Jo. Gottl. Heineccii, jc. ... Elementa philosophiæ rationalis, et moralis ex principiis admodum evidentibus justo ordine adornata. Accessere Historia philosophica, & index locupletissimus

181쪽

aos, qui omnia miraeilla , vel tanquam pha nomena naturalia , vel tan an somnia, visiones , vel per allegorias interpretanda si se contendunt . Systemati enim sacro analogiae fidei non repugnare miraevia , satis adparet ex Act. II aa. IV. 3 is locis quamplurimis.

s. in vada mi Coniectura petiantur aut ea SUBSTRATA Στρο MATERIA, tunc observanda ea quae impra A. CXCI. diximus, aut ex CONIUNCTIS. Huti anteeedentibus, tonsequentibus,

di paralles , de quibus itideuictam supra a. CXCIII bis xactum, aut ex FINE, qui ai

tione Ieara termiti non potest , ut recte potius dicere

vopinio soleant Cti, is bationam egis animam fur Id quod etiam de pactorum interpro tatione verissimum est. Ratio enim est finis. Fini eonsentanea d bent esse media Erpo ea siue omnino iudii candum , qualia media esse oporteat. Σ --dimus hoc ICtorum axioma in P fauone

Eumeniis linis seeundum Ordinem Pandectar -τnm praemissa adversus Paganinum Gaude Huni mine n niversis Usante sine , mediaeriam cessare oporte . In legibus id manifestum . Nati si legislator ob pestis vel alte- rius luis perieulum peregrinos admitti verat:

Hemo dubitat , quin, cessam ille infectio nis periculo , peregrini ruris admittendi sint. At dixi inua, sim in universum es se

Naiu

182쪽

no modo ενἔι. ν nrevr invest. 163Nam si effat uno alterove casu , lex deo non exoletiit , quia sertur de eo , quod ut .iu imum in rebus humanis conringit. 3.

aliquando impubes ante pilos amat non ideo magis tamen is testar poterit quam veliqui eiusdem aetatis adolestentes. Vid. Hu

sequens est, io ut interpretatio eorum DECLARATIvAMA RESTRICTIVAM a, εὐ- EXTENSIv- recte dispescatur . siva. g. CCIII. ubi enim ratio verbis patet latius, ibi EXTENSIVAm ubi verba ratione adiora sunt , RESTRICTIVAM; denique, ubi verba, ratio pari passu ainbulant, DECLARATIVAM interpretationem adhibendam es.se Deile patet.

Eo pertinet regula, quae tam perone , o ad privilesia , de quibus constat, quod ad exemplum non trah MLux ... L Ivis. a. f. deis stis trim se

ouumque , visi verba pactorum vel le Reg XV gram ratione latius patent, frauιva inter-

pre ationi lacus sit, CCHI ellei m , in dubio semper propensiores nose se oportere in partem rectae attinax, Gi -

183쪽

illa , quam o ne .in or habent, pauci bo-' ' AEquitas est virius eorrectrix Husi A. quo

Menta huius correctionis sunt rem,ara , seius, belli,nstas , hi viaiι-ὼ, quae quales sint, ex principiis genuina philosophiae odi Maxime uictalis , satis notum est . Si quis ergo . nu mi pro Iunone, id est, qui ιις mom

ιndulgemiam S cv nrventi: mar besigni Mehumanitate amplectitur , hisque adsistri seipiis interpretationein suam attemperat: γ scatur inde EQUITAS CEREBRINA , de -- qua trim suis disseruli laudatus Thomat A mss. de AEquitate areb is L. i 'ev de .

Reg. XVI. mum ergo in benignitaten propensior sit: α' isqvita g. CCIV. facile patet, in praelarem dubio eligendum esse sensum legis benignio-- rem , eoque referri posse se aquε , qui de interpritationes oenos UM , RABILIummonuerunt Gistius, Puseiu*rDfus , QCti ramum non omnes '' Nemo ignorat , eam regulam impugnasse primum illustrem Thomasium in Prax. LV. cd III. f. quumque ii do- mis, vine Plaecius , eius patrocinium sepisset, exarsisse illud certamen, evius M- exripssi striptis intibadiis disti ii

184쪽

De modo verit pro interpν lavest. m. 372 seqq. institas, facile intelliges. Ni- nairum dari noli posse definitiones fa νοrabi sitim odiosorum accuratas , vel inde patet , i od quae odiosa aliis sunt, aliis favorabilia vide tur. Sed vix opus est regula hac , adplicatu certe difficillima, si regulam, hoc phori Lmo datam, rite intelligamus.

g. CVI. sunt hae micipue hi interpretatione re Ramiae de

gulae , quibus ad eruendum genuinum aucto interpreta .ris sensum utimur. De interpretatione M IIII 'PSTICA non est , quod muta addamus. Nimirum c certos nos esse oportet, auctorem id 'intendis e sit arcanitis quid his verbis exfrimeten ' a ' Certo constare debet, phyn umne an historicum, an morale, an propheticum istud sit mysterium, quod sub litatera latitat. Tunc, O qui mysterium istud divinando ita invenit , ut illud litterae per omnia ac rurate quadret is probabiliter illansum auctoris Dysticum censebitur Vidie

' Si ex gr. . In assum laborant, qui dispotarit aeriter, quid arcani in Homeri Iliade, Odyssea latitet, ni prius liquidunt sit are ni quid sub istis poematibus occultari. Hine frustra de explicatione mystica pos- matum omeri , metamorphoseon vidiἱ- .ia. iam cenotaphii notissimi Eliae Laesiae Cisspici smiliumque laborabit, nisi exploratum priva si , physica historie an moralia mysteria inciis quaerenda sint. - i criti Probabiliter Sicimus . Res enim pleri inia coniecturas, qu; es quando ad inεω

mimis redit . nisi pruritum eiusmodi i

185쪽

'eterpretati me venandi prudenter intra ni sinites colimeamus. Comtaphivm Miae, Hi Crispidis paulo ante memoratum e emplo esse potin Midenti Maio utinam rem in. his Ddlafisin nihili rebus obsisteret ii senium ivn ainima

I. CVn. . D. ai. sed haec de interpretatione

elatu mentis, ab aliis Iam satis accurate re dita ut quidquai hic a sero milius neq' In primis te praeclara multa observavit Cleticus in Arte critica, quamvis, sint talibro, quibus non subseripserim o 1ssmtire in his vices , quemadmodum dem licuit a

186쪽

De at ver per dis'. investigand . is admodum enim ob illa vitia disputationes in lixa, digladiationes sophisticas ita ob neglectum ordinem in vagos sermones, re de- clamationes potius ineptas, id est , in al- cem sine arena, Andabatarum pugnas de

generant .

s. CCIX. DISPUTATIO est duarum sententiarum , tr. et

contradictorie sibi oppositarum , ' id est , isti; elu. theseos, antitheseos accuratam per u nnis stas ratiocinationes facta comparatio. Ex qua definitione statim patet, fines disputantium esse non portere vanum gloriose cujusdam aucupium, sed veritatis investigationem. Cur eontradictorias prMaostiones defendere debeant visputantes non obscurum est. Nil enim hoc fiet, eontingere poterit , ut vel uterque defendat theses omnino verissimas ' adeoque Audabatatum more pugnet f.

s. CCX. Quum itaque disputatio ad investigandam In ea veritatem comparata esse debeat CCIX. facile patet ex illa exsulare oportere odia, traudes, strata gemata, convicia, sophismata, scurriles invectivas, quibus auter alterum ludibrio exponere studet. Qui enim his armis instructi in arenam prodeunt, dum se inviem petunt, plana veritatem ,confodiunt, inter manus veluti strangu -

Deinde quum dispotatio thesiit, anti- semus eo. thes inter se comparet, inuidem contra tam dictorie oppositas S.CCIX consequens est,

187쪽

est, 1 ut RESPONDENTIS sit, thesin proponere , tiar examini subiicienda sit , OPPONENTIUM auton eidem opponere antithcsin contradictorialaa. , Ut si quid obscuritatis halit thSsi , ea a respondente aliCrvis rogatu explicanda in λεγο οις in- cidant disputantes , at imitas hoc modo candide tollenda sit c Ut opponentis sit, non modo thesin indicare , quam ina pugnare decreverit, sed 4 si paulo prollixior illa, videatur, accurate definire , quid in illa impugnare velit. Et haec est illa STATUS

QUASTIONIS FORMATIO , quae priamam Misputationis payrim merito constituit. ζ. Sine ea nihil fructuosum e disputatione ex pectandum L. Semper enim dis tante a chorda aberrabunt, .alteruter eorum , br. alia via evadere non potest, dilabetur ad id, se quo non est quaestio. Sane, quod in litoforensi bene instincta est litis conisaris D eialis , seu responsio ad partes libelli singulas eategorica id in disputatione est altis quaestionis , seu ontroversiae formario iitraque enim , qua de re disputatio sit sit

aura, satim elucet

g. CCXII.

Ta quomo. Status quaestionis ita formatur, ut desin. si xt ostendat opponens , de quibus propo tionibus non siitura controversia, quae demum illa sit , de qua quaestio inter disputantes agitanda sit in posterum. Ex. g. Fingamus. si a vespondente μω. - reditam Pignus est e mactus νε nisus horis fidia. γο ,- a debisore eνeditor, in s G-- - credis ιμ-- , solumi mit in

188쪽

sDei ed Auenda . Una quidem his thesaest, quippe definitiori sed plures alias propositione eomplexa . Quamobrem , qui eam ampugnaturus est, ostendere debebit, de quibus propositionibus non futura sit controver- sa, quam in specie ipse sub incudem te- vocaturus sit ex. gr. se non negare , Agnin esse eontractum, multo mi laus, es meam sum esse b-ae fidei . Concedere se et

tur, ad res in murisatem eredit. Denique , excra litem esse , pignus traditum soluto debat νestitisendiisn esse. Unam superesse quaesionem , de qua iam agendum sit , nempe an unus omne sit contractus e initti. Ad mari ho a res,ondente in thosi, sibi vero veriorem videri antithesin uoddam pignus Mn se emtraraum, initum. Iam unusquisique videt, hicRhodum, hie saltandum esse. s. CCXIII. yam,ouum porro disputatio rit compa Quale aris

Per iustas ratiocinationes factat a. CCIX, uis '' consequens est ut iam potion ti, ossi cium sit , thesin respondentis tali fullo itismo ' impugnare , cuius conclusio sit ipsa an tu hesis in tormatione status controversiae Magis alia commendant methodum foeratἰ- ρονι --. . Uno sed praeterquam quo L

Θhistarum abusibus patet, quam meth viis hodieriis odium artis syllogistieae redo et ho consilium, quum tamen illa non tam aras tuam mene se ratio fit. s. LXXV.)

189쪽

quid , quaeso, interest , ve Socratio quo ras , sive syllogistice ratiocineris Et quum hoc brevius, expeditius, quin magis perspicue fieri possit, cur non hoc povius sacere Exemplum cape hanc disputationem de thesi di Mens est Spiritus Finge, SAPIEN-- IAM interrogare , respondere AUDITO

REM . . eonee des, obsecro, mentem e

gitarer A stuidni, o vir sapientissime S. puta , . , quod cogitat , simile est lapidi

ligno , auro , argent , an adii euidam mate. stiae A. Immo niuit . . Sed vide , ne erres .

Num tu fieri non pus existimas , ut materia q-dam cogitet Multa effici materia magnetis , pulveris 'rii ob phori , quae itidem fον as sieri posse negares, nisi se sensus om viseerens uuid ergo est , eur magis impugΠbile putes , materiam cogitare , quam magnetem attraheae ferrum, pulverem orium saxavumpere, bosphorum in tenebris lueere A. Id ideo magis impbssibile es η, ogitare materiam , quam illa fieri , quae in magnete

pulmere uris, bosphor observamus , quam . vis, me ationem non videre , fatear. S. Pe- vieislum , age , faei Mus, an ita rem ad ι- . Midum perducere lieeat sti/ae Usas in maffers miramur, an non ex certa dispultrone firma O quantitate materiae explicare posse intelligit Infelligo. S. Ne me ergo magnetem puta , attrahere ferrum , quia ejus armosphaera ferrum ambit, O illud tanquam vortice suo ad magnetem rapis, vel ex aliis 3-t eausea 'nne manifesto vides , pulveris p rii partisulas inflammata ita af expandere

Corale

190쪽

ne ae vis. ρε dio investigandi . et 1 F.nge n se ignum quamcunqne nanui. sem, figuram dimitem, mouinem, gravi-- gens, levatium, quin tualitarem quamlibει Arradue , an uiraba unquam A. Immo nquam vero . g. rides ta- , malestiam mn Misare A. Immo vide . . uuid ergo castra , si id non agis materia A. Id quod materia non est , quodque spiritum Oeare δε-le humanum genus . . ni era superest quam ut mentem nostram dieamus spiritum A. Immo , talem esse mentem , Iam n opina- νι, sed seire mihi videor . En displitationem Socraticam . Sed quam paucis sellogismiseomprehendi possunt illae terrogatiuncu ue iEt hine pueriles sunt illae eonclusiones, ad quas, tanquam ad sacram anchoram eonia-giune opponentes parum exercitati Qui hostsalute, is male agis, is peeeat antra anal aiam jur. , is absurde senti Oe Potitis fiopponens velit impugnare thesin supra i s. CCXII. propositam Armato statu eontroversiae, ita ratiocinabitur sui ontractus Obliga ex his consensu , is non est ontractus e .mtus uuidam eontractus pignoris obliga ex soloeonsensu. suidam ergo contractu pignoras non est com

Hinc conclusio ipsam eontinet antithesin thesi contradictoriam.

Ex eodem sequitur , ut 6 respondanrem νεου-- iam oporteat opponentis argumentum adsu- u tu mere vel repetere, ' quod ut facilius fiat, dum . non decet opponentem condere sylIogismos prolixos quos vel robustissjinus agric