장음표시 사용
181쪽
rio i pro coheredum portionibus , iure legati , l. eum qui I 8. S. vltim. D.de his, qui b. ut in dig. l. in quartam, D. ad i. Favid.& in seruo comuni testatoris,& heredis . per qaos, licet ex parte sint hereditari j: pro parte tamen , qua alter ex legati causa adquiritur, 'alter autem proprius heι edis est, poterit eidem heredi possessio rerum hereditatiarum ad quili, non obstante superiori regula veterum. s Extra res autem hereditarias , de hereditati , & heredi, seruus hereditarius potest adquirere ea, quae tutis sunt l. hereditas 6 I. D. de adquir. rer. dom& possessionem, si eam ex causa peculiari apprehendat, g item adquirimus supra, io ubi diximus. Ita demum autem seruus her sditarius per stipulationem heredi adquitet si non nominatim Titio Lsi unus et s. g. fin. D. de pact. l. seruus hereditarius I 6.D.de stipui. seruor. sed sub nomine heredis fuerit stipulatus, veluti: heredi centum dabis, vel p, omitiis, heredi ' l. si ex re r. 28. f. vlt. l .seruus 3 s. D. de stipui. seruo. quia certum est, heredem illius dominum fore, l. heres quandoque , D. de adquir. heredit. Non autem certum est , Titium futurum heredem. Ideoque primo casu domino stipulatur; secundo non item: docent Cuia c. lib. 27. quaestio. Papin .in l. si seruus i8. f. seruus, D. de stipui. seruor. Anton. Fab. in ration. ind. l. si unus, 3. si uali.
Ad possiesionem adquirendam per seruum, velpra
curatorem, ipsiorum voluntatem esse necessariam.
Ad A. baec, quae deseruis,. . pcr
procuratorem. SVPx in s. item adquirimus , de possessionis adquisitione per seruum, & procuratorem tractauimus , Arationem differentiae proposuimus , qua effectum est,st ut ser-
182쪽
Ad possadquir.per seru .voluta. esse necesiis
ut seruiis ex causa peculiari, & possessionem, & usucapionem ignoranti domino adquirat.l.ῖ. g. lius i. quamuis 32. in sin q, infra hoc tit. l. si is, qui pro emptore , D. de usu capion procurator verbRon nisi possessionem, leg. possesesio 49 f. vltim. infra hoc titul.leg. I. C. eod. Donellus lib. s.com irae ina t. cap. 85 in dict. leg. I.Cui acius lib. i 8.obseruario cap. 2. Bion cli Oist. Centur. 3. assertio. 9 i. Sicut autem istiuus non ex alia causa, quam ex peculiari ignaro domi
no adquirit, leg. peregre. 4 . f. quaestum infra hoc titui. ita, & procurator non aliter possessionem, & dominium ignoranti adquirere potest, quam si ex mandato vel spe ciali in eam rem, vel generali, possessionem apprehen dat. Nam licet ad alienandum vel speciale mandatum, vel generale cum libera administratione requiratur, leg. p.
procurator. I 8. leg. mandato generali. 6O. leg. procurator. 63. D. de procurator. 6. venditae. Institui. de re r. diuisito.
leg solum Ir. g. vltimo, D. de pignorat. actio. leg. iv Iandum II. g. vltimo, D. de iure ruran. leg. fundi. 33. infra hoc titui. Socinus consit. t ry. lib. a. Angelus consit.
37s. Tiraque lius de iure constituti. limitatio. 63. num. II. Gilchenius de praescription. parte a. memb. 3. cap. 6.num. II. ad adquirendum tamen, generale mandatum
etiam sine libera sufficit , ut docet Iason , & Fulgosius, Cumanus , & Alexander in praesenti. Nec lassicit ad
possessionem per procuratorem ignoranti adquirendam , quod mandatum praecesserit, nisi etiam meo nomine res tradita sit, leg. procurator. I 3. D. de adquir. rerum domin. l. communis 42. f. i. insta hoc tir.iQuod cumque igitur ex ijs desecerit , scientia domini erit necessaria. Ideoque si res mandato meo empta Proponatus, rnon autem sit tradita meo nomine, ad me non aliter pertinebit , quasi tradita mihi , procuratore suerit, i. res ex mandatu 39 D. de adquir. re r. domin . Si vero res meo nomine tradita suerit, id est, hac mente, ut mea efiiceretur sed mandatum in eam rem , non interuenerit, an
te a mea non efficietur, quam ratiliabitio fuerit sequuta υ. K La l. s
183쪽
l. si ego a . D. de negot. gest. qua distinctione iura haee,
quae alioqui pugnare inter se viderentur , conciliant Giphanius ad tit. de adquir. rerum dominio in di ct. l.si procurator , Cui acius lib. et . Paul. ad edict. in dict. leg. si ego, Antonius Fab. de errorib. pragmat. de cad. 47. error.
In eo etiam , & seruus , & procurator aequali iure censemur, quod tam unus, quam alter ita demum nobis possessionem adquirunt, si eo animo sint, ut velint nobis adquire te: ideδque si vel sibi. vel Titio adquisituri, rem nacti fuerint, non erit nobis adquisita pollessio. ut in nostris S, . scriptum e st, & in l. per seruum 37. S. lin. D.de adquitare r. domin.
s Verum enimuero aduerso pugnare Marte videtur Vlpianus, in l. qui mihi l3. D. de donation. Docet enim, quddsi seruus , vel procurator rem sbi meo nomine traditam ea mente acceperit quasi sibi, vel Titio adquisiturus , nihil eum in sua, vel in Titi j persona agere, sed mihi adquirere. Accursus , & Doctores in dict. leg. per seruum , , fin. ita hunc dissentum interpretantur, ut vel ba illa, nihil agitur, in dict. 3 fin. apposita , non absolute intelligenda existiment , sed secundum intentionem, vel mentem serui, vel procuratoris, vi nihil in illo ium personis, quibus adquirere volebat, agatur , sed mihi potius adquirat, ut ab Ulpiano scriptum retulimus, in dict. leg. qui mihi , quam interpretationem sequuntur Cui acius lib. q. Digestor. Iuliani, in dict. leg. per seruum, s. fina. Giphanius ad titul. Digest. de donatio. in dict. leg qui mihi. o Sed Interpretes, dum Iulianum Vlpiano conciliare nituntur, de nostro tum iurium decissioni, & rationi iuris
utrumque aduersarium constituere videntur : cum secundum eorum sententiam etiam, ubi serui, vel pro euratoris voluntas contraria est, domino tamen adquiratur. Quod
cum illi vidissent, adquisitionem domini j. ab adquisitioner ossessionis separarunt, ita ut dominium ex tradentis V0
184쪽
luntate adquiratur, non attenra mente serui, vel procuratoris o possessio autem non nisi secundum eorum voluntatem ; atque ita Iuris Consulto tuni responsa , in dict.
leg. qui mihi , & in dict. l. per se tuum , fi n. in adquisi.
tione dominij ; nostra autem iura in s. hac, quae de ser uis,& 3.per procuratorem, in possessione intelligenda do,cuerunt Cumanus, Alexander, & Iaso. in hoc 3. per procuratorem, Duaren. ibidcm, Cuiacius, in d. l. i. C. de adquir. posses. Cum tamen in dict. leg. qui mihi, & in dich. leg. per γseruum, M. fin. idem, quod in servo', etian in procurato re traditum inueniamus, ut non Titio, vel sibi secundum ipsius voluntatem , sed contra eam domino adquirat, de procurator non possit adquirere dominium, nisi per possessionem, l.9. g. vlt. D. de adquirend. ter. dominio , di cendum videtur , etiam in adquisitione possessionis sec-ui , vel procuratoris voluntatem non attendi. Qua ra tione inducti aliquando existimabamus , Vlpianum ii. 7. disputationum contra Iulianum , disputasse illiusque, rei vestigium remanere , in dict. leg. qu,mihi; ut scripsimus latius . Epistolica r. exercitatio. ad Antonium Fab. lib. epistol. s. exercitatio. s. Nunc autem responderi pos sse exi stimamus, quoties ego iubeo procuratoti meo remara di, & praesens sum, eum , licet sibi, vel xlij adquirere velit, nihil agere in sua , vel alterius personae. sed mihi adquirere possessionem, & dominium: quia cu n ego praesens s m , non illi , sed mihi tradita res videtur, g. si
iusserim infra l. donationes, ari g. r. D. de donatio. l. quod statu liber. i. in fin. D. de donatio. cauc mori. l. si procuratori 79. D. de vel bor. oblig. ideoque non illius voluntas, sed meus, & tradentis animus attenditur; atque ita accipienda esse I. C. responsa in d. l. qui mihi,& in d. s. fin. Elegans enim haec differentia est inter possessionem sper procuratorem, vel seruum adquirendam , absente domino ;&eam, quae illo praesente , &iubente illis tradit1 est: quod altero casu per procuratorem adquiritur possessio i ltero per propriam perlonam , mediante illo actu
185쪽
ficto ; ut ex g. sequenti eolligitur, & ingeniose obseruauit
Antonius Fab. de error. pragmat. de cad. 7 F. error.' Ideo que illo casu eorum animus spectatur, hoc non item, cum ex domini voluntate, & animo pendeat adquisitio.
cluibus casibus ad possissionis adquisitionem, reipr
i VM possessio facti sit, & naturali apprehensionest adquiratur, c ut supra latὸ dictum est ,) licet propter commercij, & negotio tum facilitatem plures modi ficti, quibus possessio quaeratur , recepti fuerint: in omnibus tamen praesentiam ipsius rei , cuius possessionem nancisci volumus, uiter genire necessarium est, i. clavibus TA. D. de contrah. emption. l. quod meo I 8. f. si venditorem, infra hoc tit. l. qua ratione 9. g. item si quis, D. de adquirendo rerum domin. l. eius rei 6. iuncta l.sequent. D. de rei vindicatione, i. quaedam mulier 77. D. eodem, Labsenti l o. D. de donation. l. . tit. 3 o. partita 3. Doctores hic, Anton. Gom. in l. s. Taur. num. 6 i. i. si pecuniam, D. de solutionibus. Nam cum fictio non aliter induci soleat quam si pei naturam , & ius id fieri possit quod fictione essiciatur, l .si is cuius I . in fin. iuncta l. praecedenti, D. de interrogat. in iur. iaciend. l. filio et r. D. de liber. ω posth. l. vlt. C. de sentent. passis,=.maiorem Instit. de adoptionibus, non aliter facta apprehensio interuenisse prae- su ponitur, quam s vera interuenire potuisset. Vnde fictionem quam vocant breuis manus, de qua in leg. singularia, D. si certum petatur, l. a. f. si quis, D. de donationibus inter. non aliter locum habere, quam inter pra sentes, verius est ut ex hoc f. apparet, &ex l. falsus 3. g.
186쪽
Quib.casib. praesentia rei requiratur i 7
si is qui, D. de rari. Iieet Bartol. in dict. leg. singularia,
versiculo sumus expediti, a. column. contrarium existi mei. Similiter licet nouatio, cum,nquationis vim obti- 3Net,ad moram purgandam rem praesentem non exigat, leg. parui refert l7. D. de condictione furtiv. Cum tamen ineia sicax nouatio est a vi oblationis iure motam purget prae-'
sentiam rei flagitat, l.qui decem 7 i. s. cum Stichum, D. de solutionibus, l. quoties iq. 3. I. l. si rem 3I. D. de nouationibus . eum qui 35. 3. vlt. D.de verb. oblig. quia, & in oblatione veram praesentiam rei exigeremus, i. qui ι O. S.
idem respondit, D. de solutionibus. Rectὸ itaque in nostro textu docet Paulus si iusserim
venditorem procuratori meo rem tradere, vel debitorem . nummos alij tradere, mihi, & rem, & nummos traditos videri. Nam quod ab alio me praesente meo nomine datur, Prope est ut a me ipso datum intelligatur, l. quod statu liber. l. D. de donat. cauc mos t. leg. donationes 3 i. g. I. D. de donation. Z quod me praesente meo nomine sic , , me factum videtur. Nec enim semper ne celse est corpore,& actu rem apprehendere, sed Eeit oculis, & affecta. Ideoque licet per pro euratorem domino actio non adqui
ratur sine cessione . l. possessio 40. F. fin. infra hoc tit. id tamen necessarium non est, si dominus ipse praesens suerit,l.si procuratori 79. D. de verb. oblig. ubi Bartol. Immola, . Alexand. Castrens. Iason , & Alciatus , idem Ias. & Zasus hic. Deinde ex nostros. & hac doctrina inferunt Do- sctores quod si unus. ex testibus deponat pecuniam me Titio numerasse, a ter vero praesente Titio me Seio numerasse, non esse eos contrarios sed concordes, Ias hic num. s. Zasius num. 9.
Nec his aduersantur plurimi iuris loci , in quibus ssne traditione & praesentia, proprietas, & possessio rei
transfertur, l. sed , & si res 7. f. i. i. siue autem 9. g. I. D. de Publiciana , le g. certi condictio. 9. g. vltimo, D. de rebus credit. l. si rem 6 r. in princi p. D. de euictionibu ,l.si seruus a i .in fine,l. qua ratione β.* interdum, D. de I-6 adquis
187쪽
adquirendo rerum domin. f. interdum , Idiuisitone. Quibus motus lactibus Culae. lib. 4. Obteria. cap. 3. existimat praesentiam rei non eise nec elsaliam, cointra textum in d. l. haec si praesens, & rationem iuris supra
ν verum distinctione illa, hanc discordiam componendam existimamus, quam tetigisse videntur Dynus in cap. pro posIessore de Regul. iur. Bartol. in leg.certi condictio. s. f. vltimo, de plenius explicauit Anton. Faber de erroribus pragmatic. de cad. 7 s. error. 6. Nam si-aliqua'traditio, siue vera, siue ficta a domino facta non pixcessit . necessaria e st praesemia rei, non solum ad translationem do- inini j , sed etiam ad translationem polsessionis , dict. leg. eius Α6..& sequit. D. de rei vindicatione , l. clavibus 7 q. D. de contrah. emptione , huc f. si iusserim, l. quod ni eos it. 3 si per venditorem, infra hoc tit. Quod si aliqua traditio , vel vera, vel ficta piae cessit, siue naturalem tantum detentionem, siue veram pollessionem transtulerit, & qua-uis in aliam causam vel contractum facta sit, quam in eum de quo agitur, susticit nuda voluntas sine aliqua traditione , ut ex nouo contractu, noua possessio , & per eam dominium transseratur, dict. leg. qua ratione 9.F. interdum,f. interdum Instit. de re r. diuisitone , dicta leg. certi coim dictio. 9. S. vltim. D. de reb. cred. dict. l. sed & si res. 7. F. i. D de publicia. eum supra citatis, l. 7. in principio, tit. 2 8. pari. 3. Bart. Alber. Angel. Paul & communiter Doctores in d. l. certi condictio. g. vlt. Albetic. 6c Angel. in d. leg. haec si ies praesens, Anton. Gomea in l. s. Taurinum. 69.
' Quod procedere,censemus etiam si praecedens possessio
non habeatur a vero domino, per textum in l. non solum 3 3. f. quod vulgis, D. de usucapionibus , ubi Bart. Paul. &communiter Doctores, quos refert Gome et in d. l. I.num. 7 r. versi c. item adde; licet contrarium sentiat Anton. Fabet dicta de cad. s. error. 6.1o Ex quibus deducit Anton. Fab. dicta de cad. 7s..error. I.&6. & per totam, non valere constitiuum rei absentis,
188쪽
Vniuersitas an possis adquim posses
nec ex eo transferri possMqnem. Sed tu am sententiMusi, & praxi recepta ζst , ω communi Pectorum calculo
comprobata, ut constat ex BattOLin l. quod mechari culum. Alexand. q. colum. Cumanus .i Aastoni. Hulit ensis, Ioan . Andreas. Abbas in cap. fin. de praeca r. quam defendit An
ton. Gom eZ ubi supra num .79. . .
Denique notandum, per hos actus fictos non posse pro, ticulatorem , vel tutorem transferre pullessionem, vel adquirere, quia ipsi non possident, ut ex doctrina Bartol. ScDoctorum hic constat, de tenet Anton. Gumea in dicta l.
Possessionem adquirere, an uniuersitas collegium, vel muηicipes possint. AP 3. municipes vltim
s L a. hoc titulo. .. CVm municipium, ciuitas, vel uniue sitas sit nomen iuris, & corpus quuddam, vel persona, l. I. g. qqibus, i. sicut, s.final, D. quod cuiusque uniuers. l. an usus fructus. 16. D. de v susein. stricto iure possidere non potest, dei de A forum , aut basilicam caeteraque loca publica non possidet , sed promiscue his utitur: quia ad possessionem animus , de eonsensus tequiritur, l. 3. f. in a mittenda, l. quemadmodum t. hoe titulo '. municipes autem vel ciues, aut ciuitas uni consentire non ossunt, ut Paulus hic doeet unde & Ulpianus in fragment. titulo, qui heredes institui possint, scribit neque municipia, neque municipes heredes institui posse: quia uniuersi ce nere hereditatem no a possunt. ideoque nec de dolo tenentur, quia dolo faeere non possunt. I. sed ex dolo I F. S.I. D. de dolo. Vtilitatis tamen causa cum liarii λ circa possessionem , de usucapionem recepta sint, l. perpgre 4 , . quaesitum infra hoc titulo, l. iusto . f. nondum, D. devsuc3pion. LI. C. hoc titulo, l. per procuratOIsm, eodem etiam
189쪽
etiam illud reeeptum eonstat, vi & possidere, &ivsueia pere municipes possint, idque eis, & per seruum, & per
liberam per nam adquiratur, l. 2. hoc titulo , non solum expeculiari eausa,vi Nerua sentiebat, sed etiam extra peculiarem , ut constat ex lege siue autem y. g. vltimo cum
leg. seq. D. de publicia. nee enim Publiciana, nisi talisees possessio adquisita. competeret. Ex quo textu eleganter apparet hoc iure fu ille singulari receptum, cum hereditatius, & municipum seruus coniungantur. Nec ad rem facit quod seruum non possideant , cum possessio no ix semper ratione possessionis adquitatur, ut constat ex filio familias, procuratore, & seruo nemine possessio, l. . l. si me in vacuam ρε. g. vltimo , infra hoc titulo. Iraesertim
cum& eodem singulari iure possessionem serui municipes
6 Eadem etiapi eausa dubitatum est , an conditio haec si iurassent municipi s iuncta, impossibilis esset in leg.
munici pibus 97. D. de conditionibus & demonstrat. quia niuein non poterant iurare : similiterque an illis bono- ' rum possessio praestati, I. unica, D. de libertat. uniuexsitat. aut hereditas ex Trebelliano restitui possit. In quibus omnibus receptum , & eos iurare posse per actores suos , vel seruos, dict. l. municipibus D. & illis bonorum possessionem praestari, vel hereditatem restitui debere, i. omnibuς 26. D. ad senatusconsultum Trebellian. l. unica, D. de I liberi. uniuersitat. Illud tamen obiter aduertendum est circa explicationem textus in dict. l. municipibus, in ei non caueri conditionem iurisiurandi permissam esse, quod coen iuris regulis pugnaret, l. haec scriptura χώ. D. de conditioni b. de demonstrationib. I. quae sub conditiones. D. de conditionibus institui. sed cum dubitari possit, an tanquam impossibilis pro non scripta haberetur, docet Consultus non esse impossibilem, cum per actorem municipum impleri possit: non tamen affirmat implendam nisi eo modo quo iure statutum est, d. l.quae sub conditione 3. 3, quoties.s Ex quibus descendit uniuersitatem , vel ciui
190쪽
Vniuersitas an possit adq. posses in
posse proprie, & vere delinquere : quia delictum requirit propriam personam, dc consensum, dict. l. si ex dolo, S. r. sed tamen impropriE perrectores,& gubernatotes eius recte potest, lanetum 9. 6 animaduertendum, D. de eo quod met. cauc quia factum a consilio , vel rectoribus censetur a ciuitate factum l. nulli, D. quod cuiusque uniuers. l. quod maior, D. ad municipalem , facit authentica calla, C. de sacrosanctis Ecclerris , authent. nulla communitas, C. de Epit copis. Ita demum autem.tanquam esui
tas, vel uniuertitas deliquit si certo proposito, de deliberato consilio fecit, aut iussit fieri, alias vero non ipsa ciuitas, sed singulares personae deliquisse videntur, L semper. f. in se pulchro, D. quod vi, aut clam, ubi Bart. ac Angel. idem Barto Lin l. aut facta g. final. D. de poenis, Paulus de
Castro in l. si quis id quod D. de iurisdictione , Angel Albericus , & alij in d. l. metum s. de plures quos resere
in practica, g. homicida num. 72. Vnde est, ut circa ciuitatis punitionem distinguendum 'sit, & si poena sit pecuniaria recte ei possit imponi, l. I. f. final. D. quod cuiusque uniuers. si vero corporalis poena fit ex delicto irroganda, & alagitium fuerit atrocissimum in quo unus potest pro alio puniri ut laesae maiestatis erimen diuinae, aut humanae, i. quisquis, F. filij, D. ad legem Iuliam maiest. cap. statutum de hereticis lib. c. cap. Relieis de poenis, ipsa criminaliter potest puniri dirutionis, vel subuersionis supplieio, quamuis innocentes diuitate carit uti sint, quia dirutio est mors ciuitatis, I. usus fructus ciuitati, D. quibus inod. v susseuch. Quod si delictum simplex sit, & eommune, cum poe stra mortis in eam veluti res inanimata non cadat, i. mor-
tuo a. a. D. de fideiutaribus , de innocentes non debeant pro nocentibus puniri, alterabitur poena,& in arbitrariam eommutabitur, Battol. in dict. leg. aut sacta, s. final. Angelus consilio is s. non tamen ideo quia ciuitas puniatur , de ipsius Rectores, de elues immunes sunt ii sup