장음표시 사용
151쪽
et e t Interpretatio iuris comunis rejcitur astatuto, quado repugnat rationis 1 ιus statui. et ς 2 Interpretatio iuris communis non admittitur instatuto,quando sic interpretatum nihil omnino operaretur, hecus si ahquid licὸι minimum, vinum. 2 3. 2 3 4 Statutum quando potius a Iure Ciuiis, quam a Canonico, ct ὸ contra Interpretati
et Interpretaturpatulum,ne quis inri&ιὸ damnum patiatur,etiamsi nihil veraretar, Ese egeni improprianda verba. A - 236 Interpνerabitur Batutum, ut rationabiti enseum contineat, ct ne videantur alueres illa ex abrupto adidisse. et Statutum debet esse; anctum, bonecta iubens, prohibensique contraria. di 8 Interpretamur vatura, ne absurdμm centi b se a 3 y Interpretatur statutum non Iudaice, ct secundum corticem verborum, sed secum
2 6o Interpretamur statuta, prout erit verisimili Patuentesse e responsurasa 61 Interpretantur tuta, utpraesumanivrsatuentes illudsolumfatuisse, stuper galbus habent patectatem. α 52 Interpretantnrsatur ecundum aquitatem. 26 et Aequiras potius, quam rudis Aura statuit attendi debet. 26Λ Interpretatur Batntum, ne quis iniustὸ ad lucrum admittaturi InterpreIanIur tutasecundamiuam causam, se materiam subiectam. α 65 Mereatorum Osris si ect credendum vigore salut/ rmelligesur de conternem s
di ετ MIerpretatur nasutam, quamuis generaliter loquens, ut non perematur a Murma 68 Statuemes non praesumumur voluise despon/re ea tacite, qua exprUὸ nonpossηLα6o Statuendi facustate concessa non venit potestas ad iniqua. α o Confirmaus Patutis ab aliquo Principe non censentur confirmati ea, quas-ι --ra, ct contra libertatem Eccle assicam.
152쪽
T A T V Τ A recipiunt f interpretationem passivam, & d
clarantur a iure communi, ita communiter Doctor. in l.omnes populi, fide iust.& iuri& in I. si serui vestri, C. te noxal.&in l.si verb, S. de viro, is soluti matri m. & hanc esse communem opinionem testatur, Crott.in dicta l. omnes populi,num. 2sq. & hanc veram, & communem Doctorum sententiam assi at Ioan. Andr. in Reg. Propossetare, num. 7. de reg. iuri in o. & passim, ac ubique Doctores.. a Prim b, ex Regula,&Conclusione insertur, quod i si per statutum induceretur
aliquod munus personale, omnes leges, quae de muneribus personalibus subcundis loquerentur, possent ad talis statuti interpretationem adaptari, ita Barti in dicta l.Omnes populi, num . So.&cons 3 9. Visa quadam, num. a. quem sequitur Sanet. Seuer. in dicta l. omnes populi, numeri aq6. & idem Barthol.in l. r. ff. de muner.& honor.3 Secundo insertur, quod si statutum confirmaret aliquod testamentum, quod alias de iure communi non valeret. leges omnes loquentes detestamentis habe-bsit locum circa interpretationem dispositionis talis statuti loquentis de huiusna di testamento: quia licet tale testamentum de iure communi non subsisteret, tamsi ex quo per statutum admittitur tanquam validum, si cris quaestio, quousque procedant verba statuti, erit standum, depositis a iure communi circa testamc nta valida: ita voluit Barthol. ubi supra, in dicta l.omnes populi,& illum reserentes etiam sequuntur Samst. Seueri & Eroti. locis proximh citatis. Idem Bart. in dicta l. i. Tde muner.& honor. ubi dixit, qii Mi si statutum permittit, quod filiusfamilias posist testari, certe lex extendit se ad istud, ut intelligatur, quod faciat legitim P, & s cundum leges, & ex eo petetur haereditas, & Falcidia detrahetur, & omnes leses testamentariae habebunt locum in eo, de idem confirmauit in I. i. g. Lex Falcidia, Tad les. Falcid. idem voluit Ias in l.cum mota, num .a r.C.de transact.& Barth. in l. r. ad fin.C.de his, quibus ut indignae in dicto confr 39. num. r.& facit quod c64 suluit Ceph. consas 6. num .r i & per totum consilium, libro a. quod si statutum Iermittat filia familias testari, interpretabitur, prout de iure, ut scilicet non peroe possit disponere de dote proscctitia, quae fuit stipulata reddi patri.
sit eius domum inhabitare, & ibi habere alimenta, & nihil ultra, etiamsi maritus eatri reliquerit dominam, & v fiuctuariam omnium bonorum, interpretabitur ex eo, quod in tali casu disponit ius com in uncinem ph nraedicta habere locs, quando maritus reliquerit filios, alias, illis non extantibus, habebit integrum usum fructum a marito relictum, ita Crotti ubi supra, nume. Is 9. per ea, qtiae habentur in l. Titia cum testamento, s.fin. si delegar. a. Sin Auth. Hoc locum C. si mulier secundo loco nupser. & facit quod consuluit Alexand. in cons et ς. pcr totum, libr. q. v bis voluit, quod ' si extat statutum. quod maritus stantibus filijs non possit relinquere quicquam in ultima voluntate eius uxori, si tamen inaratus eam reliquerit dominam, & usu fructuariam, & fiiij, qui ex tabant tempote legati, defccci int, habe- bit uxor integrum usumfructum,& conualescet legaturia, non obstante dis Militi
153쪽
ne statuti, quod interpretatur a iure procedere solum in casu suo, idest,existentibus filij s.& illis deficientibus, voluisse, quod procedant alias a iure disposita,&de quibus in . . l.Titia, S. fin. & in d.Authen. Hoc locum. Quarto insertur, quod i stante statuto, quod executiones debitorum fiant contra haeredem, sicut contra defunctum, eum defunctus possit in solidum convcniri. ramen si h ςres confecerit Inuentarium, non poterit iuxta luris communis dispositionem fieri executio contra eum, nili quatenus importabunt facultates haercilita- tis, ita Calcan. cons i7. vers ad hoc accedati ubi hanc omnium Doctorum opti
8 ininto insertur, quod i ubi statutum loquitur super aliqua dispositione a iure communi interpretata, utputa de de bito, debitore,& creditore, quae verba a iure communi interpretata, important nedum principalem debitorem, sed etiam eius e . successorem, semper, & de debitore, di de eius successore, & prout ius commune ipsum intelligit, interpretabitur pariter, & statutum; ita idem Calcan. ubi supra, icto cons i7. vers. pro hoc facit, per ea, quae voluit Imola in cap. cum causam, de Rescript. & cap.cum dilectus, de probation.s Sexto insertur, quod i stante statuto, quod ille Doctor aggregetur Collegio, qui plures albas habuerit, quam nigras, seu qui obtinuerit partitum per maiorem partem Doctorum, si voces fuerint pares, ille tamen admittetur, si maioris erunt auctoritatis illi, qui pro eo voces dederint; ira declarante, &interpretante disposi' o tione iuris cummunis, qua mandatur, ut non tam numerus, quam auctoritas in similibus attendatur, ut in l. ubi absunt, is de tui. & curat. dat. ab his, ubi gloss. &Cyn. & alij, in l. Pomponius, alias incip. si viai, cum glossin fin. ubi etiam Iacob. de Rauen. Barth. & Anget .sside re iussic. Alex.cons. 392. num. i. lib. 2.quod notentii t precipud Illustr. oe multum Reuer. DD. inci Canonici Lunen. SarZanen.pro partitis, quae quotidie dantur,&proponuntur in eorum Reuerendo capitulo: nam si Crunt voces pares, ille tamen obtinebit, pro quo crunt multum Reuerendi Do min. Archidiaconus, & Praesivisitus, ita decidente Barthol. in lege testium, inra princi p. ff. de testibus, ubi dixit, quod per Canoni stas tenetur, quod i si duo erunt electi, qui haberent voces aequales, ille obtinebit, qui pro se habuerit Primrem, Sacristam, de similes, qui sunt in dignitate, & praeferetur ei, qui habuerit voces aliorum Canonicorum simplicium, dignitatem non habentium:& Bait. I 3 sequitur, Alex.d.conssi 9 a. num. a. lib. 6. ad quod etiam nota, quod i non stabitur dicto, etiam cum iuramento, Dominorum Archidiaconi,& Praepositiasserentiunt se vocem dedissse pro tali: prout nec stabitur dictis aliorum, sed debet de hoc aliter constare: per ea, quae idem Alexan. allegat ubi supra, num. i a. qui loquitur in te minis; Vnde bonum erit, si volantes,in re prςcipue graui, ficient apparere in sta iapus coram eorum Cancellario adhibitis duobus testibus,ouia requiritur, ut de in ii voto, ut diximus, sulficienter constet per testes concorces, ut tenet idem Al xand. ibidem, iuribus, di rationibus ibi per eum. 34 Septimh insertur, quod i statutum excludens simpliciter dotatam, intelligitur ex iuris dispositione de congruenter dotata, ita Bursat. nsaq8.nume. 8 libr. S. ex
seq. vol. 2. Ruin. cons 3 6. num. q. in fin. voL 3. de quo nos alibi. is Octaud insertur, quod istante statuto, quod occidcns puniatur mena mortis.
interpretabitur si dolo homicidium ςommiserit, iuxta dispositionem iuris coimi munis,
154쪽
Degen. Stat interp. Concl. II. m
munis, de poena homi klij loquentis, in l. ciam autem, S. excipitur, is a dii. edict. Barth. in l.quod ergo, S.poena grauior, col. 3. ff.dchis, qui not. infam. Crol. v bisama, in dicta i omnes populi, num. i se . Bald. in l. quicunque,col. 2. C de scrin sug.& in I a. C.de noxa l. action. ubi etiam Salyc. Alex .conci F. num. 2. libr. i..& conci . num. 7. lib. a. Beria2. conscrimin. cI. num. I o. lib. a. Bald.in I.& si seuerior, C. de his, qui not. insem. & in l. data opera, col. 3. C. qui accus non possunt, Dodior.&praecipue las& Paul. de Castro, in l. t. f de legib. Euerard. in sua Centuria, in i co ab absurdo, num . in fin. Ioan. A r. in dicta Reg. Pro posscssore, nume. 3. do
16 Limita hoc dictum Salycet. indicta l. r.C.de noxat .action.ri non procedat, si statutum diceret, coni mittens homicidium quomodocumque, nam tunc propter uniuersale; Quomodocumque statutum non reciperet talem interpretationem, &Salyc. sequitur Croti. ubi supra, allegans glossin l. cum poena, is de arbitr. & facit rcxt. in I. I .f. I. vers. quomodo, de testam . militi idem videtur sensisse Ruin. cons7 . I 3. numero 8. libr. a. Bello. consilio 8. numeri I I. Alexand. consit et .num.
s. libro 6.' Sed mitiorem parte sequendo, tanqua,& veriorem, & cdem tenetur contra Sa 17 Iyc. nam i homicidia tunc poena monis tenetur, di homicidium est puni bile tali poena, quando dolo malo, 3 per nequitiam committitur . Gici una si quid errore, vel si quid casu fecerit, cessabit edidui, inquit Viilp. ind. .cum aut, S.excipitur, isdexilii .ediet. ideo licet statutu uteretur isto veri, , QuocumquGintclligeretur tam si istocunq; dolo interuentcnte, iuxta text. in I. Cornelia, C de scar. alia4 sequercturabsurdum, quod si esset tale statum in intelligendum generaliter, di in omnem casum, infans, furiosus, uel se defendendo,& non uolens, sed casu occidens, punire 18 rur poena mortis, i quod est contra iura, ut in Clem. si stiriosus de homicid. l. illud,sside intutac.canon, r9. quaest. i. i. quod infans, E ad leg, Cornel. de Sicari & esset intellectus repugnas iuri naturali ,l. vluim, fide iust. &uir l. i. QVnde ut, i. Diuus,sside os sic. Pirisid.& in hoc proposito addueitur a Dodoribus casus uulgaris, di iam notus, disputatus,& iudicatus Bononiς, de quodam statum,quod generaliter mandabat puniri poena manus quemcumque extrahentem sin inem in platea ; nam barbitonsor, qui extraxerat sanguinem in platea flebotomiam faciendo, non fuit per hoc poena statuti punitus: quia in eo non poterat argui dolus, qui requiritur ut diximus ad incurrendam poenam statuti de homicidio loquentis, ctiamsi extars rei statutum, quod uerba statuti l deberent intelligi prcci se,& ad litteram sine utila interpretatione sub ma x ima poena, prout resert Barthol. in repet. d. l.omnes p puli. 6.q. princi p. post principium, num. I S.& in l. non dubium, ubi etiam IasC.de legib.& hanc eandem sententiam secutus est Beri didi cons. O . libr. a. num. i o. adiuuatur hςc opinio ex textu, in l. si quis id, quod, Tde iurisd om n. Iud. ibi, qui sirer imperitiam,vel rusticitatem , uel ab ipso Pr ore iussus, uel casu aliquid fecerit, non tenetur, & si alius siue dolo malo secerit alius dolo malo mandauerit, qui mandauit tenebitur, si uterque dolo malo fecerit, ambo tenentur ad ide, Euc. rard. ubi supra in d. loco ab ab surdo, num.q. ubi latc.
et o Nono insertiir,quod statuta si inpliciter loquentia de uectigalibus dcbent intelligi modificari,&restringi secundum ius commune, utputa, quod nihil soluatur pro his, quς descruntur sui usus gratia, sed selum causa mercaturi, uel negotiati
155쪽
& in I. c era, S. seci si quis, E de lcgat. t ubi las in s .not. de communi testanici 5 ita consuluit Nati . conssis 3 .per tot . ubi etiam subii angit, quod contraria consuetudori non valet i illamque improbam appellat, prout ita etiam dixit Barth cons s 6. nu. 9.& prout sic respondet Anchar cons. 26 .num. 2.in casu statuti loquentis de pes gio soluetido pro equis, minentis , & alijs gemeraliter, & dicit non compraehendia a )ςqitos, super quibus equitant transeuntes usus sui causa ratione, de qtu supra; quia scilicet huiusmodi statutum, licet indistineth loquatur,debet tamen intelligi ut disponat de pedagio soliuendo de his, quae negotiationis causi conducuntur , noautem ex cause propris usus,& sic concordet cum Iure communi, de quo in disti Lsi publicanus, S .i T de publica.& ibi not.& in l. iiii. g. luoti Es, E eodem tit. & in c. quamquam de censibus, lib. 6.& in dicta . univcrsi, C.de vectigal. idem voluit Imseph Ludovic. in conclus i q. vers insertur i6.&vcrsici infirtur i. Rolan. a Vah
consilio Ti. numero as . libriq. tui. Ferret.in tractat. Gabellae, numero I 76. Franc.
March. in decis 2 t. par. 2. Rertach. in tradi. te gabel l. in 7.part. in quaest. & ideos statutum prohiberet extrahi seu mentum de Comitatu absquagabella. vel decem et 3 to territorio non intelligeretur de eo, t quod quis extraheret usus sui causi, ita Bar thol. indicta l. cstera, f. sed si quis, ubi Ias in I. not. fide legat. I. Barthol. communiter Doctori sequi testatur Rot .a Val. dicto consit. 73.num. 16.& Iasin consit. 2 o. col. .vol. 1.sicut idem est de alijs victualijs sui usus gratia Franc. March. decis t. num. .in a. pari. Rolan. a Val. ubi supra num. 16.qui ideo dicit, quod de vestimena tis,quae quis portat in dorso non debet solui gabella ' etiam stante statuto de gabella soluenda, idem est de faldubio, quod quis portat retro cquum suum usus sui causa, idem de anulis, quos qui desert in digito, & de vestibus, quas qui desert causisti usus quotidiani, ut idem Rot. ibid. dc per Barth. in l. sed etsi, E de naut.caup.M23 stabul.Franc. March.decis et 83. par. t .vbi ctiam tradidir, quod illi . t qui emunt iri
mercatu victualia usus sui causa necessari; .vel suae familiae, vel pro bladis, corio. vel vestibus, ut supra serussis pedagitim solue non dcbent, de contra exigentes imponitur poena capitalis d. l. uniuersi, C. de vecti Mi. & d. l. publicanus. S. de rebus, Ede publica. Barth. in l. . in s n. Ede nautacaup. & ibidem idem Franc. Marcinum. 3. dicit hoc etiam procedere remota tamen senapcr omni fraude) licet emesa 6 a principio usus sui necessari j causa post facto mutauerit propositum, quia de bet attendi prima destinatio, unde qui principio emerit fiumentum, vel vinum pro toto anno causa sui necessarij usus, ex hoc dicetur exemptus a gabella, etiamsi ex post ficto reuendat, quia habet desuperis, nec per hoc incidet in poenam statuti, quod placuit etiamt 'lan. a Val. dicio consilio 7 t. numero is. &idem Francia March. in d.decisti . num . . dicit i quod statur iuramento partis, an bladum, vel alia victualia portentur sui usus causa,& admonet, quod licci de praedictis non sol-28 uatur Oabella, i debet tamen profiteri, &designare, &facere fidem de apodixia per t. nn. S. Diuus, st. le publican. quod cliam placuit stolan. a Val. dicto cons 7 t. num. 2 2. ubi admonuit, quod licet huiusmodi personae non teneantur ad soluti nem gabellae, nihilominus debent bona profiteri gabellario, quoniam apud D 29 ctores receptum est, quod priuilegiatus a gabellis tenetur, t persccte consignare bona datiario iuκta text. in dicta l. fili. g. Diuus, ubi Barth. ff. de publican. & ideo
resert ad propositum Bald. in cons 9.col. 2.Vol. a.dicentem, quia quis non debet sibi sua auctoritate ius dicere, sed instrum Datiario,& de eius ci inscientia, ne col
156쪽
tabellis in ultima pari quaest. as. scouendo Barthol. in dicta I. fin. g. Diuus , ff. de publican. inquit, quod quamuis Sc notaris non teneatur seluere pedagium deli- o bris, i tamen debet petere bulleita a Gabellario, alias libri incidi ni in commissu. Decimb. Infi rtur, quod si statutum disponat, quod nulla exceptio opponi pos- at sit i contra Instrumenta, nisi solutionis, & salsitatis, si dictae selutiones fuerint oppositae, statutum quoad eas interpretabitur secundum Ius commune, & ided in eis obseruabitur, quod de iure inmuni est disse situm, ita Ant. de Canati in suo tr
.ctit. de execut. Instrum. quast io.
3a XI. Insertur, quod statuta loquentia de successionibus,t interpretantur secum dum iura communia, quae loquuntur de successionibus, unde quemadmodum intestamento, si testator vocaverit simpliciter fratres,tamen dc iure communi intel- ligetur de utrinque coni uinctis, Paul. de Castri quem ibi communiter omnes sequu33 iur, in l. fin. C. te verb. signis ita & statutum vocans t fratres de utrique coniunctis intelligendum erit, Decian.resp. 16. num. a. vol. prim. ubi idem dicit, si statutum 3 tvocaret agnatos simpliciter; nam nihilominus deberet intelligi, quod eo ordine vocet, quo ab intestato successuri fuissent de iure communi,prout idem voluit S
cin.cons. 2 2. visis Instrumentis, num. I 7.vOl. a. ubi dixit ex doctrina Petr. de Ancharan. in repeticap. Canonum statuta in I 3.quast. princip.ce constit. quod stantestatuto, quod proximiores admittantur ad successionem debet intelligi, de redigias ad intellectu mi iuris communis, quod scilicet frater utrinque coniundius excludat fratrem consanguineum tantum, idem firmauit Paul.de Castr.in authen. itaque in vers. nec obstat illa authen.C. com . de successi. & idem fuit de mente Alex. in consa 6 s. num. . lib. 6.dum uoluit, quod i si statutum admittat simpliciter, uel alternati-uξ utrinque coniunctos, uel ex latere patris tantum, intelligitur tamen prout de tu re communi, ut consanguineus tantum per utrinque coniunctum excludatur, sicut 3 etiam si statutum admitteret i fratres, & de filijs fratrum nullum uerbum fecisset, tamen statutum illud interpretaretur,ut etiam admitteret filios fratrum, secundum tamen iuris regulas,& dispositionem, prout ita fuisse iudicatum in Rota Bononiensi testatur BertaZ.consciuil. a a. nu. I 3. demente Bolognet. in cons. r 7. & in addict. ad tractat. Matthesil.de successi. ab intest. in tertio artic. num. q. & eandem senten- tiam assirmat Fulgos in cons. 8 .num. 3.& hanc illationem communiter teneri r statur idem Beria2. in eodem consilio 2 2. num. ra. pro qua etiam tenuit ante omnes Barth .in l. i. Qde his, quibus, ut indign.& in l. in cognitione, col. 2. Qid Silian. Dec.consso. num. 3. uers& quod Barth. dicit Pariscons ris. nume. 23. uolum. .
Alex. in i .ea demum, Q decollat. XII. Insertur, quod si extat statutum, quod discordantibus arbitris debeat te 3 8 tius eligi per Iudicem, tale t statutum interpretabitur nedum discordantibus in iudicando, sed etiam in eligendo, quo casu etiam de iure communi permittitur Iudiaci tertium eligere, Decian. resp. 2. num.6. & 7. lib. 3.3s XIII. Insertur, quod statuta simili te loquentia de capiendis debitoribus debent interpretari, & intelligi, ut non compraehendant Doctores legum, & medicinae, qui non possimi personaliter capi pro debito, ex contractu, uel quasi ita disponente iure communi per t. medicos, C. te professi libri i o. Matthes in sing. suo sy. nota, quod lerum Do res cum ibi allegatis.. XIIII. Infertur, quo i statutum t prohibens contrafacientes illius dispositioni posse allegare ignorantiam, & ex ea se tueri, intelligitur de ignorantia crassa, non N autem
157쪽
autem de iusta, prout & ita disponitur a iure communi, cap. ut animarum de const. in 6. Bald .int r.col. 3. uersita dicta constitutio, C. te cadia c. toll.Saly. in l. ita nobis, C. ad i. Iul. de adulter.& in l. Senatus,C. de his,qui sibi in testamento, Roman. in l.
6r XV. Infertur, quod si extaret statutum, 1 quod uictus uictori in expensis co demnetur, debet interpretari, nisi talis uictus habuerit iustam causam litigandi, prout disponit his commune, i. qui solidum, S .ctiam εde legat. a. I'ald. in I. termia nato, C. de fruct. & lit.expens . Alex. & ali; in l. properandum, s. sin autem, C. delud. refert,& sequitur Croti. ubi supra num. 126. & hanc testaturueritatem ipsam
qa Et licet regulariter est facienda interpretatio in statuto, t ut aliquid operetur vItra ius commune, & ut aliquid addat iuri communi, ut per Mars in sing. iat. imi ci p. habens iusta in causam,& late in alio sing. 2o7. inci p. victus, tamen non proc dii talis doctrina,& regula,quando quis indebite damnum pateretur,& contineret addendo iniquitatem, nam tali casu debet statutum reddi potius superfluum, qua iniqua, & damna teret; indcbite continere, vilath per nos in conclus quod statuta sint stricte interpretanda, & in conclus quod statuta debeant ita interpretari, ut reducantur ad concordiam cum iure communi, sed si statutum, te quo supra, intem pretatur, ut etiam iuste litigans in expensis deberet condemnari, haberet in se ii scio quid iniquitatis, quia puniretur fadium etia in alias iuste factum, ultra quodq uis cogeretur quodam modo ius situm etiam iustum indefensum relin ere timore, ne serte succumbens cogeretur soluere expensas,prout ita animaduertit Crotti indicta l.omnes populi,dicto nuin .i 26.& hanc veriorem Doctorum sententiam.& aequiorem testatur Gabri in sitis commvn.conclus sub tita de expens conclus. r. de monte Alex .in dicta l. properandum, S. sin autem, it secondo, col. t. versiculo. item limita, glossi C.deiud. circa quam tamen vide in contrarium allegata per esidem Gabr. ibidem, &per alios communiter in dicto g. sin autem. Est tamen asuertendum, quod huiusnodi dissicultas cent in Dominio Serenissimae Reipublicae nostrae, in quo extat statutum sub rubride impensiit. lib.3. cap. s.quod laccumbes. etiam si habuerit iustam causam litigandi non possit per Magistratum absolui
XVI. Infertur, quod statutum loquens de confiscatione bonorum interpret 63 tur, ne cona praehendat ea, t quae de iure communi non veniunt in confiscatione. ita BertaZ. conscri in. 368. num.*.lib. 2. ubi ideo dicit, quod huiusinodi statutum non compraehendit studalia, etiam si generaliter loqueretur,quia de iure commu-qq ni bona seudalia i non veniunt regulariter appellatione bonorum confiscandorsi, nisi de eis facta fuerit specialis mentio,quod etiam voluit Ilolan.a Val. consit. 29. numeri i . lib. I. ubi asserit hanc esse communem opinionem Borgni. in tract. de
4 Intellige tamcn istam illationem, ut non procedat quando statutum t eo modo
loqueretur, quod non posset veri sicari, nisi etiam in his, quae regulariter non veniunt in confiscatione, tunc enim etiam de seudalibus,&alijs bonis intelligeretur, ut colligitur ex Banin cons is 6. inci p. Ciuitati Camerinae, col. 2. in Φ.dub de Bo gni. ubi su p. nu. io .cum alijs, de quibus per Berta Z.conscrim. 369.nu. Iq. lib. a.dcticiunt infra alia, quod statutum debet ita interpretari, ut aliquid operetur. XVII. In-
158쪽
XVII. Insertur, quoci sistatutum puniret aliquem committentem falsum simpliciter, 'debet intelligi de eo falso, per quod inciditur in aliquod caput Iegis Corn. de falso,& sic de hil se, pro quo de iure coi pota liqua imponi pςna, ita Berti'
XVIII. Infertur, quod statutum aliquid committens Iudicis arbitrio, interpre tatur prout de iure communi t de arbitrio regulato ab eodem iure communi, &secundum.iuris communis dispositionem, ina Ruin. consiq7. num. l.& 7.vol. .& t Menoch. de arbitri lud. lib. I. q. 78. num. a.& q. I 3. num. a C.&qu st seq. XIX. Insertur, quod statutum disponens, qvcm teneri pro opera praestita eade poena'. qua tenetur consocius delinquens dc t intelligi secundum ius commu- tne, quando scilicet talem operam, & auxilium praestiterit maleficio, quod ipsi maleficio causam dederit, vel ex eo fuerit maleficium sequutum, ali as tenebitur pro modo culpae, ita Salyc. in l. unica, l.ante penulti vers. aut poena est eadem cum tana, principali,C. de rapi. Virg. Cςpol. in consa 7.num. iq. Marsi. sing. I . incip. sta
XX. Infertur, quod statutum loquens de bonis, quae sunt in spe, debet intellia ρ gi t secundum ius comune de spe probabili,& sic quod subsit causa de praesenti, ut rex pluribus concludit Cephal.cons S 2 6. num. 67. cum pluribus praecedentibus, &
XXI. Infertur, quini statutum mandans omnes causas inter coniunctos de, .so re compromitti, intelligitur de quaestionibus t facti, non autem iuris, quae disti imguuntur ab ipso iure communi, de quibus pcr.Cephal. consilio 3 7i. numero 39. libro tertio. XXII. Insertur, quod statutum mandans debitorem posse capi ad omnem res t quisitionem creditoris,dcbet intelligi praecedente i citatione ad effectum, ut prius constet cum esse debitorem iuxta l. i iiiiiis,ssde ic stam. militi Mars .in l. te unoquoque col. i 3. de re iud. Alexan.& Castr. in l. pcrdiuersas, C. manda. Ruin. cons. ror. col. t .vol. . C phal .cons439. num .9.& 7q. lib. 3. Hoc tamen intelligerem, &Obseruarem, nisi militaret aliqua ex illis causis, s a t propter quas etiam aliquando citatio ipsa omittitur de iure, ut puta, quia peric tum esset in mora, quia ageretur de captura dcbitoris sus cti, ac de alijs, de quib. per Doct.in d. l. de unoquoque,& in l. nam ita Diuus; si . de adopt. 3c in l. si quando, C.de test. in sinit. nam tunc statutum ipsum reciperet interpretationcm ab ipsbiure communi, ut etiam sine citatione ob sc ruaretur, qui madmodum,& de iure co muni illa existente causa posset citatio omitti.sa XXIII. Infertur, quod si statutum exigat fideiussionem praestari lintelligitur dummodo fideiussor haberi possit, prout de iure conant uni, sic inper in casu possibi- . hii quaelibet dispositio intelligitur, ita Cc phal. in cons. 89.num. 1 . lib. r. de mcnte Castre n. in authen.cui relictum in fin. C. de indicti vidui . toll. ibique etiam subiun sit, itidem statutum exigens propinquorum auctoritatem in minorum contra ii-34 bus ex eadem ratione intelligi, modo essent propinqui, i qui possint aut horare, Bald. in I. prima, C. unde vir, & uxor, de facit, quod voluit Marsil. in l. i. S. praeterea, versiculo & suhdit etiam,& in S. Diuus, ff. de quest. ubi si ex serina statuti a s duo Notarii trequiruntur ad conficiendum aliquod instrumentum, subintellige-N a tur
159쪽
tur tamen, si duo haberi possunt, alias unus sciliceret, ut plenὶ ibi per .
XXIIII. Insertur, quod flauti de iure communi exceptiones impediciates lausso in presium t semper postum opponi, ita statutum tollens exceptiones,& illis viam praecludens, interpretatur, quod non excludat eas, quae luis ingresium ut de exceptione implementi non sequuti consuluit Crauet con L i 2 7. nurne. q. x consa 48. l.pen.v non obstat Corn.cons. γε .col. a lib. . Menoch.consit F. numero tertio, libro primo, Castrens in lautianus, SMilerri,ff. deact. empl. R π. consa nume s. ubi Mandos. in addit. in littera E. quod nota pro nostro - 7 statuto Ianudib. a. cap. 3. sub rubr. de causexecut. t dum rei Icit Omnes alias e centicii ies praeteribi prς si .....' XXV. 'Infertur, quod ii statutum inducit aliquas solemnitates, puta inco 'tra-38 ctibus minorum,& mulicrum, i non propterea censetur mι nutae, aut toltcrealia' rQuae sunt inductae a iure communi, di idco non sumetur argumentum a contrario sensu in derogatione Iuris communis, ut dicamus , quod scruata tantum solemnis rate statuti, contractus minoris valeat, scd dicta solemnitas statuti ultra ius commune cumulative requiritur, & statutum dicetur suppleri a iure communi in reliquis, ita Dcc. in cons i i o.num. i .de mente Paul.de Castri in cons. 2 78. alias 27 r. inci p. a secundo dicto dictas uenditiones,col. i.& et exemplificans in statuto; quod 39 minor uiginti quinque annis non possit se obligare sine consensu duorum prupinquorum, & dicit, quod tale statutum non intelligitur exclud re alias solemnitates, quae de Iust communi in obligationibus minori m requiruntur , quia cuinveniat statutum addendo ad ius commune indu ad unum finem no dcbent contrarium operari, l.cum tale, S. falsam, fide condit' - . . e Quod eso tamen intelligerem uerum, nisi statutum,adhibitis tantum sol omni-6o talibus, de auibus in eo, mandaret, t quod, illis obseruatis, contractus, S a ia fa- Iia per minorem essent rata,& firma,& ualerent,prout disponit nostrum stat ut uiri si Ianuae subrubr de contra,'. minor.& mulier. cap. 2 o. f. his uCro, quae lup alit r. q. nam tunc aperte diceretur apparere de mente statuentium, quod uolucruat i n rclinuis derogare dispositis a iure communi, quoad solemnitates contractus minoria; Vnde, obseruatis contentis in statuto, contractus subiisteret, & valcrct iuxta di ista tuti dispositionem, quia licςt regulariter statuta debent ita interpretari, ut nonor derogent iure communi, i sed reducantur ad concordiam cum ipso iuxta noti pCr . plos& Doctor. in l. 2. C.de noxal. di in cap. cum dilectus de consuet. tamen quandocet aperte apparet de contraria mente statuti, contrarium seruabitur, uana rc bimus statuto, Caccia lup. indicta l. omnes populi, num. 2o3. strensin authen.n uissima,col. 2.C.de inofflesiam. Riminald. consis o. num. 3 8 libr. l. Decia n. res p. et a. num.9.lib. 2.& facit, quia tunc interpretatio iuris communis,& aliorum admitlitur in statuto, quando uerba essent dubia, sed si clarξ de uoluntate statuentium si appareret, cessabit coniectura decorum intentione iuxta re g. uulg quod im ci xis non est opus coniecturis iuxta not in Lille, aut ille,S.cum in uci bis,& In l. non aliter, is de legar. 3.l continuus, S. cum quis, is de uerb. oblig.dc nos alibi. XXVI. Insertur, quod statutum mandans homines ceris conditionis in hono 6s re praeserri t interpretaturis sunt idonei lux. noti in l. ut gradatim, S. sed etsi l se, is de muner. & honor. laan. Andri in reg. pro possessore, numero 3. de reg.
' XXVII. Insertur, quod st Ie statuto, quod aufugiens habeatur pro consesso
160쪽
deerimine, quod ei adscribitur, idebet intelligidi iuris instraretatibne, nisi i stam habuerit causam, & aequam aufugiendi secunduin not. pikr n. Andri indicta rest. pro possctare,&interminis, Alex. in cons I .num.&lib. 2. XXVIIl. Insertur, quod licet statutum simpliciter, & indistincta disponat, qr67 in quacunque parte Mundi celebratus sit contractiis', idebeat olui in tabella iii Ioco statuti, nihilominus tale statutum intelligendum quando in ea parte Mundi celebratur contractus, in qua nulla gabella de tali contractu solueretur, quia de iure conamuni, unica tantum gabella iolui debet, & illa in loco iantractus, ita AMIIl.de Nicol.inter cons. Socin.cons. 3oz.in subscript. ver praeterea , & 3. & idem
XXIX. Infertur, quost statuta disponentia circa praestriptiones, intelliguntur ea secundum ius commune t data facultate agendi, Dec. consilio 4s: in casu ad me
transnisso, num. 8. vers& hoc idem, & notain l. si quando, Cale inoff. testam.& in caecum dilectus de consueti& propterea licet statutum dicat generaliteriquod os nibus,qui non exegerint a debitoribus suis intra decem annos, currat praescriptio. tale statutum non habebit locum in eo, qui agere non potuit, quia haec remula D t quod non valenti agere non currat praescriptio est naturalis, nam ubi nona est negligentia, non debet esse poena,& procedit etiam in statutis, ut per Bald. in auth. nisi annale tempus in princ. C. de bon. mater. Al .conc84. num. a. lib. I. Dec. cos. 668.num. 33. sc seq.cum alijs ibi per eum. XXX. Infertur, quod statutum imponens poenam offitiali non inquirenti in- o tra certum tempus, i intelligitur de ossitiali, qui sciuitdclictum cum ignoranti pγna de iure non imponatur, i. ex maleficiorum, Ede M.& oblig. Menoch.cons. 7 num. Io. lib. I.Alex. in l. vlt. Q de dolo. Primo, Amplia modo conclusionem, ut tanto magis procedat, si statutum dia r sponeret idem,quod i commune, t nam tunc reciperet Omnes limitationes, a pliationes, & declarationes, quas recipit ius commune in eadem mei materia, ita Gallim in suo tractat. le verb.signis lib. t o.cap. 3 a. num. 39. & o. Bald. super staturis in versinterpretatio, Anton.de Butr. in cons. i. col. 3.veri ad 3. dotis,& consillo. 2 8ixcol. a. versitem tuta, hinc fit, t quod casus veri dis',sitio verificabitur in casu ficto, prout & di unitur a Iure communi, quando statutum loqueretur in materia iuris. in qua casus verus, & fictus aequiparantur, ira Felin in capit. insinuatum,num. a.de Simo. Abb. in c.cum dilectus, num .s de Ger. non resid.& in ca. ad au
Secundo. Amplia. ut vera si conclusio, etiam si statutum induceret formam, a quia nihilominus reciperet i subauditionem a iure communi, ita Carpan. super statutis Mediolani in prelud. numero a 78. de mente Asmict. consilio 76. numero sexto, & septimo. 4 Tertio. Amplia. ut omnis interpretatio, quae fit de una lege ad aliam, i fit de ipsa lege iuris communis ad ius municipale, ita Lanc illot. Gallia. in consuet. Alexanci in versiegare,quaest. 7. num. 'ubi ideo infert, quod quemadmodum de iure communi, ubi sumus in persona incapaci relictum transit in contractum, ne fiat fraus legi,eadem interpretatione debet inferri ad statutum, & per consequens sistatutum prohibet maritum posse legare uxori, licet legatum alias fictum uxori
s praesenti, &sbi stipulanti, t imgit dici transire in vim donationis causa mortis, &sicsubstineris non iure legati, saltim iure donationis, tamen quia adest in statuto talis