장음표시 사용
141쪽
- Verum his aduersari videtur, quod ad possessionem re- ti Dedain etiam animus exigitur,d. l. 3. 6 saltus, i. clam,*.I. l. peregre infra hoc titulo : unde cum furiosum possessionem retinere , & usucapionem continuare , scriptum sit in l. 4. g. furiosus, i. nunquam 3 t si vi, aut clam Liuilo 4 . . eum, qui D. de usu cap. seniliter, &adquirere possessionem dicendum videbatur. Respondetur tamen , illud aecidere, non quia furiosus animum ad retinendam, vel inchoandam pollegionem habeat, sed quia non habet animum ad amittendam,d.l. si is, qui 27. tufia hoc titulo: at que ita usucapionem continuat, non propter possibilitatem ad possessionem retinendam, sed propter ad amittendam impossibilitatem: cum nec AIe sit, ut possetor animo possidete des nat. furiosus autem non possit animo desinere possidere, d. l. si is, qui: quia nec sentire potest, ideo euenec consentire,aut dissentire, i. si tibi 8. g. Gnius, D. de opti. lega. Non enim minus requiritur consensus ad dissen-2 tiendum, quam ad consentiendum. Pro qua sententia non in subtiliter expendi potest illud , quod liberta , matrimonio patroni discedere non valet, nisi patronus velit eam dimittere,i. vlt. 3. l. D. de diuort. de voluntatem matrimonii retinendi amiserit, Patrono itaque inuito nuptias illano potest contrahere, i. in eo: 3 g.deinde,D. de ritu nupr. Docet tamen Consultus in d f. deinde, si patronus sarior sus sit, libet tam ab eo diuertere non posse : quia inuitus qui nonsentit. Similitet igitur , & in nostro casu retinendae possessionis voluntatem retinere, videtur furiosus: quia nec amissioni illius consentire potest , nec inuitus possessionem amittere; quod quidem iura non permittunt, nisi in ea, quae ab alio occupatur , quam apprehendere non possumus. sed inquies , s supra dicta iuris ratio esseit, ut possessionem furiosus retineat, quid est , quod Papinian. indicta leg. iusto 4 . f. eum, qui, ad utilitatis causam consa-git, & illud ideo receptum docet i ne languor animi etiam damnum in bonis adseraι Respondetur veto . languorem
142쪽
De person, per quas poss adquir
&pro mortuo habeatur, ut in hoc f. adipiscimur: ideoque utilitas in eo consistit, ut quemadmodum morte usu capio non interrumpitur, dict. l. nunquam, j. Vacuum dicta leg. iusto, f. nondum , ita nec furore interrumpatur,
dicta l. 4. f. furiosus, d. l. nunquam , S. si vir, D. de usuca
. Ex quo fit, ut cum sutios nullum sit iudicium, nulla vo- I .luntas; nec quidem cura totis auctoritate possessionem a
quirere possit, eum nihil sit, quod curatotis auctoritas suppleat, ut supplet in infante, leg quamuis ra g. infans infla hoc titulo: ideoque in nostro textu pupillus a furioso separatur, quia ipse potest auctoritate tutoris intet ueniente possidere et & quoties de auctoritate praestanda tractatur, furiosus a pupillo distinguitur, l. Marcellus as . in de fidem iussor. quia ille nullum negotium gerere potest; pupillus tutore auctore omnia agere potest, i. in negotiis s. D. de regulis iuris. Vnde fariosum nee eum tutoris aucto itate possidere polia docuerunt, Bart. ἔe Alexand. quos refert Iaso. in praesenti num. I 6. Cuiae. in hoc S. nostro ad tit. D. de adquir. posses.& in l. in de got ijs , D. de reg. iur. ubi
Pet. Faber, Donet. lib I .comment. CaP. I I. HOt man.lib. s. observ. cap. 6.
Qua similiter ratione eonstitutum est, ut nee heredi. I iitatem adire suriosus possit curatore auctore , nec curator eius nomine, i. furiosus 6 3. D. de adquir. hered. l. r. f. suriosi, D. de successer. edict. nisi suus heres patri existat, d. l. furiosus 63. quia hoc casu ignoranti hereditas quaerita s. sui autem Instit. de hered. quae ab intest. l. vlt. f. sin vero perpetuo,C. de curatore furiosi:sed nec bonorum possessionem edictalcm petere, aut per curatorem obtinere valet,
sed tantum decretalem , quae quidem non tribuit bona directo, aut perpetuo iure , sed interim dum in furore est, ut inde se alat furiosus. Quod si respuerit, debet heredi- I atatem adire, vel bonorum possessionem edictalem peterei si autem in furore decesserit , hereditas pertinet ad eos, ad quos pertineret, si suriosus bona non obtinuisset: quibus curator cauere debet de hereditate restituenda, si fua
143쪽
si furiosus in ea valetudine vitam finierit', l. h res Fl. D. de petitio. heredit. l Licinnius 8. in s te, D. de leg. γ. l. r. D. de bono. pol sec furiolo, &c. l. r. f. si quis ex liberis, D. ad Senatusconsulium Tortyl. Explicant eleganter Cuia c. lib.
a. responsi Pap In an . in d. l. heres s t. Anton. Fab. in a rom. ratio in eod. text. Ex noua tamen Iustinian. const tutione in t .vit. C. de curato. furiosi , non decretalem , sed edictalem bonorum psisessionem sutiosus potest per pro- Curatorem adquirere , secundum formam in eo textu assi, gnatam q/:am transcribere superfluum esset. Docent Hot- man. lib. . obseruataicapae. Pet. Fab. & Rebard. ind. s. in nego 'js. Franc. David-Aig. in not. ivr.tracta. de repud .vel
13 a rq iiii end. heredit. pag. a So. Per filium autem vel seruum heredes institutos,& cura totis iussi adeuntes posse hereditatem Diio quarti scribit Consul t. in d. l. furiosus 63. D. de adquirend. heredit. ubi Bart. & Doctores Pet. Fab. dc Rebat. ubi supra, Cuiae. d. lib. i. respons Papinian. in d. l. heres Bronch. enant i Oph. centur. 3. assert. q. a quibus αrecepta opinione discedit Anton. Fab. in d. l. heres 3 i. D. de petit. hered. sed in hae parte antiquorum , & Cui c. . sententiam veliorem existimamus.
u Ibi : Pupillus sine tutoris anct
r Pupillus ille dieitur, qui cum sui iuris sit, minor est
quatuordecim annis, si in asculus; si lamina minor duode cim. princ. Instit. quib-mod. tuti fini. ubi notant Interpretes. Pupillorum autem alij sunt infantes, alij maioresbus, aut qui fa i possunt, ut Consulti loquuntur, l. pupillus s. D. de adquirend. hered. l. r. g. susscit, D de admini lir. c tutor. l. Diuus 7. 3 impubes, D.de bonor. poli es. Infantessant, qui septimum annum non egrediuntur, d. l. I. f. sus.
144쪽
De persen. per quas possi adquir ius
Fab. in d. tan negotijs: licet. Anton. Fab. in liuis pruα tit. 1 a. p. incip. 6. illatio. 8. existimet, iure antiquo infantiae tempus certum non fuisse diffinitum. Infans igitur. vel insantiae proximus, quamuis nec veb r ste, nec nolle intelligatur, l. s. proinde, D.ad Senatusco fultum Macedo. l. qui iura IIe 16. D.de iure iurand. l. fin. D. de iur. &fact. igno. l. pupillus r89. D. de regulis sinis, de furioso comparetur , l. pupillus 9. D. de ad quir. hered. d. l. infans, D. ad i. Cornel. de sicat. tamen cum turoris auctoritate possessionem adquit ere potest,quali iudicium in fantis auctoritas suppleat tutoris , l. .quamuis 32. 3. in f sinfra hoe titulo, quod utilitatis causa receptum esse Paulus scribiti Cum alioqui nullus sexsus siti infamis accipiendi 8 ffunem. Nam ut ex Diuo Augustino lib. r'. de Ciuitate Dei , refert Cuiae. in L 3. C. hoe tit. Infans licet dominus sit
ommum, iure eius Funt,nihil possidet mente sopita: quia pos- sessio nec adquiritur, nec retinetur sine animo. Vnde et fauorabiliter ei praestitum est, ut pro herede gerendo acta quirat hereditatem, l. seruo invito G s.f. si pupillo, D. ad Senatusconsultum Trebel. quamuis adeundae eausam non
intelligat , d. l. pupillus 9. & pro herede gerere, sicut pos-sdere, & factum tequirat, & animum, I. pro herede a O. l. gerit 88. D. de adquir. hered. Nec obstat, i. donatarum 3. C. hoe titulo,dum possessi Isnem rerum infanti donatarum corpore quaeri scribit, quia alioqui nec per tutorem infami potuisset possessio adquiri. Quae ratio indicare videtur in priori ea , possiessionem infanti fuisse adquisitam sine tutoris interuentu. Nam omiseca interpretatione Bart. & agoruitvind. l. quamuis , 6 infans, & Duare n. in praesenti, dieendum est, Imperatorem loquutum fui se de post dissione infanti adquisita eum tutoris auctoritate , & ideb rescripssse, possessionem tutore auctore infantem posse nancisci; nam alioqui, si ipse non pQsset tutore auctore adquirere possessionem, nec posset rutor spossessionem, illius nomine apprehensam , illi quae
145쪽
rete: atque ita illum textum interpretantur Culae. lib. I q. Paul. ad edict. & ad tit. de adquir. poli es. in praesenti
net, lib. F. comment. cap. II. '
L7 Pupillus autem etiam sine tutoris auctoritate pesse sonem adquirere potest, ut docet Paulus in hoc 3. & in d. l. quamuis 3 a. f. Pupillus, insta hoc titulo : quia pupillus, qui infantiam iam transgressus est, & pubertati proximus
inuenitur, quamuis rectum iudicium non habeat, dicta l. 3. f. proinde, D. ad senatusconsultum Maeed. l. I. C. de falsa monet. intelligere tamen , & sentire rectὸ potest, i. excipiuntur 14. D. ad Senatusconsultum Sillania. Ideoque Consuli. in nostro texta cum de pupillo generaliter tractasset,ut illum ab infante discernat, ait, posse adquir re possessionem, si intelligat, quid agat; nec tutoris auctoritate ei opus esse : quia tes facti infirmati iure Civili non potest: quam rationem Consuli. adiecit, ut discrimen inter possessionem,& hereditatem indicaret, & tacitae obiectioni responderet. Nam pupillus hereditatem quamuis lucrosam sine tutoris auctoritate no potest adire, l.obligari 9. s. auctoritatem, D. de auctor.tuto. princ. Instit. eo di. more 3. D. de adquir.her. l.cum in una i7.j fin. D.de appellat. D. Anton.Pichard. ad tit. lnst.de auch. tutorum in principio num. 13. ubi Balduinus, Misinger. Gitanius, & Hei-gius, DODel .lib. I. comment. cap. I 3. Anton. Fab. in iuris-PIudentia,tit. 2I. pri. i. illa. I c. quia hereditas tulis est, i. hereditas so. D. de petit. heredit. possessionem autem ad quirere valet, quia & facti est, de ipsi damnosa esse non potest, retinendae, ver sic. commodum Instit. de interdidi . Meliorem autem suam conditionem pupillus etiam, sine tutoris auctoritate facere potest, d. princ. Instit. de auctor. tui. Non enim sufficeret, rem saeti else, si eius adquisitio damnum pupillo adferre posset: nam in pactis factum versatur,t. si unus 27 f. pactus ne peteret, D.de paci. & tam pactu pupillo damnosum non valet,l .contra 28. D. de paci.
9 Vnde est ut pupillus nec naturalem quid in possessio-
ma , vel minus propriam, quam seu tuarius, bc similes te-
146쪽
de persen. per qstas posse sadquirat. r27
nent: amittere possit, quia nullam potest tem alienare sine tutoris auctoritate, l .pupillus I i. D. de adquirend. re r. dom. quamuis enim possit de fundo exire,& naturalem,vel corporalem insistentiam amittere , l. possessionem 29. infla hoc titulo : tamen pollelsionem letinet animo , quia quantumuis nolit rem possidere, ad rerum tamen amissionem, illius animum iura pro non animo habent. Perdit itaque naturalem insistentiam,in qua ius nullam habet potestatem cum non possit efficere, ut qui di fundo exij t. in 'eo adhue sit, l .in bello f. facti, D. de captiu. Non perdit autem possessionem, quam ius illi animo conseruat, dum eum animi impotem ad amittendum aliquid iudicat. Po- rotest tamen textus in Q l. pupillus i l. D. de adquirend. ter. dom. intelligi non de aliqua. possessionis specie, sed de ipsa possessione generaliter i quasi Consuli. dicat, adeo rerum esse , pupillum nullam rem alienare posse, ut non solum dominium, quod iuris, & ciuile est, sed nec possessionem, quae facti,& naturalis dicitur, possit amittere:& hane fuisse Marciani sententiam existimamus, ut ingeniose antimaduertisse videtur D. Gregor. Lorea Madeia , dict. lib.
De donatione inter virum, E orem, Κ au ex ei, ' 'possessis adquiraliur: ad y.s Nir uxori. :
Constante matrimonio donationes inter eoniuges q. factas iure ciuili motibus introducto improbatas , constat ex leg. illud I. g ac ne illa, leg. si alberis 27. D. de pactis dotat. leg. profectitia .s. g. si quis certam, D. de i ure dotium, lege si sponsus s. s.final. D. de donat. inter l. 4. C. eodem , l. 4. tisul Oai. partita quarta. i. Cuius tutis rationes illas Consulti tradunt, ne vel se mutuo spoliarent amore , lege I. D. de donat. inter. vel venalis esset inter coniuges eoncordia, & pretio concili xi videt et ut, t.: 3. eodem titulo, dict. l. si libeιio 17. in .
147쪽
de pactis dota. Tradit &aliam rationem magis Philosophicam Plutare. in connubia lib. praecepi. 6c tu problema ti. Roman. cap.c. Explicant Connan. lib.8. comment. cap. 1 I. Donet. lib. s. cap. t O. Cuiac. lib. i. diffinitio Papinian. in d. l.si liberis, & ad nostrum tit. in praesenti Anton. Fab. in a. to m. ratio in l. nec ullam I 3. g. l. D. de petit. Eerect Holman lib. . Obseruat. cap. 4. Anton. GOm. in l. O.Ta
ri,& tribus sequentita 2 Mei tib itaque Paul. eum de illis personis , quae possensionem po IIunt per se adquirere , tractet , Eunc g. praecedenti subiecit: cum dubitari potuissieri an possessionem rei 'amarito donat ae uxor adquireret, & respondet Consuli. adquirere; idque daplici ratione: Prima quia ius civile t les donationes infirmat, L L i. cum supra citatis: possessii, autem eam res facti mariture ciuili non potest, d. I. in bello,s facti, D. de ea p. l.denique,D. ex quib. causa. mae-io. Secunda, quia eo demum easu adquisitio donationis prohibetur, quo alter coniugum ex ea pauperior efficitur, a l. si sponsus s. f. si quis, D de donat. inter. In praesenti acitem ex tali adquisitione possessionis nihil maritus amittit, aut ex ea pauperior fit, cum iam possessio eius non fuerit, ex quo noluit possidere, in amittenda infra hoc tit quas rationes lice; non expresserint , polsessionem tamen hoc casu uxori quaesit tri, docent Consulti in l. quM 'x ' I6. infra hoc titulo, l .si donatae 36. D. de donation. int. I.
I. in siue, D.pro donati l .si id quod D. pro derelicta. nee
ullam I 3. g. r. versic. item in titulo. D. de petit. heredit.l. I. f. deiicitur, D de vi ac viai . v xl.in l. v is, qui pro em
Cuiae 5: Giphan. in prαstuti Ant. Fab. d. a. tot attonat in M. nec tiarn. . . l P. G. . . , Nec Pauli, aliorumque prudentum sententiae aduerI tuet Vlpialia responsum in l. inter virum ψύ. D. de donata inter. ait enim Consuli. .nee possessionis ullam donati nem inter coniuges esse, id est, donationem nullam esse. de
inualidam, non soli si dominium donatum fuerit, sed
148쪽
De donat. inter. virum, & uxor.
etiam, si po ssessio: quod Sc Paul. Atetur, & nos fatemur; sed tamen affirmamus, licet ipsa donatio nulla sit. & ideo
pro donato titulus locum non .habeat, d l. quod uxor. 6. d. l. nec ullam, g. I. possessio tamen transfertur pto pter rationes a Paul. in praesenti traditas. Nec movemur salio eiusdem Vlpiani rei ponso , in l. s. g. sciendam , D. de
donat. int . ubi asIerit: tinterdictam inter virum , ct a. rem donationem, ut ipse iure nilal valeat, quod a Tιm est: ideoque nec traditionem quidquam valere: Haec enim omnia
ad translationem domi nil de qua agitur, de ipsius donationis effectam referri debent, ad quae prohibitio iuris, de potestas pertinet; non verb al possessionem , quae ex sa cho pendet , & in qua rationes ui pra traditae illius adquisitionem suadent; eum res facti infirmati iure ciuili non possit , dc quamuis possessio malleria non adquireretur, maritus statim polsessionem amitteret , ex quo noluit possi lere ; atque ita non adquisitio mulieri facta eum polleisione priuat , sed ipsius animus possidere nolen
Denique Cuperioribus solet. ijei textus in l. si eum sa 6. D. de donat. inter: ubi siquis iusterit venditorum, rem venditam donationis causa xxori tradere, docet Consul.
tus , uxorem rem sibi traditam iure ciuili non possidete. Sed facile sati, facies, si dixe iis, uxorem, licet naturaliter, ct iniuste possideat, d. l. i. f. deiicitur, D.de vi,& viar. vl-Pote ex causa a iure ciuili improbata, ciuiliter tamen, aut iure ciuili eadem ratione non possidere: ut Paul. in d. l. si eum 26. scribit: cum ius ciuile talem donationem ii fi mei; id edque non pro donato. sed pro possessore uxor possideat, d. l. nec ullam I 3. f. i. D. de petit. haered. l. quod uxor. l6.infra hoc tit Explicant Alexand. in praesenti num.
13. CODnan. lib. I. comment. cap. Io. Vacon. lib. 2. declarat. cap. 33. Cui a c. lib. 9.obfer. cap. yy. Hot man. lib.9. obse iv. cap. i. Done l. lib. I. comment. cap. 6. Duaren. lib. I. disput. cap. 2 8.
Verum hule interpretationi obstar, qudd usucapio ciui- Tlem exigit possessionem ; nec naturali, aut iniusta conten-I ta est,
149쪽
ta est, i. improba. 7. C. hoc titul. l. emptor. 9. C. de praes- .cript . long. temp. Donet. lib. I. commens. cap. 14. Auton. GOm. in l. F. Taur. num. los. Vnde cum uxor rem sibi amarito donatam usucapere possit, ut docet Consuli. in l. - 3. D. pro donat. dicendum videtur, eam non solum naturaliter , sed etiam iure ciuili possidere. Advertendum tamen est, Ponpon. tractare in dict. l. non de re propria ipsius mariti, sed de aliena ab ipso marito donata, in qua cum pauperior donator non e iliciatur, ius ciuile donationem non improbauit , dict. l. ii spontus s. g. si quis , D. de donat. inter. ideoque iure ciuili uxor possidet, dc recte potest usucapere rem, ut docuit Consul. in l. sed si constanteas. D. de donation. inter. 8 obiici tamen adhuc illud potest , quod aut mulier sciebat, rem alienam esse ; & deficiente bona fide usu capere non potuit, i. a. D. pro empl. aut mariti eam esse crediderat, de donationem valere, sibi per sua iserat; quo casu, cum in iure erret, usucapiendi ius non habet, i. iuris A. D. de iuris, & fact. ign. l. nunquam 3 I. D. de usucapion . Sed reiecta interpretatione Accurs Batt. de aliorum in d. leg. r. D. pro donat. te spondetur, mulierem credidisse rem mariti esse ; & simul existimasse donationem valere. Vnde nec malam fidem habuit, cum , domino se accepisse censuerit, nec in iure.errauit, cum Validam esse donationem, crediderit quam validam fuisse verum est, ex causa a nobis supra exposita ex dict. leg. sed & si constante et s. D. de donat. inter; atque ita hanc obiectionem diluunt Castrens. in dict. leg. 3. Anton. Faber lib. 7. Coniecturarum capite I .
150쪽
De possessper seru .ex causpeculiar.&c
Depossissione ignoranti per seruum ex causa peculiari
quaerendas, disserentia intersemum,'procura- rorem in adquisitione usucapionis. Ad V.
item adquirimus. P Roposuit Paulus in praecedentibus primam partem
tractatus personarum , pertinentem ad eas personas, quae sibi possessionem adquirunt, nunc ex hoc f. tractare incipit de illis, per quas alij possessio adquiratur. Docetque per seruos , & filios familias possessionem domino, patriue adquiri ex peculiari causa, etiam ignorantibus. Duo itaque Paul. docet , primum seruum , vel filium adquirere domino, patriue possessionem: secundum ex causa peculiari ignorantibus per se tuum, & filium possessionem
quaeri. Quoad primum igitur, seruus ratione domini j. ac potestatis sex qua cum personam ipse non habeat, & nullus sit,l. q. f. Vltim. D. de capit. minu. l. I. D. de iuris deliber. l. quod attinet 3 a. l. seruitutem 2o'. D. de regul. iur. nihil habere, aut possidere potest, i. recte Labeo i3.D. ex quib. cau. malo. l. pater famil. i 8a. D. de verb. signi f. omnia domino adquirit. l. placet, D. de adquir. hered. l.etiam inuitis ata. D. de adquir.rer .domin. l. seruus vetante, 62. D. de ver b. oblig. consequenterque etiam possessionem, i .adquiruntur i C. g. non solum, D. de adqui. re r. dom. l. quod seruus 2 . infla hoc tit. Nee enim potis videri aliquid possidere, cum irae abatio possideatur, l. sc eueniet 27. D. ad i.Iu- Iiam de adul. l. homo liber. 3 . g vltim. . de adquir. rer. dom. l.qui in seruitute Iis. D. de regu l. iuris. Filius vero licet non ratione incapacitatis , cum personam in iure ciuili habeat, i. nam Ciuium . D.de his qui sunt sui, nec in dominio patris, sed in potestate sit, i. potestatis a os . D. de verb signific. ideoque ad honores, de dignitates admittatur,t,si filius fana. 3. C. ne filius pro par.