장음표시 사용
71쪽
existris. Si Mero deficeret, sequeretur limenti prolapsus: propterea pueris di: cebat Galenus 3. de symptom. causis cap. tertio. adest retentricis imhecit litas. Materia, penes subliantiam, o- ptimi succi sit , ut euitetur cachochi-
. mia: Penes quantitatem eadem materia moderate concurrat, ne ori tur plethoria, vel retentricis debilitas inde se quatur. Instrumenta instimentiarii, tritioni sunt obliqui Filii; i quatenus ex. obliquo collocati sistunt suceum ne crui dus, vel semicoctus labatur . Tempore, opus e st huic actioni, nam si diu-
. tius retineRtur succus, caeterae corp
ais partes ob indigentiam )i iacturam: patientur:. si citius i Materia Nel diminute cocta, vel cruda prorsus secesse rit . si priori modo ut de ventriculo exemplum afferam a materia secedat, causabitur fluor ille,quae cassiaca,idest, ventralis affectio dici solet. si posteri - ri modo, affectus orietur qui lienturia, . siue intestinorum ac ventriculi leu.- tas appellatur. Haec pauca de his sim. satis; qui quum de altera facuItate Gar
72쪽
mpultrix quoque concoctioni mini
De concoctri e Facultate & concoctione. Cap. IX.
trix facultas, Vis animae: at haec ope tem
peramenti se mali menta rem pro cbrpore nutiriendo transmutat. Istius etenim ' ς' actio ni is arnm Concoctio triplex est ' φρ' δ' Alia postrema, 'quae & tertia nuncupa- G.L A. 'tur , ac in parte corporis qualibet con sicitur t Alia secunda, quae in Hepate& venis ad Vrati ersam membrorum diis Gal.de bonis. stributionem celeliratur: Alia prima, o Uiρβςς- quae omnium communissima & in ven ' , hiriculo de in tellulis ii, quippe cum ve χafige ''ram con detissem in ore minime seriarSitremur I sed potius in ore prepara- itoriam 5ctionem nandam ad coctione ipsam emei quam levigationem Ga- lenus uppellat , hi ramus t Cocti nes omnes ad integram cxactamq; com iso
73쪽
poris nutritionem cxquisitas fore ducia. GaI- -δεμ . mus; Quarum summa cognitio pbeX- - 'ς 'ς ' crementis propriis peculiaribusque desimi potest. Indicant porro excrementa quaelibet stiarum pantium constit tionem ut videre est apud Galenum in
primum de morbis Vu . CommCnt. Σ. Excrementum tertiae concoctionis prae
cipuum est id quod per halitum dige-
is. Verum quia istud obscurum est, & sensus nostros latens; de eo ne verbum qu idem habuero: sed de altero loquar mi. s praecipuo, magis tamen euidenti, qui & sudor dicitur. Iste enim totius
Gal. t. defan, corporis excrementorum cognitionem.
- 'i. praebet ex Caleni sententia in libello de constit. artis Medicae. Sudoris igi- tur cognitionem a duobus pendere, λ quantitate inquam ipsius , &ab eiusde t ' qualitate censemus : sudoris quantitas, copiosa esse non debet , sed mediocristri , i 'Ac-t sudor missius humorum nimie si ε' ο ' ' t tem in corpore existentem . A quali late sudor bifariam cognoscitur a qualitatibus primis inempe, & secundis. iAc primis, calidus ne ssit nequo frigidus;, pribent documentum hoc Hippocr. 3cii Gal.q
74쪽
Galen. quarto Aphorismorum, aptiori s. quadragesimosecudo namque sudor lifrigidus,non exacte coctos ostendit humores: Calidus, extraneam qualitatem significat. Tepidum ergo sudorem sore inscesse est. A secundi qualitatibus su Ggta. de san. dor nobis innotescit, a saporo, colore, ' .Patque etiam ab ipsius odore. sit salsi sata 'poris cum pauco amarore, coloriSque ' . pallidi lut docet Galenus' IO. desacult. .
iirripi. medic. cap. desudore. Apparet huiusmodi sapor dicit ibi Galenus dum nolentibus quandoque sudor in os de-: fuit. Ab odore sudoris cognitio desua ' dimitur j quoniam sit grave oleat si1dor, putredinem aliquam demonstrat. ut boni itaque odoris existat Operepretium est sit huc de modis ' cognoscendi imperfectionem tertiae concoctionis dicta fuit j quae nil aliud est , qu m conuersio humorum in materiam ad mem brum quodlibet enutriendum idonea. Ad eiusmodi comonem perscien ydam duo necessaria sunt: Vnum quod materia concoquenda , fuerit absolu- te in Hepate concom, vel si sit aliquis in eo commissus error, is adeo pa uus existat , ut in partibus estendis
75쪽
corrigi queat. Alterum est ut membrussit ijsaem praeditum coditionibus quas antea de membro & corpore nutrien- GaD .de san. do posuimus. Excrementum indicans εμ n ς ' perseo ionem secundae concoctionis, . . quae sit in iecore, duplex est Aliud gibGal. p. de Ae. bar partis, Aliud vero concauae; Istud V ct cap. - per intestina dimittitur; id tunc pers ix. d. sanitas. ctam indicabit coctionem quum suis ven. cap. R. absolutum fuerit numeris, de quibus sermo habebitur, ubi de prima concΟ- , ctione nobis locus erit. Excrementum I ibbae iecoris partis per vasa urinalia qicuntur a Graecis ουοκθηρε , & per uesiit πια cam extra corpus pellitur, vocaturque ab omnibus urina; ista , ut persecta iudicetur , plures condixiones admittit ;. quarum primam a quantitate desiimit:
si dicundam a qualitate: Tertiama su
stantia suscipit: ianariam & postrema ab ijs quae in ea cotinetur, capexo licet. Α quantitate , si urina correspondeat assiimptis in cibo & potu dummodo haec in quantitate conuenienti sumpta , fuerint. A qualitate, bi satiam obtin , git: ab odore: & colorς: ab odore, non fateat a colore , sit palearis vel aurei colorj .cgteri colores sunt alieni.Tertiam
76쪽
tiam a substantia: urina media sit inter
crassam ac tenuem: crassior enim demonstrat vel admixtionem crassioris humoris adesse i ut puta phlegmatici, seu melancholici: vel adustionem quandam ostendit, in qua subtiliores partes aereaeque defluxerint, ijs duntaxat permanentibus quae crasta sitnt atque temrestres : aut frigiditatem nimiam signuficat. si vero sit urina tenuior , indicat Vel permixtionem subtilioris materim ut bilis, & huiusmodi: vel quia non est absolute codia materia ; & ita se rosa, ac admodum liquida percipitur; Conc etio namque semper incrassando procedit. Quartam a contentis in ea, indica tiones 1 umit urina penes duo et Alte- ι S3rum ex parte illius quod continetur rAlterum ex parte loci qui continet illud. Locus continetis penes ipsius dis- ferentias diuiditur, superiorem scilicet, inferiorem, & me diu; adeo quod si contentum in superiori loco inspiciatur, indicabit tunc agitationem quandam, siue flatum in humoribus ipsis , dici- , turq; tum nepheli seu nebula: si in medio constiterit, eneorema siue suspe sio vocatur ; ista, statuositatis quoque
77쪽
signum etsi minoris p bet. In loco igitur inferiori residere cum modica eleuatione Oportet. Istud prosecto r tione loci perseetam coetionem decla, raim hipostasis siue sedi me appellatur.
Ex parte contenti duo considerantur runum, qui H est substant a r Alterum, Qualitas ipsius. Qualitas adhuc iuxta duo, colorem Inquam, Uel grauitatem ac leuitatem iudicatur. Quoad substantiam,contentum aequale sit, adeo ut omnes sui partes simul sint annexae, ac in Vnum adiunctae, nulloque modo dispersae cernantur. Quoad colorem, album eius colorem esse necesse est, vel rubrualiquantulum, sicut in illo Aphorismo videtur Hippocrates asserere . inibus in die septima futura est crisis, ijs urina rubram in die quarta nubeculam habes apparet. st demum leue, non grave. Hactenus dictum sit 1 nobis de modis dignoscendi ab iis quae excernuntur,secundae coetionis in iecore, & venis conficiendae persectionem,quae nil al iud est quam transimulatio chyli in humores , medio tamen calore, ac ipsitus iecoris substantia ; quae duo ad gignendam humorum congeriem necessario concumrunsi
78쪽
runt; ut chylum scilicet in vena Pol te ab Hepatis calore ad sanguineum colorem modice versum pertingat iecur et ipsumque postea sui substan tia perficiat. Hanc ob causam consti tuit natura iecur non cauernosum, sed GV 4sere planum, quo commodius chylo- ρ 'sa massa totum iecur pertingeret . Amplius conditiones alias praeter has ad huiusmodi concoctionem perficiendam necesse est esse ; quae ab Hepate& chylo ducuntur. He par, eadem constitutione praeditum fore operepretiuest, quam de singulari membro in quo tertia concoctio perficitur prius adduximus . Chylota materiae conditio est, ut ea sit in ventriculo perbelle conco- Gal. de bonis.cta; vel si quid ventriculus in ea es ct uitis μ0. quenda iam defecerit, illud modi- ' i' . Cum sit, ita ut Hepate recuperetur, ' 'μμς in quo secunda concoctione, quq G. . M. in
absolvitur m eo)exacte concoqui Va-mal ncc.c. s. leat . Primam conco monem in Ventriculo confici dicimus : at haec iudicatur nunquid exquisita sit per eius
excrementa, quae nominantur Qeces .
Ad has itaqne recurrendum est I pr pterea quod negantes nos corpuS E E a Cr
79쪽
eratum , idest fiam me temperatum Gai s ηθε suis , existimamus tempus institutum perscribi non posse , quo, in ventriculo coctio fiat: credimus tamen eam celerius tardiusque perfici pro item peratura magis minusque adeucrasiam accedente ; Quorum testimonio sunt verba Galeni de ventriculo 3,de diebus decretoriis cap. 8. At quum naturali habitu fruitur , persectae concoctionis tempus, ipsius recrementorum expul - sionis terminus est, quem neque praeuenit, neque praesentem adhuc moratur. Conditioncs seecu indicantium perse Etam ventriculi coctionem a quatuor desumuntur: Ab eorum substantia: ampρ' inprR' Quantitate: Qualitateve r & ab ordine X 'si ς ' seruato.si molles suerint compactae, ςGal. I.apbον. aequaleSIOptimae foeces in substantia ce-12. sentur. In quantitate, si ingestis eduliis respondere videantur ; eo magis si edt Gal. i . erisi & excreta suerint mediocria. In qua litate, si stetidum non emittant odore,
neq; determinatum colorem obtineat;
sed figurata extiterint, nec in exitu stri Gai de nai.f. dorem emisserint, neque spumosae appareant;quoniam & stridor & spuma ex mala concoctione oriuntur: ostendunt
80쪽
equidem ambo haec satum cum tenui humiditate permixtum.Ιn ordine exeuria demonstrant optimam concoctione si tempore atq; hora consueta exierint Q ε omnia faciunt , ad cognitionem Gai .r. arbor etiar mures, persectionis excrementi in II. concaua flecoris parte geniti; quod ab eo per mesarei venas mittitur ad intestina. Haec dixisse volui de modis nosce di persectionem omniurn cococtionupsed nouissime concoctionis ventriculi 1 Quae nil aliud est quam conuersio eius Galen. quod comeditur & bibitur per altera ς-μtionem in chylum a naturali calore vε
triculi, cui opitulentur spi ritus conti zia, ''nue fluentes. Ideo Gal. in arte Medica GH. i. de s protulit haec verba. ventriculus optime cult-nat.
concoquet, ni Hepar & cor obstiterint; in si ad quam pariter concoetionem n6 me diocriter conducit ventriculi substina i r V Caeterum ut exacta e coetio fiat, dito potissimum exigimus. Primum e tri culum probe constitutum. SecundRcibaria ipsa ad concoquendum idonea Intelligamus nomine cibariorum nor modo quae comeduntuv, verutritiari quae in potu sumere consileuimus 3 de quibus dicemus postea, quum de ni ,