장음표시 사용
21쪽
paraSSent, aut aquis Subinersae, aut si loco elatiores tuere, pluvia perpetua, Cespites eX illis secatos semper madidos, et nullo modo incendio aptos retinebant. Populo quoque misero neque ullum in agrispensum fuit, nam foris semper frigidus humor, nec domi focus ullus fovebat, sed frigor, fames, nainStitia, ineltiaque eos opprimebant. Tali tempore, tantisque initiis, Typhus invasit, corpora his omnibus malis fracta, cito in morbum incidunt, Semperque debiliores assiciendo, morbus primus, in VaSit, Ut Celsus quoque diXit. Cum omnibus morbis obnoxia maxime infirmitas sit.' ' Lib. 1. cap. 3. Sed
utrum morbus eX his Causis Solis ortus sit, an eX
aliquo abdito fomite, quem agere fecerunt, et qui sine illis iners latuisset, inquirere fortasse oportet;
sed hujus dissertatiunculae limites, viresque meae, ut talia ne aggrediar, Commonent. Sed ut paucide contagiosa natura Typhi nunc dubitant, et, ut dissicillimum esset unam alterumve sententiam amr- mare, hic tantum adjiciam. Imo, Contagium specificum eXtitisse, eX hoc probatur, quia medici, clerici, aliique multi, tamenetsi nullo modo causis praedisponentibus assecti videbantur, contagio nihilominus admoto, febricitaverunt edo, Morbum qiu que oriri po8Se, ex fame, immunditiis, &C. videtur, quia morbus primum Semper inter pauperes Ortus sit, et in tam multis locis, eOem tempore, ut nulla Causa tam late diffusa, praeter P 8, percipi posSit.
22쪽
, Silo. Ex uere quo itie oriri videretur, nam multis, ex causis quae alio tempore Catarritum, pneumOniamve induXissent, sine ullo Contagio, quantum aegri agnoSCere po88ent, nunc primo vel secundo die, quo horum morborum signa adfuerunt, Caput quoque Correptum fuit, Typhumque passi sunt. Propter haec, febris et contagiosa et epidemica jure Dominetur. Eodem quoque tempore, variolae epi-demicae fuerunt, maximeque SaeViebant.
QUANQUAM natura contagii Typhi, seque ac morborum eXanthematicorum, penitus ignota sit; tamen omnibus bene notum est, quod eX Corpore aegro es- fluit, et quoque omnibus fere rebuS adhaerescere potest: praecipue gossipinis, laneis, pellibus, et quoque etiam parietibus, supellectilibusque. Etsi in cubiculis clausis partem omnem impleat, et quoque quasi coacervari Condensarique videatur; attamen aeque notum est, quod in cubiculis bene ventilatis, ac puris, ViX ullum contagium adsit, et quod si ullum, non ultra pedem Unum alterumve eX aegro dif- lfuat antequam solvatur, et sere innoxium reddatur.' .
23쪽
latere potest, etiamque longa post tempore, aliquos cere valet. Hi quoque qui Cum aegris, in cubiculis continuo manent, in Vestibus, Saepe Contagium auferunt, et alios assiciunt, quamvis ipsi nihil ex eo patiuntur.
DE MODO QUO CONTAGIUM SUSCIPITUR.
DE organis quae contagium primario assicit, et demutationibus quas emcit, auctores multum discrepant. Nonnulli sentiunt, pulmoneS materiam Contagiosam absorbere ; alii, cutem ; alii denique, Cerebrum primum per nervos extremos assici. Quidam autem ratiocinantur, quod Si cutem pulmonesve primum Contagium aggrederetur, harum partium 1 unctiones tum primario laederentur, quod nunquam uC-cidit, dicunt. At hi obliviscuntur, quod multa per cutem pulmonesque hausta, vim nullam aut in Cutem, Veluti hydrargyrus ; aut in pulmones, veluti 0Σ dum nitrosum, exercent; quanquam ille glandulas salivales maxime assiciat, et hoc cerebrum quasi ebrietate eXcitet. Puri ratione, quoque Contagium typhi, vel ullius morbi, cerebrum iniiciat, sine ulla Vi exercenda in pulmone, vel in cute. Sed tamen nee neCeSSarium est quod putaremur, tum Subtile contagium uni parti corporis solum applicetur. Nam materia Contagiosa per Omnia distusa, cum aere in
24쪽
pulmones inspiretur, eX aere vel humiditate quoque per Cutem absorbeatur, Vel per nerVOS Sentiatur, a que e cibo vel saliva in ventriculo agat ; in omnes has partes etiam simul agat. Sed quocunque modo CorpUS intret, Semper Cerebrum primum assicere videtur, et ex hujus functionibus lae sis, omnia Symplomata in alias partes affuere. Nam febris Signa Omnia variabat, piaeter haec quae Cerebrum assiciebant, partesque vel functiones quae praecipue eX eo pendebant. Semper ei adfuit dolor ; vel si nullum dolorem agnosceret aeger, Vertigo, aut Confusio, hebetudoque quaedam mentis, motus voluntariima Xime assecti, Calor auctus, secretionesque imminutae, partem primat io turbatam, lucide indicabant. Et quomodo contagium has operare mutationes possumus assequi 3 Si aeres quidam sanguinem in pulmonibus facultate induunt, cerebrum ita afficiendi, ut ejus ossiciis rite fungatur et si alii aeres atque naiasmata ita illud assiciunt, ut functiones ejus turbarentur etiamque eXtinguantur- suspicari poS- sumus contagium aeri vim aliquam impertire, Sanguinem in pulmonibus ita assicere, aut etiam nerVOS, sed sanguinem Suspicor) ut functiones cerebri ita
turbarentur, Cerebrumque ita am Ceretur, aut eX turbatis vel impeditis ossiciis, vel eX aliquo quoque alieno in Sanguine, quod inflammatio, vel certe comes inflammationis nomen' febri datum) oriatur.
25쪽
tionesque laesae cum rubore ac tUmore, adSunt. Haec omnia quae percipere pOSSumu8, in Cerebro Sunt.
Nec certe dubitaremus, si in alia parte, eadem signa quae in hac febre, simul cum laesione partis istius adsint, inflammationem esse dicere. Si Cerebrum etiam externa ulla vi laederetur, adeo ut inflammatio facta sit, eadem signa quae in hac febre eXistunt. Et in aliis morbis, scilicet hydrocephalo acuto, et phrenitide, inflammatoriis omnibus nunc dictis, signa simillima sunt, et quoque quae post mortem in cerebro inveniuntur. Celeberrimus Α-bernethy scribit de homine, qui, propter Vulnus
magnum CerVicis, quo arteria Carolis interna et pharynx parte8que pone tracheam maXime lacerata fuere, mortuuS eSt. Multa vis sanguinis emtixit, tamen signis Concussionis Cerebri Correptus, cito
periit. In sectione cerebri, inflammationis sio naaderant, et sic de eo dicit. Miasmata v bicli lin- pair and disturi, the energies of the brain, occa- sion sever and inflammation of that organ, so that there appears to me nothing Wondei fui in tho inflammation whicli occurred in the present in
Hic prorsus inutile e88et, signa quae inflammationem cerebri ex injuriis externis denotant, re8Cribere,
' Page I 28, on injuries of the head.
26쪽
quoniam in omni libro chirurgico ubique occumrunt, et Signa Conserantur. Et plane percipietur, quod signa nec magis disserunt inter aegrum inflammatione cerebri ex vi eXterna laborantem, et alterum typho, quam inter duos typho affectos. Eadem sunt dicenda de hydrocephalo acuto, ac phrenitide. Quae in sectione mortuorum de his morbis Visa sunt, facile quoque reperientur. Et quae in dissectione typho mortuorum apparent, eX anatomia morbida
typhi a Doctore Missio scripta, hic subjungam.'
Omnibus fere facies una, vasa sanguine distenta per totum Cerebrum, Cerebellum et meningas diffusa. Serum quoque in Ventriculis cerebri, intermeningas, etiamque in illeCa spinali effusum. La- minae quoque lymphae coagulatae in Convolutiones cerebri, et inter membranas deposita fuere. Heparquoque Saepe, Una CUm Stomacho, intestiuis, phil-monibusque inflammatum fuit; Sua tamen cuique Signa, Saepeque nullum Signum mali, nisi quod in cerebro fuit.
Remedia insuper quae medici in phrenitido et in hydrocephalo acuto, et chirurgi ad inflammationem ab externa vi tollendam ; nempe, emissio Sanguinis;
Perlegere possis, caso th os Poti on Injuries os tho Noad. Le Dranobservations chirurgicales. Obs. 25. Abernothy on injuries os the hoad,&e. &c. h Morbid Anatomy os the Brain in Typhus. Doetor Milis. Dubliu and London 18IS.
27쪽
purgantia, antim 'nialia, frigus, quies, tenebrae, &C. in hac febre, ma imo qu0que cum fructu, Utebantur. Pi opter haec omnia, mihi visum est, typhura vel febrem pestilentem, inflamm/tionem e8Se partium vel partis alicujus intra cranium. Nec SymPtomata qum putredinem ostendere ψpinantur, nempe, lingua nigra, sordes in dentibus nigrae, petechi f es nigrae, aut debilitas, hae in febre putre centiam non indicabant. N*m lingua fit nigra, per eX- siccationem Solam muci, et semper fere stomachol b0rante, quando sitis urgeat, etiamque mane Post ebl i et*tem, Vel a b alvo pstricta, &c. his quoque e causis, Sordes in dentibu s accrescunt, multisque in morbis, Sine putredine apparent. Petechiae quoque occurrunt, ubi nulla febris vel putredo adsit, etiamque haemorrhagia Cumitata, utra Purpura Doctoris Batem ani de morbis Cutaneis Hac in Rhre quoque, tam cito SMpe apparebant, mpraecipue in corporibus validioribus, ut ViX putredine oriri arbitrari possint. Quinetiam, semperiere post mortem evanescere solebant, quod non aC- Lixus et, Si a putredine ortae fuissent. Faeces nigrae
qu0que putredinem non ostendunt, sed bilem pra, V m, Vel etiam sanguinem ex tunicis stomachi aut i quinorum, SeCretionemve aliquam intestinatem
py Vat in . Hae faeces nigrae, piceae, si inlidaeque, x ιδ quoque non putridis adsunt'. sed taces
28쪽
nigriores vel foetidiores vel etiam putridiores solito, in Sanguine putredinem non ostendunt. Sed mutationem tantum aliquam ab eXcretionibus non sanis in intestinis orientem, et quae non antiSepticis, sed catharticis curatUr. Debilitas quoque, quoniam omnis motuS VOlUΠ-tarius a Cerebro pendet, etiam Cerebrum OppreSSum indicat, non verum a putredine, sed a nimio sanguine
vel effusione. His quoque addatur, quod fermen- liatio nulla in corpore vivo accidere possit, nec pu- trefactio potest. Putrefactio solum post mortem laccidit. Neque signum ullum putrefactionis in lpartibus eXternis maXime inflammatis apparet, do- Deo actio immodica vasorum, vitam partis cum ip-Sorum Vita, eXtinguit. Tunc Sphacelus vel putre- 1actio cito sequitur. Nec etiam in parte, cujus destructio mortem brevi allatura, ullum signum typhi conspicitur, verum maXime contrarium: Nam illa vera putredo, Celerrime eXanimat, Sine peteChiis,4
vel lingua vel saepe nigra, nisi in intestinis sphacelus evenit,) sed debilitas maXima, Cum membris frigidis,
palore vel livore faciei, adest; intellectus tamen San- iis usque ad mortem evadit. In typho contra, Vita
per multos dies pen git. Saepissime aeger, post hancii Speciem putredinis convalescit, quod nunquam fu-i turum, Si vera putrefactio in sanguine adesset. Haec 1 opinio de putredine percrebuisse videtur, eX Suppo-
sitione, quod contagium putridum quiddam emiavi uini iri animale fuisse. Quod effluvia animalia, quodam modo, m
29쪽
depravata, febres typhodes gignunt, Certum videtur. Sed aliquid putridum contagio ine8Se, non probatur. Nam imprimis, qui inter putredines animales Veras
Vitam semper degunt, anatomici scilicet, nullo modo ad typhum suscipiendum pronioreS Sunt, OmneSScimus; nec Candelarum Saponisve factores, neCcloacarum purgatores, nec tumulorum fossoreS. Hac de re, addam quoque ex Orimo de descriptione pestis Moschae anno 127 d. Peste abeunte, adavera clanculum inhumata aliterve occultata reperiri, et quae in locis spatiosis non sat pro- funde inhumata fuerunt, eorum sepulchra terra multa contegere. Caetera vero nuda reperta in caemeteria transportare. Hac ratione mille Cada-
vera in habitationibus ipsis reperta fuerunt. NO- tabile omnino fuit, neminem ex Vespillonibus, vel aliis in negotio hoc periculoso versantibus inseC- tum, nedum morbo aliquo Correptum fuisse, quamvis tanta ab omni insectione incolumitas vix ac ne vix quidem sperari posse videbatur. Ex his credo videbitur, quod Contagium non eX animali putredine proveniat, nec ergo necesSe Sit, morbum putridum geniturum. Omnia vero signa in typho revera eX inflammati0ne cerebri oriri videntur. Νec ex ullius partis
30쪽
DE FEBRE PESTILENTE.partiumve turbatione, praeter illud, ratio symptotna- turn reddi possit. Horrores atque rigores Om Dempraeeunt inflammationem, suppurationem liae quoque indicant; neque tantum ex Cerebro solo quantum ex mutatione quadam in corpore oritura adsunt.
Sed capitis dolor primo mitis, ac levitas vel kraVitas, pulsatio temporum, atque in auribus, oculi gra-Ves, rubri, facies quoque rubra, anxia, vel pallida; frons aC Supercilia Corrugata, Caput quoque totum Calidum, omnia vim majorem sanguinis i Ufebrum uentem denotant. Hic influxus m di sanguinis in cerebrum omnibus admissus: utque in aliis partibus. quoque in cerebro, ex hujus dii ratione inflammatio fit. Oinnes sensus ex hoe brevi tempore aetatiores sunt, ac praeterea, vis motus voluntarii augetur: dein, ex nitiata excitationb vel oppres- sione, sensus hebetudo, debilitasque mussu lorussa shquutitur. Stomachus laborat, debilitatur, grava- tur atque dolet, nausda aliquandoque Vomitus ad- Sunt. Sed nonnunquam stomaehus nullam turbationem praeter anorexiam passus est. Maec nomachi Conturbatio ex cerebro oriri videtur: nam in injuriis lcerebri eX vi externa, nausea vomitusque saepissime malum cerebri indieant, quod prius chirurgum la- fuit. Hepatis quoque suppurationem inflammatio cerebri induxit. Pars quoque en ephali assecta, qualis medulla oblongata, quoniam ex hac Par