장음표시 사용
201쪽
si autem re pussiaverint, ad patrem in cuius dominio retro ille seruus censetur, pertinuisse dicomus, vi scriptum est ab Ulpiano in d. l. proponebatur st. & a Triphonino, in d. l. de hereditate I9. S. quid autem, D. de casti ensi peculio: nam ut in hae eaἀem quaestioue Vlpianus respondet in Lineo I t. D. de acquirend. rerum domitato: Si adita sit h reditas , Omnia ut in hercἀitaris ; si non seu adita , ut in serito patris
, Sed Papinianus in d. L filius familias r . S. I. D. de cistren .pecul. heredibus adeuntibus illis acquisitum perseruum legatum censeri assiimat : repudiantibus veto medio tempore quaesita ad patrem ex iuris ratione pertincre ne- .gat; quae tamen illi benigna interpretatione concedit.. Verum in l. si se tuus commui is 28. D. de stipulat. set a. nullam in hoc casu suspens vel pendentis tutis fictionem admittit, & non solum patri, sed nec heredibus fili j, si postea hete ditatem adierint , dominium retro acquisitum aD serit: cum si communis seruus Martiij, &castrentis pecviij, aliquid medio illo tempore, dum deliberant instituti heredes, erit stipulatus, nullum in hac adquisitione domitatu, nullam partem, heredibus postea adeuntibus concedat, sed insolidum Marulo acquiri respondeat: quia solus eo te ors dominus inuenitur ex decisione text. in l. si Eros i r. D. de optio. vel elect. legata, l. Plaucius 4'. D. ad i. Falcid.l. verum 63. f. si seruo, D. pro socio. L qui bonas te a 3. f. vltimo, D. de adquir. re r. dona n. l. si alienus idi. D. de stipu-
ue Quod & Triphonius sensisse videtur in d. l. de heredita
te s. quid autem in fine: cui enim utrunque casum tractas set, & ex stricta iuris ratione sexuum medio tempore pa- fuisse negauerit, in utroque tam e casu fauorabiliorem eo tra rigna sententiam latetur. ι Iridissicultas tanti est, ut doctissimus vir Iacobus Cu-iae ius lib. 27. quaestionum Papinian. in d. L si seruus coni- munis hanc quaestionem subtilissimam. & inter ipsos Consultos controuersam agnoscat , & Anton. Faber ingenij
202쪽
Papinia. ea titulo II. princ.6. illat. i a. de T 7.pugnasse prudentes tu hac iuris parte fateatur,& etiam Triboniani manus incusset. Verum ut rem breuiter comprehebdamus, duo
casus distinguendi sunt. Primus est cum filius intestatus decessit nullo testamento, vel inutiliter facto: secundus vero, cum testamentum fecit, & heredes institui; . Primo casu dis biam non est peculium ad patrem iure pristino per tinere, perinde ac si nu quam ab eo fuisset prosectum. ldeb-que libertates seruis castrensi peculij, a patre etiam in vita si iij praestitas valere, d. l. proponebatur 9. d. l. de heredit te, f. pater; adeo ut eIiam bona castrensis pecviij ad heredes patris pertineant, d. l. proponebatur. Nec obstat textus in d. l. de hereditate, F. quid autem.
ibi: Non est erio ratio respondendi competere libertatem eo tempore datam , quo non fuit in dominio patris: haec enim verba ad eum casum referenda sunt, quo testamentum filius fecit, in quo dominium non posse fingi retro fuisse penes patrcm , ptobbuerat Consultus in toto f. illius principio: no autem ad eum in quo filius ab intestato decessit, de quo
iam responderat, in versic. facilior, assiciuans valere liberistatem a patie datam ; dum faciliorem deliberationem esse scribit. Secundus casus vel secunda principalis quaestio est cum testamento facto filius decessit, de heredes instituti deliberant. Et quidem quamuis castrense peeulium aditione sat hereditas, dum ex eo tempore, coque facto retro suisse praesupponitur, d. l. filius familias i8. D. ad i. Falcidiam, d. l. si seruus communis in principio , D. de stipulat. serv. itamen eum heredes instituti sint a filio; necessario dieendum est,& si non vere hereditatem, imaginem tamen quadam successionis, vel hereditatis medium illud tempus praestitisse, ne dominium castrensium bonorum a patre in heredes filij transeat , quod esset absurdum , ut Consultus a argumentatur in d. l. de hereditate , g. quid autem. Haec igitur lucis ratio χssicit, ut dominium cum deliberant heredes instituti, medio tempore patris fuisse diei non pos
sit, nec illi seruum aliquid acquisisse. Vnde necessiario ad
203쪽
pietatis paternae benignam interpretationem recurrenditii docuit Papinianus in d. l. filius familias i q. f. i. D. de castrensa peculio: quam fauorabiliorem sententiam Triphonii is appellauit ind. l. de hereditate f. quid autem in s n. Ideoque re che Vlpianus in d. l. in eo, D. de adquir. rer. do- min. scripsis in hoc seruo castrensis peculij: Si ad isa sit ho
quod ita explicandum est, ut in pr mo casti
quo adita fuit hereditas, omnia ut in heredit aerio seruo ex apsa iuris ratione spectentur; in secundo autem in quo non ruri adita, omnia ut in ieruo patris.
8 Nec sibi ipsi, alijsue pii dentibus aduersatur papinianus
an d. l. iii seruus communis, in principio, D. de stipulationsi ei Horum : quin potius sub taliter, & ex iuris arte docet ad-- qui ii a per ieiu uin communem , ad Marulum solum pertinere : quia soliis medio illo tempore , dum deliberant he redes, dominus inueniatur. Ius enim patris , quod inpzi . demi est, obstat quominus imago illa successio uis, heredi ras ante aditionem elIc possit: imago autem successionis impedimetito eli , quominus dominium patris fui lite dia tui. Atque ita contingit ut iure patris imagini successionis Ohstant C i imagine vero luccessionis dominium patris impediente , medio illo tempore solus Maevius dominus inueniatur , cui per seruum acquiri possit, ct debeat, d. l. si alienus, D. de si putatione seruorum, d. l. qui bona fide C vltimo, D. de adquirendo reriim dominio, d. l. sit Eros ri. D. de optione legata; nec retro tractio, quae postea fit, at quid opstrari porcst in re iam acquisita sicut nec operatur insipecie te ius ind. l. ii Eros, iuncta. legatu So. D de te e
r .Quod 'ccus est, ubi medio illo tempore nulla persona est
cui acquiratur, ut ind. l. filius familias Iq. g. r.&iud. l. proponebatur in da de hereditate, j quid aurem.Tucenim acquisitio in pendenti habetur, & vel heredibus, adeuntibus vel patri retro tractionis iure,dc potestate adquirui itur, atque ita rotam hanc dissicilem qumionem explicari potac existimamus. T '
204쪽
dissi elle Papiniani responsum in l. pater i . , pater , filio
D. de castr. peculio, iar ibit Papinianus, patrem qui a filio milite vel qui militauerat heres inititutus fuerat, in casitrensi peculio , non posse quartam falcidiaua retinere, sea ad finem peculiticogendum pςrpetuo legata praestare, si filius iure militari testamento intra Annum missionis facto decesserit. Si vero post annum quam militare desierat, iure communi testamento facto, diem suum obierit, ratio
ne legis Falcidiae quartam retineri polle Consultus assit-
Huius textus tanta est dissicultas ut eo adductus Anto. I. Faber in Iurisprudentia tit. i i. prin 6.illatione ι& a r.existim tuerit, etiam in testamento veteiani, intra annum missionis facto Faleidiam cessate, aduersus Iutis Consultorum doctrinam in l. si eertatum i7.s.fin. D.de testamen 'to militis, i. si post missiqnem i a. si ad ueterani o. i. similes dia. D.ad l. Falcid inlarum auctoritate a sententia An-xon. Fabri discedit Schiphor digerius d. lib. 3. tractatu 7. quaestione I. sed ipse nec dissicultatem satis expendit,nec aliquod probabile respondit. Cuiae. lib. a. diffinitionum Papiniani in d. l. pater a7. nec soluit nodum, nec indicata' Putamus responderi posse recte Papinian. docuisse patrem milite filio familias, vel qui militauerat, institutum , si causa testamuli omissa ab intestato peculium retineat, nul' .la quarta deducta , ad finem usque peculi j ea strensis legata praestaturum. Obiiciet aliquis r ergo testamentum factum ab eo, qui militauerat, hoc est veterano, iure mili tari valet, si quidem in eo Falcidiam cessare respondri Consultus, nullamque constituit disserentiam,an , milite, n a veterano pater fuerit institutus. Respondemus non id ed in hoc casu,legem Falcia cessa- i ire, quod iure militati testamentum valuerit, sed recondi tiori alia iuris rationei lex enim Falcid. in hereditate locum tantum habet,& ubi non est hereditas, de illa n5 tractatur. Ideoque ad successionem ab intestato extensa fuit, quia non minus ab intestato quam ex testamento heredi-xas est, l. lege obueuire, D. de xetbotum sanificatione, de t
205쪽
in captiui testamento Falcidia deducitur : quia lex Corne lia hereditatem facit, i. filius familias i8. D. ad l. Falcid. l. in bello ia. s. i. D. de captiuis. inod si filiusiam ilias veterauus parte non instituto , ab intestato eum rogaue iit ut
peculium suum east tense alicui testituat, posse hoc indulgeri legis Falcidiae beneficium docet Paulus in d L filius
familias I 8. quia quamuis non alias peculium castrense filii hereditas fiat , quam si δε testamentum filius confece-1it,& ex eo hereditas fuerat adita, l. in eo a 3. in principio, D. de adquir. rerum dominio, l. si seruus communis l8. D. de stipulatione seruorum. l. proponebatur 9. l. filius familias ιη.3. r.l. hereditate i9., pater, D. de castrensi peculio, d. l. filius similias i8. D. ad i. Faleid. Tamen cum pater ab intestato rogatus est peculium cestituere, quasi ab intesta' eo bona post det, argumentoque est, quod si institutus pamter omisisset hereditatem veluti si legitima hereditas ad eum peruenisset, legata praestaret, ex edicto si quis omissa causa testamenti: ita enim ratiocinat ut Paulus in d. l. filius familias i 8. Cum itaque ubi hereditas non est , lex Falcidia cesset, di in praedicto casu, licet hereditas vere non sit , ex aequi tale tamen Falcidiae beneficium indulgeatur: quia exem
plo legitimi heredis pater bona possidet,& ne sit in potes tate si iij, semper patrem suum Falcid. beneficio priuati,
dum eum non initituit, sed ab intestato grauat; sequi tacut in ea specie quam Papin. tractat in d. l. pater 17.g. i. Vbi pater de casti ensi peculio institutus, omisit eausam testimenti,& ab intestato peculium retinuit, beneficium legis indulgeri non debeat ; non quod ille ., qui omittit causana
testamenti Falcidia priuetur: tantum enim in eo punitur, ut perinde legata praestet, ac ex testamento praestitisset, quarta etiam retenta, l. quia autem 6. in principio, versi c. habere. l. si duo i8. f. i. i. cui seruus et s. l. Iulianus I 6. D. si quis omis causa testamenti, l. vlt. C. eodema. I.f. ad eos, i.
Nen senius 2 i. g. sed & si dominus, D. ad i. Falci d. sed quia indignus est,hoe legis beneficio, & hac indulgentia patet qui suo facto effecit, ut castrense peculiu hereditas no sue- lixa
206쪽
rit, nec legem Falcidiam pati potuerit : unde de se quaeri poterit cum sibi damnum strogauerit. Nec obstat,quod in t te mento, post annum missionis, iure communi facto, a- 'sud docere videtur Papinian. in d. l. pater,*. i. versi c. quod si citius, non enim de eo casu tractat, quo patet causam testamentio misit. Sed nequis ex l. r. 6. in si ij quoque, D. ad Senatusco r. .sultum Trebellianum existimet ea in militis testamento Falcidiam non cellare contra omnia , quae supra tradidimus . cum scribat Consultus in militis testamento Senatusconsultum Trebellianum locum habete , aduertendum est iure antiquo ex senatusconsuit. Trebelliano,quartam non deduci, sed actiones tantum in fideicommisistium transferri, Li. D. ad s. C. Ttebet. quousque Pagasiani S. C. auctoritate in Trebellianum translata , ex hoe Senatusconsulto, etiam quarta retineri coepit, , . sed quia heredes, Innit. de fideicommis. heredit. Recte itaque Vlpianus in d l. i.* in iiiij quoque,docet Senatusconsultum Trebel.quod ad restitutionem hereditatis , & translationem actionum pertinet, in militis testamento locum habere cum hoc, fauorem potius militis respiciat, Sc eius v Iuntatem tueatut 'argumento, l. I.& L . D. ad senatusconsultum Trebellianum, d. S. sed quia heredes: docuit ad militis testamentu hoc Senatusconsultum pertinere , etiam Marcel. in l. si a milite 29. in principio, D. de milit. testam. & quidem de Senatustonsulto Trebel.quatenus ad translationem actio. num pertinet, Ulpianum locutum fuisse in d.3.in si ij quoque, constat ex principio, l. I. & ex praecedentibus, de sequentibus ff.in quibus semper de translatione actionum tractat Consultus. Nee obstat quod Vlpiani responsum de iure nouiori riintelligendum suadere videatur mentio qua fi castrensi pe- euiij a Consulta facta, cum hoc peculium ab Imperatoriabus posterioribus receptum fuerit in l. final. s. i. C. de in ossicioso testamento, l. veluti T. C. de assessor.l. unica, C. de castrensi omnium Palatinorum peculia, lib. I a. Nam 'respondendum est etiam Vlpiani temporibus tale peculium
207쪽
lium admissum. cum eius meminerit Consultus etiam in Lbona 9. 3. dari. D. de b morum rossessione,& in l. i. f. nec castrense, D. de collatione bonorum, & in l. filius familias 7. g. fi nal. D. de donatio. nisi his omnibus locis verba illa, quasi castrense a Tribo nano ex posteriorum Imperatorum constitutionibus addita dicamus, ut censet schiphord. dolib. a tract. 7. quaest y. .
CAp. IV. Dp possessionis, per seruos hereditarios, adquisitione
virum ex causa peculiari ignoranti pessissis 'ε
adquiratur. s Ea licet possessio generaliter scientibus , & volentia
bus adquiratur,& corpore alieno,animo non nisi propsio, l. 3. s. caeterum , D. de adquirenda possessione, in eoque a dominio differat , quod non solum ignoranti . bus, sed & inuitis adquirere posse responsum est in l.e aminuitis 36. de adquirendo rerum; l. seruus 62.D.de verbo- Ium Obligat. ex causa tamen peculiari etiam possiessio ignoranti domino quaeritur: quia& animo serui, & corpore possideri videtur, l. y. 6. saltus, versi c. caeterum, l. peregre 4 - ,. quaesitum, D. de adquirenda possessione , Donellus: lib. I. commentat cap. 8. Duarenus in I. i. g. item adquirimus, D. de adquirenda possessione, Gitanius ibidem num. 3. Franciscus David Argente in notarum selectatuni lib. titulo de interdictis cap. de possessione, consentit Cuiae. ad titulum de verborum obligatione in d. l. seruus 61. de lib. i s. quaest. Papiniani in dict. leg. peregre, ,. quaesitum, de in l. iusto q. f. nondum, D. de usucapionibus, quamuis lib. 1 t. obseruationum cap. 9. & ad titulum de adquirenda posssessione in l. l. s. item adquirimus, contrariam tenueri sententiam , errorem Barioli, & interpretum secutus, qui p ssessionem etiam extra causam peculiarem ignoranti per seruos adquiri existi niti usucapiendi vero conditionem non aliter quam ex causa peculiari: de qua quae- suo
208쪽
De posses adquisit. per seru hered. iis
ilione latius diis ruimus supra tractatu 2. cap.8. Hinc igitus euenit , ut ex causa peculiari, etiam posses, *sonem per seruos adquirat hereditas, A vsucapionem imcipiat d. item adquirimus, versic. igitur de adq-eda possiessione, Liusto . f. nondum, D. de usucupioni b. Lsi postliminio a P. D. de captiuis. & postliminio: quamuis
extra causam peculiarem non possit exordium usucapioni praebere , sed tantum coeptam a defuncto continuate , &implere, I.; OD. ex quibus causis maiores, i. nunquam 3I. S. vacuum, l. coeptam o. l. iusto 4 . 6 nondum,D. de usu capioni b. t qui cum 6. g. vltimo, l. a. f. etiam heredi, D. pro emptore, Donellus lib. s. commentariorum' cap. 26. Culacios lib. 2 3. quaest. Papinian. in d.l. iusto nondum, Bronchorst enantiophanon centutia A. assertione I 2. Anton. Faber in rationali ad Pandectas iu d. l. cum miles 3 o. D. ex quibus causis maiores.sed his dissicultatem facere videtur Iurisconsulti res- sponsum in l. vltima, g. vltimo, D. de usucapionibus, ubi si seruus hereditarius post mortem domini peculij nominerem tenere eoepit, usucapionis petimordiuna tempus adita:
hereditatis fututum : quia usucapi illud non possit, quod antea defunctus non possiederat idem ille Papinianus reia pondet, qui in d. l. iusto 4. g. nondum , D. de usucapi nib. scripserat,nondum adita hereditatis tempus usucapions datatum esse, siue faruus hereditarius aliquid comparauerit, siue ἁo. minus ydsidere cπit. Nullam constituens differentiam inter sucapionem a defuncto inchoatam, vel a seruo hereditavio ex causa peculiari coeptam. Qua difficultate pressius Accursus in d. l. iusto, f. nondum, verbo hereditarius, respondet in d. l. Onal. 6 final, io, 'eutum sui me Papinianum de re , quam seruus hereditarius post mortem domini possidere coepit, ut indicant illa verba , post moriem domini; at in dicto f. nondum, de ea cuius possessionem seruus ante mortem domini apprehenderat . Sed minus recteueuin verba dicti g. nondum conuincant post mortem domini seruum possidere coepisse, ait nam
que Iutisconsultus, siue seruat hereditarim aliquid comparat.
209쪽
Atqui seruus hereditatius non antea , quis dici pote'
quam mortuo domino, in dominio fuerit hereditatis ii dei hereditarium seruum comparare , non antea, sed tunc cum hereditarius fuit, praesentis temporis verbo dum utitur, satis probat Papinianus, interpretationcm Accursi, re ij ciens. Pixsertim quia si seruus ante domini mortem possessionem rei nactus fuisset, casus illos, sius semus hereditarius aliquid comparat, sue dominus psidere cspit, minime ut diuersos ingeniosissimus posuist et Papinianus,cum se i uo ante domini mortem possidente ; ipse dominus posesdere videatur, non minus quam si per suam personarii possideret, i. quod meo i8. D. de adquirenda possessione, L i. g. si quis tamen, iuncto g. non a
6 Sed cum sententia lixe Papiniani in dicto S. nondum
. alijs Iurisconsultorum placitis consonet; illa autem quae . in dicto j. vltimo resertur, illis ot ibus aduersetur, nota de huius , sed de illius interpretatione tractandum fuit; quod de iacit Accursus: nam cuma ideat in peculiari causa, per seruos hereditatem posse usucapionem incipere,d.l. i item adquirimus, d. l. penultima, D. de captiuis, de postliminio reuersis, in d. l. final. 3 sinat. D. de usucapioni bus, verbo heredita: is, scribit non fuisse eo loci ex causa: eculiari apprehensam per se tuum possessionem , de vera illa, pecul, nominι , ita interpretatur: quasi ipse seruus propria auctoritate sibi peculium constituens , eius nomia ne coeperit possidere, quam glossae diuinationem sequut tui Bart. de Doctores in d. final, s. sinati. Sed minus rect ut docte aduertit Cuia c. lib. Io. responsorum Papinia in d. l.finali f. . & in comment. ad titulum de via cap. in ead. l. Quomodo namque prudentissimus Iulii cons.l-tus seruum s bi propria auctoritate peculium constitue re velle in quo tota decisionis ratio consistebat non .
solum omisisset, sed etiam talia verba proponeret ex quibus antea fuisse constitutum peculium apparet 2 ait enim, pechli1 nomine rem irpit tenere : ergo si post mortem domini
rem coepit tenere, idque peculij uomine, iam peculiumerar
210쪽
De posse adquisit. per scrv. heredi r. OPI
eris , idque ante mortem domini constitutum , cuius nomine potiet possessionem incipere. Quod & verba peculi, nominι vel peculiari κνmine, satis euincuist , quibus uti solent Consulti, cum peculij recte constituti causa, aliquid gestum fuisse , significare volunt ut in l. imo eum iώ. g quare, D. de liberali causa, l. homo libet 3 . 3. final. D. de adquirendo retum dominio, t. q. l. quamuis a r. in fine, D. de ailquirenda possessione
seruus I o. & tribus sequentibus, D. pro emptore, i. si seruus ar, D. de solutionibus,t. in bello t et .F. facti, Lbona eorum ai. S. quae peculiari, D.de captiuis de postliminio re-uet sis, i. penultima eodem titulo, ubi pecul, nomine, rem a seruo postellasia I ea ratione captiuo ad usucapionem pro 'desse Paulus notat : quia eas res etiam inscientes Uucapere flemus, ct eo mida hrreditas noηκum nais pos thumo, ct no
dum adita augeri per seruum hereditarium sic . Pιeulu igitur nomine his enim verbis Paulus utitur in vere & legi time constitutum peculium signifieat , alioqui Enim , nee inscientes rem ex ea eausa a seruo possessam , usu capere nos posse scripsisset Consultus , nec hereditatem
eo modo per hereditarium seruum augeri asseuera se seta
Dicendum itaque est non minus Papinianum in dict. l. finali. s.final, quam Paulum in hac lege penultima , verbis illis, peculij nomine, iure constitutum peculium signifieasse, ut de generalis illa Papiniani ratio ostendit, quamado, enim νsucapistur , quad antea defunctus non possedarat'. Quae nullam eonstituit iusserentiam inter recte constita tum peculium , vel , seruo propria auctoritate usurpatum ; sed inter possessionem in vita domini adquisitam,& usucapionem post eius mortem inchoatam. sed Papinianus in hye g. finali ex iure communi respondit, cuius principiis attentis non poterat procedere usucapio: Paulus autem in d l. penultima ex iure singulari, quo introductu est, ut hereditas per seruum hereditarium possit