Homicidii proditorii vindicatio, et restitutio in eum pristinum statum, in quo illud Bartolus constituerat, per r. p. f. Franciscum Bordonum Parmensem Tertij ordinis regularis santci Francisci theologum

271쪽

a Φ .etbi T.. Fr ei ι γπάναι. dueit,cum sit tantum fauorabilis reo; Regula ergo non procedit si actor tueatur causam fauorabilem . quam bic non tuetur, ex quo enim tunc Omnia ex parte ipsius,& rei non sunt paria,praeponderat sa-uor causis ex parte rei, non actoris ex allatis indicta Regula a Barbosa num. q. Deinde hic non agi- tur de una causa, sed de duabus valde diuersis, nempe de immunitate , & punitione respectu di-. iuersorum iudicum, de communi Speret risi I o 3 inu. 8. V vi Σιοι oap. 16. dub. 63 .FEI. I .num. Σ. eum eis. Crasset.S. 29.num. Iqq. respondens, Glosam prO- cedere respectu eiusdem causae, non diuersarum.

3 3 y Ad secundum dico, ius vitae defensuum,& con- . seruatiuum praeponderat iuri vindicativo paeaa: Ium,melius enim est conseruari,quam destrui,ideo lacum ea iurR non sint paria, fauendum est reo, non, actori,qui tendit ad destructionem, non ad Conser i uationem. Aliter respondet Grassetinum. IV. aeres Ioq. Quomodo se gerere debet iudex in paritate opinionum ' nam fiscus pares habet ra tiones , quod non gaudeat, pro reo, quod gaudeat immunitate, aequales sunt. Casus est magis speculativus, quam practicus. 36o, Quando iudici pares offeruntur rationes pro immunitate,& contra immunitatem constituentes . opiniones probabiles, tunc non dicitur dubitare, . sed

272쪽

m H imbuis μιάParin f, , sed opinari, ae proinde iudicare debet ad fauore m

res,quia in opinionibus fauendum est immunitati, ut dicunt Doctores infra citandi. Confirmatur ex cap. Ex literis 3. de Probat ubi, si ambarum parti . um testes sunt seque idonei , praeferuntur testes possessoris, quia iura sunt promptiora ad absoluendum possessis rem,quam ad condemnandum,si, cui cum agitur de libertate,illi iura semper fauent;

certum autem est, reum existentem in Ecclesia esse possessore immunitatis, unde est reus hoc semper habeat ante declarationem,non videtur posse dari paritatem, in hoc casu. Et ita docent Nauari eap.

num. I 3σ. ω 37. ubi ait, quod quando intellectus habet pro utraq; parte aequales omnino rationes, in neutram partem prae altera inclinare potest,sed suspensus haeret, ut asserit ex sententia Theolog. Fan . I994. Ues. Addebant secundo , Passer. de

Si ergo factum est dubium, non est probatum ullo modo nec perfecte, nec imperfecte, ergo locus est immunitati,concludit Glasse tus,& comprobat in- fra sub num. Ioa. fauorem scilicet rei praeseren-

.s dum

273쪽

: R. R μαρινιι B dia sedum esse fauori iuris ad punienda delicta, quias

. uor immunitatis habet rationem maioris boni,&: est in ordine superiori, ut docet Duaerere ea . t ε.

Sed quid diremus, non sunt aeqv alis conditionis fauor reipublicae, & ecclesiae, ex allatis differentijs. 36i Hic duo mihi non placent, primum est, in opi-: nionibus aeque probabilibus dari,& miseeri dubium Ialterum, quod sequitur ex priori, intellectum in opinionibus aeque probabilibus remanere fusi pensum, nec posse inclinare in unam partem prae

Primum reijcio , non enim dubium miseetur cum opinione, quia dubium excludit assensum, dedissensum ab obiecto, cum intellectum relinquat sispensum,& indifferentem, ambiguum,& ancipitem non magis inclinans ad unam partem, quam ad aliam, quia non habet motiua,quae sufficiant ad determinandum intellectum ad assensum unius partis, transiret enim tunc in opinione, quae essentialiter, εἰ necessario determinat intellectum ad Λ assensum, cum Opinio sit essentialiter assensus,u quem excludit dubium, non possunt ergo stare simul; consequenter positis duabus opinionibus aeque probabilibus, ponitur in eis assensus, ergo - excluditur dubium, quod assensu caret. Insuper

certo

274쪽

D. H, tuis Pressitoris. 20 l eerto scio utranq;opinionem habere aequalia mo-- tiua probabilia , ergo nihil dubito, ergo cum opinione non miscetur dubium,cum aliud sit opinari, . aliud dubitare.

36s Secunda repello, quia hoc ipso, quod scio utraq;

opinionem ex squo esse probabilem meus intellectus non potest non inclinare in v tranq; ex condi . tione obiecti opinati secundum veritatem, quam habet in suis probabilitatibus, potentia enim omnis inclinatur in suum obiectum,secundum formais lem rationem, qua in illud tendit, poterit ergo intellectus non obstante ea qualitate iudicarevnu,&non aliud , concurrente voluntate ad eligendum potius unum,qnam aliud, ex quo Operatio non ca- ret prudentia ex probabilitate opinionis.

Ad rem nostram redeundo,dico iudicem in paritate opinionum debere declinare ad fauore rei ex - supradictis, tum quia iudex in paritate debet esse promptius ad absoluendum, qua ad condemnadu;

tsi quia immunitas est de genere libertati , cui fa-- uendu est,tu quia immunitas est altioris ordinis,luquia reus habet meliorem conditionem , cum sit possessor immunitatis, his ergo spectatis mutatur, aequalitas in opinionibus. aeres Ic . An occidens cum spe veniae,& immu-- nitatis gaudeat immunitates Ille autem dicitur de .

275쪽

linquere sub spe im munitatis, qui non casu, nee in 3σs rixa delinquit, sed ex proposito,& consulto occidit, vel mutilat in ecclesia, vel eius Cemeterio, ut

Rutius par. 2.3σι 33 T. In eo autem cap.definitur,illu non gaudere immunitate,qui in ecclesia,vel scar miterio mutilat, vel occidit cum spe immunitatis.

3 66 Si mutilat, vel occidit in Ecclesia, vel Caemiterio, siue cum spe immunitatis,sive sine illa priua. tur sine dubio immunitate,qui a licet textus praefati capitis decernat tales, qui cum spe immunitatis, delinquunt, non gaudere; tamen Gregorius in sua . Decretali si mpliciter determinar eos non gaudere, ergo siue talem habeant spem, siue nongarent im-. munitate. Et id probatur, quia quando duae causar. Concurrunt, ut hic, spes immunitatis, expressa intextu dicti capitis, quae impulit legislatorem ad ea. lege concludenda, dcco seruatio honoris, ac reue rentiae debitae loco sacro, expressa in Gregoriana, 367 tunc illa est attendenda,quae verificatur in omni casu,sed reuerentia ecclesiae debita opprimipur, &tollitur, quouis modo homicidiu comitatur in ea

276쪽

Da minitidis vressitoris. Quaetes Ios. Anoecidens prope ecclesiam gaude at immunitate 3 Ratio dubitandi,quia praesumitur occidisse cum spe immunitatis, cum vicinitas sta- tim ingrediendi in Ecclesiam id arguat. Et ita do

rmmuη. . distinguens, id procedere, quando quis plope Ecclesiam studiose deliquit animo facilius se tuendi in ecclesia, alia non. 368 p. Gaudet immunitate,quia Uterq: textus cap. fili.&Gregorianae priuat immunitate eum solum, qui occidit,vel mutilat in Ecclesia,vel Carmiterio, qui autem extra delinquit, non dicitur intra deli quere, ergo si delinquens extra gaudet,simpliciter gandet, siue deliquerit cum spe immunitatis, suesne illa, notum enim est, quod quisque post delictum cofugit da Eccles a. Et ita docent Ambro ea

Contraiium tenet Barbosa, ut supra, V lib. 2.cap. 3. num. Ios. quia praesumitur deliquisse sub spe immunitatis,quia no solu in Ecclesia, sed etia qui occidit prope illa delinquit ex Doctorib. allegatis R A. Farinae

277쪽

369 Respondeo, in dubio non praesumi deliqtiisse

sub spe immunitatis,aliter nullus immunitate gau. deret, cum omnis post delictum currat in Ecclesi. - . am,Vx non capiatur, ut multis citatis docent laeir.consso. I. Insuper spes gaudendi immu- , nitate cum dependeat ab animo,& voluntate spe . rantis, quae solis coniecturis probatur, adeo quod concludenter probari non potest, iudex ecclesia-- sticus nonquam deuenire potest ad talem senten. . tiam, cum non possit vere cognoscere per testes,

quod eam spem delinquens habuerit. Hinc est, . quod Gregoriana de huiusmodi spe mentionem non fecerit, & ideo talis casus habetur pro omisso. Certum quoqr est occidentem alium, qui domum habet prope Ecclesiam non posse dici habuisse spem immunitatis, cum ex tali l co spes non arguatur, cum talis locus sit illi proprius ad habitandum, vel tractandum propria negotia. a res io 7. An Rector Ecclesiae , & Superiores Regulares ex Eccfefijs, & suis locis, & monaste- rijs possint licentiare , rei jcere, dc excludere reos, S decoctores ad illa confugientes E

278쪽

- - μοδυλ. etsi 17o .. Affirmative, dummodo eiectio non fiat ma- lo animo , S dolose, ut exclusus incidat in manus, datellitum, in hoc enim casu non licet excludere, - ' pari, sicut nec iudex Ecclesiasticus dolose potestr reum consignare euriae, ita nec Rector excludere, ut cadat in manus illorum, aliter ambo fiunt irre- gulares, si sequatur mors, & incurrunt ipso factos censuras, & paenas easdem, quae contra libertatis, . iuris, & immunitatis ecclesiasticae violatores sunt promulgatae, ut dicitur in Grcgoriana. Et ad has , paenas incurrendas requiritur praesumptio ibi: 4M-s rentare prasum serit. Quamuis autem supradicti om- . nes a loco sacro, seu religioso dolose excludentes cum euidenti periculo reos incurrant irregulari tatem, si mors sequitur, quia ad illam dicuntur: cooperatos fu i sie; tamen non incurrunt censuras, S alias paenas, quia Gregoriana eas promulgat. contra excludentes auctoritatiue,ut patet ex ver-

te praeditus praemissorum , aut abo uoui1 praetextu quic

, quam prater,aut coutra nostra confitit utιonu tenorem arte

Πr rare praef.mseris. Sed Rector,&Regulares non excludunt reos auctoritatiue, cum nullam auctori- tatem realem, nec praetensam habeant super eos, cum neq;illis sint subditi, ut notum est, ergo non

comprehendunt ui sub illis verbis;sed tantum Epi- . . R 3 scopus,

279쪽

: euriae secularis , qui nominantur in praecedentibus I dictae Gregorianae. Qitare si exclusio fiat non malo' animo, sed ex causa ut quia habitatio est incom- moda, vel quia habitare non possunt infra claustrae: nisi conuersando continue cum religiosis ob angu- . stiam loei 3 vel quia dubitatur, eos longo tempore fore mansuros infra claustra, ut solat accidere; vel: Quia rei sunt facinorosi, aut lares ut mala famae, vel inquieti, di taediosi resigiosis cum illis conten-- dentes,reijei possunt sine aliquo periculo transgre- diendi p ci se Bullam Gregorianam, quae nec de: illis loquitur , ut dictum fuit, cum sit contra illos, - qui auctoriratrue agunt eontra illam . Dixi etiam, de hac re Resolui. t. q. .i interes Io 8. An huiusmodi causa immunitatis sit

Ucriminalis, an ciuilis , an ex his mixtaὸ Pro pesoluatione Doctores sere omnes in hoc conueniunt,3 a quod criminalis causa est illa , in qua agitur de delicto eorporaliter puniendo ad vindictam publicam ; habet igitur pro obiecto tantum deliAum puniedum in ordine ad commodum publicum rei-

isso ροωι. Ciuilis uero, quando in tu is principaliter agitur ad commo-

280쪽

., dum priuatum liue cisse descendet ex delicto,siue . ex contractu. Commodum ergo publicum facit . diiserre criminalem 3 eivili, quae specificatur e5ώ modo priuati,dum ambae ratione materiae versan

. tur circa delinim puniendum, cum ea disserentia, - quod criminalis respicit tantum delictum , quod originem tribuit causae criminali, ciuilis vero etiam contractum, ut in negotiis ciuilibus. Finis ergo ἡ causae criminalis tendit ad utilitatem publicam , ' ciuilis vero ad priuatam. Mixta demum est illa, in qua paena partim fisco ,partim priuat applicatur. . Vide Doctores asse ratos a Barb. in Balbia de India 3 7q Quoniam autem ad cognoscendum,an causa sit

' criminatis , an ciuilis in primis est inspieiendum ar quonam originem, & principium habeat, E Mos

ψυΡ mst. de bii, qui not. in a. Si tam . ad Maeed. - Farinae cres. 8 3 Anm.qo. Hinc est quod quando caut se habet originem a desicto,ea vocatur criminalis, dum paena contra delinquentem ordinatur ad utilitarem publicam. Quare illa causa ,in qua agitur vis ad remotionem,& priuationem alicuius ab officio, benefici S c propter delictum, licitur criminalis, cum teipublicae intersit , ut mali ossiciales remoue-

ι ro Iemoueantur non ob delictum, sed ex alijsde-

R sectibus,