장음표시 사용
411쪽
. binus; do cuius tamen eruditissimi hominis acumine, optimisque de Tullio meritis, quae lapsibus illius facile praepondcrant. nihil omnino detractum volumus. - ηγα Supra lib. I. cap. 19. Vt igitur nunc minore gloria sic tunc - - in tanta gloria non fuisset, nis etc. de phrasi minore gloria esse, Vide quae ὁ πάνυ I. F. Gro- novius ad Livii lib. II. c. 22. Tusc. lib. I. c. 12. Idque eum multis aliis rebus, tum e Montiscio iuro interugilicet. 'de Nat. Deor. lib. II. c. 54. Dentibus autem iuore eous elis manditur, atquct ab his extenuatur, et
mollitur cibus. Lactantius lib. VI. c. 2, 13. Haec es religio coelesis , Hon quae cons.t ex rebus cor oret . sed quae virtutibus animi. Seneca epist. 95. Aetiones honestas ex decreto feri, non tantum Praeemtis. Nihil igitur lacunosum subest hisce, de Fin. lib. I. c. 16. Quae autem tanta ex i robis factis ad m. v. m. accessh seri Potes, quanta ad augendas cum conscientia factorum, tum Poena legum odioque civium. et lib. V cap. 24. . . clyciis. quae oriuntur a suo cuiusque genere ιαθi Perdivorsa atque adeo aliena et salsa sunt haec exemis. , pla, neque hoc Pertinet locus de Divin. a, 19. in quo duae dieiiones diversae coniunguntur in gIOria eisse et mia inore gloria esse : nam adiectivum non potest abesse. Tusc. I, i a. legendum est: idque quum multis aliis rebus, tum spontiscio iure et e caerimoniis sepulcrorum intelligi Iicet. Saul enim res e pontificio iure et e caerimoniis desumptae. Sol locus de Nat. deor. 2, 54. ita comparatus est, ut d B Eκ. plicandis uerbis ab his dubitare liceat, adeoque de integritato eorum. Nam etiamsi explic mus ab iisdem, tamen cur ita dicatur, non patet. Seneca scripfit, quemadmo- . - dum Schwei8hlluserus Testituit: actiones honestas et yraeceptis feri, non tantum praeceptis. Ei apud Lactantium sequuntur haec: qui oritur e coela: quae caran. iam omittendae Praepositionis monstrant, tamen non omnino excusatile quamquam dictio aliqua re constare per
412쪽
TULLIANAnum LIB. III. CAP. IX. 387 virtutis, nam et amici etilivs etc. in eo Ogo rodest,
quod ita fungi officio in recte factis est, quae sunt or
ta Nirtutibus. . 'Sequitur: Ex quo intelligitur, Plus terrarumstus, quam lunae tractus ad nascendum valere. Luriae tra. eius dicuntur lunae regiones, sive coeli Plagae, quas Iu-na traiicere solet. Prout autem illa in variis harum regionum partibus constituta esset, quo tempore quis nasceretur , Variam quoque Iasscentis esse indolem atque
naitiram statuebant Chaldaei aliique, quos impugnat hic Tullius. Sed ipse vult; ad dissimilitudinem naturae
magis reserre, quo terram ni situ quis nascatur, quam quo in coeli tractu luna sit, dum nascaris. Si locum ita interpretor, non video quid Porinoverit viros pluri- mum reverendos, ut pro Iunae tractus legendum crederent Nemo autem dubitat, quin lunae traetus hic possint explicari, ut sint certae Coeli partes, in quibus versetur luna, ut tractus nubium apud Horatium Carm. lib. Iv. oda 2. Multa Direaeum Iemat aura cycnum, Tendit, Antoni, quotiens in altos, Nubium tractus: Et eoeli traetus apud Minucium Fel. Octav. cap. 5. et
eum tabe pestifera eoeli traetus inpieitur, sine diserim
ne omnes umerire. Ga In his Ioeis Ciceronis diversi ablativἱ non cohaerent, sed sua eonstructione diversa cum Verbo componuntur. am) Burmann. in misceli. Observat. Tom. 5. p. x7. tractum Itinae intelligens s patium, quod luna percurrit, de regione et stu e&plicuit. Quod legitur apud Μinucium, quum tabe pestifera coeli tr tus inscitiar, dictum est a Virgilio Aen. 5, 158. corrupto coeli tractu. Tractus etiam de re. gione terrae dici, omnes sciunt. eons Cic. pr. Planc. 9. Sed iraetus Iunas significare non potest regionem terrae
413쪽
Ibidem: enim es et factitatum, non esset destum. Sic fere loquebantur sentiebantque veteres, nihil accidisse unquam prodigiosum . quod iam non amplius accidat; quare etiam falsa esse Omnia mi aCula, quaecutique aliquando facta fuisse traderentur, nisi etiani Munc aliquando gerent. Sed quatenus decretum illud bene valeat, egregie docuit doctor meus, eruditissimus Clericus lib. de Incrcd. P. I. cap. 3. Observante quoque cl. Davisio ad Min. Felicis Octavium. Celebris est locus Pa'aephati, quem etiam adferunt viri laudati, in praefatione libelli de Incredibilibus; quem ego hic ob oculos ponam, ut mendum, quo sordere vid ur, obiter inde eruam. ἰσα inquit, εἴδ' καὶ μορφει ε σε λεγομενar Λαὶ γενομεναr τότε ' cir νυν ni κ εἰσὶ, τὰ tot αυτα Ουκ ἐγέ-το. Mihi quidem haud apparet, quo- . modo liinc sensus idoneus extorqueri ullis fidiculis possit, nisi hunc it, modum rescribamus atque interpungamus : χσα Οε Hδὰλ καt μορφαέ εiσr λεγύμεναι καὶ Γει' ΓΟΝΕΝΑΙ ΠOTE, Q νυν οὐκ εἱσl' τα τοrαυτα osκ ἐγένετο. Quotquot autem Decies atque formae traditae sunt e se aliquando factae, quae nunc non sunt; talta facta non sunt. Ne offendat .coniunctio καὶ ante γεγονέναr: nam illa saepissime apud Palaephatum alios
que scriptores παρέλκεr. Vide modo reliquam memora.
est tae praefationis Partem; et cap. 15. ἐγω δὲ φημὶ καὶ ταυτὸν καταβρωθῆναt. sic passina.
regioni Iunae subiectam, neque haec terrarum situi opponi. Raeto igitur Ernestius alteram lectionem tactus pra tulit, et cum solis idctu, qui de Nat. d. a, 15. dicitur, com
a54a Contra Wophensium disputant Carpaovius in Observat.' philolog. in Palaephat. p. io et Fischerus ad h. l. Emeri datio enim peior est vulgata scriptura, quae dubitationem
, non admittit. Duili reo by Cooste
414쪽
TULLIANA Ruri LIB. III. C A P. X. 3M CAPUT X.
Aiam inus defenditur. Ellipsis pronominis Hemonstrativi ante Docem ipse, in compliaribus Tullii locis, stabilitur et adfruitur. Vulgata Cieeronis lectio in lib. II. de Diuinatione aliquoties fusentatur. Potius quam constructiam eum infinitivo Graecaniso. Non omissum pos nequidem.
Reliqua iam, quae nobis in secundo Ciceronis de Divinatione libro observatu digna visa sunt. persequamur. Cap. LVI, 116. Quis enim est, qui credat AP οἰ- linis ex oraculo Pyrrho esse reis oujum, Aio te, Aeacida, Romauos vincore Mosse. Locus Augustini de Civ. Dci lib. III. c. 17. qui huc adfertur, emcndatione ista haud in d; gere videtur, quam illi adhibet vir cl. Sic loquitur ille pater. Pyrrho do rerum futuro eventu consuleuti; Iatis urbane 'ollo se cimbiguum oraculum edidit, ut e duobus quidquid Meldisset, ipse divinus haberetur: ait enim, Dico te, Pyrrhe, vincere Mosse nomanos: atque itas De Pyr-.
ferarus fatidicus legendum forsitan, securus EGIT
fatidicus utrumlibet exbeetaret eveutum. RePO-nebat doct. Davisius, titrumlibet Dectaret eventum. Nos illud exspectaret conservandum omnino Censemus; Vult enim AugustInus, contrarium oraculo edito eventum exspectari ab Apolline non potuisse. Securus erat Vates, uterlibet eventus Consequeretur. Sane Verbo exisectaret locus hic tam idoneus esse videtur. ut illud Dectaret ne tum quidem anteferrem, si codicum aucto-Titate nitexetar.
255 Integra sunt omnia verba. Caes. Beli. Gall. 7. 4o. eoeΠ-lum Pugnae exoectabat.
415쪽
Cap. LVIII; 110. Contrahi autem animum geri et quas Iabi Mutat atque eoncidere, et ipsum esse do mire. Usitatiore loquendi ratione, pronomine addito, scripsisset Tullius: et id i sum esse dormire. sed vero plurima loca lunt, in qnibus pronomen demonstrativum, cuius ellipsin iam supra plus semel in aliis orationis casibus vidimus, ante Vocem infe omittatur. Sic de Legibus lib. II. e. 14. Sed redde caetera. M. remdam vero, et i sa, si Potero, brevi. Quam quidem Iectionem cum sanam pronuntiaverit Davisius, Guilicimiumque περrεργιας accusaverit, qui reponeret, reddam vero, et, id s Potero, brevi; non video sane, qui reprobare illa potuerit, ibidem cap. 5. Lege autem c rens cisitas, esine ob Usum nullo habendα loco p ut Latinitatem iubere Putaret ob id insum: quemadmo- 'dum etiam istud pro infum restituebat lib. II. de Finibus cap. 28. Iam infum absurdum, maximitis malum negligi. et Academ. lib. II. c. 34. Non enim Motest cou-
ω euienter diei, nihil eomyrehendi Mosse, s infum h. e. id ipsum, nente nihil cQmprehendi posse comPrehendi posse dicαtur, vult idem vir laudatus .ex codd. Ii
quicquam comPrehendi Posse dicatur. Producamus tamen loca quaedam alia. Praeter ea quae iam produximus , in quibus hanc formam silentio praeteriit vir Cl. de Fin. lib. V. c. l. euius etiam illi hortuli proμinqui non memoriam solum rooeant, sed insum videntur incor Pectu meo Poners. et cap. 14. Et nunc quidem quod eam tuetur, ut de vita Motissιmum loquar, i est id extrinsecus di in tua enim Martim magna vis es. SeneCade Ira lib. I. c. l6. Ratio nihil μraeter tuum, doquo agitur, Deciae. FIorus lib. IV. cap. 10, 4. et sa-
416쪽
TULLIANA Rum LIB. III. C a P. X.
391 Iute Latine , data, quum Idem Obo' fecisset. ubi vide.
8 quid cuique rei conυeniat ex se mutis. a56 I um poni pro id in m alii quoque doeuerunt. Vid. 'L F. Gronov. et Drahentiorch. ad Liv. 5, 43, 4. Iac. Gro- nov. ad Ra, 55, 1 I. et Wophensium sequuli Bremius ad Cic. de Fin. a, a3. Matthiae in miscellan. Vol. I. s. P. 96. Goeren 2. ad Cic. de Leg. a , 5, 12, 2, 14, 54. de Fin. 3, 4, ita Est igitur: et id ipsum contrahi animum. Nec clarior fit definitio, si cum uottingero verbum putat trati*O namus. Primum enim Zeno docuit contrahi animum, tum idem fieri in somno assirmavit. Saepe et i iam usurpant Cicero aliique pro. et qMidem, ut de Le8. 2, 14, 54. Tamen quaeritur, alium i iam demonstrativi simplieiter ponendi locum Ohtinere possit, quod in Cic. de Leg. 2, 5,aa. fieri cum Wophensio existi inavit Goerenatus. Spl ao
Iocis a Wophensio allatis Μoferus ita censuit nuper: ea 'vel eontroversa esse, vel non reqDirere additum pronomen dei non Iirativum, vel ut essent vera, placere irimen non posse.' quia latinitati adversarentur. Caussam et rationem rei non
aperiat. Quam multa scribuntur, e quibus nihil dilai potesti Iuum quo res aliqua vel ab aliis distinguituri veI a diversa re, ut fit id quod idem, vel ad dilux d stinctio rhetorica, ut fignificet es eben, dies gerarie, Per se coii stare potest, nec pronomen sibi adiunctum habet, ubi notio rei iam posita est. aut aliis verbis constituitur, ut in illis et tua, si potero, breDi et d. in. a, 28. ii iam abfur- dum maximum malum Πω i, et apud Senecam, Praeter tuum, de quo agitur. At ubi notionem rei non antea conceptam tonemus, nullo pacto lassum, quo illa disti suatur, pro ipsa re Poni potest. Quare de Leg. 2, 5. ob infum non accipi posset pro ob id instim, quod lege caret, nisi praecederet Ob eam infam cauctam , quod eo careat: quo praemisso vel addi poterat formula ob id, ob hoc et obi iam, quod est eben defrumen, sive ob idem: utrumque enim convenit. ad Alt. a 2, 14. quae mihi una caussa es hinc dif- .cedendi: nam Pro maIis recte habebat: quamquam i umdoleo. Non item scribi potest Liv. a, 4et, Iilitis eius, duumvir ad infum' creatus, dedicavit. ubi meliores codd.
417쪽
T. Wo PRENA LECTIONUM et quid quamque rem sequatur, intelligunt. Male omnino ante ista ex somniis virgulam ediderunt, qui duas istas voces ad τb intelligunt referendas existimarunt. i
Isto autem modo si accipiatur constructIO, Concedendum viro cl. , qui cas voces ex somniis glossematis dη-nandas credidit, quod sensum turbarent. Sed tollenda est illa distinctio, quandoquidem voces illae', quibus haud iusta Mo Θεέας incumbere videtur suspicio, construes dae sunt cum praecedente pronomine quid ἰ ut quid ex somniis, sit quae pars somniorum; quemadmodum infra cap. 65. id ex Ουο, est ea pals ovi, in hisce: Tum ilIe, Nihilne, inqui de τitelio p Id enim ei ex ovo Ῥidebatur aurum declarasse, reliquum tamen
Cap. LXIv, 133. Ut si quis medicus aegroto im e-ret, ut sumae Ierrigenam, herbigradam, domo ortam, sanguiunea Gm, e
Potius quam hominum mora eochleam dicere. Verbum ultimum inducebant viri insignes, quod ipsis importu- num esse, structuramque turbare videretur. Μallem ego quidem reponere diceret, eadem ut Constructio Te- Praesentetur, quam vid us Tusc. lib. IL cap. 22. qui Per esius est omnia, Motius quam conscios deIendae munidis indiearet. Caesar de B. Gall. lib. VII. c. 17. Praesare omnes Aerferre acerbitates Potius, quam rictu civibus Romanis . . Marentarent. quem locum sumarao iure defendit clar. Davitas ad Tusc. lib. I. C. 0. edit.
Priore. Additur quoque coniunctio tit, Acadi lib. II.' p. 8 intolerabili dolore lacerari Motius, quam ut ossi-
418쪽
eium Prodat avisi dem. 3 Si ita in hoc loco diceret, alit si offendat enallage, quae tamen satis abundequc elli s94 usitata) reponamus, non video illud verbum sic importunum esse, ut spongiam mereatur, quamvis sano sensu abesse posse non negem' Sed vel infinitivus sorte talis est, ut illum sollicitari non liccat: cum enim infinitivi haud raro sedem occupent subiunctivorum, cum
Coniunctione ut Constructorum, ut Vidimus supra ad N.
Deor. ΙΙΙ. 32. in loco Minucii, quem defendimus; tum in hocce quidem infinitivo post Potius Giam, imitatur forte Tullius Graecos, qui pastina ita infinitivum cum voculis πρὶν φ, μῶλIoμ et , similibusque iungunt. Cap. LXXI, 146. quum mendaci homini, He Nerum quidem dicenti, credere soleamus. Senim flagitare
Putabat Arci., ut legatur creelero ususOleamus. Mihi
ab3 IIano ornendati oriem assensu ac Ialido excipiebant reis cetiliores critici, etiam Schiateius; Iaelcio laincia, an ipfi. sibi ad animum non revocaverint verborum construendi Tationem, quae haec esset: Hi si quis potius imperet aegroto , ut sanguine cassam sumat, quam Dii diceret liminum moro eochleam. Ulai imperfecto nullus conceditur locus. In verbis cie Fin. 4, 14. qiaamobrem titriqtie Mem faciunt, ut A laeuam partem negligerent, dexteram tuereritM quae ratio valet, non pertinet ad ista verba, in quibus necessario aut scribendum erat dicat, aut prior laeti tentias pars immutanda , ne adhaererent ei verba iat sumat. Igitur abiiciendum erit Verbum dicere, aut supplenda, quactante potitis exciderint. Suspicor: ut Ii quis medicus aegroto imporet, ut fumat-sanguine cadam, Cur Potita . quam hominum more cochleam incere S In proxime ante- .cedentibus Schiliatus male fecit, qurim verborum ordinem
mutaret, et id quod in altera editione Davisiana, ut videtur, typographus peccavit, Ciceroni , imputare L Scripsi enim uid igitur me mones S pro quid me igitur mones Pquod unice verum ac necessaritim. Est, quid mones mea
419쪽
T. WopRENs LECTIO Numquidem negativum, incolumi sensu, desiderari posse vi. detur: quis enim illud requireret, si scriptum videremus, quum mendaci homini ne tum quidem eredere δε- Ieamus, quum verum dicit p quo tamen eodem, si recte videam, ista lectio, quan iam prae oculis habemus, recidit. Non potest negari aliquando coniunctionem adiici. quemadmodum Seneca de Constantia cap. 4. qui pati. nes fae quidem, non Potest. atque pluribus alii in locis. Sed haud minus frequens est iIlius omissio. Sic ad Fam. lib. IX. ep. 5. ConfIA nosri, ne s eos quidem, qui id sequuti non sunt, non Moeniteret, nobis
ymenitendum Mutarem. ubi Vide Manutium, cuius tamen ἁκρψoλογέα vereor ne nimia sit. de Finibus lib. V. c. 20. Itaque nos iucundiss mis quiluem uos fom ris Uuros Putemus, Endymionis somnum nobis velimus dari. ubi consule Lambinum. adde Acad. lib. II. cap. 40. No-sro sapienti ne quid maxime quidem Probabile se. occurrit, supra cap. 59. Atqui ne si navigare quidem Deum, ita gubernarem, ut somniaverim. Exemplorum omnia Plena sunt, ideoque manum de tabula. CAPUT XI.
Loea quaedam Tullii in libro de Fato tentantur ac δε- fenduntur. Librarii saepe duas periodos in unam conflant, quod exemplo ex Pobaeno et Luciano, qui obiter emendantur, Alu iratur. Verborum proponere et Ponerae est Latinis promiscutis usus. Lactantius 'cum aliquot
Transimus ad librum Ciceropis de Fato. Cap. I. 2. Puum enim Omnes 'Mos interitum Caesari novarum
ut occasionem hameret eruditionis suae ossentandae. N -' uio alitis audivit. v
420쪽
TULLIANA Ruae LIB. III. Car. XI. 395verturbationum causae quaeri viderentur, -- omnis ferencsra in iis deliberationibus eonsumebatur oratio ς idque et fae ius alias, et quodam liberiore - - die, quum ille ad me Ῥenisset, yrimo illa -- de pace et de otio. Quomodo ista inter se cohaerent, idque - - rimo illa etc. 8 Illud idque turbat sane constructionem, Orationisque cursum impessit utque sistit; quod quamvis a soloecismi naevo haud imnuine sit, defendi iis posse puto, quae disputavimus ad Tusc. lib. V. c. 40. Non tamen . inficias iri potest. exigna admodum facillimaque novatione omnem constructionis dissicultatem posse tolli. ut
nihil dici possit planius; si reponamus . . die. QUO
quum ille etc. vel hoc modo, si mavis. - - venisset. ET Primo illa etc. Nemo sane ignorat, quam saepe ita dormitarim librarii, ut duas periodos in unam conflarent; cuius rei exemplum adferam unum et alterum, in
quibus illius socordiao vestigia satis perspicua sunt. Hoc modo commisisse reor scriptores in illum locum Polyaeni Strateg. lib. III. c. 9, 45. - - ἔσπευσεν ἐπ essἐκεένην τὸν πύλην,-ονoi αν oi δεχ reor τοὐς ολεμέους ἐσῆγον των δὲ ἐα των ἐσιόντων, ἐξαέφν'ς ἐπεστας συνζκολούΘησεν dυ ou, καὶ συνέπεσεν εiς τῆ νπδλiν. Summus I s. Casaubonus legebat, θνῆ Pot αγοξ δεχύμενor τοις πολεμέους. οἱ μὲν τοὐς πολεμίους ἐσῆγον των δὲ etc. At, salvo tanti viri iudicio, mihi solummodo distinctio, non ipsa scriptura corrigenda videtur; idque hoc quidem modo, ut Verba οι δεχδμε--r et seqq. τελεέν στιρον separentur ab antecedentibus. - - festinαυit, inquit auctor, I hicrates ad Portam
Go Huno Ioeum optimo eripsi iii Bremius correela inter. PunctioIie. Nam comma delendum erat post rete. Atque et - et dicitur pro q&Mm - tiam. Emendationis it utquam