장음표시 사용
171쪽
CAP. XI. i sibi pignori traditae veram possiesionem
babere. M A. per Ieruum corporaliter.
a W, Oe et in praesenti Paulus debitorem,eundemque do- minum per seruum corporaliter pignori datum Pos--α - sessionem non adquirere , quia ad unam tantummodo causam talis seruus a domino possideri videatur, ad usucapionem scilicet. Sed nec creditori per hunc seruum poste uion em adquiri polle, quia nec stipulatione, nec alio modo per eum adquirat, quamuis illum possidere certum a sit. Censet igitur Consuli. creditorem vera & propriε possidere, quod de omnis Consultor. schola confirmat in l. quaecunque I . f. i. D. de publicia. l. si seruus et r. f. I. D. de noxa. l. cum & sortis 33. S. I. D. de pign. actio. l. per seruum 37. in principio, D. de adquiren. rer. dom. l. qui pignoris 36. cum l. seq. infra hoc titulo, l. serui I 6. D. de usu cap. quibus locis expressum videmus: Creditorem Possidere, penei crediιorem esse possessionem; possessionem creditorem
3 Nec interpretatio illa admitti potest, ut possessionem hanc creditoris de naturali detentione, vel insistentia accipiamus, ut in fluctuatio,Colono,& similibus, qui non sibi, sed alijs possident; ideoque creditorem, sicut & praedictas personas non possidere; sed in praedio,vel possessione elle dicamus: ut existimarum Anton. Fab. in ration. ad Pandect. in l. sciendum , g. ereditor, D. qui sat. dare eo g. Cui ac. lib. 28. Obseruat. cap. 24. Balduin. de pignor. P. as. Petr. Surd. consit. 266. num .et I. cum sequentibus, Volum. a. Nunquam enim apud Consultos scriptum reperias, creditorem nullam plessionem habere . vel non post id re. θη-liter qualiter posidere , possessioni ineumbere , naturati inter rem tenere: quod de caeteris personis passim dictum extat in I. cffetum O. D .de rei vendic. l.communi 7. f. neque,
172쪽
Creditorem veram pos . habere iue I
D. commv. diuid. l. naturaliter ra. l. quod seruus 2 . hoetit. l. non solum 33. f. cum haec igitur, D. de usucapion. l. g. g. vlt. D.de vi & Vi arm. l. t . f. quod ait praetor. D. quota IeRato. Colonum namque, fructuarium, seruum , & similes ideo detentionem tantum habere, non autem posside re certum est : quia dominus eorum corpore vere , & ciuiliter possidet, i. 3 f. quod si seruus, i. quod meo is . hoc tit. In erediti te autem diuellam est, cum rem , quam domi- nus pignoti dedit, possidere desinat, & creditor illius possessionem nanciscatur, vereque, &pios riὸ non alieno, sed suo nomi te possideat; ita ut ne eesse fuerit , tilitatis causa recipi, ut quamuis creditor quoad caeteras omnes causas
possideat, debitor tamen quoad usucapionem tantum intelligatur possidere ; ut express in nostro textu scriptum est, & expres ius in l. serui 36. D. de usucap. Quod si et editor, ut illi putabant, naturalem tantum insistentiam habet et, & debitor per eum possideret, non Logaret utique ab eo possessionem rei precario , sicuti nec a Colono, aut teruo, caeteri sue personis unquam roga tam legimus. Quid enim de nouo acciperet, qui vete, Se propriὸ per eum possidebat 3 Atqui rogat precario , ut Iulianus, scribit,in l. qui pignoris 36. infra hoc tit.Veram igitur, & propriam possessionem non penes eum, sed penes creditorem fuisse consequens est. Praesertim eum si debi- ctor ciuiliter per creditorem possideret, etiam ante Prec 1 ij rogationem plurimum tutis haberet in hae possessioner quod tamen Iulianus, negat,dum in d. l. 36. scribit. plus iuris habere debitorem in hae posse si ione, postquam precario rogauit,quam si omnino non possideret: omnino igitur
non possidebat, nisi precario a creditore possessionem rogast. His accedit, quod Marcianus , scribit in l. res pignoris s37. ins hoc tit. si debitor, possiessione rei creditori tiadita eandem ab eo,velut colonus in agro, vel ut inquilinus iasietibus, conduxerit, creditorem per eum possessionem retinere. Quam 3 insistentiam, vel detentionem Hiemo dixe- tr. Set quitur ergo, veram possessionem creditorem animo
173쪽
' Ino retinere , cuius nomine ipse debitor naturaliter possessioni incumbit: quod satis confirmat Paul in l. si pignus
37. D. de pign. actio. cum doceat, creditorem retinere
possessionein pignotis debitori locati: quia debitoris, ante quam locaret, non fuerat possessio; & quia creditori animui reueinendi, & debitori conducenti non sit animus possessionem adipiscendi. 6 Pi aeterea si debitorem possessionem habere; cred itorem
autem eius nomine rei incumbere certum esset, cisa conductio,vel precarium rei propriae esse non possit, i. ai. aquo 2. D. de usucapion. nec conductio , nec precarium a debitore factum consisteret, atqui consistere in d. l.qui pigno ris, de seq. probatur: fateri igitur necessario oportet, res pectu alienae possessionis constitisse, arguin. l. si aliquam a8. infra hoc rit. cum respectu proprietatis non potu e Iit, quam possessione tantum in creditorem translata apud debitorem remanere certi tutis est, i. cum & sortis a s. in M. ne,D. de pigner. action 7 , Sed si debitot per ereditorem xmu Piguori traditam Possideret, sequeretur, ut cum seruus domrnum possessio. Ne priuare non possit, L rem. quae. II. I. Pomponius I 3.. in princi p. infra hoc tit. si seruus debitoris pignoratam rem creditori subriperet, debitor.eam, quasi non subtracta possessione, adhuc habere perseueraret petanti ὀuam pos-iessionem, non nouam apprehensionem: atques nouiter apprehendit, quasi per ereditorem possessione tradita, vel ut Cpnsuli. scribit in I. non solum a 3. S. si rem pignori, D. de usucapion. Non secus , ac si eam creditor debitori tradidissua
Erno possessionem creditor habuit, a quo per sartum serui in debitorem translata est: non debitor, qui eam quas tr ditam accepit. Praesertim cum, si non debitoris, sed creditoris seruus subripuerit, possessionem non amitti, quia ser uus inpossidentis potestate sit, scribat Iulianus in d .l. non solum, s. si rem pignori. s Ex quo etiam fit, ut debitor ipse furtum pignoris ereditori saciat, i.s quis 36. D. de nox l. l. . f. si Lem, l. vlt
174쪽
Creditorem veram posse ii . habere. U
D. de usu cap. l. si rem . s. D. pro empl. quod euenire noti ipollet, si vetam possessionem creditor non haberet, quam
creditor contrectaret a. l . D. de surt. l. I. f. Scaevola D. si is, qui testam. praesertim cum respectu vius furtum contrahi DQn potuerit, quem creditor non habet.
Denique creditori ad recuperandam possiessionem amise ssim actio conceditur l. si is, qui I I. 3. I. i. grege. I i. f., c ita superficiarijs D.de pignor. l. si cu venditor. 6O. in pr. v et sic. non idem D. de euiction. Concludimus igitur ex I. COnsultorum sententia, & vera iuris ratione , creditorem non
tantum naturaliter, sed vere,& propriE possidere. Curii possessio sit detentio rei corporalis cum animo sbi possidendi coniuncta, & ereditor licet assectum domini non habeati sibi tamen non domino possideat Quam nostram sententiam , tam circa possessionis diffinitionem , quam
circa ereditoris possessionem , gaudemus dcctorum viro rum probationem , vi assensum meruisse. Nec tamen ex roga sequitur, duos eadem rem in solidum possidere contrλ regul.traditam in l. 3. f. ex contrario infra hoc titui.&in l. si vi eerto ,. duobus vehiculum D. commodati. De bitor namque vi supra dictum est , rem pignori traditam non possidet, sed ex aequitate contra iuris rationem intel
ligitur, vel fingitur possidere, ut in nostro f. scriptum est, & in d. l. qui pignoris, infix hoe titul de in d. l. ser
ni ι 6. D. de usue apion. ne in damnum ipsius creditoris, euius interest , ius pignoris confirmari per adquisitionem dominij, usu eapionis progressus per traditionem pignomiis interrumperetur deficiente possessione ς argument. l. denique D. exquib. cau. malo.l. sine possessione x s. ff. de usucapion. quod nec nouum in iure nec insolens est, cum hereditas non possideat. l. hereditas si . D. de adquitarer. domin. l. i. s. Scaevola D. si is , qui testain. &xt men iure singulati receptum sit, ut v eapio a defuncto coepta per hereditatem continuetur, l. nunquam 3 ι .f. a cuunt l. coeptam qo. l. iusto. Α . f. nondum, D. de usu
c*pion. l. a. S. etiam heredi. l. qui cum O. g. vltim. D. de procinit.
175쪽
Nee pro contraria opinione faciunt,quae ad duci sole ne fundamenta. Non text. in l. quaecumque A. I. E. de Publicia. 6c in l. si seruus,f. I. D. de noxa. inibus locis creditorem, & eum, qui precario possessionem rogauit, affectu, vel opinione domini , non possidere docent Consulti; i Non enim inde sequitur, eos vete , & proprie non possidere . cum nihil commune habeat proprietas cum posse G. sione, i. naturaliter, f. nihil commune, i. siquis vi. g. diffe-. gentia , infra hoc tit. & ad veram possessionem non animus domini , vel dominantis , sed affectus sibi possidendia a tequiraturi ut supra in diffinitione docuimus. Quare igitur dubitabit aliquis in affectus, vel opinio domini in dictis iuribus requii itur Et in promptu responsum est, nam in d. l. quaecumque . de publiciana actioneri concedendae. tractatur, quae cum illis piae ilita sit, qui rei, quam usu capiebant, possessionem amiserunt, LI. l. vltim. & toto tit. D. de publicia. illi, qui affectum domini non habet, cum usucapio non currat, nee publiciana conceditur: dictae autem i. si seruus, pene eadem est ratio ; nam & actionem noxalem contra dominum , vel qui opinione domini rem Possidet , competere constat exl.i. α ex l. bona fide ri. cum l. seq. D. de noxal
a a Maior fortassis alicui videatur, quae obijci solet, dissicultas ex l. sciendum. f. creditor, D. de qui satis dare cO gant. ubi nec creditorem,nec fructuarium possessores esse,
docet Consultus: sed elim de satisdatione, iudicio Di in
illa l. tractetur, quam euitare illi tantum possunt, qui vel in urbe, vel in agro res soli possident a vel quia tunc satis cautum sit actori, etiam si reus iudicium sugerit ; vel quia possessione immobilium tollit suspicionem fugae,ut docet
Mart. &Doctores in d. l. merito possessionis verbum, non de quacumque possessione in eo textu, sed de ea, quae cum Proprietate coniuncta est, &iure domi iiij conssiit, erit accipiendum. Ideoque postquam Consultus scripsit, proprietatis dominum non vlu fructu arrum quoad hanc cau
i iam possessorem intelligi; ad ij eit, nec creditorem posse C
sorςm esse , scilicet, ut satiadationem cultet , licet posses sonem
176쪽
Creditorem veram possess habere. , rn
sionem sibi traditam habeat, id est,a debito te translatam;
atque ita hunc textum interpretamur Aecur. Bart. & DO-ctor. ibidem, Anton.Fab. in ration .in eod.teat. Bronchoist.
Nec contrariae partis assertoribus sauet tex. in l. debi. t vor. o. g. vltim. D. de pign. act. tantum enim docet Consultus, soluta pecunia a debitore, creditorem ad nihil aliud teneri , quim ut pignoris possessionem , quae corporalis penes eum fuit, restituat: ideo autem dixit qua corporalis, ut demonstraret, non conventione, sed corporaliter pignus constitutum, ut in nostro textu, etiam expressum cst; non vero, ut nudam tautum insilientiam creditorem
habere signifiearet. Idque adeo verum est,ut in l. 3. in fine,D. ad exhibens. eum actione ad exhibendum omnes conueniri p osse, C onsultus docuisset qui laturaliter rei incumbunt; creditorem ea actione teneri, separatim docuit, ut demonstraret, caeterorum numero eum nonisisse eomprehensum.
Non etiam pro contraria sententia iacit text. in i. eum . I snotissimi, C. de praescrip t. trigint. vel quadragint. annυ ubi possessio apud debitorem constituta dicitur et id enim respectu usucapionis, vel praescriptionis intelligitur, non veto quoad alias causas: quin imo , & in eo textu possidet credit' ad hoc, ut anteriori creditori praeferatur. Denique nee illud noltrae aduersatur lententiae, quod ι6 creditor nullum ea hae possessione commodum hallere videatur Nam licet, quoad viaeapionem, ec omnes effectus concernentes dominium, vel a d quisitionem, possessio illi non prosit, ut in nostro text. & in d. l. si seruus, S. t. D. de noxa l. & in d. l. quaecumque , S. I. D. de publicia. d. l. sciendum , 3. creditor. l. t. & a. C. de pignorib. quoad alios autem effectus postessio hae e vera. & propria , & utilis est : competit enim ereditori interdi Gun possessorium ad retinendam, & recuperandam possessionem pignoris, ut docent Accur c in l. I. D.de pign.actio. Alexan. & Iaso. in praesenti Ange. in l. cuin notissimi, C. de praescrip. trig. vi quadrag. annor. Menoch. de Ietineu. Iem. . num. 6 Q.
177쪽
Glatianus disputationum lib. I. cap. I74. num. I 8 i et Restat, ut hanc sententiam . quam,defendimus, non solum Iurisconsultorum responsis comprobatam, sed etiam doctissimorum interpretum authoritate confirmatam, manifestum faciamus. Eam igitur expresse tenent ,& defendunt Antiquorum, & recentiorum interpretum praestantissimi. Acursius ex cuius unius Glossis omnia omnium commentaria prodiere in l. i. D. de pign. ach. differentias inter pignus praetorium, & conuentionale en numerans ita scribit. Dem 1n alio: quia in concentionali pignore habet creditor naturalem,o ciuilem possessionem υι infra de adquir.posses ais, ι quod pignori, O de usucap. l.serui nomine , quamuis quidam Aleant quod solum detentionem habet, in pratorio autem, oec. Min l. cum notissimi, C. de praescription. 3 o. vel qO. anno. Iate hanc sententiam prosequutus, set ibiti Sed nos dicimus quod civiliter, O naturaliter possidet creditor, ut de adquir. rer. dom. ι. per seruum in princip. & inferius ad ijcit: Item nee stat quod usucapti debitor : quia quandeque procedit Uicapiosi, ne possessione , νι D. de Uueap. l. rerum, I. nunquam, g. Uaeuum; quod etiam docet in d. l. per seruum, & alijs multi a locis, Bart. in l. serui I 6. de usu cap. notat ad usucapionem tantum,& satisdationem iudicio sit sti euit audam debitorem Possidere,& in l. i. f. per seruum scribit, Nora quod credi-ror postidet seruum, nee possunt verba haec de naturali de- tentione intelligi, hoc enim quis notasset Praesertim cum ipse Battolus in l. eum notissimi, C. de praescrip. 3 o. vel
qo. ann. suam explicans sententiam, ita pronuntiet.
ro νtrum ei editor possideat pignoi r Glos hic doutat. ve=itas esὶ quod possideat prater quam quo ad prascriptionem. I. serui nomine, D. de Uucapion. M Alexand. in adit. lib. I. Et videtur bu-quit, quod si loquamur respectu ipsius pignoris ereditor possideaeiuditer, O naturaliter , quod patet quia ιi competit seruianaseu pathe aria ad possessionem auocan. l. si eum venditor, D. de eu Cliouib. secus si respectu domini3,2c. Iason in d. l. sciendum, g. possessor, D. qui satisdar. cog. num. 4. ita scribit. Tertio
nota in verbo creditor , quod licet creditor quoad multa dicatur
178쪽
Creditorem veram posscse habere iue di
leuetur ab honere fati dandi. Idem ius in l. I. g. per seruum, D. de adquir. poss. num. a. ibi not. i. quod per seruum pignori datum non quaeritur domino possessio, quia i um ti εpossidet nisi quoad usucapione in , & infra num. s. Civilem, & naturalem pollessionem creditori tribuit his verbis vlt. Ito t. ex isto textu in fin. quod creditor dicitur possidere pignus. Intellige naturaliter, & Ciuiliter ut est in glos. in l. cum notissimi, f. i. C. de praescrip. so. vel 4 o. ann. M in l. per seruum qui pignori in princ. su p. tit. & in l. fi n. de eo 'in prine. l. iisdem ferε verbis id ipsum affirmant, Alexan. in praes. num .& in d. 3.sed cum illud,Paul. de Castr in praecnum. 3.&ind. l. serui. num. a. Rip. in cap. saepe. de restit. spoliat. Menoch. de retinen. remed. r. num. is'.& duobus sequent.& de recuper. rem. 9. num. lsa. & sequent. Negusan. de pigno. 3 par.memb. ι a num .a 9.Gilchen.de praescriptio. 3 par. cap. 1 2. num. 8.& 28. Coller. de proce Lexecut. 3. par. cap. t 2.num. 37. Nata F 3 s. num . . Giphan in praes. Cuiae.1 contraria discedens in praef. & manifestius lib. 44. Digest. Iulia.in d. l. per se tuum in prine. D. de adquir.rer.dom. Ant. Faber.decad. 7 s. errore I. & in I. tom. rationalis, in d. l. quaecuq; ι .& nouissime in 3. tom. rat. in i cum.& sortis 3 s.
Per seruum h/reditarium an eiusdem hereditaris, vel aliarum rerum possessio adquiri possit' Ad s veterer, ρ. si ex parte, as. idem
MAxima circa veterum Prudentum regulam in sine il
f. traditam, & in I. per hereditarium I 8. D. de adquirend. rerum dom. l. heres 43. D. de adquir. heru
179쪽
heredit. inter Doctores controuersia est ; ut constat ex I son. in praesent. Vtrum ea in possessio itis talitum, an etiam
in iuras adquisitione intelligenda sit, & similiter, an deseruo hereditario, ante aditam hereditatem Z an vel δ post et aditam to luatur Z Verum tota haec tractatio breuiter cum
Giphan. ad hunc tit. in l. qui absenti 38. g. vltim. de Cu-- iae. lib. 14. Pauli ad edict. in hoc F. & lib. so. Digelio. Iulia. in d. l. haeres 3. ita explicanda est, ut dicamus, hereditatium seruum ante aditam hereditatem nec ipsam, nee ipsius hereditatis ius , vel possessionem heredi adquirere posse, d. l. per hereditarium i8. D. de adquir. re r. domi n. d. l. heres 43. D. de adquit. heredit. in quibus locis loqui Consultum de seruo heredit alio ante aditam hereditatem , ex eo constat, quia de ipsa adquirenda per seruum tractat, quod in iam adita, & adquisita locum habere 3 non posset. Ratio autem huius iuris illa est, quδd cum per, hereditatem seruus hereditarius heredi quaeratur , absu dum esset . ut hereditas per seruum quaereretur , argum.
tex. in l. quod per manus aci. D. de iure codicili. docet Cu-iac. loco supra cit. Deinde quia cum hereditas uniuersitas quaedam, indiuidua sit, i. quaedam, M. I. D. de edendo , I. Pomponius 8. in fine, D. de rei vindic. etiam seruum hereditarium comprehendit, & in se continet. Unde si seruus hereditarius vel totum hereditatis corpus , vel aliqua partem posset adquirere, se ipsum adquirere videretur, essetque, & adquirens , &res adquisita, quod admitti sine ab- έbido non potest. Post aditam hereditatem. 6 riti re a quirengo agere non possumus, quod iam adquisitum est, ita conuenien tet de possessione adquirendλ trach mus , quae per a lito- hem ad heredem non pertinuit, i. cum heredes 23. infra hoc tir. atque ideo noster tex. de seruo hereditario, postquam iam hereditas adita fuit, accipi debet: praesertim eum nondum adita hereditate de eius possessione adquirenda inepte tractatur. Nee ad rem facit, quoa hereditas petaditionem extinguatur,l. I. in princi p. D. de separatio. Indeque hereditatius seruus post aditam hereditatem nori
180쪽
De possessi. per seru herod. adquir. lini
recte possit appellari : nam in iure nostro etiam ea , quae iam adita est, hereditas appellatur;& post aditionem serui,
& caeterae res , hereditariae nuncupantur, Ut apparet ex tit.
D. de petit. heredit.& ex tit. D de heredit. vel actio. vend. Docet igitur Paul. in nostro text. ex regula veteri non posise adquiri possessionem eiusdem hereditatis per seruum hereditatium. Ratio illa est, quam supra tradidimus : quia in uniuersali titulo hereditatis seruus etiam continetur: unde, cum illius corporis pars sit, sui ipsius possessionem videretur adquirere. Ex qua ratione essicitur, ut si plures cserui legati, vel donati sint, vel alio particulari titulo concessi ; possit legatarius, vel donatarius per quemlibet eorum, ea te totum possessionem adquirere, ut in nostro textu docemur,& in l. praedia s. infra hoc titui. quia nullum corpus constituunt, neς uniuersitatis alicuius partes sunt, ut se ipsos adquirere videantur. Descendit etiam ex supradictae regulae ratione, ut si alio νquouis titulo , non hereditatio , seruum habeam , possim per eum hereditatiam rerum possessione ut quaerere : Idebsi seruus testatori venditus , vel ex stipulatione , alia vecausa debitus , nondumque traditus heredi postea trada tur, posse per eum heredem possessionem hereditatis adquirere docet Iulian in I. qui absenti a8. f. vltim. infra hoeti t. quia non seruus in hereditate, sed actio ad illum consequendum relicta fuit l, nam vilath supra in g. I. docuimus, dominium traditionibus non pactis , aut conuentionibus adquiritur, l. traditionibus, C. de paci. unde nec testatori ex solo contractu fuerat acquisitum de consequenter nec relictum in hereditate.
Adeo autem id, quod proposuimus, verum est, ut si ser- 8uus pro parte hereditarius sit, pro parte alio particulari titulo ad heredem pertineat , possit heres pro ea parte, qua non est hereditatius , possessionem, de qua quaeri
inusi per eum adquirere 3, ut elegantibus exemplis demonstrat Paulus in s. si ex pxrte, & g. idem dicendum , in seruo uni ex heredibus praesegato, qui quidem di formiter ca-
Pixur, scilicet, pro qua parte ipse heres est,iure heredita-L tio: