aliquis crucifixus esse rex Iudaeorum.Literis autem trium linguarum hunc titulum conscripsit Pilatus , Ut non solum populus Iudaicus, sed etiam nobiles extranei qui veniebat in Hierusalem , Iudaeos regem suum crucifixisse agnoscerent. Hae tres linguae praecipuae erant tune temporis,& nullus erat aliquo loco,seu qstimatione habitus, qui non aliquam existis intelligeret. Hebraea eminebat propter populum Iudaicu:Grq- capropter Philosophos & sapientes gentilium: Latina propter Romanos.Hieronymus. Non postum
inquit dignε admirari pro rei magnitudine quod redemptis precio falsis testibus, & ad seditionem,
clamorem intalici populo concitato nullam aliam inuenerunt causam eius intersectionis, quod rex Iudaeorum esset. Deo igitur dirigenti tribuendus est iste titulus, qui omnibus notum esse vult quod Christus per crucem suam rex est omnium spiritualium Iudaeorum,nempe a Vitiis circuncisorum & confitentium Christum esse saluatorem suum: Iudaeus enim interpretatur confites.
Vnde bene dicitur crucifixus, quia est rex Iudaeorum, haec est enim unica causa cur sit crucifixus, quia regnare voluit,& dominari credentibus,spoliato turanno diabolo,quod sine cruce ieri no poterat. Diuinitus autem inquit Cyrillus factum elivi trium linguarum quae praecipuae sunt literis iis tutus scriptus fuerit, omnium enim gentium regnum Christo attributum esse significavit : ipsi enim inquit Propheta) honor, & regnum datu est,
Vt omnes tribus,& linguae ipsi seruient. Et Paulus: Vt omnis lingua confiteatur &c. Titulus igitur iste per praecipuas linguas omnium linguarum
536쪽
Iesum futurum principem praedicabat,& impietatis crimine Iudaeos arguebat, quia Dominum regemq; suum crucifixissent. Λ Pilato etiam positus suit, non a Iudaeis, nec ad Iudaeorum petitionem est immutatus, ad designandum regnum Christi esse stabile,& super firmam columnam consistere, quod getiles laudaturi essent Christum regem etiam inuidentibus Iudaeis. Tune crucifixi sunt cum eo duo latrones. Qtrare cum Christo crucifixi sint duo latrones,& quam conuenienter hoc factum si habet Thomas,ut videlicet hac ratione Christus preteipuὶ potentiam crucis suae ostenderet in conue sione & saluatione unius scelerati ,& ut in maximam gloriam vertere quod inimici in summam eius ignominiam pirauerant: non enim minus suit latronem in cruce conuertere, atque inpar duim ducere , quam petras concutere &solem. obtenebrare. A duerte quam grauis poena iustistimo fuerit cum sceleratissimis reputari, dc sceleratissimorum,& latronum princeps haberi. Praeter. eunter . Abiectissimi quil ex plebe,qui vel a ciuitate ad pagos, Vel contra, a pagis ad urbem Hiero- solumitanam diuertebant crucem circuibant post crucifixionem. n lalhemabant eum, id est, ridebant, mouentes capita sua. prae gaudio scilicet & in signum subsannationis dicentes: vis,deridetis est cum gaudio, destruis templum Dei. Nunc apparet potestas
tua quam arrogaueras. temetipsum. Videntur
hoc dicere ad detrahendum prioribus signis, & operibus spiritus sancti,quasi dicat. Tu voluisti destrueret lum Dei,& in triduo reaedificare illud, tu etiam alios sanasti, ut ostenderes te filium Dei, si ita esset,neque virtute diaboli alios sanas es,nucleipsum salvares. xi filiis netes.vidixisti, escendo de tristus supra modum
cruce. In istis blasphemiis Classiictus suit, unde Psalmista
537쪽
sphemiarii meminit, ut: Omnes videntes me,&riserunt me. Rursum: ue tu percussisti persequuti sunt, de super dolorem meum addiderunt. i. nec iam Vulnerato,&morienti pepercerunt, sed cum
nihil amplius manu in me possent, lingua sua ipsi
me persequuti sunt. s inubter er princeps soceritori ,quorum erat aliorum blasphemias compescere & prohibere ne amictioni ad seretur afflictio. A lios Ialuos fecit se non pot6t saluum facere . Hierony. nolentes Dr comem. confitentur quod alios saluos secerit. Itaque vos o scribae vestra condemnat sententia, tui enim alios salvos fecit, utiq; se ipsium si vellet fatuare poterat. si rex iJrael est, id est, populo Israelico promissus,
. Descendat nunc de cyv. e. Athanas. Dominus vere sabitator non saluando seipsum, sod creatura liberado volebat agnosci saluator, neq; enim medicus quia sibi medetur medicus esse cognoscitur,nisi erga lodidos arte probet sic Diis saluator existes no ha-ebat opus salute neq; descededo de cruce cognosci volebat saluator, sed manendo. multo naq; m iore hoibus salute saluatoris mors asser qua desicesus eius de criice. Putat Hieron. hoc loco det mones exegi sie,ut Christus de cruce descederet, quia videlicet intellexerur ex tuc fractas elle vires suas. 4e .ir de Sed sicut dicit Leo: Si crudelis & superb' inimicus dis: Dom. cosiliu misericordiae Dei nosse potuisset, Iudsoruatos masuetudine potius teperare, uiniustis odijs studuisset accedere. Deinde si hac ratione hqc dia-i bolus Scribis inspirasset,ser o no illudedo dixi siet:
sese. s. de Descende &c. Et cmsimus ei. Leo de quo ait erroris
ras. Domi. sente Iudsi,de quo inuidi glacia taliu blasphemiam venena potastis'quis vobis magister traaidit' quae doctrina persuasit quod illii rege I iraeI,illii Dei filium creJere deberetis qui se crucifigi non sinerct, aut 1 cofixione clauorii liberii excuteret non hoc vobislegis mysteria no paschalis obseruatis sacra
538쪽
meta,nec unqua Ulla prophetam ora cecinerat,sed
illud verἡ abudem legistis , quod ad detestabilem vestri sceleris impietate,& ad volutaria Diti pertinet passionε ipse enim per Esaia loquitur. Dorsum meu ad flasella dedi, maxillas meas ad palmas,s
cie mea no auerti a costasione sputorii. C onfidit in eo,
deridedo hoc dicut Ethac subsannatione singulariter,& ad Verbia pretdixit David tanqua maxima,& intolerabile pret caeteris. Cu enim nomo ab omnibus desertus appropinquat morti, sc undiq; alictionibus torquetur, nemo i ei subuenire potest, hoc adhuc habet reliquit,ut spe sua ad omnipotete Dei misericordia erigat, & in illo refugiusta ponat, ut exeplo Iosaphat regis patet.Hoc refugium , istis quantu valuerut a Chrilio abstulem nolentes eum in Domino Deo considere, q.d.srustra in Diio confidis qui nullo pacto tibi subuenire vult.
Stultissimὸ hoc tibi persuades quod aliquid auxilii ,
tibi a Domino esse posset;quatu velis spera,spe tua frustraberis. L iberet nune eu si vult. Psalmus praedi de habet Quia vult eu hoc modo,Sperauit in domino eripiat eum, saluum faciat eum quonia vult eum,id est,quia diligit eu,q.d stulte persuadet sibi quod Dominus cura eius gerat: dixit se prae omnibus a Domino Deo maximi diligi,ostendat quod Dominus eum liberet. A ducite hic more carnaliu vhominum eos loquutos, qui omnes eos Deo non placere existimant,neq; ab eo diligi, qui temporalibus malis aliguntur. Pasiusest istud opprobriu Christus, ut in extremo vitae Constituti, spem nostram in Domino figere possemus, dc nullo pacto 1 ta tuto refugio recedere. Passus est carna- Iium istorum illusiones,ut ab ore Christianorum omnia improperia, dc omne maledictionem auservet, doceret', nos nemine ob terrena bona lauduere deber neque ob termas calamidates contenere.
539쪽
Improperant ei omnes quod tumore superbiet,sibi diuinitatem, regiam , maiestatem arroguerit, quia cum genus humanum per superbiam viti tum fit, atq; hoc ipsum sit maximum generis humani vulnus,Christus maxime pati voluit,visit perbiam in nobis contereret: sic merito non c5muni aliqua arrogantia, sed omnium sceleratissima,staperbus ac arrogans reputari debuit, quia diuinitatem sibi usurpauit. idipsum autem ex latrones qui crucifixi erant cum eo mρ operunt ei. Si rex Isrees es descende de cruce, sicut satis patet ex Luca. Istud est intolerabile malum ut qui ctim eo in ijsdem mise-xijs est ipsi in siille quem propria poena merito totum deberet occupare. aut saltem ad compassionem,non putem ad derisionem prouocare. Augustiniis,& Hieronymus putant posivisse Matthaeum pluralem numerum, pro singulari: quae loquutio frequens est in scripturis. Hieronymus dat etiam
secundam rationem,ut Lucam cum M atthaeo co-ciliet, & dicit quod primo uterq; blasphemaverit, postea alter,conspecta Christi patientia,& mirabilibus quae fiebant, consessiis sit eum Dominum,®iam dignitatem eius, cium. suu redarguerit. Vtraq; expositio probatur.
A sexta autem hora tenebrae facti sunt super uniuersam te ram usque ad horam nonam Causam tenebrarum an
signat Lucas, quia sol obscuratus est non regulari Ecilypsi,qualis solet circa novilunium contingere nani tunc Luna erat plena,celebrabatur enim paschalis solennitas in pleniliinio, & tunc naturaliter non potest esse Eclypsis solis, neque per tres horas naturaliter durare potest,ut tradunt Physici: nec potest etiam uniuersalis esse Eclvpsis lis,propterea quod luna multo minor sit, quam tota terra. Hanc autem Eclypsim suisse uniuersalem satis ph
540쪽
ctas esse super uniuersam terram : quae Verba non videntur Latis bene intelligi de tota terra ludaeae, cum etiam gentiles longE i Iudaea positi hanc Ec- clypsim animaduerterunt. Dionysius enim Areopagita de quo in Actis in AEgypto se eam aduertisse testatur, & Phlego olvmpiadum supputator sicut de eo in Chronicis ait Eusebius Olympiade
inquitὶ ducentesima sectanda, magna oc excellens inter omnes quq acciderant antea,aesectio ili s Ω-cta est,& dies nora sexta,ita in tenebrosam noctem versus est,ut stellae in coelo vita sint, terraeq; motus in Bithinia, & Nicaenae urbis multas ardes subuerterit. Lucianus quoque piesbyter dicit in annalibus gentilium hanc Eclvpsim annotatam esse.
Nec mirum si Ecirpsis ista suit uniuersalis , elim
Dominus Deus ad mandatum Iosue, secerit luna ct solem Quiescere,ut communi cursu non procederento tolem contra consuetum cursim ad petitionem Ezechiae retrocedere, ita Vt non tantum
in Iudaea , sed etiam a Babylonijs animaduerteretur. Quid ergo mirum si totus orbis caruerit lumine solis, quado creator solis talia patiebatur.Ex hoc aut quod Eclypsis ista uniruersalis fuerit, co- sequitur quartum miraculum,id est, dictam Eclysim,non esse iactam per solius lunae interpositione inter solem,& aspectum nostrum, seu terram. sed etiam per radiorum solarium retractionem. Sicut sentit Hieronymus in Commentarijs huius loci. Sol inquit retraxit radios suos, ne aut pendentem videret Dominum, aut impii blasphemantes sua luce seuerentur. Luna enim,quia corpus minus est quam terra,non potest interpositione sua inter solem & terram essicere uniuertae Eclnsim solis. Dicit quidem Dionysius Areopagita, lunam fuisse interpositam inter terra,& solem,quia videlicet Otiam luna quodammodo cupiuit creatori suo co-