장음표시 사용
151쪽
l. silios s. C. de decurio. lib. i o. & ex omnibus causis obligetur, l. tam ex contractib. s 7. D. de iudic. t filius tam . 39. D. de ob ig. & actio. ratio te tamen patriae potestatis, Midentitatis peisonae, i. in suis, D. de liber. & post. l. ne cum filio fami l. io. D. de fuit. l. vltim. C. de impubc parentibus omnia adquirit, i. placet 79. D. de adquir. hered. l. r. D. si a parent. quis fuer. man. similiterque , & s ollessionem, dich. l. adquiritimi r Io. g. non solum , D. de adquir. re r. dom. hoc st. nostr. I. g. infla hoc tit. Docent Donet. lib. s. commerit. cap. s. Connan. lib. I. cap. 7. Cui ac. lib. 2 s. Observ. cap. I. Petr. Fab. in l. non videtur FI. D. de reg.
Quoad secundum vel δ pertinet ; cum peculium sit pusilla pecunia, vel pusillum patrimonium , quod seruus vel filius Linit. domini , vel patris voluntate, & eius
concessione habet separatum a rationibus dominicis , vel c paternis , l. de politi. s. g. fin. is de pecul. Explicvmi For-cat. dialog. 39. Corras. lib. i. inisce lan. cap. I 3. Reuas d. lib. I. variar. cap. l7. quidquid ex causa peculiari seruus, vel filius apprehendunt , eius statim possessionem domino, patriue etiam ignorantibus adquirunt, hoc g. nostr. l. 3. g. saltus, versi c. coeterum. l. quamuis 32. in fin. l. peregre. 4 , g. quaesitum, infra hoc tit. l. Labeo 8. l.iusto. q. g. fin. T de usu cap. l. a. f. Celsus, D. pro emptore. Donet. lib. I. commem. cap. 8. Duar. & Giphan. in praesenti, ubi &Cuia c. & lib. 23. quaestion. Papinian. in d. l. peregre. q. quaesitum,Connan. lib. s. comment. cap. 8. Vacon. lib. de-esar. cap. 34. quod equidem iure singulari receptum est, Mutilitate commertiorum , dc negociationis inductum. Ne coget entur. domui per momenta Decies , ct causιspeculia-yam inqυ e e έ ut eleganter Papinian. docuit in l. peregre. f. quaestum sed per eos, quos in potestate habent, res suas expedirent, nec vi stringerentur assidua inquisitione peculij. Haec itaque inducendi istius iuris causa suit. Ratio autem , qua induceretur , illa est, quam Paulus in praesenti tradit: nam quamuis scientia , & voluntas in adquirente poli ossionem exigatur, ideoque res , quas ser-
152쪽
De posse. per sera. ex caus peculiar. 5 c. 733
Diapprehendunt nostro animo,& illorum corpore ἔ posis deamus, d. l. g. saltus, versic. caeterum : tamen in pecu liaribus, quas feruorum animo, & corpore adquirimus, d. v et sicut. caeterum, in illis vel bis r Nam videmus eas eorum. dem ammo , ct carstore Possidere . etiam animum nostrum quodammodis interuenisse dici potest ; quia , voluntate nostra . ut Paul. loquitur , intellMn. ur possidere , qui eis γα
lium habrae per simus. Sed quia ex hoc iure singulari pos- 8set quis ita colligere : si ius speciale,& singulare est, ut ex causa peculiati sine animo nostro nobis possessio adquiratur . ergo generali, & communi iure, animo solo polle sesio adquiritur. Respondet Papinian. in d. f. quaesitum, falsam este hanc collectionem , nec eo pertinere speciem Jam, - τt animo νideatur adquiri possessio . Nam se non ex causa pecu Dari queraιur aliquid, scientiam quidιm domini esse nece sariam, sed corpore se, ut P/ri sus Dionem. Ideoque non animo solo , sed corpore etiam regula liter possessionem adquiri, quod utrumque, & in nolit a specie quodammodo interue mile ex hoc g. nostro, & ex dict. vel sic. caeterum colligi potest Ex nostro itaque f. in il Iis verbis': Et quidem earum re- 'νum, quas peculiariter tenent etiam ignorantes . iuncta ratione
illa : quia nostro voluntate , inteligantur Fosidere, qui eis pectilium habere Aermiserimus, re ex dict. versic. caeterum, & ex dict. f. quaesitum, praesertimque ex ipsa iuris ratione supra a nobis Iradita apparet, extia causam peculiarem gomino , vel patri ignorantibus possessionem non adquiri, sed illo tum scientiam esse necessariam. Verum ex aduersis Ibper seruum, & filium ex quacumque causa possessionem ignorantibus quaeri, nec parentis , dominiue scientiam hi qui si probari videtur. Ptimo ex textu in L quod seruus et . infra hoc titui. ubi Iabolenus docet non iniustam pos sessionem , sed iustam per seruum ignorantem dominum adipisci. Nam de causa peculiari verba illa Consulti in- telligi non posse suadetur ex eo , qudd ad comprobar dam suam sententiam utit ut Iabolenus comparatione adquistionis ex causa peculiari antea igitur extra cau-
153쪽
sam peculiarem suerat loquutus, & tamen ignoranti do- ι mino iustam possessionem tertium adquirere docuerat. Secundo ex l. si me in vacuam 3 . f. seruus infra hoc tit . ubi generaliter scriptum extat per se tuum ignoranti possessio-aa nem adquiri. Tettio ex l. numquam 3 i. g. ii seruus, D. devia cap. quo loci per seruum & filium siue suo, siue peculiari nomine, adquisitam rem, ignorantem dominum, & ponII sidete , de usu capere docet Paulus. Quibus rationibus permotus Iacob. Cuia c. lib. 2 . obserua. cap. 9. & ad nost. tit.in praesenti,& in d. l. quod seruus, existimauit, etiam extra causam peculiarem ignotantibus poll&ssionem quaeri, contra expressia Iurisconsultorum responsa in nostro textu , & ind. l. i. versi c. caeterum, & in'd. l. peregre. 3. quaesitum. Sed vir docti stimus a priori poste, sententia discedens veram, quam defendimus , tuetur lib. r quaestion. P .ipin. in d. I. peregre. q. quaesitum, &ini. ivlio 44. S. nondum, D. de usucapio nib. I Nec aduersantur contraria' partis obstacula, nam in d. l. quod seruus et q. manifestum est, de causa peculiari loqui Iabolenum, cum ex eo comprobet , iniustam posse iasionem ignoranti domino adquiri non posse: inia talis possessio in peculio serui non est: sicut omne id quod ex maleficijs seruus apprehendit , ad domini possessionem non pertinet: quia nec ad peculium potest pertinere. Ac si dixisset Conlultus iustam tantum posmessionem ignoranti domino seruum adquirere; quia iusta tantum possessio In peculio est: ex causa autem peculiari solummodo , seruus ignorandi domino possessionem adquirit..is Vlpiani veris responsum in d. l. si me in vacuam, M. vltimo, dum possessionem ignoranti domino seruum adquirere suadet, de eo seruo accipi debet, cui voluntate domini res , quas ipse dominus emerat , tradita est , ut praecedentis . conueniat. Docet itaque Consultus, non obstante
in hac specie, errore vel ignoratia domini per seruum ponsessionem illum adipisci: quia non domini, sed serui animus attenditur , d. l. 2. g. Celsus , D. pro empl. sicut & ici procuratore accidere docuerat. Atque ita hunc textum
154쪽
De posseti per seru ex caus peculiar.&c. I J
interpretatur Cuia c. loco supra cita. Giphanius autem in praesenti existimat, eum intelligi debere de causa peculiati, quod Conlulti velut manifestum praesupponere solent, quoties de polscssione igia oranti quae xenda tractant ue nec, semper.illud exprimere necessarium putant, sed ex alijs locis,& iuris ratione subintelligendum relinquunt , ut in l. si seruo. 2 8. l. si is, qui pro emptore 13. versi c. quδd si seruus D. de usu cap. Denique Paulus in l. nunquam I. g. si seruus, de ser- is uo, vel filio loquitur, qui rem apprehendit, vel peculiari nomine, vel meo ; id est nomine domini, & iussu eius Ideoque recte ex utraque causa possessionem ignoranti adquiri docuit Consultus: quia talem rem dominus ignorans possidere videtur , sicut illam , quam per procuratorem adquirit, i. yssessio. 49 g. vltim. infra hoc tit. l. siempsan. 47. D. de usu capit n. alias l. a. D. pro solui. l. IaC. hoc tit. Atque ita Pauli responsum in d. f. si seruus, ex Cui ac ij sententia explicare. pote iis , nisi cum Giphanio in praesenti verbum illud ignorans ad causam tantum perculiarem, de qua Consultus mentionem fecerat, referre
Sed eum per seruum, & filium non solum possessio, se t icetiam usucapio ignorantibus patri, & domino quaeratur, de consequenter furioso, insanti, hereditati,& captiuo, ut Paul. in praesenti, vers igitur, docet. constatque ex l. Labeo s. l. si is qui pro emptore is . vers. quod si seruus, i. si se tuo 27. l. nunquam 3I. S. si seruus, i. iusto A. F. nondum , :& vltimo, D. de usucapion .d. l. a. f. Celsus, D. pro empl. l. in bello. ra. f. facti, l. ii postliminio 29. D. de captiu. dubitari merito potest , qua ratione diuersum in procuratore sit , qui licet ignoranti possessionem adquirat, i. nec ullam i 3. f. si quis absentis, D. de petit. hered. l. I. C. hoc titui. usu capionem Iamen non nisi scienti qdeterit, i. posisessio. 9. f. vltim. infra hoc tit. d. I. si emptam 47. D. devia capion, Verum Cui acius lib. et . obserua. eap. 8. existimat, ii ' roludo ratio' e procedere , quia ut ignorantes usuc.ipia
155쪽
ἰimus , in seruis utilitatis causa iure singulari receptum est,
d. l. si emptam 47. unde ad consequentias non est prod cendum , nec ad procuratorem extendi debet, argument.
at leg. ius singulate , D. de legib. Obij ci tamen illud Cui a-cio potest , quod possellionis ad qui titio ignoranti domino per seruos iure singulari contingit, d. l. peregre. I. quaestum , hoe tit . quae tamen similiter, & in proculatoribus recepta est. l. I. C. hoc tit. Qua igitur ratione in usucapi ne contratium obseruatur i in qua per seruum adquirenda vel filium , scientiam patiis , vel domini non exigimus : si autem procurator illam adquire te velit, scientiam domini esse necessariam assiimamus; cum tamen tam pollelsio, quam usucapio iure singulati, ut diximus, ignoranti per seruum adquiratur, unde sequi ne cellario videbatur, ut
vel ius illud singulate in possessonis adquisitione ad procuratorem non extenderetur, vel ut etiam in via capi
et a ne debet et extendi. Dicendum itaque est, iure illo singulari admissis in se tuorum , filiorumque personis , ut ignorantibus pollessionem , quae animum adquiremis requi- Iebat, quaterent, stati in turis communis regulis effectum esse , ut per eos usucapionem ignorantes adquiramus: quia ea , quae iuris sunt, per illos , quos in pote ita te habemus, ignorantes, & inuiti adquirimus. l. etiam inuitis 3 2. D. de adqui . re r. dom. l. seruus vetante 62. D. de verbor. ebligat. Vsucapio autem laris ciuilis est, eum sit adiectio domi iiij iure ciuili introducta, l. I. D. de V cap. pririe. 23 Inst. eodem. Procuratot verb licet iure singulari polles sonem , ignorantibus adquirere , &per hanc dominium. si cum possessione coniunctum fuerit, s. ex his. Instit. pee quas person . quia ministerium in his tantum praestare videtur. l.& licet I s. D. de const. pecvn. l. quod meo i8. in fine prine. infra hoc tit. Cuiae. lib. 19. Pauli ad edict. in d.
civiliter adquiruntur, veluti dominium , & usucapio nobis per procuratorem non possunt adquiri. l. ea, quae ciuiliter, D. de adquiri rer. dom. atque, Ita fit, ut possessionem
156쪽
nobis ignorantibus procurator iure singulari adquirat, d.l. 1.C. hoc titulo, usucapionem quae iuris est & quam se tuus, vel filius iure communi adquirunt, dUmmo adquirere non possint, nisi eius scientia praecesse iit; quia tunc ipse dominus adquirere videtur, d. l. pollissio η' vitinia Vbi hane rationem eleganter insinuauit Papinianus, cum usucapionis adquisitione per procuratorem ignM an ii denegata, ad ij ciat actionem , quae magis Iuris Ciuilis est, ne quidem scienti contingere. Nec quud Paul. in d. l. si emptam 47. scribit, procuratorem usucapionem ignotati non adquire-Le. quia tantum in peculiaribus receptum est, ut ignorantes usucapiamus pro Culac ij interpretat ione facitreo enim ipso, quod ius singulare constituit, pollessionem in illis rebus ignorantibus adquiri, sequuta est in necessariam consequet tiam usucapio , propter rationem supra dictam. Ideoque recepta eo iure videtur, quo de pollessio, sine qua non potuisset consiliere, i. sine possessione as. l. iusto . g. vlti
mo, D. de usucap. recepta eae licet ex iuris Ciuilis regalis adquisitio procedat illius, ut supra diximus.
C A P. I X. De adquisitione possessionis per liberum hominem,alis
num seruum, fructuarium: ad I .sedHper i
Hominem liberum quamuis in commercio non sit, i. liberi q. l. si in emptione sq. f. liberum , l. liberi sci. D. de contrah. empl.& illius dominium habere non possimus, i. inter stipulantem 83. f. sacram, l. homo liber
Ios. D. de verbor. obligat. eum tamen possidere nos recte polse , & per eum possessumem adquirere Mocet in Frae lenti Paul. Est tamen adhibenda distinctio iam si liberum hominem , illius eonditionem ignorantes bona fide habeamus, vere illum possidemus, i. si semus 3 . D.de stipulat. serv. quod si scientes , euin liberum mala fide ap-pῆς bondamus, vel si eum vinxerimus, non possidemus, i. detis
157쪽
detinemus tantum, l. eum heredes 23. in fine, i. qui uniuerissis 3 o. f. I. infra hoe tit. l. si liber a 3. D. ad exhibendum; Vt eleganter aduertunt Cui ac. & Giphan. in praesenti, Anton. Faber in a. to m. ratio. in d. l. si liber. Nec aduersat ut textus in l. i. g. idem Viuian. D. de vi, & vi arm. ubi in homine mala fide vincto dat ut vera possessio: loquitur na-que Consuli. ωn de libero homine , sed de seruo , quem etiam mala fide recte possidere possumus, sicut caeteras res alienas, cum in commercio sit. 3 Ex superiore autem distinctione descendit , ut per liberum hominem eo tantum casu possessionem adquiramus, quo eu bona fide possidemus, i. qui bona fide a ι.ε. l .l. quaestum o. D. de adquire n. rer . dii m. idque ex duabus tantucausis , ex re nostra, &ex operis illius, I. adquiruntur Io. g. idem Placet,l. liber homo i9. l. si seruus χΙ. l. qui bona fide 23. l. homo liber sq. D. de adquir. ter. domin. S. ex his. Inst. η per quas perso. Ex quibus autem causis per eum non ad- .
quirimus scilicet si vel mala fide possideamu4, vel ex re nostra, vel ex operis suis adquisitio non fuerit) dominium. ipse sibi nancisci tui, si voluntatem habeat sibi adquirendi, & non quasi ex necessitate seruili rem apprehenderit: nam si eo animo libet homo laetit, ut non sibi, sed domino voluerit adquirere ; nee domino deficiente iure, nec sibi deficiente voluntate potuit adquirere, l. liber homo Sy. D. de hered. instit. l. liber homo 19. l. si seruus 2 r. in fine, La l. homo liber s . D. de adquir.cer.domin. In hereditate aut rem illud amplius exigit ut , ad hoe ut liber homo sibi eam possit adipisti: nempe vi sciens conditionem suam sponte, di suo arbitrio adeat hereditatem, d. l liber homo, d.l. homo liber: nam in aditio De hereditatis requiritur, ut quis de suo statu certus sit, i. is,qui putat is . de duabus sequent. I heres 33. D. de adquir. hered . deiqua quaestione videndi. Duaten. ad titul. de adquirend. Ier. domin. c p.q. Connan. libet. comment cap. 7a num. I s. Donet. lib. 9. cap.6 Cu-ia c. lib I I. obseruat. cap. i a. Giphan. in d. l. liber homo, det
d. l. homo liber, Nicola. a Salis ibid. Benedict. Pinet. λ-
158쪽
De adquis. posssi per liber. homin.
In possessione autem diuersum est, quamlibet homo, i 6 posses lori adquirere non potuerit, vel quia non est ex ope- Iis, aut ex re p inelIoris, vel quia mala fi de ipse possidetur. eam sibi adiplici non valebit, hoc M. nostro: cum non possit aliquid possidere, qui ab alio possideatur, d. l. homo liber 1 . in fine , D. de adquirend. re r. domin. Nec nouum est, ut aliqua res in nullius dominio, vel pollessione sit, veapparet ex l. arboribus I 1.3. vltimo. l. quid ei go o. D.de ulu fiuct. g. per procuratorem iυfra hac lege, l. 3.3. Ne tua, l. quod seruus a . infra hoc titulo, l. Celsus s. D. ad exhib. l. a. D.pro de relict.
Cum seruus communis omnium sit proprius domino- Trum, non quasi singulorum totus, sed pro partibus indiui-ss, quae intellectu magis percipiantur, quam corpore , l. seruus s. D. de stipulat. serv. l. Maevius 66. f. duorum, D. delegat. a.id, quod adquirit,sive possessio sit, siue dominium, ad omnes pertinet pro portionibus dominicis,d. l. seruus s. l. communis seruus s. D. de adquirend. rer. dom. potest tamen, & unusquisque dominorum in solidum per eum, de dominium, & possessionem adquirere , si hoc agat seruus, ut uni tantum adquirat, i. per seruum 37. I. sicut, D. de adquirend. re r. domin. l. proinde T S l. si ex re et s.f. sicut
viii, l .si libet D. de stipui. serv. l. 3. C.per quas perseu s. seruus communis. Instit. de stipui. seruor.
Per seruum, in quo usum fructum quis habet, potest pos- 8- sessionem adquirere , ut Paul. in praesenti docet, & Papinian. in l. pollessio 9. infra hoc titulo;videlicet si eam ex re fructuarii, vel ex operis suis seruus apprehenderit: quod enim placet de fructuatio. idem & de bonae fidei possesso-ς contra S. non solum Instit. per quas perso. d. l. ad-
159쪽
quiruntur I o. 6.de his, i. si seruus s. g. vlt.l.quod Auctuarius 49. D.de adquir .rer. dom.l. sed & si et s. S. penult. D. deo, viast. Nec Obitat, quod fructuarius , cum proprietari j nomine rem teneat, possessionem serui non habet, dict. l. ad quirunt ut 1 . in fine, i. r. f. quod ait praetor , D. quod legator, l. 3. g. vlt. D. unde vi: ideoque possessionem per seruum adquirere non posse, cum eum non possideat, consequens videbatur, d. l. si seruus 1 f. d. l. homo liber 1 . in
fine, D. de adquir. re r. dom. l .cum heredes 2 3. g. vlt. infra hoc titulo: nam respondetur . non semper nec elsari atra e C.
se possessionem in re, per quam adquirimus; cum per silium possessionem quaeramus, patriae potestatis iure , nonio possessionis causa, L. . infla hoc titulo. Cui equidem rationi decisionis Consulti duas alias ex Papiniano in d. l.
possessio 49. adisere pollumus. Primam, quia usus fructuarius aliquo modo possidet, cum rem naturaliter teneat, i naturaliter I 3. infra hoc tit. Ac usus fluctus ius quasi possideat a. ait praetor, f. l. D.ex quibus cau. maior. l. s. g. vlt. D.
de vi, & vi arm Secundam, quia ea, quae sunt iuris , velliti obligatio, de dominium, per seruum fructuatio si ex re illius, vel ex operis suis suerint in adquiruntur, da . acquiruntur I o. f. de his, i. per seruum s 8. g. fluctuarius, i. quod fructuarius 49 Dese adquir. rer. dom. i. g. s fructuarius , l. si ex re a g. in princi', D. de stipulat seruo. Unde cum possessio, licet iuris non sit, sed facti, plurimum tamen a iure mutuetur , recte et .potest per seruum adquiri, ut ingeni se ratiocinatur Papin in d. llossessio 49. infra hoc titulo,' & explicant Cuiae. lib. 2. dissinitio. Papinian. in d. l. possessio si & Giphan. ad tit de adquirend. posse C in praesenti, & in d. l. possessior i Illa tamen inter seruum fructuaritim, sermum alienum,& hominem liberum bona fide possessum disset ehtia est:
quod fructuarius seruus omne, quod fructuario non adquirit, domino proprietatis potest quaerere, siue possessionem apprehendat, siue dominium nanciscatur, d. l. per ser Dum q7 F.fructuarius, i l. quod fructuarius 49. l. seruus qI
S. I. D. de aὀquir. rer. dom. quia ab ipso proprietatis domino
160쪽
De adquisit pos perliber.hominem r i
mino , cuius nomine fructuarius' seruum tenet, ipsemet seruus possidetur d l.quod meo I 8. infra hoc titulo. At vG Iaro se tuus alienus bona fide possessiis ab alio, nec dominiu, nec possessionem domino adquirere potest, cum eum do ni inus non possideat, d. l. si seruus . D. de adquir. rer domin. homo autem liber bona fide possessus quod possessori non quaerit sibi adquirere potest, ut constat ex Li. si seruus a I. exci pta possessionis causa : possidere etenim non potest, cum ab alio possideatur, d. l. homo liber s .in fine: de qua quaest. & dict. eg. si seruus interpretatione tracta- cuimus supra, S. 2. num. Ub V
Explicuimus in *. adipiscimur, sut iosum non posse ad- Is qui rete sibi possessionem; pupillum autem si iam intellectu
habeat, &imatot infante iit, recte posse etiam sine tutoris auctor itate. Nunc itaque Paul. postquam in praecedentibus numerauit persanas , per quas possessionem possumus adquirere, tractare incipit , quid in his personis ad aequi sitionem per illas celebrandam requiratur, docerque ita les etiam eas debere esse. ut intellectum possidendi habeant : id edque per furiosum possessionem adquirere non posse i per pupillum , vel impuberem, vel ancillam recte polia, cum intellectum,& animum habeant. Quamuis euim latio illa dubitandi esse poterae, quod per has personas nostro animo, & illarum corpore possidemus, i. q. f. saltus, versi c. cinerum, l. si rem ψ7. in fine, in- La hoc titulo; unde videbat ut dicendum, eorum affectrum, vel intellectu non esita necessarium: respondet tamen, id ea eo descendere Li quod possessio non minus est animi, iquam facti, l. i. g. Scaevola, D. si in qui testamenta & idebiliorum, per quos possidemus, non solum corpus sed etiam animus, de voluntas ad adquisitionem requiritur, d. L 3. g. . saltus,