장음표시 사용
21쪽
Regem Neapolitanum appellauere, & in Italiam cuexercitu proficiscentem comitati atque secuti sunt.
Sed in illis exemplis nihil est quod debea & velim
comparare chi huius vestrae Legationis conditione. Age vero Zam osci: etsi meum non sit restire eius mysteria, neque quod vel Regius in maximis vestris Comiti js Legatus dixit, ut electionem, qua impetrauit, impetraret, vel quod vestro omnium nomine atque adeo uniuersi Regni vestri, reuerendis s. Antistes Adamus Conarsicius Episcopus Posiananiensis, dicturus est de renunciatione illius Ele ctionis, vel quod , Franciae & Regis nomine, re spondebitur, dilibare velim aut aliis dicturis qui quam praeripere aut praecipere tamen, credo, mihi licebit, ecquid cum de tali renunciatione audiunt homines literati & Optimarum literarum studiosi ex literis illis, gratulationis cuiusdam suae & faustri acclamationis causa, repetant, non supprimere. Venit quidem certe illis in mentem quod Suetonius Tranquillussci ibit, Senatum fiom. per Valerium Messalam, id mandantibus cunctis, Augusto detulisse cognomen Patris Patriae, hac formula: αuod bonum fausti mque s it tibi domui tuae
CGr Auguste sic enim nos perpetuam felicitatem Reipub. oe iata huic precari existimamus 2 Senatus te
consentiens cum Pop Rom. consalutat Patriae Parentem.
Tum vero lachrimantem Augustum respondisse: Compo a ius votorum meorum P. C. quid habeo aliud Deos immort4les precari, quam ut hunc consensum
22쪽
fram ad Citimum vitae finem mihi perferre liceat. Re legunt etiam ccquid tutius Capitolinus scribat, acta
clamatum uno consensu esse, cum Senatus duos optimos Imperatores creasset Caelium Balbinum &Maximum Pupienum. Recordantur quod Flauius Vopiscus narrat, cum Vettius Cornificinus Consul ad Senatum retulisset de novo Imperatore creando ,&placeret Tacitus, qui aderat, Consularis primae sententiae, quid acclamatum statim sit ab uniuerso Senatu: neque non postremam eius acclamationis clausulam lubenter ingeminant, & si qua usi quam Echo sit, ab ea quoque ingcminari volunt: dico hanc, Quis melius literatus, imperat' Obseruant, quod idem Vopiscus ait acclamatum quoque esse ab uniuerso populo, Febris e Tacite . Amstuste Dij te peruent: reliqua adiecisse, quae solent dici . neque quaenam illa sint, ignorant. Et ne
longius abeam, memoria repetunt, cum Romae ineunte anno DC cci electus & salutatus esset
Imp. Augustus, noster Carolus Magnus, auditam esse hanc vocem populi acclamantis, Carolo u-gusto a Magno m inacifico vita oe militoriar vel si quaeritur exemplum cum sua formula multo recentius & prope Polonicum , ex optimis Annalibus Hungaricis obseruant quoties illud Feliciter, FArcia ter acclamatum & ingeminatum sit per uniuersam Pannoniam eiu sque omnes & urbes& pagos & vi cos &agros diebus multis, cum renuntiatus esset Mathi s Coruinus electus Rex Pannoni : Vel etiam
23쪽
O eo mortuo vester Vladislaus, Casi miri xegis vestri filius ad illud regnum Pannoniae vocatus est. sed si mihi licet priuatas meas quasdam, cu de Renunciatione Electionis , quam adfertis, audio, cogitationes exponere, dicam, quod e mihi si ig- gerunt, neque affingam quicquam. Non possum
negare, cum ante anni S tres, Panegyricum Pacati.
dictum Theodosio magno, & agentem quoque de admirabili eius ad imperium cooptatione, referre ad Principem nostrum, quem Ducem Magnum appellaba & multa praemonerem de Andiu antiquis
principibus , illud me palam pri dicasse & literis consignasse, Quotquot olim Andium Principes fuissent, fuisse quoque deinde Reges,Reges inqua ab alijs Gentibus ascitos. Quod chi dicerem voleba& illud intelligi, sperari, expectari, quod iam factu ess admiramur, hoc est, Regnum, si non Polonicu, at certe aliquod, delatu irinouo Duci Andium e non videretur saltem praesagiii quodda inesse meae illi pr monitioni. Non enim vel auguria vel . vaticiniu dicere volo, qui neque augur siuim
neque vates. Sed ta bono euentu confirmatum este, quod in eo genere praedicere videbar, tametsi miror, tamen non possum non gaudere. Valeat
cu suis fatuis Chaldaeis tyrannus illi Tiberius, qui Sergio Galbae multo ante praedixisse dicitur, Eum aliquando degustaturum esse imperium. Valeat I daeus Iosephus, qui ex vincatis ariolando ne diacam assentando tametsi non difficilis tunc ellat co-
24쪽
iectura Vespasiano Imperium veluti despondit.
Ego non alias noui Regnorum sortes, quam Danielis Prophetae Oraculum docentis Regna dari atque transferri certa Dei prouidentia, & ex ea religiose' vaticinantis de futuris Imperijs . Sed fas mihi fuisse puto, sperare, delatum aliquando iri Diadema Principi illi nostro, quod omnibus ante
Principibus Andium delatum fuisse memineram. Nam etsi eo tempore nullum in Europa vacans Regnum occurreret,quod vel probabiliter vel liquido despondere possJem, tamen ne id quidem meam spem infringebat. Non poteram profecto, non audebam, neque in mentem mihi veniebat, animo& spe concipere, atque adeo praecipere, quod iam accidit: neque erat, puto, quisquam, qui tale tantumque Regnum tam dissitum a finibus Galliae, tali studio & consensu ignotarum nobis Gentium, tantoque & tam liberali consensu suffragiorum aliquando delatum iri, ulla cogitatione definiret, tametsi forte interea multi secum reuoluerent de
Principe nostio illud Latini Regis de suo Aenea,
--Hunc illum postere Fata Et reor, γ,siquid veri mens augurat, opto.
Equidem & sciebam id memineram Gallos Fracosque olim fuisse etiam veluti Sarmaticos: hoc est, non modo quandam olim fuisse Celtoscythiam, quae Gallorum in illo Septentrione sedes & colonia fuit: cuius meminere, Herodotus, Diodorus & in
Pompeio Plutarchus :&l quod Liuius scribit illo,
25쪽
Pannoniam , Thraciam, Illyricum, suis coloniis illustrasse: imo quod est apud Tacitum, Boios MBoi emos, gentes esse Gallicas: sed etiam nostrum Carolum Magnum, Francorum Regem, Nationi bus illis Imperasse. Romanum quidem & Constantinopolitanum Imperium, quamuis late patuerit usque ad nostri Iustiniani tempora,&Trans Danubianas suas Prouincias Coloniasque habuerit Nam & coloniarum in Dacia Iuris Italici meminit noster Vlpianus in pandectis emendatis atque hac ratione ad fines vestros limitesque Regni vestri, proxime accesse
rit: nunquam tamen in eo Imperasse, nunquam ius dixis. . Nam et sit post: bellum Marcomannicum Marcus Antoninus voluerit Sarmaticam facere prouinciam , ut ait Iulius Capitolinus, non fecit tamen. Vbi vero ad Francos translatum fuit Imperium j statim Stauicas ut vocabantur) prouincias, quae Sarmaticae fuerunt, Frimcis paruis te confitebar, quarum prima& maxima fuerit, quae Polonia de inde dicta sit. Occurrebat enim rarus ille, sed bonus & satis antiquus testis scripsit enim ante an nos quadringentos Hel modius Lubecensis Histo riciis, qui cu scriberet de suis Stauis, scripsit non imodo Poloniam esse magnam eorum pso uinciam neque scio antiquiorem scriptorem, qui Poloniae verbo utaturo sed& Slauorum gentes, Francorum
Imperio subiectas fuisse tempore Caroli Magni. Verum ne id quidem mihi persuadebat, fore, ut
26쪽
liquando rursu viderem vel audirem,quod hodie,
audio,video. SciebatC. quod in Germania vidi. &vos in vestro itinere vidistis, , I ad Me num, qui in Rhenum inquit, esse nobilem urbeid Franco furtum, hoc est,tra emim vadumque Francopum in Calliam migrantium, sic& trans Albina, ad Oae ram siue Viadrum, qui Germaniam & Poloniam alluit, alterum non minus nobile & literata quoq: Academia illustre nunc esse Franco furtum e quod
interpretor fuisse veterum Francorum ex Germania in Poloniam migrantium quoddam monumentum : vi& apud Nicetam Scriptorem Graecum lego celebrari Francochorion ad Sauum Pannoniae. Sed ne ea quidem memoria essicere poterit , ut hoc
tempore vel cogitare vel suspicari possem , rursus vestigijs & principatu Francorum hinc illuc migrantium , renouatum iri in illis Regionibus, quod iam pridem exoleverat. Et quis tandem putasset,ut princeps Andicus, fieret etiam Anticus' Anticum dico, ut noster Iustinianus sese inscribit dico An tes, quos Iornandes Gothus tempore nostri Iustiniani scribebat cum S lavinis ab exortu Vistulae in Aquilone consedisse, &fortissimos omnium, qui
ad pontum Euxinu curuantur, a Danubio ad Da nastrum extendi.
Non sum oblitus, deficiente quoque stirpe Caroli Magni, illum FIugonem, quem Capetum vocant,cuius Maiores in illa Saxonia regnauerunt,quet voloniae vestrae vicina est, non modo Andiu prin-
27쪽
Regis Franci dici potuisse dixi, ad utriusque ut
vocabatur Siciliae Regnum adeundum electio &euocatio, quamuis Pontificio potissimum beneficio subnixa: ut & illius quoque liberos ad Regnii Hungariae & postremo Poloniae euasisse meminiamus. Neq; non cosideramus altera illam familia Regiae Francorum stirpis,Principatu Andegavensi potitam ducta origine a Ludovico filio Regis nostri Ioannisfratre Caroli v.Sapientis, ad Regni Neapolitani possessionem partim Pontificia auctoritate;
partim muliel ri arrogatione multiS annis enixe contendentem. Sed comparationem non admittimus. Non est ergo nouum, Principem Andium, Regem fieri. Nouum potius esset,sii non fieret . Sed . nouum tamen & insolens esse videtur, quod nunc :accidit nec tamen est omnino,si Ludovicus ille Poloniae Rex, cuius ante memini, occurrat. Bene est
Zamosci: Etsi dicatur fuisse quidem olim Principum Andegavensium quoddam fatum svi ita loquar Regale, sed simul fuisse tandem funestum do
prope Tragicu : excipiam saltem conditionem Regni Polonici. Fateor, toto me & corpore & animo Cohorrescere,cu recordor, qualis Caroli illius priami Comitis Andegavensis fuerit exitus, quale R gnu,Siculis etiam ut vocantur vesperis,hoc est,funestissima Francorii strage,& barbara Siculoru fraude cruentatu. & multo magis cu cogito .ut eius libe ri; nepotes x pronepotes, in Regno Neapolitano,
Tragicis parricidijs absumpti desierint: vel etiam
28쪽
qualis fuerit exitus Ludovici primi Ducis Andega
uensis in eodem Regno, & quales in eo aerulare posteritatis ipsius. Sed me consolatur, quam excipere me dixi, conditio Regni Polonici, quod cuHungarico sic delatum fuit Ludovico alteri, illius
Caroli abnepoti, ut in eo finis non minus laetus fuerit, quam felix principium fuerat Nihil quidem certe est Zam osci, quod hodie
no die ex vestris Annalibus magis repetendum esse videatur : nihil quod magis inculcari debeat, qua quod de eius Ludovici stirpe, designatione, electione, inauguratione, virtute , & felicitate dici
potest. Nam&Regij in Comitijs vestris Legati oratio, illius Ludovici Manes veluti excitauit, ut talem suffragatorem & deprecatorem haberet:& iam cepit in ore multorum essie hoc exemplum , quod nuper doleba a multis non modo nostris, sed & v
stris hominibus ignorari. Quid enim dica Stanistauorichonium in vestro Regno doctissimum & eloquentissimum virum, siue obliuione siue preteritione quadam videri Ludovici illius memoriam suppretiisse. Nam in sua sui vocat) Chimera , Cum inquit)Arps Misconi monarchae in Casi iro Ma vo defecisset, Gai Lum Iagellonem ex Lithuania ac- ciuimus. Atqui post Casi mirum accitus fuit Ludou cus ille noster, ut scis, eiusque filiam fui se stinaus Hed uigin illam, quae Iagelloni nupta fuit. Hic ego Zamosci, collegam in hac Legatione inum, Ioannem Herburtum Fuistinium virum do-
29쪽
: ctiss. atque clariss honoris causa appellabo, & hi storicum egregium laudabo, de in collegio vestrie
Legationis, magnum ornamentum esse agnoscam:
ex cuius Chronicis rotonicis quq & Gallia nunc sic colit, ut ex Latinis Francica fecerit potissimu didici, quod non vobis,qui scitis, scd alijs,qui ignorant, de illo Ludovico indicare vellem. Ac quidem illud i m pri m is o b seru a sse m e n on mol este feres,cu mantea Poloni nunquam Regem creassent nisi Polonum, neque vel externum Vel pergrinum ea unqua
dignitate auxissent, consuctudinem illam suam tadiuturnam primum cos i m mutasse fac feliciter qui dem, atque cx re suae Reipub J ut Francum Ande gauensem , hoc est, illum Ludovicum , singulari quodam & salutari priuilegio veluti arrogarentat . que adoptarent. Fuerant antea tam addicti suae nationi , dum sibi cauent& metuunt a peregrinis, Ut cum Tragica morte sublatus esset serus M perfidiosus tyrannus, de totam eius familiam atque stirpem merito exosam haberent , tamen ita sese & electionem noui Regis in sua Gente c5tinuerunt vi, Piastu potius quendam hominem ignobilem, sed virum bonum, prope ab aratro repetere maluerint, quem regendae Poloniae praeficerent, quam aliunde alium accersere: ut & olim Senatus Populusque Rona sepe ab aratro per suos viatores dicitur accersivisse Optimos Imperatores, Dictatores, Consules : nisis potius cum illius vestri piasti conditione compae remus quod Diodorus narrat de Ballonymo Rege
30쪽
Tyrio . sed &cu ex posteris illius Piasti Miecissaus Rex Poloniae pauid postquam Polonia euecta esset ad fastigium Regiae dignitatis, factus esset tam intolerabilis tyrannus,ab impotenti uxore deprauatus, ut cum tota sua familia profligatus a populo suo
fuerit: successisset vero non minus malunti ανα α,
cuius t dio & misel ia excitatum fuit desiderium legendi noui alicuius Regis . potiusquam tamen ali cui vel peregrino vel etiam non Piastico sese daret Polonia, placuit, Casi mirum, Miecissat illius filiis,
in monasterio Cluniacensi in Francia inclusum atque educatum accersere.&ex secessu illo monastico ad solium paternum reuocare. Adeo Polonia sese
addixerat uni illi stirpi Piasticae. Sed tanto magis
Zam osci,agnoscimus& admiramur, eam post Casi- mirum a suis Polonis reiectam esseret substitueretur Franca Andegavensis, quae & iam regnabat in Pannonia. Quid dico post Casimirum ' Paulo post qua Poloniae principatus in Vladislao Loetico instauratus pristinam dignitatem Regiam recuperas set, eius defendendae dc vindicandae causa, vivo M volente Casimiro, illius Uladistat filio , asciti sunt nostri illi Franci Andegauenses. Non narro tibi Zam osci. vel tuis, a quibus h C accepimus et narro alijs, narro nostris huius alioqui historice forte oblitis. Nam chi Vladistatis ille post varios casus, post tot discrimina rerum, pacatam regni sui Polonici possessionem adeptus esset, dicitur paulo post an num Christi M cccxx, quo Cracouiae solennirita