장음표시 사용
91쪽
magis appetebant concilium ; Cumq; primum caput essed Religionis causam cognoscere,cuius gratia in primis coueneramus; Non desuere qui deprauatos mores prius corrigendossore dicerent aliud uoluentes animo,quam id,quod initio binpositum suerat,interea nuntiato aduentu Duces VVirtebergatium aut ualida atque infensia Germanorum manu invasit nos trepidatio & pauor haud ignaros gentem illam immanem &efferam sitire t angui nem nostrum ,nihilo secius Tridenti esse multos,qui idem appeterent. Statuerat sibi quisq; nostrum suga consulere eo tamen Animo,ut si tempestas illa sese composuisset,ad institutum opus reuerteremur. Quid enim aliud faceremus nudati omnibus praesidiis,circunuenti insidi is, crudelissimo hoste pene oppressi Sed nobis iam fugae accitatis illata est uis, a quibus propulsari debuisset. Nemo fuit nauta,quinos secundo Athesi fugere uolentes ratibus exciperet, Nemo stabularius qui uel magna mercede iumenta nobis locare uel-lci,quod nisi diuino beneficio furor ille barbaricus resedisset. proh Deum immortalem quae cedes nostrum omniti, qui cruoris nostri gurgites emanassent)Consecuta est demum tua Caesar uictoria non sine ope Romani Pontificis. Nam si ex i litus copiis parum auxilii suisse quis dixerit, nemo tamen christianus negauerit uota precesq; publice indictas plurimum ualuisse , receptae in potestatem quamplurimae urbes,dediti principes aduersiariorum & quod maxime fuit optandum) sine caede & sanguine id factum. Sperabamus uictoriam illam tam optatam taincruentam, pacem publicam & omnium:controuersiarum fi-ncm parituram,decretae supplicationes, ingenti omnes laetitia persuli suimus. At longe aliter processit res, j opinabamur. Etenim duriora in dies nobis nuntiari caepta , praescribebantur leges tradebatur noua formula tractandarum rerum , minae quotidie nobis incutiebantur ab iis qui apud uictores, auctoritate S gratia plurimum posse uidebantur . Quis non uidebat cripi iam concilio libertatem ab iis qui eam tueri ac protegire debuissent PQuis ignorabat eos qui rebus dubiis tam acerbi suetant in nos rebus secundis longe acerba ores suturos , accedebant incommoda loci non ignota iis qui in ea urbe sunt commorati. Quibus omnibus propositas atq; inter
92쪽
nos maturo consilio agitatis uisu est nobis,esse repr mutare sedes, itaq; locum angustum cum augusto, suspectum cum libero non idoneum cum opportuno commutauimus. At in ditionem Romani Potificis commigrauimus,quid tum quoties in urbe Roma praesidentibus Romanis Pontificibus comiti itia sunt habita frequentissimo patrum concursu , ex ultimis terrarum solis,promulgatae leges saluberrimae nemine infidum locum, aut longinquitatem itinerum causanti. At Bononiam recuserunt aduersarii nempe &Tridentum recusarunt quem ipsi locum antea delegarant. Qtrae regio in terris fida illis &accessibilis uideatur nisi eiusmodi sit, in qua nos. constrictos &cathenatos ad eorum pedes iacentes ac prostratos uideant λ Non nouo neq; inaudito exemplo Principes locum mutauimus euoluantur Annales ueterorum comitiorum,quoties uel leuissimis de causis transtatae sunt conciliorum sedes,modo dolus malus absit, quid ad pub. causiam momenti affert loci commutatio pcur Bononiam locum non esse tutum ac liberum iactant aduersarii,cuius loci, nondum periculum fecerunt Accedant intersint caelibus nostris, libere sententiam dicant, si afferri sibi uim sentient, reclament, incusent hominum fidem libcre ab ant, quando illis accedendi, & reccendi potestas fide publica est data,&uestra auctoritate confirmata nos si Tridento abses smus, iure id fecimus, cuius quidem iuris cognitores ipsi Zeiudices esse debemus,& concilii sententia huc uenimus, cuius inprimis est non modo mutare sedes, uertim & seipsum soluuere si ex usu ac neccessitate rerum id fore iudicarit. Nam qui facultatem recedendi quo libeat cocilio ad imuitam sane liber tem eius funditus euertunt , iura omnia Diuma & hutia ana perturbant, deniq; seipsos concilio constituunt superiores ac iudice at inquiunt Tridenti Concilium est indictum,consensui omnium principum comprobatum , pari ergo auctoritate fuerat transierandum .Putant ne hi Concilium esse subsella iula,aedem illam sacram parietes illos quibus conclusi eramus, quis nesciat Concilium esse patres ipsos auctoritate Romani
pontificis,qui Christi locum gerit in terris in spiritu sancto Iegitime congregatos Ηi ubicunq; fuerint ea ratione dispositi concilium faciunt , uos auctoritate uestra tridentinum Concia
93쪽
lium comprobastis,mutari locum nobis placuit, sis est placere i& uobis. Quis audeat iure dicere penus paucos illos conciliii residere, qui seiuncti a capite ueluti mortua membra in Ioco a nobis dare licto permitere. Quos nisi priuatae rationes & studia partium transuersos agerent non dubitamus. quae illorum . est ingenii & doctrinae uis in uiana ueritatis , a qua uolentes aberrauerunt facile redituros annorii memoria Fugenio,quarto Pontifice vix lino patribus Basleae congregatis , quanq; statutu essetne cuiuspia etia Rom. Pont.auctoritate locus mutari posset placuit tame Ferraria ac dei de Floretia trafferri sede,sepem statuetis auctoritas excepta humanis legibus esse Censetur,quum hoc praecipuum sit beneficium temporis, ut qd hodie conducit,cras minime espedire uideatur. Atque hoc ipse differsit humanae leges a Dium is, &abeo iure quod natura omnibus indidit animantibur.Haec enim silmaeterna atq; incommutabilia, illae uero multiplices capiunt uicissitudines pro
rerum temporum,atque hominum conditione.Fuere etiam in
ea synodo magni quidem uiri qui translationem illam unius Romani Pontificis arbitrio recte fieri posse censueuerint;quod 'existimarint synodum ipsam ea in re lege Pontifici maximo praescribere minime potuisse,quando negotium elusinodi non
esset ex eorum numero in quibus aequum sitRomanum Pontificem fasces submittere,& obtemperare concilio. Ruamobreabeuntibus Basilea Legatis Pont Max. omnis eius concilii auctoritas concidit. Nam etsi Basilienses patres aliquandiu i multuati sint, atque Eugenium Pontificem Max.redegerint in ordinem,tamen communis gentium consensius, & tam ori tentis quam Occidentis ecclesiae, id amplexae &ueneratae sunt: quod concilium auctoritate Romani Pont. comprobatum decreuiset,at causa nostra est longe melior ac extra Oem posita controuersiam,si quidem loci mutatio non unius aut paucorii uoluntate sed totius concilii auctoritate est facta,sic decretu , sic sancitum publico o multa consensit atque iudicio. Non enim dissensio paucorum efficere tinquam potest , quin omnes idem
sensisse uid ainur. Trita est lex ac promulgata,quod pleriq; faciunt,id cunctos facere existimari. Possimus addere seniorum quoq; partem in sententia nostra uiasse,si .liceret singulos conis serm
94쪽
Aree singu lis. At posteau iam receptum est usu A: Interpretatione maiorum ut maior pars collegii senior quoq; esse uideatur, non est quod caeteris detrahamus, nobis ue quicq propria arogemus. Immortali tamen Deo immortales agimus gratias quod in unione Christianae fidei sub uno capite firmi constanatisq; permanserimus. Eos tamen non possumus non demirari, qui dum de Concilii loco digladiantur , Concilium ipsum negligunt.Vocem Concilii usurpat rem ipsam et fructum Coeilii differunt, atq; abhorrent, Dicant obsecramus,ostendant. quantu ipsi Tridentino Concilio detulerint, num decuris in eo Synodo editis, obtemperarint num explosas opiniones reiecerint iniis non intelligit frustra ab iis mentionem Coiicilii fieri qui suo ipsi more uiuere aliosq; in aetatis suis ferendos esse persuasios habeant λ Si Germania uicta ac sub acta a Christiano Principe Christianos leges non recipit num recise et uictrix, ac triumphas,si rebus integris annis territamur, contumeliis afficimur , fortuitis spoliamuri, quid fiet rebus profligatis te perdiris nobisq; in gurgustio aliquo in potestate hostium potentissimorum conclusis .Quamobrem te inprimis Carole Caesar Imperator maxime atq; inuictissime co-pellamus, qui de manu Romani Pontificis Imperatorium diadema suscepisti', ut Romanam Ecclesiam in qua nulla ungperuersa irrepsit Religio . Ecclesiarum omnium Reginam &moderatrice agnosceres, quae simulachrum orbis terraru sanctissima insignitum Cruce traditum tibi a Romano Pontifice summa cum pietate accepisti,ut intelligeres fas esse te aucto re te duce omnia mundi regna Christum Deu sincere colare . ac uenerari, qui Bononiae in celeberrimo Patrum consensu, praesidente Romano Pontifice districtum vibrasti gladium,dii euangelica lectio publicὸ recitaretur , ut omnibus piis, atq; impiis palam esset, uindicem te atq; ultorem futurum in eos omnes,qui de Euangelica doctrina aliter sentirent quam antiqua factorum Patrum posceret interpretatio, qui tot ac tantis a Deo auctus es benefici is,tot uictoriis Augustiro factus ut Magno illi Carolo haud iserior uideare te hortamur te supplices obsecramus, ut quam tutelam Romanae atq; adeo Chrisianae Ecclesiae maiores tui sortissime gloriosissimeq; gestarui,
95쪽
eam ipse non deseras,nec patiare unitatem Christiani populi,
pro qua Christus innocentissimum sedit sanguinem, improborum consiliis , dissolui ac lacerarL. Vos caeteros Reges ac Principes Christianos insignitos caraetere qui nulla Re, magisq; Christiana pietate Illustres& excelsi estis,quorum proge.
nitores tot expeditiones,tot bella etiam transmarina pietatis augendae causa consecerunt, oramus, obtestamurq; in hanc p-cipue curam incumbatis,ut uestris amplissimis titulis accedat. haec gloria seruatae Religionis,ac redditae tranquillitatis, quam non alia ratione, quam pace publica & obedientia mandatorum,Dei atq; Ecclesiae restitui posse existimamus.
Hier.' NisC Raue mihi onus hodierno die sed plenum offitii &pi
talis uideor suscepisse, uiri ornatis sit mi,qui Calistum Λ- .ma deum Argorum Pontificem nuper extinctum sim lauda-.turus. Multa enim me commouent, uehementerq; perturbat,
primum omnium quod in nobilissimo orbis terrae Gymnasio non modo imperitus sed etiam imparatus ad dicendum accesserim,a quo si summum oratorem Demosthene η ita ferunt abhorruisse,ut nunquam nisi praemeditatus ad orandum uenerit, quanto id ego magis reformidare, ac perhorrescere debeo,qui diuinam illius eloquentiae uim ne agnoscere quidem nedum imitari possum deinde quod tam breui temporis curiticulo tot&tantarum laudum mihi uersanda sit moles , ut ue- rear ne id mihi usu ueniat, quod currentibus in stadio eu nire solet,qui perspecta spacii longitudine,consternati animo, medio in cursu prolabutur. Accedit inges animi dolor,quo ex amici incomparabilis morte conficior, ipsaq; cogitatio huma. nae miseriae, in quam incidere necesse est, quem enim miserabilis mortalium conditio non commoueat , ubi perspexerit quam paruo momento, ingentia hominum studia,immesiq; la ibores interea no Dicendum tamen omnino est, & apum more tot clarissimarum uirtutum flores a nobis delibandi sunt, ne in prati aut inuidi uideamur,si extremum hoc laudationis manus uiro optimo atq; amicissimo denegemus. Quod dum br
96쪽
uissime facio,quaeso animum aduertite ac date ueniam,si quid impar tali uiri uirtutibus, aut si quid sorte indignum uestris aeruditis auribus attulero. Sunt qui laudationum primordia a generis nobilitate sumant, quod & si non iniuria faciunt,quod
fortes plerunq; uiri nascantur ex fortibus, tamen cum degenerare interdum multos etiam maioribus suis uirtute praesticere uideamus,ea uerior,&magis cuiq; propria censenda est laus.
quam sibi quiq; suo,ut aiunt, Marte pepererit. Atq; illi primo loco statuendi sunt 'ut opinor qui siue nobilitatis iecerunt standamenta, primiq, ipsi generis sui tenebras uirtutum sua raluce fugauerunt. In hoc Albo,&consipicuo quidem loco Calli num Amad eum ponendum censeo, qui ut primum per aetate animaduertit se maiorum suorum gloria niti non posse, uiam
uirtutis ardenti animo est ingressus, ac post prima literarum fudimenta,atq; ea studia quae hominem ad humanitatem in- Armant ciuilis ac Pontificii iuris scientiam est complexus . Est hoc disciplinae genus cum per se honestissimum, tum ad ciuilis uitae splendorem & gloria ualde pertinens,modo ad eum fine dirigatur ad quem initio est institutum, quid enim praeclariusquam consilio iuuare quam plurimos, controuersias dirimere; ius petentibus dicere ex lege institutoq; maiorum p Nam lites
ex litibus serere,causam inferiorem, superiorem facere , tam est praeter intentionem eorum qui leges tulerunt, quam Mors di interitus a medendi arte. Idcirco enim conditae sunt leges ut sciant homines quid suum, quid alienum sit, ut earum in tu mali coerceatur, boni uero earum praesidio conquiescant. Et quoniam eae breuitcr scriptae sunt, nonnunquam etiam subobscurae ac propter hominum peruersia ingenia uarias recipi unt interpretationes,eapropter apud Omnes gentes, atq; omni bus saeculis suinmo in honore fuerunt legum interpretes, quos tanquam oracula in puplicis priuatis rebus conssilere ne
cesse est,itaq; legum dignoscendarum studio incensus Callistius e Mathetica Piceni oppido natali suo loco, Perusiam primum deinde Bononiam ad publicum se Gymnasium contulit. Vbi usq; adeo profecit, ut non pecuniae gratia Muod plerunq; fit, sed uirtutis ergo donatus laurea, ius ciuile ac Pontificium imagna auditorum frequentia professus suerit. Inde sacris init
97쪽
- Ε OST tres Romam adiit Iulio secundo Pontifice Max. in qua urbe uidi ego,uiderunt multi qui adsunt, Callistum summa cum integritate ac prudentia ius reddentem nihil non sincerum, ni hil non maturo iudicio discussum ab eo proficiscebatur,omnibus comis,ac iucundus faciles unicuiq; ad se aditus praebebat,
non aeternae apud eum controuersiae, non auaritia, non crudelitas in eo ulla visebatur,Enimuero magnum ac prodissicile est cum popularium gratia exercere iudiciu mitto infinitas pene molestias, quibus circunsundi necesse est eos , qui publice iudicant, Patroni causarum non tot aduersariis , & clientibus quot iudicibus insidias exstruunt, quod cauillis proficere nequeut,id precibus & precio assequi student,si seuerus est iudex, durus illico,&inhumanus appellatur,si paulo remissior fuerit nimis lenis & perfractus censetur , at Callisius noster hosce
scopulos,has sirtes deuitans aequum se omnibus, & amabilem semper praebuit In illa corrupta,& corruptrice urbe, ius dicendo aequaliter,suum munus diligenter moderateq; proagendo, summam laudem est consecutus. Veruin dicam ne an sileamῖ neque uiri Clarissimi sine dolore ac sine rota nostrorum temPorum ingratorum hominum perfidiam recensere.. Dum is fructum aliquem laborum suorum sperat,dc sertus ac proditus
a quibus minime debuissent specie honoris tr periculosam
prouinciam relegatur. Velut alter Hercules ab Euriste , ad perdomanda monstra, per omnem Romani Pontificis ditionem ad querelas populorum aduersus pratores cognoscendas mittitur non erat huic dubium quin id muneris non in poena in
sceleris aut flagitii, sed in odium Iustitiae rectaeq; sententiae sibi deserretur,tamen accerba i ita & ingrata laborum suorum praemia cum uitae discrimine coniuncta non tenuit. Exsuit alacri Animo in difficillimam prouinciam, ut maiora in dies innocentiae suae testimonia perhiberet, neq. Italiae tantum urbes,
quae in potestate Pontificis Max.sunt sed &Narbonensis Galliae loca omnia Ecclesiastici imperii peragrauit, De prouocationibus& querelis cognouit tanta aequitate,tantam modestia, ut di sal uti populorum di dignitati principis optime consuluerit,Reuersus in urbem cum nihilo placatiores eorum Animos
rerςr isset qui indigne in se concitati fuerant,statuit locum ali
98쪽
quem sibi deligere extra omnem ambitionis aleam positumἡ non ad ignauiam & desidiam, sed ad diuinum obsequium acincommodatum Etenim non sibi sapiunt ii mea quidem sententia qui cum ex Iectione grauissimo rirm auctorum, usum ipso
quotidiano dedicerint, quot S. quantis perturbationibus obnoxii sint qui popularem gloriam assectant, extremam saltematui sui partem Deo dicarem, & quasi extremum actum fabulae recte agere non student,quare delatam sibi Veronensis Ecelesiae administrationem suscepit, atq; in ea eiusmodi monumenta relicuit inocentiae, integritatis, & pudoris , quae nulla unquam uetustas,obruet,nulla delebit oblivio. Postremo oblatam Patauinae Ecclesiae regendae prouinciam una cum argorum
pontificatu non repudiauit;eo scilicet Animo , ut quod praestare Argolicis ciuibus ob I nginquitatem loci non poterat,Pata ita u i no populo commodus praestaret. Quo in loco siquis uos ad uia una interroget, quam personam sustinuit, una omnes uoce conclamabitis hunc pallorem,non mercenarium, Parentem non alumnum, alterum urbis conditorem , non peregrinum
hominem extitisse. Erat in non ullis hominibus nostri ordinis ut uera non dissimulem tanta arrogantia, tanta licentia,ut ea non nisi summa legum seueritate , maximaq; poenarum accerbitate frenari posse uideretur. Ea propter non desuere, qui malorum impunitatem cupientes Callistum crudelitatis N Q-ilitiae accusiarent,quibus illud exploratum uelim esset ut uirga inflexa& incurua non potest alia ratione recta fieri nisi in contrariam partem conuertatur, ita deuios homines a recta uirtutis semitati in praerupta uitiorum praecipites, non aliter quam legum habenis & seuera animaduersione posse retineri. Sed quaenam suit in hoc hominem tanta seueritas cuinam petenti ueniam non facile concessit, quem non ardentem ira, & ulciscendi libidine percitum leni sermone, atq; omnibus condimentis humanitatis mitigauit quod si quem ex legibus , a que edicto mulctauit , num sibi multam Arrogauit Num cum iniuria detrimentove alterius auxit rem suam samiliaremλuos appello Principes ciuitatis, uerum advoco testimonium ciues optimi, sub quorum presidio ac tutela, Xenodochia urbis posita sunt, neq; enim uos praeterit pauperumdi
99쪽
enimnosiorum beneficio semper adscriptum fuisse , quicquid
ex multatilia pecunia congeri potuisset. a. i li
uod si caetera deessent tellinionia, testis esto semina huius paupertas , in qua & uixit, & mortuus est sed quidieto te calliste paupertas uixisse & obiisse dicam 3 uixisti tu quidem doctrina, uirtutibus gratia locupletiasimum, diem obiisti,celebri tate no minis spe immortalitatis ditissimus P Thesauros in coelo tibi comparasti, quos qui possident , soli sint diuites, is te felicem , ac perbeatum, qui uite Curriculo
honestissime confecto&in urbe Italiae longe-Clarissima in mineribus uero antistite dignissimis ad eani uictor peruenisti metam,quam constituit deus diligentibus se,nos uere miseros dixerim N calamitosos,qui tua destituti ope, iactamur his fluetibus,qui amisso gubernatore contrariis hinc & inde uenti sagitamur, ueruntamen,quae tua semper fuit in nos beneuolentia& caritas, ne extremo quidem hoc tempore nos deseres. . consido enim fore, ut quemadmodum uiuens consilio nobis
atq; opera praelio fuisti, ita &mortuus apud immortalem Deu, perpetuus noster adiutor & fautor sis futurus. I Ex omni disciplinarum genere , quae ad excolendam ho minum uitam pertinent, nulla prosecto p stantior est atq; sublimior Theologia, quae cum rei quam pertractat nobilitate, tum uero usu , deq; utilitate , quae ex ea prouenit longe omnibus disciplinis, atq; artibus est conferenda , ver latur enim in Dei optimi Maximi cognitione , quo nihil est admirabilius, nihil sublimius, quantum autem utilit iis afferat haec Sapientia,nemo sanus ignorat. Namq; si in dico proposita est salus corporis, Animi Theologo pro pota ta est,& uita Beata, si philosopho attributa est Natutae cognitio, Theologo debetur eius, qui supra naturam est contemplatio,si Astronomo Astrorum cursus, S celestium corporum aspectus est considerandus, ad Theologum inuisibialis solis , & uniuersi orbis, conditoris meditatio spectat , si iurisconsulto legum peritia conuenit , ad Theologum spectat, supremi leguna latoris,qui supra omnem legem positus est perscrutatio. non immerito igitur Caesar Fanensis
100쪽
. HIERONY. NIG. . - minoritanae ac Seraphicae Religionis prosesses , quem prae
sentem intuemur, nullis laboribus , nulli pepercit indu- .i striae,ut ad intimam diuinae hutns sapientiae cognitionem penetraret, cuius quidem rei, nobis hodierna die, locupletissimum protulit testimonium. Nam & docte praelegendo,& acute disserendQ facile ostendit quantum in hac sublimi sapientia pro secerit, quamobrem ne eximia huiusce uiri uirtus,& perpetui labores,quos pertulit, suo praemio fraudentur,nos Apostolica auctoritate qua fugimur, & uirtute priuilegiorum, nobis& collegio nostro Militum S. Petri, ab Apostolica sede concessorum,te liberalium artium,&sac TheoIogiae Magistrum iacimus , creamus, & pronunciamus, Iustibi plenissimum tribuentes Magistralem Cathedram , re gendi interpraetandi, teraq; omnia faciendi, quae reliqui artium,&Theologiae Magistri iacere consueuerunt ac post ut, . uolumusq; ut omnibus p rogativis,&ctuoribus potiaris gaudeas,quibus reliqui artium,&Theologiae magistri ubiq;
gentium potiuntur & gaudent. itaq; te coram nobis constitutum,&humi liter petentem , lagistrali corona decoramus . ac perpetue pacis osculo coplectimur monem usq; ut armatus lorica fidei,&Galea salutis, aduersiis omnes Christiana et ueritatem impugnantes audacter insurgas Apostolicae sedi unde haec honoris in anant insignia , fidelis semper sis atq; obediens actione'; tuas, oratione dirigas ad illius honorem,&gloriam,qui trinus Sunus regnat in secula. xiQui dena oribus ac ciuili uita copiose luculenterq; scripserunt, ornatissime confessis, non in postrema laudis parte , posuere, Illustri loco, clarisq; parentibus ortum ,ac liberaliter educatum haud mirum est quoniam si arbores fructis
Ce,si Animalia ueterina canes, uolucresq: ad uenandum apti, a soli bonitate in quo haec nata sunt, commendari solet, quanto id magis hominum generi consentaneum uidetur, in quibus uirtutis agnitio Maiorumq; aemulatio , S gloriae apetitus iucundissimus reperitur hinc enim legimus,4 hemistoclem illum ducem Atheniensem summum, intempesta nocte experrectum , sora omnia urbis obambulare solitum Lisse, atq; interrogantibus qui ditae iacereti, respondisse: