De familiari patriciorum nexu. Scriptis Carolus Fridericus Heiberg, ..

21쪽

defuncto aliquo totus adorat familiae eius qui unquam

suerat, populus '' . Horum sacrorum, ut supra me

moravi, participes fuerunt materfamilias ' β) liberique; nam filii et filiae familias, patresamilias mortuo, Suiliore des oppellati sunt 'si . Do ceteris, qui familia conli non tuu infra latius tractandum cst, hic nonnulla de Iiberis exponenda, ut opinionem nostram validis argumentis defendamus.

f. s.

Insantibus Patriciorum octavo et nono die, quia his lustrabantur, Domina imponebantur 't . Filii dc inde a patro administravo sacrificia edocti, ut huic ollicio' ') pares esse ut δ' , ab etrusco verbo casmilus,

Fes . s. v. Materfamilias.

27) Non. Mareelina ed. Lips. I 826. a. v. Insans. Insantes a non sando; nam postquam coeperant sari puelli dἱeebantur. - IIominem, d est Plinius, tacitum nudum et in nuda liuitio nataIidie abiicIt naturia ad vagitus statim et ploratum. Vario Pilum num et Pleumnum ansantium Deos esse ait, iisque pro puerpera Iectum in atrio sterDI, dum exploretur, uti vitalis ait, minatus e1 L Serv. ad Virg. A. X, 76. -- Natna a; erat vitalis aeati Bratus ab obstetrice statnebatur in terra, ut auspἱCaretur reetus esse: Diis eouitigalibus Pilumnus et Pleumno in aedibus Ieetus sternebatur. Nota. Mare. P. 528. assi Lusirie. dies itisantium appellantur, puelIarnm octavus, PueForum notiris, quia hia lustrantur, a que eis nomina imponuntur. Peat. h. v. MaC. Sat. I. e. 16.

22쪽

umilli nominati sunt. Camillus autem puer ingenuus dicebatur . et minister sacrorum fuit, patresamilias vivetitu Quod si meum iudicium quaeris, Duori ingenui praetextati esse videntur δ' ut quidem impuberes . Camillorum insigno bulla aurca fuit, quae iis depondebat a pectoro, ut significavetur, eam au tatem alterius Megendam cousilio, quod Festus s. v. bulla confirmat δυ. Quo tem Poru inves-

Pater solebat saerificare, nam idco et 3OIlemnia ait, quae fieri solerent, ut se ostenderet, si victoria et pax esset secuta etiam illius osseti capacem esse. Ii Statius Tullianus de Vocabulis vernni libro primo ait: dixisse Callima dilim apud Tuscos Casmillum) appellari Mercurium. quo vocabulo significant Deorum ministrum. Unde Virgilius bene ait: Metabum Camillum appellasse filiam, scilicet Diatiaemiuistram. Mae. Sat. III. c. 8. - Bomaui quoque pueros et Pnellas nobiles et iuvestea Camillos et CamilIas appeIIaham Miniuicariun et fiam tuum praemiuistros. Ser. ad Virg. Aen. XI, 545. X l, 557. - Fest. s. v. Camillua propria appellatur puer inseumra. 2'est. a. v. Cameram - quod et camillum dicebant, eo quod aacrorum ministrum καιιLUoν appellabant cc alio de

Maero L. Sat. I. c. 6. Hinc deductus mos, ut praetexta et bulla ἱn usum puerorum nobilium usurparentur ad omen et v in conciliandae virtutis: et similis, cui primis in annis munera ista

cesserunt.

ιγ Comm. vetus t. ita Juv. Satir. ed. G. Cranter p. 6o5. Praetexta genua erat togae, qua utebantur Pueri, adhue sub disciplinatisque ad XV annum; deinde togam Dirilem accἰpiebant. Pueriusque ad anuum XV. sunt impubes; hinc Liv. IX. 36. Habeo autores, Vulgo tum Romanos Pueros sicut nutic Graecis, ita Etruscis literis erudiri solitos; quibus cuiri es. Cie. de Iegg. II, s. P. I 54. Etruriaeque principes disciplinam docetito; hine

23쪽

les δε suerunt; nam postea, vesticipes si pueri laeti

sunt, camilli Laribus bullam sacrificarunt, i. e. pueritia excesserunt et Praenomen acceperunt; quo Praediti pro Personis ognoscebantur, num hulla reiecta, Pu heres fuerunt simulque comitiorum s. e. civitatis participes facti sunt . Si vero filii familias uxores duxerunt, Patre matrequo familias viventibus, patres patrimi nominati sunt, quamvis filii ad sacra familiae pertinebant, nam pater, caput familiae semper sacra administravit. Matrimi et patrimi dicebantur, quorum Parentes superstites orant δε); ad sacra familiae admissi, quia erant participes et quasi domini familiae δ' .

in disciplinam datis. - Πine denique: Besigio praecepit, ut

fit Ii imitentur in omnibus rebus suos parentes es. Serv. ad Virg. Aen. IX, 299. 55 Fest. s. v. Vestieeps puer, qui iam vestitus est pubertate: e eontrario investis, qui nondum pubertate vestitua. s. Non. Marc. a. v. Investes dicuntur impuberes, quibus propter teneram aetatem nulla para eorporis Pilat. es. Servia ad Virg. Aen. IV, 5o. 56 Fest. a. v. Puer. L. 2O.. D. de V. S. - Fest. s. v. Irqui- alliis Puer.

57 Pube praeaente est popula praesente ei et artici ab iis, qui

puberes nunt, Omnem Populum significans. Festa a. h. v. CLL. Sa. D. de iure fisci. - Hinc etiam Liber pater bellorum Poteus Probatur nec non eius simulaerum haata insigne est. . Puberea filii sive Iiberi, participes comitiorum, bello nagrante, equo merebant; ita enim publico sumtu equi publiei dabautur, quare eorum dux princeps iuventutis appellabatur. cf. Plin. II. N. XXXIII. c. I. mos hialae - Quare eques Romauus virtioueatiis dieitur L. I. s. a. D. de essi acior. 47. I 8 , quia liberi, virilem togam aecepti honores adepti sunt es. infra. - At impuberes ad honores non admittendi. L. a. s. I. 5o, 6 . 58 Fest. a. v. Matri mea ac Patrimes dicuntur, quibus matres et Patres adhuc vivunt. 59 Ex hoe nexu liaud dubie patriciorum magna in sacris praer gativa facillime explicatur. eL Tacἱt. Ilist. IV, 55. Matrimini et patrimi ui ex consarreatis parentibus nati sunt, eum inter Patricios tantum sacratae nuptiae factae sint; quare pueri, more

24쪽

Eorum insantes ac pueri, nepotes patrisfamilias, camilli appellati et in caerimoniis et ritibus sacrorum educati sunt usque ad pubertatem -- , nam bulla deposita civitatem adepti sunt. Quibus paucis liveamentis te non fugit, nepotes uomen patrisfamilias, ducis et principis generis, cognomen patris Patrimi et vesticipes atque Puberes, proPrium nomen id est praen mon, ut aliquid singulare haberent, assumsisse βλ).

Priscis enim temporibus, immo usque sero ad consti-lutionem imperatoris Caracallae, ex qua omnes, qui iuorbo Romano erant, cives Romani essecti sunt et suo arbitrio nomina sumserunt omnes nobiliores, initio ergo omnes Patricii generis tribus usi sunt nominibus ' φ . Ex his praenomen singulos hominus, Cogno

Bomano, patrἔmi et matrimi hymnos dicunt. Serv. ad. Virg. Aen. II, 258 et 259. 4o Pubes autem nos iuventutis. vid. Serv. ad Virg. Aen. I, 599.

41 Varro de I. I. p. 5oo. Quare bene Virginus dixit de EuryaIo:

sine nomine plebem. Nam Nisua reges interimite EuryaI saevit in plebem. Serv. ad Virg. Aen. IX, 5.2 es. infra. 4a CL e. g. Juv. Sat. V, Ia . tam iam habeas inta nomina t. e. Iiber sis. es. Aua. Id Il. XI. tria tisinina nobilium. Q) Cognomen nomini gentilicio postponi solebat, uaIu divers eiusdein domus alve samilias denotabat.

44 CL infra caput VI.

25쪽

Caput III.

Do familiae aedibus et Sorte.

s. 6.

Familia in civitato non solum ex hominibus constat, sed naturali iam ratione honis et alimentis eget ad hominum vitam sustinendam. Cum autem familiao cum sacris iure Romano cohaererent, bona ois necessaria erant, ut sacrificia celebraretit. Homines, id quod docet sacerdotum historia, cum initio glandibus. Vescereritur, glandes Diis sacrificant, deinde, cum Ceres, Saturni et Opis filia, sationem et usum frumenti homines doceret, fruges coelestibus dabant, vino libabant; postremo etiam sanguine arae aflaudebantur, hostiis victi inisque caesis. Sacra ergo POsSessionem et fundum requirunt, ubi ad aram hostia adduceretur. Niobuli rius in annalibus Romanis nos edocuit, fundorum divisionem apud Romanos ex Etruscorum haruspicina omanasse, ideoque etiam alsrmare possumus: familiam Patriciorum sive patremiamilias non sua sponto locum agri culturae elegisse, ubi sacra administraret, sed auspicia unicuique locum habitandi assignasse. Antiqui autem cum suavi vitam legibus naturae accomodarent, solis terraequo rationem habitam

esse in assignando flando, haud dubie constat λγ. Qua

26쪽

Ex causa mos malorum mihi esse videluia quod Va de Ioco, ubi villa sit ponenda, commendat, ut intra sepia villae habeat aquam: si non; quam proxime. Primum, quae ibi sit nata: secundum, quae insuat perennis. Si omnino aqua non est viva, ciste nae faciundae sub tectis et lacus sub dior altero ut homines, altero ut pecus uti posset. Deinde: At Scrosa, vitandum, inquit, ne in eas partes spectet villa, ex quibus Ventus gravior amaro soleat: Devo in convaIlica var sed ut potius in stillimi loco aedifices, qui quod pernatur, si quod est, quod adversarium inferatur, facilius discutitur. Praeterea, quod ab sole toto die illustratur φ , salubrior est. - - Hic in sublimi Ioco aedificandi ritus e truscus fuisse non dicitur, tamen fortasse probari potest y . Nam qua appellatione domus in sublimi Ιoco positae nomina hantur 3 Festus Po- spondet s. v. aedis. Aedis domicilium in edito positum, simplex et unius aditus ' . Aedes β) domicilia

Nechtε alterit,uineti 1828, p. 557, de Germanorum more observavit. Decumanus appellatur Iimes, qui fit ab ortu solis adoceasum. Deeumani fuerunt qui decumas possidebant, principes et quasi senatores publieanorum; nam deinde etiam Ple- heii publico fluebantur. Qui autem vectigal populi Romani con- duetum habebat, publicatius appellatus est, cum ager vectigalia publicus esset.

1 Varro de re rnstiea apd. Steph. I 58a. L c. II. p. 2I. Cic. de Re publica II, 6. P. II 6.α Aedificatio, quae germanice is Eorulent' mi' appellatur, nostria

temporibus primo in Bainvorum regno denuo renovata est. 5) Etruscos urbes in montibus condidisse certissimum est.

M Scaligeri es. emendatio ad hunc Festi Ioeum: pro in edito: ita aditu est Perversa et reiicienda. 5 Serv. ad Virg. Aen. II, 487. Cavae aedes: tecta eamerata. Aedem autem numero singuIari de templo tantum dieimus, plurali et de domibiis. ibId. II, 5ia omne aedificium aedea dicuntur, sed Varro locum quatuor angulis conclusum aedem docet vocari deberi.

27쪽

PatrIclorum suisse neminem fugit si , nam quaeque domus antiquissimo tempore tempIum Dei fuit. In fundo, auspiciis captis, assignato, paterfamilias aedem Eondidit. Cum fundo coniuncta ab aliorum 1 undis atquo aedibus separata et divisa fuit, ex qua causa 1amiliae capita in suis a odibus sepeliebantur . . Fundus cuiusque patrisfamilias ita dicebatur, quod fuit

Terum omnium fundamentum '), cum agor esset I cus sine villa δ' . Quaevis domus, patre et matre

familias sacra facientibus, vivum templum fuit, in quo paterfamilias, multis liberis stipatus, penatibus tanquam Diis generis, lus et hostias dabat, qui penitus in inti

ma aedium parte, ubi penus adservabatur, coleba

Q Varro de I. I. p. Is I. Tuscarii eum die um a Tuscia, Posteaquam illorum cavum aedium simulare coeperunt. Varro P. 16o. ex aedibus efferri indictivo i. e. patricioὶ sunere Praeco etiam eos dicit, qui e tabernia esseruiatur. - Ante Cereris aedem Dimophili et Gorgasi arte exculta - Tuscanica omnia in aedi-hua fuisse, autor est M. Varro. ΡIIn. H. N. XXXV, 12. Nam macerie, quae ambit domum, aedes separabantur, unda domus insulae appellabantur. Ser. ad V. A. II, 468. es. Varro de I. I. p. 161. Circum cavum aedium erat unius quoiu quaxei utilitatis causa parietibus dissuta, ubi quid conditum esse v

Iebant

8 Serv. ad Virg. Aen. VI, 15a. V, 64. XI, 145.

49ὶ Futidua dicitur ab eo, quod ait rerum omnium sundamentum. Serv. ad Virg. Georg. II, 468. aQ L. 27. D. de V. S. Ager est locus qui aine villa est. a. e. g.

Varro de Te rusti P. 7. ager Faventinus, Gallicus, Picentius, agri Campani, ager Romanus es. s. 8. cs. Fest. a. v. Remuri-nua ager, contra fundua L. Martia, Stolonis, Cn. Trematii Ser Lae. Deinde est ager a. ati oppositus verbo: rura M. Varro demst. P. S. s. I . et Cato in Iibria ad filium de agricvitura: quod ideo dictum est, quia maiores avos inculina rura dicebant L c ailvas et pascua: agTum vero, qui colebatur: Iaudato ingentea ailvas, colito afrum minorem. Serv. ad Virg. Georg.

28쪽

tur )- contra exstinctia dueibus et principibus generis, Lavibus, a voco Lari quae principem notat δ', parentabatur.

g. 7.

Quibus missis, imam lamen rem intactam reliα- quere non possum: video enim sore, qui milii obiiciant, totam domum sive aedem Patriciorum sacratam fuisse, si ex mea opinione aedes Patricii templum fuisset. Huic sententiae assentior, eamque Statim no nullis argumentis comprobabo. Ante aedem fuit vestibulum, prima ianua o pars . Vestibulum Vestae Consecratum suit - . Vesta autem sive a graeca sive ab hebraica voco huius verbi e mon deduces, ignem Et terram significat β). Eius templum rotundum

verti. quae ad tua civile pertinent secundo vestibulum esse dieit noti tu ipsis aedibus neque partem aedium aed Ioeum auteianuam domus vacuam; per quam a ωλ es. I. 8 in fineὶ adi-

tua necessusque ad aedes est, cum dextra sinistraque ianuam tecta sunt viae iuncta e C.

14 Serv. ad Virg. Aen. Is, 469. VI, 275. - Nam Vestae Iimeneonsecratum est. Alii dieunt, ab eo quod nullus illic stet. IaIimine enim solus est transitus: quod vesanus dieitur non stanus, aio vestibulum quasi non stabulum. - Cogitantem attente, Ii et nostras aententia. Felieientem non Praeteribit etvitatem, ur- hem, tribus, curias, gentes, familiam, Redem et quamque principalem rem aeniper imaginem divinae vitae esse; antiquitatis autem de divinis rebus opinionem tantum ex oeulorum adspectu sum tam esse, at temporum tractu demum animum ad puriora et altiora esse excultum. - Diversam sententiam nuperrime

praeter alios defendit cel. IVindisclimaun: bie sphilosophie ini

29쪽

erat; in quo ignis Perpetuus fuit, quod certissimum

imperii pignus esse merito credebant. Cum autem Omuis aedes templum sive delubrum familiae esset, in quaque aedo ignis in foco Purpetuus cremabat. Qua ex causa ei adiungitur vestibulum, quo foris domum adspicientem nou latebat, hanc sedem aedem esse familiae confarreatione sanctae. Per vestibulum ad ianuam venitur, quae primus domus ingressus fuit; ianua dicta, quia Iuno consecratum est omne pri cipium' si . Ceterae, sive valvao sive sores intra ia-n tam omnes, ostia vocantur. Igitur intra ianuam atrium suit, quod e truscact originis, culinam et socum culavit, nec minus lectum geniale ). In foco )autem fuit ignis perpetuus, imago in aeternum Te- generantis Daturae, quae stati numino Iani colebatur. In compluvio autem inveniebatur vivus sons. Cum autern Veterum intuitu divina vita e duobus principiis constaret, cum causa nascendi duplex esset, ignis et aqua '), ut in humano etiam coi Pore, ambo in interna aede coniuncta fuerunt. Ad focum, ubi ergo Penatium ara fuit μ' , paterfamilias familiae sacrorum

16 Serv. ad Virg. Aen. I, 449.1 Serv. ibid. I, 726. Atria. Ibi et culina erat: unde et atrium

dictum est; atrum enim ex sumo. Alii dicunt, atria Etruriae civitatem suisse ete. ; alii atria maguas sedes et Capacissim dictaa uaedunt, undo atria Licinia et atrium Libertatis.

1M Focum autem dictum a fovi, ut catinam ab eo, quod ibi ignis colatur; nec licere vel pri ala TeI publica saera sine soco fieri, docet Serv. III, 154; cs XII, 158. I9 Varro de l. I. p. 67. Igitur duplex causa nascendi ignis et aqua: ideo ea nuptiis in limine adhibentur, quod conini sit; hic et vias ignis quod ibi aemen, aqua semiua quod setua ab eius

humore et eius iunctione suis Venua.

ao Serv. ad V. A. III, 178. Focis; et hic sicut stuperius dictum

est, ostecidi ι eum aris etiam socos solere numinibus consecrari:

30쪽

sacerdos cum Iibetis sacrificabat, ubi In atrio, Ii ostiis vel victimis caesis, familiae participes epulabantur ). In aedibus ad compluvium vinaria mensa fuit, quae Lartibuluin potius, quam Cartibulum dicta esse videtur. Focus fuit umbilicus aedis, quod Penatium rei gione tutissimum refugium fuit et igitur nefas habebatur, ex aede sua quemquam in ius rapere. Aedes fortasse ab e trusco vocabulo Dei Aesau ' ) derivanda est ' ), nam tali aedi aedilis praefuit 'si . Postquam temporum docursu religiosa Etruriae disciplina in

sed hie ideo socia, non aris, Dia privatum sacrificium aequitur, nam penatibua sacrifieat cf. ibid. XL a II. cum laeua ara ait Deorum penatium etc. ar Serv. ibid. I, 726. Nam, ut ait Cato: et in atrio et duobusserculis epulabantur antiqui. Ibi etiam pecuuias habebacii. M.

Non. Marc. a. V. Cortea.

ua Varro I. e. V. P. Ibo. Altera vinaria scel. SpengeI Flor. Ie . tionem vasaria praesert. - Romae antem Iano Vestae Laribusque vitium libatum est mensa erat lapidea quadrata Oblongati a columel Ia; vocabulum Carubulum. Haee in aedibus apud eompluvium apud Inultos me puero ponebatur: et in ea et cum ea aenea vasa: a gerendo Gertibulum Cartibum inde Cartibulum post dictum. ab Sueu ed. Caus. in vita Aug. 97. p. 28o. Aesar etrusca Iingua Deus vocatur; αι- autem est satum antiquorum populorum Deus; nam sata sunt iura naturae. Dare est sacrificare; aedia igitur est Ioeus ubi Deo sacrificatur, ut vita in aevum floreat. an Conieeturae haud repugnat Festus s. v. aedis se sive ideo aedia dieitur, quod m ea a Miam degatur, quod graece αι- Οcatur itaque aedis re, eum ait proprie aedem Beere. Vossiua in Eum. h. v. derivat ab antiquo Graeco αιως es. Brisson. s. V. aedis.&5 Fest. s. v. Aedil a initio dictus est smagistratusJ qui aedium

non tantum sacrarum sed etiam Pr alarum curam gerebat; postea hoc nometa ad magistratus translatum est. - Verissimum est, quod iam monuit Scaliger, tuitio vocem magistratus abundare. es. Varro de l. L V. 14. P. 66.