장음표시 사용
31쪽
Romana re publica, receptis Latinis eorumque cultu, depravdita seu potius ad novas sol mas exculta erat, aedes Patriciorum privatae aedes nominabantur, ut ab aedibus sacris distinguerentur 'β . Nam, Νuma Pompilio regnante, aedes Communis Deae Vestae dedicata est. Deinde aedes privatae aedificia et domus appellabantur; aedes sacrae contra templa Diis cons crata erant. Nam templum aedificium fuit ), quod Diis erat consecratum. Tota autem Patricii aedes
sacra fuit, quod affirmat Servius, qui ait: Singula membra domus sacrata sunt Diis ut inlina diis Ρenatibus; maceries φε , quae ambit domum, Hercaeo Iovi '' . g. 8. Etrusco more sive augurum disciplina terra incerta agrorum genera divisa est δ' , e quibus agera6 Brisson. s. v. aedis. - Initio eum Patriciorum domicilia aedea appellaremur sacra Deorum loca lana et deIubra - quae tamen inter se diserepant - dicebantur. Quare aedium appellatione omnes aedificii species contineri traditur L. I. p. D. de Hoaeis. L. 9. D. de inc. ruin. naufrag. Deinde distinguebatur inter' privatas et aaeras aedes, soluta Etruscorum religione. Nainaedia initio Dei templum fuit, in quo familia Diis sacrificia Oh- tulit, tum autem aedia domicilium hominum tantum erat eteondebatur post urbem a Gallia dirutam ubi quisque voluites. Liv. V, c. 55. hino urbaua aedificia aedes privatae, rustica autem villae nominabantur L. αII. D. M V. S. α Festus a. v. temPlum. 28 Brisson. a. v. Μareeria
caeus, quia ara eius intra aulam et septum parietem aedificata, quod paece ἔρκος dicitur es. Festus Hereeus Iuppiter intra consepturn domust euiusque eoiebatur, quem etiam Deum Penetralem appellabant. .
bo Varro de I. l. p. 54. Ut nostri Augures publiei disserunt, Disitigod by Cooste
32쪽
Romanus ad Deoium cultum, rei publicae causa et ad privatorum utilitatem dis tui butus est. Quae ultima Pars Primum rursus in tres partes erat descripta ). Ager autem dictus, in quam terram quid agebant et undo quid agebant fructus causa φδὶ. Age P sensulatiore dividebatur in agros particulares, in partes minimas, quae sinibus terminatis actus nominataosunt δε . Ager, quod videbatur pecudum pecuniaeque esse fundamentum, fundus dictus: aut quod fundat quotquot annis multa δ' . EX his paucis, quae ut accuratius ex PIicentur, nostra materia non requirit, tamen constat, fines fundi constitulos et torminatos suisse, quod Veteres scriptores probant si . In fundo, familiae terra, aedis δ' in edito sius sublimo loco posita fuit, in cuius penetralibus socus cum igne sit
agrorum sunt genera quirique, Romanus, Gabinus, Peregrinus, Hosticus, Incertus.
Si γ Dion. Hal. II. p. 8a. 5a Varro I. o. p. 61. Ager Romanus primum divisus in parteiatris, a quo tribus appellata Tatiensium, Ramnium, Lucerum. sed omnia haee voeabula Tusca, ut Volutus, qui tragoedias Tuscas acripsit, dicebat. 55 Varro I. c. p. 55.5M Ibid. p. 56. - Festa a. v. actua ibique est cons. nota. - Bris .
In Varro I. e. p. M. Serv. afl Virg. Georg. II, 468. . - Non. Marcell. a. v. sona. Quod Cato ait circum sundum Minoa et popuIos, unde hons ovibus et bubus ait. Q L. 6o. D. de V. S. Fundus autem integrum aliquid est. Sed landus quidem suos habet fines. - Suua est aptus, Congruus 3 cf. Serv. ad Virg. Georg. IV, aa. 19o. ad V. Aen. I, 55a.
57 Domicilium in fundo, posteriore tempore villa dicebatur; quod nostrae opinioni non oppositum est, eum Varro dicat: omnes in censu villas inde dicemus aedes. Nam Plin. II. N. XIX. e. 4. ait: in XII tabulis Iesum nostravum nusquam nominatuae villa 2einper in significatione ea hortus: in horti vero haerediran.
33쪽
aqua erat, et uid paterfamilias, suis liberis comitatus sacra privata fecit. Hinc laudum ex agro sensu PPO-prio cos. I. 6 Νota 10 et aedo sive Villa ConStai o, . veteres iuris autores probant . . . Aedis igitur res immobilis fuit, quia sacra cum bonis coniuncta erant δ') et fundus et aedis, auguriis captis, constituta. Oh hanc causam fundis nomina ex principum familiae Dominibus imposita sunt, ut fundus Comelianus Αφ). Boua autem familiae initio sors oppellabatur' ), quia, auspiciis captis, Dei responso familiae duci et principi sortiendo accidebat. Qui autem ad familiae sacra pertinent sortis participes erant, quae X cctus a consortes appellati sunt μ' , ideoque familia in res ducebatur Α ). An liberi, masculivi generis,
Cum igitur in XII tabulis villa haud nominaretur, villae appel- Iatio post duodecim orta es 5M L. 9. D. de aeruit.
Sci Nam sacra eum pecunia, Pontificum autoritate, non Iege Couum in sunt. Cic. de Ieg. II, a I. P. SIT. - Ideo aedis alve villa fundi pars et aceelato adpellatur. L. 8. D. Mih. mod.
Q CL e. g. L. s. D. de lando docum et supra s. 6 Not. IO. Brisa.
4I Sors et patrimonium signiseat unde consortea dicimus; et ei responsum, et quod cuique accidit in Eortiendo. Festus a. v. a m. - Sors est igitur tam fatalis necessitas, quam sorinna
Serv. Π, 554. XII, 4ba. Varro de L L p. 18a. Sors quod
suum fit sorte. p. 24a. - Line etiam ipsi consortes, ad quos eadem sors; hine sortes, quod in his iuncta tempora cum ho- miuibus ae rebus. - hoe pecunia, quae in laetiore, Sors est. Sora est summa, ut ait Donatus in Tereuia AdeIph. . a. Eu extrinsecus adquiritur foenus; lauus adpellatur naturatia terraelatus. Fest. h. a. 42 Fest. a. v. Disersiones sive di sortiones patrimoniorum Inter consortes; cs. Plin. Epist. VIII, 18. Quinci, in argum. Dec. in I. Fratrea consortes inimici esse coeperunt: diviserunt.
34쪽
puberes et patrimi, nuptiis celebratis, cum uis gnatis is eandem aedem cum patre matrefamilias habitabant ΘΝescio; negandum tamen potius putem, nam aedes certe minor fuit, quam qua omnes liberi cum uxoribus suaque prole recipi possent, quod eliam Plutarctius affirmare videtur, referens: Coriolanum, matris precibus commotum, uxorem duxisse et adhuc
liberis procreatis apud matrem hahitasse ' - . Quonam vero Ioco puberes patrimi domicilium aedificarunt 2 Haud dubio in agro paterno, in fundo familiae. Patres enim liberis agrorum partes tribuebant 'β . Domicilia ab iis exstructa sortasso aedisseia si vo habitationes nominata sunt 'o . Haec saltem ponebantur ad utramque viae partem μ' , quae in aedem duxit '
modo pro domicilio ponitnr; es. Serv. ad V. Virg. Π, 652. II, 85; nec non pro genere; ibid. II, 7ΟΣ. VII, Iaa.
44 PIut. Coriol. c. 4; e . Cie. de ossie. I. c. II: Sequuntur fratrum coniunctiones; post consobrinorum sobrinorumque: qui cum una domo iam eapi non possint, in alias domus, tanquam in colonias exeunt. Sequuntur connubia et affinitates ete. 45 Fest. s. v. Patres senatores ideo appellati sunt, quia agrorum
partes attribuebant tenuioribus ac liberia propriis. 46 Varro de l. I. V. p. 145. Aedificia nominata a parte ut muIta. Ab aedibus et laetendo. Serv. II, 16. Aedificari enim habitacula hominum dicimus es. Prob. ad Virg. Eel. II, 6 I. M. de habitatione Festus s. v. vicus et Non. Mare. P. 452.47 Varro l. c. p. a 46. In oppido vici a via, quod ex utraque parte viae sunt aedificia. 4M Haec via, quae a via consulari vel publiea exibat et ad agrum patrisfamilias duxit, suit via vicinalis, quia ad utramque paretem viei sive habitationes filiorum familias positae erant; publica tamen haec via fuit. Posterioribus temporibus eodem modo vicii. e. Plures villae coniunctae - fundati sunt, tum quoqne novae viae ex collatione privatorum constitutae et hae vieina es viae non publieae sed p xivatae fuerunt; contra veterea Viae vicio nates, quae non ex collatione privatorum, sed ab una familia a. Sente reficiebantur, publicae erant. Viis vicinalibus privatis in
35쪽
et vici dicebantur; qua ex causa vici priscis temporibus geutium nominibus nominati sunt 'ὶ . Vicus autom erat id genus aediliciorum, ut refert Festus β' ,
quae in oppido β privo id est in suo quisque Io-
eo ε' ita aedifieavit, ut in eo aedificio pervium esset, quo itinero habitatores ad suam quisquo habitationem hahebant accessum β δ . Vici habitatores vicini dicti sunt. Quisque locus, quamvis pars fundi, fundus factus est, si in eo aedificium condebatur. Nam quisque familiae ager sive landus hahobab suos fines, ut supra iam monui. In quorum medio fuit aedis in sublimi Ioco tarn quavi arx aedificata; aedis autem fuit domicilium simplex et unius aditus . Totum solum ββ cum aede
agris servitus imponebatur, non autem viis vieina thns publieis, quae ad agros e via consulari ducebant. ec L. a. q. ua et 25.
D. 45, 8ὶ Briss. s. v. via. 49 E. g. vicus Cosconius, Publius, Fari eius; de quibus alio Ioco
plura die mus. So Festus a. v. visi eum tes. Daem emendationibus. si oppidum quidam a vico castelloque mamitudine seemnunt; alii Ioeram muro, ει ave aliave qua munitione eoticissum; Hii I eum aedificiis eonstitutum, tibi sanum, comitium, sorum et murus sit, etc. Serv. ad V. A en. IX, ω3; cf. Varro I. c. p. 145. Q Locus est, tibi Iocatum quid esse potest, ut nune dicunt eoIIoratum; es. Varro I. c. p. 25. Quocum eoliaeret filia inIoeabilia et in matrimonium eoi Iocata. Quam ob rem in Patriciorum eonsarreatione Ioeata moae dicitur, quod cum eo maritoὶ aedeat, dum consarreatur es. Serv. ad V. A. IV, 15o. 55 I. . fio. D. do V. S. Locus est non sundus, aed portio aliqua laudi. Loci appellationem non solum rustica verum ad urbana quoque praedia pertinere Labeo seribit. - Loci, agri, viae ap
pellationem in sensu atrieto et latiore in fontibua invenies. Cae rum adeo opinio nostra et eonstitutio Ioeum a fundo aepa
Tm, ut et modietis Iocus possit fundus diei, si sundi animo eam habuimus ete. L. a II. D. de V. S. 54 Fest. a. v. aedis.fin Solam omne dicitur, qnod quid sustinet-Serv. ad V. A. V I99.
36쪽
oppidum privum dicebatur βο) maceria circumductum β' . Ad hoc et quidem ad aedis aditum via vicinalis ducebat βδ), qua ex causa eius latitudo constituta fuit β').
VII, III. - nam solum cohaeret, si vocis origInes quaeris, eum sole. Terra graeee δοκoe, Iatine hortus, erClum, germani ho veme - quam sorte similiae princeps accepit, tibi pro sa- milia saerifie;um Soli sive Jano Briss. de so rara. LXXV. p. 41. et supra) daret, a olum sive solidum Seobatur. Solidum eat compositum, nisi fallor, a sole et dare; solidum enim, sera Osea Ingua solio est totum et integrum, hinc pro domitiio ac ei pitur, cs. Fest. s. v. solum et sono. Brisa. h. v. nam terra Iimilibus distinetis, solum appellabatur, quare quod in solo nostro ab aliquo aedifieata est, iure naturali nostrum fit. GaIua II, 73. 4. Vetustissima autem saer fieta in Solis honorem fiebant, quia leuiti veleres Proc andi principium eoluerunt M. Creveteri
IV, 35. Maer. Sat. I. c. 16-25. Cum in solo, - hinc so- Iarium et Bris s. a. h. - Soli dedicatum, Paterfamilias, Ithexis stipatus, dux esset, qui hostes repulsit, solium pro armario, sella ExceIsa et imperio ace;piebatur es. Serv. ad V. A. I, 5 6. VI, 506. Cic. de Ieg. I. 3 ihique citata. Sacriscium autem sotin ne antiqui dixerunt, quod in Solis honorem quotantiis, eertis dIehus fiebat, Line solennia et solitaurilia Serv. ad. E. V, 74. ad V. A. II, 2 2. Feal. h. v. Solum igitur ager I mi artis Briss. h. v. fuit, quod ad totam samiliam pertinens,
e Ius eonsortea - nam exsors est expers Serv. ad V. A.
V, 554. VI, 428. - , patresamiIias defuncto, diviserunt es. iii a. 56 Alio Ioeo amplius de oppidis privis et de urbe a. oppἱdo disserui, quod honis auspiciis in Iucem proferam. AntiquJasim tempore aute uomuli imperium et usque ad Servium Tullἱum urbs Romana suit lanium arx, tum autem insulae sive Pauleiorum oppida priva muro communi elapdebantudi igiturque usquo ad ultima imperii Boauaui tempora oppidum et urbs Romana diversa suerunt. 5 Brisa. s. v. maceria.
tabularum in porrectum octo pedes habet: in anfractum, id est,
tibi sexum est, sedecim L. 8. D. s8. 3ὶ . Ergo in via. privata aliud iuris est: nam si dicta latitudo non est, legitima debetur.
37쪽
Do familia o consanguineis et necessariis.
Familiae appellatio reserebatur ad patrem matrem- quo familias, liberosque et qui deinceps vicem eorum seqUebantur, ut uo potes et neptes et deinceps. Filii familias intex se fratres appellabantur, quatenus ex eodem germine nascerentur δ). Tamen et Consanguinei dicti, propter consanguinitatem φ . Fili aes amilias nuptae ex sua familia et sacris excesserunt, in viri familium ae sacra transibant, sorores appellatae δ). Filiis autem familias puberibus atque uxores ducen-
Serv. a d Virg. Aen. V, 4II. Germanus est, aeeundum Varronem in libris de gradibus de eadem genetrice mannua, Non, Ut multi diei ut, de eodem germine, quos iIle tantum fratres V eat. - Frater, inquit P. Nigidius, est dictus quasi sere alteri GeIl. N. A. XIII, Io. - Fratres igitur initio fuerunt, qui e dem germine mauant; germani autem qui de eadem genetrice; nam cum coufarreatio initio nisi morte et tonitru dissolvi posset, gnati ex eadem matre Procreati germani dicuntur; hinc germanus, ut Fronto refert, ex iisdem parentibus sive eadem stirpe nati, ut Festus. Consanguinei autem qui eodem patre nati sunt. - Deinde autem fratres ad utrumque parentem reseruutur L. I . s. IS. D. de grad. et adfin. ab Hoe ad ina sacrum pertinet cf. Serv. V, 552. - Nam Veteres, sanguinem esse vitam existimabant. II ine consanguinei fratres dicuntur de uno patre nati. Gaius m. I. Io. cs Briss. g. lia v.
38쪽
ithus Ioca et habitationes tu fundo sum ilice, sive oppido privo, ab Palvosamilias attilina lao stirit, nam agricultura a Patriciis maxime dilig6batur et colebatur ' . Ex qua causa Varro β commemorat: eam non modo esse artem, sed etiam necessariam a C magnam. Cum autem fratre , ut vidimus, domicilia iuxta Viam a dificaretii, unds Di ini, quo qne ad nes dicebautur, quia in agris rastines fuerunt. Fratres igitur consanguinei Propter eundem sataguinem, COHSOrtos propter eandem sortem β' , adsines appellati propter in agro vicinitalem, quod Festus ossi mat Hoc veter-ximo nexu soluto, consanguineorum unitas et allinium periit, quare assini las initio simpleae, duplices rationes in se continet. Ex genuina enim familiae notione, cum pater materque familias sacrorum et bonorum participes essent, quod liberorum erat, et Poriam uXorum fiebat. Ex hac causa coniux filii familias a Tnis soceri et socrus fuit, deinde etiam eius vir gener et amnis patris et matris uxoris suae. Affinitas ex nuptiis ergo fit, ut autores dicunt ); rectissime, quia fratres inter se et paterfamilias cum suis filiis puberibus tum amnes sobant, cum liberi uxores duxerunt et ab duco
4 E. g. Cato interrogatus: Di esset pater samilias, respondit: eum, qui bene pascit et bene arat, - Plin. II. N. XIX, 4. Boniam qui lem reges ipsi eoluere se. hortosὶ.5 Varro de re rustica e. 5.5 IIine nuptiae sunt consortium omnia νitas L. I. D. de xἱtuni pl. la3. αὶ 6 S. v. Ad nos in agris vieini, sive eonsanguiuitate eouiuncti; es. Notam ad h. I.
L. 4. I. I. de grad. et adsin. 58, rq Adfinea viri et uxor;,
coguati sunt, quod duae eognationes, quae inter ae diversae fiunt Per nuptias copulantur, et altera ad alterius cognationis finem e eedit, namque coniungendae adfinitatis enusa fit ex nuptiis. - Qua ex carisa assultas non nisi ex iustis nuptiis procedere pote t.
39쪽
familia equo princIpo partes fundi ad habitandum '
colendum quo acceperunt. Attamen si unus vel ulterdicat: amnes initio non patrem filiosque familias fuisse, sed dominos variorum agrorum; Pauca e X alia matreia, ut hanc opinionem refutem, adiiciam. Finium regundorum actio pertinet ad praedia rustica.Judici finium regundorum permittitur, ut, ubi noupossit dirimere 1ines, adiudicatione controversiam dirimat.' Hoc iudicium locum habet in conisinio praediorum rusticorum: in urbanis displicuit; neque enim consenes, sed Di ini dicuntur, et ea communibus P rietibus plerum quo disterminatur δ' . Domini ergo
M CL s. 8. Not. 46. Habitare est νenerem facere, ut ex Petronis Patet. Nam gnati, ad generandum maturi, hine Iiberi sive puberes cs. supra g. a. Nota I a. f. 5δ uxor ea duxerunt ses instas. Σέ). Pater in illas iis ergo habitationem iiixta viam dedit,
ubi soboIem procrearent. Ita initia et fundamentum habitationis vidimus. Quamvis Ioeum ieetumque liberia dabatur ad divinam rem taciendam te . s. at , habitationem simulque acces,tonea adminiculaque acceperunt, Lino cum hab/tatione iter et actus Coniuncti suu t. Propter genuinam habitationis notionem finemo que ea nee non utendo amittitur nec capitis diminutione, nee ad heredem ipsa transit, quia partim res divina non Pemetu sebat, nec ei vilis ratio naturalia iura corrumpere potest, paruin, patresarnilias mortuo, sui heredes familiam diviserunt, et tum in suis agris liberis suis denuo paries ad habitandum coletadu que attribuebant. - Deinde autem hanc notionem mutatam esse haud repuguo; at aliam sententiam defendit cI. Thihautius:
ut arbores, quae in confinio natae, in utroque agro serpunt. a. L. 4. s. 8 io, IJ. At, genuiua significatione exstincta, adfines et consues confunduntur cf. e. g. Isidorum: Consualis ab eo, quod sit genere vel loco assinis. Briss. s. v. Adfitiis et Consues et Confiuium. - Nostram sententiam confrmat Sic.
40쪽
duorum plurimnve sundorum consues dicebantur: sodqui in communi sun ), in agro loca rivo in nodis urbana, hubitationes, partes Vrorum a Patribus tributus possidebant Dicini suorunt Α ' .
Sequar ut institui, familiae notionem; uam cum dixerim amnes deinde viro uxoris et u Xori vivi co gnatos fuisse, merito quaeritur, quinam cognati sunt Cognati ala eo dici putantur, quod quasi uua communiterve nati, Vel ab eodem orti progenitivo sunt . Apud Romanos autem postea quidem cognatio dupleX fuit, sed initio simplex. Nometi enim cognationis agraeca voce dictum videtur; συγγενεῖς enim illi vocant, quos Romani cognatos appellant. Initio autem iidem erant, qui agnati nominabuntur, nam coge triti eranti
Flaec. de cond. agr. p. 6. Ut amem consiliἰum ita trisu Ium, quoties tu eundem Iocum trium possessi otium fines coneurrebant.1i Fest. s. v. vicini. - Fortasse partes agrorum liberis et elientihus a patribus attributae - Praedia nomitiataeo sunt. Praedium enim derivari potest ab prece et dare Aive a prae aedio, Ioco aute aedes - hinc Praedere, praes. Loca liberis ad ha
bitationem Concessa praedia urbana, eonira ad agricuIturammatica. Quae autem loca clientes precibus acceperuul, Precari
possidebatit, ut Savigniua et Niehuhrius rectissime dicunt. Ideo autem ager et poεastasio species praedii sunt L. H5. D. MV. S.; quare invenimus in duobus D. titulia de aeruiiuubna et
preeario Verbum concedere, quod paterfamilias tam elientibus quam liberia partes agrorum concedit. - Eluc formula: servitutem praedio tuo concedo. IH Quih eum sortasse eohaeret, quod rial ifi commemorat a. . COImrii satin - . vicia, quos Graeci κονιως dicunt, appellatur; in his enim habitant prius, quam oppida conderentur, quibus in Ioeis alii alios convictus causa invitabant. cf. FE t. a. v.