장음표시 사용
421쪽
partis primae trata secundus . I9ς
A e nilauatur febris lutHda. Ex eausis etiam simi , quae antecedentes appeniantur, omni repleto corpori congruentes. Caust iturinsecs diuiduntus in causas propinquas.qui coniunctς dicuntur, scsunt propris de immediate causs in sgritudine. 8c ob hoc reor ipsum di Nun, in sint d:fferentes inter has speciόs: hoc est dictu, ip laciunt differentiam inter has species & v faciunt differre quasdam e re speciebus morborum, in quibus sunt.
seue putrefactio rius est causa caloris eκtranei:& causas distantes de remotas. rq us antecede limes nominantur: sicut est repletio, que est causa oppilationu, eto' pilatio causa pu:refactio est causa febris. Est autem proprium caula coniunctς. lut ipsa ablata,tollatur Ac auferatur morbus . non autem ita est de antecedente, . immo e conuerso. 8c oh hoc ablata pii trefactione. aufertur 6c cessat labris: qus stamen non aufertur Vel separatur, etsi repletio auferatur.
Et causis efficientibus uniuersaliter est quicquid eorrumpit membri com- traplexidinem ex infusione humoris ad ipsium.
Quicquid causat membri corruptionem en infusione linmoris ad ipsum . h het uniuersaliter rationem causi: efficientis. ζ.
' De causis effusionis materiae. r
Πie 'nt potentia impellentis, ct debilitas seu impotentia recipientis , ct ira
multitudo mali humoris fluentis latitudo meatuum, et debilisas nutritiuaersiaeo enim ea seu Fcisus summa earum:necnon etiam quia videbis quastatem in il substantia corpuris exsentem sive γi, ct ad si am contrariam declinare. -'
Caus insulionis materi s ab uno membro ad allud sunt fortis potentia eκpuli siue membri humorem impellentis. & debilis virtus membri recipientis. Et se cunda eκ eis est multitudo humoris in membro i in peliente. Tertia aute in est Iaititudo meatuum inter membrum recipiens & impellens e re istentium. Sed quar . ta est debilitas nutritius in membro recipiente. & hoc est, secundum . videtur. mihi, quod intellemit, cum diκit:& debilitas nutritiuς. δί potest tolerari u ipset intelleκit m debilitas virtutis nutritius est causa, in contrarii humores superflui in membro impellente generentur. Intelle Nit autem, cum diκlt: necnon etiam quia videbis qualitatem in substantia eorporis e Nistentem superari, & ad sua contrariam declinare: . videbis aliquem ev humoribus membri qualitatem vincere M stiperare,& ad sui contrariam transmutare. unde est, ac si diceret. Puna eκ caulis erepulsionis alicuius humoris ab aliquo membro , est nocumentia forte illius membri, caiisatum eκ illo humore,qui in eo ere istit. Et nihilominus C eκ causis eκpulsionis ab uno membro ad aliud est . cum membrum impelletistituatur super recipiens,
' De causis aegritudinis calidae. Quod generat in eo calorem, est quidem eausa, quare tantingat eorpori si et si lud,quod inde eidem contingere consueuit. Usus autem sus aliis es calidμm ira a. , hi istu potentia. sed calidum in actu es sicut calor Solis.* f J tio a :tis,
Intendit hic, ν calor eκ istens in corpore inducat in eo illud, quod est causa doloris. unde est ac si diceret, . inducit in eo illud , quod est aptum de natura sua inducere, Ldolorem . Sunt autem calidi duc species: quarum una est calida in potentia, sicut allium,& piper: secunda vero calida est actu, sicut aer calidus paulopost meridiem.
Ex his sunt motus mimae, sicut ira,ct motus eorporis, sicut labor,ct cor Is ruptis, O putrefactio,ct cibi paruitas, O quod poros cutis claudit O cor fringit ,sicut aer.
Εκ causis calefacientibus sunt sortes motus animi, sicut ira, α motus co l .i.' εrum fatigantes, dc humorum putrefastio, α cibi paruuas,et omne id. quod cinis
422쪽
pbros claudit, di constringit sicut alumen, Maer frigidus, Ac similia .qiria quan- Ddo cutis constringitur,calos suffbcatur, de euentari prohibetur: εί inde procul i dubio generatur febris, que ephemera nominatui .
Causae aegritudinum ex frigiditate. r I Ausa vero harum aegritudinum es quicquid in re siliditatem gense
l rat 9 quandoq; soluitur ex eo continuum,cuius virtus aut ea in f tentia a
velut contingit inbscyamo assumptor aut in aeιμ , sicin
Quicquid generat in eorpore trigiditatem .soluit proculdubio interdum conti . - Duuatena,sicut cum est violentum dc sorte: efficit': tunc morhum, qui continui.' ' talis solutio appellatur: sicut patet in solutione digitorum eκ naue contin8ente. Actus autem δί operat,o eκ stigiditate diuiduiu primo in duas species, sicut Acoperatio contingens in calore. Est enim qusdam in frigidatio in potentia, sicut hyoscyami: Se quedam actu,sicut ni uls.1 si Fames ea uni pabulum stirisuum terminatur,ct sicut eontingit eum te i minatur, oeconsionitur oleum in lampati vel curribulo . vebemens etiam situritatio crapula calorem si focatio extinguit.
l.mate, Cum autem est fames adeo fortis Sc valida, p actio ' naturς,qua corpus nu-ititur. terminatur. contingit quidem spirituum diminutio seu erutinctio, & corpoaeis in frigidatio.& sic etiam accidit splendori luminis seu flamnis, diinmutio,ca est oleum in surcibulo omnino consumptum. vel etiam diminutum. Et supere κω cedens crapula,cuius causa est superfluus cibus, velut contingit in prosequenti. bus immediate appetitum,est causa in frigidationis. hec enim calorem tegit. Scsuffocat natura lena: quemadmodum eκ cedens olei quantitas tegit flammavi,d nec ipsam omnino suffocet, Sc e Xtinguat.
1s3 Mbtus autem fortes O diurni punx causa euaeuallinis spirituum , ct in- gidatioin is corpori. . quiete etiam instigidarur calor , sicut O flamma s
mo extinglairny . Cum tempus sortium motuum producitur, instigidalut eo pus ἐκ eis: lieet in principio corpus calefaciant: tamen cum producuntur. inde spiritus educuntur, es per consequens corpus in frigidatur. Quies etiam Sc otium corpus in frigidare quoniam eκ omissione molas augetur & magnificatur fumosa superfluitas super calorem naturalem, Sc ere ea sutacatur: sicut eκ tinguitur ignis cum fumo, primi cur. 8c supra ipsum dominatur. Et est quidem vecessaria calori naturali ii spiratio,& motio, vel incitatio, sicut igni euentatio.ves orsufflatio.
4 soriis O vilida rovoris densitas ctneludit calorem in torpore , donec ex tinguatur corpus immoderate rarum seu Jovisum de facili infigidatur eust propinquum,ct disipositum ad hoc,υt in eo ealor de facili dissoluatur.
Immoderata corporis densitas sic calorem in eo recludit,donec eκtinguatur: sicut contingit e reterius in igne,quando sine respiraculo omnino cooperitur. namoderata Ac parua densitas calorem conseruat, dc pet consequens corpus cale facit: sed immoderata calorem e retinguit naturalem. Et similiter in frigidatureorpus nimis rarum.nam minuitur in eo calor,& paruus efficitur et sicut contin, git in clibanis,& balneis multa respiracula habentibus.
Causae aegritudinum ex humiditate. i Vinq; sint num roscripta' shmniditate teneliat 3 ex quitas aput rasida dulcispuler totum corpus infusa es humida in actu.
423쪽
Partis primae tract. secundus . I ς'
A WAsserit quod humectantia sunt causς humilitatem facientes, & sunt quinq:t rantia . vel eκ quihus est humectans in actu, ut aqua calida:quod quidem intelligit veru a ctualiter hadum fuerit aqua dele ctabilis,& eius infusio super corpus multa . mida,
IIae Eaniectantibus in potentia sunt sicut potus lact1s . eius pi scium in aqua uici hab:tan: ium caseus, recens quies corporis,ocium , δύ satiaritas i ninoderaeta,& rr rictio humiditatum in corpore. Intelleκit autem humiditatum retencio λnem fleri eκ his.quς retinent humiditates in corporibus . seu prohibent egres suin earum: cuiusmodi sunt,qusporos corporis c*arctanti claudunt,et inspiTant.
ussi Nis: O tanta fames sita abstinentia, per quam humi nas corporis con-s matur: ct omnis motus fortis O violantus econtingit etiam corporis exicca iis ex ventris solutione.
Hec quinque sunt de se intellecta eta modo loquendi eius. in eisdem. Vnum est sicut cum dicit,de eκ siccantibus in a fili est boreas, Ac frequens inuolutio.&cominua liabitano in terra vel arena. Et in pctentia. sicut sinapis esus. Et fame e re siccans corpora. & hoc, oniam eκ cibo naturalis calor intenditur. unde abi ato vel subtracto cibo, affit calor in memhris corporis , de in humiditatibus eorum, consulue iis &eκ siccans ea. Et si imittere κ motibus fortibus & violenistis contingit siccitas corporis Et ere inanitione superflua, sicut eου superflua, si cui Ere superflua plilebotomia,aut solutione Ventris. Postquam eκpleuit renest morationem ςgritudinis membrorum coasimilium, accedit nunc ad rememoraistionem membrorum organicorum.
Causae aegri udinum organica m.
fuse magnitudinis membrorum siunt sorauudo, ct potentia formativae,
Dus sunt caula magnitudinis membrorum,s.sortitudo plasmaliuς, & magnitudo naaieris, quam per nutrieris intelligit.
l cause parui raris men rorum punt contrariae ris , ffisa magnitudiam i is 'ciunt in eidem . Intelle Mit Ῥ caust paruit alis membrorum sint debilitas plasmatiug. & par
.causa corruptionis formarum ess innamero similitudinum: quod quidem ratione malitiae complexionis exissentis in matrice contingit, aut sparuita: etpermatisJ i aut malo egress fatiis in ortu sevo,ex cuius tortBra contingis pac- receptionis carum insigsra, ct forma. .' somatis gros Causa corruptionis formatum membri radit in numero recipientium simili. si ς*δῖμ utudinem,& figuram. 6c hoc contingit ratione malc compleκionis matricis. Namalitia completatonis matricis disponit interdum passuuKquod recipit formam.& Agens taliter, o agens malam imprimat fortuam, aut . recipiens malam sor mam recipiat: aut diuinuitione paruitate spermatis, qua redeptio sorms, ve
tu. - ctia vel generatio impeditur. quod quidem verum est secundum optat aε '
424쪽
eius. qui opinatur esse sit spermate potentiam activam. Contingit etiam Intera o dum sicut dicitur, prς dicta corruptio eκ re extrinseca, utpote in naturali egres su tatus in natiuitate . sed hanc corruptionem formς reparant ostetrices frequenter, fasciando sicut decet, prius quam indurentur os a.& in summa corruptio fornis ab eκtra accidit vel ab intra . ab intra quidem accidit vel malitia agentis. aut malitia passi 8c recipientis, vel ambabus simul. eorum autem malitia erit ab eisdem, aut a matrice. .
Ex his etiam si nutrix si deliquerit fasieiania ipsum,aut eleuando,vel deprimendo ipsium.
Nutri R etiam est causa,quue nati membra tortuosa efficiuntur, cum errat in D sciando ipsum, seu in Iigando ipsum cum fascia: Sc hoc quia eκ teneritate Mhumiditate ossi hi in ipsius augetur recundum figuram e re ligatura eis impressam rsicut et contingit, errore ab eadem cominisso in eleuatione, aut depressione eius. Vel forsen arueatur in eo cibus,aut ad nutriendum malus existat. EM cedens cit u e Nirm feci qua itas similis et causa corruptionis fomas: sicut 'de eκcessus materis intrinsecς, s. continges a principio generationis. 8c hoc, quaeκ multitudine materit debilitatur virtus plasmativa in productione fornas. Et similiter videtur contingere, cum aufertur sibi lac, 8c nutritur. 8c cibatur nutri mento grossio ante tempus cohueniens ad nutriendum imum tali nutrimento .na acum subripitur humi luna btile ei, puta lac , corrumpitur quidem magnitudo membrorum in forma a principio in eodem impressa.
Aut si puer debilisate flua cadat,cum non regitur ab aliquo ipsius tibia, aut crus inde =angantis vel eiur natur percutiatur taliter , cp inde tensionem H depressionem partatur.non enim poterii maeteria reetificari, si moueatur quis in O;ens sed 'stinere ratisne facturae sis nondum perfecte consolidat
citas autem. cauiς omnes sunt eκtrinsecs. nam cum permittitur puer ambulareὰ an ἐeMuam habeat potentiam ambulandi, contingit quidem ei obliquitas seu to tuositas suarum tibiarum. corrumpitur etiam forma in aliquo, cuin fractum fue tit aliquod eκ ossibus iptius, si priusqua eius c5solidatio perficiatur, moueaturi
Ηοe etiam facit multitudo humorum, δ' mul in leprosis,cth Paruitis
h . paucitas eorundem: sicut in hecticam diurnam, continuas sobres fatientibus.
sorudem in In leprosῖs quidem cotingit generaliter corruptio tornis membrorum suoru et phthisi con- & similiter contingit in eκ tenuatia Sc consumptis. Causa autem huius siccitastinua, Vera Μ ςst, cum difficultate formam i cipit. 9ς Aut tortura oris o faciei contingens ex mollitie relaxatione nerui,aut corrugatione,ct nerui tensione versus culliam declinante. Proculdubio caust istς sunt morbi. Nam tortura faciei fit reIaκatione x mollitie neruieta istentis in parte contraria, habete colligantiam cum parte obliqui. talem habente,& pars infirma etiam non corrugatur. Fit etiam interdum tenonsione 6c corrugatione nerui, de tunc proculdubio pars ista obliquatur, M
Vestigia apostematum , ct eseatrices iacerum , ct vulnerum proculdubio
ε - .furmas insupersicis eorrumpunt. ,: laus . Causa quide huiusmodi in apostematibus est pulta factio reliquiarum suar1.1L: ti 1 P, Sed in Plaerihus,& vulneribus causa est mala coniunctio ipsorum. . IM
Causae clausionis meatuum & pororum. eu ede in c Apientes dederunt operam hi collectisve eorum,qtiae siunt de genere claudo vel eba. M dentium ct obturantium poros O meatus: ex quibus sunt fortituri retenduna ado triae, ct debilitas expulsivae:interdum et rigus erit causa huius ς Γ J
425쪽
Pori & meatus elauduntur dominio x Attitudine reteqstine virtutis.& dehulitatis eκpulsius. frigus etiam coarctat & costringit poros & meatus.quod quL. dem patet e re corrugatione, set coadunatione neruorum e Ni frigore contingere.
Siccitas etiam coarctat eos valde: O similiter Larium: ligatunae: δ se- 1 3ma etiam angustat,J ct h obliqua: eos ter constrictionem exterius in aliquo a Veistacta membro generatam:J stringit etiam eos meaeicina si ti dbi Αἱ
Siccitas aucta in liquo membro stringit Ac coarctat poros& meatu eiu . ' Idem etiam sacit ligatura facta super membrum. Proculdubio a postema gehera. ed tum in aliquo membro e reterius angustat meatus δύ poros constringendo.Con- A ii stringit etiam eos medicina styptica, b contorsicii Hoe etiam contingit interdum consolidatisne vulnerum micerunt: minoetiam verruca siere porro: O came imaturaliter augmentata, ami csterius in. Eκ causis meatus claudentibus est cum ulcus, vulnusue innaniraliter conso, aliquo mem idatur: sicut contingit in consolidatione lonstitudinis vel superficiei meatuum. Ruq- Verruca etiam in eis nata est eX causis clausionis eorum: nascitur enim interda interius sicut e Nierius. Ere eis etiam caro est in naturaliter in eis nata.
Constat in humores infunduntur ad concauitates meatuum . qui replent & ta. i. phleg- obturant eas. Ae similiter facit sanies in eis eκ istens. δύ similiter facit sanguis ma gradum coagulatus, & lac castatum. ri ver lHoc etiam faciunt vermes lapis,ctfex sicca dura, ct aer. q. -J et σε
Hoc intelligit de vermibus generatis in intestinis, eκ quibus accidit colic .n d i, Venio talapidem etia intelligit lapidem in vesica, de etiam calculum in renibus. Et per tas conclusa Nerem Intelligit ventositatem grossam, interdum meatus obturantem. Itide etia i ineuibus. contineti una eκ si ciebus colics , scilicet illa . quc contingit e X conclusione veniolatatis in intestinis. Ere his autem causis contingit ut 'plurimum retentio Rcum,& Vrins.
Ausae aperitionis meatuum fiunt fortitudo expulsivae , ct debilitas re- a
tentisae. Apertio meatuum contingit lartitudine eΜmistur, & debilitate retentiue,sa causis contrariis eis. λ quibus contingit clausio ipsorum, puta debilitati eκ pulRus,& fortitudini retenti ue,
Ex his etiam erit omnis medicina aperit ua ealida ct humida n cessaris. δ'
Eκ causis meatus aperientibus est usus medicinarum aperiauarum. neq; dihium, quin medicina calida de humida meatus aperiat.
Cauta raritudinis in numero. O .eQ Vicquid augetur ct excedit nmmero in nobis , augetur sicut ex multa χοι materii: in digitus , si fuerit materia laudabilis et aut rana , si fueri; materia illaudabilis.
Quia retulerat causis apertionis & clausionis meatuum, incipit nunc referre causas augentes vel diminuentes numerum membrorum: Vnde inquit v quic quid augetur in numero membrorum, augetur proculdubio fatione multitudinis materiei: qui si fuerit laudabilis. erit quidem corpus inde auctum naturale, sicut se κtus digi ius: si vero tu ala,crit corpus in naturale, sicut est illud, quod ra. na appellatur,& augetur lab lingua. .
426쪽
Causae asperitatis. CAusa teneros asperitatem est ablatio humiditatis,quae interdum ex humore figido contingiς,puli Ere, si licitate ciborum,o medicinarum. .
Hic proculdubio retulit causas ςgritudinum ere asperitate generatarum, dicesu, effieiens asperitatem est quod aufert humiditatem . sicut humor siccus , cum infunditur ad cannam pulmonis, iosam e V asperans. Idem etiam fumus facit. M puluis, α cibi ityptici, Sc medicine. hse enim omnia guttur,& canna eκ asperat.
causa leniens assieritatem ea sicut humor viscosus , ct omne pingue, O
vntinosum. Omne, quod habet viscositatem ves unctuositatem,lenit asperitatem: sicut humores, seu numiditas viscost,& oleaginost.
Causae coniunctionis, & unionis separatorum.
P Roculdubio omne illud, de cuius natura esivi stet separatum ab aliquo, eum aliquo modo ei unitur, si cum eodem coniungetur. Si R svulnus J mdebite confudetnr,'fς res in membro inopinata,o tendetur. ἀ
Proculdubio nunc retulit causas morborum situs & positionis. retulit autem duas causas huius rei, Lunam eκ coniunctione eius. quod erat separatum a me bris. Vnde ait: Proculdubio omne illud, de cuius natura est ut stet separatum a membro sibi vicino . &c. Nam cum est talis stus. acciditq; ei ut coniungatur membro illi, proculdubio causa huius erit signatum ulcus, vel vulnus in superficie cuiuslibet eκ prsdictis inebris.accidit enim prster hoc, ut superficies unius e N illis memhris vulneratis cum superficie alterius membri vulnerati consoliti detur Sc vniatur: emadmodum contingit hoc in eodem vulnere Per se solum generato, in quo,s. superficies quarundam partium eius cum supern cie aliarum eiusdem solidatur & unitur. Ad ob hoc inquit, in videbis in consolidation, vul peris alicuius membri, cum indebite consolidatur.& aliter quam sperares, aliud Et quam separes de patiente euenit.
Ex hoc etiam e i fortitudo immutat tuae, O debilitas informat tuae.
Proculdubio me in bra naturaliter separata indebite uniuntur, & solidantur interdum a principio operationis ipsorum eκ fortitudine virtutis generatius: Mmaκime, quando de natura eorum est ut multum uniantur. de coniungantur. δίVnum efficiantur.& interdum adiicitur huic debilitas informatius. accidit autehoc, cum ipsa aliquam partem e re membris separat.& sequestrat. .
suamuis separatio contingens milibet ex eis, de quorum natura est ut His situ coniuncta, sit de genere O numero aegritudinum situs O positionis in membris organicis : nihilominus est proprie de genere solutionis indius, seu continuitans: cuius quidem solutionis causae hae referuntur.
Omne membrum Suius situs iudicatur per naturam esse inter ipsum & aliud. ita in secum conivnsatur: siquidem contingar ei sp separetur ab illo,qua inuista, Iis separatio membris orsanicis referatur: erunt nihilominus proculdubio caussseparationis unius eκ eis ab alio de numero causarum solutionis continuitatis
appropriars membris consimilibus , quς Voprie indivisi solutio appellatur. Mipie quidem ad causas refert proprias consequenter,
427쪽
RPartis primae trae. secundus.
inua ct corrasiuam, aut hyp iasis impulsi seu imbibita, tantumne eonferens, Jvel viscositas relaxans quod mouere deberet Velsaltus contunde lamiani o diserumpens, uel lapis offendens, tantundens.
Notum est o h c omnia soluunt cotinuitatem,shumor corrodens, δύ calidus& hypostasis membrorum cotussua, necnon humor viscosus. distocamur. n. par res motius eκ lareatione, qua eis inserunt.& similiter status soluit continuitate membrorii,& lapis laedit,& omendit membru,& carnem contudit.
Ex eis siunt medicinae corrosiuae, O MLuae, ut ferru corrades, O lanians. O quandoque uentusfindit ratione tensionis. idem etiam agit ignis, sicut Oin caeteris. Hoc totum est per se notum Sc manifestum, ideo non eκpono.
Capitulum tertium de h rebus egredientibus a natura, n & sivit AccidentiaJ ς morborum.
QVaedam ex accidentibus reteriuntur in operationibus quaeda in γλbusidam corpori contingentibus, ct quaedam in egredientibus ab eodem:
Quoniam ia eκplicuit rememoratione de morbis de ipsorum caus s. incipit nunc reserre accidentia post ipsos contingentia. nam accidentia consequuntur morbos, sicut Ac morbi causas,& necessario fiunt eκ eisdem . Inchoauit autem in hoc a diuisione accidentium in eorum prima genera.Vnde inquit si, ipsorunt sunt tria genera. Quoru primu est accidentiu ab operationibus inebroru assumptorum: Vtpote a nocumento ipsoru.& hoc quide est certius eκ eis. Secundum est accidetium a qualitatibus corporis assumptorum: puta a citrinitate, macie, M aliis,quae contingunt corpori post aegritudinem e N immutationexplius. Tertium genus est accidentium sumptorum ab egredientibus a corporea sicut ab immutatione Decum, urinae , M sudoris, & fluκu sanguinis, do aliis τNeuntibus.
Egressus naturalis operationis a dispositisne suas triplex , sit licet ipsiusu debilitas, ipsius abi ris,ct ipsius immutatio seu corruptio; quod in os obbet
membro est etiam manifestam. Egressius operationis a dispositione sua naturali fit tripliciteriaut debilitatur. aut oino aufertiir,aut sic immutatur u indebite fiat. Vnde eκepli gratia, si digeitiua stomacho debilitetur, egredietur cihus indigestus. si vero auferatur, qualis assumitur egredietur. sed si calore indebite alteretur, uretur quide cibus, & fu mosus essicietur.& haec quidem genera sic in omnibus operationibua sunt re.
perta. hoc enim notum est in visu.
Debilitas enim operationis visius ea cum aliquis debiliter videt: O ipsius ablatis,cum omnino visus prohibetur vel aufertur:O ipsius eorruptio O i
conueniens immutatis,cum imaginatur se videre,quae non videt. Hκemplum debilitatis operationis est sicut debilitas visus. Et eκemptu ablationis eius est sicut visus ablatio,& dicitur proprie caecitas. Eκemplum vero malae & corruptae operationis est, cum quis imaginatur . videt quae non videt. deii cu videtur ei essemnon est: siςut est,cum videtur ei unum duo esse.
Exempla accidentium proportionabilia reperiuntur is acciden:ibus eontis, iis r ribus aliis operationibus. Cami, Aes. cum tam,Auer. Co212 a. aut putreo factiva, aut corrosiuam, de disrupti inuam,aut grauitas eκten
428쪽
n. De accidelibus Perceo Ptis ex sensi
Ηaee tria genera accidentium reperiuntur in omnibus aliis operationibus, si cui & dictu est de operatione visus. Est aut sciedu m ipsimet morbi sunt cas horu accidetur. Na si corruptio, vel immutatio operationis fuerit in me bro comiti, t erit quide causa ipsius una eκ octo speciebus mali coplere ionis. Si vero fuerit In organico, erit causa ipsius una eκ speciebus morborum. Organicorum.
Accidentia super aequalitate corporis J
OC Ensius usus attingit, ct percipit interdum aliquod ex accidentibus qualia O tatum corpori contingentibus,sicut citrinitare J, ct tumorem bἀicteritis. itfu perceptibilem.Et interdum attingit 9 percipit auris aliquod ex eisita, - - cui ὀnmn uetris in hydrope. Et percipit et ex eis aliquod sensius odoratus,que- admodum foetorem contingentem in ulceribus putridis,ct corruptis. Ex eis et est quod suo sapore glictu percipitur,sicut contingis cum acredo uel acetostras in ore percipitur. Trita etiam quoddam ex eis cognscitur: se enim per tactu
cognostsiur cancri. Accidetia sumpta a qualitate corporis sunt quinq; , scdm numerii quinq; sen. suum. Na eκ eis sunt st attingiitur, & percipititur sensu visus: sicut colores a nais inra egredietes puta citrinitas icterico cotinges & tumor in patiete apostema, dc aliis appares. Et eκ eis sunt quς aure, vel auditu attingit tur, soni segredietes a natura: sic.n.audii rugitus,& gurgulatio in vel re hydropici, eu ab uno latere ad aliud mouetur.EN accidetibus et percipiatur qusda odoratu, sicut in his, quaru odor est foetidus: utpote in ulceribus foetentibus ratione putrefactionis εd si militer calefactionis eisde contingetis. Et eκ eis sunt, ' suo sapore per sensum gustus percipi utur: sicut cotingit in ore maritudo, vel acetositas. Eκ his accidelibus sum, Q sensu tactus cognoscutur: sicut durities continges inebro, in quo ea cacrosum apostem a. Sut aut quatuor humores caust horum accidentium.
Accidentia ab egredientibus a corpore. a S Vper accidentia ab egredientibus a tarporesiumpta , excitantur quidem quinque sien*s.
Quinq; sunt spes accidet tu ab egredietibus a corpore assumptorsi scam numera ipso tu sensuum: sic. n. est in eis, uelit in speciebus accideria sumptoru ah his, quae corpori contingunt.& ipse quidem resert eas consequenter.
Sicut in υrina,si rubea sit vel nigra:ct sputo si fuerit uelut sangui uel sta
m: butyru: ct in eo quod quidem ratione dissolutionis vel resolutionis egrediatur, laut contingit in uentositate,sternutatione, gultu .m uomitu etiam reperitur interdum acetositas,amaritudo,uel si licitas. ct eum urina fuerit foeti
o significat quidem siver uesicae ulcera ct in sudoresentitur frigidus fuse
rit uel calidus, tenuis uel uscosius.
A ccideria visu percepta in egredientibus a corpore per operatione naturae, sunt sicut rubedo urinae,& ipsius nigredo in febre apparetes, tu sicut sputu sano guineu, i. rubeu ab ore egrediens,& butyrosum,i.albu apparens in morbo pulis monis. Accidentia autem, quae in egredientibus a corpore percipi usur per audio tum, sunt soni contingentes eκ impulsione naturae, superfluitates a corpore e Napellentis: sicut contingit in ventositate deorsum egrediete,& sternutatione,quseontingit cir caput superfluitates digestionis sui super nasum impellit,& singultu c tingete e X impulsione humor u nocumen tu stomacho inferentiu . Sed qui percipititur per sapore,sunt sicut acetolitas percepta i eo, quod a stomacho egre
429쪽
partis primae tra c. secundus. et o a
vomitu sentiu istr. Qus aut odoratu sentiumr, sint sicut foetor urinae significans super ulcera velles: significat nihilominus et super corruptione & putrefactio orae in corpore eκistetem. Quae aut eκ istis sensu tactus percipititur, sunt sicut sudor ipse. percipitur. n. per eu aut calidus vel frigidus tenuis vel viscosus.Quidatamen opinati sunt, tenuitas iacviscostas sensu visus percipiantur.
me quidem accidentia sunt patientium pasiisnes,ct apud nos signa ct δε- 'monstrationes. Et postquam feci rememorationem de his quasi transitoris, o hi generali, faciam nune rememorationem de eisdem in speciali.
: Haec quidem .accidentia, quorum rememorationem fecimus, sunt in sgris paso Isiones, Ac apud Medicos signa sunt stiper eoru morbos demonstrativa. Et hoc ideo quoniam morbi sunt causa accidentium, de causata quide attestantur, δί sis gnificant super suas causas.vnde sicut fumus significat, S attestatur super igne. sic quide accidetia significant super aegritudines. pro tanto placuit sibi referre nunc haec accidentia inquantu sunt signa demonstrativa, & significantia. Haec autem est tertia eκ partibus huius scientis,s.de rebus eκtra naturam.
Rememoratio Signorum. OMM signum,sicut dierum ea se rememorativum,aut praesentis indica- 221tiui vel futuri prognostieu.s tame vitiis no nece sarium nobis quod referimus ex eo quod praeteriit cui humiditas terminati siudoris.
Tres aute sunt species sisnoru. Nam si significet super aegritudinem prae sen tem, dicitur indicatiuu:& ii significat super aegritudine praeteritam & termina tam,dicitur remeinoratiuu: rememoratio enim dc memoria sunt eius, quod prae teriit: si vero significet super aegritudine futura, appellatur prognosticu. Dein de inducit e Neptu rememoratiui,& direis: Mut humiditas.&c. i. sicut humiditates,quas reperit Medicus in corpore patientis, significantes et v patiens iam sudauerat in praeterito :& interdum significant ei quod aegritudo iam fuerit terminata.hoc autem genus non est Medico hecessiarium, nisi per accidens, si cui dirimus. l
omne illucquod significat super illud quod iam exi iit,neque no etia quod iii significat seuper illud quo peramus,s quidem multum necessaria: cura enim
eonueniens sit a nobis cum auxilio huius rei. Quod eκ signis significat super aegritudines praesentes,& super futuras gene . rari,& super accidentia e N earum generatione cotingentia, est quidem eκ his, quorum cognitio est perutilis 6c multum necessaria in hac arte.innitimur enim his cum securitate.
Ex his quid signis sunt quaedam teneralia,ct quaedam g ecialia, Opar' ris
ticularia alicui ex membristae quibus quidem lectilius faciam rememoratio'nem in arte seu parte artis curati . iSigna harum duarum specierum diuiduntur. Nam quaedam horum sunt spe cialiter significantia super quamlibet eκ aegritudinibus:& eκ eis sunt quaedam teneralia significantia morbos in generali. & ipse quidem incoepit a re memoraone generalium: & loquitur de specialibus, cum loquitur de cura cuiuslibet morbi, ut ipse dicit.
Rememoratio signorum indica liuorum.
O me signum generale sumitur a membris, principalitatem O dominiis
430쪽
22 a. Et pullus, qti variae acdsueto in O do, significat corruptione
Et per diuersitate pulsus significatur super species diuersas egritudinu. za f229 h. vel eleua
Signa generalia sumuntur ab accidentibus membris prinei paribus eontingS
tibus 8c quia membra sunt,quae e Nercent operationes multas in multis metiris corporis, ideo quidem accidentia eis contingetia si nificant super corruptione,& malam dispositioneni. plurium eκ nichris corporis, dc in summae super laetioonem & nocumenta unitum e speciebus virtutum primarum generaliu in cor pore eκ istentium, Sicut accidentia. reperta in urina significani super morbos nocumenta virtutis naturalis in. hepate e Nistentia,& contingentia. dc acciden tia pulsus super morbos vitalis virtviis secundum opiniqnem Μςdicorum: Δί secundum Philosophum super morbos virtutis nutritiuae.
Vt cum est rectae formationis seu imaginationi stratiocinationis seu cogi
tationis anae memoriae ct recordationis . .. t. . . Sanus mente dicitur cum est rectat imasinationis, i istκ seu rectae .cogitatroanis sanae recordationis. Uoliot auxem sic loqui, quoniam cum laeditur aliquaeκ praedictis operationibus, significat super laesionem partis cerebri uti opera. tioni appropriatae.Rst Iem anterior p rs cerebri locus imaginationis seu forismationis: M medium cerebri est locus ratiocinationis: sed pars eius e Nirema enIocus memoriae 8c recordationis. V nde signimat et, in patiente malitiam. i maginationis & formationis sit morbus in ametibri parte cerebri & significatur, cupatitur mens.& ratio, in medium cerebu Patiatur. cus3 vero. mem'ria Patitur, significatur posterior pars cerebri sit aegrota.
Motus etiam ct sensius laudabilis signinat super eapitis sanitatem r
es nocumenta eis contingentia denotant proculdubιο quod morbi existant in
Quod hic dicitur. est per se notum. Nam cum motus corporia, & perceptia sensuum sani sunt Sc haudabiles. significant quidem super capitis sanitatem docum laeduntur, significant super capitis morbos. .
Cum cor incedit recte in pulsationesiua,tunc eius dii sitis ieri pacifica, O
ct tranquilla. δ di Si cordis pulsus moueatur,velut conlaetum est δί debitu, significat super coridis sanitatem. Si vero deuiet a conlaeto & sibi debito per natura, significat quidem morbossicut cum variatur,& diuersiis in pulsationibus efficitur et tunc. n. attestatur super diuersas species aegritudinum. Nos autem. declarabimus conseoquenter: qqis & qMlis sit talis pullus diuersus. . -
NEquaquam fuerunt gmergi pulpus in numero denario posita, ns ab ore. sapienti quorum quidem primus ab aestimatione dilatationis es assumptusta e enim signinat super dominium O sertitudinem virtutis , O ipsius
aequalitatem. ι 'Genera prima pulsuum sub denario numero includuntur,seςudu q, ea sapientes diκ erunt & nuciauerunt: quoru quidem primu existit in e Nistimatione dilarationis venarum: quaru quidem dilatatio est intςrdum fortis dc valida, & interdum proportionalis aequalis temperata. .
Magnus autem est,cuius dimensionei eminent ' lct descendiint,s ct signi sic ni super fortitudinem secundum suam existimationem.
Quia diκ erat . unum e re generibus pulsuum reperitur in q; alitate seu dispositione dilatationis venae, accedit nunc ad referendum species sub hoc genere eκistentes, idest in quas diuiditur genus illud. V 'le inquit . Vna eκ eisdem est illa quae scilicet est nota in pulsu magno: & est ille qui astendens dicitur i. eminent in omnibu suis diMςnsioni usi scilicet in longum, latum, & profuit r