Epistolarum orationumq. liber, Hieronimi Nigri Veneti, canonici Patauini, & I. C. omnium æloquentiss

101쪽

-s gloriae stimulis ageretur, c tmobrem Io. Antonii Clancini in laus non ultima est,qubd iii urbe Vicentina , nobilissimo. zi genere sit natus, quaeque urbs, ciuium Magnificentia diui- tiis agri ubertate, amanitateq; nulli, alteri totius Italiae ce-i dit, cum enim Italiam dico , totius terrarum orbis florem dico quod optime norunt ii,qui aliquando transalpes, comi mearunt,quod mihi'. nonnunquam accidit*, ueri stimuinq;

ii et Vergilianu illud oraculu deprehedi, qui sic alio cecinit. Sed neq; Medorum silliae dictissima terra, o Nec pulcher Ganges, atq; auro turbidus Hermus. Laudibus Italiae certent, non Bactra, neq; Indi, - . Totaq; tu riseris Panchaia Pinguis Arenisi Iactet; Lusitania auri serum Tagum, iactet India Ebur. Et indici Maris Margaritas, Modo Italia sortes , & lapientes iactet uiros, qui de uniauerso terrarum ambitu triumpharunt &nunc quoq; triumpharent, nisi proh dolor in contraria diuisi studia mutuis se discordiis affligerent ac debilitarent, sed ad te iam redeo Io. Anto.qui claris natalibus , totq; & tantis ornamentis, non contentus, hanc quoq; doctrinae & iuris prudentiae laudem tibi comparasti,cuius hodierno die in celeberrimo hoc loco, Manifestissimum iudicium protulisti , quo factum est ut Amplissimus hec ordo,quo nullum habet terrarum orbis honestiorem N sapientiorem, nemine horum patrum penitus dissentiente, dignissimum te iudicarunt, cui laurea de ei cernatur corona, nos uero decretum hoc honorificentissimum collaudantes& pontificia qua fungimur auctoritate te nunc , Doctorem utriusq; iuris iacimus dicimus&pronunciamus dantes tibi licentiam glolandi interprandi,Cathedram Magistralem ascendendi , caeteraq; faciendi , quae Doctores utriusq; iuris iacere consueuerunt Spetendi in super insignia, ab excellentiis promotoribus tuis quibus habitis, & susceptis eisdem utaris&gaudeas ad laudem Dei omnipotentis & patrie tuae ornamentum.

Philippus Macedonum Rex Magni Alexandri pater Am- Plist . consessus,cum uno eodemq, tempore seu die, ter nos

102쪽

selices accepisset nuncios,primu Illirios ab eius Duce Parismenione ingenti praelio su peratos secundit natum sibi filia Alexandrum , tertium uero suum in Olympico Vi rem equum extitisse magna perfusus letitia,Rogasse Deos sertur ut tristem aliquem sibi nuncium mitteret,qui tam felici r rum successu, totq, Vietariis exultantem animum compri- meret,quod si tano Regi non parua uisa fuit accidisse felicitas suum in Olympico certamine Victorem equum fuisse nunciari', quanto maior atq; Illustrior Odorico foro Iulia ensi,felicitas hodierno die contigit,qui in literaria Palestra, atq; hoc in campo omnium nobilissimo, Vi r euaserit, si quidem is ut caeteras eius laudes, non omnino silentio inuoluamus,Vtini natus, quod oppidum est Venetiae Regionis Italiae,admodum celebris Vetustissimum a Iulio Caesare primunt conditum, deinde ab Hunnis,qui Attila Rege Ora hanc Italiae deuastarunt restitutum , quo ipse ex Ruinis

uicinarum Vrbium,& ex nobilissimorum ciuium iuga Venetiae urbs condita in hunc quem cernimus culmen. Magniscentiamq; peruenit, in ea igitur urbe florentissima, hon nis parentibus ortus Odoricus hic noster, cum primum per aetatem licuit ad Celeberrimum hoc Cymnasium se contulit, in quo sub Clarissimis praeceptoribus , ciuili ac Pontificio iuri, tantum studii opereq; impendit, ut breui temporis

curriculo in praestantissimum euaserit iurisconsultum,testanturq; hoc,cum alia multa de eo facta pericula,tum uero certaminis hodierni cxitus felicissiimus, uestrumq; Patres Optimi, honorificentissimum de eo iudicium, Nemine penutus dissentiente,cuiq; optimae merito etiam , in uictorie stagnum Lauream decreuistis , quod decretum Nos,ut ad te

iam uestra conuertatur oratio,collaudantes, te inquam au-

ritate qua iungimur , in utroq; doctorem,cum omni iuris plenitudine, pronunciamus ac declaramus , quamobrepossis iam arbitratu tuo, a praestantis . promotoribus tuis . quos ad te honeliandum accensos uideo tanti honoris insignia petere ac suscipere ,& cum Philippo Rege,de quo an tea meminimus non tam felici hoc successu,gaudere, quam

Deo optimo Maximo ,quicquid id eit, acceptum reserre, i

103쪽

ORATIO

quo omne datum optimum & omnem donum persectum descendit a patre luminum,cui omnis honor &gloria debetur in secula.' ' Magna quidem ac pene infinita sunt a Deo optimo Maximo In humanum genus collata beneficia Ornatissime co sessus, sed nullum est praeclarius,atq; illustrius , quam quod

homini quem caeteris animantibus Imperaturum ex animo, Morporeq; conflauerat,Αnian aduertens eum protoplastoru-culpa, in plurimas grauissimasq; tu animi tum corporis aegritudines prolapsurum,duo salutaria pararit remedia, rationem scilicet, quae perturbatas animi affectiones, tam ex irascibili,quam ex concupiscibili semite , erumpentes reprimeret,& Medendi facultatem qua praeditus agris corpori-hus salutem afferret, sanis autem habitum bonum conseruaret,primum sane,ex nulla disciplina magis quam ex Philosophia, sibi comparari potest,quae si ad eum usu n, ad quem diuinitus data est conuertatur, quid pulchrum, quid turpe, quid honestum, quid utile sit facile ostendit, illa regit dictis

animos,&temperat Iras. Alterum uero quod ad corporis tutelam pertinet,ex ipsa medendi scientia Diuino beneficio comparatur, quis enim hoc inuentum alteri quam Immortali Deo tribuat,cuius proprium est salutem hominibus :dare,partamq: conseruare aut quis Hortulis insitam uim plantarum,mineraliumq; diuinare potuisset, nisi Deus ipse Optimus Maximus earum rerum conditor, naturae arcana homnibus patefecisset,Hoc sacrae attestantur literae, quibus proditum est, summo honore assiciendum etiam Me dicum, quod eum altissimus procrearit, Recte itaq; secisse nisus est Laureandus noster Colantonius , qui cum praeclaras artes ac disciplinas libero homine dignas , philosophiamq; ipsam animi moderatricem sibi comparasset, ad medendi scientiam cupescendam se contulit , in qua sic exceIIuit, ut hodie in haec publica Harena,& campo omniunobilissinio insignem sit, uictoriae laudem consecutus , n mine uerum penitus dissentiente,c5corditerq; omnium suffragiis dignus habitus est, qui in diuina Medicinae facultate, non uiolacea,sed Laurea & semper uirenti corona dona

104쪽

retur. quod nos iustissimum decretum Pontificia auctoritare qua sungimur comprobantes te. 1 Memoria ploditum est , Ornatissime consessiis Biantem prientum unum ex septem Graeciae sapientibus, proficiscenti in AEgyptum filio, ac si scitanti quid potissimum faceret, quod sibi utilissimum foret, paucis ita respondisse , Fili mi

uiaticum tibi ad Senectutem para,quod nunquam deficiat, uirtutem scilicet & sapientiam caetera nanq; externa & co poris bona tot sortunae casibus obnoxia sunt , ut interdum paruo momento,& solo lima oculi protinus evanescant, sola uirtus fida ac perpetua cit, huiusmodi Comes & uiuenti &mortuo,ex omni autem uirtutum genere legum prudentia nobilissimum sibi locum uendicat. De cuius laudibus minime opereprecium duco hodierna die uerba facere , cum etiam siepe numero hoc loco decantatae sint,ac ueluti Cambrae repeti de se eri ni tum uero quod illius dignitas&litudo, nulla magis ratione,quam ex uestra omnium dignitate atq; amplitudine dignosci queat, superest igitur ut ad hunc Laureandum nostra iam conuertatur oratio, qui ex Biantis pcepto, hanc ipsam Iuris scientiam ueluti uiaticum ad senectutem tibi comparasti in qua quantum proseceris, hodierni certaminis exitus declarauit,cum hi Clarissimi P. nomine eorum penitus dissentiente te dignissimum iudicarint, qui in utraq; Censura , Lauream semper uirentem in

patriam reportares. Quos nos Decretum collaudantes Pomtificia qua fungimur Auctoritate te in iitroq; Iure Docto rem,cum omni Iuris plenitudine, creamus ac pronunciamus, Quamobrein ab his Clarissimis legum interpretibus promotoribus tuis posito ea atq; accipias consueta huiuste honoris insignia ad illius gloriam qui trinus, & unus regnat in saecula. Philippus Macedonum Rex ornatissimae consessus, Alexandro Filio suscepto, consestim adjAristotelem scripsit, non tam laetari noua prole, quam quod eam Aristotelis aetate suscepisset, a quo Filium pclaris artibus & disciplinis op. timae instituendum speraret , Nec sua eum sesellit opinio, ex quo maiorem gloriam consecutus est Alexander, quod

105쪽

rAristotelis discipulus fuerit quam quod Phillippo patri in

Macedoniae Regnum successerit, si quidem unum, uirtutis aliud uero sortunae beneficium fuit, non exigua quidem est adiscentis felicitas,optimos inuenisse praeceptores,quemadmodum & sub Ducibus Clarissimis Militasse non ultima Militum est laus, quod feliciter euenisse cernimus Hier. nostro, qui in celeberrimo hoc Orbis Terrae Gymnasio, sub eminentissimis pceptoribus tum Philosophis,tum Medicis, Optimis artibus libero homine dignis, tantum opere studiisq; impendit ut breui teporis curriculo ,in praestantissimum Philosophuni Medicumq; euasisse uideatur, cuius quidem rei,cum alibi sape,tum uero hodiei, Manifestissimum periculum secit , nanq; & Aristotelem & Calenum prael gendo S argumenta in contrarium adducta soluendo , &propos tum casum explicando eum se uerum praebuit,quem Iure optimo Vos uniuersi patres,celeberrimi, uestrum penitiis dissentiente, Laurea Corona in liberalibus artibus, ae Diuina Medicina dignissimum iudicastis, Nos itaq; Decretum huiusmodi comprobantes te&c. Solon Philosophus , qui Atheniensibus optimas leges dedit P.Clarissimi supremo uitae die, Assidentibus Amicis, atq; inter se uoce summissa,de contemnenda morte disserentibus,ut sunt admodum auriti aegrotantes, praessum iam imminente fato,caput errexit, interrogatusq; quid nam sibi uellet, respondit, hoc enim uolo ne me morientem lateat id de quo disputatis, quid nos facere decet, florenti aeuo , ualetudine Integra,exiguae Doctrinae homines, si capularis senex Sapientissimus, Moriens,tanta discendi cupiditate i lagrabatΘSilentio praetereo breuitati studens, Pitagoram Samium, Anaxagoram, Platonem, Democritum, & innumerabiles formae alios,qui in perpetua peregrinatione uitam duxerunt,ut ex uniuerso terrarum Orbe sapientiam colligeret quam ipsi postea in omnem posteritatem dispergerent ac propagarent , quae res nostrorum temporum calamitatem coarguit, quoniam pleriq; patriis rapti delitiis , desidia octoq; marcescunt. Quorum corruptos , Mores auertatus Laureandus noster.H.P. ad ueterum es giem animum com

106쪽

ponens,ex ultim is terrae finibus Nobilissima p*tria egrinsus, uelut alter Vlisses uarios hominum mores, urbe'; perlustrauit, in quibus optimas artes libero huiusmodi dignas, Mox Theologiam delude Ius ciuile ac Pontificium non ipsum in cortice, sed medullitus,e discendum curauit, postremo uero non exiguam sibi gloriam ratus,ex eo comparari, si hasce Antenoreas Athenas, quibus nihil spectabilius h bed terrarum orbis, inuiseret,huc se se contulit atq; hoc in loco extremam manum suis laboribus, ac caepto operi,quod Craci Colophonem dicunt, imponendum duxit. Nam ut Alexander Macedonum Rex non parum sibi ad laudem coducere existimasse ab uno Apelle pingi, & ab uno Lysippo fingi ita & hic letissimus adolescens . Iure optimo arbitratus est, tum demum fore honestum, si ad huius Ainplitudinis ordinis manu accepta Lauream in patriam reportaretquqd huic selicissimae euenisse gratulamur,facto itaq; de eo deq; doctrina eius ingenio,, & memoria diligenti periculinb i. P. Clarissimi concordibus suffragiis,ac eorum nemine penitus dissentiente, ipsum dignissimum censuerunt qui in Doctorum utriusq; Iuris gradu i atq: Ordinario resera Quarum nos Iudicium ut parem , insequentes auctoritate Potificia qua fungimur,te utriusq; Iuris, Doctorem creamus pronunciamus& declaramus, plerunq; ius tibi concedimus omnia gerendi N exercendi quae utriusq; Iuris Doctores facere:consueuerunt, ac postillat, uolumusq; ut omnibus muneribus honoribus praerogatiuis potiaris & gaudeas quibus caeteri eiusdem ordinis Doctores potiuntur & gaudent , Λge igitur Doctissimae Iuuenis S ab his Clarissimis legum luminibus promerita prius tibi debita , huiusce honoris &. ornamenti insignia, pete & suscipe. 3 Posteaquam nulla opera nostra nulli'; meritis,sed Diuino factum est numine ornatissimae confessus , ut molem hanc nostris haud aequam uiribus sustineamus , utemur Platonica atq; adeo Christiana Oratione,dicentes . Summe pater Caelitum,mundi fabricator& opifex, da ut non quod nobis optimum uidetur sed quod tu optimum sore sentis perficiamus, uos autem Patres celeberrimi qui in sacratissimo hoc

107쪽

-/ URAT Lo in loco,allene uirtutis Iudices considetis, oratos atq; obsecratos uolumus, ut si quid a nobis perperam suerit enunciatu id omne non deprauato animo, sed ingenii nostri tenuitati tribuendum putetis,si quid uero recte latq; ex animis sententia uestri,dictum a nobis fiterit id ad omnipotentis Dei gloriam reseratis,Ηaec pauca praefati, ad ea quae nostri muneris sunt transeamus. Constat enim ex omni rerum genere. quae mortalium uitam exornant, nihil esse praestantius,nihil admirabilius, sapientia,nam cum ex animo corporeq; constemus,alterum cum brutis animantibus comune nobis est,

alterum cum coelestibus ac beatis spiritibus, promistuum habemus, proinde qui corporeis indulgent sensibus aut nihil,aut parum admodum distare uidentur a brutis , qui uero animum praeclaris imbutu disciplinis hi proxime ad immortalem Deum accedunt,&quodammodo caeleste in terris

uitam ducunt, itaq; hi summa laude digni censendi sunt .

Rui cum primum e pueris excesserunt, patria parentibusq; relictis ad celeberrima litterarum Gymnasia se conserunt. nullis parcentes laboribus & impensis, ut scientiis locupletati,ad lares patrios reuertantur,sibiq; ac suis,usui atq, ornamento esse possint, nam si qui Mercaturam exercent laude promerentur, quod per uarios casus per tot discrimina rerum, peruagati,demum mercibus onusti in patriam reue tuntur, quanto maiore digni siunt laude , qui longo studio comparata scientia patriam repetunt, quam Consilio uirtute atq; industria pacis belliq; temporibus iuuare possint.

Quo in ordine reponendum censeo, Prometheum Hernidia Clericum,Spoleto Oriundum ,seu Romana Ciuitate don tum, uirum ecclesiasticis titulis , atq; honoribus iusignem, qui relicta urbe Roma,in qua non exiguam melioris fortunae spem conceperat , audito nomine Patauini Gymnasii,

toto terrarum orbe celeberrimi, Huc conuolauit, ut ex hoc fonte,ac potius magno omnium scientiarum Occeano, cognationemCiuilis ac Pontificii Iuris hauriret in quo eo usq; progressiis est,ut uere uideatur, Prometheum illum a scriptoribus celebiatum suisse imitatum , quem tradunt Poete , ignem e coelo,hoc est sapientiam surripuisse,per ignem eni

108쪽

nisci uictutem N sapientiam figurarunt, quae perpetuo Iucet & mortalium animos ad fortia gerenda & sustinenda inflammat, is enim tam apposite tam concinne ingenii &doctrinae suae periculum fecit , ut a uobis Iure optimo dignus habitus sit, qui uerum nemine penitus dissentiente in

utroq; Iure taurea condonetur , quam ob rem Nos

Annuente hoc ornatissimo Collegio Auctoritate Reuerendissimi Cardinalis Pisani Patauinae Ecclesiae administratoris perpetui, cuius locum licet indigni tenemus, Te doctorem in utroq; Iure pronunciamus&declaramus,libiq; lacuutatem concedimus,in utroq; rursum legendi interpretandi, consulendi caeteraq; faciendi , quae Doctores utriusq; Iur. sacere consueuerunt& debuerunt, Surge igitur ,& a promotoribus tuis consueta honoris insignia, pete & accipe cum illius benedictione qui pater est luminum,& auctor omnium benedictionum Iesus Christus.s Plato summus Philosophus, ornatissimae consessus, a quodainterrogatus, quid nam inter peritum& imperitum homine interesset, quod inter medicum, aegrotumq; respondit,nullus enim alii mi, morbus grauior& periculosior est ignorantita,nulla accommodatior & salubrior Medicina, quam sapientia,solebat etiam idem Philolophus, ex Socratis praeceptoris sui, scientia disserere, grauius puniendum fore , qui

ignorantia peccat quam qui malitia , propterea quod qui

hoc modo peccat,cum ingenio non careat , interdum etiabene agere potest, qui uero supina &crassa labitur ignorantia semper peccat,uitanda igitur est, tanquam pestilentissimus morbus,omniq; ut a nobis omittenda, ut animum e caeIo ortum,& in cecam hanc corporis caliginem iussu cre

toris detrusum, testibus imbuamus disciplinis ut pristinae uae memor dignitatismihi l aliud quam immortalitatem,&ueram gloriam meditetur,Haec assidue cogitan&Franciscus Alpinus Vicentinus ut primum sibi per aetatem licuit ad celeberrimum hoc orbis Terrae Gymnasium tanquam ad omnium scientiarum emporium , se contulit in quo nulli magis rei , quam excolendo disciplinis animo , egregiam nauauit operam , nam poli humaniora studia in

109쪽

quibus non mediocriter excellit , disserendi artem moralem, deinde ac naturalem Phila, phiam,mox diuina, postremo medendi scientiam,sic est complexus, ut uestrum omnium calculis,ac nemine penitus dissentiente Laurea Corona in liberalium artium ac Medicinae scientia digni simus fuerit, iudicatus, quamobrem nos huius Amplissimi Collegii unanimi consensu auctoritate Reuerendissimi ac II lustrissimi Francisci Cardinalis Pisiani, Patauinae urbis Font. ac celeberrimi Patauini Gymnasii Cancellarii in praesentia locum uice'; gerimus te Franciscum Alpinum in artibus & Medicina Doctorem creamus, pronunciamus, redeclaramus,libiq; facultatem tribuimus, legendi interpretandi,Magistralem Cathedram ascendendi, caeteraq; exercendi & gerendi quae reliqui in artibus & Medicina Doctores, tam de Iure quam de consuetudine facere possit: t ac debent nolumusq; ut omnibus & singulis Iuribus praeeminentiis in munitatibus & praerogatiuis. potiaris & gaudeas , Quibus cateri in artibus & Medicina Doctores potiuntur &gaudent. Surge igitur mi Alpine eruditissimae , & ab eximiis promotoribus tuis, hoc celeberrimo applaudente Collegio honoris tuis promerita insignia pete 5. accipe , cum illius benedictione est origo. o Demetrius Syriae Rex Antigoni filius , qui a Graecis pio liportos, hoc est Vrbium expugnator,dictus est, captis Megaris audita lania Stilphonis Megare n.philosophi ea aetate celeberrimi,eum ad se uocatum interrogati it, an ne quid sibi suarum rerum Miles eripuisset, Cui nihil a nullo sibi err ptum fuisse , respondit, subiiciens nunquam audisse , cuiquam sapientiam eripi posse, ob idq; Iure optimo existiamauit, fortunae bona nostra non esse,Sapientiam uero sola, in bonis propriis fore connumerandam. Hinc praeclara illa Arpinatis exclamatio , Quanti aestimanda est uirtus, quae nec eripi, nec stirripi potest, quaeq; nec Incendio, nec Naufragio amittitur, nec ulla temporum permutatione', com- .maculatur, qua praediti qui sunt, soli sunt diuites, soli possident res fructuosias ac sempiternas . Haec assidue considerans Stephamis Cathelantis Sacerdos Leniacen. quem potastatem

110쪽

statem Intuemur nulli rei magis, quam excolendo uirtutibus Animo, dandam sibi operam iudicauit,hanc unam firmam stabilemq: possessionem sore,ratus,quae non uim,non grandinem, non ipsum etiam ut poete aiunt Fulminantem Iouem pertimescat, idq; sibi maxime consentaneum duxit, cum ex sacris literis didicerit, labia Sacerdotis scientiam custodire,& legem ex ipsius ore requirere cum Angelus Domini exercituum sit . Quamobrem is humano ac diuitio Iuri perdiscendo, plurimum laboris Noperae impendit quod hodie in sacratissimo hoc loco , atq; hoc Patrum ornati iasmo collegio, luce meridiana clarius ostendit. Queo fac uest ut Patres hi celeberrimi P eoru in oes optime meritos i iheralitate,uniuscuiusq; ipsoru co sensu ac nemine penitus dissentiente , dignum te Stephanum Castellanum Laurea censuerunt. Nos uero Reuerendissimi,& Illustrissimi Cardinalis Pisani , Patauinae Ecclesiae pontificis, auctoritate qua fungimur , te inquam utriusq; Iur. Doctorem facimus dicimus & pronunciamus,dantes tibi &e.

i Ex omni rerum genere quae mortalium uitam , exornant

Nobilissime Antistes uiri ornatissimi , nihil omnino esse sapientia praeclarius, atq; Illustrius Sapientes Viri iudicarunt,nam quum ex Animo corporeq; constemus,corpus quidem cum brutis animantibus commune nobis est, Animum

uero cum coelestibus promiscuum habemus , pro inde qui corporeis indulget sensibus ii nihil fere distare uidetur a Brutis, qui autem Animia uariis excolunt disciplinis, ii proxin Te ad Dcum Immortalem accedere,&caelestem in Terris

uitam agere existimantur.Nec iniuria sanὰ Sapientissimi illius Philosophi sententiam prisci Laudauere dicentis ociusne literis Mortem esse , & uiui hominis sepulturam,nam ut cibi potuq; alitur corpus, ita sapientia nutritur & uiuit Animus,qui cum originem ἡ Cauo duxerit,suapte natura ad caelestia scmper aspirat, summa itaq; laude digni censendi sunt, qui ut primum ex ephar bis excesserunt patria parentibit': relictis,ad celeberrima studiorum Cymnasia se coi serunt atq; ab excellentibus ingenio N Doctrina uiris , bonas artes a discunt , nullis laboribus aut impensis parcen