장음표시 사용
231쪽
Iuliani in eodem s. exiitimant , vel de eo casu accipies Ma quo pater reuersus fuit ; ut ratio a I. C. subiacta suadere Videtur, quae ver δ per seruos adquiruntur,vel ad dominum si reuersus sit, ex iure postliminij vel ad heredes eius si apud hostes decesse iit ex lege Cornelia pertinebunt,t.1 .D. de captiuis i ct merito quia scrui bonorum fuerunt, ct esse perseuerant fit, fui iuris,sbique ideo adquisisse intelligunturAEt eleganter Iur. Consuli. in d. l. in bello a a. I . D. de captiuis, S posuim. a 3 Hlucque est ut postliminium definia: ur , ius amigarei r
cipienda ab ex taneo , ct in statum pristιnum restituenaa , internos ac liber os PFulos legibus, moribus, conHitutum, l. postlim. Inium is . in principio, D. de captiuis; explicant praeter Balduinum , Gi finium , Burchol then, doctissimum Doctorem Anton. Pichardum in s. Si ab hostibus , Institui. quibus modis ius; Petrus Gregor. lib. io. syntag. cap. s. Cui a cius lib. i z. obseria. cap et s. Donet. lib. 2. eommenta s. cap. 26. Anton. Faber in iurisprudentia tit. II. principio T. 14 Cum autem eius duae sint species , ut aut nos reuertamur. aut aliquid recipiamus, i. cum duae t . D. de captiuis, qui ab hostibus reuel si sunt, omnia pristinatura recipiunt i sed qui in ciuitate fuerunt non omnes res ab hostibus recupe- 1 ias per postliminium hibent, sed tantum filios , naues longas, ct onerarias ad belli usum, se tuos ,& equos, i. I, Is d. l. Iq. D. de captiuis. Idebque ,& seruus qui apud hostes
est propter spem postlimini; legati po: est , l. id quod D. h
seruus 98. D. de legatis r. reuersus enim domino restitui tur. Adeo ut, .& seruus transfuga postliminio recuperetur, ne coturarium iv Miami si iniηrisum , qui seruus semper ma. net quram domino dώm sum, constituatur, l. postliminium. f. si verb seruus, D. de captiuis, quod , & in statu libero locum habet, nisi conditio libertatis antequam reuert tur extiterit, dict. leg. postliminium ist. s. si statu liber. quia conditione pendente seruus est, Ieg. 9. in principio, leg. statu libet os et s. leg. statu libet i 29. D. de statu liberio: serui autem, cum ciuitatem non habeant, nec caput in ciuitate, leg. quod attinet 2λ. D. de regul. iuris, trans-
232쪽
videri non possunt. Secus autem est in filio familias transfuga, nam patri sicut, & patriae amittitur, paterque antiquiorem di lciplinam castrorum , quam charitatem liberorum habet,d. l. i 9. filius quoque.
Cae: era quae ad postliminii fictionem spectant, & ex superioribus descendunt principi js, docte. & ingeniosd, ut solet. prosequitur Iurisprudentissimus Faber in luti sprudentia, tit. II. principio T.&.8. unde petenda, nos enim eat at tum referenda duximus, quae & necessaria erant,& explicatione egere videbantur.
Unc ad legem Corneliam accedamus , quae lata rest piimo Punico bello a Lucio Cornelio Sulla dictatore , & Consule cum Quinto Metello , Pio Ballea fico anno ab urbe condita 67 .& ante Christum natum 77. nam cum primo punico bello quindecim millia ciuiuin Romanorum cum Marco Attilio Regulo cap ta sui isent, de cos ex more antiquo redimere noluissent Romani, ne tot Ciuium testamenta per captiuitatem ir rita illis non reuersis,& postliminii iure cessante esse e-renter, l. squis filio 6. g. quatenus, D. de iniusto rupto,g. non tamen , Instituta quibus modis testamenta, Lucius Cornelius Sulla legem rogauit, quia constitutum est, ut quilibet ciuis Romgnus qui testamenti factionem laabuisset,l. pater I O. q. I .D.de captiuis,& postlim. si apud hostes decederet, eo instanti quo caperetur, de sic ciuis Romanus decessisse videretur, l. in omnibus. D.de eaptiuis cum alijs lura num. 24. eitatis , haec igitur lex, de hereditatem captiui inducit, leg. in bello. ia L I. D. de captiuis
233쪽
& heredem facit, i. filius familias i 8. D. ad i. sale id iam &
testamenta illius perinde confirmat, ac si in ciuitate decessistet,l. I. g. lex falcidia, D. ad i. falci d. l. lex Cornelia I r. D. de testamentis. a Unde fit, ut si is qui praegnantem uxorem habebat ab hostibus captus sit,& eo adhuc vivo filius nascatur, testamentum statim rumpti certum sit, nec filio ante patrem mortuo connalescere , l. qui uxorem 1 s. D. de iniusto rupto: quia testamentum quod alioqui per captiuitatem irritum factum, d. l. si quis filio 6. , irritum, amplius rum- .pi non poterat, i. nam & si, versiculo post defectum D.dein iusto rupto, fictione tam postlimini j. quam legis Corne- . . liae sustinetur, & habile, ut rumpi positi, constituitur Idcoque continuo testamen turn rumpi respondet Iauolenus: quia quamuis lex Cornelia locum non habeat, quousque captus pater incipiat mori; nec enim antea inducere hereditatem, potest , quae viventis nulla est, l. I. & a. D. de
hereditate vel actione vend. postliminij tamen fictio omnia iura in illud tempus suspendit, & conseruat, dict. lera illa institutio. 3 r. 3. i. de heredibus instit. dict. leg. penuia tim. 2. D. de suis, & legit .conseruatque , & firma Corne-- liae legis fictioni tradit, quae eo instanti incipit, quo post' liminii fictio desinit. Atque ideo in nostro casu utrius
que fictionis potestate , testamentum vires suas cum re tinuerit ; quia, vel numquam irritum fui se ex postliminio , vel confirmatum sore ex lege Cornelia certum sit, per natiuitatem praeteriti posthymi rumpitur ι non prop- ter spem conualescentiae , Ut Doctores Pradunt notati ab Antonio Fabro lib. IO. coniect. cap. 9. sed quia numquam infirmum suit; nec sustinet ut, si filius vivo adhue apud hostes patre decesserit, ut Iauolenus in praesenti scri bit. Quod equidem dissicile est, cum filio praeterito ari-
te patris obitum nato , δc mortuo testanientum sustineri , & secundum tabulas possessionem dari debere Imperator Adrianus constituerit, leg. Ir. D. de iniusto. . rupi. Nec sati facies si dixeris Iauolenum ante Adria- ni
234쪽
ni hempora vix me , & ideo ex iure quod ante illam costitutionem obtinebat, respondisse; nam Iulianus Adi iam tempore ito ruit : de tamen idem quod IA uolenus, etiam ipse scribit inleg. 11. g. vltimo, D. de cap
Vnde interpretes, in dict. leg. post humus D. & in Adict leg. qui uxor eua, respondere lolent , constitutio nem Adriani, ad post humum illum pertinere , qui vivo Patre, & natus, & mortuus est, ut ex dict. leg post immus, constat, non ad eum qui post mortem patris , l. a. & 3. C. de posthum. heredibus instituendis , ideoque cum in dict. leg. qui uxorem , filius licet ante mortem natura tem patris , post eius tamen captiuitatem editus fuerit, patre poste, defuncto apud hostes , per legem Corneliam cssicitur, ut post mortem patris natus videatur, qui post eius captiuitatem editus est: quasi tunc pater decessisset,leg. pater i o. leg. in omnibus, D. de captiuis. Ideoque ait Cui acius in hac leg. qui uxorem , post humum hunc Cornelianum Velleanum non elle, cum post mortem pa tris natus videatur : constitutionem autem Adriani ad Velle anos post humos, id est qui post testamentum ante testatoris mortem nascuntur pei tincte , dict. l. I 2. D. de iniusto rupto. Sed verius est posthumum hunc vivo patre natum fuis- sse, ideoque, & Velleanum esse, l. Gallus, g. nunc de lege,
tuit ad illum qui tempore mortis patris , cum ipsa incipit locum habere in rebus non erat humanis. Rumpit igitur Velle anus hic post humus, post testamentum, vivo patre natus, testamentum l. 3. g. i. D. de initasto rupto, quod quia vires suas recipere, vel confirmari potuit irritura nondum factum est . atque habile ut rumpatur remanet. Sed cum lex Cornelia postea id ruptum inueniat, utique non conis struat atque ita euenit ut testamentum rumpatur per Ierem Corneliam, quae id habile reddidit vet rumperetur, divi post ca , lex Cornelia eum quia rumptum est non
235쪽
confirmante, nullum tempore mortis testatoris a pareat, i. 2 a. g. vltim. D de captiuis , quod antea, non nullum, sed rupi um fuerat, d. l. qui uxorem Praegnant cm.Non itaque mirum si ideo rumpatur, quia vel validum fuit, vel confirmati potuit. Ideo autem , non constimetur quia ruptum fuit,& ideo Iulianus in da .ar. in fine, nullum dicat es se hoc testamentum , quod labo lenus ruptum esse docuit in d. Lo qui uxorem. Nec obstat, da ex post humus i a. D. de iniusto rupto ea enim constitutio, licet pertineat ad eum posthumum qui vivo patre, dc natus fuit, & decessit qualem esse fatemur hunc de quo Ia uolenus tractat: non tamen pertinet ad testamentum , quod, de ruptum, de irritum tactum est. Cum,& miniis sit fauorabile,& Praetor bonorum possensionem secundum tabulas, non aliter dare possit, quam si testator utroque tempore.& testamenti conditi, dc mortis
testamenti factionem habuerit, i. r. g. sufficit.& g. exigit, D. de bonorum posses secundum tab. Faber lib. 9- coniecturarum, e. IS. Esset itaque nostra species similior illi de qua in d. l. post humus , si pater cuius filius eo apud hostes degente , & natus, dc mortuus suit, ab hostibus suisset postea reuersus,& in ciuitate decessi siet, vide Anton. Fabrum Iurisp. tit. II. principio 9. illatione 4.
D substitutione impuberi filio facta perlegem Corne
liam confirmanduis conciliatione legis lex cornelia,28 Isipater ast. D. de vulgari cum l pater Io. quodnlius ra. D.de capriuis, post- liminio reuers it 1
Non solum ad hereditates eorum, qui in hostium po
testatem peruenerunt lex Cornelia pertinet, sed etiam ad omnes, quae ad quem eumque ex eorum te L. ramento pertinere potu illant, si in hostium potestatem
236쪽
De substitui. imp. per t. Corn. conss. 2IT
non peruenissent a. lex Cornelia 2 8.D.de vulg. l. bona 22.in principio, D. de captiuis, B..rt. Alexand.& Paulus ind. l. lex Cornelia de vulgari, Cuiae. lib. is . obseruation. cap. IT. M lib. 2 9. quaest. Papiniani in l.pater io. D. de captiuis. Vnde
fieri Iulianus existimat, ut si pater qui ab hostibus captus est filio pupillariter substituerit, n5 tantum principale testamentum , sed etiam secundae tabulae ex lege Cornelia vires accipiant, d. l. 1 8. de vulgati,& tectE: nam cum patris& si iij unum sit testamentum, i. a. f. prius, D. de vulgari, l. pater familias 28. D. de rebus auctoritate iudicis, aliis I 3. de priuile g. creditorum, s. igitur Inst. de pupil. vel duo, l. in duplicibus 79. D. ad legem Falcidiam, l. i. s. I. D. si cui plus quam per leg. quae tame unius loco habeantur,l. patris et O. D. de vulgari,consequens est, ut si pupillare:quia accessor ij locum obtinet, i .ex pupillari qq. D. de vulgari, l. pe nultima, D. testamenta quemadmodum aper. l. quidem s.f. vltimo, C. de necessarijs seruis, principali destituto destituitur, irrito, licitatur; etiam confirmato eonfirmetur rato constituto,ratum constituatur,l. 2.3. I. D. de vulgari, l. apud Iulianum tr. g. idem Iulianus, D. ad Trebel. Antonius Faber lib. io .coiecturarum cap.4.& de erroribus pragmat. de cade 32. errore r. & nouissime de cade Ioo. errorea o. Vbi mentionem facit quaestionis illius , quam ad eum scripsimus lib. epistolicatum exercit. exercitatione I. De hac igitur pupillaris testamenti per legem Corne- aliam confirmatione, varijs casibus pro sitis tractant C
sultorum prudentissimi, & subtilissimi Iulianus in d. leg. lex Cornelia 28. Scaevola in l. si pater a 9.D. de vulg. Papianianus in l. i o & in l. i I. D.de cap t. tanta subtili sat ei de ob scuritate, ut Cuiae. lib. 29. quaest. Papin. in l. pater Io. scripserit, desperasse aliquando se ad huius quaest ionis intellige tu iam venire posse,& Fab. lib. Io. coniecturarum cap. 4.&1equentibus , ea quae lib. 3. cap. 9. scripserat, retractauerit.
sed I. C.doctrinam sequutus quam breuissime casus, a Iurisi consultis propositos explicare,& enarrare conabor.
Primus est quem Iulianus in l. lex Cornelia 28. in prin- scipio, D. de vulgari, & Papinianus in l. pater io. in principio.
237쪽
cipio, D. de capti ais, proponunt , cum videlicet pater λlio pupilla liter lubstituit , & ab hostibus captus ibi deces.st hiulque postea in ei uitate mortuus est impubes, in quo respondent lubstitutionem pupillarem valere.sed age quae contra Consultos adduci ptissunt, & adducamus, & diluamus. Et quidem obstare videbatur, quod substitutio pupillaris in eius persona , qui vivo patre sui iuris effectus fuit locum non habet, l. i. , cum filiae, D.de vulgari, filius autem hic per captiuitatem patris sui iuris effectus suit , l.
1 2. s. i. abii mrum sui iuris Iacti, l. bona, a 2. f. quod si filius,
D. de captiuis. F. si ab hostibus, ver sic. si vero Inst. quibus modis ius patriae. Igitur substitutio , de qua tractant Iuttia consulti, valere minim8 poterit, sed legitimi heredes filij excluso substituto admittentur. Respondet tamen Pa pinianus legis Coineliae sctione essiri, ut pater qui non reddit, eo instanti quo captus est decessisse videatur: id ed que cum non captiuitate , sed morte filius patria solutus fuerit potestate, substitutionem suas vires necessario habere. '
6 Sed replicabis, legem Corneliam non sussicere: quia
licet fingere possit, captiuum eo instanti quo caperetur ita migrasse , non tamen potest efficere , ut filius in eius fuerit potestate, cum fictio illa ad testatoris tantum perso-mm, dccommodum non filii pertineat: ideoque ex leget Cornelia filius inuitus fit heres patri non suus , l. lex Co Delia r a. D. qui testamenta facere possunt. Nihil ad hane obiectionem Papinianus , sed pro Papiniano non inseri ocConsultus Fabet, dict. lib. Io. coniecturarum cap. q. reia pondet rationem illam Consulti ad speciem tantum det qua tractabat pertinere k cum scilicet filius est institutus et tunc enim non potest lex Cornelia testamentumpa
trius prius confirmare, quam personam heredis constituat cui deferat hereditatem , argumento l. quidam Iq. D. de iure Codicillorum, nee hereditatem filio aliter deferre, quam si patrem pro moi tuo habeat, l. I. & a. D. de hereditate, vel actione vend. filiumque in eius potestate suille
P Rispoliat; existiniat igitur substitutionem factam filio
238쪽
. exheredato si pater apud hostes decedat,& postea filia, in ei uitate non valere: quia lex Cornelia, non sicuti patrem eo instanti quo caperetur decessisse , ita& filium in eius fuisse fingat potestate : illud namque ad .commodum captiui patris, hoe ad filij personam spectat, de quo lex Cornelia non cogitauit,d .l. I a. D. de testamentis.
sed existimo plenius poste fictionem legis accipi: nam ss pater qui non redir, iam tunc decessisset intelligitur, ex. quo captus est , sicut substitutio pupillaris valeret si tune
vere decessisIet: quia filium sue institutum , siue exheredatum in potestate habebat tempore mortis, d.l. cohei edi i. g. eum filiae, D. de vulgati, ita& fictilia morte, per legem Corneliam, eo instanti inducta, substitutio suas vires necessario tenet. Nec obstat quod lex Cornelia filij pee- am non attendit: eo enim ipso, quod patrem detessisse fingit eo tempore, quo nec dominium rerum , nee tes- , tamenti faction*m , nec patriam amisserat potestatem; consequenter, εe testamenti factionem habui fle, & dominium rerum patriamque potestatem retinuisse praeseponit. Alioqui enim quo modo testamentum illius confirmare '' posset , qui nullius ob ijt rei dominius Z Cum non es elatu per eam, τι qui nulla botia in ciuitate reliquis heredes habeat, Llex Cornelia as. D.de vulgaria Sed urget adhuc Antonius Faber lib. Io. coniecturarum ccap. Io. id ed patriam Potestatem per legem Corneliam, non confirmari : quia captiuitate extincta fuerat: fictio
autem,legis Corneliae,cum tempus mortis naturalis expectet; quae tune in rerum natura non inueniuntur, captiuitatis tempore fuisse, fingere minimὸ potest, cum extremum a quo deficiat, sine eo autem ad extremum ad quem peruenire non sit possibile. sed inquiro a doctissimo viro , nonne testamentum in ciuitate factum, quod captiuitate irritandum erat,.l. 6. f. irritum, D. de iniusto rupto, ide δlex Cornelia confirmat : quia validum id per fictionem postliminij inuenit Z Fatetur lib. Io. coniecturarum cap.& io. Nonne ideo in suspenso est testamentum, quia om
239쪽
& seruos ius nonne inter iura patris , vel domini est , cum . etiam filios possit adiecta caula pa er vendicare, i. I . f. per h.inc, D.de rei vendicatione concedit dict. lib. t o. cap. 3. in fine. Ius igitur simatis in filio,& potestatis vr, patre, non abruptum, sed in suspenso erit 3 aficinat d. cap h. in fine: ergo per t. Corneliam confirmabitur sicut δί testamentum, cum suerit per captiuitatem extinctum. Qua enim ratione
testamentum: quia in suspenso fuit confiimabitur patria
autem potestas non quae sicut, & testamentum nunquam
amissa postliminij potestate videtur. Praesertim , quia si ut Faber existimat patria, & dominica potestas per t. Corneliam, non confirmarentur, libertates in testamento captiui seruis adscriptae, utpote a non domino, l .ls. L nulla I 0.l.s seruo ro. D.qui & a quibus manumissi. l. a. l. 3. l. q. & toto titulo, C. de his qui a non dominis manum. Et tutelae filijs constitutae non valerent, I. i. L pater . D. detest mentaria tutela. g. permissum, Instit. de tutelis, quod equi-8 dem absurdum eis et, & odio plenum. Putauerim igitur confirmari patriam potestatem, & consequenter substitutionem filio, siue instit tuo , siue exheredato factam vale re, si filius post patrem impubes moriatur, d. l. a 8. de vulgari: quia lege Cornelia efficitur, ut non vivo patre sui tu ris effectus, sed morte it Ilus potestate liberatus videatur,t. q. g. vltimo de usu cap ubi ea ratione docet Papinianus - filium captiui, apud hostes destitie L retro sibi possedisse: quia lex Cornelia iuneri tempus mortis, captiuitatis instanti, non quia ea cenante , per captiuitatem patris filius. sui tutis suerit effectus. s Nec obstat l. lege Cornelia i et . D. de testam et is, ibi enim, non posse dici suum heredem filium captiui proprie & naturaliter i C. docet sicut & in l. . f. i. D.de bonis libertorum, libertu captum,non proprie libertum esse, & in l. a. ini fine, D. de verborum significatione eius, . qui apud hostes, est dici hereditatem non posse: non autem negat ex fictio- . ne legis Corneliae suum heredem effici, l. eaptum , C. de postliminio, sicut & ex ea hereditatem eaptiui constituit,
240쪽
De subst. imp. per t. Cornel .cons r. m
ulta mentis, in dicta l. lege Cornelia quibus explicitus est
Nunc ad legem quod si filius II. D. de captiuis , & se. I oeundim speciem, quamuis a Papiniano tertio loco propositam accedamus. Tractauerat I. C. in principio, d. l.paterio. de illo filio , qui cum pupillarem lubstitutum haberet post mortuum apud hostes patrem, ipse in ciuitate impubes decesserat, dixeratque tabulas secundas in eius persoria locum habere ratione supra a nobis explicata: nuc quia dubitare aliquis posset , quid dicendum esset si filius non post naturalem mortem patris , sed ante eam post captiui- tatem vero decessisset , respondet hoc casu nihil esse,quod de secundis tabulis tractari possit: Siue quoniam vivo par filius familias mori intelligiιur, siue quoniam non reuerso est exinde sui iuris videtur fuisse ex quo pater hostium potitus est. Quasi dicat nullo casu pupillarem substitutionem valere: nam vel si reuersus fuerit pater, vivo eo filius familias mori intelligitur, & consequenter incapax bonorum , & testamenti habendi, l. 28. D. de vulgati, cum pater eum in potestate habuisse retro fingatur, I. penultima. D. de suis , de leg. l. I 2. g. r. D. de captiuis , vel si apud hostes decedat . ex eo instanti quo captus est siti iuris suisse videbitur , & consequenter vivo adhuc patre : ideoque pupillatis substitutio irrita fiet, d. l. coheredi, g. cum filiae, D. de vulgati. Qilod equidem contra omnia a nobis supra tradita ,. dc retpraecipue contra ipsius Papiniani responsum in d. l. patet Io. in principio, D. de captiuis state videtur: nam si lex Cornelia iungeret tempus mortis tempori captiuitatis,& eo instanti captiuum decessisse praeseponeret, non reuerso patre, substitutio pupillatis valeret i, nec minus suaa vires necessario teneret cum filius post captiuitatem p tris decessit, quam si post mortem naturalem decessisse temam si captiuitas in utroque easu pro morte habetur, quid refert, an post mortem naturalem, an antea filius decedatdqmmodo post captiuitatem mortuus sit Z Cum enim pa- iter peti. Corneliam decessisse videatur ex quo captus est,