장음표시 사용
461쪽
in ejusmodi febribus phlogisticis adhibuere eventu felicissimo meo dem, idet vi debiliori gaudeat.
Sicque si species generis viribus nota sit, mox ut Bolanicus argumentari possum ad reliquas, quo auxilio Rei herbaria ignarus plane destituitur praesertim qui nescit genera naturalia. Ex hoc R. ndamento novit Bolanicus inter congeneres praestantiora seligere.
Nec praeter hanc alia prostat via, qua ad firmam cognitionem virium plantarum perVenire possumus, nisi sola unica Empiria. g. X. EMPIRI A enim alias est, cui potissima nostra adscribere debemus medicamenta; quapropter Brun- ne rus f summo jure dicit quod Barhari plus contulerint ad augmentum medicinae, quam omniurn Ptatis a schola: ourne sortius g): Ot e toti te tra-τail de homines a encore rien pro luit de si ossure,
que deuae ore trois rogues que les salivages trotivmidans es hois. BARBARI enim acceptas referre debemus Ophnn, Chinam, De acuanham, Paretram, Rhaharharum, senaroubam, assuparillam, Majacum, Contra-jervam, Sennam, Cassiam Aloen, amarindum, viam foetidam, amphoram, Galbanum, edoariam, Catechu, Zibeth c. g. XI. Modum igitur Bolanicum ut adgrediamur, ordines Methodi naturalis, partim juxta FUNDAM. Bo-TAN partim uXta FRAGMENTA METHODINATURALI h proponamus, inuo modo plantae in illis contentae congruant, inspiciamus. F. B. D De glanduli p. 40. Hist. l. Paris in Praefat.b In class. Plantar supra p. 4a I. itaῆiβ.
462쪽
coribus iceta pascua, semina minora avibus, inhora hominibus esculenta lint. PECORA sunt amellis, Cervus, Capra, Uis, Bos. UMENTA sunt Scis, Equus, Hippopotamus,
R A MINA sunt quae in Methodo exuali sub TRIANDRIA, DI GYNIA, Omprehenduntur in Fragm. Vero Meth. Natur Ordin. g. m. consti tuunt, vjbus adde Anthoxanthon, Iunctim, glochin, Zizaniam, Flagellariam. Omnes hae plantae a praedictis animalibus eduntur, quam Uis nonnus e aliis magis arrideant, ut Festuca l. suec. 9S. ljgitur ab VII: Us Care a Bos Us Scirpus I.
Majora hominibus esculenta sunt nullo e Xcepto, nisi Lolium l. suec. Ioa quod temulentos reddit, perit tamen haec Vis maxima parte in pane, quamvis in cere visi a conservetur anno me caritate homines hac vitam sustentarunt. Ex his vero nullam novimus enecatam plantam.
g. 339. TELLATAE si iureticae dicuntur. Ord. Dat 44. Ex his Rubire perula Pharmacopaea ingrediuntur, is vim iureticam notae, qua accedunt arine malium, quae etiam urinam moUent satis valide. AURICULARIA Dalai Pharmacol. p. 16o hujus ordinis est. Quae
463쪽
Quae inicularia Indorum ad surditatem Ucax.
Plantam fuisse Ceylanicam, dictamque Mentham, ipse Mariovius, qui specilici hujus medicamenti notitiam primus reliquit absque alia descriptione vel
nota, testatur Dalaeus vidit apud inhium Pharmacopaeum Londinensem, Mario vii successorem, qui omnia ejus arcanorum specimina possidebat, plantam Mentho aquaticae odore illum is locne ideo plantam Mario vj pro MLLIssae foribus verticillatis, subsessibus secundum longitudinem caulis Gron. virg. 67, synonymo habuit P. At sinjus, Plantam Ceylanicam Menthae aqua-Wica si speciem, upe in surditate singulare' specificum remedium multis experimentis comprobatum, commemorat; cujus synonymum verum est Mentha c lanica quatica inodora latifolia, Herm. mufo S. teste Burm colon Ι 8. Plantam Hermanni, ab Hermanno ipso collectam, cum nomine ipsius manu adscripto, vidi in Herbario proprio Hermanni ubi Planta occurrit, quam Valerianellam foliis nervosis oblongis, osculis ad caulium nodos inter foliorum sinus collectis, Vocat fur-
manulis eFlon. 227. ab Io 8. Fig. I. Haec Planta HED Yo et is foliis lanceolat, ovatis,soribus verticillatis; l. z l. 64 audit Gaudet vero planta haec et alis . tam . . Pistili. I. Germine sub receptaculo Folia habet opposta, Caulem articulatum, ut nullum dub tam si, qui cum reliquis Ordin. Natur. 44 con Ueniat, pro Xime ad SP ΕRMA COCE accedat; adeoque nullo modo potest Ment hae species pro synonymo aut succedaneo haberi, sed si succedaneum quaeratur, hoc in ALIO ejus v assinibus indagandum. Et sic AURI ULA
464쪽
RIA Dalai cum Menthae speciebus nihil habet commune. En insignem Bolanices in Plantarum viribus indagandis, utilitatem.
f. 34O. SPURI FOLIA Raj aduringentes fit vulneraria sunt. In Methodo exuali sub PENTANDRIAE MONO GYN monope talis tetraspermis hae enumerantur ordine autem Natur continentur 43ωsunt ournefortia, Cerinthe, Θmphytum, Pulmonaria,
Borrago, onoglusum, Anchusa, Lithosperinum, γοὐ-tis, Heliotropium, Asperugo, lac sis, Ecbium. g. XIV.
. 34I PENTANDRI A monogγn haccifera monoperata, communiter Oenensita est Ord nat. 33. QAPsICUM enim corrosivum est. O LANA
omnia. Venenata Papa quae hodie per universam colitur Europam, victui in servit qua radicem, quae ingrate nec olet nec sapit, est Vera o LANI species, unde facile judicatur illam suspecti quid abscondere, etsi parUa satis quantitate Haec autem parva quantitas ex frequentior usu noxium producit effectum, unde qui ea in America seu tu ad quotidianam escam, Cachectici ricabios evadunt.
Conf. C. Raubin Prodrom. Ig. 9O. PHYsALI vehementissime diuretica est; MANDRAGORA, ATROPA NICOTIANA Omnibus nota enena; HYOSCYAMUS Uenenum dementans;
DΑΤUR A insanum effetens' nimia copia necans. MIRABILI purgans, & pro stalana Vulgo habetur. VERBA ScUM occidit pisces, temulentos reddit ut manu capiantur hinc Medici, quamvis externe ut emolliens illud saepius adhibuerint, cautiores tamen nunquam interne ipso usi sunt.
f. XU. f. 342. Umbellatae in siccis locis aromattest, calefacientes, resolventes, carminativa in humidis
465쪽
autem venenatae sunt radice F seminibus pollent.
In siccis praesertim vigent, quae in ossicinis receptae sunt, oin ATHAMANI Ab Seseli Creti
GEL DC AG Ammi verum sis odio Petroselinum Macedonicum BUBONO CUM I NUM IMPERATORIA AN EI HUM Faeniculum AN ET HUMJ CARUM; IMPINELLA; ANI SUM; Petroselinum APIUM); Omnes hae odor aromaticae sipore calefacientes, viribus refoloentes X carminatius, in humidis Vero venenatae, de quo plura ad 3.3S7.
g. 343. EXANDRI 2 radices secundum saporem S odorem edule vel noxiae sunt. Ordin. Natur. 7. . . Io hae enumerantur. Sic RADIX Leuchi, Narcis, Galanthi, Pancratii, in 1 3llidis, Crini, Fritillaria, Coronae Imperialis, Gloriosae, Scillae ossicinalis, Convallariae, Macinthi, Aloes, omnes Venenatae praesertim Coronae Imperi lis, Imacinthi, Narcisset. Allium, Cepa, Porrum, Athali volatili acres sunt,& nimia quantitate epe corrosivae, sed assatae aut coctae, amittunt maximam partem acredinis isculentae Uadunt. TULI PAEM LILII radix non venenata est; U-Lipae enim radix in Italia quibusdam locis interdum in cibum transiit. LILII Martagonis radix in Sibiria est alimentum quotidianum.
3. XVII. g. 344. Plantae, quarum fotes Antheris bicornibus gaudent, ad ringunt; s accifera, acidae Nesculenta Dut. Ord. at 2ς. De a Ledum,
466쪽
Ledum, 'rota, Azalea, Andromeda, nica, Biqiria, Frsne, accinium, Arbutus, Roγena, Diosn- ros, St3rac, Melastoma, omnes adstringentes sunt, inter quas notissimae sunt rica, accinium & Ar- huius. Hujus foliis utuntur Coriarii nostrates, scilicet Arbuti l suec. 339. ad densandum corium. BACCIFERI autem inter has sunt γε sine Ar- huius, accinium, ob enet Diognros, Mela loma, quarum fructus non venenatus, etsi in quibusdam niger. Omnes praeterea hi fructus acidi sunt.
g. 34S. COSANDRI fructus pulposus esculentus es. Ord nat. 367 37 38 39. Fructus in acto, Eugenia, Udio Punica, Ceraso, Pado apud nos, Crat o Sorbo, Mespilo, 'ro, Rofa Rubo, Fragaria esculenti. Nec in tota classe ullus ructus venenatus, vi venenata planta; Padus enim Lauro- Cerasus dicta, ab Anglis pro veneno habita, in dubium Vocaturis . g. XIX. g. 346. POLYANDRIA plerumque venenata est.
Naturae inimicae sunt 'mphaea, Argemone, Papa ber Chelidovium, Attoea Bocconia, Cambogia, Euphorbia, Delphinium Staphis agria9, conitum, Nigella errhina est , Aquilegia, Pulsatilla, Anemone, Clematis, Ranunculus Cultha, Helleborus, reliquarum virtus maxima ex parte latet. Poeonia Violenter agit, Thea recens caute haurienda, Cataophallus summe aromaticus, fere corros us est. Anthoram plerique alexi pharmacam, saluhrem, summi veneni congeneris coniti, antidotum esse asserunt. At
Clusus, R Baubinus, 'Obelius, suspectam radicem n Vid. Hori cliff. p. 8s.
467쪽
cem Anthor habuere, Olerius radicem, Phaseoli magnitudine assumtam, κα, purgare asserit. Certum est quod haec species minus Venenata sit quam reliqua conita hinc in restacta dosi potest propinari, ut' in ebribus Xanthematicis prodesse. Omnia enim nobis nota medicamenta e regno vegetabili Vermes enecantia exanthemata pellentia, aliquid veneni habent, ut de seminibus Aquilagiae constat. Accedit insignis amarities vel credo in radice Anthorae, ut non nisi in Bolo obvoluto assumi queat, ut vel solo sapore corrosva judicanda benenata. f. XX.
f. 347. DIDYNAMI Gymnosperma, odorata,
cephalica, F resolvens est, folia virtute pollent. Ores
Folia virtute pollent Radix enim in nulla harum usitata aut ossicinalis, Catilis missus odoratus, magis lignofusis exsuccus, unde pleraeque harum veteribus Susfrutices dictae tabces magis exsucci, qui maximam partem Florum constituunt, Semina harum raro in usum medicum adhibentur, sed in foliis virtus maxime latet, ut in Maro vero, cujus folia sine stipitibus, adeo fragrantia sunt, ut simile quid in toto regno vegetabili vix existat, ne quidem in Draco cephalo foliis ternatis. Nulla ex his venenata est planta.
g. 348. TETRADYNAΜIA, antisorbutica, aquosi acris est, quae virtus exsiccatione imminuitur. Ord. nat. 7.
Virtus harum constat ex Lepidio, Cochlearia, Raphano Cardamine Sinapi, si fimo Barbare ab Si-Dmbrio. In reliquis sapor congruit, licet debilior sit.
468쪽
Pauca inter has odoratae, adeoque vis earum in humido' sapido consistit. Hinc perit maxime vis dum exsiccantur, adeoque succo praestant. Nec ullus facile praescriberet siccam Cochleariam, Bra sicam, radicem vi aut Nasturtii quatici. Nec harum ulla veneno scatet. g. XXII. f. 349. ON ADELPHIA Polyandri mucilaginosa, molliens est Ord. nat. 34. Omnes vi molliente, vel tironibus notissima, gaudent, ut qui noverit Althaeam & alvum, novit omnium effectum. Uis eadem in tota planta omnibus suis partibus emollientibus deprehenditur, nec aliqua earum venenata est.
g. 3SO DIAD LPHI folia fumentis, semina animalibus esculenta, satulenta ac farinacea sunt. Ord.
Folia umentis Pecoribus, hinc seruntur a rusticis Medicago, e sarum, Trigonella, Trifolium, Cicer, Vicia, Latorus, pro pabulo horum animalium.
Lentibus praecipue delectantur qui, cito pinguescunt, nec Stipites si respuunt. Semina animalibus esculenta sunt , praesertim cocta, licet semina Phaseoliis Lupinorum non facile a Gallinis assumantur. FFino ain Flatulenta esse semina Faber, Pis&c. nullus in dubium vocat, hinc us Pisorum nunquam concedendum debili stomacho laborantibus nissii colatura, ut minus flatulentum sit. Et Fabae Pisa minus bene cocta, flatulentiam summam in
Inter omnes has, nulla venenata aut corr sva reperitur.
469쪽
f. II. YNGENEs I varie F specifice medicamentosa creditur, communiter amara est. Ord nat. 2I. Specisce medicamentosa creditur hinc Variae ex hac Classe in ossicinis prostant, ut sunt Radices Bardanae, Carlinae. Tussilaginis, Pelastidis, Arnicae, 'rethri, Beben allu Centaureaeo, cichorii Scorzo-Nercet, Taraxaci, quae pleraeque vi deobstruendi gaudere creduntur. Inter AMARAs ei occurrunt Absinthium varium Abrotanum, Artemisius Santolina, Balsamita, Tanacetum, Eupatorium, iatricaria, Chamomilla, Huc spectant etiam naphalium, Stoechas, Virga aurea Sol id ago , Bellis inmor, tarmica Achillea) Millefolium. Nullae autem harum venenatae nis forte Lactim q. 3 2. GYNANDRI Diandri aphrodisiacata
citur. Ord. nat. q. Orchis, a rium, Serapias, Herminium, Neottia, Opbrys c pripedium, Epidendrum Radix harum a Practicis in universum tanquam Aphrodissaeum agnos itur odorem etiam reddit aliquanto Viro sum, quae fortius redolet, majori pollet i; hic enim alitus Venerem provocatis .f. 353. AMEN TACEAE Aci solis resinferae sunt.
Pinres, Abies, Iuniperus Cupressus, hi a caule constant perennanti, sempervidente Omne re-
sinio Cons. . 336. 437. id plura ad S. 339.
470쪽
smiserae, hac resina perennant in virore omnes calidae, stimulantes, iureticae sunt. g. XXVII. g. 3 4. CRYPTOGAMIA vegetabilia saepius ι- specta continet. Ord nat. 6s. 62 63. 64. Suspecta vegetabilia haec omnia deprehendes. Vix ullae 1L1cgs eduntur, sed occidunt Vermes, male olent; corbutum pellunt. M Usci vix ulli esculenti sunt Lichen standicus coctione mitescit, ex eo conficitur pulmentum , sed alvum laxat adeoque nec omnis Violentiae X pers. FUNGI Deorum cibi, in magnatum mens siepo apponuntur, nullus tamen dixit eos laudabile generare alimentum, multi autem si jugulati Fungi plerique veneno turgent, licet saepe coctione assatione mitescant.
g. 3 s. Plantae, quartim fores eclariis a petatis separatis gaudent, communiter menato sunt.
Tales sunt Epimedium, Nigella, Aquilegia, conitum, Apoc 'num Stapeti ab Asclepias, Narcissus,
Melianibus, IIpecoum, Impatiens Monotropa, Parnassia, Hellaborus, quae omnes Venenatae. ASCLEPIA Vera ossicinarum, haec species unica est medicamentosa non lactescens, quod Vero non temere usurpanda a Stablianis, docent
pecora equi, qui plantam intactam relinquunt, Usque dum gelu enervata est. Haec duplici quidem signo venenata est, tam ob Nectaria, quam famillam ordinis 29 quod idem de reliquis ibidem enumeratis au pertinentibus Valet. . XXIX.
f. 356. LACTEsCENTES communiter venenatae sunt, minus tamen semis osculosae ourne fortii.