장음표시 사용
281쪽
a68 politano elicti haud amplius Orientis Imperatoribus paruerunt , et hinc proprios nummos cudebant. Postea moenia reaedificata suerunt, quo se de senilerent ches a Langobardis , qui urbem obsidione cinxerunt anno DLXXXI. Bene entani vero Principes hanc in sui dominium obii etauerunt idque circa annum DCCCXXX. evenit, et hinc Pandiu phus I U. Campanus Princeps urbem occupavit anno MXXVII. at post tres annos Sergius Neas,olitanus
Dux Normatinorum ope urbem recuperavit, et Ducatum.
Ex eo tempore Neapolis redacta fuit miserum in statum, cum antea bella , barbarae nationes, aliaeque vices eam omnino deturparint, quamvis aedificia nova Barbarorum more super magnifica vetusta eondita, atque ampliata sucrint , sed isthaec nullam magnificentiam praeseserebant. Per ea vero tempora vicinae regiones in diversos di videbantur principatus : nonnullae orientis , aliae occi dentis Imperatoribus , aliae tandem Romano Summo parebant Pontifici. IIaec fortasse suit causa ob quam Normanni nostras occuparunt regiones. Neapolis anno ΜCXXXIX.
Rogerio Stelliae Regi fuit subiecta , aeque ac omnes aliae Regni urbes. Nonnulli Reges Post Rogerium urbem ampliarunt , eaque post Sequiorem aetatem spIendidius est re dacia , donec Carolus I. Andegavensis illam Regni sui se dem essecit , qui urbis ambitum maiorem reddidit eirca, tinum II CCLXX. Ferdinandus I. Aragoniae B ex anno MCCCCLXXXIV. ultimam huic urbi effecit ampliationem adiunctis moeniis , turribus sortissimis , et quatuor portis S. Mariae ad Carmelum , vulgo Porta det Carmine, Nolanae , Campanae, et S. Ianuarii. Neapolitanum interea Begnum subiectum nunc .ntia spanis Regibus , nunc Romanorum Imperatori varias vi ces passum : hanc ob rationem a Proregibus, et aliis Viris illustri hus ab Imperatoribus Occidentis missis Regnum in provinciae formam suit administratum. Inficialidum haud est , quin sub illorum Vario gubernamine urbs Neapolis fuerit saepissime miserum in Statum redacta, et per ea rempora nune factionibus , caedibus horrendis , nunc Diuiligod by Cooste
282쪽
peste grassante . et terraemotibus convuIsa, nunc per hostes dilacerata, quamvis nonnulli , uti prae ceteris Petrus Toletanus , urbem magnificentiorem reddiderint. Postquam Caiolus Ilor bonitas Hispaniarum nex regnum obtinuit anno MDCCXXXIV. urbs Italiae magnificentissima fuit. Nam Rex hic providentissimus plura ensecit Opera , eaque sumptu immenso a fundamentis erexit. Quo mercatori s navigationem, et eommercium redd rei tutius , Portum antea male constructum , ampliorem
condidit, laetis in mari molibus, et viam magnificam esse-cit maritimam, quaeque antea invia, rotabilem saciendam curavit. Begium Praetorium Neapolitanum ampliavit , et Capimon apum cum ne re a fundamentis, . Et aliud apud Ρorticensem villam cum hortis, nemoribus, et arce munitissima supra littus excitavit. Praeter haec S. Caroli theatrum fortasse totius Europae maximum, Regium
Pauperum Hospitium opus sane admirandum, Praeto et rium , et delicias apud Casertam cum aquaeductu Eum
ptibus pene immensis erexit. Ferdinandus I. eius filius , et nunc Franciscus I. Borbonius magni Caroli Borbonii
vestigia sectantes hanc urbem nunc procul dubio inter omnes Europae totius alias ad maximum adduxerunt fastigium. Dicendum prosccto est nunc temporis urbem Neapolim ad Omnia vitae commoda esse comparatam. Nulla
alia totius orbis terrarum s ut ita dicam ) cum ea cominparanda quidem est. Hinc mirum haud esse debet, si adba IIc urbem visendam , quin ad incolendam quotidie bus
adveniunt ex omnibus mundi partibus exterae gentes, qua heic vitam degendam constituunt. Ante iam narravimus Herculanei , ct Pompeiorum urbium effossionem regnante Chrolo accidisse, qui Rox sapientissimus Academiam Herculanensem constituit, et earundem urbium exlda nationem per eruditos Viros hanc ob causam constituit. Fordinandus Ι. eius filius Museum
Bor nium Europae magnificentissimum , et ditiss mum n Ρit , in. quo infinita conlocavit suppellectilia ex anu quis urbibus eruderata, praeter immensos antiquitatis ex
283쪽
liliis locis collectos thesauros , et li Oc vire Regium t Gn. iuri in orbis Primum Museum locupletavit. Ita constituto regno , et urbe haC nobilissima die
poli per Borbouios Beges , nec uou Εpbebeis maritimis , et militaribus, aliisque operibus publicis , et viis novis
apertis Prope urbem, et per provincias, commercium magis suit extensum , qua montibus Perforatis, qua ae-.quatis, ut ad urbem Neapolim commodius, et tutius provinciales pervenire possent Cives. Quid vero dicam de hodiernae urbiI publicarum, et privatarum aedium frequentia , et magnitudine λ ea qui- .dem adeo Crevit , ut ultima urbis ampliatio a Ferdiariando I. Aragonio essecta haud amplius civium inultitu- .dinem continere potuerit, et recentia suburbia fortasse maiorem habeaut populi frequentiam. Hinc portae ab Aragonio Rege excitatae sversae suerunt praeter Nolanam, et Campauam , et urbs hodierna nulla habet moenia , praeter illa quae restaut intra urbem ad nullum alium usum. Urbs recens tres habet praecipuos ingressus. Pri .mus est ille Pontis Magdalenae supra hodiernum Sebethum .: hic ingressus ad orieutem communicat cum suburis bio S. Iψinnis a Teducto, et hine eum vicis Porticensi , Retinensi, et Turribus octava, et SS. Adnuntiata. Ex hac parte iter est ad Calabros. Alter ingressus ad urbem est per Campanam portam, quae restat ad buc , qua itur in Apuliam. Extra hanc ubi nunc dicitur ponte di Casa Moa , invenitur milliare aureum , et hinc via amoenissima sontibus salientibus , et arboribus consitis ab utroque latere usque ad Ioannae Reginae diritum prae orium. Tertius ingressus est per Regium pauperum hospitium prope Caput talvi, Cuodichino , et inde ad
Vrbs dividitur in praesentiarum in XII. regiones seu quartieri , babetque quatuor magna suburbia ; nempe S. Antonii Abbatis ab Eeelesia huic Divo diea in t hoc suburbium est extra portam Campanam. Aliud suburbium est S. Mariae Laureti, vulgo Sobbor di S. Maria di
284쪽
gorem , post magnum Mercati sorum', et Ecclesiam S. Mariae Carmeli. Tertium, est suburbium Virginum, Sobborgo de' Vergini , quod incipit a porta S. Ianuarii
iisque ad Ecclesiam eiusdem Μartyris extra moenia prope Coemeterium. Quartum tandem est suburbium Plagae Olympicae, , vulgo Sobborgo di Chisis , quod extenditur extra eversam liuiusce nominis portam per totam maris viam,
Iii Risiera di Chisis usque ad cryptam Neapolitanam prope Ecclesiam S. Mariae , vulgo di PDdigrotta. Hoesuburbium est pars hodiernae urbis nobilissima , et amoenissima , quae ab uno viae latere Villam' Regiam prope mare, ex altero magaificas continet Neapolitanorum pro Cerum aedes, et prospectat Pausi typanum promontorium.
Nihil heie dicam de templis Deo o. M. dicatis magnificentissimis , et frequentissimis, quae dubio procul cum
hodierna urbe Roma certant, inter quae numeranda maxime Arehiepiscopalis Ecclesia a Carolo I. Andegavensi Rege excitata supra Apollinis er Neptuni templorum ruinas , et a Carolo II. persecta. Alphonsus Aragonius eam' B terraemotu conlapsam reaedificavit anno MCCCCLVI.
Sanetissimae Mariae Virginis ab Angelo Adnunclatae, S. Ρhilippi NeritSS. Trinitatis vulgo Maioris exeitatae anno II CCCLXX. S. Martini supra collem S.' Erasmi, aliaeque'
adsunt Ecclesiae nobilissimae. Praetereo vias urbis magni sicas, et praesertim Toletanam a Petro Toletano Neapolitano Prorege aperta , et silice strata . quae incipit a Regis Praetorio ad Capimo n. tium usque , qua nihil est magnificentius , nihil splendidius , ubi omnia quae ad vitae commoda spectant, inveniuntur. Alia via amoenissima est prope mare , Praesertim ex ea parte , ubi est villa Regia. Quamvis hodierna urbs moenibus haud cingitur , ' cum urbs excrevit mirandum in modum lier nova suburbia ) tamen quatuor habet arces munitissimas, nempe S. Erasmi a Carolo I. quae fuit excitata Su et col-
Iem , alia Castri Novi, CasseI i ovo prope Regis prae-ιurium, alia Castri Lucullani,. vulgo Castet deu' ovo,
285쪽
a aet alia S. Mariae Carmeli , Castet disi Carmi.ete a l populi Irequentiam continendam. Haec arx excitata fuit a
turdinando Ι. Aragonio anno MCCCCLXXXIV. Inde ab Alcatae Duce Neapolis Prorege suit ampliata ; et Petrus
Toletanus, quo urbem a Turess des euderet, murum auxit eum turribus. Neapolim usque a Graecorum , et Romanorum temporibus suisse constat matrem, et altricem Omnium scientiarum. Heic Virgilium immoratum esse per aliquot an nos, heic Papinium Statium ortum habuisse , alosque viros illustres satis liquet. Posteriori tempore etiam cum Romanum Imperium suit eversum, hae in urbe viri docti floruerunt. Be sane vera Gothorum aevo Marcus Aurelius Cassiodorus, aliique heio vel ortum habuere, vel sedem fixerunt: Neapolis, cum aliae Italiae urbes maxima ignorantia essent asiliciae, tune ipsa aliquem doctrinarum gradum servabat adhuc, et Post saeculum decimum discipliuae quoque uoscebantur, donec posa seleutiarum regenerationem Reges tu hac urbe Acadaemias, et Gymnasia constituerunt, quo tempore viri doctissimi iuomuibus floruerunt, ita ut isthaec inter Europae urbes ad summum pervenerit gradum; et naue Neapolis e ritie manda quidem est praeclarissima.
286쪽
CAPITUM, QUAE OCCURRUNT IN PRIMA OPERIS PARTE.
Praefatio in Campaniae Regionem.
De Campansa Felici in genere. De Campaniae incolis, et praesertim de Osca gente , de illorum moribus , atque lingua. In quo visur 'de antiqua urse Cutia Camia ρ me metnopoli, de eius findatione , de deditionibus , Colonis , Praefectura, incremento , maiestate, de urius eversione , et
Describitur hitheatrum cia anum , uti hodiediam existit , deque eius partibus. De Theatro , Templis, Catiabolo , Itido Gladiatoris , Cimo , Grmrursio , T termis , de Foro Seplasio , Albanoque e do marita Diacibus ; de Christiana Beligione , de petu stis Capuae nummis, aliisque mommentis. In quo a tur primiam de Amia via , de momte Catilicula, de opido Casilino, deque eius obsidione; de Butilisu copiis ρmpe silini pontem a Narsete per fractis , de Caloia de Sidicino, et agro Fatinno.' Describuntur variae urbes, uti Suessa Pometia , Vliabnae , Suessa Auraneorum , Si-' nuersa, rus Petrinum, Trifumum , pia Domitiana , ' Suessula/eiusque fatum: hinc Argentium, S.' hasa Gothorum , ει GL
287쪽
tu uni opusim. Hi mentio taruiem de suom Saoo te, deque m ico monte. 4t Describuntur urses Formiiae , Minturnae , Caieta, , Ciceronis Formianiam, Fundi, A'cliae , lacus Fundanus , Liris stivius, Pandataria cum aliis insulis in sinu Caietano. 49Fit meruio de aliis urara C errem urtimus, ut
Casino, Aquino, Fregellis, Amino, SO-ra , Atina, Venafro, Alim , Ccillisis , et
Telesia. Describitur Vareonis Museum , et insula Sora. 59 Describuntur cetera opida citra Cayuam, uti duae Calatiae, Franculae Caudinae oia ' cus N anensis , Caudium , vilia Cocceii, 2 nebula , Compulteria , Saticula , Magdalaniam , Acerria , Atelia . uia Atelliana , Auensa, et POmilianum Aleuae. 7 Describuntur aliae urties , uti Abeua , Nola, aliaeque nonnullae cum MN incereti situs.
Herculariei ursis invisio ; ρOrtus sub Retinae nomine salamitis. Hercules ut His conditorrumis situs ; quaenam gentes easu OCCH runt ; quo anno Romani ea sunt potui. Villae nobiles , et, quo te Ore prima iam bis accideriι miana. Vtrum Post consurri. tionem Herculaneum , et Pompeii mrsus
.fuerint habitatae. Herculaneum Colonia, et Municipium . t De Drimis stautolis Herculanei reperetis es qu- do Carolus III. Borsonius . urbem e=Odiendam curarit. Descrtibitur Theatrum . Fonum, Tem μα , Η ogaea, domus: aliae
re , de instrumeruis Mutinariis, cerusicis, et ' bellicis : de manismistibu , ρ-nis , et Picturis in Museo Boreonio existentibus. II 6 Quinam Pompeiorum conditori incolae diversis Diuitiam bu Coo ale
288쪽
quando αδιι e raa. Eiusdem Pontus e Mu- . nisi tum, eι Colonia. Describitur Miam-miue svulchrum: antiquia aediscin ,.tem iam Isidis , Tueatra, A hitheatrum, et Fonum. Arrii Diomedis domus , et FGgua Augusti Felicis. I 25 CAPUT V. De nouia eruderationibus anni MDCCCXIII. ames Pompeio/ emctis a describuntur monumenta in uia Semlchriai,. Bosilica, templa , moenia , otiaque nonnulla. 156 CAPUT VI. De morae Vesuuio : eiusdem ichnographia de- - , lineatur: do μυωanicis materiis; υstria- 3ci oudiatoris. facinus enarremur. 343 CAPUT VII. De p=ima Ves kii confugratione , mons Plinii, aliaeque xon gnationes describuntur , et
CAPUT N. De tofo Nuceria, de AEqua , , de Mama aquana, de Surrento, uti uilla, de
Athenaeo Surrentino , de Maasa GHren- ari, et do insucis birenusis. Tandem Mem
CAPUT I. Vrbis Neapolis deliciae describuntur: de Sebetho supio, deque Neapolitanae urbis origine : disquiritur quaenam fuerit Pamthenope Sisen. I 6 CAPUT II. Cumani urbem Nevolim aedificant e sariae Coloniae diuersis temporibus urbem hasve
re : de si imis Euboica , et de Attica.
289쪽
Vtrum Palaepolis extiterit, et quo in linco sit ponenda. CAPUT III. De urbis Metustae ambitu , de moeniis fortis-rimis , et a civibus fuerim restaurata, de portis antiquis , de regionibus, de Miis prae-cφuis, deque singulis Phnatriis. CAPUT IV. De Omnasio Nevolitano, de Thermis, de que eanum atructum, de Theatro , de Me. Inonariis schola, de Cinco, de Ludis , de Pancrutio , de ludis Augustalibus , de E- ebeis, deque lucio La Mico. CAPUT V. Nevotis Romanorum foedemtia: utrum Colonia , et Municipium fuerit. Deque antiquis eiusdem Magistratibtis , de civium Cultu , et Niaminiam te sis. CAPUT VI. Pausit panae describuntiar deliciae , de Ve- , des Pollionis Miua, aeque alia Lucii Lia. cum, dequa Sannaetiarii metae svulchro. CAPUT VII. Describitur Crrota Nea litana; de Virgilii Maronis sePulchro , ae aquis Mineralibus: de insula 'Megaria , de inlla Antistiana ,
da rure Arentilano , de Plaga Ob Nica, qua Regis Villa. CAPUT VIII. Describitur S, Ianuarii extra moenia Me
CAPUT IX. Quando Graecanici mores , et lingua desierit et Mariae Mices , et quo te ore Christiana Religio in hanc ursem introducta. CAPUT X, Deseri mur alia loca circa urbem Nevolim. CAPUT XI. Vnis Nevolis recens status.
290쪽
Abella. 8a, et seq. Munici pium, et Colonia. ib. eiusdem ruindera. ibid. Academia Hereulanensis. I 6 Aeetra urbs, et Colouia. IT. Hannibal urbem obsedit. ibid. a quibus eversa. 78. ager eius aere infestus. ib. Acervara ubi, et quae. SaΑchylleus Martyr Pontiam re-
AM. os quis apud Neapolitanos. 2as Ag ippa Romanae classi Praefectus silvam Amim evertit. 2 4 AIarieus Rex in Italiam venit. 6 Albanuus sorum Capuae. Σου Alcinoi gigantis ossa sub Vesa. io sepulta. i S Alexandrinorum regio Neapoli. t 95Αlisae urbs. 67. Colonia. ib. thermal , et rudera. ibid. quan do eversa. ibid. Allela Decimilla cereris sacer dos. 1 oΑlsonsus I. Aragonius eryPMm Neapolitauam commodiorem
reddit. α33 AEqua urbs prope Surrentum. t
Aminaei colles , et vinum. , a Amphitheatrum Atellanum. 79 Amphitheatrum apud Aquinum. 66
Amphitheatrum Cassinense. 59 Amphitheatrum Minturnense. 5i Amphitheatrum Nolanum. Mamphitheatrum Stabiense. 26a Amphitheatrum Pompeianum. IMAmphitheatrum Campanum. t 8 et seqq.
Amphitheatri deseriptio. 18 et Amyclae urbs. 5έΛntiniana villa. 239. unde n men usurpa it. ibid. Antinoi templum Neapoli. II Λnlinoirarum Phratria. ID Apollinis templum Neapoli. a IAppia via. 33, et seqq. quis ei dem Ouctor. ib. Daudo silice strata. ibid. εΛpiana uva. aas
Appius Claudius. 33 Aqua Sulphurea Neapoli. 238
Aqua Ferrata Neapoli. 23RΑquae Minerales apud Stabias. i 65 Aquae Regiae, Vide Doliolum Aquae Sinuessanae. a Aquaeductus Neapolitanus , eiusque cursus. 26a et seqq. Aquinum urbs. ω.
. Municipium. ibid. patria Harissimorum Virorum. 6 i. amphitheatrum. 6o Arcanum rus. 6έ Areae, veI sepulchrorum areaequae. 24o Arenariae. ibid. Arenulanum rus. 230
Ariadnae tabula. a 23 Aristaeorum Phratria. Ino Neapolitanus. a SArpadium. . 3
Arpinum. 62. patria praeclarissimorum Virorum. 63 Arpinas insula, Vide Pibrenus. Λrtii Diomedis domus. triΛrthemistorum Phratria. 19s