장음표시 사용
71쪽
ui, a iis videretur, aliis eorum ad missules ereat dos Romani Myeet, se In eam diem quam iussissent omnia ' ediatum ii ad haee' consulibus aeriptum, ne detrimento rei publiea. abscedi non pom abhoae nam pie interregem omitia habenda esse potius quanti missa alter abella voearetur patrihus rectius visum est dieiadirem nsule diei seomitiorum habendorum ansat ictus L. Veturius Phils M'. Pomponitis, Mathonem magistrum equitum dixit lis 'vitio ereatis iussisque die quario decimo a magistratu abdicare, res ast interregnum redire eonsulibus prorogatum in annum imperium interreges prodit sint a patribu, C. Claudius Appi filius Cento, inde P. Cornelius Asina. in eius interrein eo. 'somitia habita magno ortamine patrum ae plebis C. Terentio Var min quem sui generis hominem, plebi insectatione principum popularibusque artibus oneiliatum, ab Q. Fabii opibus et dictatorio imperio eon-
euas aliena invidia splendentem, vulgus et extrahere ad eonsulatum Llebatur patres summa ope obstabant, ne se inseetando albi aequari 16 admemorent homines. Q. Baebius Herennius tribunus iisti, eosnatu. C. Terentii eriminando non senatum modo sed etiam augures, quod ἄ- elatorem prohibuissent omitia perficere, per inviaia , eorum favoren, candidato suo conciliabat ab hoininibus nobilibus per multos annos bellum quaerentibus Hannibalem in Ilairam adduetum, ab isdem, eum do. bellari possit, frande bellam trahit eum quattuor Iegionibus universis pugnari posse apparuisse eo quod M. Minucius absente Fabio prospere mgnasset, duas legiones hosti ad aedem obieetas deinde ex ipsa aede ereptas, ut pater patronusque appellaretur qui priis ut ere prohibuisset Romanos quain vinci consules deinde Fatianis artibus, eum debessareas possent, bellum traxisse id foedus inter omnes nobiles ictum, nee finem ante belli habituros quam eonsulem vere plebeium, id est hominem no. vum fecissent nam plebeios notiles iam eisdem initiatos esse aeris eteontemnere plebem, ex quo eontemni a patribus declerint, oepisset ignon id apparere, id aetum et quaesitum esse ut interregnum iniretur, ait Min patrum potestate omitia essent id consilies ambos ad exercitum in rando quaesisse, id post ea, quia invitis iis dictator esset dictus omiti Tum ausa, expugnatum esse ut vitiosus dictator per augures seres habere igitur interregnum eos, eonsulatum unum eri plebis Romanae esse: populum liberum habiturum ac daturum ei, qui magis vera vi ere quamo5 diu imperare malit.
XXXV. Cum his orationibus Moensa plebs esset, tribus patristis petentibus P. Cornelio Merenda L. Nanlio visone M. Aemilio Lepido, duobus- nobilibus iam lamiliarum plebei C. Atilio Serrano et Q. Aelio
Paeto, quorum nee pontifex alter augur erat, C. Terentius eonsul unus 40 creatur ut in manu eius essent omitia rogando eollegae tum experta
nobilitas parum fuisse viri. in ompetitoribus eius L. Aemilium au lura, qui eum M. Livio onsul fuerat et damnatione ollegae et sua pro .mbustus evaserat, infestum .plebei, diu a multum reo antem, ad peru
72쪽
eum Varrone e verant, par magis iura duersandiu quam eo ga datur eo uli. Me praelaria omitia habita creati M'. Pomponi matho et P. Furius Phili. Philo Romae iuri dicundo urbanaas , Pomponi. -- her et smo nano . et perefranqs venit: addditata praetores, N. Quis dius Naroestus in Sitaliam, L. P stumius Albinus in . Galliam omnes aeru
sentes emati si mi nec cuiquam eorum praeter Terentium ansulam a
dat in honos quem iam no a te x gemisset, praeteritis aliqu- sartibua ostrenuis viris, quia in tali tempore nullis novus a lotus videbaturis in udandus. . An axereum quoque multiplieati sunt quantae a te Mduuin equitumque addit te sint evitae, adeo et num tro et genere eopia in varian tauriores, .ut is quicquam satis ertum adfirmor auausaim: . de a milia novo im militum alii auripta in supplementum, alii noua quati ix legiones, ut opto legionibus rem gererent numero . i. quo poduum equitumque les nesanetas milibus peditum et isentenis equitibus in invitas Miscus, ut quina milia peditum quadringunt equites ea--nt, mei duplieem numerum equitum darent, peditis aequarent septemat octoginta milia armatorum et dueentos in eastris Romanis, eum P gnatum ad Cann*a est, quidam auctores sunt illud haudquaquam di Mar-t, maiore a natu atque impetu rem actam liam prioribus annis, quia spe n posse vinei hostem dietator praebuerat. Ceterum priuaquam ahμ ab urbe nou te legiones moverent, decemviri libros adire atque inspicere ivssi propter ierritos vulgo homines novis prodisiis: nam et Romae in Aven o ei Ariciae nuntiatum erat sub idem tempus lapidibilas pluvisse, et multo eruor signa in Sabinis, Caeretes aquas sonte alido das mana ac id quidem euam, quod saepius acciderat, magis tere bat et in via omieaia, quae ad Campum erat, aliqμot hominea de eis taeti exanimatique fuerant ea prodigia ex libris proeueata legatia Paesto pateras aureas Romam 4tulerunt iis ala ui Neapolitania M
Maiae aetae, aueram non eoeptum.
XVI Par eosdem die ab Hierone classis sua eum magno
ei meatu ae mi legati in senatum introducti nustiarunt, eaedem L. Flamini eo ulis exercitusque adlatam adeo aegre tulisse regem im nem, ut nulla sua propria regnique sui elade moveri magis .inerit. 35 itaque, quamquam probe sciat magnitudinem populi Romani admirabilio.
rem prope adversis rebus quam Mundis esse, tamen se omnia, quibus
a bonis fidelibusque sociis bella iuvari soleant, misisse, quae ne accipere abnuant magno opere a patres conseriptos orare. Iam omnium primum ominia ea a Victoriam aureati pondo ducentum ac viginti adferre sese:ω Mesperant eam tenerentquo et haberent propriam et perpetuam advexisse etiam te enta milia modium vitici dueenta hordei, ne eommeatus deessent, et quantum praeter ea spua esset, quo iussissent subvectuma.
inivis atque equite eis nisi Romano Launique nominia non in populum Bonuinum, lavium armorum auxilla etiam eatem vidisse is a tria
73쪽
inanis i ma Milalais misi sagi -- ae ramorum, aptat immmdiu adve- Balaam ac Mauro pugnae que alias mimili telo gentes. ad ea dona eo aliun quoque ad n ut saetor, ea provincia lallia evenisset, amem in Ahi in Baideret, it et hostes in Eo insi bullum haberent mimisque. laxamenti daretur his ad ualita annibali vissimi fite a ab innitu ita responsum egi eat, virum bonum egregiumque -- eisin mem-m esse atque uno tenore, an in in amicitis ii populi R inani venarit, fidem oluisse ae rem Romanam omni tempore ac Ioeo intiniae adiuuimea, i perinde a deberet palum populo Romano eme, aummis a civitatibus quibusdam adlatum gratia rex a epta non a misi pisa popvium Romanum Metoriam inanque aceipere sedemque ei se divae dare dieare Capitolium, temptim Iovis optimi maximi in ea area urbis Ma anaomo tam volentem propitiamque firmam a stabilem lare populo Minno. -ditores sagittariique et humentum traditum sum, tilina quisqueremes ad naviam lassem, quae eum T. Otacilio proin a. 15-- - -llia oravi, iuraque et viginti ad viue permissamque est ut, at e re vinea. - -rat eas an laneam laeseremit. A VIII. I lectu perseelo oonovies paaco morati dies, dum oessab nominae Lava venirenti miliis tum, quod iumet in antea laetum
erat, lare iurando, ab tribunis militum Maath, i an eo ulum eonvelitu meo aeque Maiussu abituros. nam ad eam diem nisi praeter moramemtism suerat, Lobi ad deeuriatum aut centuriatum eonvenissent, sua V Inninis ipsi inis aes deeuriali equite centuriati pedite eoniurabant, -- sagae a uo formidinis ergo non abitam neque ex ordine meas
ros nisi teli famandi aut petendi et mi hostis seriendi aut inis servandi useausa id ex voluntario inter ipsos Bedare ad tribunos adlegitimam in
eis iurandi adactionem translatum
Contiones, priusquam ab urbe signa moverentur, consulis; arronis multa a timem aere, denuntiantia bellum re situm in Dallam ab nobisibus mansurumque in viseeribus rei publieae, a plures Fabios imp Meat- haberet se, quo die hostem vidisset, periscineum . pollegae iis rivi una pridia quam ex urba proseiseeretur conuo fuit, verio quam gratior populo, qua nihil inclementis in Varronem dictum 'nisi id modo, mirari se, quodno qui dux, priusqisam aut suum aut hostium inerritum
Iactorum auum naturam regionis nosset, iam nune togatus in urbe seire 35 quae sibi agenda armato somni, et diem qm a praedaeere posset, qua eum hoste signis ollatis esset damieaturus. ae, quae eonsilia magis es tit hominibus quam homines rebus, ea ante tempus immatura non praeceptumin et optare ut, quae ante sto onsulte gesta essent sa is prospere
evenirent temeritatem, praeterquam quod Minta sit, Insoli emisiam ad 40 id Ioeo insuisse id sua ponte appare t tuta eseribus eo illis eam Posunmin, et quo id os tantius perseveraret, Q. Fabius Maximus sieeum proaesaeentem adlocutus sertur XXX X. με aut ollisam, id quod mallem, tui milem, L. Aeauli, haberes, aut tu e illesa tui esses
74쪽
allis, s emeanea esset oratio mea nam et viis homi eonsules uam me indisente omnia e re publiea ad vestra s--tis in m lineo, ver in auribus vestris ne eo illa animis aee metia mina in eo g. tuum et te talem irem intuenti maii ieeum omnis oratio est, quem πη deo nequiquam et virum honam et irem ope, at auera parto vimine res publiea, malis onsiliis idem ae honia iuris et pol laeta eri . Erram enim L. male, si tibi minua relaminia eum C. Terentio quam rem Hannibale lutaminisenses, meis an insestio hi adversmuo. am ille hostis maneat, eι, eum illo in aeso tantam, eum hoe omnibus loci neas temporibus si metaturus es, adversas Hannibalem legionesque ei tuis equitibus ae peduibus pugnandam via ait, Varro dux tala mulsi a losit oppugnaturus ominis etiam tibi ausa absit . Flamiali memoriar tamen ille eo ut demum et in provincia et ad exemitum oepit urerechio priusquam Meret eo viatum, deinde in pete do eo auisham, mane Ii quoque eonsul, priusquam eastra rideat aut hostem, insaniit, qui . ras iam nune pro Ilas proiata atque acies laetando later togato eis quid inter armatam iuvintutem enam laetarum . - aempla es verba sequitur atqui, hie, quod saetarem ae denuntiat, extem 4 gnaverit, aut ego rem militarem belli ho genus hostem hune ignoro,s aut nobilio alias Trasumenno laeua nostris cladibus erit nee glariandi tempus adversus unam est, ut ego eontemnendo potius quam ad Mendo gloriam modum ex Merim sed ita res se habet, una ratio belli gerendi adversus Hannibalem est qua ego gessi, ne evenis modo hoo Mees Mallorum iste magister est sed eadem ratio, quae sui latumque, 26 donee ea aedem manebunt, immutabilis est in Italia binam serinina
in aede a sola nostro, omnia ire plena trium ae --e m. aunt, ammis Viria quas ommeatibus iuvant iuvabantque id iam fidia Monmemtum in adversia rebus nostris dederunt, meliores prudentiores e nataentiores noctempus diesque laesit Hannibal eontra in aliena in hostili est reterea inter omnia nimio infestaque mea ab domo a patria, nequam terra neque mari a pax, nullae eum urbes eoipiant nulla n .enis, nihil usquam aut videt, in diem eapis vivit partem vix tertiam exercitus eius habet, quem Hiberum amnem traieeit plures istae quam sermissum t nee his paneis iam victum suppeditati dubitas ergo quin ama dendo superaturi simus eum qui aeneaea in dies, non ommeatus non supplementum non pecuniam habeat quam diu pro Gereonii, eastelli Apuliae inopis, tamquam pro Carthaonis moenibus, sed ne adverans te quiuem de me gloriabore Cn. Servilia atque Atilius, proximi eoaea las, vide quem ad modum eam ludifieati ianit hae una saluti eat via,
40 L. Paule, quam dissicilem infestamque vos tibi magis quam hostes sarient idem enim tui quod hostium milito volent idem Varro unaui Romanus quod Hannibal Poenus imperator eupiet duobus dueibus aerius msisis, oportet realiam autem, adversus tamam rumoresque h.minum satis. si firmus sisteria, inta neque ollegae vana floris equae in salsa
75쪽
ivnimia moverit veritalesia laborare nimis saepe aiunt, e liquiq-xa inriseis qui sinuerit, vere eam habebit sine timidum pro muto tardum pro oonsidera o imbellem pro perito belli voeent malo te sapiens hostia metuat quam stulti cives land li omnia audentem eontemnet Η-nthia, nihil hemere agentem metuet ne ego, ut nihil agatur sed uis agentem te ratio duint non fortuna tuae potestatis semper tu tuaque omisia sint, armatu int-tusque sis, neque omasioni tuae desis neque auam oe aionem hosti des omnia non properanti lara erisque erunt, Astinatio improvida est et aeca . XL. Adversus ea oratio eonsulistiata sane laeta fuit, magis latentia ea quae learet vera quam facilia 10 laeta esse dictatori magistrum equitum intolerabilem fuisse - quid eomanu adversus ollegam seditiosum a temerarium virium atque auctorum tia ore se populare ineendium priore eonsulatu aemustum effugisseroptare ut omnia provere venirent, et, si quid adversi eaperet, hostiamae telis potius quam suffragiis iratorem civium aput obiecturum. Ab 15. hoe ammon proseolum Paulum tradunt prosequentibus primoribus p eum plebeium onaulain sua plebes proseouta, turba eo peetior eum dignitates deessenti Ut in astra venerunt, permixto novo exerest a vetare eastris bi-lariam saetis, ut nova minora essent propius Hannibalem, in veteribus . maior pars et omne robur virium esset, eonsulum anni prioris 3I. Aia. tium aetatem excusantem Romam miserant, Geminum Servilium in L noribus astris legioni Romanae et foetum peditum equitumque duobus inuibus praesciunt. Hannibal quamquam parte dimidia uetas hostium copias emebat, tamen adventu consulum mire gaudere non solum enim in nihil ex raptis in diem ominealibus superabat, sed ne unde raperet quudem qui uam reliqui erat omni undique umento, postquam ager P rum tutus erat, in urbe munita eonvecto, ut vix deeem dierum, quod compertum post ea est, rumentum a Messet, Hispanorumque ob in piam transitio parata suerit, a maturitas temporum exspeetata sorex MXLL Ceterum temeritati eonsulis ae praepropero ingenio materiam etiam Metuna dedit, quod in prohibendis praedatoribus tumultuario proelio aeproeursu magis militum quam ex praeparato aut iussu imperatorum oris
haudq.aquam par Poenis dimieatio lait ad mille et septingenti eam non
plus entum Romanorum ociorumque oecisis reteram vivioribus effuso Maequentibus metu insidiarum obstitit Paulus eo ut, cuius eo die -- nama lemia imperitabant , imperium erat, Varrone indignante a vocis rant emissum hostet e manibus debellarique, Leessatum foret, potuisse.
Hannibal id dam in haud aegerrime pati, quin potiua redere velut ines tam temeritatem semesoria onsulis ae novorum maxime militum esse Met omnia, hostium haud Meua quam sua nota erant dissimiles dis mdesque imperitare, duas prope partes tironum militam in exercitu me. itaque Ioeum et ealpita insidiis aptum se habere ratus noete proxima
nihil praeter arina serentes Moum milite dueit, astra plena omnis som
76쪽
lu- publieae privataeque Minoni, transque proximos me stes laeva Miles instruolo condit, dextra equites Impedimenta e eonvallem dium agmen eadaest, ut diripiendis velut deseriis laga donanorim e stris Oeeupatum impeditumque hostem opprimeret erebri relicti in ea iam ignes ut fides fieret, dum ipse longius spatium iuga praeeip-t, salsa imagine astrorum, si ut Fabium M. anno Dustratus esset, mnero in Ioel eonsules voluisse. XLII. Ubi illvixit, subdacta prim. --liones dernde propius adeuntibus insolitum silentiam admirationem sinit.
iam satis omperta solitudine in eastris, eoncursus fit ad praetoria oni suium nuntiantium sagam hostium adeo trepidam, ut tabema lis ἀ--tibus astra reliquerint, quoque fuga obseurior Met, erebros etiam Mi-etos ignes. Hamor inde ortus ut signa proserri iuberent Moerentque ad persequ-dos hostes ac protinus astra diripienda. et eo ut alter velaetumis turbae militaris erat, Paulas etiam atque iam diuere providendum 15 Peaecavendumque esse postremo, eum aliter neque sedotionem .... ἀ eam seditionis sustinere posset, Marium Statilium praelaetum eum tarma Lunam exploratum mittit. qui ubi adequitavit portis, subsistere extra munimenta eteris iussis apse eum duobus equitibus vallum intravit, sp eulatusque omnia eum cura renuntiat insidias prosecto esse Ignas inae parte astrorum, qua versalit ad hostem mictos, labernae ita aperta et omnia eam in promptu relicta, argentum quibusdam Mis temere per vias vel obiectum ad praesam vidisse. quae ad deterrendos a euptilitate
animos nuntiata erant, ea mendisant, et clamore orto a militabas,
signum detur, in duribus ituros, haudquaquam dux defuit, nam extem-mido Varro signum dedit proneiscendi. Paulus, eum ei sua sponte αnotanti pulli quoque auspicio non addixissent, obnuntiari iam efferenti porta sena ollegae iussit. quod quamquam Varro aegre est passus, Flaminii tamen re aes easus Claudiique oonsulis primo Punico esto memorata navalis clades cligionem animo ineussit. di prope ipsi eo die mam os distulere quam prohibuere imminentem pestem Romanis nam sorte ita evenit ut, sim referri signa in astra iubenti eo uti milites non repent servi duo oraviani unus alter Sidicini equitis, qui Servilio atque Atilio eonsulibus inter pabulator ex pti a Numidis 'erant, profugerentiso die ad dominos taeductique ad onsoles nuntiant, omnem exercitum in Hannibalis trans proximos monte sedere in insidiis. horum opportunus adventus consule imperii potviates fecit, eum ambitio alterius suam se, mum apud eos prava indulgentia maiestatem solvisset. XLIII. -num p6stquam motos magis inconsulte Romanos quam ad Mininm temere evectos vidit, nequiquam detecta fraude in castra m40diit ibi plures dies propter inopiam mimenti manere nequit, novaque consilia in dies non apud milites solum mixtos ex olluvione omnium genitum sed etiam apud ducem ipsum oriebantur. nam cum initio feminatus deinde aperta voeiseratio fuissent exposeentium stipendium debitum quelentiumque annonam primo postremo uinem, et mer anarios milites
77쪽
maximo Hispant Oeneris de imi iuvii Misae eo illum ε- emet, μαωlas Interdum Hannibal de saga in Galliam dicit re agitam ita ut Hlicto peditatu omni eum equitibus se proriperet 'rem ha te eonsilia a quo hie habitus animorum esset in eastris, moveri inde statuit in eat,diora atque eo maturiora messibus Apuliae loea, simul quod, quo Ion, οπι- ab host ree msset, transfixo impeditiora levibus ingeniis essent. prosectus est noete ignibus similiter stetis tabernaeulisquo paueis in speeiem restetis, ut insidiarum par priori metus eontineret Romanos sed per eundem Lueanum Statilium omnibus ultra eastra tranaque montes' exploralis eum relatum esset visum procul hostiam agmen, tum do ins loquendo eo onsilla agitari eoepta. eum utriusque eo uiis eadem quae ante semper luisset sententia, elerum Varroni sere omnes, Paulo nemo praeter Servilium prioris anni eonsulem adsentiretur, maioria partis em lentia ad nobilitandas clade Romana Cannas argente lato ph et aant. prope eum vicum Hannibal astra posuerat aversa a Voltum vento, qui 15 eampis torridis iecitate nubes pulveris vehit. id eum ipsis eastris pediaetommostam suit, tum salutare praeeipue suturam erat eum aciem dirigerent, ipsi aversi Merga tantum adflante vento, in emeeatum pubvere offuso hostem pugnaturi. XLIV. Consules satis exploratis luneribus sequentes Poenum, ut so- ventum ad Cannas est, ut in onspecta Poenuin habebant, Mna astraeommuniunt eodem serme intervallo, quo ad Gereoniam, si ut ante eo. piis divisis Aufidus amnis utrisque astris adlluens aditum aquatoribus ex sua uiusque opportunitate haud sine certamine dabate ex minoribus tamen eastris, quae posita trans Aufidum erant, liberius .iabantur Ro-mani, quia ripa ulterior nullum habebat hostium Milesidiani. Mannibal spem nanctus Iocis natis ad equestrem pugnam, qua parte virium invictus erat, acturos opiam pugnandi consules, dirigit aetem laeessitque Numidarum procursatione hostes inderersus sollieitari seditione uuls.lari ae diseordia onsulam Romana castra, cum Paulus Semproniique et MFlaminii temeritatem Varroni, Varro speciosum stimidis ac segnibus duet. hus exemplum Fabium obiceret, testareturque deos hominesque hie, M. Iain penes se eulpam esse, quod Hannibal iam vel usu cepissis Italiam, se oonstrictum a collega teneri, serram atque arma iratis et pugnare eu-pientibus adimi militibus, ille, si quid proieetis a proditis ad ineo vl-35
tam atque improvidam pugnam legionibus accideret, se omnis culpae exsortem omnia eventus participem ore diceret: videret ut, quibus lingua tam prompta a temeraria, aeque in pugna Vigerent manus. v. Dum altereationibus magis quam eonsiliis tempus teritur, Hannibal ex acie, quam ad multum diei tenuerat instructam, eum in ea Matra eteras reciperet copias, Numidas ad invadendos ex minoribus eastris Romanorum aquatores trans flumen mittit quam inconditam turbam eum vix dum in ripam egressi clamore ac tumultu fugassent, in stationem quoque pro valo locatam atque ipsas prope portas evecti sunt id vero
78쪽
indignum uuam ab tumulinatio, uallis in oth- eastra Romana tinori, ut ea modo una -- - templo transirent nurnen diris ent Ba lana, tenuerit Romanos, quod auman irnperii eo die penes Paulum hi rit. ItaquB. Varro postero die, eui sors eius diei imperii erat, nihil ean scito eodem . Mum proposuit instructasque opias numen tradi xit ---quento Paulo, quia magis non probare quam non adiuvare conrasium perat tranagrassi suane eas quoque quas in eastris minoribus habueratae vopias suis inungunt, atque ita in tructa acie in dextro ornu, id erat sumini propius Romanos equites lacant, deinde pedites laevum so eomo extimui aquiles oeiorum, intra pedites ad medium iuncti legiovibus Romania tenuerunt iaculatores eum eteris levium armorum auxiliis prima aries sapiat eousules ornua tenuere, Terentius laevum Aemili is dextra , mino Servilio media agna tuenda data. XLVI. Hannibal luee prinia Bylearibus levique alia armatura praemissa transgressu nu-15 m n, ut quosque traduxerat, ita in aete loeabat Gallos Hispanosque equites pro .ri m laevo in cornu adversu Romanum equitatum, dextrum eum Numidis equitibus datum, media acie peditibus firmata ita ut AB rum. iraque ornua essent, tuterponerentur his. medii Galli atque Hispani Afros Romanam magna ex parte rederes aciem, ita armati erant, armismet ad Trebiam elerum magna e parte ad Trasumennum aptis Gallis uispanisque scuta eiusdem sorinae sere erant, dispares ac dissimiles o dii, Galliis praelongi ac sine inu amnibus, Bispano iunctim magis quam estini adsueto petere hostem, brevitare habiles et eum ueronibus. sane et alius habitu gentium harum cum magnitudine eorporum tumae specie terribili te ita isalli super umbilicum erant nudi Bispani sinteis praetextis purpura tunicis eandore miro sulgentibus constiterant num rus omnium peditum, qui tum steterunt in acie, milium sui quadraginta, decem equitum. duces ornibus praeerantisinistro Hasdrubal dextro M. harbal mediam Rutem Hannibal ipse eum fratre Nasone tenuit iso aevas de industria ita locatis, seu quod sorte ita stetere, peropportune utrique parti obliquus erat, Romauis in meridiem Poenis in septemtrionem veri
aiar ventus, Volturnum regionis ineolae voeant adversus Romanis eoorius multo pulixere in ipsa ora volvendo pr'spectum ademiti XLVII. Clamore sublato pro reum auxiliis et pugna levibus rLMmum armis commissa deinde equitum allorum Hispanorum laevum ma eum deatro Romano concurrit, minime equestris more pugnae, leontibus enim adversis coneurrendum erat, quia nullo ire ad evagandum relicto spatio hinc amnis hin peditum acies claudebant in direel mutrimque nitentes stantibus ac consertia postremo turba equis vir virumis amplexus detrahebat equo pedestre magna iam ex parte certamen s sum erat acrius tamen quam diutius pugnatum est, pulsique Romana equites terga vertunt sub equestris finem certaminis eoorta est peditum pugna primo et viribus et animis area constabant ordines Gallia Hispanisque tandem Romani, diu ac saepe eonisi, aequa fronte acieque densa
79쪽
lmpa - -liani e an muris tenuem ova sarum alia ut a QMemipromisentena aeter impulsis deinde ae trepido vase ali in podem inst. stem, e tenore uno per praeceps pavore fugiemium agmen in mediam primum aciem illati postremo nullo resi lenis in missidia Afrorum e venerunt, qui utrimque raducti alis eo titerant, media, a Galli m-6spanique steterant, aliquantum promi ni arim qui eunetis ut uisus ametavit isontem prima uno inde cedendo etiam sinum in medio dedi Asri circa iam eoenua se mini lementibus a. in ut in medium diom nia imumdedere alas, mox ornua extendendo lausere et ab temo ho-iales. hine Romani das et nequiquam proelio uno, mimis Gallis L 1ospanisque, quorum terga evierant, et adversus Alma integram pugnam ineunt, auri ianuim in eo iniquam quod inelusi adversus ei-msumo, aed 'etiam quod sessi eum recentibus ac vegetis pugnabant. XLVIlI Iam et sinistro cornu Romanis, ubi sociorum equites adversus Numidas alet rant, eonsertum proelium erat, segne primo et a Punica oeptum araude. 11 quingenti serme Numidae, praeter etera arma telaque gladios oeultos sub loricia habentes, specie transfugarum eum ab suis parmas post terga habentes adequitasse , repente ex equis desiliunt parmisque et laeulia ante pedes hostium proiectis in mediam aciem edepti duetique ad ulti. mos eonsidere ab tergo iis ludi mo dum proelium ab omhi parte eon soseritur, quieti manserunt postquam omnium animos oculosque o Ma- vera e clamen, tum arrepti sentis, a passim inter acervos caesorum corporum humi strata erant, aversam adoriuntur Romanam aciem tem
que serientes ae 'plites caedentes Missem ingentem a maiorem albquanto avarem a tumultum laeerunt. eum alibi terror ae lusa, alibi in ym tinax in mala iam spe proelium esset, Basdrubal, qui ea iam parto Praeerat, subductos ex media acie Numidas, quin segnis eo in eum adversis pugna erat, ad peraequendo pasdam sagientes mittit, Hispanos et Gallos equites Asia iam prope sessis aede magis quam plagua adiungit. XLIX Parte altera pug'ae Paulus, quamquam primo latitae me IoIio Iunda graviter eius uerat, tamen e concurrit saepe eum eonsertis Bannibali et aliquot Ioel proelium restituit, protegentibus eum equitibus Romanis omissis postremo equis, quia onsulem et ad regendum egi novires deficiebant. tum deinde nuntianti cuidam, iussissu eousulam ad pedes deseendere equites, dixisse Hannibalem serent quam mallem vim Metos inibi traderet equitum pedestro proelium, quale iam laudis hia hostium viatoria, fuit, eum vieti mori in vestigio mallent quam sugere, victolles morantibus vietoriam irati trucidarent quos pellere non Poterant. pepulerunt tamen iam paveos superantes et labore ac vulneribus sessos inde dissipati omnes sunt equosque ad agam qui poterant is petebant. Cn. Lentulus trumnus militum sum Praetervehens equo a dentem in axo more oppletum eonsulem id met, L. Aemiliri inquit quem unum insontem eulpae eladis hodierna , dei respicere debent, eapohuno equum, dum et Myri virium aliquid superest eorum socio toll-
80쪽
a W-- vera mean hane pugirem moris o- 1s k- , e iam Met . Me lacrimarum satis luctusque est . ad ea . M irri,MAE L . . . Corneli, macie virtute esto sed ea sustra morando eriguum tertipua e manibus hostium evadendi absumas ab nuntia publie patri- urbem Romanam mantant ne prius quam hostia metor advenit prae sidiis firment privatim Q. Fabio Aemilium prae piorum esus memorem et vixisse ad hue et mori memet in hae atram militum meorum patere ea intro, ne aut re is uerum e eo relatu iam, aut Meuanto erilegae quia clam ut alieno erimino innocentiam meam protegam . hae erigem istos peius turba sagientium vium deinde hostes oppresserer eonsulem ignorantes, quis esset, obruere telis, Lentulum inter tumultum abripuit equus is inde effuse sugirent septem milla hominum in minora ea-stea Meem In maiora, duo serme in vicum ipstim Cannas perisse hqui antemplo a Carthalone atque equitibus nullo munimento tegente Li eum ei reumventi sunt consul alter, ea laete ea oonsilio nulli sagientiae inserius agmini, eum septuaginta sero equitibus Venusiam perfugit. quadraginta quinque milia quingenti pedites, duo milia septingenti equites, . tanta prope eivlum socioriimque pars eam dieantur in his inhoeonsulam quaestores, L. Atilina et L. Furius Biba tua, et vigiuti unuam tribuni militum, consulares quidam praetoriique et aedilieit -- Inter eos Cn. Servilium Geminum et K Minucium numerant, qui magiste equitum priore anno aliquot. annis antis consul fuerat --, octoginta Praeterea aut aenatores aut qui eos magistratus gessissen. undae in senatum legi deberent, eum sua voluntate, milites in legionibus laeti essenta eapta eos proelia tria milia peditum et equites mille et quingenti disuntur. -- L. mae est pugna Cannmisia, Ali si eladi nobilitate par, Merum utillia, quae post pugnam Moidere, levior, quia ab hoste est emaatum, aio atras exereitu gravior Bediorque fuga namque ad Aliam ala ut umbem prodidit, ita exertatum servavit ad Cannas sagientem eonsulem vinas avtu iginta secuti sunt, alterius morientis prope totus exercitus sulti Binis in eastris eum multitudo semiermis sine uesbus esset, nuntiam qui in alaaioribus erant mittunt, dum proesum, deinde ex laetitiae iis saligatos quies noctuma hostes premeret, ut ad se transirent uno
a sintne Canusium ab turos esse. eam aententiam alii totam aspernarie meae enim illos, qui se areessant, ipsos non venire, eum aeque eoniungi
possein quia videlicet plena hostium amis in medio essent et aliorum quam sua orpora tanto perieulo mallent obieere aliis non tam sententia displi re quam animus deesse P. Sempronius Tuditanus 'bunus militam eapi ergo mavultis inquit ab avarissimo et erudelissim ho- is sto, aestimarique apita vestra et emuiri pretia ab interrogantibus, Romanua civis sis an Latinus oesus, ut ectu mutumelia et miseria alteri honos quaeratur non tu, a quidem L. Aemilii eonsulis, qui a bene mori quam turpiter vivere maluit, et tot russimorum virorum, qui iam eum eumulati iacent, aves esti8. sed antequam opprimit hix malo.