Ioannis Ludouici Viuis Valentini Rhetoricae, siue de recte dicendi ratione libri tres. Eiusdem De consultatione liber 1. Ad haec rerum in his memorabilium copiosiss. index

61쪽

. i. . m

cluditur interiectus is,quae a Graecis dimissidis ricitur. Sunt quae inmisitur quide,sed laxius, .lineta: cui modisium perinulta apud M. Tussium orationis ex iuvitpro Ilone Etsi uereor iudices,tae turpe sie profrt imo uiro dicere incipient timere. Quae a quibus Continuatio nominatur,quae pu multa comtinemur, capit membra, quasi codem tenore accos anatione orationis. Deuma 4ὶ Graecis ut Hermogene hosti is producti uritus.Sed productio haec tum similitudine membrorum, tim μὴ ensione uelut uno a pite connexior est. Idchaeo enim productio appellaetur spiritus, propterea quod is no conquiescit, quo tam

'voltum sit finem. inpare primus ingressia breuis debet, in quo se colligat stirituri ut maiore uisi enfundat. quodusia uenire insultantibus co picimus, qui e recipiunt,σrisii laturis. Exemplountsirequentia' apta ciceranem, er omnis generis scriptores. Si no' uenissem,σ locutus eis no*issem, eropera non mises in eis, quae nemo alius fici peccata non haberent. contraria est huic Incisio, oratio crebris intera illis, ' crebra, reliratione prolutaeque Melpro mulsitudine si uarietate reri risecutorationem, vel quum uiam atur,plura uidetur ad re. Multa me dehortantur

62쪽

factu'.Defecudo, ut in Euud genti pecces opulogravi iniquitate, femini neqM , flijs sceleratis

Quaesuperioris formae uinciunturinominentur innodatu,sub quae ueniunt ea, quae replicationis dicuntur esse per corinctiones qmmer tum, si etsi, qgang, quin quando,quonia σ adverbia illa,tantum,quantum,atq; eiu modi. Prior pars positio dicitur, ultera reditio. Sunt autem quaedam simplices ac nudae, quaedam pineatque omatae,addito scilicet a: mento quopiam.quale est: initium orationis pro Deiotaro:Quu in causisgra uioribus Cesar. Quae deuinctasiunt et astricta omnino, ac ueluti contorta, haec a Graecis periodi nominari tur: quod uerbi cicero non uno uerso ad nos trans D inlitum uoces,Cr circunductionem, Cr circio criptionem, ' circvim e T comprehensionem. His uolati circuluη quidam determinum3 magis concentumarium mensura, quam spiritu dicentis, uel libro' di

istinctone. quod in momento no est 'tum. Numsent cir cultus,qui a bdent ersolutiora in bruinon tamets. gratia, i disipataemiores tumen, Cr ex germana illa nota fiunt, qui definitos eruit ictos habent num ros,lum breuiora atque argutiora membra, er ut dixi contorta,ct tanquam ad iaculandum idoneuessius tan. ti Horatione decoris ac luminis magna fuit priscis tem, poetabim eruruntia, in Graecia ante Gorgiam et socra rem, mae autem ante crassum σ Antonium. Fosi re enim

63쪽

iemis stri dicebant cab laticius meiardalliga sunt numeris, nisi id forte casius effecisset. Exeph uno

res intelligetur cero pro cliantio silc exclamaro Cnimici innocentiamsingularem,quo in reo, quid soluit ambitiosius, qui dillula cuum, qui condem Et constans existimatur. Gulsu uel Scip.dixisset: con L derate iudices, quam aperte ostenditur pisiici' viae fcelaw,quo uum ex iudicibus istius absolueruntae , qui pro ambitio is fiunt habiti. Hij ampliauerunt, er hos,ut scitisa omines appellacierimit cautos. qui autem condemnarunt, ij ueris con hostes iudices iudicati sunt. Et periodorsi ustus maior fuit posὶ M. Tullium,

Nam cius aevo, ut Id Senecam, , utiliarissim, PI, nium, ritu. contorquentur periodi i Iconisiictio-tie: Rogo uos iudices, ut huius potius inopia ualidi admisericordiam am illius opes ad crudelitatem. nes iuga tione iustio: Existimabat esse libertatis, impudenter

omnibus uersari, Unitudinis uero audere , quae nemo alius. In modior Singulare laudem de continiati

assecutus est, amplifim civ de uerecundia, de pietate sero beneuolentia cunelam. In fine, utrobis, quoruo plasiunipa lim obuia. Fit etia coplexione:Qπο- igitur impunitas Gesar tuae clemtiae laus est ora, iserti ad crudelitate exacuet oratio. Periodiuim His incise sueta, apte inter se quadratia. Ad amentia te va

64쪽

sonuis restruauit. Ipsa cnim congruciis applicatio habet ιιicem, ut tu istructura lapidum sine culce ster

uelex tithe equibas mox loquemur: vel acute coclusio a rgumento.sque adeo fiunt qgidam, qui acute concinnata argumenta, breuiter concus G contorte bruti,caes demum uerus periodos esse censeant,ut Hermogenes.Quae periodus non habet membra ncisiones habet pro membris. vi, habent uestes, er ad usum OptasTr ad ornatum decoris.Magriae illiprudentia, ct in magistratu Patiam omnium, er in priuata uitauu toritate conferuum. Est pniodus monocola, est dicola, si tricola, est etiam tetracola. Cum plura fiunt membra aut nimis longa, debilitatur uis periodi, ut in

ga hasta,quae iacitur: si s ectanda linguae ratio,CTaudientium natura atque ingenium. Membra uel perstmoponuntur aceruo podum,uel unum proponitur, Atreum redditur,aut duo: uel intetracolo duo proponis tu duo redduntur,alias costequenter, altas decusatim

crviadnetonent amice,ocendi init qui inunice inscctsi tu repellendi decussatim sic: Nam quia quanto patre proluntior fuit uirtute aut lius ad uitia proiectior. idcirco crillus admi bilior est uirtus,er biminia- s rin: a. Inquabus membra sunt paria, eae circumductiones focosi nominantur, siue pari Cr compar tae. Utatum uolucre quis modes bim, nihil Di .

. . mittitur,

65쪽

Bitur,nM citius excipitur, nihil tiris di patur. Quanquam haec magis pari magnitudine temporum, uel expinutione quadam, Cr definitione auris censem tu quam numero Cr mensiura βίlabarum. ut illic: gyciatoritas comis ercatorium iustu unicipibus liberalis ocijs abstinens eram usus. Possimi πρparata coniungi, Cyconiunctu dirimi ac dissolui,sicut de transimulati ibim elementoru in contemplatione noturae declaratum .h Dest nefarium focis iniurium inferre, quam illatam, quum posses, non propulsarcisi iniurium socio intuleris, nJas erit: nec minin 'etiam, si non propulses quandopotes Explicationis fensoru ratio media si inter externu Cr interna. nam a mente ad uerba proficiscitur Ea uero in simplicibus verbis, aut compositissita est. Simplicia si siminaturalia, Cr propria,modo usitatas translationes aptae, er cognitae dilucidum oratione efficiunt. Contra uero improni inusitata,rara, ignota ijs quibus dicitur, obscuram ex perplexam: qua multa transeunt in aenigmata dest, intricatum fermonem, Crintelligentiae minime obuiu, etiam eo quibus res ipsesunt cognitae. In compositis dicuntur clarae ταμ ta,quefiunt maxime conmiseni prima generihumano, er publicae intelligentiae, quumscilicet eo modo dicuntur, quo omnes probe ac recte loquentes illis de rebus loqvi consueue t. quae ob

66쪽

CFd si radientis culpa nascatur obscuritu, ea non est orationi uitio uertenda uetitsi sermonem latinum non intelligat, aut em quo utimurs usitatis proprium uerb non capta utique non magis, quam si tardus et non animaduertat. Q the ex se tenebra ruam habent aliquid,=unt tamen dilucidas uset stasint: velut prouerbia,Cr aclite restonsa.tum ex praecedenti- bu uulfepetibus illustra itur confisi plurissi iam tellige id ordo. Inordinata confisa sunt, π obscuritatem pariunt: siciit quamlibet multi δε ordine dist, D suerissent perspicua. Ordinatio verboru quaedam naturalis est, alia confiij. Hec interdum ornatus gratia suscipitur, alias etiam adiuuandi intellectus causa.ficile pirenthesis, sue interpositio mmcupatur, quandoque intelligentiae conducit. ut pro Milone: Ego enim quum te mea enim sepius laquebatur patriis reddi. - Erat enim obscuri sine interpositu insum matus olum lectatur,perturbat interdum=ωfum,cuim demur repetitione alicuius uerbi expri e sententis, quod memoriam renovet. si ijs qui pueritiam in lituo runt tuum que aetaue est inops consilij, multis, perse' dulis propter imprudentiam obnoxia ) si ijs inquam, qui istum rexerunt ut gratiam res f.Inuersiones: ut an ira peri Italia contra, Septem sid tecta trioni: ' 'poetarum fiunt crebra, eruientium concinnitati π nu me .stder orato quosint insi homo cunque in tua

67쪽

quin con ino uerbis transtinus poetarum est,

er siensium perturbat, quod nomen ipsemdec rus. Qui pud Vergilium:Iuuenes fortifima quondam Pectori. c d exemplam est notum, ex z. Aeneid. Stanecpodii licentiae usque eo permittitur ι sine siensu ueo per misceat σtransimittat uerba. Ordinesequitur timinis,ne alieno loco coniunctio uel separatisposita inte .l in perturbet Melaudo lucem ad Gobliquitas re cireunductis offuscat. Apertius est enim si Acas , Rex .erat Alexander Macedo Philippi filiusquum hoc contigit:quum, ge Alexandro Macedone Philippissio. De ambagibus crebra fiunt exempla. Et quum a rectuss instituta uti in longum recedimus ruertitur enim in .stelligentia. quandoquidem memoria excidunt priora.

. Hiiem de Ma .cilis est omnis praelonga sententia.

quianon potest memoria coiitineri: contrainimis bree. ves obfici me fiunt, qui non tam sensius exprimitur q innuitur. immerito Horatius: Breuis esse laboro, C, curus sis. Quo uitio notati sunt ciceronenifici oratores Attici, A fiades, Periclis, Craiij. Tta d, des que Dionso Halicarnufieo. Ambigiatus --nis tenebras offundit ex se utique,cti si coniectura. assequbare quiduelit: siue ea in structura sit, ut uitiis Minem comedentem 2 cim siue in distunctione, quo D x est

68쪽

est illud Heracliti apud Aristotclam Eius quod est rim per uni homines ignari. Dubium cst enim ci crillud utri sit parti applicandum. O sensio transitim, idem' quid di sit, uid dicendu restet, lucem adstri. quod ea de causa jit saepe G ijs qui docent, ut ab Aristotclem Galeno.circumlocutio est unius per multa expres sio,uel multori per plura:quae ex Omnibus argumen torum generibus petitur. ea interium illustrat, sium

uerbissi, errebus notis: asinos, stat, quam notis. iusimodi illud est Plauti: Ducis me ubi lapis lapideinterit iurios homines mortui incursum boues. Cr d scriptiones tempori quae in poetis de habitu coeli me soli fumintur.Gnonmnquam necessaria, ut in rebis pudendis sicut Sallustius inquit)quae honeste nominari non possunt ictonestis:ma. Est quandoque ornatim cruenustatis causa positis alia officij, ut Napictas hoc'cie pro tu: ηιάμοιο e . pro Priamo. in quo multi erant

olim Graeci, nunc Idis unier Itali. Est pue magis rem explanat: est Pae robur crescicium ante oculos ponit, cum nostriuruis sue occultabatur. Istud animest omnium timidii, imum, infirmi istam, er tamen in gentifim dehomine. Similitudines er digi militudines plurimum illustrant. nam ex notis σpese declaratur esse aliquid tes et diuersium, quod minus vi sta arur,non ut argumcnti Ad ostennone rei ἡ 'M.Principes homines ad tutelam fluiuolumbe afutari

69쪽

tis diligi:contra, heus Ista nobis muri quo nos nius tuti. Similitudin cr disimilitudinum, alia uul Laris σtabernamia: loquebatur celariter,ut pica. μοdam obstur nempe ex rebuε ignotis: iu in oratione: pu a,ut unda ita est quaedam uilis cir fordida: isteMUM ultus, ut capra. est aqua urbanu,CTapta. fiunt quaedam ex ijs ctsumptae, inquiuim quis euersatur: iu a nauta de nudii, ab agricola de agris, a milite de castrisi aliutore de alia Similitudinis explicatio Reddituo nominatur. Ilarum non ividuorma. Sunt similitu. dines quibuη eadem apponitur redditio: Amantibus con

fingit quod aegri salubribus consi sinimicisint. In alijs diuersa predditis: Quales pecudesinale est hominum uulgu. Nam ut illa sequuntur quo priores irrui, stabomines receptos mores sequuntur sine iudicio. Est , similitudosine redditione:Uir bonussimilis est si cuiusparte omnintilitas percipitur, elan lactricarcoris. Additio potestudiungi in hunc moim Dauis boldius consilio, ope, opera, semperprodest, etiam abficiis, , etiam mo nuim exempla ex memoria fui. Inter retario inessive unius uerbi per aliud, siuepermesta,sive mul horumpre miniantelligentiis conducunt de quo lacu- sium in praeceptis de copia.&ucro quodD- ita est .simplicitatem comuni explicundi rationes aram,isit grariam CR decorem quendam buleus, orationem uel

70쪽

4 DE RATIONE DICEN Druel mentis, a Graecis. iamificet an huicgratia

utilitas. necessitati si itur, non modo urei 1 au ac formae. Et quemadmψium de formu, ita etiam de his orationis con ormationibus diuersissime homines sim

teritur,ut margaritum illud in foula. Omnis prope Hgura fritentiae in eo sita est, ut aliud intelligat auditor, quam quod nos eloquimur. Id assequimur ues silenti uel obliqua elocutioneΔiloelium sireuera affictvi alia

quis ex sit tit ira rat metu naturale ad tanc locum non pertinet. uidelicet impedit rarionis vim mi mira concitatus.Sin affectus est simulatio, reticentia no

minatur figura sententiae: Et quo edficiles Nmpharistre, sacello: Qu'sego,sed motos praestat coponerem ius Neptumo naturale uisse Vergiliosissima est.

Testamur nos interim tacere erumpentia Mersa coercemus er quasi uim facimus nobis ipsi, altera duam causarum: uel ne illud dicimus Alpro Ligario, Famis vrge commoueri uidetur ad scens: Velut alia dico

mus,quae sit satius, Sed finem facio dicendi debis, prinput de ali loqui,quae Cruobis audientibus er mihi ucenti sint iucundiora. Sustistis ima res est haec reti centia, tu minterimniinessita e naturassere,Cr qui coniecturas si iistrae interpretationis in Ioussim metunt. relinet iturinis cmsque animo De curiam